ಮಂಡ್ಯ
| ಮಂಡ್ಯ | |
  ಮಂಡ್ಯ
| |
| ರಾಜ್ಯ - ಜಿಲ್ಲೆ |
ಕರ್ನಾಟಕ - ಮಂಡ್ಯ |
| ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು | |
| ವಿಸ್ತಾರ - ಎತ್ತರ |
17.03 km² - 678 ಮೀ. |
| ಸಮಯ ವಲಯ | IST (UTC+5:30) |
| ಜನಸಂಖ್ಯೆ (೨೦೦೧) - ಸಾಂದ್ರತೆ |
೧೩೧೨೧೧ - /ಚದರ ಕಿ.ಮಿ. |
| Deputy Commissioner | ಡಾ. ಎಂ. ವಿ. ವೆಂಕಟೇಶ್ |
| ಕೋಡ್‍ಗಳು - ಪಿನ್ ಕೋಡ್ - ಎಸ್.ಟಿ.ಡಿ. - ವಾಹನ |
- 571401 - +08232 - KA 11 |
| ಅಂತರ್ಜಾಲ ತಾಣ: www.mandya.nic.in/ | |
ಮಂಡ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಒಂದು ಜಿಲ್ಲೆ - ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಳ ಮಂಡ್ಯ ನಗರ. ಮಂಡ್ಯವು ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರಗಳ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೦೦ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.
ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಟ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ೪೮೫೦ ಚ. ಕಿಮೀ. ೨೦೧೧ ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ ಇಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೧೭,೬೧,೭೧೮(೮೮೭೩೦೭ ಪುರುಷರು, ೮೭೪೪೧೧ ಮಹಿಳೆಯರು). ಇಲ್ಲಿಯ ಜನರ ಪ್ರಮುಖ ಕಸುಬು ಕೃಷಿ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಬೆಳೆ ಕಬ್ಬು ಹಾಗೂ ಭತ್ತ. ಮಂಡ್ಯ ನಗರವು ೭೬° ೧೯' ಮತ್ತು ೭೭° ೨೦' ಪೂರ್ವ ರೇಖಾಂಶ ಮತ್ತು ೧೨° ೧೩' ಮತ್ತು ೧೩° ೦೪' ಉತ್ತರ ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ.
ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಪರಿಚಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಯು 1939ರಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾಸನ ಮತ್ತು ತುಮಕೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ, ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ತುಮಕೂರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹಾಸನ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ. ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆ 7 ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಟ್ಟು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶವು 4,98,244 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಆಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ 2,53,067 ಹೆಕ್ಟೇರ್ಗಳು ಬಿತ್ತನೆಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಒಟ್ಟು ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ ಅರ್ಧಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೃಷಿಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿದೆ. 94,779 ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಭೂಮಿ ನೀರಾವರಿಗೊಳಪಟ್ಟಿದೆ. 19.25 ಲಕ್ಷದ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಸುಮಾರು 5 ಲಕ್ಷ ಜನರನ್ನು ಕೃಷಿ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿದ್ದಾರೆ.
ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಮಂಡ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ಸ್ವಾಯತ್ತ)
- ಸರ್ ಎಂ. ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಕೇಂದ್ರ, ತೂಬಿನಕೆರೆ - ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕೇಂದ್ರ
- ಪಿ. ಇ. ಎಸ್. ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು:
- ಪದವಿ ಕಾಲೇಜು
- ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು
- ಶಂಕರಗೌಡ ಬಿ. ಎಡ್. ಕಾಲೇಜು
- ಎಂ. ಕಾಂ. ಮತ್ತು ಎಂ. ಬಿ. ಎ. ಕಾಲೇಜು
- ಮಂಡ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ (ಮಿಮ್ಸ್) - ಮಂಡ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜು
- ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉನ್ನತ ಕೇಂದ್ರ - ಹೊಳಲು ಸರ್ಕಲ್
ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ಸ್ಥಳಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಟಿಪ್ಪೂ ಅರಮನೆ, ಕೋಟೆಗಳು, ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು, ಸಂಗಮ
- ರಂಗನತಿಟ್ಟು
- ಕರಿಘಟ್ಟ
- ಕುಂತಿಬೆಟ್ಟ
- ಮೇಲುಕೋಟೆ
- ಕೊಕ್ಕರೆ ಬೆಳ್ಳೂರು
- ಆದಿ ಚುಂಚನಗಿರಿ
- ಸೋಮನಳ್ಳಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಹನುಮಂತನಗರ ಆತ್ಮಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಹೊಸಹೊಳಲು ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಸೋಮನಾಥಪುರ
- ಶಿವನ ಸಮುದ್ರ ಜಲಪಾತ (ಗಗನ ಚುಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಭರಚುಕ್ಕಿ)
- ಮುತ್ತತ್ತಿ
- ಭೀಮೇಶ್ವರಿ
- ಶಿವಪುರದ ಸತ್ಯಗ್ರಹ ಸೌಧ, ಮದ್ದೂರು
- ಕೆರೆ ತೊಣ್ಣೂರು
- ಕೆರಗೋಡು ಪಂಚಲಿಂಗೇಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಬಸರಾಳು ಮಾಧವರಾಯ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ, ವೈದ್ಯನಾಥಪುರ
