ಏಲು ಭಾಷೆ

ಏಲು
ಹೇಳು
ಪ್ರದೇಶ	ಶ್ರೀಲಂಕಾ
ಯುಗ	ಸಿಂಹಳೀಯ ಮತ್ತು ಧಿವೇಹಿ ಭಾಷೆಗಳಾಗಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು
ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬ	ಇಂಡೋ-ಯುರೋಪಿಯನ್ ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ Eḷu
ಭಾಷಾ ಸಂಕೇತಗಳು		ISO 639-3	–
ಗ್ಲೋಟೊಲಾಗ್	ಯಾವುದೂ ಇಲ್ಲ

ಏಲು, ಹೇಲು ಅಥವಾ ಹೇಳು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಭಾಷೆಗಳು ಒಂದೇ ಆಗಿವೆ. ಇದು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೩ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಧ್ಯ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆ. ಇದು ಸಿಂಹಳೀಯ ಮತ್ತು ಧಿವೇಹಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. ಸಿಂಹಳ ಭಾಷೆ ಶ್ರೀಲಂಕಾ ದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಭಾಷೆ. ಇದರ ಹಿಂದಿನ ರೂಪವಾದ ಏಲು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಹಲವು ಶಿಲಾಶಾಸನಗಳಿವೆ. ಇದರಲ್ಲೇ ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿನ ತೇರವಾಡ ಬುದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಗ್ರಂಥಗಳೂ ಇವೆ.

ಆರ್. ಸಿ, ಚಿಲ್ಡರ್ಸ್ ಅವರು ತಮ್ಮ Journal of the Royal Asiatic Society ರಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ

[Elu] is the name by which is known an ancient form of the Sinhala language from which the modern vernacular of Ceylon is immediately received, and to which the latter bears is of the same relation that the English of today bears to Anglo-Saxon...The name Elu is no other than Sinhala much succeeded, standing for an older form, Hĕla or Hĕlu, which occurs in some ancient works, and this again for a still older, Sĕla, which brings us back to the Pali Sîhala.

ಅಂದರೆ ಏಲು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಿಂಹಳ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಈಗಿನ ಸಿಲೋನ್(ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಹಿಂದಿನ ಹೆಸರು)ನಲ್ಲಿರುವ ಭಾಷೆ ಬೆಳೆದುಬಂದಿತು. ಈಗಿನ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಭಾಷೆ ಹಿಂದಿನ ಆಂಗ್ಲೋ ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್ ಭಾಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿರುವಂತಹ ಸಂಬಂಧವನ್ನೇ ಇಂದಿನ ಸಿಂಹಳ ಹಿಂದಿನ ಏಲುವಿನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿದೆ .ಏಲು ಎಂಬ ಭಾಷೆ ಅದರ ಹಿಂದಿನ ರೂಪ ಹೇಲ ಅಥವಾ ಹೇಲುವಿನಿಂದ ಮತ್ತು ಅವು ಅವುಗಳ ಇನ್ನೂ ಹಿಂದಿನ ರೂವ ಸೇಲದಿಂದ ಬೆಳೆದುಬಂದವು. ಈ ಸೇಲ ಭಾಷೆ ಸಿಂಹಳ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಪಾಲಿಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಿಂಹಳ ಭಾಷೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಾಲ್ಕು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.

1. ಸಿಂಹಳ (ಕ್ರಿ.ಪೂ ೩ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ)
2. Proto-ಸಿಂಹಳ (ಕ್ರಿ.ಪೂ ೩ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ– ಕ್ರಿ.ಶ ೭ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ)
3. Medieval ಸಿಂಹಳ (ಕ್ರಿ.ಶ ೭ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ–ಹನ್ನೆರಡನೆಯ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ)
4. ಆಧುನಿಕ ಸಿಂಹಳ (ಕ್ರಿ.ಶ ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ – ಇಲ್ಲಿನವರೆಗೆ)

