ವ್ಯಾಯಾಮದಂತೆ ಯೋಗ
ವ್ಯಾಯಾಮದಂತೆ ಯೋಗವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ದೈಹಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ಆಗಾಗ್ಗೆ ಹರಿಯುವ ಅನುಕ್ರಮಗಳಿಂದ ಸಂಪರ್ಕಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗಾಗ್ಗೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮಲಗುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಧ್ಯಾನದೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಈ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಯೋಗವು ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಅಮೇರಿಕಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಹಠ ಯೋಗದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ, ಇದು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ "ಯೋಗ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಭಂಗಿಯ ಯೋಗ [lower-alpha ೧] ಮತ್ತು ಟ್ರಾನ್ಸ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಂಗ್ಲೋಫೋನ್ ಯೋಗ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ಯೋಗ ಎಂದು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
೨೯ಯೋಗ ಸೂತ್ರಗಳು II. ರಲ್ಲಿ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಯೋಗದ ಅಷ್ಟಾಂಗವಾದ ಎಂಟು ಅಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೆಯದಾಗಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೂತ್ರ II.೪೬ಇದನ್ನು ಸ್ಥಿರ ಮತ್ತು ಆರಾಮದಾಯಕ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಣೆ ಅಥವಾ ಭಂಗಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿಲ್ಲ.
ಯೋಗದ ಯಾವುದೇ ಹಳೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಂಗಿಗಳು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಯೋಗೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ಕುವಲಯಾನಂದ ಸೇರಿದಂತೆ ಯೋಗ ಗುರುಗಳು ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಭಂಗಿ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಅದರ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಿದರು. ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರದ ಅನುಕ್ರಮಗಳು ೧೯೨೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಔಂಧ್ ರಾಜ ಭಾವನರಾವ್ ಶ್ರೀನಿವಾಸರಾವ್ ಪಂತ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಿಂದ ಪ್ರವರ್ತಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. [೨] ೧೯೩೦ ರಿಂದ ೧೯೫೦ ರವರೆಗೆ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಅನೇಕ ನಿಂತಿರುವ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಿಂದ ಅವರ ಹಲವಾರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಯೋಗದ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು: ಪಟ್ಟಾಭಿ ಜೋಯಿಸ್ ಅವರು ಅಷ್ಟಾಂಗ ವಿನ್ಯಾಸ ಯೋಗವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಇದು ಪವರ್ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಬಿಕೆಎಸ್ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ೧೯೬೬ರ ಪುಸ್ತಕ ಲೈಟ್ ಆನ್ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಯೋಗ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹಾಲಿವುಡ್ನ ಅನೇಕ ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿಗಳಿಗೆ ಇಂದ್ರಾದೇವಿ ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಕಲಿಸಿದರು. ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಕ್ರಮ್ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಶಿವಾನಂದ ಯೋಗ ಸೇರಿವೆ. ಯೋಗವು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಅಮೇರಿಕಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿನಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪ್ರಪಂಚದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿತು.
ಹಠ ಯೋಗದ ಭಂಗಿಯಲ್ಲದ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಾದ ಅದರ ಶುದ್ಧೀಕರಣಗಳು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. "ಹಠ ಯೋಗ" ಎಂಬ ಪದವು ವಿಭಿನ್ನ ಅರ್ಥದೊಂದಿಗೆ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಸೌಮ್ಯವಾದ ಅನ್ಬ್ರಾಂಡೆಡ್ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ, ಪ್ರಮುಖ ಶಾಲೆಗಳಿಂದ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ. ಅಭ್ಯಾಸಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಜಾತ್ಯತೀತದಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ವ್ಯಾಯಾಮ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ, ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವಾಗಿ, ಶಿವಾನಂದ ಯೋಗದಂತಹ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಸಂಬಂಧವಾಗಿ ಯೋಗವು ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿವಾದಾತ್ಮಕವಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು ಅದನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ಎಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಆದರೆ "ಟೇಕ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಯೋಗ" ಅಭಿಯಾನವು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ವಿದ್ವಾಂಸರು ೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಿಂದ ಯೋಗದ ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಸ್ವಭಾವದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ತರಗತಿಗಳು, ಶಿಕ್ಷಕರ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ, ಯೋಗ ಪ್ಯಾಂಟ್ಗಳಂತಹ ಬಟ್ಟೆಗಳು, ಪುಸ್ತಕಗಳು, ವೀಡಿಯೊಗಳು, ಯೋಗ ಮ್ಯಾಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ರಜಾದಿನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಯೋಗವು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಬಹು-ಶತಕೋಟಿ ಡಾಲರ್ ವ್ಯವಹಾರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಂಡಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೋಗದ ಮೂಲಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಂಸ್ಕೃತ ನಾಮಪದ ಯೋಗ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್ " ಯೋಕ್ " ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿದೆ. ಯುಜ್ ಮೂಲದಿಂದ ಇದನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸಲು, ಸೇರಲು, ಸರಂಜಾಮು, ನೊಗದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. [೪] ಇದರ ಪ್ರಾಚೀನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ತಾತ್ವಿಕ ಗುರಿಯು ಮಾನವ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ದೈವಿಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಒಂದುಗೂಡಿಸುವುದು. [೩] ದೈಹಿಕ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಯೋಗದ ಶಾಖೆ ಹಠ ಯೋಗವಾಗಿದೆ . [೫] [೬] ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದ ಹಠ ಎಂದರೆ "ಬಲ", ಇದು ಭೌತಿಕ ತಂತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. [೫]
ಹಠ ಯೋಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಠ ಯೋಗವು ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ನಾಥ ಯೋಗಿಗಳಂತಹ ರಹಸ್ಯ ತಪಸ್ವಿ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. ೧೧೦೦-ಸಿ.೧೯೦೦. [೯] [೧೦] [೧೧] ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ನೇರವಾಗಿ ಗುರುವಿನಿಂದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶಿಷ್ಯನಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. [೧೨] ಇದು ಧರ್ಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ [೧೦] ಆದರೆ ಜೈನ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮದೊಂದಿಗೆ. ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಮುಖ ದ್ರವಗಳನ್ನು ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. [೧೩] [೧೪] ಇದು ಶುದ್ಧೀಕರಣಗಳು, ಭಂಗಿಗಳು (ಆಸನಗಳು), ಬೀಗಗಳು, ನಿರ್ದೇಶನದ ನೋಟ, ಮುದ್ರೆಗಳು ಮತ್ತು ಲಯಬದ್ಧ ಉಸಿರಾಟ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. [೧೫] ಇವುಗಳು ವಾಸಿಮಾಡುವಿಕೆ, ವಿಷಗಳ ನಾಶ, ಅದೃಶ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಆಕಾರವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಅಲೌಕಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. [೧೬] [೧೭] ಯೋಗಿಗಳು ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಅವರ ದೇಹಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರ ಮುಂಬರುವ ಮರಣಗಳ ಜ್ಞಾಪನೆಯಾಗಿ ದಹನದ ಬೂದಿಯಿಂದ ಹೊದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೮] ಸಲಕರಣೆಗಳೂ ಕೂಡ ಅಲ್ಪವಾಗಿದ್ದವು; ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯೋಗಿಗಳು ಧ್ಯಾನ ಮಾಡಲು ಹುಲಿ ಅಥವಾ ಜಿಂಕೆಯ ಚರ್ಮವನ್ನು ಕಂಬಳಿಯಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. [೧೯] ಹಠ ಯೋಗವು ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಸನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿತು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕುಳಿತಿರುವುದು. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ೧೯೦೦ ರ ಮೊದಲು ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ನಿಂತಿರುವ ಭಂಗಿಗಳು ಇದ್ದವು. [೧೩] [೨೦] ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆಗಾಗ್ಗೆ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯವರೆಗೆ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. [೨೧] ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಕೆಲಸದ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತಾ ಅಂಶವಾಗಿತ್ತು. [೧೦] ಯೋಗಿಗಳು ಚಹಾ, ಕಾಫಿ ಅಥವಾ ಮದ್ಯದಂತಹ ಉತ್ತೇಜಕಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. [೨೨] ಅವರ ಯೋಗವನ್ನು ಪಾವತಿಸದೆ ಕಲಿಸಲಾಯಿತು. ಗುರುಗಳು ಉಡುಗೊರೆಗಳನ್ನು [೨೩] ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವು ಗ್ರಾಹಕ ವಿರೋಧಿಯಾಗಿತ್ತು. [೨೪]
ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಭಾವಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಒಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಪ್ರಕಾರ ೧೯ನೇ ಶತಮಾನದ ಯಂಗ್ ಮೆನ್ಸ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ನಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ದೈಹಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಮಾಜಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟ್ಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ಸಾಮೂಹಿಕ-ಡ್ರಿಲ್ನ ಪೂರ್ವನಿಯೋಜಿತ ರೂಪವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದು " ಆಧುನೀಕರಿಸಿದ ಹಠ ಯೋಗ". [೨೫] [೨೬] ಯೋಗ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಸುಝೇನ್ ನ್ಯೂಕಾಂಬ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಧುನಿಕ ಯೋಗವು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹಠ ಯೋಗದ ಭಂಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ. [೨೭]
೧೮೫೦ ರ ದಶಕದಿಂದೀಚೆಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಭಾರತೀಯರ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಪಡಿಯಚ್ಚು "ಅಧೋಗತಿ" ಯನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ದೈಹಿಕ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಯಿತು. [೨೮] [೨೯] ಈ ನಂಬಿಕೆಯು ಲಾಮಾರ್ಕಿಸಂ ಮತ್ತು ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಂದಿನ-ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಬಲಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [೩೦] [೩೧] ಈ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ೧೮೮೦ ರಿಂದ ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದವರೆಗೆ ತಿರುಕಾ ನಂತಹ ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಯೋಗದ ನೆಪದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮತ್ತು ನಿರಾಯುಧ ಯುದ್ಧ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. [೩೨] [೩೩] ಜರ್ಮನಿಯ ದೇಹದಾರ್ಢ್ಯಗಾರ ಯುಜೆನ್ ಸ್ಯಾಂಡೋ ಅವರು ೧೯೦೫ ರ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಈಗಾಗಲೇ ದೇಶದಲ್ಲಿ "ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾಯಕ" ಆಗಿದ್ದರು. [೩೪] ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ ವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ಯಾಂಡೋ ಎಂದು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜೋಸೆಫ್ ಆಲ್ಟರ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾನೆ. [೩೪] [೩೫] ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿನ ಸೀತಾರಾಮನ್ ಸುಂದರಂ ಅವರ ೧೯೨೮ ಯೋಗಿಕ ಭೌತಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಆಸನಗಳ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವರಿಸಲಾದ ಮೊದಲನೆಯ ಕೈಪಿಡಿ . [೩೬] [೩೭]
ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಪರಿಚಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನೀಲ್ಸ್ ಬುಖ್ ಅವರ ೧೯೨೪ ರ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿನ ಭಂಗಿಗಳು [೩೮] ಪರಿಘಾಸನ, ಪಾರ್ಶ್ವೊತ್ತನಾಸನ, ಮತ್ತು ನವಾಸನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತವೆ, ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರು ತಮ್ಮ ಕಾಲದ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ ಕೆಲವು ಆಸನಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ [೩೯]]] ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕ ವಿವೇಕಾನಂದರು ಚಿಕಾಗೋದಲ್ಲಿನ ವಿಶ್ವ ಧರ್ಮ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ೧೮೯೩ ರ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. [೪೦] ಮತ್ತು ಯೋಗವನ್ನು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಅವರ ೧೮೯೬ ರ ಪುಸ್ತಕ ರಾಜ ಯೋಗದ ಮೂಲಕ ತಿಳಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅವರು ಹಠ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಅದರ "ಸಂಪೂರ್ಣ" ದೈಹಿಕ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಾದ ಆಸನಗಳನ್ನು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಷ್ಟಕರ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಅಲೆದಾಡುವ ಯೋಗಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಅಸಹ್ಯದಿಂದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದರು. [೪೧] ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಯೋಗೇಂದ್ರರಿಂದ ಯೋಗಾಸನಗಳನ್ನು ಅಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ತರಲಾಯಿತು. [೨೭] [೪೨] ಅವರು ೧೯೧೯ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಶಾಖೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೪೩] [೪೪] ಹಠ ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅದರ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳಿಗಾಗಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು [೪೫] ಮತ್ತು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ೧೯೨೮ ಯೋಗ ಆಸನಗಳು ಸರಳೀಕೃತ [೪೬] ಮತ್ತು ಅವರ ೧೯೩೧ ಯೋಗ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನೈರ್ಮಲ್ಯ . [೪೭] ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ನಮಸ್ಕಾರದ ಹರಿಯುವ ಅನುಕ್ರಮಗಳು, ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರ, ಈಗ ಯೋಗವೆಂದು ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯ ಆಸನಗಳಾದ ಉತ್ತಾನಾಸನ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮುಖವಾಗಿ ಮತ್ತು ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ನಾಯಿ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. [೪೮] [೪೯]೧೯೨೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿ, ಔಂಧ್ ರಾಜ, ಭವಾನ್ರಾವ್ ಶ್ರೀನಿವಾಸರಾವ್ ಪಂತ್ ಅವರು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು. [೨] [೫೦] [೫೧]
