ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
The Black Sea in Batumi, Georgia
The port of the Black Sea in Yevpatoria, Crimea
Swallow's Nest in Crimea
Photo of the Black Sea near Gagra, Abkhazia, Russian Empire taken in 1915
Illustration of the Black Sea, from NASA’s World Wind globe software
Swallow's Nest

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ವು ಒಂದು ಒಳ ಭೂ ಭಾಗದ ಸಮುದ್ರ ವಾಗಿದ್ದು,ಇದು ಯೂರೋಪ್, ಅನಾಟೋಲಿಯಾ ಮತ್ತು ಕಾಕಸ್‌ಗಳಿಂದ ಸುತ್ತುವರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‌ನ ಮೂಲಕ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮಹಾಸಾಗರದೊಂದಿಗೂ ಮತ್ತು ಏಜಿಯನ್ ಹಾಗೂ ಅನೇಕ ಜಲಸಂಧಿಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ಜಲಸಂಧಿಯು ಇದನ್ನು ಮರ್ಮಾರ ಸಮುದ್ರದೊಂದಿಗೂ ಮತ್ತು ಡಾರ್ಡಾನೇಲ್ಸ್ ಜಲಸಂಧಿಯು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶದ ಏಜಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದೊಂದಿಗೂ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಜಲಸಂಧಿಗಳು ಪೂರ್ವ ಯೂರೋಪ್ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷ್ಯಿಯಾಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತವೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಕರ್ಚ್ ಜಲಸಂಧಿಯ ಮೂಲಕ ಆಜೋವ್ ಸಮುದ್ರವನ್ನೂ ಸಹ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ.

ಕರಾವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕರಾವಳಿಯ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳೆಂದರೆ- ಬಾತುಮಿ, ಬರ್ಗಾಸ್, ಕಾನ್‌ಸ್ಟಾಂಟ, ಗಿರೆಸನ್, ಇಸ್ತಾನ್‌ಬುಲ್, ಕೆರ್ಚ್, ಖೆರ್ಸನ್, ಮಂಗಾಲಿಯ, ನವೋದರಿ, ನೊವೊರೊಸ್ಸಿಯ್‌ಸ್ಕ್, ಒಡೆಸ್ಸಾ, ಒರ್ದು, ಪೊಟಿ, ರೈಝ್, ಸ್ಯಾಮ್ಸನ್, ಸೆವಾಸ್ತೊಪೊಲ್, ಸೊಚಿ, ಸುಖುಮಿ, ಟ್ರಾಬ್ಝನ್, ವರ್ನಾ, ಯಾಲ್ಟಾ ಹಾಗೂ ಝೊಂಗುಲ್ಡಕ್.

ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಗುಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾದ ಜಲ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ; ಅಂದರೆ, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ಮತ್ತು ಡಾರ್ಡಾನೆಲ್ಸ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ 300 km³ ನಷ್ಟು ನೀರನ್ನು ಎಜಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಬಿಡುತ್ತದೆ (ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‌ನ ಒಂದು ಭಾಗ) ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ನೀರು ಜಲವಿನಿಮಯದ ಒಂದು ದ್ವಿಮಾರ್ಗದ ಭಾಗವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಹೊರಹರಿವು ತಂಪಾಗಿದ್ದು ಕಡಿಮೆ ಲವಣಾಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ಹೆಚ್ಚು ಲವಣ ಮತ್ತು ಬೆಚ್ಚಗಿನ ಒಳಹರಿವು ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಮೈನ ಕೆಳಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ಪದರವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಅದರ ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಯುರೇಷಿಯಾದ ನದಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ನದಿ ನೀರನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಡಾನ್, ಡಿನೈಪರ್ ಹಾಗೂ ಡ್ಯಾನೂಬ್‌ಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾದುವು.

  • ಈ ಮೊದಲು ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಖಂಡಾವರಣದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಬೋಗುಣಿ ಪ್ರದೇಶ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿನ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಈ ಸ್ಥಳಗಳು ಒಣನೆಲವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಹೊಂದುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಒಂದು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ತಲುಪಿದಾಗ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತಲಿನ ನೀರಿನ ಮೂಲಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ.

  • ಟರ್ಕಿಷ್ ಜಲಸಂಧಿಗಳ ಈ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಜಲಮಾರ್ಗಗಳ ಮುಖಾಂತರ , ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾಸಾಗರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. ಈ ಜಲ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ಇಲ್ಲದೇ ಇರುವಾಗ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಒಂದು ಸರೋವರದಂತಾಗಿ , ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾಸಾಗರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೇರ್ಪಡುತ್ತದೆ.
  • ಈಗ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಸಾಪೇಕ್ಷವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಈ ನೀರು ವಿನಿಮಯಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಟರ್ಕಿಷ್ ಜಲಸಂಧಿಗಳು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಹಾಗೂ ಏಜಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಮಾರ್ಮಾರ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಡಾರ್ಡಾನೆಲ್ಸ್ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.

ವಿಸ್ತೀರ್ಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Km2 to mi2 (ಅಝವ್ ಸಮುದ್ರವನ್ನೊಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ),[೧] ಗರಿಷ್ಠ ಆಳ ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:M to ft,[೨] ಗಾತ್ರ 547,000 km3 (131,200 cu mi).[೩] ಇದು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಪೊಂಟಿಕ್ ಪರ್ವತಗಳಿಂದಲೂ, ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಕಾಕಸ್ ಪರ್ವತಗಳಿಂದಲೂ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಚಚೌಕದ ಮೈದಾನದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ವಿಸ್ತರಿತ ಭಾಗವು ಸುಮಾರು 1,175 ಕಿ ಮೀ ನಷ್ಟಿದೆ. ಈ ಕೆಳಗಿನಂತೆ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದೆ:[7]

ನೈಋತ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ. ಮರ್ಮರಾ ಸಮುದ್ರದ ಈಶಾನ್ಯ ಗಡಿ [ಕೇಪ್ ರುಮಿಲಿ ಜೊತೆ ಕೇಪ್ ಅನಾಟೊಲಿಯನ್ನು ಸೇರುವ ರೇಖೆ (41°13'N)].

ಕೆರ್ಚ್ ಸ್ಟ್ರೆಯ್ಟ್. ಕೇಪ್ ಟಾಕಿಲ್ ಹಾಗೂ ಕೇಪ್ ಪನಘಿಯಾವನ್ನು ಸೇರುವ ರೇಖೆ (45°02'N).

ಲಾಸ್ಪಿಯ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರದ ಸೂರ್ಯಾಸ್ತ
ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ವೆಲೆಕಾದ ನದೀಮುಖ.ಸಿನೆಮೊರೆಟ್ಸ್, ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ

ಹೆಸರು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಧುನಿಕ ಹೆಸರುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಹೆಸರು "ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ"ಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಹೆಸರುಗಳಿವೆ, Adyghe: (Хы ШIуцI), ಗ್ರೀಕ್ ಮಾವ್ರಿ ಥಲಸ್ಸಾ (Μαύρη Θάλασσα), ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ ಚೆರ್ನೊ ಮೊರ್ (Черно море), ಜಾರ್ಜಿಯನ್ ಶವಿ ಘವ (შავი ზღვა), ಲಾಝ್ ಉಚ ಝುಗ ಅಥವಾ ಬರೀ ಝುಗ 'ಸಮುದ್ರ', ರೊಮೇನಿಯನ್ ಮಾರಿಯ ನಿಯಾಗ್ರ , ರಷಿಯನ್ ಚೊರ್ನೊಯೆ ಮೊರ್ (Чёрное море), ಟರ್ಕಿಶ್ ಕರಾಡೆನಿಝ್ , ಉಕ್ರೇನಿಯನ್ ಕ್ರೋನ್ ಮೊರ್ (Чорне море), ಉಬಿಖ್ [ʃʷad͡ʒa]. ಈ ಹೆಸರುಗಳು ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಿಂದಿನದೆಂದು ಇನ್ನೂ ತೋರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಈ ಸೂಚನೆಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ಹಳೆಯದಾಗಿವೆ.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಆಟೊಮಾನ್ ಟರ್ಕ್ ರಿಂದ ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.ಕರಾ (ಕಪ್ಪು) ಕರಾ ಡೆನ್ಸಿ ಯಲ್ಲಿನ ಮಧ್ಯಕಾಲಿಕ ಟರ್ಕ್‌ನ ಉತ್ತರವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ-ಕರಾ ಸಮುದ್ರವು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಂತಿರುವ ಉತ್ತರದ ಸೈಬೇರಿಯನ್ ಯಾಕುಟ್ ಟರ್ಕ್‌ನ ಸಮುದ್ರವಗಿದೆ. ಟರ್ಕಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ 'ಕೆಂಪು' ಎಂಬುದು ಕಿಜಿಲ್ ಡೆನಿಜ್ ನಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಅನಾಟೋಲಿಯಾದ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ದಕ್ಷಿಣ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಆದರೆ 'ಅಕ್'-ವ್ಹೈಟ್ ಎಂಬುದು ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಏಜಿಯನ್ ಮತ್ತು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‍ನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಅನಾಟೋಲಿಯನ್ ಟರ್ಕಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ಅದರ ಹಳೆಯ ಹೆಸರಾದ "ಅಕ್ಡೆನಿಝ್" -ಶ್ವೇತ ಸಮುದ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು; ಆದಾಗ್ಯೂ ಅಕ್ಡೆನಿಝ್ ಕೇವಲ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಈಗಿನ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ನ ಉತ್ತರ ಭಾಗವನ್ನು ಏಜಿಯನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದ್ದು ಅದರ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
  • ಆಟೊಮನ್‌ರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಏಜಿಯನ್‌ನ್ನು ದ್ವೀಪಗಳ ಸಮುದ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಈ ರೀತಿ ಇರಲಿಲ್ಲ-ಆಡಲಾರ್ ಡೆನಿಜಿ ಎಂದರೆ ಗ್ರೀಸ್ ಮತ್ತು ಅನಾಟೋಲಿಯಾದ ಮಧ್ಯೆ ಇರುವ 12ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.ಸಾಮಾನ್ಯ ಬಣ್ಣಗಳ ನಿಯಮದ ನಂತರ ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರ ನಾಲ್ಕು ಸಮುದ್ರಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ - ನಂತರ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರ, ಬಿಳಿ ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಹಳದಿ ಸಮುದ್ರ.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಸರುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ಸ್ಟ್ರಾಬೋ ಭೂಗೋಳದ (1.2.10) ಪ್ರಕಾರವು ಅದರ ಪ್ರಾಚೀನತೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿರುವಂತೆ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೇವಲ "ಸಮುದ್ರ" (ಹೊ ಪೊಂಟೊಸ್ ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.
  2. ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಲು, ಗ್ರೀಕೋ-ರೋಮನ್ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು "ಆತಿಥ್ಯ ಸಮುದ್ರ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ ಯುಕ್ಸೆನೊಸ್ ಪೊಂಟೊಸ್ (Εὔξεινος Πόντος).
  3. ಇದು ಒಂದು ಮೃದು ವಚನವಾಗಿದ್ದು, ಪಿಂಡಾರ್ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲು ಧೃಡೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ (ಐದನೇ ಶತಮಾನ ಬಿಸಿಇ,~475 ಬಿಸಿಯ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ) "ಅನಾತಿಥ್ಯ ಸಮುದ್ರ" ಪೊಂಟೊಸ್ ಆಕ್ಸೆನೊಸ್‌ ಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ.
  4. ಗ್ರೀಕ್ ವಸಹಾತುಕರಣದ ಮುಂಚೆ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು "ಅನಾತಿಥ್ಯ ಸಮುದ್ರ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಕಾರಣವೇನೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಯಾನ ಮಾಡುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿನ ತೀರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅನಾಗರಿಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು ವಾಸಮಾಡುತ್ತಿದರು ಎಂದು ಸ್ಟ್ರಾಬೋ (7.3.6) ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ.
  5. ಮಿಲೇಷಿಯನ್ನರು ದಕ್ಷಿಣದ ತೀರ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಪೊಂಟಸ್ನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡು ಗ್ರೀಕ್ ನಾಗರೀಕತೆಯ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ "ಆತಿಥ್ಯ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಮೂಲಕ ಈ ನಾಮವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು.
  6. ಆಕ್ಸೆನೊಸ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಸಿತಿಯನ್ ಇರಾನಿಕ್ ಆಕ್ಸಾಯ್ನಾ- ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಶಬ್ದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯಿಂದ ಬಂದಿರಬಹುದಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇದ್ದು, 'ಡಾರ್ಕ್' ಅಥವಾ ಕತ್ತಲೆ ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ " ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ" ಎಂಬ ಪದನಾಮವುಳ್ಳ ಹೆಸರು ಬಂದಿರಬಹುದಾಗಿದೆ.
  • ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಸಮುದ್ರವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಿರುಗಾಳಿಯಿಂದ ಕೂಡಿರುವುದರಿಂದ ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಸಿದ್ಧಾಂತ ವು ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. 1570ರಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಏಷ್ಯಿಯೆ ನೋವಾ ಡಿಸ್ಕ್ರಿಪಿಟೋ ಎಂಬ ಏಷ್ಯಿಯಾದ ಒಂದು ನಕ್ಷೆಯು ಓರ್ಟೆಲಿಸ್ ನಲ್ಲಿದ್ದು ಇದರಲ್ಲಿ ಈ ಸಮುದ್ರವನ್ನು "ಮಾರ್ ಮಗ್ಗಿಯರ್" ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.
  • ನೌಕಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮೆಲ್ಮೈನಿಂದ ಸುಮಾರು 200 ಕಿ.ಮೀ. ಆಳದ ಪ್ರದೇಶವು ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಲ್ಪೈಡ್ ಪದರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದು ಒಂದು ಅದ್ವಿತೀಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಜೀವಿಗಳ ಗುಂಪಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಇವು ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ಮೀಥೇನ್ ನ ಉತ್ಕರ್ಷಣೆಯಿಂದಾಗಿ ಸಮುದ್ರದ ತಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪನೆಯ ಮೆಕ್ಕಲು ಮಣ್ಣು ಶೇಖರಗೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ "ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ " ಎಂಬ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ.

ಭೂವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬಾತಿಮೆಟ್ರಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸುಡಾಕ್ ಕೊಲ್ಲಿ
  • ಬೋಗುಣಿಗಳ ಭೌಗೋಳಿಕ ಉಗಮವನ್ನು ಆಲ್ಬಿಯನ್ ಅಗ್ನಿ ಪರ್ವತ ಚಾಪ ಮತ್ತು ಪೆಲಿಯೋ-ಮತ್ತು ನಿಯೋ ಟೆತಿಸ್ ಮಹಾಸಾಗರಗಳ ವಿಭಜನೆಯಿಂದ ಉಂಟಾದ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಬೋಗುಣಿ ಹಿಂಚಾಪದ ಮೂಲಕ ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಬಹುದು.[೪][೫] ಇದರ ಆರಂಭ ದಿಂದ, ಸಂಕುಚಿತ ಪರಿಸರಗಳು ಬೋಗುಣಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂಜರಿಕೆಯುವಿಕೆ ಯನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
  • ವಿಸ್ತರಿತ ಹಂತಗಳ ಚದುರುವಿಕೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಅಗ್ನಿ ಪರ್ವತ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು 2}ಪರ್ವತಗಳ ಉಗಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದು ಗ್ರೇಟರ್ ಕಾಕಸ್, ಪೋಂಟೈಡ್ಸ್ ದಕ್ಷಿಣ ಕ್ರೈಮಿಯಾ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಕನ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಯುರೇಷಿಯಾ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾದ ಫಲಕಗಳ ನಡುವೆ ಉಂಟಾಗುವ ನಿರಂತರ ಘರ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಅನಾಟೋಲಿಯನ್ ಫಾಲ್ಟ್ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವ ಅನಾಟೋಲಿಯನ್ ಫಾಲ್ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನ ಅನಾಟೋಲಿಯನ್ ಭಾಗದ ವಿಮೋಚನೆಯು ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಆದೇಶಿಸುತ್ತದೆ.[೬] *ಇದು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಬೋಗುಣಿಯ ಗಣನೀಯವಾದ ಹಿಂಜರೆತ ಮತ್ತು ಅನಾಟೋಲಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅಗ್ನಿ ಪರ್ವತಗಳ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.[೭] ಇಂತಹ ಧೀರ್ಘಕಾಲದ ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಜಾಗತಿಕ ಮಹಾಸಾಗರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಬೇರ್ಪಡುವಂತೆ ಮಾಡಿವೆ. ಈಗಿನ ಬೋಗುಣಿ ಪ್ರದೇಶವು ಕ್ರಿಮಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಹಬ್ಬಿರುವ ಒಂದು ಬಾಹ್ಯ ಗೋಲದ ಮೂಲಕ ಎರಡು ಉಪ ಬೋಗುಣಿಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆ ಹೊಂದಿದೆ.
  • ಉತ್ತರಕ್ಕಿರುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆವರಣವು ಸುಮಾರು 190ಕಿ.ಮೀ. ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಷ್ಟಿದ್ದು, 1:40 ಮತ್ತು 1:1000 ಅಳೆತೆಯ ತಗ್ಗಾದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಟರ್ಕಿಯನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿ ಹಾಗೂ ಜಾರ್ಜಿಯಾ ಸುತ್ತಲಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮದ ತುದಿಗಳು 20ಕಿ.ಮೀ.ನಷ್ಟು ಅಗಲವಾಗಿರುವ ಆವರಣವನ್ನು ಮತ್ತು 1:40 ನಷ್ಟು ಅಳತೆಯಿರುವ ಅನೇಕ ಮುಳುಗಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಹಳ್ಳಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಾಲುವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿನ ಯೂಕ್ಸಿನ್ ಅಂಧಕಾರ ಪ್ರದೇಶವು ಕ್ರೈಮಿಯನ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದ 2,212 m (7,257.22 ft) ಯಾಲ್ಟಾದ ದಕ್ಷಿಣದ ಗರಿಷ್ಠ ಆಳವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ[೮] ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಕರಾವಳಿ ಸಮೀಪದ ವಲಯವನ್ನು ಕೆಲವುಮ್ಮೆ ಪೊಂಟಿಕ್ ಲಿಟ್ಟೊರಲ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದು.

ಜಲಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜಲರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಸಮುದ್ರಡಬ್ಲ್ಯೂಐಎಫ್‌ಎಸ್ ನೋಟ ಸರೋವರದ ಮೆಲ್ಮೈಮೇಲಿನ ಪ್ರವಾಹದ ವರ್ಣಮಯ ಅನ್ಯೋನ್ಯಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮಿರೊಮಿಕ್ಟಿಕ್ ಬೋಗುಣಿಯಾಗಿದ್ದು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ನೀರು ವಾತಾವರಣದ ಆಮ್ಲಜನಕ ವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಪದರಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ 90% ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣದ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರದ ನೀರು ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ನೀರು ಆಗಿದೆ.
  • ಜಲರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರವಾಹದ ಸಂರಚನೆಯು ಮೂಲತಃ ಬೋಗುಣಿ ಸ್ಥಳ ಲಕ್ಷಣ ಹಾಗೂ ನದಿ ಪ್ರವಾಹಗಳ ಒಳಹರಿವಿನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಣಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇದು ಪ್ರಭಲವಾದ ಸ್ತರೀಕೃತ ಲಂಬ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ನೀರಿನ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಮೇಲ್ಬಾಗದ ಪದರಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಣ್ಣಗೆ ಇದ್ದು , ಆಳ ಪ್ರದೇಶದ ನೀರಿಗಿಂತ ಕನಿಷ್ಟ ದಟ್ಟತೆ ಹಾಗೂ ಕಡಿಮೆ ಲವಣಾಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.

  • ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ನದಿಗಳ ನೀರು ಯಥೇಚ್ಛವಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಬಿಸಿಯಾದ ಲವಣಯುಕ್ತ ನೀರು ಮೆಡೀಟರೇನಿಯನ್‌ನ ಆಳವಾದ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ನಿಂದ ಬರುವ ಈ ದಟ್ಟವಾದ ಒಳಹರಿವು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರು ಮಾರ್ಮರಾ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವುದರಿಂದ ಸಮತೋಲನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಇದು ಪದರುಗಳ ಉಂಟಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಲವಣ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಲವಣಾಂಶದ ಸರಾಸರಿಯು ಪ್ರತಿ ಸಾವಿರ ಭಾಗಾಂಶ ಗಳಿಗೆ 18 ರಿಂದ 18.5 ರಷ್ಟಿದೆ( ಮಹಾಸಾಗರಗಳ 30 ರಿಂದ 40ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ) ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಆಮ್ಲಜನಕ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ಪ್ರವಾಹಗಳು ಬೋಗುಣಿಯಲ್ಲಿ ಚಂಡಮಾರುತ ಶೆಲ್ಫ್ ಬ್ರೇಕ್ ವರ್ತುಲಾಕಾರದ ವಲಯ ಪ್ರವಾಹಗಳೆಂಬ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಇವು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಸುತ್ತ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

  • ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, ಎರಡು ಚಿಕ್ಕ ಚಂಡಮಾರುತ ಸುರುಳಿಗಳು ಉಂಟಾಗಿ, ಬೋಗುಣಿಯ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ವಲಯಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತವೆ. ವಲಯ ಪ್ರವಾಹದ ಆಚೆ ತೀರ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತ ಲಿನ ಮಾರುತ ಸುರುಳಿಯ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳು ಮತ್ತು ಉಬ್ಬರದ ಕಾರಣದಿಂದ ಹಲವಾರು ತೀರ ಪ್ರದೇಶದ ಸುಳಿಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.
  • ಈ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಅಂತರ್-ವಾರ್ಷಿಕಾ ಬಲಗಳು ಕಾಲಿಕ ವಾತಾವರಣ ಹಾಗೂ ನದಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಉಷ್ಣತೆಯು ಕಾಲ್ಲಕ್ಕನುಸಾರವಾಗಿ 8 °C (46 °F) ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುತ್ತದೆ 30 °C (86 °F).ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯ ಶೀತಲ ಪದರ (CIL) ವನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
  • ಈ ಪದರವು ತಣ್ಣನೆಯ, ಲವಣಾಂಶವಿರುವ ಮೇಲ್ಮೈಜಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ವಾತಾವರಣದ ತಂಪಾಗುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಚಳಿಗಾಲದ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ನದಿಯ ಪ್ರವಾಹಗಳ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ಈ ಗುಣಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ನೀರಿನ ಉಗಮವು ಪ್ರಮುಖ ಸುರುಳಿಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ NW ಚೌಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.
  • ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ನೀರು ಆಳ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ತೂರಿ ಹೋಗುವಷ್ಟು ದಟ್ಟವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಐಸೋಪಿಕ್ನಿಕಲ್ ಅಡ್ವೆಕ್ಷನ್ ಉಂಟಾಗಿ ಬೋಗುಣಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ನೀರು ಹರಿಯುತ್ತದೆ. CIL ನ ಪಾದವು ಪ್ರಮುಖ ಥರ್ಮೊಕ್ಲೈನ್, ಹಾಲೊಕ್ಲೈನ್ ಮತ್ತು ಪಿಕ್ನೊಕ್ಲೈನ್~100–200 m ಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೀರಿನ ಈ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಆಳವಾದ ನೀರಿನ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವಿದ್ಯಾಮಾನವಾಗಿದೆ.
ಮೇ 2004
  • ಫಿಕ್ನೋಕ್ಲೈನ್‌ನ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಲವಣತೆಯು 22 ರಿಂದ 22.5 ppt ವರೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಷ್ಣತೆಯೂ ಸಹ ಅಧಿಕವಾಗುತ್ತದೆ8.5 °C (47.3 °F). ಜಲರಾಸಾಯನಿಕ ಪರಿಸರವು ಆಮ್ಲಜನಕ ವಲಯದಿಂದ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ವಲಯಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಮುಳುಗಿದ ಜೀವರಾಶಿಯ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ವಿಘಟನೆಯಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಮುಕ್ತ ಆಮ್ಲಜನಕವು ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
  • ಕೆಲವು ಎಕ್ಸ್‌ಟ್ರಿಮೋ ಫೈಲ್ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳ ಉತ್ಕರ್ಷಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಲ್ಪೇಟ್ (SO42−)ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಇದು ಹೈಡೋಜನ್ ಸಲ್ಪೈಡ್ (H2S)ನ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಇದು ಕಬ್ಬಿಣದ ಸಲ್ಪೈಡ್ಗಳ ಪೈರೈಟ್, ಗ್ರಿಗೈಟ್ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದ ಮಾನೊ ಸಲ್ಪೈಡ್ ಗಳಂತಹ ಸಲ್ಪೈಡ್‌ಗಳ ಒತ್ತರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ.

  • ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಕವಚಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ (CaCO3)ನಂತಹ ಕಾರ್ಬೊನೇಟ್ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಕರಗುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.ಬೋಟ್ ಹಲ್ಸ್ ಗಳಂತಹ ಆಂತ್ರೋಪೊಜೆನಿಕ್ ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸಾವಯವ ಪದಾರ್ಥವು ಉತ್ತಮ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಪ ಕಾಲಿಕ ಶೈವಲ ಸಮೂಹವು ಸ್ಯಾಪ್ರೋಪೆಲ್ ಗಳೆಂಬ ಸಾವಯವ ಪದರಗಳನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತವೆ.
  • ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಹಲವಾರು NASA ಚಿತ್ರಗಳು ವಾರ್ಷಿಕ ಸಸ್ಯ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ಸಮೂಹ ವನ್ನುಂಟು ಮಾಡಿವೆ ಎಂದು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.[೯]
  • ಈ ಕಾರಣದಿಂದ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಕಡಲು ವಸ್ತು ಶೋಧನಾ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿದೆ. ಸಿನೊಪ್, ಟರ್ಕಿಯ ತೀರಪ್ರದೇಶದ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆತ , ಬೈಜಾಂಟೈನ್ ರೆಕ್ ಸಿನೊಪ್ Dನಂತಹ ಪುರಾತನ ಪಾಳು ಬಿದ್ದ ಹಡಗುಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದನ್ನು ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
  • ಮಾದರಿಗಳು ತೋರಿಸಿರುವಂತೆ ಕಪ್ಪು ಸ್ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲಿನ ಕ್ಷುದ್ರ ಗ್ರಹದ ಪ್ರಭಾವದ ಒಂದು ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಹೈಡೋಜನ್ ಸಲ್ಪೈಡ್ ಮೋಡಗಳು ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ತೀರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಜನರ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ವನ್ನು ಒಡ್ಡಿದೆ.[೧೦]

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಚಲನಾತ್ಮಕ ಸಮುದ್ರ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದ್ದು, ಲವಣಯುಕ್ತನೀರು, ಪೋಷಣಾ-ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ವಿಧವಾದ ಕಡಲು ಆಹಾರ ಜಾಲಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿ ದೆ. ಇದು ಪ್ರಥಮ ಉತ್ಪಾದಕರಾದ ಡಯಾಟಮ್ ಗಳು ಡೈನೋ ಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಅನೇಕ ಸ್ವಪೋಷಕ ಶೈವಲಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಪೋಷಣಾ ಸ್ತರಗಳ ಒಂದು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
  • ಯುರೇಷಿಯಾ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಯೂರೋಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಬರುವ ನದಿ ಪ್ರವಾಹಗಳು, ಕರಗಿದ ಪ್ರಮಾಣದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಅಧಿಕ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೆಕ್ಕಲನ್ನು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ತರುತ್ತವೆ.ಆದರೆ ಈ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಹಂಚುವಿಕೆಯು ಭೌತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ತರೀಕರಣದ ಶ್ರೇಣಿಯ ಮೂಲಕ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಕಾಲಿಕ ಭೌಗೋಳೀಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೧೧]
  • ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಭಲವಾದ ಮಾರುತಗಳು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕರಣೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ ,ಆದರೆ ಅತಿಯಾದ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣತೆಗಳು ಲಂಬ ಸ್ತರೀಕರಣ ಹಾಗೂ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ತಗ್ಗಾದ ಮಿಶ್ರಿತ ಪದರದ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.[೧೨]
  • ದಿನದ ಅವಧಿ ಮತ್ತು ಇನ್ಸೊಲೇಶನ್ನ ತೀವ್ರತೆಯು ದ್ಯುತಿವಲಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ಕೆಳ ಭಾಗದ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಅಪಕರ್ಷಿತ ನೈಟ್ರೇಟ್, ಅಮೋನಿಯಾ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗಿದ್ದು ಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ಪನ್ನವು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಲಭ್ಯತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪೋಷಣಾ ಚಕ್ರೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಬೆಂಥಿಕ್ ವಲಯವು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ವಪೋಷಕಗಳು ಮತ್ತು ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ಪುನರ್ ಚಕ್ರೀಕರಣವು ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ದ್ಯುತಿ ವಲಯಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಿ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಅನುಕೂಲ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತವೆ.[೧೩]

ತೇಲುಸಸ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪ್ರಮುಖ ಸಸ್ಯ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾಮ್‌ಗಳು ಯಾವುವಂದರೆ ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳು, ಡಯಾಟಮ್ ಗಳು, ಕಾಕ್ಸೊಲಿಥೊಪೊರ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನೊ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು (ಇವುಗಳ ವಿವರವನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ) ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಸಸ್ಯ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್‌ನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಜೀವನ ಚಕ್ರವು ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ಡಯಾಟಮ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
  • ಇದರ ನಂತರ ಬೇಸಿಗೆ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ ಕಾಲಿಕ ಥರ್ಮೋಕ್ಲೈನ್ ನ ಕೆಳಗಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರಿತ ಸಮೂಹ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾದ ಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ಪನ್ನ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.[೧೨][೧೪] ಉತ್ಪನ್ನದ ಈ ವಿಧಾನವು ವಸಂತ ಋತುವಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಬೇಸಿಗೆ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಎಮಿಲಿಯಾನ ಹಕ್ಸ್ ಲೇಯಿ ಸಮೂಹದ ವ್ಯಾಪಕ ವೃದ್ಧಿಯಿಂದಲೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.