- ದೇವರ ಮನೆ ಮೂಡಿಗೆರೆ, ಕಾಲಭೈರವೇಶ್ವರ
- ನಂಬಿನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ ಪಟ್ಟಲದಮ್ಮನ ದೇವಾಲಯ
- ವರಹನಾಥ ಕಲ್ಲಹಳ್ಳಿ ಲಕ್ಶ್ಮೀ ಭೂವರಹನಾಥ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕೃಷ್ಣರಾಜಪೇಟೆ
- ಹೇಮಗಿರಿ ಜಲಪಾತ
- ಮಂಡ್ಯ ಕೊಪ್ಪಲು - ಕಾವೇರಿ ಬೋರೇದೇವರ ದೇವಸ್ಥಾನ
- ಕುರುಬರ ಬಸ್ತಿ - ೧೯ ಅಡಿಯ ಜೈನ ಮಂದಿರ ಬಾಹುಬಲಿ ವಿಗ್ರಹ, ಕೃಷ್ಣರಾಜಪೇಟೆ.
ತಾಲ್ಲೂಕುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಂಡ್ಯ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಚಿಕ್ಕಮಂಡ್ಯ, ಬಿದರಕೋಟೆ, ಮಾರಗೌಡನಹಳ್ಳಿ, ಈಚಗೆರೆ, ಚೋಕನಹಳ್ಳಿ, ಕೊಮ್ಮೇರಹಳ್ಳಿ, ಕೀಲಾರ, ಎಚ್.ಮಲ್ಲಿಗೆರೆ, ಹುಲಿವಾನ, ಹನಕೆರೆ, ಹೊನಗಳ್ಳಿಮಠ, ಕಚ್ಚಿಗೆರೆ, ಚನ್ನಕ್ಕೇಗೌಡನ ದೊಡ್ಡಿ, ಬಿ.ಗೌಡಗೆರೆ, ಗೆಜ್ಜಲಗೆರೆ, ಶ್ರೀನಿವಾಸಪುರ, ಸಂತೆಕಸಲಗೆರೆ, ಕೊತ್ತತ್ತಿ, ಭೂತನಹೊಸೂರು, ತಗ್ಗಹಳ್ಳಿ, ಶಿವಳ್ಳಿ, ವಿ. ಸಿ. ಫಾರ್ಮ್, ಹುಳ್ಳೇನಹಳ್ಳಿ, ಗಾಣದಾಳು, ಹೊಳಲು, ಕನ್ನಲಿ, ಗೋಪಾಲಪುರ, ಸಾತನೂರು, ಉಮ್ಮಡಹಳ್ಳಿ, ಬೂದನೂರು, ಚಂದಗಾಲು, ದುದ್ದ, ತೂಬಿನಕೆರೆ, ಯಲಿಯೂರು, ಇಂಡವಾಳು, ಸೂನಗಹಳ್ಳಿ, ಮಂಗಲ, ಶಿವಪುರ, ಬಸರಾಳು, ಜಿ.ಮಲ್ಲಿಗೆರೆ, ಮುತ್ತೇಗೆರೆ, ಎಮ್.ಹ‍‍ಟ್ಣ, ಹಲ್ಲೇಗೆರೆ, ದೊಡ್ಡಗರುಡನಹಳ್ಳಿ, ಕೆರಗೋಡು, ಆಲಕೆರೆ, ಡಣಾಯಕನಪುರ , ಉಪ್ಪುರುಕನಹಳ್ಳಿ, ಮುದಗಂದೂರು, ಬೇವುಕಲ್ಲು, ಬಿ.ಹೊಸೂರು, ಹೊಡಾಘಟ್ಟ,, ಪಣಕನಹಳ್ಳಿ, ಕಬ್ಬನಹಳ್ಳಿ, ಹೆಮ್ಮಿಗೆ, ಹಳೆಬೂದನೂರು, ಬೇಲೂರು, ಎರಹಳ್ಳಿ, ಕಾಗೇಹಳ್ಳದ ದೊಡ್ಡಿ, ಗುತ್ತಲು, ಯತ್ತಗದಹಳ್ಳಿ, ಕುರುಬರದೊಡ್ಡಿ, ಮುದಗೆರೆ, ಬೇವುಕಲ್, ಹ‍‍ಟ್ಣ, ಎಂ.ಮಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಹುಲಿಕೆರೆ, ಹನಗನಹಳ್ಳಿ, ಮೊತ್ತಹಳ್ಳಿ.