೧೯೨೪ ರಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಕುವಲಯಾನಂದರು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಕೈವಲ್ಯಧಾಮ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನೊಂದಿಗೆ ಆಸನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಯೋಗೇಂದ್ರ ಅವರಂತೆ ಯೋಗ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮತ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆಧಾರವನ್ನು ಹುಡುಕಿದರು. [೫೨] [೫೩] [೫೪] [["ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದ ಪಿತಾಮಹ" [೫೫] ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರು ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಯೋಗವನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ೧೯೩೦ [೨೫]]] ೧೯೨೫ ರಲ್ಲಿ ಕುವಲಯಾನಂದರ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಪರಮಹಂಸ ಯೋಗಾನಂದ ಅವರು ಭಾರತದಿಂದ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ತೆರಳಿ, ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂ-ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕಾರ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಆಸನಗಳು, ಉಸಿರಾಟ, ಪಠಣ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಯೋಗವನ್ನು "ಹತ್ತಾರು ಸಾವಿರ ಅಮೆರಿಕನ್ನರಿಗೆ" ಕಲಿಸಿದರು. [೫೬] ೧೯೨೩ ರಲ್ಲಿ ಯೋಗಾನಂದರ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ಬಿಷ್ಣು ಚರಣ್ ಘೋಷ್ ಅವರು ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ಘೋಷ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಯೋಗ ಅಂಡ್ ಫಿಸಿಕಲ್ ಕಲ್ಚರ್ ಅನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೨೭]
ತಿರುಮಲೈ ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯ (೧೮೮೮–೧೯೮೯) "ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದ ಪಿತಾಮಹ", [೫೫] [೫೭] ಅವರು ಟಿಬೆಟ್ನ ಮಾನಸಸರೋವರ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ೧೯೧೨ ರಿಂದ ೧೯೧೮ ಆಗ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಹಠ ಯೋಗದ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಮಾಸ್ಟರ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದ ರಾಮಮೋಹನ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಏಳು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಕಳೆದಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. [೫೮] [೫೯] ಅವರು ೧೯೩೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕುವಲಯಾನಂದ ಅವರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ಜಗನ್ಮೋಹನ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಯೋಗಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ "ಹಠ ಯೋಗ, ಕುಸ್ತಿ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ ಚಳುವಳಿಯ ವಿವಾಹವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ನೋಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ. ಯೋಗ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲು." [೨೫] ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಜ ಕೃಷ್ಣ ರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೌತಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಅರಮನೆಯ ಪಕ್ಕದ ಸಭಾಂಗಣವನ್ನು ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರು ಈ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳ ಅನುಕ್ರಮವನ್ನು ತಮ್ಮ ಹರಿವಿನ ವಿನ್ಯಾಸ ಶೈಲಿಯ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. [೫೮] [೬೦] ಯೋಗ ವಿದ್ವಾಂಸ ಮಾರ್ಕ್ ಸಿಂಗಲ್ಟನ್ ಅವರು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೌತಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನೀಲ್ಸ್ ಬುಕ್ನಂತಹ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಅವು ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರ ಹೊಸ ಆಸನಗಳನ್ನು ಹೋಲುವ ಅನೇಕ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದರು. [೩೯] [೩೮]
ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಸ್ವತಃ ಪ್ರಭಾವಿ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕರಾದ ಜನರು ಇದ್ದರು. ರಷ್ಯಾದ ಯುಜೆನಿ ವಿ. ಪೀಟರ್ಸನ್, ಇಂದ್ರ ದೇವಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ (೧೯೩೭ ರಿಂದ), ಅವರು ಹಾಲಿವುಡ್ಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಯೋಗವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಮಾರಾಟವಾದ [೬೧] ಆರೋಗ್ಯಕರ [೬೨] ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದರು. ಪಟ್ಟಾಭಿ ಜೋಯಿಸ್ (೧೯೨೭ ರಿಂದ) ಅವರು ಹರಿಯುವ ಶೈಲಿಯ ಅಷ್ಟಾಂಗ ವಿನ್ಯಾಸ ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಅವರ ಮೈಸೂರು ಶೈಲಿಯು ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತದೆ. [೫೯] [೬೩] ಇದು ಪವರ್ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು [೬೪] ಮತ್ತು ಬಿಕೆಎಸ್ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ (೧೯೩೩ ರಿಂದ), ಅವರು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೬೫] [೬೬] ಅದರ ಮೊದಲ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು . [೬೭] ಅವರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿಗೆ ತಂದರು. [೫೯] [೬೩] ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರ ೧೯೬೬ ರ ಪುಸ್ತಕ ಲೈಟ್ ಆನ್ ಯೋಗ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಯೋಗ ಆಸನಗಳನ್ನು ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿತು. ವಿದ್ವಾಂಸ- ಅಭ್ಯಾಸಗಾರ ನಾರ್ಮನ್ ಸ್ಜೋಮನ್ ಅದರ "ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಅಸಂಬದ್ಧ ವಿವರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಗಳ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, [೬೮] ಆದರೂ ಇದು ನಿಖರತೆಯ ಮಟ್ಟವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದಿನ ಯೋಗ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರೆಗಳು ಕಾಣೆಯಾಗಿದೆ. [೬೯]
ಯೋಗದ ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಶಾಲೆಗಳು ಹೊಸ ಶೈಲಿಯ ಆಸನಗಳನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡವು, ಆದರೆ ಹಠ ಯೋಗದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಗುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಿಹೇಳುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದವು. ಡಿವೈನ್ ಲೈಫ್ ಸೊಸೈಟಿಯನ್ನು ಋಷಿಕೇಶದ ಶಿವಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿ ಅವರು ೧೯೩೬ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಶಿಷ್ಯರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮಿ ವಿಷ್ಣುದೇವಾನಂದ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಇವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಿವಾನಂದ ಯೋಗ ವೇದಾಂತ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ೧೯೬೩ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಹಠ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕರ ತರಬೇತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಬಿಹಾರ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಯೋಗದ ಸ್ವಾಮಿ ಸತ್ಯಾನಂದ [೭೦] [೭೧] ಮತ್ತು ಇಂಟೆಗ್ರಲ್ ಯೋಗದ ಸ್ವಾಮಿ ಸಚ್ಚಿದಾನಂದ ೧೯೬೬ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. [೭೦] ವಿಷ್ಣುದೇವಾನಂದ ಅವರು ೧೯೬೦ ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂಪೂರ್ಣ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್ ಯೋಗ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. [೭೨] ಆಸನಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಅತಿಕ್ರಮಿಸುವ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅದೇ ಭಂಗಿಗಳು [೭೩] [lower-alpha ೨] ಜೋಯಿಸ್ ಅವರ ಆಸನದ ಹೆಸರುಗಳು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಅವರ ಹೆಸರುಗಳಿಗೆ ಬಹುತೇಕ ನಿಖರವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ. [೭೫]
ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸರಕು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೬೦ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಮೂರು ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಸರಕು ಆಗಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟವು. ಜನರು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು: ಗ್ರಾಹಕರು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು; ಭಾರತೀಯರು ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಬಹುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮುಖಂಡರು ತಮ್ಮ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಅವರು ಇಷ್ಟಪಟ್ಟ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಜನರು ಸಂಘಟಿತ ಧರ್ಮದಿಂದ ಭ್ರಮನಿರಸನಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಪರ್ಯಾಯಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯದಾಗಿ, ಯೋಗವು ಸಿದ್ಧ ಯೋಗ ಅಥವಾ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಧ್ಯಾನದಂತಹ ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದ ಹೆಚ್ಚು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ಧ್ಯಾನದ ರೂಪಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ ಸಾಮೂಹಿಕ ಸೇವನೆಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ವ್ಯಾಯಾಮದ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ರೂಪವಾಯಿತು. [೭೬] ಇದು ಯೋಗದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಮೇಲೆ ಭಿಕ್ಷೆ ನೀಡುವುದು, ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಯಾಗಿರುವುದು, ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿಯುವಂತಹ ಅನೇಕ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಕೈಬಿಡುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. [೭೭]
೧೯೭೦ ರ ದಶಕದಿಂದ, ಯೋಗವು ಪ್ರಪಂಚದ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಹರಡಿತು, ಅದು ಹಾಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು "ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ನಗರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಅವಿಭಾಜ್ಯ ಅಂಗವಾಗಿದೆ", ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಎಂಬ ಪದವು ಈಗ ಅರ್ಥವಾಗುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ. [೭೮] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ಮರಿಟ್ಜ್ಬರ್ಗ್ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುವುದರೊಂದಿಗೆ ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾವನ್ನು ತಲುಪಿತು. [೭೯] ಅದರ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್ ಆಫ್ ಸೌತ್ ಈಸ್ಟ್ & ಈಸ್ಟ್ ಏಷ್ಯಾ ೨೦೦೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. [೮೦] ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಯೋಗದ ಹರಡುವಿಕೆಗೆ ಲಿಲಿಯಾಸ್ ಫೋಲನ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ ದೂರದರ್ಶನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಲಿಲಿಯಾಸ್, ಯೋಗ ಅಂಡ್ ಯು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. ಇದು ೧೯೭೦ ರಿಂದ ೧೯೯೯ ರವರೆಗೆ ನಡೆಯಿತು. [೮೧] [೮೨] ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ೨೦೦೫ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸುಮಾರು ೧೨% ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯೋಗವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು. [೮೩] ಮೌಲ್ಯಯುತವಾದ ವ್ಯವಹಾರವಾಗಿ, ಯೋಗವನ್ನು ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯೋಗ-ಸಂಬಂಧಿತ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಇತರ ಸರಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸೇವೆಗಳಿಗೆ. [೮೪]
ಹಿಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ "ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ" [೮೫] ಎರಡನೇ ತಲೆಮಾರಿನ ಯೋಗ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳು, ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, "ತಕ್ಷಣದ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾದ" ವಿವಿಧ ರಚನೆಯೊಂದಿಗೆ ಯೋಗದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯು ಬೆಳೆಯಿತು ಎಂದು ಧರ್ಮದ ವಿದ್ವಾಂಸ ಆಂಡ್ರಿಯಾ ಜೈನ್ ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. [೮೫] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್ ಫ್ರೆಂಡ್, ಒಮ್ಮೆ ಹಣಕಾಸು ವಿಶ್ಲೇಷಕ, [೮೬] ಭಂಗಿಯ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಭಂಗಿಯಲ್ಲದ ಸಿದ್ಧ ಯೋಗ ಎರಡನ್ನೂ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು, ಅನುಸರ ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಸ್ನೇಹಿತನು ಇತರ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಯೋಗದ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು " ಫಾಸ್ಟ್-ಫುಡ್ ಜಾಯಿಂಟ್ " ಗಿಂತ "ಉತ್ತಮ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್ " ಆಯ್ಕೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ್ದಾನೆ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್ ತನ್ನ ಲೇಖನವನ್ನು "ದಿ ಯೋಗ ಮೊಗಲ್" ಎಂದು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು [೮೭] ಯೋಗದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಸ್ಟೆಫಾನಿ ಸೈಮನ್ [೮೮] ಫ್ರೆಂಡ್ "ಬಹಳ ಸ್ವಯಂ-ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಂದ" ತನ್ನದೇ ಆದ ಯೋಗ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿದರು. [೮೯] [೮೭] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಫ್ರೆಂಡ್ ತನ್ನದೇ ಆದ ಶಿಕ್ಷಕರ ತರಬೇತಿ ಕೈಪಿಡಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಕಾರ್ಯಾಗಾರಗಳು, ಸಮ್ಮೇಳನಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು, ಯೋಗ ಮ್ಯಾಟ್ಗಳು ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಬಾಟಲಿಗಳ ತಮ್ಮದೇ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು. [೯೦] ಫ್ರೆಂಡ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ನ ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಪೂರೈಸದಿದ್ದಾಗ, ಅವರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಕ್ಷಮೆಯಾಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ನಡೆಸುವುದರಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿದರು ಮತ್ತು ಸಿಇಒ ಅನ್ನು ನೇಮಿಸಿದರು. [೯೧]
