ಹಿಂದೋಳ

ಹಿಂದೋಳ ಎಂಬುದು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗ (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತದ ಸಂಗೀತ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ). ಇದು ಔಡವ ರಾಗ. ಇದು ಒಂದು ಜನ್ಯ ರಾಗ ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ರಾಗವಾಗಿದೆ,. ಹಿಂದೂಳ ರಾಗವು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಹಿಂದೋಳ ಅಲ್ಲ .ಇದರ ಸಮಾನ ರಾಗ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತ ದಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ ಕೌನ್ಸ್ (ಅಥವಾ Malkosh ).

ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸುಂದರವಾದ ಮತ್ತು ಕೇಳಲು ಹಿತವಾದ ಒಂದು ರಾಗ. ಅದರ ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಮಾಪಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿತೀಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಇದು ಸುಧಾರಣೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಸಂಗೀತ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.

ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ

C ನಲ್ಲಿ shadjam ಜೊತೆ ಹಿಂದೊಲಂ ಪ್ರಮಾಣದ

ಹಿಂದೊಲಂ ರಿಷಭ ಮತ್ತು ಪಂಚಮ ವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಸಮ್ಮಿತಿಯ ರಾಗ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಸ್ವರ ಶ್ರೇಣಿ ಹೊಂದಿದೆ (ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ವರ್ಗೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಔಡವ-ಔಡವ ರಾಗ - ಔಡವ ಎಂದರೆ 'ಆಫ್ 5'). ಚೀನೀ ಸಂಗೀತದಂತಹ ಇತರ ವಿಶ್ವ ಸಂಗೀತಗಳಲ್ಲಿ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ಮಾಪಕಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾದುದರಿಂದ, ಮೋಹನ ಮತ್ತು ಹಿಂದೋಳ ರಾಗ ಛಾಯೆಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚೈನೀಸ್ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾದ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬಹುದು. ಇದರ ಆರೊಹಣ-ಆವರೋಹಣ ರಚನೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿರುತ್ತದೆ (ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕೇತ ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ <i id="mwOA">ಸ್ವರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ):</i>

• ಆರೋಹಣ: ಸ ಗ೨ ಮ೧ ದ೧ ನಿ೨ ಸ
• ಅವರೋಹಣ :ಸ ನಿ೨ ದ೧ ಮ೧ ಗ೨

ಈ ರಾಗ ಬಳಸುವ ಸ್ವರಗಳು ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರ,, ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮ, ಶುದ್ಧ ದೈವತ ಮತ್ತು ಕೌಶಿಕಿ ನಿಷಾದ. ಹಿಂದೂಳ ಒಂದು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳು ಇರುವುದಿಲ್ಲ .

ಹಿಂದೋಳ ರಾಗದ ಜನಕ ರಾಗದ ಬಗ್ಗೆ ವಿದ್ವಾಂಸರಲ್ಲಿ ಬಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಇದ್ದರೂ ಇದು 20 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ, ನಟಭೈರವಿ,ಯ ಜನ್ಯ ರಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.ಆದರೆ ಕೆಲವರು 8 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ, ಹನುಮತೋಡಿ ರಾಗಕ್ಕೆ ಇದನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ರಿಷಭ ಮತ್ತು ಪಂಚಮ ಅನ್ನು ಬಿಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಎರಡರಿಂದಲೂ ಪಡೆಯಬಹುದು.

Arohanam and avarohanam for Hindolam with tambura

ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು

ಸಂಗೀತ ಪಿತಾಮಹ ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಸಾಮಜವರ ಗಮನ ಹಿಂದೊಳ ರಾಗದ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿದೆ. ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಚಾರ್ಯ ಅವರ ಮಾಮವತು ಶ್ರೀ ಸರಸ್ವತಿ' ಮತ್ತೊಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಯೋಜನೆ. ಹಿಂದೋಳ ರಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾದ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಕೃತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ.