ಕೃಷ್ಣರಾಜಪೇಟೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಹೊಸಹೊಳಲು, ಬೂಕನಕೆರೆ (ಬಿ ಎಸ್ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಅವರು ಹುಟ್ಟೂರು), ಬಿ ಬಳ್ಳೇಕೆರೆ ,ಕಿಕ್ಕೇರಿ, ಹರಿಹರಪುರ, ರಾಜೇನಹಳ್ಳಿ, ಬಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ದೊಡ್ಡಗಾಡಿಗನಹಳ್ಳಿ,(ಮಂಜುಮಂಡ್ಯ ಊರು) ಜಿಗೆರೆ, ಮುದುಗೆರೆ, ಮಾವಿನಕೆರೆ, ಸೋಮನಹಳ್ಳಿ, ಸಿಂಧಘಟ್ಟ, ವಿಠಲಾಪುರ, ಐಚನಹಳ್ಳಿ, ಮುರುಕನಹಳ್ಳಿ, ಗೋವಿಂದನ ಹಳ್ಳಿ, ಭೂವರಹನಾಥ ಕಲ್ಲಹಳ್ಳಿ, ಬೆಟ್ಟದ ಹೊಸೂರು,
=== ಮದ್ದೂರು ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು === ಬಿದರಕೋಟೇ ಮಾರಸಿ೦ಗನಹಳ್ಳಿ , ಬೆಸಗರಹಳ್ಳಿ, ಬೆಸಗರಹಳ್ಳಿ ಅಡ್ಡರಸ್ತೆ , ಮಾದರಹಳ್ಳಿ,ವಳಗೆರೆಹಳ್ಳಿ,ಚನ್ನೆಗೌಡನದೋಡ್ಡಿ(ಹೆಚ್.ಕೆ.ವಿ.ನಗರ)' ಎಸ್.ಐ.ಹೊನ್ನಲಗೆರೆ,ವಳಗೆರೆಹಳ್ಳಿ, ಕೊಕ್ಕರೆಬೆಳ್ಳೂರು, ಚಿಕ್ಕರಸಿನಕೆರೆ, ದೊಡ್ಡರಸಿನಕೆರೆ, ಮೆಣಸಗೆರೆ, ಕೆ.ಎಂ.ದೊಡ್ಡಿ, ಆತಗೂರು, ನಿಢಗಟ್ಟ, ಹೆಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ , ಕೊಪ್ಪ, ರಾ೦ಪುರ , ಹೊ೦ಬಾಳೆಗೌಡನ ದೊಡ್ಡಿ , ಮುಡೀನಹಳ್ಳಿ,ವಳಗೆರೆಹಳ್ಳಿ, ಗೊರವನಹಳ್ಳಿ, ವೈದ್ಯನಾಥಪುರ, ನೀಲಕಂಠನ ಹಳ್ಳಿ, ಆಲೂರು, ಕೆ.ಹೊನ್ನಲಗೆರೆ,ಚುಂಚಗಹಳ್ಳಿ, ಕಬ್ಬಾರೆ,ಕೊಕ್ಕರೆ ಬೆಳ್ಳೂರು, ಹುಲಿಕೆರೆ,ಹಳ್ಳಿಕೆರೆ, ನಂಬಿನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ , ಸಾದೊಳಲು, ನಗರಕೆರೆ, ಅರಳಕುಪ್ಪೆ, ಕೂಳಗೆರೆ, ತೊರೆ ಬೊಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ, ಅಣ್ಣೂರು, ಕೌಡ್ಲೆ, ಬೆಕ್ಕಳಲೆ, ಕಿರಂಗೂರು, ಹೊಸಗಾವಿ, ಧರಮನ ಕಟ್ಟೆ, ಕಾಡುಕೊತ್ತನಹಳ್ಳಿ, ಆಬಲವಾಡಿ, ದೇಶಹಳ್ಳಿ, ಶ೦ಕರಪುರ , ಚಾಪುರದೊಡ್ಡಿ , ಚಾಮನಹಳ್ಳಿ, ಮರಳಿಗ, ಗೆಜ್ಜಲಗೆರೆ, ಕದಲೂರು, ಸೋಮನಹಳ್ಳಿ, ಅರುವನಹಳ್ಳಿ, ಹುಳಗನಹಳ್ಳಿ,ಹೊನ್ನಾಯಕ್ಕನಹಳ್ಳಿ, ಅಂಬರಹಳ್ಳಿ ,ಕೆ.ಕೊಡಿಹಳ್ಳಿ , ಶಿವಪುರ. ತೋರೆಶೆಟ್ಟಹಳ್ಳಿ, ಮಲ್ಲನಕುಪ್ಪೆ, ಹನುಮಂತನಗರ, ನಾಗನದೊಡ್ಡಿ ,ಕಣಿಕೆಂಪನ ದೊಡ್ಡಿ, ಮುಳ್ಳಹಳ್ಳಿ ,ನಿಲುವಾಗಿಲು ,ಕೋಡಿಹಳ್ಳಿ ,ದೇವೇಗೌಡನದೊಡ್ಡಿ,ಬನ್ನಹಳ್ಳಿ ಕೂಳಗೆರೆ