ಮೇಲಿನ ವಿಂಗಡಣೆಯಂತೆ ಕ್ರಿ.ಪೂ ಮೂರನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಿಂಹಳ ಭಾಷೆಯ ರೂಪವೇ ಏಲು ಭಾಷೆ. ಹಾಗಾಗೇ ಈ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸಿಂಹಳ ಪ್ರಾಕೃತ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಪಾಲಿ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಥಾಮಸ್ ವಿಲಿಯಂ ರೈಸ್ ಡೇವಿಡ್ಸ್ ಏಲು ಭಾಷೆಯನ್ನು "ಸಿಲೋನ್(ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಹಿಂದಿನ ಹೆಸರು) ಪ್ರಾಕೃತ" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹೇಲ, ಹೇಲವ ಎಂದು ಶ್ರೀಲಂಕಾದ ಏಲು ಭಾಷೆಯ ಪದಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಆಧುನಿಕ ಸಿಂಹಳೀಯರು ಏಲು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಅಮಿಸ್ರಾ" (ಮಿಶ್ರಣವಿಲ್ಲದ್ದು) ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಆಧುನಿಕ ಸಿಂಹಳ ಭಾಷೆ ಭಾರತದ ಭಾಷೆಗಳಾದ ತಮಿಳು ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಭಾಷೆಗಳಾದ ಇಂಗ್ಲೀಷ್, ಪೋರ್ಚುಗೀಸುಗಳಿಂದ ಹಲವು ಪದಗಳನ್ನು ಎರವಲು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಏಲು ಭಾಷೆಗೆ ಅಮಿಸ್ರಾ ಎಂದು ಕರೆದಿರಬಹುದು.

ಏಳು ಭಾಷೆಯ ಒಂದು ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಹೃಸ್ವ ಸ್ವರಗಳು ಜಾಸ್ತಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಬೇರೆ ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಾದ ಪಾಲಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವಂತಹ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ವ್ಯಂಜನಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಏಲುವನ್ನು ಪಾಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ

ಪ್ರಾಕೃತ ಭಾಷೆ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ, ಏಲು ಪಾಲಿಯಂತಹ ಇತರ ಪ್ರಾಕೃತಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಏಲು ಭಾಷೆಯ ಪದರಚನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ಪಾಲಿಗೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ. ಪಾಲಿ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದ ವ್ಯಾಕರಣದ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಏಲುಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗಿದ್ದನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು ಎಂದು ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ರೂಪಾಂತರಗಳ ವ್ಯಾಪಕತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಏಲು ಭಾಷೆಯ ಪದವು ಹಳೆಯ ಪ್ರಾಕೃತ ನಿಘಂಟಿನ ಭಾಗವಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಕೃತದಿಂದ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿದೆಯೇ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಯಾವಾಗಲೂ ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಸ್ವರಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಂಜನಗಳು

• ಸಂಸ್ಕೃತದ ದೀರ್ಘ ಆಕಾರ ಏಲು ಭಾಷೆಯ ಅಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಆಕ್ರೋಶ → ಅಕೋಸ ಆಕ್ರೋಶ → ಅಕೋಸ ಆದರ → ಅದರ ಆನಂದ → ಅನದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ → ಬಮುಣ

• ಸಂಸ್ಕೃತದ ಐ ಮತ್ತು ಔ ಯಾವಾಗಲೂ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಏಲುವಿನ ಇ ಮತ್ತು ಒ ಗೆ ರೂಪಾಂತರ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಮೈತ್ರಿ → ಮೆತ್

ಔಷಧ → ಒಸದ

• ಸಂಸ್ಕೃತ ಅವಿ ಆಗುತ್ತದೆ ಎಲುವಿನ ಇ (ಅಂದರೆ ಅವಿ → ಐ → ಇ )

