ಏಷ್ಯಾ
ಗೋಚರ
ಏಷ್ಯಾ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಹಾಗೂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಖಂಡವಾಗಿದೆ. ಭೂಗೋಳದ ಸುಮಾರು ೮.೭% ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಈ ಖಂಡ ಆವರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಸುಮಾರು ೬೦% ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪಾರಂಪರಿಕವಾಗಿ ಏಷ್ಯಾದ ಪಶ್ಚಿಮದ ಪರಿಮಿತಿಯು ಸುಯೆಜ್ ಕಾಲುವೆ, ಯೂರಲ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯೆಂದು ಹಾಗು ಉತ್ತರ ಪರಿಮಿತಿಯು ಕಾವ್ಕಸಸ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿ ಹಾಗು ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ(ಬ್ಲ್ಯಕ್ ಸೀ)ಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಸ್ಥಯು ಏಷ್ಯಾ ಖಂಡವನ್ನು ಈ ಪ್ರಕಾರ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ಪಟ್ಟಿಯು ವಿಶ್ವಸಂಸ್ಥೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗಟಿತಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಪ್ರಾಂತ್ಯ / ರಾಷ್ಟ್ರ [೧] ಮತ್ತು ಧ್ವಜ |
ಅಳತೆ (ಚದುರ ಕಿ.ಮಿ.) | ಜನಸಂಖ್ಯೆ (೨೦೦೨ರ ಅಂದಾಜು) | ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸಾಂದ್ರತ | ರಾಜಧಾನಿ |
---|---|---|---|---|
ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾ: | ||||
ಕಜಾಕಸ್ತಾನ್[೨] | 2,346,927 | 13,472,593 | 5.7 | ಅಸ್ತಾನ |
ಕಿರ್ಗಿಸ್ತಾನ್ | 198,500 | 4,822,166 | 24.3 | ಬಿಶ್ಕೆಕ್ |
ತಜಿಕಿಸ್ತಾನ್ | 143,100 | 6,719,567 | 47.0 | ದುಶಾನ್ಬೆ |
ತುರ್ಕ್ಮೇನಿಸ್ತಾನ್ | 488,100 | 4,688,963 | 9.6 | ಆಶ್ಗಬಾತ್ |
ಉಜ್ಬೇಕಿಸ್ತಾನ್ | 447,400 | 25,563,441 | 57.1 | ತಾಷ್ಕೆಂಟ್ |
ಪೂರ್ವ ಏಷ್ಯಾ: | ||||
ಚೀನ[೩] | 9,584,492 | 1,315,844,000 | 134.0 | ಬೀಜಿಂಗ್ |
ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ (PRC)[೪] | 1,092 | 7,041,000 | 6,688.0 | — |
ಜಪಾನ್ | 377,835 | 128,085,000 | 336.1 | ಟೊಕ್ಯೋ |
ಮಕೌ (PRC)[೫] | 25 | 488,144 | 18,473.3 | — |
ಮಂಗೋಲಿಯ | 1,565,000 | 2,832,224 | 1.7 | ಉಲಾನ್ಬಾಟರ್ |
ಉತ್ತರ ಕೊರಿಯಾ | 120,540 | 23,113,019 | 184.4 | ಪ್ಯೋಂಗ್ಯಾಂಗ್ |
ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ | 98,480 | 47,817,000 | 490.7 | ಸೋಲ್ |
ಟೈವಾನ್ (ಚೀನಾ ಗಣರಾಜ್ಯ) [೬] | 35,980 | 22,548,009 | 626.7 | ತಾಯ್ಪೈ |
ಉತ್ತರ ಏಷ್ಯಾ: | ||||
ರಷ್ಯ[೭] | 13,115,200 | 39,129,729 | 3.0 | ಮಾಸ್ಕೋ |
ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾ: [೮] | ||||
ಬ್ರುನೈ | 5,770 | 350,898 | 60.8 | ಬಂದಾರ್ ಸೆರಿ ಬಾಗೆವಾನ್ |
ಕಾಂಬೋಡಿಯ | 181,040 | 12,775,324 | 70.6 | ನೋಮ್ ಫೆನ್ |
ಪೂರ್ವ ಟೀಮೋರ್ | 14,609 | 1,040,880 | 69 | ದಿಲಿ |
ಇಂಡೊನೆಷ್ಯಾ[೯] | 1,158,645 | 208,176,381 | 179.7 | ಜಕಾರ್ತಾ |
ಲಾಒಸ್ | 236,800 | 5,777,180 | 24.4 | ವಿಯೆನ್ಟಿಯಾನ್ |
ಮಲೇಶಿಯ | 329,750 | 24,429,944 | 68.7 | ಕೌಲಲಾಂಪುರ್ |
ಮಯನ್ಮಾರ್ (ಬರ್ಮಾ) | 678,500 | 42,238,224 | 62.3 | ನೇಪ್ಯಿಡಾವ್ |
ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್ | 300,000 | 84,525,639 | 281.8 | ಮನಿಲ |
ಸಿಂಗಾಪುರ್ | 693 | 4,452,732 | 6,425.3 | ಸಿಂಗಾಪುರ್ |
ಥಾಯ್ಲಂಡ್ | 514,000 | 62,354,402 | 121.3 | ಬ್ಯಾಂಕಾಕ್ |
ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್ | 329,560 | 81,098,416 | 246.1 | ಹಾನೋಯ್ |
ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾ: | ||||
ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ಥಾನ | 647,500 | 29,863,000 | 42.9 | ಕಾಬುಲ್ |
ಬಾಂಗ್ಲದೇಶ | 144,000 | 141,822,000 | 985 | ಢಾಕ |
ಭೂತಾನ | 47,000 | 2,232,291 | 44.6 | ಥಿಂಪು |
ಭಾರತ [೧೦] | 3,287,590 | 1,103,371,000 | 318.2 | ನವ ದೆಹಲಿ |
ಇರಾನ್ | 1,648,000 | 68,467,413 | 40.4 | ತೆಹರಾನ್ |
ಮಾಲ್ಡೀವ್ಸ್ | 300 | 329,000 | 1,067.2 | ಮಾಲೆ |
ನೇಪಾಳ | 140,800 | 27,133,000 | 183.8 | ಕಾಟ್ಮಂಡು |
ಪಾಕಿಸ್ತಾನ | 803,940 | 163,985,373 | 183.7 | ಇಸ್ಲಾಮಾಬಾದ್ |
ಶ್ರೀ ಲಂಕೆ | 65,610 | 20,743,000 | 298.4 | ಕೊಲಂಬೊ |
ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಾ: | ||||
ಅರ್ಮೇನಿಯ[೧೧] | 33,300 | 3,016,000 | 111.7 | ಯೆರೆವಾನ್ |
ಅಜೇರ್ಬೈಜಾನ್[೧೨] | 41,370 | 3,479,127 | 84.1 | ಬಾಕು |
ಬಹರೈನ್ | 665 | 656,397 | 987.1 | ಮನಾಮ |
ಸೈಪ್ರಸ್[೧೩] | 9,250 | 775,927 | 83.9 | ನಿಕೋಸಿಯ |
ಗಾಜಾ[೧೪] | 363 | 1,203,591 | 3,315.7 | ಗಾಜಾ |
ಜಾರ್ಜಿಯ[೧೫] | 20,460 | 2,032,004 | 99.3 | ತ್ಬಿಲಿಸಿ |
ಇರಾಕ್ | 437,072 | 24,001,816 | 54.9 | ಬಾಗ್ದಾದ್ |
ಇಸ್ರೇಲ್ | 20,770 | 6,029,529 | 290.3 | ಜೆರುಸಲೆಂ |
ಜಾರ್ಡನ್ | 92,300 | 5,307,470 | 57.5 | ಅಮ್ಮಾನ್ |
ಕುವೈತ್ | 17,820 | 2,111,561 | 118.5 | ಕುವೈತ್ ನಗರ |
ಲೆಬನನ್ | 10,400 | 3,677,780 | 353.6 | ಬೈರೂತ್ |
ನಾಕ್ಸಿವಾನ್ (ಅಜೇರ್ಬೈಜಾನ್)[೧೨] | 5,500 | 365,000 | 66.4 | ನಾಕ್ಸಿವಾನ್ |
ಓಮಾನ್ | 212,460 | 2,713,462 | 12.8 | ಮಸ್ಕಟ್ |
ಕಟಾರ್ | 11,437 | 793,341 | 69.4 | ದೊಹ |
ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯ | 1,960,582 | 23,513,330 | 12.0 | ರಿಯಾಧ್ |
ಸಿರಿಯ | 185,180 | 17,155,814 | 92.6 | ಡಮಾಸ್ಕಸ್ |
ಟರ್ಕಿ[೧೬] | 756,768 | 57,855,068 | 76.5 | ಅಂಕಾರ |
United Arab Emirates | 82,880 | 2,445,989 | 29.5 | ಅಬು ಧಾಬಿ |
ಪಶ್ಚಿಮ ದಂಡೆ[೧೪] | 5,860 | 2,303,660 | 393.1 | — |
ಯೆಮೆನ್ | 527,970 | 18,701,257 | 35.4 | ಸನಾಆ |
ಒಟ್ಟು | 43,549,241 | 3,793,712,193 | 87.1 |
Notes:
- ↑ Continental regions as per UN categorisations (map). Depending on definitions, various territories cited below (notes 2, 7-10, 12-14, 16-18) may be in one or both of Asia and Europe, Africa, or Oceania.
- ↑ Kazakhstan is sometimes considered a transcontinental country in Central Asia and Eastern Europe; population and area figures are for Asian portion only.
- ↑ The current state is formally known as the People's Republic of China (PRC), which is subsumed by the titular entity and civilisation. Figures given are for mainland China only, and do not include Hong Kong, Macau, and Taiwan.