ಡೈನೋ ಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್‌ಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ವಸಂತ ಋತು ಮತ್ತು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಉಪಮೇಲ್ಮೈ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದರಿಂದ ವಾರ್ಷಿಕ ಡೈನೋ ಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳ ಹರಡುವಿಕೆಯನ್ನು ಈ ಅಂಶದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ನವೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ , ಜಲಸಮೂಹಗಳ ಮತ್ತು ನೈಟ್ರೈಟ್ ನಂತಹ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಲಂಬ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ, ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ಗಳ ಉಪಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ಪನ್ನವು ಮೇಲ್ಮೈ ಉತ್ಪನ್ನದೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯುತ್ತದೆ.[೧೧]
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಸಮೂಹವು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಗೈಮ್ನೊಡಿನಿಯಂ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೫]
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ವೈವಿದ್ಯತೆಯು 193 ಪ್ರಭೇದಗಳಿಂದ ಹಿಡಿದು [೧೬] 267 ಪ್ರಭೇದಗಳಷ್ಟಿದೆ.[೧೭] ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‌ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಪ್ರಭೇದ ಸಮೃದ್ಧಿಯ ಮಟ್ಟವು ಸಾಪೇಕ್ಷವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ. ಇದು ಲವಣಯುಕ್ತ ವಾತಾವರ್ಣ, ನೀರಿನ ಮಿತ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಮತ್ತು ಆಳ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ವಾತಾವರಣ ಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಭೇದಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಚಳಿಗಾಲದ <4oC ಕ್ಕಿಂತ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಉಷ್ಣತೆಯು ಥರ್ಮೋ ಫಿಲಸ್ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮೆಲ್ಮೈನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸಾಪೇಕ್ಷವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇರುವ ಸಾವಯವ ಪದಾರ್ಥದ ಅಂಶವು ಪರಪೋಷಕ ಜೀವಿಗಳು ( ತಮ್ಮ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಸಾವಯವ ಕಾರ್ಬನ್ ನ್ನು ಬಳಸುವ ಜೀವಿಗಳು) ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರಪೋಷಿತ ಜೀವಿಗಳಾದ ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಪ್ರಭೇದಗಳಂತಹ ( ಅನೇಕ ಪೋಷಣಾ ಸ್ತರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿರುವ ಜೀವಿಗಳು) ಸ್ವಪೋಷಿತ ಜೀವಿಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಒಂದು ಅದ್ವಿತೀಯ ಜಲವಿನ್ಯಾಸಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನಿಕ ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳ ಇರುವುದು ಇನ್ನೂ ಖಚಿತವಾದಂತಿಲ್ಲ.[೧೭]

ಡಯಾಟಮ್‌ಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ಹಲವಾರು ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಇವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಏಕಕೋಶೀಯ ಚಲನಾಂಗಗಳಿಲ್ಲದ ಸ್ವಪೋಷಕ ಹಾಗೂ ಪರಪೋಷಕ ಶೈವಲ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಡಯಾಟಮ್‌ಗಳ ಜೀವನ ಚಕ್ರವನ್ನು `ಬೂಮ್ ಅಂಡ್ ಬಸ್ಟ್' ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದ್ದು , ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಅದಕ್ಕೆ ಹೊರತಾಗಿಲ್ಲ. ಇಲ್ಲಿ ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಮೈ ಯಲ್ಲಿ ವರ್ಷ ಪೂರ್ತಿ ಇದ್ದು , ಮಾರ್ಚ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ.[೧೧]
  • ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, Si-ಯುಕ್ತ ಮೆಕ್ಕಲು ನ ಒಳಹರಿವು ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ಅತಿ ವೇಗವಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು Si ನ ಸರಬರಾಜು ಕಡಿಮೆಯಾದಾಗ, ಡಯಾಟಮ್‌ಗಳು ದ್ಯುತಿ ವಲಯದ ಆಳಕ್ಕೆ ಮುಳುಗಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯುತ ಬೀಜಕಣಾಶಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
  • ಇದರೊಂದಿಗೆ ಇತರೆ ಅಂಶಗಳಾದ ಪ್ರಾಣಿಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ನಿಂದ ಭಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಮೊನಿಯಂ-ಮೂಲದ ಪುನರುತ್ಪಾದನೆಗಳು ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ವಾರ್ಷಿಕ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರವಾದ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತವೆ.[೧೧][೧೨]

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಪ್ರೊಬೊಸಿಯಾ ಅಲಾಟಾ ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲೂ ಮತ್ತು ಸೂಡೋ ಸೊಲೇನಿಯಾ ಕಾಲ್ಕರ್ ಆವಿಸ್ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.[೧೫]

ಕೊಕ್ಸೊ ಲಿಥೊಪೊರ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕೊಕ್ಸೊ ಲಿಥೊಪೊರ್‌ಗಳು ಚಲನಾಂಗಗಳುಳ್ಳ, ಸ್ವಪೋಷಕ ಸಸ್ಯ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ನಗಳ ಒಂದು ವಿಧ . ಇವು ಕೊಕ್ಸೊ ಲಿಥ್ಸ್ ಎಂಬ CaCO3 ಫಲಕಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ, ಕೊಕ್ಸೊಲಿಥೊಪೊರ್ನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅವಧಿಯು ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್ ಗಳ ಸಾಮೂಹಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ನಂತರ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
  • ಮೇ ತಿಂಗಳಿನಲ್ಲಿ, ಡೈನೋಪ್ಲಾಜಲ್ಲೇಟ್‌ಗಳು ಥರ್ಮೋ ಕ್ಲೈನ್ನ ಕೆಳಭಾಗಕ್ಕೆ ಚಲಿಸಿ, ಪೋಷಕಾಂಶಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವ ಸಮುದ್ರದ ಆಳ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತವೆ. ಇದು ಕೊಕ್ಸೊ ಲಿಥೊಪೊರ್‌ಗಳಿಗೆ ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಬಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮೇ ತಿಂಗಳಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಉಷ್ಣತೆಯು ಇವುಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ್ದರಿಂದ , ಈ ಸಂದಂರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಮೂಹವಾದ ಎಮಿಲಿಯಾನ ಹಕ್ಸ್ ಲೇಯಿ ಪ್ರಭೇದವು ಡೈಮೀಥೈಲ್ ಸಲ್ಫೈಡ್ನ್ನು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ, ಕೊಕ್ಸೊ ಲಿಥೊಪೊರ್ ವೈವಿದ್ಯತೆಯು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಮೆಕ್ಕಲು ಪ್ರದೇಶವು E. huxleyi , ಬ್ರಾರುಡೊಸ್ಫೆರಾ ಬೈಗ್ ಲೋವಿ , ಹೊಲೊಸಿನ್ ನಂತಹ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಪ್ರಾಬಲ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದರೂ, ಹೆಲಿಕೊಪೊಂಡೊಸ್ಪೆರಾ ಮತ್ತು ಡಿಸ್ಕೊಲಿಥೀನಿಯಾ ಗಳಂತಹ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಸೈನೋ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಸೈನೋಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಪೈಕೋ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ (0.2 - 2 ಮೈಕ್ರೋ ಮೀಟರ್ ಗಾತ್ರದ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ಗಳು) ವಂಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಒಂದು ಜಾತಿಯ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳು. ಇವು ದ್ಯುತಿ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆ ಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ತಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ. ಮತ್ತು ಇವು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಸಮುದ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತವೆ.
  • ಇವು ಅನೇಕ ಶರೀರ ರಚನಾ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಫಿಲಮೆಂಟ್ ಕಾಲೋನಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಯೋಫಿಲ್ಮ್ ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ , ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ಪ್ರಭೇದಗಳಿದ್ದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ , ಸಿನ್ ಕಾಕಸ್ ಪ್ರಭೇದಗಳು ದ್ಯುತಿವಲಯದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಆಳಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆಲ್ಲಾ ಇವುಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಈ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಹಂಚಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಇತರ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳ ಲಭ್ಯತೆ, ಭಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಲವಣಾಂಶ.[೧೮]

ಜೀಬ್ರಾ ಮಸೆಲ್[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದೊಂದಿಗೆ ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕನ್ ಸಮುದ್ರ ವೂ ಸಹ ಜೀಬ್ರಾ ಮಸೆಲ್ ನ ತವರು ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ ಈ ಪ್ರಭೇದವು ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಸೇರಿದ್ದು , ಇದು ಸೇರಿಕೊಂಡ ಭಾಗದಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಪ್ರಭೇದ ವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ.

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಪರಿಣಾಮ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • 1960ರಿಂದ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ತೀರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾರಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ತೀವ್ರ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದಿತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳ ನಿರ್ಮಾಣವು N:P:Si ನ ಅನುಪಾತದ ವಾರ್ಷಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಜೈವಿಕ ಪರಿಣಾಮವು ಏಕ ಪ್ರಭೇದ ಸಸ್ಯ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್‌ಗಳ ಆವೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ ಉಂಟುಮಾದುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ಆವೃತಿಯು 2.5 ನಷ್ಟು ಮತ್ತು ಡಯಾಟಮ್‌ಗಳಲ್ಲದ ಸಮೂಹದ ಆವೃತಿಯು 6ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳಗೊಂಡಿತು.
  • ಡಯಾಟಮ್ ಗಳಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಾದ ಪ್ರಿಮ್ನೆಸಿಯೋಫೈಟ್ ಗಳಾದ ಎಮಿಲಿಯಾನಾ ಹಕ್ಸ್ ಲೇಯಿ ( ಕಾಕ್ಸೋ ಲಿಥೋಪೊರ್) ಕ್ರೊಮುಲಿನಾ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಮತ್ತು ಯೂಗ್ಲಿನೋ ಫೈಟ್ ಗಳಾದ ಯುಟ್ರೇಫಿಯಾ ಲನೋವಿ ಗಳು ಸಿಲಿಕಾನ್ ನ ಮಿತ ಲಭ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಡಾಯಾಟಮ್ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ನಾಮಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುತ್ತವೆ.
  • ಏಕೆಂದರೆ ಸಿಲಿಕಾನ್ ಡಯಾಟಮ್ ಗಳ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಎಂದು ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕ.[೧೯] ಈ ಸಮೂಹಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯಿಂದಾಗಿ, ಸಮುದ್ರದ ಆಳದ ಮ್ಯಾಕ್ರೋಫೈಟ್ ಗಳಿಗೆ ಬೆಳಕಿನ ಅಭಾವ ಉಂಟಾಯಿತು.
  • ಆದರೆ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ವಾತಾವರಣವು ಅನೇಕ ಜಲಚರಗಳ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.[೨೦][೨೧]
  • 1970 ಅತಿ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಮ್ಯಾಕ್ರೋಫೈಟ್‌ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕುಂಠಿತಗೊಂಡಿತು,ಆದರೆ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಟೀನೋಪೋರ್ ಗಳಾದ ನಿಮಿಯೋಪ್ಸಿಸ್ ಗಳು 1980ರ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕೇಪ್ ಪೋಡ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟಾನ್ ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕುಗ್ಗಿಸಿತು.

