ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ

ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ
IUCN category II (national park)
ಸ್ಥಳ	ಮೇಲಿನ ಸಿಯಾಂಗ್, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಿಯಾಂಗ್, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಪೂರ್ವ ಸಿಯಾಂಗ್, ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ
ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು	28°35′N 94°52′E
ಪ್ರದೇಶ	483 km2 (186 sq mi)
ಸ್ಥಾಪನೆ	30 December 1986 (1986-12-30)
ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿ	ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ

ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಭಾರತದ ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿದೆ. ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಮೇಲಿನ ಸಿಯಾಂಗ್ ಜಿಲ್ಲೆ, ಪಶ್ಚಿಮ ಸಿಯಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಸಿಯಾಂಗ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿದೆ. ಇದು ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ನಾಮದಾಫ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ನಂತರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾದ ಎರಡನೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿದೆ. ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಮತ್ತು ದಿಬಾಂಗ್ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಡಿಹಾಂಗ್-ದಿಬಾಂಗ್ ಬಯೋಸ್ಪಿಯರ್ ರಿಸರ್ವ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಥವಾ ಭಾಗಶಃ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ.

ಹೆಸರು

ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಮೌಲಿಂಗ್ ಶಿಖರದ ಹತ್ತಿರವಿರುವುದರಿಂದ ಇದನ್ನು ಮೌಲಿಂಗ್ ಉದ್ಯಾನವನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೌಲಿಂಗ್ ಎಂಬುದು ಆದಿ ಪದ. ಇದರರ್ಥ ಕೆಂಪು ವಿಷ ಅಥವಾ ಕೆಂಪು ರಕ್ತ. ಇದು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮರದ ಜಾತಿಯ ಕೆಂಪು ಲ್ಯಾಟೆಕ್ಸ್ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

ಭೂಗೋಳ

ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವು ಸುಮಾರು ೪೮೩ ಚದರ ಕಿ.ಮೀ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ದಿಹಾಂಗ್-ದಿಬಾಂಗ್ ಬಯೋಸ್ಪಿಯರ್ ರಿಸರ್ವ್‌ನ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸಿಯೋಮ್ ನದಿಯು ಉದ್ಯಾನವನದ ಪಶ್ಚಿಮ ಅಂಚುಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಸಿರಿಂಗ್, ಕ್ರೋಬಾಂಗ್, ಸೆಮೊಂಗ್ ಮತ್ತು ಸುಬಾಂಗ್ ನಂತಹ ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ನದಿಗಳು ಉದ್ಯಾನದ ಪೂರ್ವ ಗಡಿಯ ಬಳಿ ಸಿಯಾಂಗ್ ನದಿಗೆ ಹರಿಯುತ್ತವೆ.

ಈ ಉದ್ಯಾನವನವು ಜೆಂಗಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವಿಭಾಗೀಯ ಅರಣ್ಯ ಕಚೇರಿಯ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದೆ. ಹತ್ತಿರದ ಪ್ರಮುಖ ಪಟ್ಟಣಗಳು ​​ಅಲಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಘಾಟ್, ಉದ್ಯಾನವನದಿಂದ ೧೩೦ ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ೧೮೫ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಹತ್ತಿರದ ವಾಯುನೆಲೆ ಅಲಾಂಗ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿಯಂತ್ರಣವು ರಸ್ತೆ ಸಂವಹನದ ಕೊರತೆಯಿಂದ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಾಗೀಯ, ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ, ಬೀಟ್ ಕಛೇರಿಗಳು ಉದ್ಯಾನವನದ ಹೊರಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಉದ್ಯಾನದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಸಿಯೋಮ್ ನದಿಯಂತಹ ಕೃತಕ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಗಡಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವೈಮಾನಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಮೂಲಕ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನವನವು ಎರಡು ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಂದು ಬೊಮ್ಡೊ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ರಾಮ್ಸಿಂಗ್ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು. ಎರಡನೇಯದು ಲಿಸ್ಸಿಂಗ್ ಗ್ರಾಮದಿಂದ ಜೆಂಗಿಂಗ್ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು.

ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಅತ್ಯಂತ ಆರ್ದ್ರತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ೨೩೪೩ ಮಿಮೀ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದ ತಾಪಮಾನವು ೧೫ °C ನಿಂದ ೩೮ °C ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಹಿಮಪಾತವು ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ತಾಪಮಾನವು ೪.೨ °C ನಿಂದ ೧೭.೭ °C ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ತಾಪಮಾನವು ೨,೨೦೦ ಮೀಟರ್‌ನಿಂದ ಎತ್ತರದಿಂದ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ

ಮೌಲಿಂಗ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವವು ಹಲವಾರು ಜೀವ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಬಯೋಟೋಪ್‌ಗಳ ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ತೊಟ್ಟಿಲು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು ೪೦೦ ರಿಂದ ೩೦೦೦ ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಹಲವಾರು ರೀತಿಯ ಕಾಡುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇದು ಕಡಿಮೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಕಾಡುಗಳ ನಡುವೆ ೨೮೦೦ ಮೀ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಪರಿವರ್ತನೆ ವಲಯವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ.

ಉದ್ಯಾನದ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜುಮ್ ಕೃಷಿಯ ಹಿಂದಿನ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ. ಟಕಿನ್, ಗೋರಲ್, ಭಾರತೀಯ ಚಿರತೆ, ಬಂಗಾಳ ಹುಲಿ, ಬಾರ್ಕಿಂಗ್ ಜಿಂಕೆ, ಸೆರೋವ್ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಪಾಂಡಾ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿವೆ.