ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮವು ಪ್ರಮುಖ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಭಾರತದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದ GDP ಕೊಡುಗೆಯು ೨.೨% ರಿಂದ ೨.೫% ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಒಟ್ಟು ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಲಯದ GDP ಯಿಂದ ಅದು ಸುಮಾರು ೧೦% ರಿಂದ ೧೧% ವರೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕೂಡ ಖನಿಜ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ೬% ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಗಣಿ ಉದ್ಯಮವು ಸುಮಾರು ೭೦೦,೦೦೦ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. [೧]
೨೦೧೨ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಭಾರತವು ಶೀಟ್ ಮೈಕಾದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿದೆ, ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ಅಲ್ಯೂಮಿನಾ, ಕ್ರೋಮೈಟ್ ಮತ್ತು ಬಾಕ್ಸೈಟ್‌ನ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿದೆ. ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಯೋಜನೆಯು ವಿಶ್ವದ ಐದನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಭಾರತದ ಲೋಹ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮವು ೨೦೧೦ [೨] $೧೦೬.೪ ಶತಕೋಟಿ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.
೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ದೇಶವು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ೪ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿದೆ; [೩] ಕ್ರೋಮಿಯಂನ ೪ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಉತ್ಪಾದಕ; [೪] ಬಾಕ್ಸೈಟ್‌ನ ೫ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೫] ಸತುವಿನ ೫ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೬] ವಿಶ್ವದ ೭ ನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ಉತ್ಪಾದಕ; [೭] ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಸೀಸದ ೭ ನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕ; [೮] ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಗಂಧಕದ ೭ ನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕ; [೯] ಟೈಟಾನಿಯಂನ ೧೧ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೧೦] ಫಾಸ್ಫೇಟ್‌ನ ೧೮ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೧೧] ಜಿಪ್ಸಮ್‌ನ ೧೬ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೧೨] ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್‌ನ ೫ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ; [೧೩] ಉಪ್ಪು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ೩ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವ ಉತ್ಪಾದಕ. [೧೪] ಇದು ೨೦೧೮ ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಯುರೇನಿಯಂ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲಿ ೧೧ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. [೧೫]
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಗಣನೀಯ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಮಾಲಿನ್ಯಕ್ಕೆ ಕುಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಹಗರಣಗಳಿಂದ ಉದ್ಯಮವು ಹಾನಿಗೊಳಗಾಗಿದೆ. [೨]
ಪರಿಚಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಪುರಾತನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ೧೯೪೭[೧೬] ಭಾರತವು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ನಂತರ ಪ್ರಪಂಚದ ಇತರ ಭಾಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಧುನೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು. 1991 ರ ಆರ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ೧೯೯೩ ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನೀತಿಯು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. [೧೬] ಭಾರತದ ಖನಿಜಗಳು ಲೋಹೀಯ ಮತ್ತು ಲೋಹವಲ್ಲದ ಎರಡೂ ವಿಧಗಳಿಂದ ಬಂದಿವೆ. [೧೭] ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜಗಳು ಫೆರಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್-ಫೆರಸ್ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಲೋಹವಲ್ಲದ ಖನಿಜಗಳು ಖನಿಜ ಇಂಧನಗಳು, ಅಮೂಲ್ಯ ಕಲ್ಲುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ. [೧೭]
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ೩೧೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು DR ಖುಲ್ಲರ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ೫೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಇಂಧನ ಗಣಿಗಳು, ೫೬೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಲೋಹಗಳ ಗಣಿಗಳು ಮತ್ತು ೧೯೭೦ ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಲೋಹಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಗಣಿಗಳಾಗಿವೆ. [೧೬] ಎಸ್‌ಎನ್ ಪಾಧಿ ನೀಡಿರುವ ಅಂಕಿ ಅಂಶವೆಂದರೆ: 'ಸುಮಾರು ೬೦೦ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಗಣಿಗಳು, ೩೫ ತೈಲ ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ೬೦೦೦ವಿವಿಧ ಗಾತ್ರದ ಮೆಟಾಲಿಫೆರಸ್ ಗಣಿಗಳು ಪ್ರತಿದಿನ ಸರಾಸರಿ ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. [೧೮] ತೆರೆದ ಎರಕಹೊಯ್ದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಭೂಗತ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದ್ರವ ಅಥವಾ ಅನಿಲ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಕೊರೆಯುವಿಕೆ / ಪಂಪಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೬] ದೇಶವು ಸರಿಸುಮಾರು ೧೦೦ ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಪ್ರಮುಖ ಮೂಲವಾಗಿದೆ. [೧೬] ಭಾರತವು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ಟೈಟಾನಿಯಂ, ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್, ಬಾಕ್ಸೈಟ್, ಗ್ರಾನೈಟ್, ಮತ್ತು ಕೋಬಾಲ್ಟ್, ಪಾದರಸ, ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು [೧೬] ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಇತರ ಇಲಾಖೆಗಳಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡದ ಹೊರತು ದೇಶದ ಖನಿಜ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಗಣಿ ಸಚಿವಾಲಯವು ಸಮೀಕ್ಷೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಈ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಸಹ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. [೧೯] ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ವಿವಿಧ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಚಿವಾಲಯವು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೧೯] ಜಿಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಸರ್ವೆ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯನ್ ಬ್ಯೂರೋ ಆಫ್ ಮೈನ್ಸ್ [೨೦] ಎರಡನ್ನೂ ಸಹ ಸಚಿವಾಲಯವು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. [೧೯] ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ಪರಮಾಣು ಖನಿಜಗಳು ಭಾರತೀಯ ಗಣಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ವಿವಿಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ವಿನಾಯಿತಿ ಪಡೆದಿವೆ. [೧೯]
ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
೩ ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನ BCEಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆ ನಾಗರಿಕತೆಯ ನಿವಾಸಿಗಳು ಫ್ಲಿಂಟ್ ಅನ್ನು ತಿಳಿದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. [೨೨] ಮಿಲನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ P. ಬಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು M. ಕ್ರೆಮಾಸ್ಚಿ ಅವರು ೧೯೮೫ ಮತ್ತು ೧೯೮೬ [೨೩] ನಡುವೆ ನಡೆದ ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಉತ್ಖನನಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಹರಪ್ಪನ್ ಕ್ವಾರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಬಿಯಾಗಿ (೨೦೦೮) ಕ್ವಾರಿಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ: 'ಮೇಲ್ಮೈಯಿಂದ ಕ್ವಾರಿಗಳು ಬಹುತೇಕ ವೃತ್ತಾಕಾರದ ಖಾಲಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ, ಕ್ವಾರಿ-ಹೊಂಡಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ, ಅಯೋಲಿಯನ್ ಮರಳಿನಿಂದ ತುಂಬಿದವು, ಥಾರ್ ಮರುಭೂಮಿ ದಿಬ್ಬಗಳಿಂದ ಬೀಸಿದವು ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲುಗಳ ರಾಶಿಗಳು, ಇತಿಹಾಸಪೂರ್ವ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿವೆ. ಚಟುವಟಿಕೆ. ಈ ರಚನೆಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಫ್ಲಿಂಟ್ ವರ್ಕ್‌ಶಾಪ್‌ಗಳು ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದವು, ಫ್ಲಿಂಟ್ ಫ್ಲೇಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಬ್ಲೇಡ್‌ಗಳ ಚದುರುವಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಹರಪ್ಪನ್-ಉದ್ದದ ಬ್ಲೇಡ್ ಕೋರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿದಾದ ಬ್ಲೇಡ್‌ಲೆಟ್ ಬೇರ್ಪಡುವಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಬುಲೆಟ್ ಕೋರ್‌ಗಳು. [೨೪] ೧೯೯೫ ಮತ್ತು ೧೯೯೮ ರ ನಡುವೆ, ಝೈಝಿಫಸ್ cf ನ ವೇಗವರ್ಧಕ ಮಾಸ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರೋಮೆಟ್ರಿ ರೇಡಿಯೊಕಾರ್ಬನ್ ಡೇಟಿಂಗ್ . ಕ್ವಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ nummularia ಇದ್ದಿಲು ಚಟುವಟಿಕೆಯು ೧೮೭೦-೧೮೦೦ BCE ವರೆಗೆ ಮುಂದುವರೆಯಿತು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ. [೨೫]
ಖನಿಜಗಳು ತರುವಾಯ ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡವು. ಜಾರ್ಜ್ ರಾಬರ್ಟ್ ರಾಪ್-ಭಾರತದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಖನಿಜಗಳ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ-ಇದನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ:
ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿತರಣೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೇಶದಲ್ಲಿ ಖನಿಜಗಳ ವಿತರಣೆಯು ಅಸಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಖನಿಜ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೬] DR ಖುಲ್ಲರ್ ಅವರು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಐದು ಖನಿಜ 'ಬೆಲ್ಟ್'ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ: ಈಶಾನ್ಯ ಪೆನಿನ್ಸುಲರ್ ಬೆಲ್ಟ್, ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬೆಲ್ಟ್, ಸದರ್ನ್ ಬೆಲ್ಟ್, ಸೌತ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಬೆಲ್ಟ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ತ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಬೆಲ್ಟ್. ವಿವಿಧ ಭೌಗೋಳಿಕ 'ಬೆಲ್ಟ್'ಗಳ ವಿವರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ: [೨೬]
| ಮಿನರಲ್ ಬೆಲ್ಟ್ | ಸ್ಥಳ | ಖನಿಜಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ |
|---|---|---|
| ಈಶಾನ್ಯ ಪೆನಿನ್ಸುಲರ್ ಬೆಲ್ಟ್ | ಚೋಟಾ ನಾಗ್ಪುರ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಜಾರ್ಖಂಡ್, ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಒಡಿಶಾ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. | ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು, ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್, ಮೈಕಾ, ಬಾಕ್ಸೈಟ್, ತಾಮ್ರ, ಕಯಾನೈಟ್, ಕ್ರೋಮೈಟ್, ಬೆರಿಲ್, ಅಪಟೈಟ್ ಇತ್ಯಾದಿ. ಖುಲ್ಲರ್ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಭಾರತದ ಖನಿಜ ಹೃದಯಭೂಮಿ ಎಂದು ಕರೆದರು ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ: 'ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಭಾರತದ ೧೦೦ ಪ್ರತಿಶತ ಕಯಾನೈಟ್, ೯೩ ಪ್ರತಿಶತ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ೮೪ ಪ್ರತಿಶತ ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು, ೭೦ ಪ್ರತಿಶತ ಕ್ರೋಮೈಟ್, ೭೦ ಪ್ರತಿಶತ ಮೈಕಾ, ೫೦ ಪ್ರತಿಶತ ಬೆಂಕಿ ಜೇಡಿಮಣ್ಣು, ೪೫ ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್ನಾರು, ೪೫ ಪ್ರತಿಶತ ಚೀನಾ ಕ್ಲೇ, ೨೦ ಪ್ರತಿಶತ ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು ಮತ್ತು ೧೦ ಪ್ರತಿಶತ ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್.' |
| ಕೇಂದ್ರ ಬೆಲ್ಟ್ | ಛತ್ತೀಸ್‌ಗಢ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ . | ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್, ಬಾಕ್ಸೈಟ್, ಯುರೇನಿಯಂ, ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು, ಅಮೃತಶಿಲೆ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು, ರತ್ನಗಳು, ಮೈಕಾ, ಗ್ರ್ಯಾಫೈಟ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಖನಿಜಗಳ ನಿವ್ವಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಇನ್ನೂ ನಿರ್ಣಯಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಖನಿಜಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. |
| ದಕ್ಷಿಣ ಬೆಲ್ಟ್ | ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡು . | ಫೆರಸ್ ಖನಿಜಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಕ್ಸೈಟ್. ಕಡಿಮೆ ವೈವಿಧ್ಯತೆ. |
| ಸೌತ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಬೆಲ್ಟ್ | ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಗೋವಾ . | ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು, ಗಾರ್ನೆಟ್ ಮತ್ತು ಜೇಡಿಮಣ್ಣು . |
| ವಾಯುವ್ಯ ಬೆಲ್ಟ್ | ಅರಾವಳಿ ಶ್ರೇಣಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತ್ . | ನಾನ್-ಫೆರಸ್ ಖನಿಜಗಳು, ಯುರೇನಿಯಂ, ಮೈಕಾ, ಬೆರಿಲಿಯಮ್, ಅಕ್ವಾಮರೀನ್, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ, ಜಿಪ್ಸಮ್ ಮತ್ತು ಪಚ್ಚೆ . |
ಭಾರತವು ತನ್ನ ಸಮುದ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅನ್ವೇಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ ಉದಾ. ಅಸ್ಸಾಂ . [೨೬]
ಖನಿಜಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
೪೮.೮೩% ಕೃಷಿಯೋಗ್ಯ ಭೂಮಿಯೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ವಿಶ್ವದ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮೀಸಲು), ಬಾಕ್ಸೈಟ್, ಟೈಟಾನಿಯಂ ಅದಿರು, ಕ್ರೋಮೈಟ್, ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ, ವಜ್ರಗಳು, ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು . [೨೭] ೨೦೦೮ ರ ಗಣಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ: 'ವಿಶ್ವದ ಕ್ರೋಮೈಟ್ ಉತ್ಪಾದಕರಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ತಲುಪಲು ಭಾರತವು ತನ್ನ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಭಾರತವು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಲಿಗ್ನೈಟ್ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ೩ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಬ್ಯಾರೈಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ೨ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನಲ್ಲಿ ೪ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಬಾಕ್ಸೈಟ್ ಮತ್ತು ಕಚ್ಚಾ ಉಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ೫ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ, ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ಅದಿರಿನಲ್ಲಿ ೭ ನೇ ಮತ್ತು ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂನಲ್ಲಿ ೮ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.' [೨೧]
ಪ್ರಪಂಚದ ತಿಳಿದಿರುವ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಥೋರಿಯಂನ ೧೨% ಭಾರತದ್ದು. [೨೮] ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಭ್ರಕದ ಉತ್ಪಾದಕ ಮತ್ತು ರಫ್ತುದಾರನಾಗಿದ್ದು, ವಿಶ್ವದ ನಿವ್ವಳ ಮೈಕಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಸುಮಾರು [೨೯] ಪ್ರತಿಶತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್, ಜಪಾನ್, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಉತ್ಪಾದಕರು ಮತ್ತು ರಫ್ತುದಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿ, ಅದರ ಬಹುಪಾಲು ರಫ್ತುಗಳು ಜಪಾನ್, ಕೊರಿಯಾ, ಯುರೋಪ್ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಪ್ರಾಚ್ಯಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತವೆ. [೩೦] ಭಾರತದ ಒಟ್ಟು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು ರಫ್ತಿನ ಸುಮಾರು ೩/೪ ರಷ್ಟನ್ನು ಜಪಾನ್ ಹೊಂದಿದೆ. [೩೦] ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ಅದಿರಿನ ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಪಾದಕ ಮತ್ತು ರಫ್ತುದಾರ, ಇದು ಜಪಾನ್, ಯುರೋಪ್ ( ಸ್ವೀಡನ್, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ, ನಾರ್ವೆ, ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ) ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾಗೆ ಕಡಿಮೆ ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೩೧]
ಉತ್ಪಾದನೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಆಯ್ದ ಖನಿಜಗಳ ನಿವ್ವಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಆಯ್ದ ಖನಿಜಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದ ಗಣಿಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ:
| ಖನಿಜ | ಪ್ರಮಾಣ | ಘಟಕ | ಖನಿಜ ಪ್ರಕಾರ |
|---|---|---|---|
| ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಮತ್ತು ಲಿಗ್ನೈಟ್ | ೬೮೩ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಇಂಧನ |
| ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ | ೩೨೨೪೯ | ಮಿಲಿಯನ್ ಕ್ಯೂಬಿಕ್ ಮೀಟರ್ | ಇಂಧನ |
| ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ | ೩೬.೯ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಇಂಧನ |
| ಬಾಕ್ಸೈಟ್ | ೨೮.೧೩೪ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ತಾಮ್ರ | ೩.೯ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ಚಿನ್ನ | ೧೫೯೪ | ಕಿಲೋಗ್ರಾಂ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು | ೧೫೬ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ಲೀಡ್ | ೧೪೫ | ಸಾವಿರ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ಅದಿರು | ೨೧೪೮ | ಸಾವಿರ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ಸತು | ೭೫೯ | ಸಾವಿರ ಟನ್ | ಲೋಹೀಯ ಖನಿಜ |
| ವಜ್ರ | ೩೧೮೩೬೦೯೧ | ಕ್ಯಾರೆಟ್ಗಳು | ಲೋಹವಲ್ಲದ ಖನಿಜ |
| ಜಿಪ್ಸಮ್ | ೩೬೫೧ | ಸಾವಿರ ಟನ್ | ಲೋಹವಲ್ಲದ ಖನಿಜ |
| ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು | ೧೭೦ | ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ | ಲೋಹವಲ್ಲದ ಖನಿಜ |
| ಫಾಸ್ಫೊರೈಟ್ | ೧೩೮೩ | ಸಾವಿರ ಟನ್ | ಲೋಹವಲ್ಲದ ಖನಿಜ |
ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತದೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
೨೦೦೪-೦೫ ರಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಖನಿಜಗಳ ನಿವ್ವಳ ರಫ್ತುಗಳನ್ನು ಅದಿರು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ ರಫ್ತು ಸಚಿವಾಲಯ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ [೩೨] ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ:
| ಖನಿಜ | ಘಟಕ | |
|---|---|---|
| ಅಲ್ಯೂಮಿನಾ | ೮೯೬೫೧೮ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಬಾಕ್ಸೈಟ್ | ೧೧೩೧೪೭೨ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು | ೧೩೭೪ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ತಾಮ್ರ | ೧೮೯೯೦ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಜಿಪ್ಸಮ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್ | ೧೦೩೦೦೩ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು | ೮೩೧೬೫ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಮುನ್ನಡೆ | ೮೧೧೫೭ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲು | ೩೪೩೮೧೪ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಮ್ಯಾಂಗನೀಸ್ ಅದಿರು | ೩೧೭೭೮೭ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಅಮೃತಶಿಲೆ | ೨೩೪೪೫೫ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಮೈಕಾ | ೯೭೮೪೨ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ | ೨೯೫೨೩ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಸಲ್ಫರ್ | ೨೪೬೫ | ಟನ್‌ಗಳು |
| ಸತು | ೧೮೦೭೦೪ | ಟನ್‌ಗಳು |
.jpg)
ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಚೌಕಟ್ಟು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಾರತವು ಹೊರತೆಗೆಯುವ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಪಾರದರ್ಶಕತೆ ಉಪಕ್ರಮಕ್ಕೆ [EITI] ಸಹಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. [೩೩] ಆದರೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ಖನಿಜ ವಲಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳಿವೆ:
- ಖನಿಜ ವಲಯಕ್ಕೆ ನೀತಿ ಮಟ್ಟದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ೨೦೦೮ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. [೩೪]
- ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ಗಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ) [MMDR] ಕಾಯಿದೆ ೧೯೫೭ ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ [೩೫]
- ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು, ಖನಿಜಗಳ ಮಾಲೀಕರಾಗಿ, ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು MMDR ಕಾಯಿದೆ ೧೯೫೭ [೩೬] ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ರಾಯಲ್ಟಿ, ಸತ್ತ ಬಾಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ. ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯ ಶಾಸಕಾಂಗವು ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸುವವರೆಗೆ ಈ ಆದಾಯಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಕನ್ಸಾಲಿಡೇಟೆಡ್ ಫಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೩೭]
- ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ‘‘ಖನಿಜಗಳ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಭೂಮಿಯ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕೇ ಹೊರತು ಸರಕಾರಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲ’’ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ. [೩೮]
'ಖನಿಜ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ' ವಿಷಯವು ಸ.ನಂ. ಸಂವಿಧಾನದ VII ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಪಟ್ಟಿಯ ೨೩. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಂವಿಧಾನವು ಈ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ, ಸಂಸತ್ತಿಗೆ S.No. VII ನೇ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿನ ಕೇಂದ್ರ ಪಟ್ಟಿಯ ೫೪, ಶಾಸನವನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು, ಮತ್ತು ಈ ಮಟ್ಟಿಗೆ, ರಾಜ್ಯಗಳು ಕೇಂದ್ರ ಶಾಸನಕ್ಕೆ ಬದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಗಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜ (ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣ) ಕಾಯಿದೆ ೧೯೫೭ ಈ ವಲಯಕ್ಕೆ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮುಖ್ಯ ಕೇಂದ್ರ ಶಾಸನವಾಗಿದೆ. ೧೯೫೭ ರ ಕೈಗಾರಿಕಾ ನೀತಿ ನಿರ್ಣಯವು ವಲಯಕ್ಕೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ನೀತಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಈ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಹೀಗಾಗಿ ಲೋಹವನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದ ಉದ್ಯಮಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಯ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಉದಾರೀಕರಣದ ನಂತರ, ೧೯೯೩ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು, ಇದು ಪರಿಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿತು ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಹೂಡಿಕೆಯನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ಸಮಂಜಸವಾದ ರಿಯಾಯಿತಿ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು MMDR ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಎಫ್‌ಡಿಐ, ಎನ್‌ಎಂಪಿ ೧೯೯೩ ರ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ.
ಗಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ (ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ) ಕಾಯಿದೆ, ೧೯೫೭ (ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ MMDR ಕಾಯಿದೆ ೧೯೫೭) ಯೂನಿಯನ್ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖನಿಜ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನೀತಿಯಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ೧೯೭೨, ೧೯೮೬, ೧೯೯೪ ಮತ್ತು ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಗಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳ (ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ) ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯಿದೆ, ೧೯೯೯, ಅಂತರ-ಅಲಿಯಾ, (ಎ) ಅನ್ವೇಷಣೆಯಿಂದ ಭಿನ್ನವಾದ ವಿಚಕ್ಷಣ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳ ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ; (ಬಿ) ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿಗೆ ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ನೀಡಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ನಿಯೋಗ; (ಸಿ) ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ಅಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದು; (ಡಿ) ಪರವಾನಿಗೆಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಗುತ್ತಿಗೆಗಳನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಗರಿಷ್ಠ ಪ್ರದೇಶದ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಉದಾರಗೊಳಿಸುವುದು; (ಇ) ಅಕ್ರಮ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡುವುದು.
ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳ ಅನುದಾನದಲ್ಲಿ ವಿವೇಚನೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಪಾರದರ್ಶಕತೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. MMDR ಕಾಯಿದೆ, ೧೯೫೭ ಗೆ ಈಗ ಮಾಡಲಾದ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳನ್ನು ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡ್ಡಿಂಗ್ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾತ್ರ ನೀಡಲಾಗುವುದು, ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಹಂತ ಅಥವಾ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಹಂತಕ್ಕಾಗಿ.
ಹರಾಜು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗಾಗಿ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಖನಿಜ (ಹರಾಜು) ನಿಯಮಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಖನಿಜಗಳು (ಖನಿಜ ವಿಷಯಗಳ ಪುರಾವೆಗಳು) ನಿಯಮಗಳು, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ದಿಷ್ಟಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಾರತದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಸವಾಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಯೆಂದರೆ ಭಾರತದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಕೊರತೆ. [೨೬] ಹಲವಾರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಪರಿಶೋಧಿಸದೆ ಉಳಿದಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಖನಿಜ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. [೨೬] ತಿಳಿದಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಖನಿಜಗಳ ವಿತರಣೆಯು ಅಸಮವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಇನ್ನೊಂದಕ್ಕೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೬] ಫೆರಸ್ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಕಬ್ಬಿಣವನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಬಳಸಲು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್, ಜಪಾನ್ ಮತ್ತು ಇಟಲಿ ಇಟ್ಟ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ಭಾರತವೂ ಅನುಸರಿಸಲು ನೋಡುತ್ತಿದೆ. [೩೯]
ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ವಲಯದ ಉದಾರೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ೧೯೯೩ ರಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವು ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿಯನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿ, ೧೯೯೩ ಖಾಸಗಿ ಹೂಡಿಕೆಯ ಹರಿವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಪರಿಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹತ್ತನೇ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯ ಮಧ್ಯಾವಧಿಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದಲ್ಲಿ, ನೀತಿಯ ಯಶಸ್ಸಿನ ಕೊರತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಖನಿಜ ರಿಯಾಯಿತಿಗಳ ಅರ್ಜಿಗಳ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿನ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ವಿಳಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿ. . ಖನಿಜ ವಲಯದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಹರವುಗಳಿಗೆ ಹೋಗಲು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಮಧ್ಯಮ-ಅವಧಿಯ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವು ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದೆ. ಅದರಂತೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗ, ೧೪ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೦೫ ರಂದು ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು. ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗದ ಸದಸ್ಯರಾದ ಶ್ರೀ ಅನ್ವರುಲ್ ಹೋದಾ ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯಲ್ಲಿ. ಸಮಿತಿಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ನಿಯಮಗಳ ಕುರಿತು ವಿವರವಾದ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ, ಸರ್ಕಾರವು ೧೯೯೩ ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿಯನ್ನು ೧೩ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೮ ರಂದು ಹೊಸ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಖನಿಜ ನೀತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಿತು.
ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ ರಚನೆಯಾದ ತಜ್ಞರ ಸಮಿತಿಯು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿತು. [೧೮] ಸಮಿತಿಯು ೧೯೦೧ ರ ೧ ನೇ ಗಣಿ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು ಸಹ ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು, ಇದು ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಪಘಾತಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. [೧೮] ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿನ ಅಪಘಾತಗಳು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸ್ಫೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಹಗಳು. [೪೦] ಮೇಲ್ಛಾವಣಿ ಕುಸಿತ, ಮೀಥೇನ್ ಅನಿಲ ಸ್ಫೋಟ, ಕಲ್ಲಿದ್ದಲು ಧೂಳಿನ ಸ್ಫೋಟ, ಕಾರ್ಬನ್ ಮಾನಾಕ್ಸೈಡ್ ವಿಷ, ವಾಹನ ಅಪಘಾತಗಳು, ಬೀಳುವಿಕೆ/ಜಾರುವುದು ಮತ್ತು ಸಾಗಿಸುವ ಸಂಬಂಧಿತ ಘಟನೆಗಳು ಗಂಭೀರವಾದ ಗಾಯ ಅಥವಾ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ. [೪೧]
ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಗಣಿ ಉದ್ಯಮವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ಸ್ಥಳಾಂತರ, ಸ್ಥಳೀಯರ ಪ್ರತಿರೋಧದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ - ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತೆ ಅದಿತಿ ರಾಯ್ ಘಾಟಕ್ ಅವರು D+C ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರ ನಿಯತಕಾಲಿಕದಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದಂತೆ - ಒಪ್ಪಂದದ ಕಾರ್ಮಿಕರಂತಹ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. ಬಾಲ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಅಥವಾ ಬಲವಂತದ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಸರಕುಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಮಾಲಿನ್ಯ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ, ಅರಣ್ಯನಾಶ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯಗಳಂತಹ ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು. [೪೨] [೪೩] [೪೪] [೪೫] [೪೬]
ಮರಳು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಅಧ್ಯಯನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಿನ್ನೆಲೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಾರತೀಯ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ GDP ಯ ಸುಮಾರು ೩% ಮತ್ತು ಈಗ GDP ಯ ೨% ರಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. [೪೭] ಗೋವಾ, ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯ, ೧೦೦೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಬಲವಾದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸುಮಾರು ೩೦ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೪೮] ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಚೀನಾದಿಂದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಬೇಡಿಕೆಯು ನಾಟಕೀಯ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು, ಅದರ ಪ್ರಕಾರ, ಗೋವಾದಿಂದ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ರಫ್ತು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರು ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸಿತು. ಸ್ಪಾಟ್ ಒಪ್ಪಂದದಂತಹ ಇತರ ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ಈ ಅಂಶಗಳು ೨೦೦೫ ಮತ್ತು ೨೦೧೦ ರ ನಡುವೆ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ರಫ್ತು ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡವು.
ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ನಿಯಮಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಾಯಿದೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ೨೦ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಗುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಾಗಿತ್ತು, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅವರ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಅನುಮತಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
CSR ಮತ್ತು ಮಿನರಲ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಫ್ ಗೋವಾದ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗೆ (CSR) ಬಂದಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿತು. [೪೯] ಭಾರತದ ಕಂಪನಿಗಳ ಕಾಯಿದೆ 2013 ರ ಪ್ರಕಾರ, ಪ್ರತಿ ಕಂಪನಿಯು ತಮ್ಮ ನಿವ್ವಳ ಲಾಭದ ೨% ಅನ್ನು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಡಿಸ್ಕ್ರೀಟ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಎಂದರೆ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳು ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ಭಾಗವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಮಿನರಲ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಆಫ್ ಗೋವಾ (MFG) ಒಂದು ಲಾಭರಹಿತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ೧೬ ಗಣಿ ನಿರ್ವಾಹಕರು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೨, ೨೦೦೦ [೫೦] ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. MFG ಯ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವೆಂದರೆ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಸಮುದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವುದು. ಪರಿಸರ ಸಮರ್ಥನೀಯತೆ, ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಬೆಂಬಲದಂತಹ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವುದು ಅವರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಟೇಕ್ ಆಗಿತ್ತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, MFG ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರೂ. ೨೦೦೦ ಮತ್ತು ೨೦೧೦ ರ ನಡುವೆ ಪರಿಸರ ಸುಸ್ಥಿರತೆ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ೧೦ ಕೋಟಿ ರೂ . ಕೆಲವು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಈ ಯೋಜನೆಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕೊಳಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು, ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ನೀಡುವುದು. ಆದಾಗ್ಯೂ, MFG ತಮ್ಮ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ನೀಡಲು ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ರೈತರು ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳಿಂದ ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿದರು, ಆದರೆ ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳು ತಾಂತ್ರಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲು ಬಯಸಿದ್ದರು.
ನಿಷೇಧ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಷಾ ಆಯೋಗವು ಗೋವಾಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಅವರು ಗೋವಾದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಹಲವಾರು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. ಕೆಲವು ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳು ತಮ್ಮ ಗುತ್ತಿಗೆ ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿದ್ದರೂ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದವು, ಕೆಲವು ಅನುಮತಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಪ್ರದೇಶದ ಹೊರಗೆ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು., ಕೆಲವು ಒತ್ತುವರಿ ಮತ್ತು ನೀರಾವರಿ ಕಾಲುವೆಗಳ ನಡುವೆ ಅಗತ್ಯ ಅಂತರವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿವೆ. ಮೇಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳು ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಅನುಮತಿಸುವ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ೧೫% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮೀರಿದೆ ಎಂಬ ಅಂಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಈ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವು ಗೋವಾದ ಎಲ್ಲಾ ೯೦ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಗಣಿಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದೆ. [೫೧] ನಂತರ, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕೂಡ ಗೋವಾದಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ನಿಷೇಧವನ್ನು ನೀಡಿತು.
ಫಲಿತಾಂಶ ಮತ್ತು ತೀರ್ಮಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಣಿ ಉದ್ಯಮದ ಮೇಲಿನ ನಿಷೇಧವು ನೇರವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರದ ಆದಾಯದ ದೊಡ್ಡ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು, ಇದು ರೂ. ೫೦೦೦೦ ಕೋಟಿಗಳು (೮ ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್). [೫೨] ಇದಲ್ಲದೆ, ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ನಿಷೇಧವು ೨೦೧೩ ಮತ್ತು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಜಿಡಿಪಿಯನ್ನು ಸಹ ಹೊಡೆದಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗ ಕಳೆದುಕೊಂಡ ಜನರು ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ ಉದ್ಯೋಗಗಳಾದ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟವಿರಲಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಇದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು.
ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯೊಂದಿಗೆ ಕೋರ್ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವು ಘರ್ಷಣೆಯಾದಾಗ, ಕಂಪನಿಗಳು ರಚಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಕಂಪನಿಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಖಾತರಿ ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಗೋವಾದ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ, MFG ನಂತಹ ಕೆಲವು ಗಣಿ ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಕಂಪನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭದ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ಭಾಗಶಃ ಸರ್ಕಾರಿ ದಾಖಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಗಣಿ ನಿರ್ವಾಹಕರು ಹೆಚ್ಚು ಅವಕಾಶವಾದಿಗಳಾದರು, ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಕಂಪನಿಗಳು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಲಾಭವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತವೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮಗಳು ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವು ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಸುಧಾರಿಸಿದೆ ಎಂಬ ವಾಸ್ತವದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಕೆಲವು ಅವಧಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣದ ಅದಿರಿನ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಇನ್ನೂ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹವಲ್ಲ.
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ತಾಮ್ರದ ಉತ್ಪಾದನೆ
- ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಜ್ರದ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "MINERAL AND MINING INDUSTRY IN INDIA January, 2010" (PDF). Archived from the original (PDF) on 16 December 2011.
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ "India mining industry 'out of control'". BBC News. 14 June 2012. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ USGS Iron Ore Production Statistics
- ↑ USGS Chromium Production Statistics
- ↑ USGS Bauxite Production Statistics
- ↑ USGS Zinc Production Statistics
- ↑ USGS Manganese Production Statistics
- ↑ USGS Lead Production Statistics
- ↑ USGS Sulfur Production Statistics
- ↑ USGS Titanium Production Statistics
- ↑ USGS Phosphate Production Statistics
- ↑ USGS Gypsum Production Statistics
- ↑ USGS Graphite Production Statistics
- ↑ USGS Salt Production Statistics
- ↑ "World Uranium Mining". Archived from the original on 2018-12-26. Retrieved 2022-12-17.
- ↑ ೧೬.೦ ೧೬.೧ ೧೬.೨ ೧೬.೩ ೧೬.೪ ೧೬.೫ ೧೬.೬ ೧೬.೭ Khullar, 631
- ↑ ೧೭.೦ ೧೭.೧ Khullar, 632-633฿
- ↑ ೧೮.೦ ೧೮.೧ ೧೮.೨ Padhi, 1019
- ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ ೧೯.೨ ೧೯.೩ Annual Report (2007-2008), Ministry of Mines, chapter 4, page 4
- ↑ "IBM website".
- ↑ ೨೧.೦ ೨೧.೧ India's Contribution to the World's mineral Production Error in webarchive template: Check
|url=value. Empty. (2008), Ministry of Mines, Government of India. National Informatics Centre. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid<ref>tag; name "MoM_doc1" defined multiple times with different content - ↑ Biagi, page 1856
- ↑ Biagi, 1857
- ↑ Biagi, 1858
- ↑ Biagi, 1860
- ↑ ೨೬.೦ ೨೬.೧ ೨೬.೨ ೨೬.೩ Khullar, 632
- ↑ "CIA Factbook: India". CIA Factbook. September 2022.
- ↑ "Information and Issue Briefs - Thorium". World Nuclear Association. Archived from the original on 7 November 2006.
- ↑ Khullar, 650-651
- ↑ ೩೦.೦ ೩೦.೧ Khullar, 638
- ↑ Khullar, 638-640
- ↑ "Exports of Ores and Minerals" (PDF). Archived from the original (PDF) on 30 March 2013. Retrieved 30 May 2006.
- ↑ "A Little More Transparency at EITI Can Go a Long Way | Center For Glo…". archive.vn. 24 July 2013. Archived from the original on 2013-07-24. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ "Press Information Bureau". pib.gov.in. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ "Archived copy". Archived from the original on 15 March 2015. Retrieved 24 July 2013.
{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link) - ↑ "Ministry of Mines". Archived from the original on 15 June 2013. Retrieved 24 July 2013.
- ↑ "Press Information Bureau". pib.gov.in. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ "Ownership of mineral wealth lies with owner of land: SC - Hindustan T…". Hindustan Times. 24 July 2013. Archived from the original on 2013-07-24. Retrieved 22 February 2021.
- ↑ Khullar, 659
- ↑ Padhi, 1020
- ↑ Padhi, 1021
- ↑ Nick Robins and Pratap Chatterjee. "Home - Environmental Protection Group, Orissa". Freewebs.com. Archived from the original on 9 December 2011. Retrieved 2012-03-23.
- ↑ "ENVIS Newsletter on Environment Problems of Mining". India Water Portal. 2011-06-22. Archived from the original on 2012-06-10. Retrieved 2012-03-23.
- ↑ "Goa's mining problems". India Environment Portal. Archived from the original on 18 July 2011. Retrieved 2012-03-23.
- ↑ P. Paramita Mishra (2005-01-01). "Mining and environmental problems in the Ib valley coalfield of Orissa, India". Sp.lyellcollection.org. Retrieved 2012-03-23.
- ↑ "Mining and related issues - Homepage". India Together. Retrieved 2012-03-23.
- ↑ "7-8 per cent contribution of mining sector in GDP can create 25 million jobs in India". asianage.com/. 2017-11-09. Retrieved 2018-02-27.
- ↑ "Iron Information". www.goadmg.gov.in. Archived from the original on 28 February 2018. Retrieved 2018-02-27.
- ↑ Ronny, Manos (2016). Corporate Responsibility. Social Action, Institutions and Governance. Palgrave Macmillan.
- ↑ "MFG". goamining.org (in ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2018-02-27.
- ↑ "India's Supreme Court Lifts Iron Ore Mining Ban". www.nepia.com. Retrieved 2018-02-27.
- ↑ Upadhyay, Anindya (2014-10-28). "Indian economy lost Rs 50,000 crore on iron ore mining ban". The Economic Times. Retrieved 2018-02-27.
ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ವಾರ್ಷಿಕ ವರದಿ (2007-2008), ಗಣಿ ಸಚಿವಾಲಯ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಹಿತಿ ಕೇಂದ್ರ.
- ಬಿಯಾಗಿ, ಪಾವೊಲೊ (2008), "ಕ್ವಾರೀಸ್ ಇನ್ ಹರಪ್ಪಾ", ಎನ್‌ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ ಆಫ್ ದಿ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್, ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಅಂಡ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಇನ್ ನಾನ್-ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಕಲ್ಚರ್ಸ್ (2ನೇ ಆವೃತ್ತಿ) ಹೆಲೈನ್ ಸೆಲಿನ್ ಅವರಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಪುಟಗಳು. 1856–1863, ಸ್ಪ್ರಿಂಗರ್, .
- ಪಾಧಿ, SN (2003), "ಮೈನ್ಸ್ ಸೇಫ್ಟಿ ಇನ್ ಇಂಡಿಯಾ- ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಆಫ್ ಆಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ಸ್ ಅಂಡ್ ಡಿಸಾಸ್ಟರ್ಸ್ ಇನ್ 21ನೇ ಸೆಂಚುರಿ", ಮೈನಿಂಗ್ ಇನ್ 21ನೇ ಸೆಂಚುರಿ: ಕ್ವೋ ವಾಡಿಸ್? ಎ.ಕೆ. ಘೋಸ್ ಮೊದಲಾದವರು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಟೇಲರ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್, .
- ರಾಪ್, ಜಾರ್ಜ್ ರಾಬರ್ಟ್ (2002), ಆರ್ಕಿಯೊಮಿನರಾಲಜಿ, ಸ್ಪ್ರಿಂಗರ್, .
- ಖುಲ್ಲರ್, DR (2006), "ಮಿನರಲ್ ರಿಸೋರ್ಸಸ್", ಇಂಡಿಯಾ: ಎ ಕಾಂಪ್ರಹೆನ್ಸಿವ್ ಜಿಯೋಗ್ರಫಿ, pp. 630–659, ASMITH ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್, .
- ಯೂಲ್, PA-ಹಾಪ್ಟ್‌ಮನ್, A.-ಹ್ಯೂಸ್ (1989 [1992]) M. ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಕಾಪರ್ ಹೋರ್ಡ್ಸ್: ಇಂಟರ್‌ಪ್ರಿಟೇಶನ್‌ಗಾಗಿ ಪೂರ್ವಭಾವಿಯಾಗಿ, ಜಹ್ರ್‌ಬುಚ್ ಡೆಸ್ ರೋಮಿಶ್-ಜರ್ಮನಿಸ್ಚೆನ್ ಜೆಂಟ್ರಲ್‌ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್ಸ್ ಮೈನ್ಜ್ 36, 193-27501 //archiv.ub.uni-heidelberg.de/savifadok/volltexte/2009/509/
- Lyday, TQ (1996), ದಿ ಮಿನರಲ್ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಜಿಯೋಲಾಜಿಕಲ್ ಸರ್ವೆ .
- "ಭಾರತೀಯ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಂದೇ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹುಡುಕಿ"
- "ಭಾರತೀಯ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮ - ಸುದ್ದಿ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" .
- ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಭಾರತ ಪರಿಸರ ಪೋರ್ಟಲ್ Archived 2013-08-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.