ಯೋಗವು "ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಪಾಪ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಜೈನ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೯೨] ಇದು "ಟ್ರಾನ್ಸ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಮ್ಯೂಟೇಶನ್ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕತ್ವದ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ, ಸಮಗ್ರ ಆರೋಗ್ಯ, ಮತ್ತು ಮೂರ್ತೀಕರಿಸಿದ ಅತೀಂದ್ರಿಯತೆ-ಹಾಗೆಯೇ ಉತ್ತಮ ಹಳೆಯ-ಶೈಲಿಯ ಓರಿಯಂಟಲಿಸಂ" ಅನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆಲ್ಟರ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. [೯೩] ಸಿಂಗಲ್ಟನ್ ವಾದಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ ಯೋಗದ ದೇಹವೇ ಸರಕು, ಅದರ "ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧ್ಯತೆ" [೯೪] "ಯೋಗ ಮಾದರಿಯ ಲೂಸೆಂಟ್ ಸ್ಕಿನ್" ನಿಂದ ಸೂಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, [೯೪] ಒಂದು ಸುಂದರವಾದ ಚಿತ್ರವು ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಅನಂತವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗಿದೆ " ಸಮಗ್ರ, ಪರಿಪೂರ್ಣವಾದ ಸ್ವಯಂ ಒಂದು ಎದುರಿಸಲಾಗದ ಸರಕು ". [೯೪]
೨೦೦೮ ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಹೆಲ್ತ್ ಅಂಡ್ ಹ್ಯೂಮನ್ ಸರ್ವೀಸಸ್ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಅನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ತಿಂಗಳು ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡಿದೆ. [೯೫] ೨೦೧೫ ರಿಂದ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರ ಸಲಹೆಯ ಮೇರೆಗೆ, ವಾರ್ಷಿಕ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಯೋಗ ದಿನವನ್ನು ಜೂನ್ 21 ರಂದು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. [೯೬]
ರೂಪಾಂತರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ ಸಾರಾ ಸ್ಟ್ರಾಸ್ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಯೋಗದ ಗುರಿ, ಸ್ವಯಂ ಅಥವಾ ಕೈವಲ್ಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆ, ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯ, ಕಡಿಮೆ ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ನಮ್ಯತೆಯ ಆಧುನಿಕ ಗುರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿದೆ. [೯೯] ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ರ ಲೈಟ್ ಆನ್ ಯೋಗದಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಆಸನಗಳನ್ನು ಅವರ ಗುರುಗಳಾದ ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರಲ್ಲಿ "ಆದರೆ ಅವರನ್ನು ಮೀರಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಸ್ಜೋಮನ್ ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ. [೬೮] ಸಿಂಗಲ್ಟನ್ ಹೇಳುವಂತೆ ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ "ಹಠ ಯೋಗದ ನೇರ ಮತ್ತು ಮುರಿಯದ ವಂಶಾವಳಿಯ ಫಲಿತಾಂಶ" ಅಲ್ಲ, ಆದರೆ "ಆಧುನಿಕ ಭಂಗಿ ಯೋಗವು ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಳಗಿನ ಆಸನ ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲು ತುಂಬಾ ದೂರ ಹೋಗುತ್ತಿದೆ. ." ಸಮಕಾಲೀನ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸವು ಅದರ ಭಾರತೀಯ ಪರಂಪರೆಯ "ಆಮೂಲಾಗ್ರ ನಾವೀನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಯೋಗದ" ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. [೧೦೦] ಯೋಗವನ್ನು ಹಠಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಸಮೀಕರಿಸುವುದು "ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಜೈನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ: ಆಸನಗಳು "ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸುಧಾರಕರು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕನ್ನರ ನಡುವಿನ ಸಂವಾದದ ವಿನಿಮಯದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಪ್ರಮುಖವಾದವು. ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಫಿಟ್ನೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. [೧೦೧] ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ, ಜೈನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, "ಆಧುನಿಕ ಯೋಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಅವುಗಳ ಹಿಂದಿನ ಯೋಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಎರಡೂ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳಿಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿವೆ." [೧೦೨] ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜೇರೆಡ್ ಫಾರ್ಮರ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ೧೮೯೦ ರ ದಶಕದಿಂದ ಯೋಗದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಹನ್ನೆರಡು ಪ್ರವೃತ್ತಿಗಳು ನಿರೂಪಿಸಿವೆ: ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯದಿಂದ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ, ಭಾರತದಿಂದ ಜಾಗತಿಕಕ್ಕೆ, ಪುರುಷನಿಂದ "ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ" ಹೆಣ್ಣಿಗೆ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕದಿಂದ "ಹೆಚ್ಚಾಗಿ" ಜಾತ್ಯತೀತಕ್ಕೆ, ಪಂಥೀಯದಿಂದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕಕ್ಕೆ, ಮೆಂಡಿಕಂಟ್ನಿಂದ ಗ್ರಾಹಕನಿಗೆ, ಧ್ಯಾನದಿಂದ ಭಂಗಿಯವರೆಗೆ,ಬೌದ್ಧಿಕವಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಅನುಭವದವರೆಗೆ. ನಿಗೂಢ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಪ್ರವೇಶಿಸಬಹುದು, ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಬೋಧನೆಗೆ ಮೌಖಿಕವಾಗಿ ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ; ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುವುದರಿಂದ ಹಿಡಿದು ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು; ಮತ್ತು "ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಯಾಗಳು" ನಿಂದ "ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಜೇತರು".[೧೦೩] ಅಧಿಕಾರದಿಂದ ದೂರವಿರುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯು ವಂಶಾವಳಿಯ ನಂತರದ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಶಾಲೆ ಅಥವಾ ಗುರುಗಳ ವಂಶಾವಳಿಯ ಹೊರಗೆ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೦೪]
ಅಭ್ಯಾಸಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆಸನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವ್ಯಾಯಾಮದಂತೆ ಯೋಗವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒಳಗೊಂಡಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಹಠ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾದ (ಕೇವಲ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ) ಆಸನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಹಠ ಯೋಗ ಪಠ್ಯ ದಿನಾಂಕಗಳು ಅಂದಾಜು. [೧೦೫]
ಆಸನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ | ಪಠ್ಯ | ದಿನಾಂಕ | ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ |
---|---|---|---|
೨ | ಗೋರಕ್ಷಾ ಶತಕ | ೧೦-೧೧ ನೇ ಶತಮಾನ | ಸಿದ್ಧಾಸನ, ಪದ್ಮಾಸನವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ; [೧೦೬] [೧೦೭] ಒಂದು "ಸಾಂಕೇತಿಕ" [lower-alpha ೩] ೮೪ ಹಕ್ಕು |
೪ | ಶಿವ ಸಂಹಿತೆ | ೧೫ ನೇ ಶತಮಾನ | ೪ ಕುಳಿತಿರುವ ಆಸನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೮೪ ಹಕ್ಕುಗಳು; ೧೧ ಮುದ್ರೆಗಳು [೧೩] |
೧೫ | ಹಠಯೋಗ ಪ್ರದೀಪಿಕಾ | ೧೫ ನೇ ಶತಮಾನ | ೧೫ ಆಸನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ, [೧೩] ೪ ( ಸಿದ್ಧಾಸನ, ಪದ್ಮಾಸನ, ಭದ್ರಾಸನ ಮತ್ತು ಸಿಂಹಾಸನ ) ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ [೧೦೯] |
೩೨ | ಘೇರಾಂಡಾ ಸಂಹಿತಾ | ೧೭ ನೇ ಶತಮಾನ | ೩೨ ಕುಳಿತಿರುವ, ಹಿಂಬದಿಯ ಬೆಂಡ್, ಟ್ವಿಸ್ಟ್, ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸಿಂಗ್ ಮತ್ತು ತಲೆಕೆಳಗಾದ ಆಸನಗಳ ವಿವರಣೆಗಳು, ೨೫ ಮುದ್ರೆಗಳು. [೧೧೦] [೧೩] |
೫೨ | ಹಠ ರತ್ನಾವಳಿ | ೧೭ ನೇ ಶತಮಾನ | ೫೨ ಆಸನಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ, ೮೪ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ [lower-alpha ೪] [೧೧೧] [೧೧೨] |
೮೪ | ಜೋಗ ಪ್ರದೀಪಿಕಾ | ೧೮೩೦ | ೧೮ನೇ ಶತಮಾನದ ಪಠ್ಯದ ಅಪರೂಪದ ಸಚಿತ್ರ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ೮೪ ಆಸನಗಳು ಮತ್ತು ೨೪ ಮುದ್ರೆಗಳು [೧೧೩] |
೩೭ | ಯೋಗ ಸೋಪಾನ | ೧೯೦೫ | ೩೭ ಆಸನಗಳು, ೬ ಮುದ್ರೆಗಳು, ೫ ಬಂಧಗಳು [೧೧೩] ಹಾಲ್ಟೋನ್ ಫಲಕಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. |
~೨೦೦ | ಯೋಗದ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕುಬಿಕೆಎಸ್ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ | ೧೯೬೬ | ಪ್ರತಿ ಆಸನದ ವಿವರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು [೧೧೪] |
೯೦೮ | ಮಾಸ್ಟರ್ ಯೋಗ ಚಾರ್ಟ್ಧರ್ಮ ಮಿತ್ರ | ೧೯೮೪ | ಪ್ರತಿ ಆಸನದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು [೧೧೫] |
೨೧೦೦ | ೨,೧೦೦ ಆಸನಗಳು ಶ್ರೀ. ಯೋಗ | ೨೦೧೫ | ಪ್ರತಿ ಆಸನದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು [೧೧೬] |
ಆಸನಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಬಹುದು, ಅವುಗಳು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಬಹುದು: ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ತಲೆ ಮತ್ತು ಪಾದಗಳ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ( ನಿಂತಿರುವ, ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ, ಒರಗಿಕೊಳ್ಳುವ, ತಲೆಕೆಳಗಾದ), ಸಮತೋಲನದ ಅಗತ್ಯವಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಯ ಮೇಲಿನ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ (ಮುಂದಕ್ಕೆ ಬಾಗುವುದು, ಬ್ಯಾಕ್ಬೆಂಡ್, ಟ್ವಿಸ್ಟ್), ಹೆಚ್ಚಿನ ಲೇಖಕರು ಒಪ್ಪಿದ ಆಸನ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಗುಂಪನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. [೧೧೭] [೧೧೮] [೧೧೯] [೧೨೦] ಯೋಗ ಗುರು ಧರ್ಮ ಮಿತ್ರ "ನೆಲ ಮತ್ತು ಸುಪೈನ್ ಭಂಗಿಗಳು" ನಂತಹ ತನ್ನದೇ ಆದ ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾನೆ. [೧೨೧] ಯೋಗಪೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಜರ್ನಲ್ "ಹಿಪ್-ಓಪನಿಂಗ್" ಅನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತವೆ. ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಡ್ಯಾರೆನ್ ರೋಡ್ಸ್, ಯೋಗಪೀಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಯೋಗ ಜರ್ನಲ್ ಕೂಡ "ಕೋರ್ ಸ್ಟ್ರೆಂತ್" ಅನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತವೆ. [೧೨೨] [೧೨೩] [೧೨೪]
ಶೈಲಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಯೋಗದ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಶೈಲಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಲೇ ಇದೆ. ೨೦೧೨ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅಷ್ಟಾಂಗ ಯೋಗದಿಂದ ವಿನಿಯೋಗದವರೆಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ೧೯ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಶೈಲಿಗಳು ಇದ್ದವು. ಇವು ಏರೋಬಿಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮ, ಆಸನಗಳಲ್ಲಿನ ನಿಖರತೆ ಮತ್ತು ಹಠ ಯೋಗ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ. [೧೨೫] [೧೨೬]
ಈ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಶಾಲೆಗಳು ವಿವರಿಸಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಬಿಕ್ರಮ್ ಯೋಗವು ಏರೋಬಿಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಕೊಠಡಿಗಳನ್ನು 105 °F (41 °C) ಕ್ಕೆ ಬಿಸಿಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು೨ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಮತ್ತು ೨೪ ಆಸನಗಳ ಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿ. ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗವು ಭಂಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ, ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ರಂಗಪರಿಕರಗಳೊಂದಿಗೆ, ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಶಿವಾನಂದ ಯೋಗವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅಭ್ಯಾಸದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಹರಿಸುತ್ತದೆ. ೧೨ ಮೂಲಭೂತ ಭಂಗಿಗಳು, ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಪಠಣ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು, ಧ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ತರಗತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ, ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೨೫] [೧೨೬] [೧೨೭] ಜೀವಮುಕ್ತಿ ಯೋಗವು ಸಂಗೀತ, ಪಠಣ ಮತ್ತು ಗ್ರಂಥಗಳ ಓದುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹರಿಯುವ ವಿನ್ಯಾಸ ಶೈಲಿಯ ಆಸನಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. [೧೨೬] ಕುಂಡಲಿನಿ ಯೋಗವು ಧ್ಯಾನ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ, ಪಠಣ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತವಾದ ಆಸನಗಳ ಮೂಲಕ ಕುಂಡಲಿನಿ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸುವುದನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. [೧೨೬]
ಯೋಗ ಬ್ರಾಂಡ್ಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಶಿಕ್ಷಕರು, ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ರಹಿತ "ಹಠ ಯೋಗ"ವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾರೆ, [lower-alpha ೫] [೧೨೮] ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಭಂಗಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳು ಹರಿಯುವ ಅನುಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿರಬಹುದು ( ವಿನ್ಯಾಸಗಳು), ಮತ್ತು ಭಂಗಿಗಳ ಹೊಸ ರೂಪಾಂತರಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೨೯] [೧೩೦] [೧೨೬] ಲಿಂಗ ಅಸಮತೋಲನವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ೧೯೭೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟನ್ನಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಯೋಗ ತರಗತಿಗಳಲ್ಲಿ ೭೦ ರಿಂದ ೯೦ ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. [೧೩೧]
ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯರಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಚೆನ್ನೈನಲ್ಲಿರುವ ಕೃಷ್ಣಮಾಚಾರ್ಯ ಯೋಗ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ; ಅವರ ಮಗ ಟಿಕೆವಿ ದೇಶಿಕಾಚಾರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಮೊಮ್ಮಗ ಕೌಸ್ತುಬ್ ದೇಶಿಕಾಚಾರ್ ಸಣ್ಣ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಉಸಿರಾಟದೊಂದಿಗೆ ಆಸನ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಬೋಧನೆಯನ್ನು ವೈಯಕ್ತೀಕರಿಸಿದರು. [೧೨೫] [೧೩೨]
