ಭೀಮಸೇನ್ (ರಾಗ)
| ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
|---|---|
| ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
| ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
|
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
| ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಭೀಮಸೇನ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ [೧] (ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಮಾಣ) ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಕ ಮಹೇಶ್ ಮಹದೇವ್ ಸೃಷ್ಟಿಸಿರುವ ರಾಗವಾಗಿದ್ದು. [೨] 'ಭಾರತ ರತ್ನ' ಪಂಡಿತ್ ಭೀಮಸೇನ್ ಜೋಶಿ (ಭೀಮ್) ತಾನ್ ಸೇನ್ (ಸೇನ್) ರವರಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. [೩] ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ 72 ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ 11 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಂ ಕೋಕಿಲಪ್ರಿಯ ಜನ್ಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಮಹೇಶ್ ಮಹದೇವ್ ಎರಡು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಬಂದಿಶ್ ಮತ್ತು ಮೀರಾ ಭಜನ್ ಅನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಈ ರಾಗವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. [೩] [೪]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಭೀಮಸೇನ್ ಒಂದು ಅಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗವಾಗಿದ್ದು ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ ರಿಷಭಂ ಮತ್ತು ಧೈವತಮ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಇದು ಔಡವ-ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗಂಈ ರಾಗದ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ಕೆಳಗಿನಂತೆ. [೫]
ಈ ರಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ ಷಡ್ಜ, ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರ, ಶುದ್ಧ ಮಾಧ್ಯಮ, ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದಂ ಮತ್ತು ರಾಗದ ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧ ರಿಷಭ ಮತ್ತು ಚತುಶ್ರುತಿ ಧೈವತಂ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು . ಇದು ಔಡವ - ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗಂ.
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- 'ಗಿರಿಧರ್ ಗೋಪಾಲ್ ಶ್ಯಾಮ್ ' ರೂಪಕ್ ತಾಳ, ವಿಳಂಬಿತ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಲಯ ಬಂದಿಶ್ ಬರೆದು ಮಹೇಶ್ ಮಹದೇವ್ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಜಯತೀರ್ಥ ಮೇವುಂಡಿ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ
- 'ಮನ್ ಕೆ ಮಂದಿರ್ ಆಯೋರ್' ತೀನ್ ತಾಲ್ ದೃತ್ ಬಂದಿಶ್ ಅನ್ನು ಮಹೇಶ್ ಮಹದೇವ್ ಬರೆದು ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ್ದಾರೆ ಜಯತೀರ್ಥ ಮೇವುಂಡಿ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Bengaluru composer creating new ragas". Deccan Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-08-10. Retrieved 2023-01-13.
- ↑ Mary, S. B. Vijaya (2021-08-05). "Mahesh Mahadev's experiments with ragas". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Retrieved 2023-01-23.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ Bharatiya Samagana Sabha (2018-07-09). Saamagana Indian Classical Music Magazine July 2018 - India’s Monthly Classical Music Magazine.
- ↑ "Bhimsen Raga - A Raga Discovered by Mahesh Mahadev" (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-07-17. Retrieved 2023-01-23.
- ↑ Bharatiya Samagana Sabha (2018-07-09). Saamagana Indian Classical Music Magazine July 2018 - India’s Monthly Classical Music Magazine.Bharatiya Samagana Sabha (9 July 2018). Saamagana Indian Classical Music Magazine July 2018 - India’s Monthly Classical Music Magazine.
- ↑ "Bhimsen Raga - A Raga Discovered by Mahesh Mahadev" (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-07-17. Retrieved 2023-01-23."Bhimsen Raga - A Raga Discovered by Mahesh Mahadev". 17 July 2021. Retrieved 23 January 2023.