ಇವುಗಳೊಂದಿಗೆ, ಅನ್ಯ ಪ್ರಭೇದವಾದ -ವಾರ್ಟಿ ಕೋಂಬ್ ಜೆಲ್ಲಿ (ನಿಮೊಪ್ಸಿಸ್ ಲೀಡ್ಯಿ ) ಬೋಗುಣಿಯ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಬಿಲಿಯನ್ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ಟನ್ ಗಳಷ್ಟು ಬೆಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.[೨೨]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಬದಲಾವಣೆಯು ಜಲ ರಸಾಯನ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುವ ಕೊಕ್ಸೊಲಿಥೊಪೊರ್‌ಗಳು ಲವಣತೆ ಮತ್ತು pH ನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಸಿಲಿಕಾನ್‌ನ ಒಳಹರಿವು ಐಸೋ ಪಿಕ್ನಲ್ ಮೇಲ್ಮೈಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾದ ಕಾರಣ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮಧ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಿಲಿಕಾನ್‌ನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕುಸಿತ ಕಂಡು ಬಂದಿತು.
  • ಈ ವಿದ್ಯಾಮಾನವು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪೋಷಣಾ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ಒಳಹರಿವು ಬೋಗುಣಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಮಾಲಿನ್ಯದ ಇಳಿಕೆ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು 1990 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಭಾಗಶಃ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸು ಸಾಧಿಸಿದೆ.
  • ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ EU ನಿರ್ವಹಣಾ ಘಟಕವಾದ 'EROS21' 1989 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತುಂಗವನ್ನು ತಲುಪಿದ್ದ N ಮತ್ತು P ಮೌಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಇಳಿಕೆಯಾಗಿರುವುದನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದೆ.[೨೩]
  • ಯೂರೋಪ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸದಸ್ಯತ್ವದೊಂದಿಗೆ ಸ್ಲೋವಿಯಾ, ಹಂಗೇರಿ, ರೊಮೇನಿಯಾ ಮತ್ತು ಬಲ್ಗೇರಿಯಾಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ನೂತನ ಕೊಳಚೆ ನೀರಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಘಟಕಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಿಂದಾಗಿ, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಸುಧಾರಣಾ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಕಂಡು ಬಂದಿರುವುದನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಗಮನಿಸಿದ್ದಾರೆ.ನೆಮಿನೋಪ್ಸಿಸ್ ಲೇಡಿಯಿ ಪ್ರಭೇದದ ಸಮೂಹವು ಅದನ್ನು ಭಕ್ಷಿಸುವ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಭೇದದ ಆಗಮನದಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.[೨೪]

ಹವಾಮಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಹವಾಗುಣದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬದಲಾವಣೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಗಣನೀಯವಾದ ಪರಿಣಾಮಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ಪದನ್ನು ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ-ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಮಾರುತಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ವರ್ತನೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗಬಹುದಾದ ಹವಾಮಾನದ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೫]
  • ಆದರೆ ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ನ ಅನಿಶ್ಚಿತತೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ನಿಖರವಾದ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳು ಇನ್ನೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿವೆ,[೨೬] ಪಶ್ಚಿಮ ಯೂರೋಪ್ ನಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಹವಾಗುಣದ ವಿದ್ಯಾಮಾನಗಳು ಉಷ್ಣತೆ ಹಾಗೂ ಒತ್ತರವನ್ನು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಿಯಾ ಮತ್ತು ಯುರೇಷಿಯಾಗಳಿಗೆ ತರುವುದರಿಂದ,ಚಳಿಗಾಲದ ಚಂಡಮಾರುತಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಒತ್ತರ ದ ಒಳಹರಿವಿಗೆ [೨೭] ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲ್ಮೈ ಉಷ್ಣತೆಗಳ (SST's) ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.[೨೮]
  • ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಬಲಗಳು ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಬೀಸುವ ತಣ್ಣನೆಯ ಮಾರುತಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಮಿತಿಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ.[೨೯]
  • ಇದರ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಇತರೆ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸ್ಥಳ ವರ್ಣನೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ನಿಂದ ಬರುವ ಕುಸಿತಗಳ ಮತ್ತು ಬಿರುಗಾಳಿಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ನ ಕೆಳ ಭೂ ಭಾಗವಾದ ಪೊಂಟಿಕ್ ನ ಮೂಲಕ ಸುತ್ತುವರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಾಕಸ್ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ಮಾರುತಗಳ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕರಂತೆ ವರ್ತಿಸಿ, ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಮೂಲಕ ಹಾದು ಹೋಗುವ ಚಂಡ ಮಾರುತಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ.[೩೦]

ಹೊಲೊಸೆನ್‌ನ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಂಬಧ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬೋಸ್ಪೊರಸ್, ಇದನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ
ಡಾರ್ಡೆನ್ಲೆಸ್ ನಕ್ಷೆ
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಪ್ರಪಂಚದ ಮಹಾಸಾಗರ ವನ್ನು ಎರಡು ತಗ್ಗಾದ ಜಲಸಂಧಿಗಳಾದ ಡಾರ್ಡಾನೆಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ಮುಖಾಂತರ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತವೆ. ಡಾರ್ಡೆನಲ್ಸ್ ಆಳವಾಗಿದ್ದು55 m (180.45 ft), ಬೊಸ್ಪೊರಸ್‌ನ ಆಳ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ 36 m (118.11 ft). ಹೋಲಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಹಿಮ ಯುಗದ ಪರಾಕಾಷ್ಟೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಗಳು ಈಗಿನ100 m (328.08 ft) ಮಟ್ಟಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು.
  • ಹಿಮಾವೃತದ ನಂತರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವು ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾದುದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ವಸ್ತು ಶೋಧಕ ಶಾಸ್ತ್ರ ಜ್ಞರು ಈಗಿನ ಟರ್ಕಿಯ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ತೀರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮೃದ್ವಂಗಿಗಳ ಕವಚಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಈ ಜಲ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಶೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ.
  • ಆದ್ದರಿಂದ, ಕಳೆದ ಹಿಮಾವೃತ ಕಾಲ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಕೆಲವು ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಒಂದು ಭೂಬಂಧಿತ ಸಿಹಿನೀರಿನ ಸರೋವರವಾಗಿತ್ತು( ಕನಿಷ್ಠ ಮೇಲ್ಪದರಗಳಲ್ಲಿ) ಎಂದು ನಂಬಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಿಮ ಯುಗದ ಪರಿಣಾಮದ ನಂತರ , ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಏಜಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ಮಟ್ಟವು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ತಮ್ಮಲ್ಲಿನ ನೀರನ್ನು ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು.
  • ಈ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ನಿಖರವಾದ ಕಾಲಮಾನವು ಇಂದಿಗೂ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಒಂದು ಸಾಧ್ಯತೆಯೆಂದರೆ, ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ತುಂಬಿ ಅದರ ಅಧಿಕವಾದ ನೀರು ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ನ ಹೊಸ್ತಿಲಿನವರೆಗೂ ಹರಿದು ,ನಂತರ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹರಿದಿರಬಹುದು.

ವಿಲಿಯಂ ರೆಯಾನ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಟರ್ ಪಿಟ್ ಮ್ಯಾನ್. ರವರು "ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪ್ರಳಯ ಸಿದ್ದಾಂತ " (lack Sea deluge theory) ದಂತಹ ವಿನಾಶಕಾರಿ ದೃಶ್ಯಗಳು ನಮ್ಮ ಮುಂದಿವೆ.

ಡಿಲಗ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • 1997ರಲ್ಲಿ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ದ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಟರ್ ಪಿಟ್ ಮ್ಯಾನ್ ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಪ್ರಟಿಸಿದರು, ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ಮುಖಾಂತರ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರವಾಹವು ಉಂಟಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವಂತೆ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕನ್ ಸಮುದ್ರಗಳು ಮೊದಲು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಸರೋವರಗಳಾಗಿದ್ದವು.
  • ಆದರೆ ಸುಮಾರು 5600 BC ನಂತರ, ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ನೀರು ಬೊಸ್ಪೊರಸ್ ನ ಹೊಸ್ತಿಲಿನವರೆಗೆ ಚಿಮ್ಮಿ , ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರದ ನಡುವೆ ಒಂದು ಪ್ರವಾಹದ ಸಂಪರ್ಕವು ಏರ್ಪಟ್ಟಿತು. ನಂತರ ಈ ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ಪುಷ್ಟಿ ಕೊಡುವ ಮತ್ತು ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಳಂಕ ತರುವ ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳು ನಡೆದವು . ಈಗಲೂ ವಾಸ್ತು ಶಿಲ್ಪ ತಜ್ಞರು ಇದರ ಕುರಿತು ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
  • ಇದು ಇತಿಹಾಸ ಪೂರ್ವದ ಪ್ರವಾಹ ದಂತೆಕಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧಿತ ದುರಂತಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.[೩೧]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಮಧ್ಯಂತರ ನಕ್ಷೆ
ಇವಾನ್ ಐವಾಝೊವ್‌ಸ್ಕಿ. ಕ್ರೈಮಿಯನ್‌ ಯುದ್ಧಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮೊದಲೆ, ಥಿಯೊಡೊಸಿಯಾ ಕೊಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನೌಕಾ ಸೇನೆ
  • ಪ್ರಾಚೀನ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರವು ಒಂದು ಕಾರ್ಯನಿರತ ಜಲಮಾರ್ಗವಾಗಿತ್ತು: ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಬಾಲ್ಕನ್, ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಯುರೇಷಿಯಾದ ಸ್ಟೆಪೀಸ್ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಕಾಕಸ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಿಯಾ, ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಏಷ್ಯಿಯಾ ಮೈನರ್ ಮತ್ತು ಮೆಸಪಟೋಮಿಯಾ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ಗ್ರೀಸ್. ಪುರಾತನ್ ಯೂರೋಪಿಯನ್ನರು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಚಿನ್ನವು ವಾರ್ನಾದ್ದಲ್ಲಿ ದೊರಕಿದೆ.
  • ಆರ್ಗೋನಾಟ್ಸ್ರು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದದ ಮುಖಾಂತರ ಹಡಗಿನ ಪ್ರಯಾಣ ನಡೆಸಿದರು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಪೂರ್ವದ ಭೂಭಾಗವಾದ ಕೋಲ್ಚಿಸ್ (ಈಗ ಜಾರ್ಜಿಯಾ), ಗ್ರೀಕರ ಈಗಿನ ಗಡಿ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟೆಪ್ಪೀಸ್ ಪ್ರೋಟೋ-ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ( ಅರ್ಹೀಮ್ಯಾಟ್ ) ಜನಾಂಗದವರ ತವರು ನೆಲವಾಗಿತ್ತು.
  • ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರ ಪ್ರಕಾರ ಇವರು (PIE) ಇಂಡೋ-ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಭಾಷೆಯ ಪೂರ್ವಜರಾಗಿದ್ದಾರೆ( ಕುರ್ಗಾನ್ ನೋಡಿರಿ; ನಂತರ ಕೆಲವರು ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನ ಕ್ಯಾಪ್ಸಿಕನ್ ಸಮುದ್ರದ ಕಡೆಗೂ , ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಅನಾಟೋಲಿಯಾ ಕಡೆಗೂ ಹೋದರು) ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ದಂಡೆಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಹಲವಾರು ಬಂದರುಗಳಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪಿರಮಿಡ್ ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಪುರಾತನದವುಗಳಾಗಿವೆ.[೩೨] ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವು ಪ್ರಪಂಚದ ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಪ್ರಮುಖ ನೌಕಾ ರಂಗಭೂಮಿ ಯಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಪ್ರಪಂಚದ ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನೌಕಾ ಮತ್ತು ಭೂಸಮರಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬಂದವು.

ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ಹಿಟ್ಟೈಟ್ಸ್, ಕೇರಿಯನ್ನರು, ಥ್ರೇಸಿಯನ್ನರು, ಗ್ರೀಕರು, ಪರ್ಷಿಯನ್ನರು, ಸಿಮ್ಮರಿಯನ್ನರು, ಸೈಥಿಯನ್ನರು, ರೋಮನ್ನರು, ಬೈಝಾಂಟಿಯನ್ನರು, ಗೋತರು, ಹನ್ನರು, ಅವಾರರು, ಬಲ್ಗರರು, ಸ್ಲೇವರು, ವಾರಂಗಿಯನ್ನರು, ಕ್ರೂಸೇಡರು, ವೆನೆಷಿಯನ್ನರು, ಗೆನೋಸೆ, ತತಾರರು, ಒಟ್ಟೊಮನ್ನರು, ಮತ್ತು ರಷಿಯನ್ನರು, ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದಂತೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಪುರಾತನ ವ್ಯಾಪಾರದ ದಾರಿಗಳು.
  • ಪ್ರಾಯಶಃ ನೀರಿನ ತಳ ಭಾಗದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಸ್ತು ಶೋಧನೆ ಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಖಂಡಾವರಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಡೆಯಾದ ಇತಿಹಾಸ ಪೂರ್ವದ ಶೋಧನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ವಲಯದಲ್ಲಿ, ಹಾಗೆಯೇ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಾಶವಾದ ಹಡಗುಗಳು.
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಆಳವಾದ ಆಮ್ಲಜನಕ ರಹಿತ ನೀರಿನ ಸಂರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಗುಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಬಲಗಳು ಕಡಲು ಶೋಧಕ ತಜ್ಞರ ಗಮನವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸೆಳೆದಿದ್ದು, ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಂರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಪುರಾತನ ಹಡಗುಗಳು ಮತ್ತು ಸಾವಯವ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿವೆ.

ರಜಾದಿನಗಳ ರೆಸೋರ್ಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಾಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ನಗರಗಳು
ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ದ್ವೀಪ ಅಮಾಸ್ರ
ನೆಪ್ಚೂನ್, ರೊಮೇನಿಯಾ
1915ರಲ್ಲಿ ರಷಿಯಾದ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ತೆಗೆದ ಅಬ್ಖಾಝಿಯಾದ ಗಾಗ್ರಾದ ಬಳಿಯ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರದ ಚಿತ್ರ

ಶೀತಲ ಸಮರದ ನಂತರ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ , ಒಂದು ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣವಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯು ಏಕರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರದ ರೆಸಾರ್ಟ್ ಗಳು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಬೆಳವಣೆಗೆಗಳ ತಾಣವಾಗಿವೆ.[೩೩] ಈ ಕೆಳಗೆ ಸೂಚಿಸಿದ್ದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ರೆಸೋರ್ಟ್‌ಗಳ ಪಟ್ಟಿ:

  1. 2 ಮೈ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  2. ಅಜೀಜಿಯಾ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  3. ಅಹ್ಟೊಪೊಲ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  4. ಅಮಾಸ್ರ (ಟರ್ಕಿ)
  5. ಅನಪಾ (ರಷಿಯಾ)
  6. ಅಲ್ಬೆನಾ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  7. ಅಲುಪ್ಕಾ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  8. ಅಲುಶ್ತಾ (ಕ್ರೈಮಿಯಾ, ಉಕ್ರೇನ್)
  9. ಬಾಲ್ಚಿಕ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  10. ಬತುಮಿ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  11. ಬರ್ಗಸ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  12. ಬೈಯಲ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  13. ಚಕ್ವಿ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  14. ಕಾಂಸ್ಟಂಟೈನ್ ಮತ್ತು ಹೆಲೆನಾ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  15. ಕೊರ್ಬು (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  16. ಕಾಸ್ಟಿನೆಸ್ಟಿ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  17. ಎಫೊರೀ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  18. ಎಮೊನಾ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  19. ಯುಪಟೋರಿಯಾ (ಕ್ರೈಮಿಯಾ, ಉಕ್ರೇನ್)
  20. ಫೆಡೊಶಿಯಾ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  21. ಗೈರೆಸುನ್ (ಟರ್ಕೀ)
  22. ಗಾಗ್ರ (ಅಬ್ಕಾಝಿಯಾ, ಜಾರ್ಜಿಯಾ1)
  23. ಗೆಲೆಂಡ್ಝಿಕ್ (ರಷಿಯಾ)
  24. ಗೋಲ್ಡನ್ ಸ್ಯಾಂಡ್ಸ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  25. ಗೊನಿಯೊ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  26. ಗರ್ಝಫ್ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  27. ಹೋಪ (ಅರ್ಟಿವಿನ್, ಟರ್ಕಿ)
  28. ಇಸ್ತಾನ್‌ಬುಲ್ (ಟರ್ಕಿ)
  29. ಜುಪಿಟರ್ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  30. ಕಾಂಚಿಯಾ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  31. ಕವರ್ನ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  32. ಕಿಟೆನ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  33. ಕೊಬುಲೆಟಿ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  34. ಕೊಕ್ಟೆಬೆಲ್ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  35. ಲೊಝೆನೆಟ್ಜ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  36. ಮೆಮೈಯಾ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  37. ಮಂಗಲಿಯಾ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  38. ನವೊದರಿ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  39. ನೆಪ್ಚೂನ್ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  40. ನೆಸೆಬರ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  41. ಒವೊರೊಸ್ಸಿಯ್‌ಸ್ಕ್ (ರಷಿಯಾ)
  42. ಒರ್ದು (ಟರ್ಕಿ)
  43. ಒಬ್ಝರ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  44. ಒಡೆಸ್ಸಾ (ಉಕ್ರೇನ್)
  45. ಒಲಿಂಪ್ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  46. ಪಿತ್ಸುಂದಾ (ಅಬ್ಕಾಝಿಯ, ಜಾರ್ಜಿಯಾ1)
  47. ಪೊಮೊರೀ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  48. ಪ್ರೈಮರ್‌ಸ್ಕೊ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  49. ರಿಝ್ (ಟರ್ಕಿ)
  50. ರುಸಾಲ್ಕ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  51. ಸ್ಯಾಮ್ಸನ್ (ಟರ್ಕಿ)
  52. ಸ್ಯಾಟರ್ನ್ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  53. ಸಿನಪ್ (ಟರ್ಕಿ)
  54. ಸೋಚಿ (ರಷಿಯಾ)
  55. ಸೊಝೊಪೊಲ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  56. ಸುಡಕ್ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  57. ಸ್ಕಾಡೊವ್‌ಸ್ಕ್ (ಉಕ್ರೇನ್)
  58. ಸುಲಿನಾ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  59. ಸನ್ನಿ ಬೀಚ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  60. ಸೈಲ್ (ಟರ್ಕಿ)
  61. ಸ್ವೆಟಿ ವ್ಲಾಸ್ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ)
  62. ಟ್ರಾಬ್ಝೊನ್ (ಟರ್ಕಿ)
  63. ತ್ಸಿಖಿಸ್‌ಡ್ಝಿರಿ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  64. ತುಆಪ್ಸೆ (ರಷಿಯಾ)
  65. ಉರೆಕಿ (ಜಾರ್ಜಿಯಾ)
  66. ವಾಮ ವೆಚೆ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  67. ವೀನಸ್ (ರೊಮೇನಿಯಾ)
  68. ಯಾಲ್ಟಾ (ಕ್ರೈಮಿಯ, ಉಕ್ರೇನ್)
  69. ಝೊಂಗುಲ್ಡಕ್ (ಟರ್ಕಿ) 1 ಅಬ್‌ಖಾಝಿಯವು 1992ರಿಂದ ಡಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟೊ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್ ಆಗಿದೆ, ಜಾರ್ಜಿಯಾ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್‌ನ ಸ್ವಯಂ ಆಡಳಿತದ ಡಿ ಜೂರ್ ಆಗಿ ಉಳಿದಿದೆ.

ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಆಯೋಗ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿ ಕಮಿಷನ್ ಆನ್ ದಿ ಪ್ರೊಟೆಕ್ಶನ್ ಅಫ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಅಗೈನಿಸ್ಟ್ ಪೊಲ್ಯೂಷನ್

ಧ್ಯೇಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ದೇಶಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಆದೇಶದ (ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ, ಜಾರ್ಜಿಯಾ, ರೊಮೇನಿಯಾ, ರಷ್ಯಾದ ಒಕ್ಕೂಟ, ಟರ್ಕಿ ಮತ್ತು ಉಕ್ರೇನ್) ಮೇರೆಗೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಮಾಡುವಿಕೆಯನ್ನು 21-04-1992ರಂದು, ಸಹಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅಂದಿನಿಂದ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಿರೀಕರಿಸಲಾಯಿತು, ಮಾಲಿನ್ಯದಿಂದ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಅಯೋಗವು (ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಕಮೀಷನ್) ಆಯೋಗದ ಕರಾರುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ತಂತ್ರ ಕುಶಲತೆಯ ಕರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಭೂಮಿ-ಆಧಾರಿತ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಕಡಲಿನ ಸಾಗಣೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಮಾಲಿನ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವಿಕೆ,
  • ಕಡಲಿನ ಜೀವಂತ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬೆಂಬಲಿಸಬಲ್ಲ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿವುದು,
  • ಬೆಂಬಲಿಸಬಲ್ಲ ಮಾನವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದು.

ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಕೊಆಪರೇಶನ್ (ಬಿಎಸ್‌ಇಸಿ) [68] [69]
ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ಜಿಯುಎ‍ಎಮ್ ಸಂಸ್ಥೆ
ಕಮ್ಯುನಿಟಿ ಆಫ್ ಡೆಮಾಕ್ರಟಿಕ್ ಛಾಯ್ಸ್ (ಸಿಡಿಸಿ) [70] [71]
ಪಾಲುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂವಾದಕ್ಕಾಗಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಫೋರಂ (ಬಿಎಸ್‌ಎಫ್) [72] [73]

ಬಾಲ್ಕನ್ಸ್ ರೀಜನಲ್ ಆರ್ಗನೈಸೇಶನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಪೋಸ್ಟ್-ಸೋವಿಯಟ್ ರೀಜನಲ್ ಆರ್ಗನೈಸೇಶನ್ಸ್. ಇಯುನ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾದ ಬಲ್ಗೇರಿಯಾ ಮತ್ತು ರೊಮೇನಿಯಾಗಳ ಮೂಲಕ ಇದರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದೆ.

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • 1927 ಕ್ರೈಮಿಯನ್ ಭೂಕಂಪಗಳು
  • ಪುರಾತನ ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರ ಶಿಪ್‌ರೆಕ್ಸ್
  • ಅನಾಕ್ಸಿಕ್ ಇವೆಂಟ್
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಡಿಲಗ್ ಥಿಯರಿ
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಆಟಗಳು
  • ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ
  • ಬಲ್ಗೇರಿಯನ್ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಕರಾವಳಿ
  • ಡ್ಯಾನುಬ್ ನದಿಯ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಕರಣ
  • ರೊಮೇನಿಯನ್ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ರೆಸಾರ್ಟ್‌ಗಳು

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ಮೇಲ್ಮೈ ಪ್ರದೇಶ—"Black Sea Geography". University of Delaware College of Marine Studies. 2003. Archived from the original on 2007-04-29. Retrieved 2006-12-02.
  2. ಗರಿಷ್ಠ ಆಳ—eu/environment/ enlarg /blackseafactsfigures_en.htm "Europa - Gateway of the European Union Website". Environment and Enlargement - The Black Sea: Facts and Figures. {{cite web}}: Check |url= value (help)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  3. "Unexpected changes in the oxic/anoxic interface in the Black Sea". Nature Publishing Group. 1989-03-30. Retrieved 2006-12-02.
  4. ಮೆಕ್‌ಕೆಂಝೀ, ಡಿ. ಪಿ. (1970). "ಪ್ಲೇಟ್ ಟೆಕ್ಟಾನಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ರೀಜನ್." ನೇಚರ್ 226(5242): 239–243.
  5. ಮೆಕ್‌ಕ್ಲಸ್ಕಿ, ಎಸ್., ಎಸ್. ಬಾಲಸ್ಸಾನಿಯನ್, et al. (2000).
    • "ಗ್ಲೋಬಲ್ ಪೊಸಿಷನಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಂ ಕಂನ್‌ಸ್ಟ್ರೈಂಟ್ಸ್ ಆನ್ ಪ್ಲೇಟ್ ಕೈನೆಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಡೈನಮಿಕ್ಸ್ ಇನ್ ದಿ ಈಸ್ಟ್ರನ್ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಅಂಡ್ ಕಾಕ್ಯಾಸಸ್." ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಜಿಯೋಫಿಸಿಕಲ್ ರೀಸರ್ಚ್-ಸಾಲಿಡ್ ಅರ್ತ್ 105(B3): 5695–5719.
  6. ಶಿಲ್ಲಿಂಗ್ಟನ್, ಡಿ. ಜೆ., ಎನ್. ವ್ಹೈಟ್, et al. (2008). "ಸೆನೊಝೊಯಿಕ್ ಎವೊಲ್ಯೂಶನ್ ಆಫ್ ದಿ ಈಸ್ಟ್ರನ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ: ಎ ಟೆಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಡೆಪ್ತ್-ಡಿಪೆಂಡೆಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೆಚಿಂಗ್ ಮಾಡೆಲ್ಸ್." ಅರ್ತ್ ಅಂಡ್ ಪ್ಲಾನೆಟರಿ ಸೈನ್ಸ್ ಲೆಟರ್ಸ್ 265(3–4): 360–378.
  7. ನಿಕಿಶಿನ್, ಎ. ಎಮ್., ಎಮ್. ವಿ. ಕೊರೊಟೇವ್, et al. (2003). "ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಬೇಸಿನ್: ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಅಂಡ್ ನಿಯೋಜಿನ್–ಕ್ವಾಟೆರ್ನರಿ ರ್ಯಾಪಿಡ್ ಸಬ್ಸಿಡೆನ್ಸ್ ಮಾಡೆಲಿಂಗ್.
    • " ಸೆಡಿಮೆಂಟರಿ ಜಿಯಾಲಜಿ 156(1–4): 149–168.
  8. "ರಿಮೋಟ್ ಸೆನ್ಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ದಿ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಸೀಸ್" (2008) ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 1402067712, lpg=PA17&dq=% 22euxine+abyssal+plain %22&source=web& amp;ots=c7Tox4mIZV &sig =Lxaell7YMVs2AsJcpgWowr_Vl04&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=9&ct=result ಪು. 17
  9. ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಬಿಕಮ್ಸ್ ಟರ್ಕೋಯಿಸ್ Archived 2008-10-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. earthobservatory.nasa.gov. 2 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2006ರಂದು ಪುನಃ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
  10. ಆರ್.ಡಿ. ಸ್ಚುಲಿಂಗ್, ಆರ್.ಬಿ. ಕ್ಯಾತ್‌ಕಾರ್ಟ್, ವಿ. ಬದೆಸ್ಚು, ಡಿ. ಇಸ್ವೊರನು ಮತ್ತು ಇ. ಪೆಲಿನೊವ್‌ಸ್ಕಿ, "ಅಸ್ಟೆರಾಯ್ಡ್ ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಇನ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ. ಡೆತ್ ಬೈ ಡ್ರೌನಿಂಗ್ ಒರ್ ಅಸ್ಫಿಕ್ಸಿಯೇಶನ್?", ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳು (ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2006) DOI: 10.1007/s11069-006-0017-7
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ ೧೧.೨ ೧೧.೩ ಒಗುಝ್, ಟಿ., ಎಚ್. ಡಬ್ಲು. ಡಕ್ಲೋ, et al. (1999). "ಎ ಫಿಸಿಕಲ್-ಬಯೋಕೆಮಿಕಲ್ ಮಾಡೆಲ್ ಆಫ್ ಪ್ಲಾಂಕ್ಟನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟಿವಿಟಿ ಅಂಡ್ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್ ಇನ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ." ಡೀಪ್ ಸೀ ರೀಸರ್ಚ್ ಭಾಗ I: ಓಶಿಯಾನೊಗ್ರಾಫಿಕ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಪೇಪರ್ಸ್ 46(4): 597-636.
  12. ೧೨.೦ ೧೨.೧ ೧೨.೨ ಒಗುಝ್, ಟಿ. ಮತ್ತು ಎ. ಮೆರಿಕೊ (2006). "ಫ್ಯಾಕ್ಟರ್ಸ್ ಕಂಟ್ರೋಲಿಂಗ್ ದಿ ಸಮ್ಮರ್ ಎಮಿಲಿಯೇನಿಯಾ ಹಕ್ಸ್‌ಲೆಯಿ ಬ್ಲೂಮ್ ಇನ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ: ಎ ಮಾಡೆಲಿಂಗ್ ಸ್ಟಡಿ." ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮೆರೈನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ 59(3-4): 173-188.
  13. ಫ್ರೈಯೆಡ್ರಿಚ್, ಜೆ., ಸಿ. ಡಿಂಕೆಲ್, et al. (2002). "ಬೆಂಥಿಕ್ ನ್ಯೂಟ್ರಿಯೆಂಟ್ ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಡಯಾಜೆನೆಟಿಕ್ ಪಾತ್‌ವೇಸ್ ಇನ್ ದಿ ನಾರ್ತ್-ವೆಸ್ಟ್ರನ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ." ಎಸ್ಟುವರೈನ್, ಕೋಸ್ಟನ್ ಮತ್ತು ಶೆಲ್ಫ್ ಸೈನ್ಸ್ 54(3): 369-383.
  14. ಎಕೆರ್, ಇ., ಎಲ್. ಜಿಯೊರ್ಜೀವಾ, et al. (1999). "ಫಿಟೊಪ್ಲಾಂಕ್ಟನ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಶನ್ ಇನ್ ದಿ ವೆಸ್ಟ್ರನ್ ಅಂಡ್ ಈಸ್ಟ್ರನ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಇನ್ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಆಟಮನ್ 1995." ಐಸಸ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮೆರೈನ್ ಸೈನ್ಸ್ 56: 15-22.
  15. ೧೫.೦ ೧೫.೧ ಎಕೆರ್-ದೆವೆಲಿ, ಇ. ಮತ್ತು ಎ. ಇ. ಕಿಡೇಸ್ (2003). "ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಶನ್ ಆಫ್ ಫಿಟೊಪ್ಲಾಂಕ್ಟನ್ ಇನ್ ದಿ ಸದರನ್ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ ಇನ್ ಸಮ್ಮರ್ 1996, ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ ಅಂಡ್ ಆಟಮನ್ 1998." ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಮೆರೈನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ 39(3-4): 203-211.
  16. ಕ್ರಾಖ್‌ಮಲ್ನಿ, ಎ. ಎಫ್. (1994). "ದಿನೊಫೈಟಾ ಆಫ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ (ಸಂಶೋದನೆಗಳ ಹಾಗೂ ಪ್ರಭೇದಗಳ ವೈವಿದ್ಯತೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಇತಿಹಾಸ)." ಆಲ್ಗೊಲೊಜಿಯಾ 4: 99-107.
  17. ೧೭.೦ ೧೭.೧ ಗೊಮೆಝ್, ಎಫ್. ಮತ್ತು ಎಲ್. ಬೊಯಿಸೆನ್ಕೊ (2004).
    • "ಅನ್ ಅನ್ನೋಟೇಟೆಡ್ ಚೆಕ್‌ಲಿಸ್ಟ್ ಆಫ್ ದಿನೊಫ್ಲಾಜೆಲ್ಲೇಟ್ಸ್ ಇನ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ." ಹೈಡ್ರೋಬಯೋಲಾಜಿಯಾ 517(1): 43-59.
  18. ಉಯ್ಸಲ್, ಝಡ್. (2006). "ಕಪ್ಪು, ಮರ್ಮರ, ಏಜಿಯನ್, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಿಕ್ಕಿನ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಕಡಲಿನ ಸಿಯನೊಬ್ಯಾಕ್ಟೇರಿಯಾ ಸಿನೆಚೊಕೊಕಸ್ ಎಸ್‌ಪಿಪನ ಲಂಬವಾದ ವಿತರಣೆ." ಸಮುದ್ರ ಆಳದ ಸಂಶೋಧನೆ ಭಾಗ II: ಯೊಶಿಯನೊಗ್ರಫಿ 53(17-19)ಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಕ್ತ ಅಧ್ಯಯನಗಳು: 1976-1987.