ಸೆಷನ್ಸ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೋಗ ಅವಧಿಗಳು ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ, [೧೩೪] [೧೨೬] ಮತ್ತು ವರ್ಗವು ಎಷ್ಟು ಮುಂದುವರಿದಿದೆ ಎಂಬುದರ ಪ್ರಕಾರ. ಯಾವುದೇ ವ್ಯಾಯಾಮ ವರ್ಗದಂತೆ, ಅವಧಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೌಮ್ಯವಾದ ಅಭ್ಯಾಸಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ, ಹೆಚ್ಚು ಹುರುಪಿನ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳಿಗೆ ತೆರಳಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ನಿಧಾನವಾಗುತ್ತವೆ. ಆರಂಭಿಕರ ವರ್ಗವು ಸುಖಾಸನದಂತಹ ಸರಳ ಭಂಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರದ ಕೆಲವು ಸುತ್ತುಗಳು, ಮತ್ತು ನಂತರ ತ್ರಿಕೋನಾಸನದಂತಹ ನಿಂತಿರುವ ಭಂಗಿಗಳ ಸಂಯೋಜನೆ, ದಂಡಾಸನದಂತಹ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಭಂಗಿಗಳು ಮತ್ತು ನವಾಸನದಂತಹ ಸಮತೋಲನ ಭಂಗಿಗಳು, ಇದು ಸೇತು ಬಂಧ ಸರ್ವಾಂಗಾಸನ ಮತ್ತು ವಿಪರೀತ ಕರಣಿಯಂತಹ ಕೆಲವು ಒರಗಿರುವ ಮತ್ತು ತಲೆಕೆಳಗಾದ ಭಂಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಬಹುದು, ಒರಗಿಕೊಳ್ಳುವ ತಿರುವು, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಶೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಧ್ಯಾನಕ್ಕಾಗಿ ಸವಾಸನ . [೧೩೫] ಹೆಚ್ಚಿನ ಶೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಅಧಿವೇಶನವು ಒಂದು ಗಂಟೆಯಿಂದ ಒಂದೂವರೆ ಗಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಮೈಸೂರು ಶೈಲಿಯ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳ ಸಮಯ ವಿಂಡೋದಲ್ಲಿ ತರಗತಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ, ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ವೇಗದಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಾರೆ ಶಿಕ್ಷಕರಿಂದ. [೧೩೫] [೧೨೬]
ಮಿಶ್ರತಳಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಯೋಗದ ವಿಕಸನವು ಹೊಸ ಆಸನಗಳ ರಚನೆ ಮತ್ತು ವಿನ್ಯಾಸ ಅನುಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ. ಸಮರ ಕಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಯೋಗವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಹೈಬ್ರಿಡ್ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ಚಮತ್ಕಾರಿಕಗಳೊಂದಿಗೆ ವೈಮಾನಿಕ ಯೋಗವನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು, ಬ್ಯಾರೆ ವರ್ಕ್ನೊಂದಿಗೆ ಯೋಗ ( ಬ್ಯಾಲೆ ತಯಾರಿಯಂತೆ), ಕುದುರೆಯ ಮೇಲೆ, [೧೩೬] ನಾಯಿಗಳೊಂದಿಗೆ, [೧೩೭] ಆಡುಗಳೊಂದಿಗೆ, [೧೩೮] ಉಂಗುರ- ಬಾಲದ ಲೆಮರ್ಗಳು, [೧೩೯] ತೂಕದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಡಲ್ಬೋರ್ಡ್ಗಳಲ್ಲಿ [೧೪೦] [೧೪೧] ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಅನ್ವೇಷಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. [೧೩೬]
ಉದ್ದೇಶಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವ್ಯಾಯಾಮ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವ್ಯಾಯಾಮದ ಶಕ್ತಿಯ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಮೆಟಾಬಾಲಿಕ್ ಸಮಾನ ಕಾರ್ಯದ (ಎಮ್ಇಟಿ) ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ೩ ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಎಮ್ಇಟಿ ಗಳು ಲಘು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ, ೩ ರಿಂದ ೬ ಎಮ್ಇಟಿ ಗಳು ಮಧ್ಯಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ೬ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಯುತವಾಗಿದೆ. ಅಮೇರಿಕನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕನ್ ಹಾರ್ಟ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಕನಿಷ್ಟ ೧೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಮಧ್ಯಮ ಎಮ್ಇಟಿ ಮಟ್ಟದ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಅವಧಿಯನ್ನು ತಮ್ಮ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ದೈನಂದಿನ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಕಡೆಗೆ ಎಣಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. [೧೪೨] [೧೪೩] ೧೮ ರಿಂದ ೬೫ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಆರೋಗ್ಯವಂತ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ, ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ವಾರದಲ್ಲಿ ಐದು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ೩೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ಮಧ್ಯಮ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತವೆ ಅಥವಾ ವಾರದಲ್ಲಿ ಮೂರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ೨೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾಲ ತೀವ್ರವಾದ ಏರೋಬಿಕ್ ವ್ಯಾಯಾಮವನ್ನು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡುತ್ತವೆ. [೧೪೩]
ವ್ಯಾಯಾಮದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆಸನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಾಯಾಮದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಯೋಗ ಅವಧಿಯು ೩.೩ ± ೧.೬ ಎಮ್ಇಟಿ ಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಸರಾಸರಿ ಮಧ್ಯಮ ತಾಲೀಮು. ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರ್ ಬೆಳಕಿನ ೨.೯ ರಿಂದ ಹುರುಪಿನ೭.೪ ಎಮ್ಇಟಿ ಗಳವರೆಗೆ, ಸೂರ್ಯ ನಮಸ್ಕಾರವಿಲ್ಲದೆ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸದ ಅವಧಿಯ ಸರಾಸರಿ ೨.೯ ± ೦.೮ ಎಮ್ಇಟಿ ಗಳು. [೧೪೨]
ದೈಹಿಕ ಅಥವಾ ಹಿಂದೂ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದ, ಯೋಗವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಮತ್ತು ಸಪ್ಲಿನೆಸ್ಗಾಗಿ ದೈಹಿಕ ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೪೪] [೧೪೫] ಬದಲಿಗೆ ಅಮೇರಿಕನ್ ಯೋಗದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಸ್ಟೆಫಾನಿ ಸೈಮನ್ ಯಾವುದೇ "ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಹಿಂದೂ" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. " [೧೪೬] ಉದ್ದೇಶ. ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಈ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆಯು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ "ಯೋಗದ ಶಾಂತ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾದ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆ" ಎಂದು ಕರೆದಿದೆ. [೧೪೭] ಕೆಲವು ಕೇಸರಿ ಭಾರತೀಯ-ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಯೋಗ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ ಅಮೇರಿಕನ್ನರು ಮತ್ತು ಇತರ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯರಿಗೆ ತಿಳಿಸುವ ಮೂಲಕ "ಟೇಕ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಯೋಗ" [೧೪೭] ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನ್ಯೂ ಏಜ್ ಲೇಖಕ ದೀಪಕ್ ಚೋಪ್ರಾ ಟೀಕಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಸದರ್ನ್ ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್ ಥಿಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಸೆಮಿನರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಆರ್. ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಮೊಹ್ಲರ್ ಜೂನಿಯರ್ [೧೪೭] ಜೈನ್ [lower-alpha ೬] ಅವರು ಯೋಗವನ್ನು ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಜೈನ ಅಥವಾ ಬೌದ್ಧರೂ ಆಗಿರಬಹುದು; ಅಥವಾ ಅದು ಏಕರೂಪ ಅಥವಾ ಸ್ಥಿರವಾಗಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳು "ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಯೋಗಾಫೋಬಿಕ್ ಸ್ಥಾನ" ಮತ್ತು "ಹಿಂದೂ ಮೂಲಗಳ ಸ್ಥಾನ" ಎರಡನ್ನೂ ಟೀಕಿಸುತ್ತಾಳೆ. [೧೪೯] ಸೈಮನ್ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಸ್ಟ್ರೀಕ್ ಅನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ರೈತ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, "ದೇಹಕ್ಕೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಮೇಲೆ ಅದರ ಒತ್ತು ನೀಡುತ್ತದೆ. 'ಒಂದು ಭೋಗ ಮತ್ತು ತಪಸ್ಸು'." [೧೦೩] [೧೫೦] ಈ ಪ್ರಯತ್ನಶೀಲ ಯೋಗವು ವಿರೋಧಾಭಾಸವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಯೋಗವು ಕೇವಲ ವ್ಯಾಯಾಮವೇ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. [೧೫೨] [೧೫೩] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ರಾಜ್ಯವು ಯೋಗವು "ನಿಜವಾದ ವ್ಯಾಯಾಮ" ವನ್ನು ಹೊಂದಿರದ ಕಾರಣ ಅದನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಆದರೆ ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್ ಆಫ್ ಕೊಲಂಬಿಯಾವು ಯೋಗ ಆವರಣವು ಆವರಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾರಾಟ ತೆರಿಗೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿತು " ಇದರ ಉದ್ದೇಶ ದೈಹಿಕ ವ್ಯಾಯಾಮ." [೧೫೧] ಇದೇ ರೀತಿಯ ಚರ್ಚೆಗಳು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಡೆದಿವೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೌದಿ ಅರೇಬಿಯಾದಲ್ಲಿ ಯೋಗದ ಮೇಲಿನ ನಿರ್ಬಂಧಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. [೧೫೪] ಮಲೇಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ, ಕೌಲಾಲಂಪುರ್ ಯೋಗ ತರಗತಿಗಳನ್ನು ಪಠಣ ಅಥವಾ ಧ್ಯಾನವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರದಿದ್ದರೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ. [೧೫೧] ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ ಮೀರಾ ಮೆಹ್ತಾ ಅವರು ೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್ನಿಂದ ಕೇಳಿದಾಗ, ಅವರು ಯೋಗವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಮೊದಲು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪಥಕ್ಕೆ ಬದ್ಧರಾಗಲು ತಮ್ಮ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತೀರಾ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದ್ದಾರೆ, "ಖಂಡಿತವಾಗಿಯೂ ಇಲ್ಲ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಜೀವನವು ಅವನ ಅಥವಾ ಅವಳ ಸ್ವಂತ ವ್ಯವಹಾರವಾಗಿದೆ. ಜನರು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನವು ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವ ಬಯಕೆಯಾಗಿದೆ." [೧೫೫] ಕಿಂಬರ್ಲಿ ಜೆ. ಪಿಂಗಟೋರ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಯೋಗ ಅಭ್ಯಾಸಿಗಳ ನಡುವಿನ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು, ಅವರು ಧಾರ್ಮಿಕ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಜಾತ್ಯತೀತ ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ವೀಕ್ಷಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. [೧೫೬]
ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಠ ಯೋಗದ "ಮೋಹಕ ... ಅತೀಂದ್ರಿಯ ... ಪ್ರಾಯಶಃ ವಿಧ್ವಂಸಕ" ಅಂಶಗಳು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಉಳಿದಿವೆ. [೧೪೬] ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಮತ್ತು ಲೇಖಕ ಜೆಸ್ಸಾಮಿನ್ ಸ್ಟಾನ್ಲಿಯವರು ಆಧುನಿಕ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸಮಾಜವು "ಎಲ್ಲವೂ ನಿಗೂಢ ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ " ಚಕ್ರಗಳು ಅಥವಾ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆ" ಯೊಂದಿಗೆ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಯೋಗದ ಯಾವುದೇ ಜೋಡಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಜನರು ಸಂಶಯ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. [೧೫೭] ಅಂತಹ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸದೆ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯ ಎಂದು ಸ್ಟಾನ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ, ಮತ್ತು ಬಿಕ್ರಮ್ನಂತಹ ಶೈಲಿಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಆಳವಾದ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸವು "ಸ್ವಯಂನ ಒಟ್ಟಾರೆ ವಿಕಾಸವನ್ನು" ತರುತ್ತದೆ. [೧೫೭] ಬಿಕ್ರಮ್ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟಾಂಗ ಯೋಗದ ಆಕರ್ಷಣೆಯ ಭಾಗವೆಂದರೆ ಬೆವರು, ಬದ್ಧತೆ, ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ, ದೈಹಿಕ ಬೇಡಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ನಿಂದನೆಯು ಕಠಿಣವಾಗಿ ಗೆದ್ದ ಭಾವಪರವಶತೆ, "ಆಳವಾದ ಚೈತನ್ಯ, ಶುದ್ಧತೆಯ ಭಾವನೆ" ಎಂದು ಸೈಮನ್ ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಶಕ್ತಿ, ಬಿಲ್ಲದ ಭಂಗಿ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ತೀಕ್ಷ್ಣತೆ". [೧೫೮] ಆ ಸಂದರ್ಭವು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರಲ್ಲಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ವಿಭಜನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ, ಇವಾಂಜೆಲಿಕಲ್ ಅಲೈಯನ್ಸ್ನ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಡೇವಿಸ್ನಂತಹ ಕೆಲವರು ಆಧುನಿಕ ಯೋಗದ ಮೂಲವನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವವರೆಗೆ ಇದು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು, [೧೫೯] ಇತರರು ಯೋಗದ ಉದ್ದೇಶವೆಂದು ಪಾಲ್ ಗೋಸ್ಬೀ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. " ಚಕ್ರಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು" ಮತ್ತು ಕುಂಡಲಿನಿ ಅಥವಾ "ಸರ್ಪ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು" ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದು ಗೋಸ್ಬೀಯ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ "ಸೈತಾನನಿಂದ", "ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಯೋಗ ಒಂದು ವಿರೋಧಾಭಾಸ". [೧೫೯] ಚರ್ಚ್ ಸಭಾಂಗಣಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯೋಗಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಯೋಗ ಗುಂಪನ್ನು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ನ ಚರ್ಚ್ ಹಾಲ್ನಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ಯಾರೋಚಿಯಲ್ ಚರ್ಚ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ನಿಷೇಧಿಸಿತು. ಯೋಗವು "ಪರ್ಯಾಯ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಗಳನ್ನು" ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. [೧೬೦]
ಜಾತ್ಯತೀತ ಸನ್ನಿವೇಶದಲ್ಲಿ, ಪತ್ರಕರ್ತರಾದ ನೆಲ್ ಫ್ರಿಜೆಲ್ ಮತ್ತು ರೆನಿ ಎಡ್ಡೋ-ಲಾಡ್ಜ್ ಅವರು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಯೋಗ ತರಗತಿಗಳು " ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವಿನಿಯೋಗ "ವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆಯೇ ಎಂದು ( ದಿ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ನಲ್ಲಿ ) ಚರ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಫ್ರಿಝೆಲ್ ಅವರ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ, ಯೋಗವು ಪತಂಜಲಿಯ ಯೋಗ ಸೂತ್ರಗಳಿಂದ ಬಹಳ ದೂರದ ಹೊಸ ಘಟಕವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಾಧಕರು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಸಂವೇದನಾಶೀಲರಾಗಿದ್ದರೆ, ಇತರರು ಅದನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಗೌರವದಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಯೋಗವು ಪತಂಜಲಿಯಿಂದ ದೂರವಿದೆ ಎಂದು ಎಡ್ಡೋ-ಲಾಡ್ಜ್ ಒಪ್ಪುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜನರು ಅದನ್ನು "ನಿಮಗಿಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ಸಾಧನವಾಗಿ, ಅತಿಯಾದ ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯ ಸೇವನೆಯನ್ನು ಸಮತೋಲನಗೊಳಿಸುವ ತಂತ್ರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಅದರಂತೆಯೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅದರೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಮೂಲಗಳು". [೧೬೧] ಆದಾಗ್ಯೂ, "ಪೂರ್ವದಿಂದ" "ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ" ವಿನಿಯೋಗದ ಆರೋಪಗಳು ಯೋಗವು ಹಂಚಿಕೆಯ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ವಿಕಸನಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಜೈನ್ ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಒಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಕದಿಯಲ್ಪಡುವ ವಿಷಯವಲ್ಲ. [೧೬೨]
