ಭಾಷೆ ಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನಗಳು ಗಂಟಲನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಥವಾ ಭಾಗಶಃ ಮುಚ್ಚಿ ಉಚ್ಛಾರಣೆ ಮಾಡುವಂತಹ ಅಕ್ಷರಗಳು. ಇವು ಸ್ವರ ಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನ. ವ್ಯಂಜನಗಳು ಸ್ವರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಉಚ್ಛರಿಸುವವುಗಳು.[೧]
ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನಗಳು [ ಬದಲಾಯಿಸಿ ] ವ್ಯಂಜನಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಧ.
ವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನ ಅವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನ 'ಕ' ಅಕ್ಷರದಿಂದ 'ಮ' ಅಕ್ಷರದವರೆಗೆ ವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳು.
ಇದರಲ್ಲಿ ಐದು ವರ್ಗಗಳು. ಕ ವರ್ಗ, ಚ ವರ್ಗ, ಟ ವರ್ಗ, ತ ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಪ ವರ್ಗ.
'ಯ' ಅಕ್ಷರದಿಂದ 'ಳ' ಅಕ್ಷರದವರೆಗೆ ಅವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳು.
ಭಾಷಾವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ [ ಬದಲಾಯಿಸಿ ]
ವರ್ಗೀಯ ವ್ಯಂಜನಗಳು
ಕಂಠ್ಯ (ಕವರ್ಗ)ಕ
ಖ
ಗ
ಘ
ಙ
ತಾಲವ್ಯ (ಚವರ್ಗ)ಚ
ಛ
ಜ
ಝ
ಞ
ಮೂರ್ಧನ್ಯ (ಟವರ್ಗ)ಟ
ಠ
ಡ
ಢ
ಣ
ದಂತ್ಯ (ತವರ್ಗ)ತ
ಥ
ದ
ಧ
ನ
ಓಷ್ಠ್ಯ (ಪವರ್ಗ)ಪ
ಫ
ಬ
ಭ
ಮ
ಅಲ್ಪ ಉಸಿರಾಟದಲ್ಲಿ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ವ್ಯಂಜನಗಳು.
ಕ್, ಚ್ , ಟ್ , ತ್ , ಪ್, ಗ್ , ಜ್ , ಡ್ , ದ್ , ಬ್
ಸ್ಥಾನ
ಅಲ್ಪಪ್ರಾಣ
IPA ಅಕ್ಷರ
ಕಂಠ್ಯ (ಕವರ್ಗ)ಕ ಗ Ka ga
ತಾಲವ್ಯ (ಚವರ್ಗ)ಚ ಜ ca ja
ಮೂರ್ಧನ್ಯ (ಟವರ್ಗ)ಟ ಡ Ṭa ḍa
ದಂತ್ಯ (ತವರ್ಗ)ತ ದ ta da
ಓಷ್ಠ್ಯ (ಪವರ್ಗ)ಪ ಬ pa ba
ನಿಟ್ಟುಸಿರಿನೊಂದಿಗೆ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ವ್ಯಂಜನಗಳು.
ಖ್ , ಛ್ , ಠ್ , ಥ್, ಫ್, ಘ್ , ಝ್ , ಢ್ , ಧ್ , ಭ್
ಸ್ಥಾನ
ಮಹಾಪ್ರಾಣ
IPA ಅಕ್ಷರ
ಕಂಠ್ಯ (ಕವರ್ಗ)ಖ ಘ Ka ga
ತಾಲವ್ಯ (ಚವರ್ಗ)ಛ ಝ ca ja
ಮೂರ್ಧನ್ಯ (ಟವರ್ಗ)ಠ ಢ Ṭa ḍa
ದಂತ್ಯ (ತವರ್ಗ)ಥ ಧ ta da
ಓಷ್ಠ್ಯ (ಪವರ್ಗ)ಫ ಭ pa ba
ನಿಟ್ಟುಸಿರಿನೊಂದಿಗೆ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ವ್ಯಂಜನಗಳು.
ಙ್ , ಞ್ , ಣ್ , ನ್, ಮ್
ಸ್ಥಾನ
ಅನುನಾಸಿಕ
IPA ಅಕ್ಷರ
ಕಂಠ್ಯ (ಕವರ್ಗ)ಙ Ṅa
ತಾಲವ್ಯ (ಚವರ್ಗ)ಞ Ña
ಮೂರ್ಧನ್ಯ (ಟವರ್ಗ)ಣ Ṇa
ದಂತ್ಯ (ತವರ್ಗ)ನ Na
ಓಷ್ಠ್ಯ (ಪವರ್ಗ)ಮ Ma
↑ http://www.internationalphoneticalphabet.org/ipa-sounds/ipa-chart-with-sounds/
