ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬೇಟ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ

ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು: 23°53′16″N 84°11′25″E / 23.8878°N 84.190139°E / 23.8878; 84.190139 (Betla)
ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬೇಟ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ
IUCN category II (national park)
ಬೆಟ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದ ಪ್ರವೇಶ
ಸ್ಥಳಚೋಟಾ ನಾಗ್ಪುರ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ, ಲತೇಹಾರ್ ಜಿಲ್ಲೆ(೮೦ %) ಮತ್ತು ಪಲಾಮು(೨೦ %), ಜಾರ್ಖಂಡ್, ಭಾರತ
ಹತ್ತಿರದ ನಗರಮೇದಿನಗರ
ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು23°53′16″N 84°11′25″E / 23.8878°N 84.190139°E / 23.8878; 84.190139 (Betla)
ಪ್ರದೇಶ1,315 km2 (508 sq mi)

ಬೇಟ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವು ಭಾರತಜಾರ್ಖಂಡ್ ನ ಲತೇಹರ್ ಮತ್ತು ಪಲಾಮು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚೋಟಾ ನಾಗ್ಪುರ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯಾನವನವು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ.[][][]

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪಲಾಮು ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶದ ೧,೦೨೬ ಕಿ.ಮೀ (೩೯೬ ಚದರ ಮೀ) ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಹೆಚ್ಚುವರಿ ೨೨೬ ಕಿ.ಮೀ (೮೭ ಚದರ ಮೀ) ಅನ್ನು ೧೯೮೯ ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೬೩ ಕಿ.ಮೀ (೨೪ ಚದರ ಮೀ)ನ ಮಹುವದನರ್ ವುಲ್ಫ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯವು ಬೆಟ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.[][] ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಟೈಗರ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹುಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಲಾ ಒಂದಾಗಿದೆ.[] ಉದ್ಯಾನವನವು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿದೆ.

ಸಸ್ಯವರ್ಗ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉದ್ಯಾನವನದ ಕಾಡುಗಳು ಹಲವಾರು ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸಾಲ್ ಮತ್ತು ಬಿದಿರನ್ನು ಪ್ರಮುಖ ಘಟಕಗಳಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ವಿಶಾಲವಾದ ಸಸ್ಯವರ್ಗವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಉತ್ತರ ಕೊಯೆಲ್ ನದಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಉಪನದಿಗಳು ಉದ್ಯಾನದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತವೆ, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
]ಬೆಟ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿರುವ ಕೋತಿ

ಉದ್ಯಾನವನವು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಸಮೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಆನೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಳೆಗಾಲದ ಅಂತ್ಯದ ನಡುವೆ, ಮಾರ್ಚ್‌‍ನಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ರಂಧ್ರಗಳು ಒಣಗಲು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಸಮಯದ ನಡುವೆ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.

ಪರಭಕ್ಷಕಗಳಲ್ಲಿ ತೋಳ, ಸೋಮಾರಿ ಕರಡಿ ಮತ್ತು ಚಿರತೆ ಸೇರಿವೆ, ಆದರೆ ಸ್ಕ್ಯಾವೆಂಜರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನರಿ ಮತ್ತು ಕತ್ತೆಕಿರುಬ ಸೇರಿವೆ. ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳೆಂದರೆ ಗೌರ್ ಮತ್ತು ಚಿಟಾಲ್‌ನ ದೊಡ್ಡ ಹಿಂಡುಗಳು, ಲಂಗುರ್‌ಗಳ ದೊಡ್ಡ ಕುಟುಂಬಗಳು, ರೀಸಸ್ ಕೋತಿಗಳು, ಭಾರತೀಯ ದೈತ್ಯ ಅಳಿಲುಗಳು, ಇಲಿ, ಜಿಂಕೆಗಳು, ಸಾಂಬಾರ್ ಜಿಂಕೆಗಳು, ನಾಲ್ಕು ಕೊಂಬಿನ ಹುಲ್ಲೆಗಳು, ನೀಲ್ಗೈ, ಕಾಕರ್, ಸಣ್ಣ ಭಾರತೀಯ ಸಿವೆಟ್ಸ್, ಇರುವೆ ತಿನ್ನುವ ಭಾರತೀಯ ಪ್ಯಾಂಗೊಲಿನ್, ಭಾರತೀಯ ಮುಳ್ಳುಹಂದಿ ಮತ್ತು ಮುಂಗುಸಿ ಸೇರಿವೆ. ಉದ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿದ್ದ ಬಿಳಿ ಹುಲಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಿಗೆ ಸಾಗಿಸಲಾಯಿತು.