ಆರೋಗ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅದರ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧೬೩] ಅಂತಹ ಹಕ್ಕುಗಳ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ವಿಲಿಯಂ ಜೆ. ಬ್ರಾಡ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ೨೦೧೨ ರ ಪುಸ್ತಕ ದಿ ಸೈನ್ಸ್ ಆಫ್ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಯೋಗವು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯು ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ನಿಲುವಿನಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೧೬೪] ಆರಂಭಿಕ ಘಾತಕರಲ್ಲಿ ಕುವಲಯಾನಂದ ಅವರು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಕೈವಲ್ಯಧಾಮದಲ್ಲಿ ೧೯೨೪ ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ವಾಂಗಾಸನ (ಭುಜದ ನಿಲುವು ) ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಅಂತಃಸ್ರಾವಕ ಗ್ರಂಥಿಗಳನ್ನು ( ಹಾರ್ಮೋನುಗಳನ್ನು ಸ್ರವಿಸುವ ಅಂಗಗಳು) ಪುನರ್ವಸತಿಗೊಳಿಸಿತು ಎಂದು ತೋರಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಈ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ಆಸನಕ್ಕಾಗಿ ಅಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಅವರು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿಲ್ಲ. [೧೬೫]
ಯೋಗದ ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಯಾಮದ ಪ್ರಭಾವವು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ (ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ), ಆದಾಗ್ಯೂ ೨೦೧೪ ರ ವರದಿಯು ಅದರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅದು "ಅತ್ಯಂತ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. [೧೬೬] ಆರು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಯೋಗವು ಕುತ್ತಿಗೆ ನೋವು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಬೆನ್ನು ನೋವು ಎರಡಕ್ಕೂ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. [೧೬೭] ಆರು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಖಿನ್ನತೆಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ, ಆದರೆ ಅಧ್ಯಯನದ ವಿಧಾನಗಳು ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಹೇರಿವೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದರು, [೧೬೮] ಅಮೇರಿಕನ್ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಸೊಸೈಟಿಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಯು ಯೋಗವು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಲ್ಲಿ ಆತಂಕ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದೆ. ೨೦೧೫ ರ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಚಿತ್ತಸ್ಥಿತಿ ಮತ್ತು ಒತ್ತಡದ ಅಳತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಯೋಗದ ಪರಿಣಾಮದ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಠಿಣತೆಯನ್ನು ಕರೆದಿದೆ. [೧೬೯]
ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವು ನಮ್ಯತೆ, ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಆತಂಕವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಬೆನ್ನುನೋವಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು. ಐದು ಅಧ್ಯಯನಗಳ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಮೂರು ಮಾನಸಿಕ ( ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ, ಸಾವಧಾನತೆ, ಸ್ವಯಂ ಸಹಾನುಭೂತಿ ) ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಜೈವಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು (ಹಿಂಭಾಗದ ಹೈಪೋಥಾಲಮಸ್, ಇಂಟರ್ಲ್ಯೂಕಿನ್ -೬, ಸಿ-ರಿಯಾಕ್ಟಿವ್ ಪ್ರೋಟೀನ್ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ ) ಒತ್ತಡದ ಮೇಲೆ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಹುದಾದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಗಮನಿಸಿದೆ. ಇತರ ಸಂಭಾವ್ಯ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಉಳಿದಿದೆ; ಯೋಗದ ಸಂಭಾವ್ಯ ಒತ್ತಡ-ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸಲು ನಾಲ್ಕು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು (ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ, ಸ್ವಯಂ-ಕರುಣೆ, ಹಿಂಭಾಗದ ಹೈಪೋಥಾಲಮಸ್ ಮತ್ತು ಲಾಲಾರಸದ ಕಾರ್ಟಿಸೋಲ್ನ ಪ್ರತಿಬಂಧ) ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. [೧೭೦] ೨೦೧೭ ರ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಯೋಗವು ಬೆನ್ನು ನೋವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯಮ-ಗುಣಮಟ್ಟದ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ. [೧೭೧] ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಹೊಂದಿರುವ ಜನರಿಗೆ, ಯೋಗವು ಆಯಾಸವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು, ಮಾನಸಿಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿದ್ರೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಜೀವನ ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ವಿಮರ್ಶೆಗಳಿಂದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ. [೧೭೨] [೧೭೩] [೧೭೪]
ಪ್ರಸವಪೂರ್ವ ಖಿನ್ನತೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯೋಗವು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು ಎಂದು ೨೦೧೫ ರ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಗಮನಿಸಿದೆ. [೧೭೫] ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವು ಜನನದ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ [೧೭೬] ಮತ್ತು ದೈಹಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದವರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೧೭೭] [೧೭೮]
ಜಾತ್ಯತೀತ ಧರ್ಮ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೧೯೨೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ, ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಯೋಗವು "ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ" ಅಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದು ನವ-ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಲ; ಹಾರ್ಮೋನಿಯಲ್ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ನೊಂದಿಗೆ ಅದರ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. [೧೭೯] [೧೮೦] ಜೈನ್ ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ "ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲಾದ ಪವಿತ್ರ ಫಿಟ್ನೆಸ್ ಕಟ್ಟುಪಾಡು." [೧೮೧] ಯೋಗ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಆನ್ ಸ್ವಾನ್ಸನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, "ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಪುರಾವೆಗಳು [ಯೋಗ, ಆದರೆ] ... ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿ, ಇದು ನನ್ನ ರೂಪಾಂತರದ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಮಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಭಾವಿಸಿದೆ." [೧೮೨] ಯೋಗ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಎಲಿಜಬೆತ್ ಡಿ ಮಿಚೆಲಿಸ್ ಅವರು ೧೯೦೮ ರಲ್ಲಿ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್ ವ್ಯಾನ್ ಗೆನೆಪ್ ಅವರ ಆಚರಣೆಯ ಮೂಲಭೂತ ರಚನೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವ ಮೂರು-ಭಾಗದ ರಚನೆಯನ್ನು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ: [೧೮೩]
೧. ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಹಂತ (ಹೊರಗಿನ ಪ್ರಪಂಚದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆ); [೧೮೩] [೧೮೪]
೨. ಒಂದು ಪರಿವರ್ತನೆ ಅಥವಾ ಲಿಮಿನಲ್ ಸ್ಥಿತಿ; ಮತ್ತು [೧೮೩] [೧೮೪]
೩. ಒಂದು ಸಂಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ನಂತರದ ಸ್ಥಿತಿ. [೧೮೩] [೧೮೪]
ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಹಂತಕ್ಕೆ, ಯೋಗದ ಅವಧಿಯು ತಟಸ್ಥವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಏಕಾಂತ ಅಭ್ಯಾಸದ ಸಭಾಂಗಣಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿಂತೆಗಳು, ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳು, ಅಹಂ ಮತ್ತು ಪಾದರಕ್ಷೆಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಹೊರಗೆ ಉಳಿದಿವೆ; [೧೮೫] [೧೮೬] ಮತ್ತು ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ಗೌರವದಿಂದ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಿಜವಾದ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸವು ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ, ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಾಂತದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ, ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಸಾಧಕನು "ಅನುಭವಿಸಲು ಮತ್ತು ಹೊಸ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಿಸಲು, ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ" ಕಲಿಯುತ್ತಾನೆ; [೧೮೬] "ಆಧುನಿಕ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಜೀವನದ ಅಹಂ-ಪ್ರಾಬಲ್ಯದ ವೈಚಾರಿಕತೆ" ಯಿಂದ ದೂರವಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು "ಮೌನ ಮತ್ತು ಗ್ರಹಿಸುವ" ಆಗಲು. [೧೮೭] [೧೮೮] ಅಂತಿಮ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯು ಸಂಯೋಜನೆಯ ಹಂತವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ; ಹಠಯೋಗ ಪ್ರದೀಪಿಕಾ ೧.೩೨ ರಿಂದ ನಿರ್ದೇಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ, ಅಭ್ಯಾಸಕಾರನು ಶವಾಸನದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಭಂಗಿಯು "ಇಂದ್ರಿಯ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ನಿಶ್ಯಬ್ದತೆಯ ಒಂದು ವ್ಯಾಯಾಮ, ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ... ಧ್ಯಾನದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಕಡೆಗೆ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ", [೧೮೯] ಶುದ್ಧೀಕರಣ ಮತ್ತು ಗುಣಪಡಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ, ಮತ್ತು ಸಾಂಕೇತಿಕ ಸಾವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ನವೀಕರಣದ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಹ ನೀಡುತ್ತದೆ. [೧೮೯] ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಸವಾಸನವು ಅಭ್ಯಾಸಕಾರರನ್ನು "ಆ ನಿಖರವಾದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ [ಅಲ್ಲಿ] ದೇಹ, ಉಸಿರು, ಮನಸ್ಸು ಮತ್ತು ಮೆದುಳು ನಿಜವಾದ ಆತ್ಮದ ಕಡೆಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ( ಆತ್ಮ ) ಹಿಂದೂ ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತದ ಪ್ರಕಾರ ಯೋಗ ಹೀಲಿಂಗ್ ಆಚರಣೆ: ಡಿ ಮಿಚೆಲಿಸ್ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು, ವೈದ್ಯರು ಬಯಸಿದಲ್ಲಿ ಅನುಸರಿಸಲು ಸ್ವತಂತ್ರರು. [೧೯೦] [೧೯೧]
ಯೋಗ ವಿದ್ವಾಂಸರಾದ ಎಲಿಯಟ್ ಗೋಲ್ಡ್ ಬರ್ಗ್ ಅವರು ಯೋಗದ ಕೆಲವು ಅಭ್ಯಾಸಕಾರರು " ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿ ತಮ್ಮ ದೇಹದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ ... ಅವರು ತಮ್ಮ ಆಸನ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಅತಿಕ್ರಮಣಕ್ಕಾಗಿ ವಾಹನವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ." [೧೯೨] ಅವರು ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕಿ ವಂಡಾ ಸ್ಕಾರವೆಲ್ಲಿಯವರ ೧೯೯೧ ಅವೇಕನಿಂಗ್ ದಿ ಸ್ಪೈನ್ ಅನ್ನು ಅಂತಹ ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ: "ನಾವು ಎಳೆಯಲು ಮತ್ತು ತಳ್ಳುವ ಬದಲು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಕಲಿಯುತ್ತೇವೆ ... [ಹಾಗೆ] ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ತೆರೆಯುವಿಕೆಯು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ, ಒಂದು ಆರಂಭಿಕ ನಮ್ಮ ಒಳಗಿನಿಂದ, ಬೆನ್ನುಮೂಳೆಗೆ ಜೀವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ದೇಹವು ಹಿಮ್ಮುಖವಾಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಆಯಾಮಕ್ಕೆ ಜಾಗೃತವಾಗಬೇಕು. [೧೯೨] [೧೯೩]
ಸಾವಧಾನಿಕ ಯೋಗದಲ್ಲಿ, ಆಸನಗಳ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ದೇಹ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಗಮನವನ್ನು ತರಲು ಉಸಿರು ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಬೌದ್ಧ ವಿಪಸ್ಸನ ಧ್ಯಾನ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ, ಹೀಗೆ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ . [೧೯೪]
ಸ್ಪರ್ಧೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ ಯೋಗದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಯೋಗ ಸಮುದಾಯದ ಕೆಲವು ಜನರು ಆಕ್ಸಿಮೋರನ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಯೋಗ ಶಿಕ್ಷಕ ಮಜಾ ಸೈಡ್ಬೆಕ್, ಆದರೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ ಬಿಷ್ಣು ಚರಣ್ ಘೋಷ್ ಕಪ್, ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಬಿಕ್ರಮ್ ಚೌಧರಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. [೧೯೫] ಈಗ ಲಾಸ್ ಏಂಜಲೀಸ್ನಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ವ್ಯಾಪಾರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದ ವೇಳೆಗೆ, ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ಯೋಗವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ವ್ಯಾಪಾರವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು, ವೃತ್ತಿಪರವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಯಿತು. ೨೦೧೬ ರ ಇಪ್ಸೋಸ್ ಅಧ್ಯಯನವು ೩೬.೭ ಮಿಲಿಯನ್ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಯೋಗವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ $ ೧೦ ಶತಕೋಟಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ $ ೮೦ ಶತಕೋಟಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ $ ೧೬ ಶತಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ ತರಗತಿಗಳು, ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಸಲಕರಣೆಗಳ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ೭೨ ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ವೈದ್ಯರು ಮಹಿಳೆಯರು. [೧೯೭] ೨೦೧೦ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ೧೯೭೫ ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಯೋಗ ಜರ್ನಲ್ ಸುಮಾರು ೩೫೦,೦೦೦ ಚಂದಾದಾರರನ್ನು ಮತ್ತು ೧,೩೦೦,೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಓದುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. [೧೯೮]
ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಫ್ಯಾಷನ್ ಯೋಗದ ಜಗತ್ತನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದೆ, ಲೋರ್ನಾ ಜೇನ್ ಮತ್ತು ಲುಲುಲೆಮನ್ನಂತಹ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಮಹಿಳಾ ಯೋಗ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. [೧೯೯] ಯೋಗ ಮ್ಯಾಟ್ಗಳಂತಹ ಸರಕುಗಳ ಮಾರಾಟವು ವೇಗವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ; [೧೯೯] ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿ ೨೦೨೦ ರ ವೇಳೆಗೆ ಮಾರಾಟವು $೧೪ ಶತಕೋಟಿಗೆ ಏರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ೨೦೧೬ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ಮಾರಾಟಗಾರರು ಬರಿಫೂಟ್ ಯೋಗ, ಗಯಾಮ್, ಜೇಡ್ ಯೋಗ ಮತ್ತು ಮಂಡೂಕಾ, ಟೆಕ್ನಾವಿಯೊ ಪ್ರಕಾರ. [೨೦೦] ಯೋಗ ಪ್ಯಾಂಟ್ಗಳಂತಹ ಕ್ರೀಡಾ ಉಡುಪುಗಳ ಮಾರಾಟವು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ $ ೩೫ ಶತಕೋಟಿ ಮೌಲ್ಯದ್ದಾಗಿದೆ. ಇದು ಅಮೇರಿಕನ್ ಬಟ್ಟೆ ಮಾರಾಟದ ೧೭% ರಷ್ಟಿದೆ. ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಸೂಚನಾ ವೀಡಿಯೊಗಳು ಲಭ್ಯವಿವೆ, ಕೆಲವು ಉಚಿತ, [೨೦೧] [೨೦೨] ಆರಂಭಿಕ ಮತ್ತು ಮುಂದುವರಿದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೮ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ೬,೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳು ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿವೆ. [೨೦೩] ಯೋಗಾಸನಗಳ ಕುರಿತು ೧,೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨೦೪] ಯೋಗವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಫ್ಯಾಶನ್ ಅನ್ನು ಸಹ ತಲುಪಿದೆ: ೨೦೧೧ ರಲ್ಲಿ, ಫ್ಯಾಶನ್ ಹೌಸ್ ಗುಸ್ಸಿ, ಮಡೋನಾ ಮತ್ತು ಸ್ಟಿಂಗ್ನಂತಹ ಯೋಗ-ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸುತ್ತ "ಹಾಲೋ ಆಫ್ ಚಿಕ್" [೨೦೫] ಅನ್ನು ಗಮನಿಸಿ, $೮೫೦ ಬೆಲೆಯ ಯೋಗ ಮ್ಯಾಟ್ ಮತ್ತು ಚರ್ಮದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಚಿಂಗ್ ಕ್ಯಾರಿ ಕೇಸ್ ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದರು. $೩೫೦ ಗೆ. [೨೦೫]
ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಭಾಗವಹಿಸುವವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಯೋಗ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಡಿಲವಾದ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಯೋಗ ಆಶ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಗಂಭೀರವಾದ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವವರು ವ್ಯಾಯಾಮ, ಧ್ಯಾನ, ನಿಸ್ವಾರ್ಥ ಸೇವೆ, ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಗಳ ಕಠಿಣ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಯೋಗವನ್ನು ಜೀವನದ ಮಾರ್ಗವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. [೨೦೬]
ರಜಾದಿನಗಳು ಮತ್ತು ತರಬೇತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕ್ರೊಯೇಷಿಯಾ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಗ್ರೀಸ್, ಐಸ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾ, ಭಾರತ, ಇಟಲಿ, ಮಾಂಟೆನೆಗ್ರೊ, ಮೊರಾಕೊ, ಪೋರ್ಚುಗಲ್, ರೊಮೇನಿಯಾ, ಸ್ಪೇನ್, ಶ್ರೀಲಂಕಾ ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ "ಇಡಿಲಿಕ್" [೨೦೭] ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಯೋಗ ರಜಾದಿನಗಳನ್ನು (ರಜೆಗಳು) ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಟರ್ಕಿ; [೨೦೭] [೨೦೮] [೨೦೯] ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ, ಬೆಲೆಗಳು ೬ ದಿನಗಳವರೆಗೆ £೧,೨೯೫ (ಸುಮಾರು $೧,೫೦೦) ವರೆಗೆ ಇತ್ತು. [೨೦೭]
ಶಿಕ್ಷಕರ ತರಬೇತಿ, ೨೦೧೭ ರಂತೆ, $೨,೦೦೦ ಮತ್ತು $೫,೦೦೦ ನಡುವೆ ವೆಚ್ಚವಾಗಬಹುದು. [೧೯೯] ಬೋಧನಾ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ೩ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. [೨೧೦] ಯೋಗ ತರಬೇತಿ ಕೋರ್ಸ್ಗಳು, ೨೦೧೭ ರಂತೆ, ಯುಕೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿವೆ; [೨೧೧] ಬ್ರಿಟಿಷ್ ವ್ಹೀಲ್ ಆಫ್ ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನಿಂದ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಅಧಿಕೃತ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨೧೨] ಆದರೆ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಲು ಇದು ಶಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಜನರು ಇದುವರೆಗೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಒಂಬತ್ತು ಕೋರ್ಸ್ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆಯದ ಕೋರ್ಸ್ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. [೨೧೦]
ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬಿಕ್ರಮ್ ಯೋಗವು ಜಾಗತಿಕ ಬ್ರಾಂಡ್ ಆಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ, [೨೧೩] ಮತ್ತು ಅದರ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಬಿಕ್ರಮ್ ಚೌಧರಿ ಅವರು ೨೦೦೨ ರಿಂದ ಸುಮಾರು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬಿಕ್ರಮ್ ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ೨೬ ಭಂಗಿಗಳ ಅನುಕ್ರಮದ ಮೇಲೆ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಕೆಲವು ಆರಂಭಿಕ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಪಡೆದರು. ಆದರೆ, ೨೦೧೨ರಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕದ ಫೆಡರಲ್ ಕೋರ್ಟ್ ಬಿಕ್ರಮ್ ಯೋಗಕ್ಕೆ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ನೀಡುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತ್ತು. [೨೧೪] ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಮುಂದಿನ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮದ ನಂತರ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಕೋರ್ಟ್ ಆಫ್ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಯೋಗ ಅನುಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯಾಯಾಮಗಳು ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಅರ್ಹವಾಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. [೨೧೫]
ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಾಹಿತ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೋಗವು ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ, ಚಿಕ್ ಲಿಟ್ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರಗಳಂತಹ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ದಾರಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ. ನಟಿ ಮೇರಿಯಲ್ ಹೆಮಿಂಗ್ವೇ ಅವರ ೨೦೦೨ ರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ ಫೈಂಡಿಂಗ್ ಮೈ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್: ಎ ಮೆಮೊಯಿರ್ ವಿತ್ ಯೋಗವು ಅಸಮರ್ಪಕ ಪಾಲನೆಯ ನಂತರ ತನ್ನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯೋಗವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಳಸಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ: ಇತರ ವಿಷಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಆಕೆಯ ಅಜ್ಜ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಅರ್ನೆಸ್ಟ್ ಹೆಮಿಂಗ್ವೇ ಅವರು ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಮೊದಲು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಹುಟ್ಟು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನು ಆಸನದ ನಂತರ ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಮೊದಲನೆಯದು "ಪರ್ವತ ಭಂಗಿ, ಅಥವಾ ತಾಡಾಸನ ", ಸಮತೋಲನದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿರುವ ಭಂಗಿ. [೨೧೬] [೨೧೭] ಯೋಗ ಮತ್ತು ಸಾವಧಾನಿಕ ಧ್ಯಾನದ ಶಿಕ್ಷಕಿ ಅನ್ನಿ ಕುಶ್ಮನ್ರ ೨೦೦೯ ರ ಕಾದಂಬರಿ ಜ್ಞಾನೋದಯ ಫಾರ್ ಈಡಿಯಟ್ಸ್ನ ಮೂವತ್ತು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಹಿಳೆಯ ಕಥೆಯನ್ನು ಹೇಳುತ್ತದೆ, ಅವರ ದಾದಿ ಮತ್ತು ಯೋಗಿನಿ ಭರವಸೆಯ ಜೀವನವು ನಿರೀಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಆಶ್ರಮಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವುದು ಅವಳ ಜೀವನವನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. ಬದಲಾಗಿ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಕಾಣುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವಳು ಕಂಡುಕೊಂಡಳು. ಯೋಗ ಜರ್ನಲ್ ವಿಮರ್ಶೆಯು ಮರಿಯನ್ನು ಬೆಳಗಿದ "ಮೋಜಿನ ರೋಂಪ್" ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪುಸ್ತಕವು ಗಂಭೀರವಾದ "ಜ್ಞಾನೋದಯಕ್ಕೆ ಕರೆ ಮತ್ತು ಯೋಗ ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರದ ಪರಿಚಯ" ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. [೨೧೮]
ಕೇಟ್ ಚರ್ಚಿಲ್ ಅವರ ೨೦೦೯ ರ ಚಲನಚಿತ್ರ ಎನ್ಲೈಟ್ ಅಪ್! ಆರು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ನಿರುದ್ಯೋಗಿ ಪತ್ರಕರ್ತರನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಪಕರ ಆಹ್ವಾನದ ಮೇರೆಗೆ, ಅವರು ಜೋಯಿಸ್, ನಾರ್ಮನ್ ಅಲೆನ್, [lower-alpha ೭] ಮತ್ತು ಅಯ್ಯಂಗಾರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಯೋಗ ಪಟುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲು - ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್, ಬೌಲ್ಡರ್, ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾ, ಹವಾಯಿ, ಭಾರತ - ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ವಿಮರ್ಶಕ ರೋಜರ್ ಎಬರ್ಟ್ ಅದನ್ನು ಆಸಕ್ತಿದಾಯಕ ಮತ್ತು ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ಕಂಡುಕೊಂಡರು, "ಭಯಾನಕವಾಗಿ ಘಟನಾತ್ಮಕವಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ನಾವು ಯೋಗ ಥ್ರಿಲ್ಲರ್ ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ". ಅವರು ಕಾಮೆಂಟ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ: "ನಾನು ಅದನ್ನು ನೋಡಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ನನಗೆ ಖುಷಿಯಾಗಿದೆ. ನಿಕ್ ಅವರ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಭೇಟಿಯಾದ ಎಲ್ಲ ಜನರನ್ನು ನಾನು ಆನಂದಿಸಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಹರ್ಷಚಿತ್ತದಿಂದ ಮತ್ತು ಹೊರಹೋಗುವಂತೆ ತೋರುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕಿದರು. ಅವರು ತುಂಬಾ ನಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ತೆವಳುವ ನಿಜವಾದ ನಂಬಿಕೆಯುಳ್ಳವರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ." [೨೨೦] [೨೨೧]
ಸಂಶೋಧನೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಯೋಗವು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವಿಚಾರಣೆಯ ವಿಷಯವಾಗುತ್ತಿದೆ; ಅನೇಕ ಸಂಶೋಧಕರು ಯೋಗವನ್ನು ಸ್ವತಃ ಮಾಡುವ " ವಿದ್ವಾಂಸರು " ಆಗಿದ್ದಾರೆ. [೨೨೨] ಸ್ವಾಮಿ ವಿವೇಕಾನಂದ ಯೋಗ ಅನುಸಂಧಾನ ಸಂಸ್ಥಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದೊಂದಿಗೆ ಮೆಡ್ಕ್ನೋ ( ವೋಲ್ಟರ್ಸ್ ಕ್ಲುವರ್ನ ಭಾಗ), ಪೀರ್-ರಿವ್ಯೂಡ್ ಓಪನ್ ಆಕ್ಸೆಸ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಜರ್ನಲ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಯೋಗವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ. [೨೨೩] [೨೨೪] ಒತ್ತಡ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಬೆನ್ನುನೋವಿನಂತಹ ಯೋಗದ ಸಂಭವನೀಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. [೨೨೫] ಲಂಡನ್ನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಓರಿಯೆಂಟಲ್ ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕನ್ ಸ್ಟಡೀಸ್ ಯೋಗ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ; ಇದು ದೈಹಿಕ ಯೋಗದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಹಠ ಯೋಗ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು ಮತ್ತು ಇದು ಯೋಗ ಮತ್ತು ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಕಲಿಸುತ್ತದೆ. [೨೨೬]
ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ಯೋಗವನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ "ಆಧುನಿಕ ಭಂಗಿ ಯೋಗ" ಆಸನಗಳ (ಭಂಗಿಗಳು) [೨೨೭] ಮತ್ತು "ಟ್ರಾನ್ಸ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆಂಗ್ಲೋಫೋನ್ ಯೋಗ" ಸೇರಿದಂತೆ ಇಂಗ್ಲಿಷ್-ಮಾತನಾಡುವ ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅದರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. [೨೨೮]
ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ In 2004, Elizabeth De Michelis introduced a typology that subdivided her main category "Modern Yoga" into "Modern Psychosomatic Yoga", "Modern Denominational Yoga", "Modern Postural Yoga" and "Modern Meditational Yoga".[೧]
- ↑ The different names are sometimes closely connected. For example, Vishnudevananda's Anjaneyasana 2 is Iyengar's Hanumanasana; Anjani is Hanuman's mother, and Anjaneya is a matronymic for Hanuman.[೭೪]
- ↑ 84's symbolism may, according to Richard Rosen, citing S. Dasgupta, Gudrun Bühnemann, and John Campbell Onan, derive from its astrological and numerological properties: it is the product of 7, the number of planets in astrology, and 12, the number of signs of the zodiac, while in numerology, 7 is the sum of 3 and 4, and 12 is the product, i.e. 84 is (3+4)×(3×4).[೧೦೮]
- ↑ 84 names of asanas are listed; not all can now be identified.
- ↑ Not to be confused with medieval Haṭha yoga
- ↑ Andrea Jain is not, despite her surname, a practising Jain.[೧೪೮]
- ↑ Allen was the first American to be taught by Jois.[೨೧೯]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ The De Michelis 2004 typology can be seen at Yoga as Linkage Archived 2022-11-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ..
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ Doctor, Vikram (15 June 2018). "Bhawanrao Shrinivasrao Pant Pratinidhi: The man who promoted Surya Namaskar". The Economic Times (India).
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ Monier-Williams, Monier (1899). Yoga. Delhi: Motilal Banarsidass. p. 856.
- ↑ White, David Gordon (2011). Yoga in Practice. Princeton University Press. p. 3. ISBN 978-0-691-14086-5.
- ↑ ೫.೦ ೫.೧ Mallinson 2011, p. 770.
- ↑ Jain, Andrea (July 2016). "The Early History of Modern Yoga". Oxford Research Encyclopedias. doi:10.1093/acrefore/9780199340378.013.163. Retrieved 23 February 2019.
- ↑ Mallinson & Singleton 2017, pp. Chapters 5 and 6, especially pages 228–229.
- ↑ Mallinson & Singleton 2017, pp. xxviii–xxxii, 46, 49–50, 71–79.
- ↑ Singleton 2010, pp. 28–29, 173.
- ↑ ೧೦.೦ ೧೦.೧ ೧೦.೨ Bühnemann 2007, pp. 20–21.
- ↑ Mallinson, James (9 December 2011a). "A Response to Mark Singleton's Yoga Body by JamesMallinson". Retrieved 3 July 2019. revised from American Academy of Religions conference, San Francisco, 19 November 2011.
- ↑ Iyengar 1979, pp. 27–29.
- ↑ ೧೩.೦ ೧೩.೧ ೧೩.೨ ೧೩.೩ ೧೩.೪ Singleton 2010, p. 29.
- ↑ Jain 2015, p. 14.
- ↑ Singleton 2010, p. 28.