ಉದಾಹರಣೆ: ಸ್ಥವಿರ → ಥೇರ

ಧ್ವನಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳು

• ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಪಾಲಿಯಲ್ಲಿನ ಆರಂಭಿಕ ಕ ಏಲುವಿನಲ್ಲಿ ಸ ಅಥವಾ ಹ ಆಗುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಕಂದ → ಸಂದ , ಹಂದ

• ಪ ಅನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡದಿದ್ದರೆ ವ ಆಗುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ರೂಪ → ರುವಾ, ದೀಪ → ದಿವಾ

• ಸಂಸ್ಕೃತದ ಸ, ಶ, ಷ ಗಳು ಎಲುವಿನಲ್ಲಿ ಸ ಆಗುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಶರಣ → ಸರಣ, ದೋಷ → ದೋಸ

ದೇಶ--> ದೇಸ

• ಸಂಸ್ಕೃತದ ಕ್ತಿ ಏಲುವಿನಲ್ಲಿ ತಿ ಅಥವಾ ವಿ ಆಗುತ್ತದೆ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಭಕ್ತಿ → ಬಟಿಯ, ಶಕ್ತಿ → ಸವಿಯ

ಸಂಯುಕ್ತ ವ್ಯಂಜನಗಳು

ಪದದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ವ್ಯಂಜನ ಮಾತ್ರ ಉಳಿಯಬಹುದು

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಧರ್ಮ → ದಹಮ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಪ್ರಾಣ → ಪಣ

ಪದದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಗುಂಪು ಒಂದು ವ್ಯಂಜನವನ್ನು ಮೀರಬಾರದು

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ಅರ್ಥ → ಅರುತ

ಉದಾಹರಣೆಗಳು: ದಂತ → ದತ

ಸಂಸ್ಕೃತ ಮತ್ತು ಪಾಲಿ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಎಲು ಪದಗಳ ಪಟ್ಟಿ

