ಪ್ರಾಣಿ

ಪ್ರಾಣಿಗಳು; Temporal range: Ediacaran – Recent PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
Scientific classification
Domain:	Eukaryota
Kingdom:	ಪ್ರಾಣಿ; Linnaeus, 1758
Phyla
	Subkingdom Parazoa Porifera; Placozoa; ; Subkingdom Eumetazoa Radiata (unranked) Ctenophora; Cnidaria; ; Bilateria (unranked) Orthonectida; Rhombozoa; Acoelomorpha; Chaetognatha; Superphylum Deuterostomia Chordata; Hemichordata; Echinodermata; Xenoturbellida; Vetulicolia †; ; Protostomia (unranked) Superphylum Ecdysozoa Kinorhyncha; Loricifera; Priapulida; Nematoda; Nematomorpha; Onychophora; Tardigrada; Arthropoda; ; Superphylum Platyzoa Platyhelminthes; Gastrotricha; Rotifera; Acanthocephala; Gnathostomulida; Micrognathozoa; Cycliophora; ; Superphylum Lophotrochozoa Sipuncula; Hyolitha †; Nemertea; Phoronida; Bryozoa; Entoprocta; Brachiopoda; Mollusca; Annelida; ; ; ; ;

ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಜೈವಿಕ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಅನಿಮಾಲಿಯಾದ ಬಹುಕೋಶೀಯ, ಯೂಕ್ಯಾರಿಯೋಟಿಕ್ ಜೀವಿಗಳು. ಕೆಲವು ವಿನಾಯಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಸಾವಯವ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ, ಆಮ್ಲಜನಕವನ್ನು ಉಸಿರಾಡುತ್ತವೆ, ಮಯೋಸೈಟ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಚಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡಬಹುದು ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಟೊಳ್ಳಾದ ಗೋಳದಿಂದ ಬ್ಲಾಸ್ಟುಲಾದಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ೨೦೨೨ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ೨.೧೬ ಮಿಲಿಯನ್ ಜೀವಂತ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧.೦೫ ಮಿಲಿಯನ್ ಕೀಟಗಳು, ೮೫,೦೦೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮೃದ್ವಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೬೫, ೦೦೦ ಕಶೇರುಕಗಳು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಸುಮಾರು ೭. ೭೭ ಮಿಲಿಯನ್ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಭೇದಗಳಿವೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಉದ್ದವು ೮.೫ ಮೈಕ್ರೋಮೀಟರ್ ರಿಂದ ೩೩. ೬(೧೧೦ ಅಡಿ) ಮೀಟರ್‌ಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಅವು ಪರಸ್ಪರ ಅವುಗಳ ಪರಿಸದೊಂದಿಗೆ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಸಂವಹನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಅವು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಆಹಾರ ಜಾಲಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಶಾಸ್ತ್ರ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಜೀವಂತ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಬೈಲೇಟೇರಿಯಾದಲ್ಲಿವೆ. ಅದರ ಸದಸ್ಯರು ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯ ಸಮ್ಮಿತೀಯ ದೇಹ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕ್ಲಾಡ್. ಬೈಲೇಟೇರಿಯಾವು ನೆಮಟೋಡ್‌ಗಳು, ಆರ್ತ್ರೋಪಾಡ್‌ಗಳು, ಫ್ಲಾಟ್‌ವರ್ಮ್‌ಗಳು, ಅನೆಲಿಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮೃದ್ವಂಗಿಗಳಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರೋಟೋಸ್ಟೋಮ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸುಮಾರು ೫೩೯ ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಯನ್ ಸ್ಫೋಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ಪ್ರಾಣಿ ಫೈಲಾಗಳು ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ದಾಖಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಜಾತಿಗಳಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದವು. ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಂತ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಜೀನ್‌ಗಳ ೬, ೩೩೧ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ; ಇವು ೬೫೦ ದಶಲಕ್ಷ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬದುಕಿದ್ದ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೂರ್ವಜರಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು.

ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ರಕ್ತವಿರುವ ಮತ್ತು ರಕ್ತವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದನು. ಕಾರ್ಲ್ ಲಿನ್ನಿಯಸ್ ೧೭೫೮ ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಿಸ್ಟಮಾ ನ್ಯಾಚುರೇ ನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಮೊದಲ ಕ್ರಮಾನುಗತ ಜೈವಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ರಚಿಸಿದನು, ಇದನ್ನು ಜೀನ್-ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್ ಲಾಮಾರ್ಕ್ ೧೮೦೯ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ೧೪ ಫೈಲಾಗಳಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ೧೮೭೪ ರಲ್ಲಿ, ಅರ್ನ್ಸ್ಟ್ ಹೆಕೆಲ್ ಪ್ರಾಣಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬಹುಕೋಶೀಯ ಮೆಟಾಜೋವಾ (ಈಗ ಅನಿಮಾಲಿಯಾಕ್ಕೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ) ಮತ್ತು ಪ್ರೊಟೊಜೋವಾ ಎಂದು ವಿಂಗಡಿಸಿದರು, ಏಕಕೋಶೀಯ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೈವಿಕ ವರ್ಗೀಕರಣವು ಆಣ್ವಿಕ ಫೈಲೋಜೆನೆಟಿಕ್ಸ್‌ನಂತಹ ಸುಧಾರಿತ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ಇದು ಟ್ಯಾಕ್ಸಾ ನಡುವಿನ ವಿಕಸನೀಯ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.

ಮಾನವರು ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ([[ಮಾಂಸ, ಹಾಲು ಮತ್ತು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ), ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ (ಚರ್ಮ ಮತ್ತು ಉಣ್ಣೆಯಂತಹ), ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆಗೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಣಿ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ . ಬೇಟೆಯಾಡುವ ಪಕ್ಷಿಗಳಂತೆ ನಾಯಿಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅನೇಕ ಭೂಮಿಯ ಮತ್ತು ಜಲಚರ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಕ್ರೀಡೆಗಾಗಿ ಬೇಟೆಯಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಮಾನವೀಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.

ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹಲವಾರು ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಅದು ಅವುಗಳನ್ನು ಇತರ ಜೀವಿಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅರೆ-ಯುಕ್ಯಾರಿಯೋಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಹುಕೋಶೀಯಗಳಾಗಿವೆ.^[೧] ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತಮ್ಮ ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ಕನಿಷ್ಠ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಲನಶೀಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ (ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ತಮ್ಮ ದೇಹವನ್ನು ಚಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ). ಆದರೆ ಸ್ಪಾಂಜುಗಳು, ಹವಳಗಳು, ಮಸೆಲ್ಗಳು ಮತ್ತು ಬಾರ್ನಕಲ್ಗಳಂತಹ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ನಂತರ ಸೆಸೈಲ್ ಆಗುತ್ತವೆ. ಬ್ಲಾಸ್ಟುಲಾ ಭ್ರೂಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಒಂದು ಹಂತವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇದು ಜೀವಕೋಶಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷ ಅಂಗಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಗಗಳಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ.

ರಚನೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಜೀವಕೋಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಹಾಗೂ ಕಾಲಜನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿಸ್ಥಾಪಕ ಗ್ಲೈಕೊಪ್ರೋಟೀನ್‌ಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಬಾಹ್ಯಕೋಶೀಯ ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್‌ನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ.^[೨] ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಎಕ್ಸ್‌ಟ್ರಾಸೆಲ್ಯುಲರ್ ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ಸ್ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರ ಮೇಲೆ ಜೀವಕೋಶಗಳು ಚಲಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಮರುಸಂಘಟಿಸಬಹುದು. ಇದು ಸಂಕೀರ್ಣ ರಚನೆಗಳ ರಚನೆಯನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರಾಣಿ ಕೋಶಗಳು ಬಿಗಿಯಾದ ಜಂಕ್ಷನ್‌ಗಳು, ಗ್ಯಾಪ್ ಜಂಕ್ಷನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಡೆಸ್ಮೋಸೋಮ್‌ಗಳು ಎಂಬ ಕೋಶ ಸಂಧಿಗಳನ್ನು ಅನನ್ಯವಾಗಿ ಹೊಂದಿವೆ.

ಕೆಲವು ವಿನಾಯಿತಿಗಳೊಂದಿಗೆ - ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಸ್ಪಂಜುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಕೋಜೋವಾನ್ಗಳು - ಪ್ರಾಣಿಗಳ ದೇಹಗಳನ್ನು ಅಂಗಾಂಶಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೩] ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಸೇರಿವೆ ಹಾಗೂ ಈ ಸ್ನಾಯುಗಳು ಚಲನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನರ ಅಂಗಾಂಶಗಳು ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಹವನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಆಂತರಿಕ ಜೀರ್ಣಕಾರಿ ಕೋಣೆಯೂ ಸಹ ಒಂದು ತೆರೆಯುವಿಕೆ (ಕ್ಟೆನೊಫೊರಾ, ಸಿನಿಡೇರಿಯಾ ಮತ್ತು ಚಪ್ಪಟೆ ಹುಳುಗಳಲ್ಲಿ) ಅಥವಾ ಎರಡು ತೆರೆಯುವಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ (ಹೆಚ್ಚಿನ ದ್ವಿಪಕ್ಷೀಯಗಳಲ್ಲಿ) ಇರುತ್ತದೆ.^[೪]

ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕೆಲವು ರೀತಿಯ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತವೆ.^[೫] ಅವರು ಮಿಯೋಸಿಸ್ನಿಂದ ಹ್ಯಾಪ್ಲಾಯ್ಡ್ ಗ್ಯಾಮೆಟ್ಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಚಿಕ್ಕದಾದ, ಚಲನಶೀಲ ಗ್ಯಾಮೆಟ್‌ಗಳು ಸ್ಪರ್ಮಟೊಜೋವಾ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡದಾದ ಚಲನರಹಿತ ಗ್ಯಾಮೆಟ್‌ಗಳು ಅಂಡಾಣುಗಳಾಗಿವೆ.^[೬] ಇವುಗಳು ಝೈಗೋಟ್‌ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಬೆಸೆಯುತ್ತವೆ. ಇದು ಮಿಟೋಸಿಸ್ ಮೂಲಕ ಬ್ಲಾಸ್ಟುಲಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಟೊಳ್ಳಾದ ಗೋಳವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ, ಬ್ಲಾಸ್ಟುಲಾ ಲಾರ್ವಾಗಳು ಹೊಸ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಈಜುತ್ತವೆ ಹಗೂ ಸಮುದ್ರತಳಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಸ್ಪಂಜಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಇತರ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ, ಬ್ಲಾಸ್ಟುಲಾ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಮರುಜೋಡಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ. ಜೀರ್ಣಕಾರಿ ಕೋಣೆ ಮತ್ತು ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಪದರಗಳು, ಬಾಹ್ಯ ಎಕ್ಟೋಡರ್ಮ್ ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕ ಎಂಡೋಡರ್ಮ್ನೊಂದಿಗೆ ಗ್ಯಾಸ್ಟ್ರುಲಾವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಇದು ಮೊದಲು ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡುತ್ತದೆ . ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಮೂರನೇ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಪದರ ಮೆಸೋಡರ್ಮ್ ಸಹ ಅವುಗಳ ನಡುವೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣು ಪದರಗಳು ನಂತರ ಅಂಗಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಗಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಗದ ಪುನರಾವರ್ತಿತ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಾನಿಕಾರಕ ಹಿಂಜರಿತದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಹೆಚ್ಚಿದ ಹರಡುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಳಗೆ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಕಟ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹಲವಾರು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿವೆ.

ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆ. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪೋಷಕರ ಅನುವಂಶಿಕ ತದ್ರೂಪಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ವಿಘಟನೆಯ ಮೂಲಕ ನಡೆಯಬಹುದು; ಹೈಡ್ರಾ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಿನಿಡೇರಿಯನ್‌ಗಳಂತಹ ಮೊಳಕೆಯೊಡೆಯುವಿಕೆ; ಅಥವಾ ಪಾರ್ಥೆನೋಜೆನೆಸಿಸ್, ಅಲ್ಲಿ ಫಲವತ್ತಾದ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ಸಂಯೋಗವಿಲ್ಲದೆ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಗಿಡಹೇನುಗಳು.

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಾಂಸಾಹಾರಿಗಳು , ಸಸ್ಯಹಾರಿಗಳು, ಸರ್ವಭಕ್ಷಕರು, ಡೆಟ್ರಿಟಿವೋರ್ಸ್, ಮತ್ತು ಪರಾವಲಂಬಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾವಯವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಪಡೆಯುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪರಿಸರ ಗುಂಪುಗಳಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳ ನಡುವಿನ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಯು ಸಂಕೀರ್ಣ ಆಹಾರ ಜಾಲಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಭಕ್ಷಕವು ಮತ್ತೊಂದು ಜೀವಿಯನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ (ಅದರ ಬೇಟೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ). ಪರಸ್ಪರರ ಮೇಲೆ ಹೇರಲಾದ ಆಯ್ದ ಒತ್ತಡಗಳು ಪರಭಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಬೇಟೆಯ ನಡುವಿನ ವಿಕಸನೀಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ದ್ಯುತಿಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ಸಸ್ಯಗಳು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಜೀವರಾಶಿ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿವೆ. ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಸಸ್ಯ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಮಾಂಸಾಹಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ರೋಫಿಕ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಮೂಲಕ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್‌ಗಳು, ಲಿಪಿಡ್‌ಗಳು, ಪ್ರೋಟೀನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಜೈವಿಕ ಅಣುಗಳನ್ನು ಆಕ್ಸಿಡೀಕರಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಲೊಕೊಮೊಷನ್‌ನಂತಹ ಜೈವಿಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಕಡು ಸಮುದ್ರದ ತಳದಲ್ಲಿ ಜಲೋಷ್ಣೀಯ ದ್ವಾರಗಳು ಮತ್ತು ಶೀತ ಸೀಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಆರ್ಕಿಯಾ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದ ಸಾವಯವ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ( ಹೈಡ್ರೋಜನ್ ಸಲ್ಫೈಡ್‌ನಂತಹ ಅಜೈವಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಆಕ್ಸಿಡೀಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ) ಈ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮೂಲತಃ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡವು. ಆರ್ತ್ರೋಪಾಡ್ಗಳ ವಂಶಾವಳಿಗಳು ಭೂ ಸಸ್ಯಗಳಂತೆಯೇ ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಸಾಹತುವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು( ಬಹುಶಃ ೫೧೦ ಮತ್ತು ೪೭೧ ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಲೇಟ್ ಕ್ಯಾಂಬ್ರಿಯನ್ ಅಥವಾ ಅರ್ಲಿ ಆರ್ಡೋವಿಶಿಯನ್ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ). ಕಶೇರುಕಗಳಾದ ಲೋಬ್-ಫಿನ್ಡ್ ಮೀನು ಟಿಕ್ಟಾಲಿಕ್ ಸುಮಾರು ೩೭೫ ಮಿಲಿಯನ್ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಡೆವೊನಿಯನ್ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು.^[೭] ಉಪ್ಪು ನೀರು, ಜಲೋಷ್ಣೀಯ ದ್ವಾರಗಳು, ತಾಜಾ ನೀರು, ಬಿಸಿನೀರಿನ ಬುಗ್ಗೆಗಳು, ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಕಾಡುಗಳು, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು, ಮರುಭೂಮಿಗಳು, ಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳು, ಸಸ್ಯಗಳು, ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಬಂಡೆಗಳ ಒಳಭಾಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಭೂಮಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ.^[೮] ಆದಾಗ್ಯೂ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಶಾಖವನ್ನು ಸಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ೫೦°C ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಿರ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಬದುಕಬಲ್ಲವು. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಜಾತಿಯ ಪ್ರಾಣಿಗಳು (ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನೆಮಟೋಡ್ಗಳು ) ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕಾ ಖಂಡದ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ಶೀತ ಮರುಭೂಮಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.

ವರ್ಗೀಕರಣದ ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಯುಗದಲ್ಲಿ, ಅರಿಸ್ಟಾಟಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಅವಲೋಕನಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ರಕ್ತ ಹೊಂದಿರುವವರು (ಸರಿಸುಮಾರು, ಕಶೇರುಕಗಳು) ಮತ್ತು ಇಲ್ಲದವುಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದರು. ನಂತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಮನುಷ್ಯರಿಂದ (ರಕ್ತ, ೨ ಕಾಲುಗಳು, ತರ್ಕಬದ್ಧ ಆತ್ಮ) ಜೀವಂತವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಟೆಟ್ರಾಪಾಡ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ (ರಕ್ತ, ೪ ಕಾಲುಗಳು, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆತ್ಮದೊಂದಿಗೆ) ಮತ್ತು ಕಠಿಣಚರ್ಮಿಗಳಂತಹ ಇತರ ಗುಂಪುಗಳ(ರಕ್ತವಿಲ್ಲದ, ಅನೇಕ ಕಾಲುಗಳು, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಆತ್ಮ) ಮೂಲಕ ವಿಂಗಡಿಸಿದರು.