ಪಕ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾರ್ನ್‌ಬಿಲ್, ನವಿಲು, ಕೆಂಪು ಜಂಗಲ್ ಫೌಲ್, ಬ್ಲಾಕ್ ಪಾರ್ಟ್ರಿಡ್ಜ್, ಬಿಳಿ ಕುತ್ತಿಗೆಯ ಕೊಕ್ಕರೆ, ಕಪ್ಪು ಐಬಿಸ್, ಜೌಗು ಬೂದು, ಕ್ವಿಲ್, ಪೈಡ್ ಹಾರ್ನ್‌ಬಿಲ್, ವ್ಯಾಗ್‌ಟೇಲ್, ಹರಿಯಲ್, ಪಾರಿವಾಳ, ಡ್ರೊಂಗೊ, ಕ್ರೆಸ್ಟೆಡ್ ಸರ್ಪ-ಹದ್ದು, ಅರಣ್ಯ ಗೂಬೆ, ಪಾಪೀಹಾ ಮತ್ತು ಇತರವು ಸೇರಿವೆ. ಪಕ್ಷಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಣ ಪತನಶೀಲ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಕಮಲದಾ ಸರೋವರವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಶಿಳ್ಳೆ, ಹತ್ತಿ ಟೀಲ್, ನಾಬ್-ಬಿಲ್ಡ್ ಬಾತುಕೋಳಿ, ಸ್ನೈಪ್ ಮತ್ತು ಹೆಬ್ಬಾತುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಹಲವಾರು ಬಗೆಯ ನೀರಿನ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಇತರ ಆಸಕ್ತಿಯ ಅಂಶಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉದ್ಯಾನವನವು ಜಲಪಾತಗಳು ಮತ್ತು ಬಿಸಿನೀರಿನ ಬುಗ್ಗೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪಲಾಮು ಕೋಟೆಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಎರಡು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕೋಟೆಗಳಿವೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬೆಟ್ಲಾ ಬಳಿ ೪೦೦ ಅಡಿ (೧೨೦ ಮೀ) ಇದೆ, ಇದನ್ನು ೧೬ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚೆರೋ ರಾಜರ ಸ್ಥಾನವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಈಗ ಕಾಡಿನೊಳಗೆ ಆಳವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಹಳೆಯ ಕೋಟೆಯ ಮುಖ್ಯ ಕಾವಲುಗಾರ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಮೂರು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾ ಮತ್ತು ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ದ್ವಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉದ್ಯಾನವನವು ವಿವಿಧ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಹಲವಾರು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯಾನವನದ ಒಳಗೆ ಸಾಹಸ ಮಾಡಲು ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಆನೆ ಸವಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಜೀಪ್‌ಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ. ವನ್ಯಜೀವಿಗಳನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಲು ವಾಚ್ ಟವರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ನೆಲವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಉದ್ಯಾನವನವು ವರ್ಷವಿಡೀ ತೆರೆದಿರುತ್ತದೆ. ಬಿಸಿ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ (ಮೇ ನಿಂದ ಜೂನ್) ವನ್ಯಜೀವಿಗಳ ವೀಕ್ಷಣೆಯು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು, ಎಲೆಗಳು ದಪ್ಪವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹವಾಮಾನದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಅತ್ಯಂತ ಆರಾಮದಾಯಕ ಸಮಯವೆಂದರೆ ನವೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ ನಡುವಿನ ಸಮಯ. ಹೋಟೆಲ್ ಚಂದ್ರಾ ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಮತ್ತು ರೆಸ್ಟೊರೆಂಟ್ ವಸತಿ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರವೇಶ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬೆಟ್ಲಾ ಗ್ರಾಮವು (23.8878°N 84.190139°E ನಲ್ಲಿದೆ) ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ ಏಕೈಕ ಪ್ರವೇಶ ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಚಾಲನಾ ದೂರವು ಮೇದಿನಿನಗರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ೨೫ ಕಿಮೀ (೧೬ ಮೈಲಿ), ಲತೇಹಾರ್‌ನಿಂದ ವಾಯುವ್ಯಕ್ಕೆ ೬೫ ಕಿಮೀ (೪೦ ಮೈಲಿ) ಮತ್ತು ರಾಂಚಿಯಿಂದ ವಾಯುವ್ಯಕ್ಕೆ ೧೭೦ ಕಿಮೀ (೧೧೦ ಮೈಲಿ).

ಪ್ರವಾಸಿ ಸಂಕೀರ್ಣದಲ್ಲಿನ ವಸತಿ ಸೌಕರ್ಯಗಳು ಮೂರು ಸ್ಟಾರ್ ಹೋಟೆಲ್, ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರವಾಸಿ ವಸತಿಗೃಹಗಳು, ಲಾಗ್ ಗುಡಿಸಲುಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಡಿನೊಳಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸುಸಜ್ಜಿತ ಸೂಟ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ಮರದ ಮನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಮರದ ಮನೆಯು ಕೆಲವು ಗಜಗಳಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ನೀರಿನ ರಂಧ್ರವನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತಮ್ಮ ಬಾಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಗಿಸಲು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡುತ್ತವೆ. ಮರದ ಮನೆ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ಬಳಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಇದೆ, ಅಲ್ಲಿಗೆ ಚುಕ್ಕೆ ಜಿಂಕೆಗಳ ಹಿಂಡುಗಳು ಮೇಯಲು ಬರುತ್ತವೆ. ಚಂದಾದಾರರ ಟ್ರಂಕ್ ಡಯಲಿಂಗ್/ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನೇರ ಡಯಲಿಂಗ್, ಅಂಚೆ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗಾಗಿ, ಕೋರ್ ಏರಿಯಾ ವಿಭಾಗವು ಶನಿವಾರ ಮತ್ತು ಭಾನುವಾರ ಪ್ರವಾಸಿ ಬಸ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮವು ವಸತಿಗಾಗಿ ವ್ಯಾನ್ ವಿಹಾರ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಉದ್ಯಾನವನದ ಹೊರಗೆ ಬೆಟ್ಲಾ, ಗಾರು, ಮಾರೋಮಾರ್ ಮತ್ತು ಬರೆಸನ್ರ್‌ನಲ್ಲಿ ತಂಗಬಹುದು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. "BETLA NATIONAL PARK & TIGER RESERVE". tourism.webindia123.com.
  2. "Winter holiday rush at Betla, Netarhat". telegraphindia.com.
  3. https://mapcarta.com/pt/Betla_National_Park
  4. "List of National Parks of India" (PDF). Wildlife Institute of India. Archived from the original (PDF) on 9 January 2007. Retrieved 8 March 2012.
  5. "List of National Parks of India". Wildlife Institute of India. Archived from the original on 5 August 2012. Retrieved 8 March 2012.
  6. "Destination ::Jharkhand Tourism Development Corporation Ltd". jharkhandtourism.gov.in. Archived from the original on 2019-10-23. Retrieved 2020-05-11.