ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ದಿವ್ಯಮಣಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

 

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು

ಶ್ರುತಿಸ್ವರರಾಗತಾಳ ಮೇಳಕರ್ತಅಸಂಪೂರ್ಣ ಮೇಳಕರ್ತ

ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು

ವರ್ಣಮ್ಕೃತಿಗೀತಂಸ್ವರಜತಿರಾಗಂ ತಾನಂ ಪಲ್ಲವಿತಿಲ್ಲಾನ

ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು

ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆವೇಣು ಪಿಟೀಲುಚಿತ್ರ ವೀಣನಾದಸ್ವರಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್

ತಾಳ: ಮೃದಂಗಘಟಂಮೋರ್ಸಿಂಗ್ಕಂಜೀರತವಿಲ್

ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ

ಸಂಗೀತಕಾರರು

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ - ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಗೀತಗಾರರು

ದಿವ್ಯಮಣಿ ( Divyamaṇi ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, [] ಅಂದರೆ ದೈವಿಕ ರತ್ನ ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಇದು ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ 48ನೇಯದು. ಇದನ್ನು ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ್ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವಂತಿಕಾ [] ಅಥವಾ ಜೀವಂತಿನಿ [] [] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
C ನಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜಂ ಸಹಿತ ದಿವ್ಯಮಣಿ ಮಾಪಕ

ಇದು ೮ ನೇ ಚಕ್ರ ವಸು ವಿನ ೬ ನೇ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಜ್ಞಾಪಕ ಹೆಸರು ವಾಸು-ಶಾ . ಸ ರ ಗಿ ಮಿ ಪ ಧು ನು ಎಂಬ ಸ್ಮೃತಿ ಪದ . [] ಅದರ ārohaṇa-avarohaṇa ರಚನೆಯು (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಕೆಳಕಂಡಂತಿದೆ (ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ):

(ಈ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳೆಂದರೆ ಶುದ್ಧ ರಿಷಭಂ, ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರಂ, ಪ್ರತಿ ಮಾಧ್ಯಮಂ, ಷಟ್ಸೃತಿ ದೈವತಂ, ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದಂ )

ಇದು ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಇದು <i id="mwOg">ಸಂಪೂರ್ಣ</i> ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದು 12 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತವಾದ ರೂಪವತಿಯ ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮಂ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.

ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿವ್ಯಮಣಿ ಕೆಲವು ಚಿಕ್ಕ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳನ್ನು (ಉತ್ಪನ್ನವಾದ ಮಾಪಕಗಳು) ಹೊಂದಿದೆ. ದಿವ್ಯಮಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಗಗಳಿಗೆ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೋಡಿ.

ಸಂಯೋಜನೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿವ್ಯಮಣಿ ರಾಗದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳು:

  • ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಲೀಲಾ ಗಾನು ಜೂಚಿ
  • ಕೋಟೇಶ್ವರ ಅಯ್ಯರ್ ಅವರ ಅಪ್ಪ ಮುರುಗ

ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ದಿವ್ಯಮಣಿಯವರ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಗ್ರಹ ಭೇದವನ್ನು ಬಳಸಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ.

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

 

  1. ೧.೦ ೧.೧ Sri Muthuswami Dikshitar Keertanaigal by Vidwan A Sundaram Iyer, Pub. 1989, Music Book Publishers, Mylapore, Chennai
  2. ೨.೦ ೨.೧ Ragas in Carnatic music by Dr. S. Bhagyalekshmy, Pub. 1990, CBH Publications
  3. Raganidhi by P. Subba Rao, Pub. 1964, The Music Academy of Madras