ಪಾಂಡವಪುರ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮೇಲುಕೋಟೆ (ಚಲುವನಾರಯಣಸ್ವಾಮಿ ಸನ್ನಿಧಿ),ಹಿರಿಮರಳಿ, ಹರವು(ಶ್ರೀ ರಾಮ ದೇವರ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಮಾರಕ, ಕ್ರಿ.ಶ ೧೩೬೯ ರಲ್ಲಿ, ವಿಜಯನಗರದ ಮೊದಲನೆ ದೊರೆ, ವೀರ ಬುಕ್ಕಣ್ಣ ಒಡೆಯರ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದರು) , ನರಹಳ್ಳಿ, ಡಿಂಕಾ, ಬೇಬಿಗ್ರಾಮ, ಕಟ್ಟೇರಿ, ಅರಳಕುಪ್ಪೆ, ಮಾಣಿಕ್ಯನಹಳ್ಳಿ, ನಾರಾಯಣಪುರ, ಹೊನಗಾನಹಳ್ಳಿ, ಗುಮ್ಮನಹಳ್ಳಿ, ಕೆನ್ನಾಳು, ಬೊಳೆನಹಳ್ಳಿ, ಮೆನಾಗ್ರ, ಮೂಡಲಕೊಪ್ಪಲು, ಶಂಬೂನಹಳ್ಳಿ, ಕೆ.ಬೆಟ್ಟಹಳ್ಳಿ, ಚಿನಕುರುಳಿ (ಸಿ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟರಾಜು) , ಜಕ್ಕನಹಳ್ಳಿ, ಕ್ಯಾತನಹಳ್ಳಿ (ಕೆ.ಎಸ್. ಪುಟ್ಟಣ್ಣಯ್ಯ), ಚೀಕನಹಳ್ಳಿ, ಸುಂಕಾತೊಣ್ಣೂರು, ಚಿಕ್ಕಾಡೆ, ಹಳೇಬೀಡು, ಟಿ.ಎಸ್.ಛತ್ರ, ಇಂಗಲಗುಪ್ಪೆ(ಇ.ಎಸ್. ವೆಂಕಟರಾಮಯ್ಯ), ಕನಗನಮರಡಿ, ಲಕ್ಷ್ಮೀಸಾಗರ(ಸೋಬಾನೆ ಕೃಷ್ಣೇಗೌಡರು - ಕಲಾವಿದ ಪ್ರತಾಪ್.ಲವೆಂಪ್ರ), ಹೊಸಕನ್ನಂಬಾಡಿ, ಬಸ್ತಿಹಳ್ಳಿ , ಬನ್ನಂಗಾಡಿ, ಬೇವಿನಕುಪ್ಪೆ, ಬಳ್ಳೆಹತ್ತಿಗುಪೆ, ಬಳಘಟ್ಟ, ಹೆಗ್ಗಡಹಳ್ಳಿ, ರಾಗಿಮುದ್ದನನಹಳ್ಳಿ, ಪಟ್ಟಸೋಮನಹಳ್ಳಿ, ನರಹಳ್ಳಿ, ಮಹದೇಶ್ವರಪುರ, ತೊಣ್ಣೂರು ಕೆರೆ (ನಂಬಿ ನಾರಾಯಣ ಸ್ವಾಮಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದೇವಾಲಯ).ಅರಕನಕೆರೆ ದೊಡ್ಡಬ್ಯಾಡರಹಳ್ಳಿ.
ಮಳವಳ್ಳಿ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು ಬೆಂಡರವಾಡಿ,ಕರಲಕಟ್ಟೆ,ಹೊಸಹಳ್ಳಿ,ಮುತ್ತತ್ತಿ, ಕಿರುಗಾವಲು,ಶಿವನಸಮುದ್ರ,ತೊರೆಕಾಡನಹಳ್ಳಿ,ಸಾವ೦ದಿಪುರ,ಹಾಡ್ಲಿ,ಹುಸ್ಕೂರು,ತಲಗವಾದಿ,ಹೊನ್ನಲಗೆರೆ,ಅಂಚೆದೊಡ್ಡಿ,ಮಿಕ್ಕೇರೆ,ಮಂಚನಹಳ್ಳಿ,ಅಂತರವಳ್ಳಿ,ಯತ್ತಂಬಾಡಿ,ಅಂಕನಹಳ್ಳಿ,ಬುಯ್ಯನದೊಡ್ಡಿ,ಬಸಪುರ,ನಿಟ್ಟೂರು,ಕೋಡಿಹಳ್ಳಿ,ಸಾಗ್ಯ,ಪಂಡಿತಹಳ್ಳಿ.ಕುಲುಮೆದೊಡ್ಡಿ,ಸಿದ್ದಾಪುರ,ಕುಂತೂರು,ದೊಡ್ಡಚನ್ನೀಪುರ,ಪುರುದೊಡ್ಡಿ,ಬಸವನಹಳ್ಳಿ,ಕುಂದುರು,ಹುಲ್ಲೆಗಾಲ,ಹುಲ್ಲಹಳ್ಳಿ,ಅಗಸನಪುರ,ಕೋಡಿಪುರ,ನಿಡಘಟ್ಟ,ಸುಣ್ಣದದೊಡ್ಡಿ,ಹೊಸುರು,ಹೊಸಪುರ,ಬ್ಯಾಡರಹಳ್ಳಿ,ಹಲಗೂರು,ರಾಮಂದೂರ,ಮೇಗಳಪುರ,ಕಂಸಾಗರ.