• ಪುರಂದರದಾಸ ಅವರಿಂದ ಬಾರಯ್ಯ ನಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಮತ್ತು ರಾಮ ಮಂತ್ರವ ಜಪಿಸೊ
• ಮನಸುಲೋನಿ ಮರ್ಮಮುಲು, ಗೋವರ್ಧನ ಗಿರಿಧಾರಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಜವರ ಗಮನ ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಕೃತಿಗಳು
• ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ್ ಅವರಿಂದ ಗೋವರ್ಧನ ಗಿರಿಶಮ್ ಸ್ಮಾರಾಮಿ, ನೀರಜಾಕ್ಷಿ ಕಾಮಾಕ್ಷಿ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿ ವಿದ್ಯಾವತಿ
• ಸ್ವಾತಿ ತಿರುನಾಳ್ ಅವರಿಂದ ಪದ್ಮನಾಭ ಪಾಹಿ
• ಪಾಪನಸಮ್ ಶಿವನ್ ಅವರಿಂದ ಮಾ ರಾಮನನ್, ಸಾಮ ಗಾನ ಲೋಲಲೇನೆ ಮತ್ತು ನಂಬಿ ಕೆಟ್ಟಾವರ್
• ಒಥುಕಾಡು ವೆಂಕಟ ಕವಿ ಅವರಿಂದ ಸದಾನಂದಮಯಿ ಚಿನ್ಮಯಿ
• ಮೈಸೂರು ವಾಸುದೇವಾಚಾರ್ಯ ಅವರಿಂದ ಮಾಮಾವತು ಶ್ರೀ ಸರಸ್ವತಿ
• ಚಿಂತಯಾಮಿ ಜಗದಾಂಬ ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್
• ದೇವ ದೇವಂ ಭಜೇ, ಕೊಂಡಲಾಲೊ ನೆಲಕೊನ್ನ ಮತ್ತು ಗರುಡ ಗಮನ ಅನ್ನಮಾಚಾರ್ಯ ರ ತೆಲುಗು ಕೃತಿಗಳು
• ಅರುಣಾಚಲ ಕವಿ ಅವರಿಂದ ರಾಮನಕ್ಕು ಮನ್ನನ್ ಮುಡಿ
• ಮಾಲ್ ಮಾರುಗನ್ (ವರ್ಣಂ) ತಂಜಾವೂರು ಶಂಕರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರಿಂದ
• ತಿಲ್ಲಾನ (ಧಿಮ್ ನ ನ ಥ ಧಿರಾನ) ಡಾ ಬಾಲಮುರಳಿಕೃಷ್ಣ ಕೃತಿ

ಹಲವಾರು ಭಜನೆಗಳು, ಸ್ತೋತ್ರ, ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರ ಸಂಗೀತ ದಲ್ಲೂ ಹಿಂದೊಳ ರಾಗ ಸಂಯೋಜನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಚಲನಚಿತ್ರೇತರ ಹಾಡುಗಳು

ಹಾಡು	ಭಾಷೆ	ಆಲ್ಬಮ್	ಸಂಯೋಜಕ	ಗೀತರಚನೆಕಾರ	ಗಾಯಕ	ಆಡಿಯೋ ಲೇಬಲ್
ನರುಡು ಗುರುದನ್ i	ತೆಲುಗು	ನಮೋ ವೆಂಕಟೇಶಯ	ಮಹೇಶ್ ಮಹಾದೇವ್	ಕೈವಾರ ಶ್ರೀ ಯೋಗಿ ನಾರಾಯಣ	ಎಸ್‌ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ, ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿನಿ , ಮಹೇಶ್ ಮಹಾದೇವ್, ರಘುರಾಮ್	ಪಿಎಂ ಆಡಿಯೊಗಳು

ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರ ಗೀತೆಗಳು

ಹಾಡು	ಚಲನಚಿತ್ರ	ಸಂಯೋಜಕ	ಗಾಯಕ
ಘರಾನಿ ಘರಾ ಘರಾನೆ	ಆಪ್ತರಕ್ಷಕ	ಗುರು ಕಿರಣ್	ಎಸ್ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ
ನಗಿಸಲು ನೀನು ನಗುವೆನು ನಾನು	ಗಾಳಿ ಮಾತು	ರಾಜನ್-ನಾಗೇಂದ್ರ	ಎಸ್.ಜಾನಕಿ

ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು

ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಗೃಹಭೇದಂ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹಿಂದೋಳ ರಾಗದ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದಾಗ ನಾಲ್ಕು ರಾಗಗಳನ್ನು ಮೋಹನ, ಶುದ್ಧ ಸಾವೇರಿ, ಉದಯರವಿಚಂದ್ರಿಕ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮಾವತಿ ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಹೋಲಿಕೆಗಳು

• ಸಾರಮತಿ ಅಸಮಸೂತ್ರ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ನಟಭೈರವಿಯ ಆರೋಹಣ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಅವರೋಹಣ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಹಿಂದೋಳದಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತದೆ . ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ2 ಗ2 ಮ1 ಪ ದ1 ನಿ2 ಸ : ಸ ನಿ2 ದ1 ಮ1 ಗ2 ಸ