- ↑ Hemachandra's Yogashastra 1.8–9
- ↑ Mallinson & Singleton 2017, pp. 385–387.
- ↑ ೧೮.೦ ೧೮.೧ Cushman, Anne (Jul–Aug 1999). "Previously Untold Yoga History Sheds New Light". Yoga Journal. p. 43.
I thought of the naked yogis I had seen on the banks of the Ganges, their skin smeared with ashes from the cremation pyre to remind themselves of the body's impermanence, their foreheads painted with the insignia of Shiva, the god of destruction. I couldn't resist. "Well, traditionally, you would carry a trident and cover your body with the ashes of the dead," I told her. ... "But alternatively," I said, "a leotard and tights will work just fine."
- ↑ Adiswarananda, Swami (2007). Meditation & Its Practices: A Definitive Guide to Techniques and Traditions of Meditation in Yoga and Vedanta. SkyLight Paths Publishing. p. 204. ISBN 978-1-59473-105-1.
The sacred texts and traditions suggest that the seat be made of tiger skin, deer skin, wool, silk or cotton, that it be used exclusively by the aspirant, and only for the practice of meditation.
- ↑ Singleton 2010, p. 161.
- ↑ Mallinson & Singleton 2017, p. 93.
- ↑ Lidell 1983, pp. 78–87.
- ↑ Neehan, Jack (21 March 2017). "Yoga: James Mallinson uncovers the ancient traditions of the great yogis". SOAS. Archived from the original on 6 ಮಾರ್ಚ್ 2019. Retrieved 5 March 2019.
- ↑ Syman 2010, p. 284.
- ↑ ೨೫.೦ ೨೫.೧ ೨೫.೨ Singleton, Mark (4 February 2011). "The Ancient & Modern Roots of Yoga". Yoga Journal.
- ↑ Singleton 2010, pp. 84–88.
- ↑ ೨೭.೦ ೨೭.೧ ೨೭.೨ Newcombe 2017.
- ↑ Singleton 2010, pp. 95–97.
- ↑ Rosselli, J. (February 1980). "The Self-Image of Effeteness: Physical Education and Nationalism in Nineteenth-Century Bengal". Past & Present. 86 (86): 121–148. doi:10.1093/past/86.1.121. JSTOR 650742. PMID 11615074.
- ↑ Singleton 2010, pp. 97–98.
- ↑ Kevles 1995, p. 58.
- ↑ Singleton 2010, pp. 98–106.
- ↑ Tiruka 1977, p. v.
- ↑ ೩೪.೦ ೩೪.೧ Singleton 2010, p. 89.
- ↑ Alter 2004, p. 28.
- ↑ "About School Of Yoga". School of Yoga. Retrieved 24 March 2019.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 152–178.
- ↑ ೩೮.೦ ೩೮.೧ Bukh 2010.
- ↑ ೩೯.೦ ೩೯.೧ Singleton 2010, pp. 161, 200–203.
- ↑ Syman 2010, pp. 37–46.
- ↑ Singleton 2010, pp. 70–75.
- ↑ Mishra, Debashree (3 July 2016). "Once Upon A Time: From 1918, this Yoga institute has been teaching generations, creating history". Indian Express. Mumbai.
- ↑ Caycedo 1966, p. 194.
- ↑ De Michelis 2004, p. 183.
- ↑ Shearer 2020, p. 251.
- ↑ Yogendra 1928.
- ↑ Singleton 2010, pp. 116–117.
- ↑ Mehta 1990, pp. 146–147.
- ↑ Lidell 1983, pp. 34–35.
- ↑ Pratinidhi 1938.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 180–207.
- ↑ Wathen, Grace (1 July 2011). "Kaivalyadhama & Yoga Postures". LiveStrong. Archived from the original on 12 November 2011.
- ↑ Alter 2004, p. 31.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 100–141.
- ↑ ೫೫.೦ ೫೫.೧ Mohan, A. G.; Mohan, Ganesh (29 November 2009). "Memories of a Master". Yoga Journal. Archived from the original on 6 March 2010.
- ↑ Ricci, Jeanne (28 August 2007). "Paramahansa Yogananda". Yoga Journal. Retrieved 30 November 2018.
- ↑ Anderson, Diane (9 August 2010). "The YJ Interview: Partners in Peace". Yoga Journal. Archived from the original on 2 September 2010.
- ↑ ೫೮.೦ ೫೮.೧ Singleton 2010, pp. 175–210.
- ↑ ೫೯.೦ ೫೯.೧ ೫೯.೨ Pages Ruiz, Fernando (28 August 2007). "Krishnamacharya's Legacy: Modern Yoga's Inventor". Yoga Journal. Retrieved 26 November 2018.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 234–248.
- ↑ Schrank, Sarah (2014). "American Yoga: The Shaping of Modern Body Culture in the United States". American Studies. 53 (1): 169–182. doi:10.1353/ams.2014.0021.
- ↑ Devi 1953.
- ↑ ೬೩.೦ ೬೩.೧ Singleton 2010, pp. 88, 175–210.
- ↑ Kest, Bryan (2017-09-04). "The History of Power Yoga". Power Yoga. Retrieved 1 January 2019.
- ↑ Iyengar 2006, pp. xvi–xx.
- ↑ Mohan 2010, p. 11.
- ↑ Goldberg 2016, p. 384.
- ↑ ೬೮.೦ ೬೮.೧ Sjoman 1999, p. 39.
- ↑ Sjoman 1999, p. 47.
- ↑ ೭೦.೦ ೭೦.೧ Mallinson 2011, p. 779.
- ↑ Singleton 2010, p. 213, note 14.
- ↑ Vishnudevananda 1988.
- ↑ Sjoman 1999, pp. 87–89.
- ↑ Gaia Staff (27 September 2016). "Anjaneyasana: The Lunge Pose". Gaia. Retrieved 6 July 2019.
- ↑ Sjoman 1999, p. 50.
- ↑ Jain 2015, p. 43.
- ↑ Jain 2015, pp. 66–67.
- ↑ De Michelis, Elizabeth (2007). "A Preliminary Survey of Modern Yoga Studies" (PDF). Asian Medicine, Tradition and Modernity. 3 (1): 1–19. doi:10.1163/157342107X207182.
- ↑ "History". Iyengar Yoga Institute, South Africa. Retrieved 18 July 2019.
- ↑ Newcombe 2014, pp. 147–167.
- ↑ Gates 2006, pp. 61–64.
- ↑ Schneider 2003, pp. 10–15.
- ↑ Penman, Stephen; Stevens, Philip; Cohen, Marc; Jackson, Sue (2012). "Yoga in Australia: Results of a national survey". International Journal of Yoga. 5 (2): 92–101. doi:10.4103/0973-6131.98217. ISSN 0973-6131. PMC 3410203. PMID 22869991.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Lane, Megan (9 October 2003). "The Tyranny of Yoga". BBC News. Retrieved 13 July 2022.
- ↑ ೮೫.೦ ೮೫.೧ Jain 2015, p. 73.
- ↑ Jain 2015, p. 74.
- ↑ ೮೭.೦ ೮೭.೧ Swartz, Mimi (21 July 2010). "The Yoga Mogul". The New York Times Magazine.
- ↑ Syman 2010.
- ↑ Jain 2015, pp. 74, 88–94.
- ↑ Jain 2015, pp. 90–91.
- ↑ Jain 2015, p. 92.
- ↑ Jain 2015, p. xvii.
- ↑ Alter 2004, p. 247 (ch. 1, note 7).
- ↑ ೯೪.೦ ೯೪.೧ ೯೪.೨ Singleton 2010, p. 174.
- ↑ Croteau, Jeanne. "September is National Yoga Month — How You Can Get Started". Forbes. Retrieved 5 October 2020.
- ↑ "UN Declared 21 June as International Day of Yoga". Archived from the original on 9 ಜುಲೈ 2016. Retrieved 26 ನವೆಂಬರ್ 2022.
{{cite web}}
: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) - ↑ Jain 2015, p. 112.
- ↑ Singleton 2010, p. 174.
- ↑ Strauss 2005, p. 5.
- ↑ Singleton 2010, p. 33.
- ↑ Jain, Andrea R. (2012). "The Malleability of Yoga: A Response to Christian and Hindu Opponents of the Popularization of Yoga". Journal of Hindu-Christian Studies. Butler University, Irwin Library. 25 (1). doi:10.7825/2164-6279.1510.
- ↑ Jain 2015, p. 19.
- ↑ ೧೦೩.೦ ೧೦೩.೧ Farmer, Jared (2012). "Americanasana". Reviews in American History. 40 (1): 145–158. doi:10.1353/rah.2012.0016.
- ↑ Lucia, Amanda J. (2020). White Utopias: The Religious Exoticism of Transformational Festivals. University of California Press. pp. 75 ff, 136 ff. ISBN 978-0-520-37695-3.
- ↑ Singleton 2010, pp. 29, 170.
- ↑ Singh, T. D. (2005). "Science and Religion: Global Perspectives, 4 – 8 June 2005, Philadelphia | Hinduism and Science" (PDF). Metanexus Institute.
- ↑ Swami Kuvalayananda; Shukla, S. A., eds. (December 2006). Goraksha Satakam. Lonavla, India: Kaivalyadhama S. M. Y. M. Samiti. pp. 37–38. ISBN 81-89485-44-X.
- ↑ Rosen, Richard (2017). Yoga FAQ: Almost Everything You Need to Know about Yoga-from Asanas to Yamas. Shambhala. pp. 171–. ISBN 978-0-8348-4057-7.
this number has symbolic significance. S. Dasgupta, in Obscure Religious Cults (1946), cites numerous instances of variations on eighty-four in Indian literature that stress its "purely mystical nature"; ... Gudrun Bühnemann, in her comprehensive Eighty-Four Asanas in Yoga, notes that the number "signifies completeness, and in some cases, sacredness. ... John Campbell Oman, in The Mystics, Ascetics, and Saints of India (1905) ... seven ... classical planets in Indian astrology ... and twelve, the number of signs of the zodiac. ... Matthew Kapstein gives .. a numerological point of view ... 3+4=7 ... 3x4=12 ..."
- ↑ "Hatha Yoga Pradipika: Chapter 1. On Âsanas". sacred-texts.com.
- ↑ Mallinson, James (2004). The Gheranda Samhita: the original Sanskrit and an English translation. YogaVidya. pp. 16–17. ISBN 978-0-9716466-3-6.
- ↑ Yogendra, Jayadeva, ed. (1988). Cyclopaedia Yoga. Bombay, India: The Yoga Institute. p. 32.
- ↑ Srinivasa 2002, pp. 98–122 – asanas listed; Between pages 153 & 154 – Figures of asanas; pp. 157–159 – asanas named but not described.
- ↑ ೧೧೩.೦ ೧೧೩.೧ Singleton 2010, p. 170.
- ↑ Iyengar 1979.
- ↑ Mittra, Dharma (1984). Master Chart of Yoga Poses.
- ↑ Lacerda, Daniel (2015). 2,100 Asanas: the complete yoga poses. New York. ISBN 978-1-63191-010-4. OCLC 902661254.
{{cite book}}
: CS1 maint: location missing publisher (link) - ↑ Mehta 1990, pp. 188–191.
- ↑ Saraswati 1996.
- ↑ "Poses". PocketYoga. 2018.
- ↑ "Categories of Yoga Poses". Yoga Point. 2018.
- ↑ Mittra 2003.
- ↑ "Yoga Poses". Yogapedia. 2018.
- ↑ "Poses by Type". Yoga Journal. 2018.
- ↑ Rhodes 2016.
- ↑ ೧೨೫.೦ ೧೨೫.೧ ೧೨೫.೨ "What's Your Style? Explore the Types of Yoga". Yoga Journal. 13 November 2012.
- ↑ ೧೨೬.೦ ೧೨೬.೧ ೧೨೬.೨ ೧೨೬.೩ ೧೨೬.೪ ೧೨೬.೫ ೧೨೬.೬ Beirne, Geraldine (10 January 2014). "Yoga: a beginner's guide to the different styles". The Guardian. Retrieved 1 February 2019.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 320–336.
- ↑ Shearer 2020, p. 2.
- ↑ Singleton 2010, p. 152.
- ↑ Cook, Jennifer (28 August 2007). "Find Your Match Among the Many Types of Yoga". Yoga Journal.
If you are browsing through a yoga studio's brochure of classes and the yoga offered is simply described as "hatha," chances are the teacher is offering an eclectic blend of two or more of the styles described above.
- ↑ Newcombe 2007.
- ↑ "Krishnamacharya Yoga Mandiram". Krishnamacharya Yoga Mandiram. Retrieved 30 December 2018.
- ↑ Mehta 1990, pp. 22–23.
- ↑ Tomlinson, Kirsty. "Yoga style guide". Ekhart Yoga. Retrieved 1 February 2019.
Hatha .. Vinyasa flow .. Yin Yoga .. Yin Yang Yoga .. Slow flow .. Ashtanga .. Somatics .. Budokon .. Iyengar .. Yamuna .. Yoga Nidra .. Scaravelli-inspired .. Mixed movement .. Kundalini-inspired .. Core Strength Vinyasa .. Restorative Yoga .. AcroYoga .. Anusara ..
- ↑ ೧೩೫.೦ ೧೩೫.೧ Rosen, Richard (28 August 2007). "Sequencing Primer: 9 Ways to Plan a Yoga Class". Yoga Journal. Retrieved 1 February 2019.
- ↑ ೧೩೬.೦ ೧೩೬.೧ "Yoga Hybrids". Yoga Journal. Retrieved 1 January 2019.
- ↑ Gowing 2019, pp. 78–84.
- ↑ Lavelle, Daniel (3 December 2018). "Goat yoga – the greatest of all time or a passing fad?". The Guardian.
- ↑ "Lake District hotel launches lemur yoga classes". BBC. 2 April 2019. Retrieved 2 April 2019.
- ↑ Matthews, Jessica. "What Can I Expect in a Paddleboard Yoga Class?". American Council of Exercise.
- ↑ "'Flo-yo' a yoga, paddleboard mashup — just don't fall in". today.com. Archived from the original on 27 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2013. Retrieved 17 September 2013.
- ↑ ೧೪೨.೦ ೧೪೨.೧ Larson-Meyer, D. Enette (2016). "A Systematic Review of the Energy Cost and Metabolic Intensity of Yoga". Medicine & Science in Sports & Exercise. 48 (8): 1558–1569. doi:10.1249/MSS.0000000000000922. ISSN 0195-9131. PMID 27433961. The review examined 17 studies, of which 10 measured the energy cost of yoga sessions.