=ಕೃಷ್ಣರಾಜಪೇಟೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು=ಸಾರಂಗಿ ಅಗ್ರಹಾರಬಾಚಹಳ್ಳಿ, ಆನೆಗೊಳೆ,ಅಘಲಯ, ಬಳ್ಳೇಕೆರೆ, ಅಣ್ಣೇಚಾಕನಹಳ್ಳಿ, ತೆರ್ನೇನಹಳ್ಳಿ, ಕಾಮನಹಳ್ಳಿ,ತೆಂಡೇಕೆರೆ, ಅಕ್ಕಿಹೆಬ್ಬಾಳು, ಬೂಕನಕೆರೆ, ಕಿಕ್ಕೇರಿ, ಸಂತೇಬಾಚಹಳ್ಳಿ, ಶೀಳನೆರೆ, ವಸಂತಪುರ, ರಾಯಸಮುದ್ರ,ಬಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಬಳ್ಳೇಕೆರೆ, ಬೀರುವಳ್ಳಿ, ಬೂಕನಕೆರೆ, ಬಂಡಿಹೊಳೆ, ಭಾರತಿಪುರ, ಚೌಡೇನಹಳ್ಳಿ, ದಬ್ಬೇಘಟ್ಟ, ಗಂಜಿಗೆರೆ, ಹರಳಹಳ್ಳಿ, ಹರಿಹರಪುರ, ಹಿರಿಕಳಲೆ, ಐಕನಹಳ್ಳಿ, ಐಚನಹಳ್ಳಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಿಪುರ, ಮಡುವಿನಕೋಡಿ, ಮಾಕವಳ್ಳಿ, ಮಾದಾಪುರ, ಮುರುಕನಹಳ್ಳಿ, ಮಂದಗೆರೆ, ರಂಗನಾಥಪುರ, ಸಾರಂಗಿ, ಸಿಂಧಘಟ್ಟ, ವಿಠಲಾಪುರ,ಮುದುಗೆರೆ, ಗದ್ದೆಹೊಸೂರು,ಆಲಂಬಾಡಿ,ಇತರೆ
ನಾಗಮಂಗಲ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಸಗೋನಹಳ್ಳಿ, ತುಪ್ಪದಮಡು, ಕಾಡುಅಂಕನಹಳ್ಳಿ,ಚುಂಚನಗಿರಿ, ನೆಲ್ಲಿಗೆರೆ, ಬೆಳ್ಳೂರು, ಮುತ್ತಲಮ್ಮನ ಶೆಟ್ಟಹಳ್ಳಿ, ಬಸರಾಳು, ದೇವಲಾಪುರ, ಆರಣಿ, ಕರಡಹಳ್ಳಿ, ಮಾಯಿಗೋನಹಳ್ಳಿ, ಹರದನಹಳ್ಳಿ, ಬ್ರಹ್ಮದೇವರಹಳ್ಳಿ, ಲಾಳನಕೆರೆ, ಭೀಮನಹಳ್ಳಿ, ಕದಬಹಳ್ಳಿ, ದೇವಲಾಪುರ, ದೇವರ ಮಲ್ಲನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ, ಚುಂಚನಹಳ್ಳಿ, ಚೀಣ್ಯ, ಗುಡೇನಹಳ್ಳಿ, ಕಾಂತಾಪುರ, ಜವರನಹಳ್ಳಿ, ಅಂಚೆಚಿಟ್ಟನಹಳ್ಳಿ, ಹೊನಕೆರೆ, ಬೋಗಾದಿ, ನೆಲ್ಲಿಗೆರೆ, ಹೊನ್ನಾವರ ಗುಡೆಹೊಸಹಳ್ಳಿ, ಚೌಡಗೋನಹಳ್ಳಿ, ಖರಡ್ಯ ಮಾಚಲಘಟ್ಟ, ಕವಡಳ್ಳೀ
ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣ ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕೊಡಿಯಾಲ, ಹುಣಸನಹಳ್ಳಿ, ರಸಗುಪ್ಪೆ , ಬಲ್ಲೇನಹಳ್ಳಿ, ಮಹದೇವಪುರ, ಸಬ್ಬನಕುಪ್ಪೆ, ಮ೦ಡ್ಯ ಕೊಪ್ಪಲು, ಅರಕೆರೆ, ನೆರಾಲಕೆರೆ, ಗಾಮನಹಳ್ಳಿ, ಪಾಲಹಳ್ಳಿ, ಬೆಳಗೊಳ, ಹುಲಿಕೆರೆ, ಕಪರನಕೊಪ್ಪಲು ಕಿರಂಗೂರು ಬಿ.ಅರ್ ಕೊಪ್ಪಲ್. ಅಚ್ಚಪ್ಪನಕೊಪ್ಪಲು ರಾಂಪುರ, ನಗುವನಹಳ್ಳಿ, ಟಿ.ಎಂ.ಹೊಸೂರು, ಕೃಷ್ಣರಾಜಸಾಗರ, ತಡಗವಾಡಿ, ಅಲಾಗುಡು, ನೀಲನ ಕೊಪ್ಪಲು.
ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಸಿಂಗರಾರ್ಯ - ಕನ್ನಡದ ಮೊದಲ ನಾಟಕಕಾರ
- ಬಿ.ಎಂ.ಶ್ರೀಕಂಠಯ್ಯ - ಕವಿ
- ತ್ರಿವೇಣಿ - ಕಾದಂಬರಿಗಾರ್ತಿ
- ಮಂಡ್ಯ ರಮೇಶ್ - ಚಿತ್ರ ನಟ
- ಎ.ಎನ್.ಮೂತಿ೯ರಾವ್ - ಸಾಹಿತಿ
- ಕೆ.ಎಸ್.ನರಸಿಂಹಸ್ವಾಮಿ - ಕವಿ
- ಅರ್ಚಕ ಬಿ.ರಂಗಸ್ವಾಮಿ -ಜಾನಪದ ವಿದ್ವಾಂಸ
- ಕೆ. ವಿ. ಶಂಕರಗೌಡ - ಮಾಜಿ ಸಂಸದ, ಮಾಜಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಚಿವ, ಲೇಖಕ, ಶಿಕ್ಷಣತಜ್ಞ
- ಜಿ. ಮಾದೇಗೌಡ - ಮಾಜಿ ಸಂಸದ
- ಬಿ.ಎಸ್.ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ - ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ
- ಪು.ತಿ.ನರಸಿಂಹಾಚಾರ್ - ಕವಿ
- ಸುಜನಾ - ವಿಮರ್ಶಕ, ಕವಿ
- ಪ್ರೇಂ - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಕೇಸರಿ ಹರವು - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಹರವು ದೇವೇಗೌಡ - ಪತ್ರಕರ್ತ, ಬರಹಗಾರ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಘಟಕ
- ನಾಗತಿಹಳ್ಳಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ, ಬರಹಗಾರ
- ಬೆಸಗರಹಳ್ಳಿ ರಾಮಣ್ಣ - ಸಾಹಿತಿ
- ಹಂಸಲೇಖ - ಚಲನಚಿತ್ರ ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಜಯಲಲಿತಾ - ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ, ತಮಿಳುನಾಡು
- ಆರ್ಯಾಂಬ ಪಟ್ಟಾಭಿ - ಕಾದಂಬರಿಗಾರ್ತಿ
- ರೂಪ ಅಯ್ಯರ್ - ನಟಿ, ನಿದೇ೯ಶಕಿ
- ಅಜು೯ನ್ - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಜೋಸೈಮನ್ - ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಅ.ರಾ.ಮಿತ್ರ- ಹಾಸ್ಯ ಬರಹಗಾರ
- ಸಂದೇಶ್ ನಾಗರಾಜು - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಪಕ, ರಾಜಕಾರಣಿ
- ಕೆ. ಎಸ್. ಎಲ್. ಸ್ವಾಮಿ - ನಟ, ನಿರ್ದೇಶಕ, ನಿರ್ಮಾಪಕ, ಗಾಯಕ
- ಎಚ್. ಎಲ್. ಎನ್. ಸಿಂಹ - ರಂಗಕರ್ಮಿ, ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಚಂದಗಾಲು ಬೋರಪ್ಪ - ಜನಪದ, ತತ್ತ್ವಪದ ಗಾಯಕ