  19. ಹಮ್‌ಬೋರ್ಗ್, ಸಿ., ವಿ. ಇಟ್ಟೆಕ್ಕೊಟ್, et al. (1997). "ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರದ ಜೈವರಸಾಯನಿಕ ಸಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಎಕೊಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಲೆ ಡಾನ್ಯೂಬ್ ರಿವರ್ ಡಾಮ್‌ನ ಪರಿಣಾಮ." ನಿಸರ್ಗ 386(6623): 385-388.
  20. ಸ್ಬುರ್ಲಿಯ, ಎ., ಎಲ್. ಬಯಿಸೆನ್‌ಕೊ, et al. (2006). "ರೊಮೇನಿಯಾನ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ತೀರದಲ್ಲಿನ ಕಡಲಿನ ಜೀವಸಾಸ್ತ್ರದ ಸೂಚ್ಯಾರ್ಥದೊಂದಿಗೆ ರಾಸಾಯನಿಕ ಮಲಿನ್ಯದ ಮಾದರಿಯ ಎಟ್ರೊಫಿಕೇಷನ್‌ನ ತೋರಿಕೆಗಳು. " ಬೇಕೆಂದು ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಆಕಸಿಮವಾಗಿ ಆಗುವ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬೆದರಿಕೆಗಳಾಗಿ ರಸಾಯನಿಕಗಳು: 357-360.
  21. ಗ್ರೆಜೊಯಿರೆ, ಎಮ್., ಸಿ. ರೈಕ್, et al. (2008). "ಎಟ್ರೋಫಿಕೇಷನ್ ಹಂತದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಮಧ್ಯದ ಎಕೊಪದ್ಧತಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸುವಿಕೆ." ಯೊಶಿಯನೊಗ್ರಫಿ ಯಲ್ಲಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ 76(3): 286-333.
  22. ವೂಡಾರ್ಡ್, ಕೊಲಿನ್, ಓಸಿಯನ್'ಸ್ ಎಂಡ್: ಟ್ರಾವೆಲ್ಸ್ ಥ್ರೂ ಎಂಡೇಂಜರ್ಡ್ ಸೀಸ , ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್: ಮೂಲಭೂತ ಪುಸ್ತಕಗಳು, 2000, ಪಿಪಿ. 1–28
  23. ಲಾನ್ಸೆಲೋಟ್, ಸಿ., ಜೆ. ಸ್ಟಾನೆವ, et al. (2002). "ಡ್ಯಾನೂಬ್‌‌ನ್ನು ನಮೂನಿಸುವಿಕೆಯು-ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರ IIನ ವಾಯುವ್ಯದಿಕ್ಕಿನ ಭೂಖಂಡದ ಷೆಲ್ಫ್‌ನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವಬೀರಿದೆ : ಎಕೊಪದ್ಧತಿಯು 1972ರಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನೂಬ್ ನದಿಯ ಡ್ಯಾಮಿನ ನಿರ್ಮಾಣದ ನಂತರ ಇದರಿಂದ ಆಗುವ ಪೌಷ್ಟಿಕದ್ರವ್ಯ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ." ಈಸ್ಟೊರೈನ್ ಕೋಸ್ಟಲ್ ಆಂಡ್ ಷೆಲ್ಫ್ ಸೈನ್ಸ್ 54(3): 473-499.
  24. ವೂಡಾರ್ಡ್, ಕೊಲಿನ್, "ಕಪ್ಪುಸಮುದ್ರ'ದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ವೃತ್ತಾಂತ," Archived 2009-02-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಲ್ ಕ್ವಾರ್ಟೆರ್ಲಿ ಗ್ಲೊಬಲ್ ರಿಸರ್ಚರ್ , ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007, ಪಿಪಿ. 244–245
  25. ಹರ್ರೆಲ್, ಜೆ. ಡಬ್ಲ್ಯೂ. (1995). "ಡಿಕೇಡಲ್ ಟ್ರೆಂಡ್ಸ್ ಇನ್ ದಿ ನಾರ್ತ್-ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಓಸಿಲೇಷನ್ – ರೀಜನಲ್ ಟೆಂಪರೇಚರ್ಸ್ ಆಂಡ್ ಪ್ರೆಸಿಪಿಟೇಷನ್" ಸೈನ್ಸ್ 269(5224): 676–679.
  26. ಲೇಮಿ, ಎಫ್. ಎಚ್. ಡಬ್ಲು. ಎ. ಜಿ. ಸಿ. ಬಿ. ಎ. ಬಿ. ಮತ್ತು ಜೆ. Pätzold (2006). "ಮಲ್ಟಿಸೆಂಟೆನಿಯಲ್-ಸ್ಕಾಲೇ ಹೊಲೊಸೆನ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತ್ರದ್ರುವದ/ಉತ್ತರ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಬದಲಾವಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದಿಕ್ಕಿನ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿನ ಜಲಸಂಬಂಧಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಅಳತೆಮಾಡುತ್ತದೆ.
    • " ಪ್ಯಾಲಿಯೊಶಿಯನೊಗ್ರಫಿ 21: PA1008.
  27. ಟರ್ಕೆಸ್, ಎಮ್. (| 1996 "ಸ್ಪೇಶಿಯಲ್ ಅಂಡ್ ಟೆಂಪೊರಲ್ ಅನಾಲಿಸಿಸ್ ಆಫ್ ಆನ್ಯುಯಲ್ ರೈನ್‌ಫಾಲ್ ವೇರಿಯೇಶನ್ಸ್ ಇನ್ ಟರ್ಕಿ.
    • " ಹವಾಮಾನದ ಬಗೆಗಿನ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜರ್ನಲ್ 16(9): 1057–1076.
  28. ಕುಲ್ಲೆನ್, ಎಚ್. ಎಮ್., ಎ. ಕಪ್ಲನ್, et al. (2002). "ಇಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಆಫ್ ದಿ ನಾರ್ತ್ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಆಸಿಲೇಶನ್ ಆನ್ ಮಿಡಲ್ ಕ್ಲೈಮ್ಯಾಟ್ ಅಂಡ್ ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌ ಫ್ಲೋ." ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ 55(3): 315–338.
  29. ಒಜ್ಸೊಯ್, ಇ. ಮತ್ತು ಯು. ಉನ್ಲುಟ (1997). "ಓಶಿಯಾನೊಗ್ರಫಿ ಆಫ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ: ಕೆಲವು ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಪುನರವಲೋಕನ." ಭೂ-ವಿಜ್ಞಾನ ಪುನರವಲೋಕನಗಳು 42: 231–272.
  30. ಬ್ರಾಡಿ, ಎಲ್. ಆರ್., ನೆಸ್ಟರ್, ಎಮ್.ಜೆ.ಆರ್. (1980). ರೀಜನಲ್ ಫೋರ್‌‌ಕಾಸ್ಟಿಂಗ್ ಏಡ್ಸ್ ಫಾರ್ ದಿ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಬೇಸಿನ್. ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್‌ನ ಹವಾತಜ್ಞರಿಗೆ ಒಂದು ಕೈಪಿಡಿ, ನಾವಲ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ. 2.
  31. ಇ.ಜಿ. , ವಿಲಿಯಮ್ ರ್ಯಾನ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಟರ್ ಪಿಟ್ಮನ್, ನೋಹ್ಸ್ ಫ್ಲಡ್: ದಿ ನ್ಯೂ ಸೈಂಟಿಫಿಕ್ ಡಿಸವರೀಸ್ ಅಬೌಟ್ ದಿ ಇವೆಂಟ್ ದಟ್ ಚೇಂಜ್ಡ್ ಹಿಸ್ಟರಿ . ಸಿಮನ್ & ಶಸ್ಟರ್ ಪೇಪರ್‌ಬ್ಯಾಕ್ಸ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಎನ್‌ವೈ, 1998.
  32. [http: //chadparmet. home.comcast. net/~chadparmet /BlackSea /overview/blacksea.html "The Black Sea"]. Chadparmet.home.comcast.net. Retrieved 2010-04-23. {{cite web}}: Check |url= value (help)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  33. "Bulgarian Sea Resorts". Archived from the original on 2020-04-27. Retrieved 2007-02-02.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • ಸ್ಟೆಲ್ಲಾ ಘೆರ್ವಸ್, "Odessa et les confins de l'Europe: un éclairage historique", ಇನ್ ಸ್ಟೆಲ್ಲಾ ಘೆರ್ವಸ್ ಎಟ್ ಫ್ರಾನ್ಸೋಯಿಸ್ ರೊಸ್ಸೆಟ್ (ed), ಲೈಯಕ್ಸ್ ಡಿ'ಯೂರೋಪ್. ಮಿತ್ಸ್ ಎಟ್ ಲಿಮಿಟ್ಸ್ , ಪ್ಯಾರಿಸ್, Editions de la Maison des sciences de l'homme, 2008. ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 978-2-7351-1182-4
  • ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಕಿಂಗ್, ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ: ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ , 2004, ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 0-19-924161-9
  • ವಿಲಿಯಮ್ ರ್ಯಾನ್ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಟನ್ ಪಿಟ್ಮನ್, ನೋಹ್ಸ್ ಫ್ಲಡ್ , 1999, ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 0-684-85920-3
  • ನಿಯಲ್ ಆಸ್ಚರ್ಸನ್, ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ (ವಿಂಟೇಜ್ 1996), ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 0-09-959371-8
  • ಓಝನ್ ಒಝ್ಟುರ್ಕ್. Karadeniz: Ansiklopedik Sözlük (ಕಪ್ಪು ಸಮುದ್ರ: ಎನ್‌ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಕ್ ಡಿಕ್ಷನರಿ). 2 ಸಿಲ್ಟ್ (2 ಸಂಪುಟಗಳು). ಹೇಮೊಲಾ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್. ಇಸ್ತಾನ್‌ಬುಲ್.2005 ಐಎಸ್‌ಬಿಎನ್ 975-6121-00-9.
  • ರುಡಿಗೆರ್ ಸ್ಚಿಮಿಟ್, "ಕನ್ಸಿಡರೇಶನ್ಸ್ ಆನ್ ದಿ ನೇಮ್ ಆಫ್ ದಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಸೀ", : Hellas und der griechische Osten (Saarbrücken 1996), ಪುಟಗಳು. 219–224
  • ವೆಸ್ಟ್, ಸ್ಟಿಫಾನಿ. "‘ದಿ ಮೋಸ್ಟ್ ಮಾರ್ವೆಲಸ್ ಆಫ್ ಆಲ್ ಸೀಸ್’: ದಿ ಗ್ರೀಕ್ ಎನ್‌ಕೌಂಟರ್ ವಿತ್ ದಿ ಯುಕ್ಸೈನ್", ಗ್ರೀಸ್ & ರೋಮ್ , ಸಂಪುಟ. 50, ಸಂಚಿಕೆ 2 (2003), ಪುಟಗಳು. 151–167.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Countries bordering the Black Sea