- ↑ ೧೪೩.೦ ೧೪೩.೧ Haskell, William L.; et al. (2007). "Physical Activity and Public Health". Circulation. 116 (9): 1081–1093. doi:10.1161/CIRCULATIONAHA.107.185649. ISSN 0009-7322. PMID 17671237.
- ↑ Nanda, Meera (12 February 2011). "Not as Old as You Think". OPEN Magazine.
- ↑ Feuerstein, Georg (March 2003). "The Lost Teachings of Yoga". Common Ground (March 2003): 4–27. Archived from the original on 15 November 2010. Retrieved 22 November 2021.
For most modern pract[it]ioners, yoga is fitness training. They know nothing about the moral disciplines. They show little or no interest in meditation. The idea of a guru is alien to them. The ideal of liberation is outlandish, even if they are familiar with the concept.
- ↑ ೧೪೬.೦ ೧೪೬.೧ Syman 2010, p. 5.
- ↑ ೧೪೭.೦ ೧೪೭.೧ ೧೪೭.೨ Vitello, Paul (27 November 2010). "Hindu Group Stirs a Debate Over Yoga's Soul". The New York Times.
- ↑ Jain 2015, pp. x, xiv.
- ↑ Jain 2015, pp. 130–157, esp. 131.
- ↑ Syman 2010, p. 291.
- ↑ ೧೫೧.೦ ೧೫೧.೧ ೧೫೧.೨ "Is yoga really about exercise?". BBC Magazine Monitor. 1 October 2014. Retrieved 5 January 2019.
- ↑ Davis, Erik (3 May 2013). "Is yoga a religion?". Aeon.
- ↑ Ferretti, Andrea (1 March 2012). "Yoga As a Religion?". Yoga Journal. Retrieved 21 February 2019.
- ↑ Chopra, Anuj (30 September 2018). "Saudi Arabia embraces yoga in pivot toward 'moderation'". The Times of Israel. Retrieved 9 March 2019.
- ↑ "A Teacher's Tale" (PDF). Yoga Magazine. May 2010. Archived from the original (PDF) on 3 March 2019. Retrieved 3 March 2019.
- ↑ Pingatore, Kimberley J. (December 2015). Bodies Bending Boundaries: Religious, Spiritual, and Secular Identities of Modern Postural Yoga in the Ozarks. Missouri State University (MA Thesis).
- ↑ ೧೫೭.೦ ೧೫೭.೧ Stanley, Jessamyn; The New York Times. "Question and Answer". Retrieved 9 February 2021.
- ↑ Syman 2010, p. 277.
- ↑ ೧೫೯.೦ ೧೫೯.೧ Davis, Alexandra (1 January 2016). "Should Christians do yoga?". Evangelical Alliance. Retrieved 29 November 2018.
- ↑ "Bristol yoga group barred from church hall". BBC. 9 February 2015. Retrieved 5 January 2019.
- ↑ Frizzell, Nell; Eddo-Lodge, Reni (23 November 2015). "Are yoga classes just bad cultural appropriation?". The Guardian.
- ↑ Jain 2015, p. xii.
- ↑ "Yoga Health Benefits: Flexibility, Strength, Posture, and More". WEBMD. Retrieved 22 June 2015.
- ↑ Broad 2012, pp. 39 and whole book.
- ↑ Goldberg 2016, pp. 100–109, esp. p 108.
- ↑ Ding, Ding; Stamatakis, Emmanuel (2014). "Yoga practice in England 1997–2008: prevalence, temporal trends, and correlates of participation". BMC Research Notes. 7 (1): 172. doi:10.1186/1756-0500-7-172. ISSN 1756-0500. PMC 3987846. PMID 24661723.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Crow, Edith Meszaros; Jeannot, Emilien; Trewhela, Alison (2015). "Effectiveness of Iyengar yoga in treating spinal (back and neck) pain: A systematic review". International Journal of Yoga. 8 (1): 3–14. doi:10.4103/0973-6131.146046. PMC 4278133. PMID 25558128.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Louie, Lila (2014). "The Effectiveness of Yoga for Depression: A Critical Literature Review". Issues in Mental Health Nursing. 35 (4): 265–276. doi:10.3109/01612840.2013.874062. PMID 24702211.
- ↑ Pascoe, Michaela C.; Bauer, Isabelle E. (1 September 2015). "A systematic review of randomised control trials on the effects of yoga on stress measures and mood". Journal of Psychiatric Research. 68: 270–282. doi:10.1016/j.jpsychires.2015.07.013. PMID 26228429.
- ↑ Riley, Kristen E.; Park, Crystal L. (2015). "How does yoga reduce stress? A systematic review of mechanisms of change and guide to future inquiry". Health Psychology Review. 9 (3): 379–396. doi:10.1080/17437199.2014.981778. PMID 25559560.
- ↑ Chou, Roger; Deyo, Richard; Friedly, Janna; Skelly, Andrea; Hashimoto, Robin; Weimer, Melissa; Fu, Rochelle; Dana, Tracy; Kraegel, Paul (2017-02-14). "Nonpharmacologic therapies for low back pain: A systematic Review for an American College of Physicians Clinical Practice Guideline". Annals of Internal Medicine. 166 (7): 493–505. doi:10.7326/m16-2459. ISSN 0003-4819. PMID 28192793.
- ↑ Greenlee, Heather; DuPont-Reyes, Melissa J.; Balneaves, Lynda G.; Carlson, Linda E.; Cohen, Misha R.; Deng, Gary; Johnson, Jillian A.; Mumber, Matthew; Seely, Dugald (2017-04-24). "Clinical practice guidelines on the evidence-based use of integrative therapies during and after breast cancer treatment". CA: A Cancer Journal for Clinicians. 67 (3): 194–232. doi:10.3322/caac.21397. ISSN 0007-9235. PMC 5892208. PMID 28436999.Greenlee, Heather; DuPont-Reyes, Melissa J.; Balneaves, Lynda G.; Carlson, Linda E.; Cohen, Misha R.; Deng, Gary; Johnson, Jillian A.; Mumber, Matthew; Seely, Dugald; Zick, Suzanna M.; Boyce, Lindsay M.; Tripathy, Debu (2017-04-24). "Clinical practice guidelines on the evidence-based use of integrative therapies during and after breast cancer treatment". CA: A Cancer Journal for Clinicians. 67 (3): 194–232. doi:10.3322/caac.21397. ISSN 0007-9235. PMC 5892208. PMID 28436999.
- ↑ Cramer, Holger; Lauche, Romy; Klose, Petra; Lange, Silke; Langhorst, Jost; Dobos, Gustav J (2017-01-03). "Yoga for improving health-related quality of life, mental health and cancer-related symptoms in women diagnosed with breast cancer". Cochrane Database of Systematic Reviews. 1: CD010802. doi:10.1002/14651858.cd010802.pub2. ISSN 1465-1858. PMC 6465041. PMID 28045199.
- ↑ Danhauer, Suzanne C.; Addington, Elizabeth L.; Sohl, Stephanie J.; Chaoul, Alejandro; Cohen, Lorenzo (2017-01-07). "Review of yoga therapy during cancer treatment". Supportive Care in Cancer. 25 (4): 1357–1372. doi:10.1007/s00520-016-3556-9. ISSN 0941-4355. PMC 5777241. PMID 28064385.
- ↑ Gong, H.; Ni, C.; Shen, X.; Wu, T .; Jiang, C. (February 2015). "Yoga for prenatal depression: a systematic review and meta-analysis". BMC Psychiatry. 15: 14. doi:10.1186/s12888-015-0393-1. PMC 4323231. PMID 25652267.
{{cite journal}}
: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ Hayes, M.; Chase, S. (March 2010). "Prescribing Yoga". Primary Care. 37 (1): 31–47. doi:10.1016/j.pop.2009.09.009. PMID 20188996.Hayes, M.; Chase, S. (March 2010). "Prescribing Yoga". Primary Care. 37 (1): 31–47. doi:10.1016/j.pop.2009.09.009. PMID 20188996.
- ↑ Silverberg, D. S. (September 1990). "Non-pharmacological treatment of hypertension". Journal of Hypertension Supplement. 8 (4): S21–6. PMID 2258779.
- ↑ Labarthe, D.; Ayala, C. (May 2002). "Nondrug interventions in hypertension prevention and control". Cardiology Clinics. 20 (2): 249–263. doi:10.1016/s0733-8651(01)00003-0. PMID 12119799.
- ↑ De Michelis 2004, pp. 248–249.
- ↑ Singleton 2010, pp. 143–162.
- ↑ Jain 2015, p. 130.
- ↑ Swanson 2019, p. 7.
- ↑ ೧೮೩.೦ ೧೮೩.೧ ೧೮೩.೨ ೧೮೩.೩ ೧೮೩.೪ De Michelis 2004, p. 252.
- ↑ ೧೮೪.೦ ೧೮೪.೧ ೧೮೪.೨ ೧೮೪.೩ Van Gennep 1965.
- ↑ Dalton, T. (2001). "Yoga in the City". Ascent. 11 (Fall): 37.
- ↑ ೧೮೬.೦ ೧೮೬.೧ De Michelis 2004, pp. 252–255.
- ↑ Fuller, R. C. (1989). Alternative Medicine and American Religious Life. Oxford University Press. p. 123.
- ↑ De Michelis 2004, p. 255.
- ↑ ೧೮೯.೦ ೧೮೯.೧ De Michelis 2004, pp. 257–258.
- ↑ Iyengar 1983, pp. 232–233, 249–251.
- ↑ De Michelis 2004, p. 258.
- ↑ ೧೯೨.೦ ೧೯೨.೧ Goldberg 2016, p. 138.
- ↑ Scaravelli 1991, p. 10.
- ↑ Cushman 2014, pp. xi and whole book.
- ↑ Beck, Sara (11 June 2012). "Yoga Is Not Just Posing as Sport at World Event". The New York Times.
- ↑ DiBlasio, Natalie (30 December 2014). "Retailers rush to tap Millennial 'athleisure' market". USA Today.
- ↑ Macy, Dayna (13 January 2016). "2016 Yoga in America Study Conducted by Yoga Journal and Yoga Alliance Reveals Growth and Benefits of the Practice" (PDF). Yoga Journal. Archived from the original (PDF) on 25 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2016. Retrieved 26 ನವೆಂಬರ್ 2022.
- ↑ "The Yoga Journal Story". Yoga Journal. Archived from the original on 24 January 2010.
- ↑ ೧೯೯.೦ ೧೯೯.೧ ೧೯೯.೨ Delaney, Brigid (17 September 2017). "The yoga industry is booming – but does it make you a better person?". The Guardian.Delaney, Brigid (17 September 2017). "The yoga industry is booming – but does it make you a better person?". The Guardian.
- ↑ "Yoga Videos". Yoga Journal. Retrieved 31 December 2018.
- ↑ Barta, Kristen (2017). "The Best Yoga Videos of the Year". Healthline. Retrieved 31 December 2018.
- ↑ "DVD & Blu-ray : 'yoga'". Retrieved 31 December 2018.
- ↑ "Yoga Poses". WorldCat. Retrieved 1 January 2019.
Results 1-10 of about 3,019
- ↑ ೨೦೫.೦ ೨೦೫.೧ Veenhof 2011, p. 397.
- ↑ Timmons, Heather (17 January 2012). "The Great Yoga Divide". The New York Times. Retrieved 18 May 2019.
- ↑ ೨೦೭.೦ ೨೦೭.೧ ೨೦೭.೨ Dunford, Jane (7 October 2018). "Perfect positions: 20 best yoga holidays worldwide". The Observer. The Guardian.
- ↑ Hampson, Laura (27 December 2018). "The best winter wellness retreats in the UK for a new year getaway".
- ↑ Sylger Jones, Caroline (21 June 2018). "10 of the world's most scenic yoga retreats". The Daily Telegraph. Archived from the original on 2022-01-12.
- ↑ ೨೧೦.೦ ೨೧೦.೧ Lisinski, Anna (22 June 2015). "The truth behind becoming a yoga teacher". The Daily Telegraph. Archived from the original on 2022-01-12.
- ↑ "Yoga regulation - what you need to know". Keep Yoga Free. 2017. Archived from the original on 21 ಜನವರಿ 2020. Retrieved 6 April 2020.
- ↑ "Sports that we recognise". Sport England. Retrieved 31 December 2018.
- ↑ Godwin, Richard (18 February 2017). "'He said he could do what he wanted': the scandal that rocked Bikram yoga". The Guardian.
- ↑ Moss, Rebecca (19 December 2012). "Hold that Pose: Federal Judge Rules that Bikram Yoga Cannot be Copyrighted". Archived from the original on 22 ಜೂನ್ 2016. Retrieved 29 December 2018.
- ↑ Sullivan, Shawn (13 October 2015). "Yoga Sequence not Protected by Copyright, says 9th Circuit". Sullivan Law. Archived from the original on 1 ಜನವರಿ 2019. Retrieved 29 December 2018.
- ↑ Hemingway 2004, pp. Chapter 1, and whole book.
- ↑ Mahadevan-Dasgupta, Uma (11 August 2003). "Striking a fine balance with peace". Business Standard. Retrieved 22 February 2019.
- ↑ Cushman 2009.
- ↑ "Norman Allen – Big Island, Hawaii 2001 | Interviews". Ashtanga Yoga Shala NYC. 2001. Archived from the original on 22 ಫೆಬ್ರವರಿ 2019. Retrieved 22 February 2019.
- ↑ Ebert, Roger (10 June 2009). "Reviews | Enlighten Up!". Roger Ebert. Retrieved 22 February 2019.
- ↑ "Kate Churchill & Nick Rosen Q&A". Cinedigm. Retrieved 22 February 2019.
- ↑ Newcombe 2009.
- ↑ "About Us". International Journal of Yoga. Retrieved 22 May 2019.
- ↑ "International Journal of Yoga". Retrieved 20 May 2019.
- ↑ "The science of yoga — what research reveals". Elsevier. Retrieved 22 May 2019.
- ↑ "Centre of Yoga Studies". SOAS. Retrieved 22 May 2019.
- ↑ De Michelis 2004, pp. 1–2.
- ↑ Singleton 2013, p. 38.