- ↑ ಹಾಂಗ್ ಕಾಂಗ್ ಚೀನ ದೇಶದ ವಿಶೇಷ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ.
- ↑ ಮಕೌ ಚೀನ ದೇಶದ ವಿಶೇಷ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ..
- ↑ Figures are for the area under the de facto control of the ROC government. Claimed in whole by the PRC; see political status of Taiwan.
- ↑ ರಷ್ಯಾ is generally considered a transcontinental country in Eastern Europe and Northern Asia; population and area figures are for Asian portion only.
- ↑ Timor-Leste is sometimes considered a transcontinental country. It is geographically in Oceania (Melanesia), but has historical and sociopolitical connections with Southeastern Asia.
- ↑ ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ is generally considered a transcontinental country in Southeastern Asia and Oceania (Melanesia); population and area figures are for Asian portion only, west of the Wallace line.
- ↑ Includes Jammu and Kashmir, a contested territory among India, Pakistan, and the PRC
- ↑ Armenia is sometimes considered a transcontinental country: geographically in Western Asia, it has historical and sociopolitical connections with Europe.
- ↑ ೧೨.೦ ೧೨.೧ Azerbaijan is often considered a transcontinental country in Western Asia and Eastern Europe; population and area figures are for Asian portion only. Naxçivan is an autonomous exclave of Azerbaijan bordered by Armenia, Iran, and Turkey.
- ↑ The island of Cyprus is sometimes considered a transcontinental territory: in the Eastern Basin of the Mediterranean Sea south of Turkey, it has historical and sociopolitical connections with Europe. The Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC), distinct from the de jure Republic of Cyprus in the south (with a predominantly Greek population), is recognised only by Turkey.
- ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ Gaza and West Bank, collectively referred to as the "Occupied Palestinian Territory" by the UN, are territories partially occupied by Israel but under de facto administration of the Palestinian National Authority.
- ↑ Georgia is often considered a transcontinental country in Western Asia and Eastern Europe; population and area figures are for Asian portion only.
- ↑ Turkey is generally considered a transcontinental country in Western Asia and Southern Europe; population and area figures are for Asian portion only, excluding all of Istanbul.