ಏಲು ಭಾಷೆ	ಸಂಸ್ಕೃತ	ಪಾಲಿ	ಇಂಗ್ಲೀಷ್
ಅಸ	ಅಕ್ಷಿ	ಅಕ್ಕಿ	eye
ಅದರ	ಆದರ		respect
ಅಗ	ಅಗ್ರ	ಅಗ್ಗ	end, chief, principal
ಅಹಸ	ಆಕಾಶ	ಆಕಾಸ	sky
ಅಕೊಸ	ಆಕ್ರೋಶ	ಅಕ್ಕೊಸ	insult, abuse
ಅಕ್ಮನ	ಆಕ್ರಮಣ	ಅಕ್ಕಮನ	attack
ಅಕ್ಸುಮ	ಅಕ್ಷಮ		intolerance, impatience
ಅಕುರ	ಅಕ್ಷರ	ಅಕ್ಸರ	letter of the alphabet
ಅನದ	ಆನಂದ	ಆನಂದ	bliss
aruta	artha	attha	meaning
asuna	āsana	āsana	seat
ata	hasta	hatta	hand
atuna	antra	anta	intestine
bambu	brahma	brahma	Brahma
bamburā	barbara		barbarian
bamunā	brāhmaṇa	babhana	Brahman
basa	bhāṣā	bhāsā	language
bima	bhūmi	bhūmi	land
bubula	budbuda	bubbula	bubble
boduna	bhōjana	bhojana	food
bodu	bauddha	bauddha	Buddhist
bōsat	bōdhisattva	bōdhisatta	Bodhisattva
dahama, dam	dharma	dhamma	Dharma
data	danta	danta	tooth
däla	jāla	jāla	Net (device)
devola	devālaya	devālaya	temple
diga, digu	dīrgha	dīgha	long
diva	jihvā	jivhā	tongue
diviya	jīvita	jīvita	life
dudana, dujana	durjana	dujjana	wicked, malicious
dujanā	durjanayā		wicked person
dukata	duṣkṛta		wicked deed
dulaba	durlabha	dullabha	rare
duma	dhūma	dhūma	smoke
dupa	dhūpa	dhūpa	incense
gama	grāma	gāma	village
gata	gātra	gatta	body
gatakura	gātrākṣara		consonant
kana	karṇa	kanna	ear
karuvā	kāra		person
keta	kṣetra	khetta	field
kiḍa	krīḍā		sport
kila	kīlā	kīlā	sport
kinu	kṛṣṇa		dark
kilu	kliṣṭa	kiliṭṭha	dirty
kiluTu	kliṣṭa	kiliṭṭha	dirty
kiri	kṣīra	khīra	milk
kumarā	kumāraka	kumāra	son, prince
kumari	kumāri	kumāri	girl, princess
kuriru	krūra	kurūra	cruel
laka	laṅkā	lanka	Sri Lanka
lassana	lakṣaṇa	lakkhana	beautiful
lova	lōka	lōka	world
maga	mārga	magga	way
magula	maṅgala	maṅgala	marriage
matura	mantra	manta	incantation
mäda	madhyama, madhya	majjha	middle
miturā	mitra	mitta	friend
mugalan		moggallana	mogallana
mudu	mṛdu	mudu	soft
muwa	mukha	mukha	mouth
mädura	mandira	mandira	palace
mula	mūla	mūla	origin
näba	nābhi	nābhi	navel
näva	naukā	nāvā	ship
	nētra	netta	eye
nidana	nidhāna	nidhāna	treasure
nimala	nirmala	nimmala	pure
nipana	niṣpanna		production
nivana	nirvāṇa	nibbana	Nirvana
nuvara	nagara	nagara	city
pabala	prabala	pabala	mighty
pamana	pramāna	pamāna	amount
parapura	paramparā		generation
pänaya	praśna	panha	problem, question
pava	pāpa	pāpa	sin
pavasa	pipāsa	pipāsam	thirst
parana	purāṇa	purāna	old
parusa	paruṣa	pharusa	harsh
pasana	prasanna	pasanna	pleasant
pāsala	pāṭhaśālā	pāṭasālā	school
pavaruna	prakaraṇa		treatise
pätuma	prārthanā		wish, hope
pedesa	pradēśa		country
pema	prēma	pema	love
piduma	pūjā	pūjā	offering
pina	punya	punya	merit
pokuna	puṣkariṇī	pokkhariṇī	pond
poson	pūrva-śravaṇa	pubba-savana	(name of a month)
pota	pustaka	pottaka	book
pun	pūra, pūrṇa	punna	full
pupa	puṣpa	puppha	flower
putā	putra	putta	son
puva	pūrva	pubba	former, prior
puvata	pravṛtti	pavatti	news
rada	rājan	rājā	king
rakusā	rākṣasa	rakkhasa	demon
ratu, rat	raktaka	ratta	red
räsa	raśmi	rasmi	ray
räya	rātri	ratti	night
ruka	vṛkṣa	rukkha	tree
ruva	rūpa	rūpa	shape, form
sangamit	sanghamitra	sangamitta
sanda	candra	canda	moon
sämuni	śākyamuni		sakyamuni
sena	sena		army
sidura	chidr	chidda	hole, gap, space
sirura	śarīra	sarīra	body
soyurā, sohowurā	sahōdara	sodariya	brother
sonduru	sundara	sundara	beautiful
supina	svapna	supina	dream
supun	sampūrṇa	sampunna	complete
teda	teja		magnificence
tavasā	tāpasa		hermit
tisula	triśūla		Trishula (trident)
utura	uttara	uttarā	north
väkiya	vākya		Sentence
vesak	vaiṣākha	Visakha	Vesak
veses	viśeṣa	visesa	special
viyarana	vyākarana		grammar
yakā	yakṣa	yakkha	yaksha
yatura	yantra	yanta	machine
yiva	jīva	jīva	life

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

• ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಭಾಷಾ ಇತಿಹಾಸ