ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ, ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಸಮಾಜದ ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಆಂತರಿಕಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಬೋಧನೆ ಎರಡನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು "ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ".[೧][೨]

ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮನೋವಿಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾಗಿ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ.[೩] ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಮಾನವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಮತ್ತು ಬದುಕುಳಿಯಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಭವಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತವೆ.[೪]

ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಕಲಿಕೆಯ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ವಯಸ್ಕರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ನಡವಳಿಕೆ, ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ.[೫][೬]

ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಅಪೇಕ್ಷಣೀಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ "ನೈತಿಕ" ಎಂದು ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ಕಟ್ಟಬಹುದು. ವೈಯಕ್ತಿಕ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳು ಸಮಾಜದ ಒಮ್ಮತದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆ ಸಮಾಜವು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಅಥವಾ "ಸಾಮಾನ್ಯ" ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಕಡೆಗೆ ಒಲವು ತೋರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಮಾನವನ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಗಳಿಗೆ ಭಾಗಶಃ ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳು ಅವರ ಪರಿಸರದಿಂದ ಪೂರ್ವನಿರ್ಧರಿತವಾದ ಖಾಲಿ ಸ್ಲೇಟ್‌ಗಳಲ್ಲ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ.[೭] ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಜನರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಭಾವಗಳು ಮತ್ತು ವಂಶವಾಹಿಗಳಿಂದ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.[೮][೯][೧೦][೧೧]

ನಡವಳಿಕೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪರಿಸರವು ಅವರ ಜೀನೋಟೈಪ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಆನುವಂಶಿಕ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ.[೧೨]

ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಸಮಾಜಗಳು, ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಮಾಜದ ಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಕೃತಿಯ ಸ್ಥಿತಿ ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಅದರ ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಕ್ರಿಯೆ ಅಥವಾ ಸಮಾಜವಾದದ ಮತ್ತೊಂದು ಪದವಾಗಿತ್ತು.[೧೩][೧೪][೧೫][೧೬] ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು "ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ರೂಪಗಳನ್ನು" ಪರಿಗಣಿಸುವುದು ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೭] ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಸಾಮಾಜಿಕ ಗುಂಪುಗಳ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಸಹವಾಸ ಮಾಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮನಸ್ಥಿತಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೧೮] ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಸಹವಾಸದ ಕಾರಣ ಮತ್ತು ಅದರ ಪರಿಣಾಮ ಎರಡೂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಪದವು ೧೯೪೦ ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ, ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಜನಪ್ರಿಯವಾಯಿತು. ಇದು ನಿಘಂಟುಗಳು ಮತ್ತು ಟಾಲ್ಕಾಟ್ ಪಾರ್ಸನ್ಸ್ ಸಿದ್ಧಾಂತದಂತಹ ವಿದ್ವಾಂಸ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.[೧೯]

ನೈತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಲಾರೆನ್ಸ್ ಕೋಲ್ಬರ್ಗ್‌ರವರು ನೈತಿಕ ತಾರ್ಕಿಕತೆಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಸಂದರ್ಭಗಳನ್ನು ಸರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪು ಎಂದು ಹೇಗೆ ತರ್ಕಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಮೊದಲ ಹಂತವು ಪೂರ್ವ-ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳು) ನೋವು ಮತ್ತು ಸಂತೋಷದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಜಗತ್ತನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅವರ ನೈತಿಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳು ಈ ಅನುಭವವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಂತವು (ಹದಿಹರೆಯದವರು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕರಿಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ) ವಿಧೇಯತೆ ಅಥವಾ ಅಸಹಕಾರಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಸರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಾಜದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನೈತಿಕ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಾಗ ಅಮೂರ್ತ ನೈತಿಕ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ಸಮಾಜದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ಹೋದರೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ-ನಂತರದ ಹಂತ (ಹೆಚ್ಚು ವಿರಳವಾಗಿ ಸಾಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.

ಮನೋಸಾಮಾಜಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎರಿಕ್ ಎಚ್. ಎರಿಕ್ಸನ್‌ರವರು (೧೯೦೨–೧೯೯೪) ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಜೀವನಕ್ರಮದ ಮೊದಲ ಹಂತವು ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಶಿಶುಗಳು ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಪನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಎರಡನೆಯ ಹಂತವೆಂದರೆ, ಎರಡು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಮತ್ತು ಅನುಮಾನದ ಸವಾಲನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೂರನೇ ಹಂತ, ಶಾಲಾಪೂರ್ವ, ಮಕ್ಕಳು ಉಪಕ್ರಮ ಮತ್ತು ಅಪರಾಧದ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾರೆ. ನಾಲ್ಕನೇ ಹಂತ, ಹದಿಹರೆಯದ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ, ಮಕ್ಕಳು ಶ್ರಮಶೀಲತೆ ಮತ್ತು ಕೀಳರಿಮೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಐದನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಹದಿಹರೆಯದವರು ಗುರುತನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮತ್ತು ಗೊಂದಲವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸವಾಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರನೇ ಹಂತ, ಯುವ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆ, ಅನ್ಯೋನ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯ ಸವಾಲನ್ನು ಎದುರಿಸುವಾಗ ಯುವಕರು ಜೀವನದ ಒಳನೋಟವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಏಳನೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಮಧ್ಯ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ, ಜನರು ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವ ಸವಾಲನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ (ಸ್ವಯಂ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧ). ಅಂತಿಮ ಹಂತವಾದ, ಎಂಟನೇ ಹಂತ ಅಥವಾ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ, ಜನರು ಇನ್ನೂ ಸಮಗ್ರತೆ ಮತ್ತು ಹತಾಶೆಯ ಸವಾಲಿನ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಕ್ಲಾಸ್ ಹುರೆಲ್ಮನ್ ಮತ್ತು ಗುಡ್ರನ್ ಕ್ವೆನ್ಜೆಲ್ ಅವರು "ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳ" ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.[೨೦]