೧೭೫೮ ರಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಲ್ ಲಿನ್ನಿಯಸ್ ತನ್ನ ಸಿಸ್ಟಮಾ ನ್ಯಾಚುರೇಯ್ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ವರ್ಗೀಕರಣವನ್ನು ರಚಿಸಿದನು.^[೯] ಅವನ ಮೂಲ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದವು, ವರ್ಮ್ಸ್, ಕೀಟಗಳು, ಮೀನಗಳು, ಉಭಯಚರಗಳು, ಏವ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸಸ್ತನಿಗಳ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಕೊನೆಯ ನಾಲ್ಕನ್ನು ಒಂದೇ ಫೈಲಮ್‌ ಚೋರ್ಡಾಟಾಗೆ ಒಳಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಅವನ ಇನ್ಸೆಕ್ಟಾ (ಇದರಲ್ಲಿ ಕಠಿಣಚರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಅರಾಕ್ನಿಡ್‌ಗಳು ಸೇರಿವೆ) ಮತ್ತು ವರ್ಮ್‌ಗಳನ್ನು ಮರುಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಅಥವಾ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ೧೭೯೩ ರಲ್ಲಿ ಜೀನ್-ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್ ಡಿ ಲಾಮಾರ್ಕ್ ಅವರು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅವರು ವರ್ಮ್ಸ್ ಯುನೆ ಎಸ್ಪೆಸ್ ಡಿ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದು ಕರೆದರು ಮತ್ತು ಗುಂಪನ್ನು ಮೂರು ಹೊಸ ಫೈಲಾಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿದರು. ಅವುಗಳು: ಹುಳುಗಳು, ಎಕಿನೋಡರ್ಮ್ಗಳು ಮತ್ತು ಪಾಲಿಪ್ಸ್ (ಇದು ಹವಳಗಳು ಮತ್ತು ಜೆಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ). ೧೮೦೯ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ತನ್ನ ಫಿಲಾಸಫಿ ಝೂಲಾಜಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ, ಲಾಮಾರ್ಕ್ ಕಶೇರುಕಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ೯ ಫೈಲಾಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮೃದ್ವಂಗಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದನು (ಅಲ್ಲಿ ಅವನು ಇನ್ನೂ ೪ ಫೈಲಾಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು: ಸಸ್ತನಿಗಳು, ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಸರೀಸೃಪಗಳು ಮತ್ತು ಮೀನುಗಳು). ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಸಿರಿಪೆಡೀಸ್, ಅನೆಲಿಡ್ಸ್, ಕ್ರಸ್ಟಸಿಯಾನ್ಗಳು, ಅರಾಕ್ನಿಡ್ಸ್, ಹುಳುಗಳು, ಕೀಟಗಳು, ರೇಡಿಯೇಟ್ಸ್, ಪೊಲಿಪ್ಸ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಫ್ಯೂಸೋರಿಯನ್ಸ್.

ಸಾಂಕೇತಿಕ ಬಳಕೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ, ಲಾಸ್ಕಾಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಗುಹೆ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳಂತೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಕಲೆಯ ವಿಷಯಗಳಾಗಿವೆ. ಕೀಟಗಳು, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ತನಿಗಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.^[೧೦] ಉದಾಹರಣೆಗೆ "ದೈತ್ಯ ಬಗ್ ಚಲನಚಿತ್ರ"ಗಳಲ್ಲಿ.^[೧೧] ಕೀಟಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ತನಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್ ಎರಡರಲ್ಲೂ, ಚಿಟ್ಟೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆತ್ಮದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವಾಗಿ ನೋಡಲಾಯಿತು. ಪ್ರಾಚೀನ ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾರಬ್ ಜೀರುಂಡೆ ಪವಿತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ, ದನಗಳು, ಜಿಂಕೆಗಳು, ಕುದುರೆಗಳು, ಸಿಂಹಗಳು, ಬಾವಲಿಗಳು, ಕರಡಿಗಳು, ಮತ್ತು ತೋಳಗಳು ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಆರಾಧನೆಯ ವಿಷಯಗಳಾಗಿವೆ. ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮತ್ತು ಚೀನೀ ರಾಶಿಚಕ್ರದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

Tree of Life Project
Animal Diversity Web – University of Michigan's database of animals, showing taxonomic classification, images, and other information.
ARKive Archived 2016-04-26 at Archive.is – multimedia database of worldwide endangered/protected species and common species of UK.
The Animal Kingdom
Scientific American Magazine (December 2005 Issue) – Getting a Leg Up on Land About the evolution of four-limbed animals from fish.

[1] ttps://books.google.co.in/books?id=B_OOazzGefEC&pg=PA767&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

[2] ttps://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK26810/

[3] ttps://books.google.co.in/books?id=EXNFwB-O-WUC&pg=PA362&redir_esc=y

[4] ttps://books.google.co.in/books?id=9jE4AAAAIAAJ&pg=PA54&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

[5] ttps://archive.org/details/encyclopediaofre0000unse_f1r2/page/314/mode/2up

[6] ttps://archive.org/details/petersonsmasterg0000stew_x3f1/page/371

[7] ttps://www.nature.com/articles/nature04639

[8] ttps://books.google.co.in/books?id=8wJXWBMsEOkC&pg=PA115&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

[9] ttps://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/542

[10] ttps://www.oxfordbibliographies.com/display/document/obo-9780199791286/obo-9780199791286-0044.xml

[11] ttps://books.google.co.in/books?id=hV-hCwAAQBAJ&pg=PA147&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]