- ರವಿಶಂಕರ್ - ಚಿತ್ರ ನಟ
- ಸತೀಶ್ ನೀನಾಸಂ - ಚಿತ್ರ ನಟ
- ರತ್ನಜ - ಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ
- ಅಂಬರೀಷ್ - ಚಲನಚಿತ್ರ ನಟ, ಮಾಜಿ ಶಾಸಕ, ಸಂಸದ ಮತ್ತು ಸಚಿವ
- ಎಂ. ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ - ಶಾಸಕರು
- ಟಿ. ಸತೀಶ್ ಜವರೇಗೌಡ - ಸಾಹಿತಿ
ಹೊಳೆ/ನದಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕೃಷಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಂಡ್ಯ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ನೀರು ಸರಬರಾಜಿನ ಆಗರ. ಕಾವೇರಿ ನದಿ, ಕೃಷ್ಣರಾಜಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೂಲಕ. ಇಲ್ಲಿನ ಇತರ ಮುಖ್ಯ ನದಿಗಳೆಂದರೆ ಹೇಮಾವತಿ, ಲೋಕಪಾವನಿ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ ತೀರ್ಥ ಮತ್ತು ಶಿಂಷಾ. ಇಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲ್ಪಡುವ ಬೆಳೆಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವು ಕಬ್ಬು, ಬತ್ತ, ರಾಗಿ, ತೆಂಗು, ಅವರೆ, ಅಲಸಂದೆ, ಹುಚ್ಚೆಳ್ಳು, ವಾಣಿಜ್ಯ ಬೆಳೆ ರೇಷ್ಮೆ, ಮುಂತಾದವು. ಕಬ್ಬು ಮತ್ತು ಸಕ್ಕರೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕಾರಣ ಮಂಡ್ಯ "ಸಕ್ಕರೆಯ ಜಿಲ್ಲೆ ", "ಮಧುರ ಮಂಡ್ಯ" ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಬಾಹ್ಯ ಅಂತರಜಾಲ ತಾಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
 |
ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಣಜದಲ್ಲಿ Mandya ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿವೆ . |
|
ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಣಜದಲ್ಲಿ Mandya district ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿವೆ . |
| ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಭಾಗ |  | |
|---|---|---|
| ಬೆಳಗಾವಿ ವಿಭಾಗ | ||
| ಕಲಬುರಗಿ ವಿಭಾಗ | ||
| ಮೈಸೂರು ವಿಭಾಗ | ||