ವರ್ತನೆಯ ಮನೋಭಾವ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜಾರ್ಜ್ ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಮೀಡ್ (೧೮೬೩-೧೯೩೧) ಇವರು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಭವವು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸ್ವಯಂ-ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಡವಳಿಕೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು. ಜಾರ್ಜ್ ಹರ್ಬರ್ಟ್ ಮೀಡ್‌ರವರ ಕೇಂದ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಆತ್ಮವಾಗಿದೆ. ಇದು ಸ್ವಯಂ-ಅರಿವು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂ-ಚಿತ್ರಣದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಆತ್ಮವು ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ, ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಭವದಿಂದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮೀಡ್‌ರವರು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಭವವು ಸಂಕೇತಗಳ ವಿನಿಮಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಜನರು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಅರ್ಥವನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು ಇತರರ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತದೆ. ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ, ಇತರರು ನಮ್ಮನ್ನು ನಾವು ನೋಡಬಹುದಾದ ಕನ್ನಡಿಯಾಗಿದೆ. ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಹಾರ್ಟನ್ ಕೂಲಿ (೧೯೦೨-೧೯೮೩) ಲುಕ್ ಗ್ಲಾಸ್ ಸೆಲ್ಫ್ ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ರಚಿಸಿದರು. ಇದರರ್ಥ ಇತರರು ನಮ್ಮನ್ನು ಹೇಗೆ ನೋಡುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸ್ವಯಂ-ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಮೀಡ್‌ರವರ ಪ್ರಕಾರ, ಆತ್ಮವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಕೀಲಿಕೈ ಇನ್ನೊಬ್ಬರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಾಗಿದೆ. ಸೀಮಿತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಅನುಭವದೊಂದಿಗೆ, ಶಿಶುಗಳು ಅನುಕರಣೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ಗುರುತಿನ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಕ್ರಮೇಣ ಮಕ್ಕಳು ಇತರರ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಿಮ ಹಂತವು ಸಾಮಾನ್ಯೀಕರಿಸಿದ ಇನ್ನೊಂದು ಹಂತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಇತರರನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಲು ಉಲ್ಲೇಖವಾಗಿ ಬಳಸುವ ವ್ಯಾಪಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಪ್ರಕಾರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸೂಕ್ತವಾದ ವರ್ತನೆಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಮಗು ಕಲಿತಾಗ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಮಗುವಿಗೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಏಕೆಂದರೆ, ಭವಿಷ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಮಾಜೀಕರಣಕ್ಕೆ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕುತ್ತದೆ. ಇದು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕುಟುಂಬ ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮಗುವಿನ ತಾಯಿ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಅಥವಾ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಗುಂಪಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಾರತಮ್ಯದ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರೆ, ಆ ಮಗು ಈ ನಡವಳಿಕೆ ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಆ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಅಥವಾ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಗುಂಪಿನ ಬಗ್ಗೆ ಈ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬಹುದು.

ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ದೊಡ್ಡ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ಸಣ್ಣ ಗುಂಪಿನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿ ಸೂಕ್ತ ನಡವಳಿಕೆ ಯಾವುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮೂಲಭೂತವಾಗಿ, ಇದು ಸಮಾಜದ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಏಜೆಂಟರಿಂದ ಬಲಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಡವಳಿಕೆಯ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಮನೆಯ ಹೊರಗೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕರು ತಾವು ಇರುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ವರ್ತಿಸಬೇಕೆಂದು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.[೨೧] ಶಾಲೆಗೆ ಮನೆಯಿಂದ ವಿಭಿನ್ನ ನಡವಳಿಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ ವರ್ತಿಸಬೇಕು. ಹೊಸ ಶಿಕ್ಷಕರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವರ್ತಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಅವರ ಸುತ್ತಲಿನ ಜನರಿಂದ ಹೊಸ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕು. ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹದಿಹರೆಯದವರು ಮತ್ತು ವಯಸ್ಕರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ, ಸಂಭವಿಸುವ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಗಿಂತ ಸಣ್ಣ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ದ್ವಿತೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು, ಹೊಸ ಪರಿಸರ ಅಥವಾ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳುವುದು ಸೇರಿದೆ.

ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು, ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಭವಿಷ್ಯದ ಸ್ಥಾನಗಳು, ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳಿಗಾಗಿ "ಪೂರ್ವಾಭ್ಯಾಸ" ಮಾಡುತ್ತಾನೆ.[೨೨] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಟ್ಟಿಗೆ ವಾಸಿಸುವುದು ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ಅಥವಾ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲು ದಂಪತಿಗಳು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಹೋಗಬಹುದು. ಕೆನ್ನೆತ್ ಜೆ. ಲೆವಿನ್ ಮತ್ತು ಸಿಂಥಿಯಾ ಎ. ಹಾಫ್ನರ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ವೃತ್ತಿಜೀವನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಪೋಷಕರನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಮುಖ್ಯ ಮೂಲವೆಂದು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ.[೨೩]

ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣವು ಜೀವನದ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಹೊಸದನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಾಗ ಹಿಂದಿನ ನಡವಳಿಕೆ, ಮಾದರಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣವು ಒಂದು ತೀವ್ರವಾದ ಅನುಭವವಾಗಿದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ತಮ್ಮ ಗತಕಾಲದಿಂದ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ವಿರಾಮವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಮತ್ತು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಉದಾಹರಣೆಯು ಒಟ್ಟು ಸಂಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಅಥವಾ "ಜನರನ್ನು ಸಮಾಜದ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಮತ್ತು ಆಡಳಿತ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ಕುಶಲತೆಯಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ". ಒಟ್ಟು ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣವು ಎರಡು ಹಂತದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ: 1) ಹೊಸ ಕೈದಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಗುರುತನ್ನು ಬೇರುಸಹಿತ ಕಿತ್ತುಹಾಕಲು ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು 2) ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಹೊಸ ಗುರುತನ್ನು ರಚಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ.[೨೪] ಇತರ ಉದಾಹರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸೇರಲು ಮನೆಯನ್ನು ತೊರೆದ ಯುವಕನ ಅನುಭವಗಳು, ಹೊಸ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಆಂತರಿಕಗೊಳಿಸುವ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತಾಂತರದ ಅನುಭವಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ, ಲಿಂಗಾಯತ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾದ ಲಿಂಗ-ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.

ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ನಕ್ಷೆ.

ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಉದ್ಯೋಗಿಯು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಅಥವಾ ಅವಳ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.[೨೫] ಹೊಸಬರು ಸಾಮಾಜೀಕರಣಗೊಂಡಂತೆ, ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಇತಿಹಾಸ, ಮೌಲ್ಯಗಳು, ಪರಿಭಾಷೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಕೆಲಸದ ವಾತಾವರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಪಡೆದ ಜ್ಞಾನವು ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಅನ್ವಯಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ವಿಧಾನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಬೆನ್ನಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ಎಷ್ಟು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಅವರ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.[೨೬] ಹೊಸ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ತಮ್ಮ ಕೆಲಸದ ಗುಂಪು, ಅವರು ದೈನಂದಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಜನರು, ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಪಾತ್ರ, ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕೌಶಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಔಪಚಾರಿಕ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳು ಮತ್ತು ಅನೌಪಚಾರಿಕ ನಿಯಮಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹೊಸಬರು ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಆಂತರಿಕಗೊಳಿಸಲು ಮತ್ತು ವಿಧೇಯರಾಗಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಗುಂಪು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಗುಂಪು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ.

ಗುಂಪು ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಪೋಷಕರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗಿಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಮಾನಮನಸ್ಕ ಗುಂಪುಗಳು ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಸಿದ್ಧಾಂತವಾಗಿದೆ.[೨೭] ಪೋಷಕರ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ಮನೆಯ ಪರಿಸರವು ಮಕ್ಕಳ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅದರ ಪರಿಣಾಮವು ಮಕ್ಕಳ ನಡುವೆ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೮] ಹದಿಹರೆಯದವರು ಪೋಷಕರಿಗಿಂತ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತಾರೆ.[೨೯] ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮಾನಮನಸ್ಕ ಗುಂಪುಗಳು ಪೋಷಕರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗಿಂತ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಲವಾದ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಆನುವಂಶಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅವಳಿ ಸಹೋದರರು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅವರು ವಿಭಿನ್ನ ಸ್ನೇಹಿತರ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ಪೋಷಕರು ಅವರನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಿರುತ್ತಾರೆ. ವಯಸ್ಕ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿನ ಐವತ್ತು ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಆನುವಂಶಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿಂದಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಡವಳಿಕೆಯ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರವು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೩೦] ಮಗುವನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಪರಿಸರವು ವಯಸ್ಕರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ಹತ್ತು ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಮಾತ್ರ. ಸುಮಾರು ಇಪ್ಪತ್ತು ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಮಾಪನ ದೋಷದಿಂದಾಗಿ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.[೩೧] ವಯಸ್ಕರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭಾಗವು ಮಾತ್ರ ಪೋಷಕರು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಅಂಶಗಳಿಂದ (ಅಂದರೆ ಮನೆಯ ಪರಿಸರ) ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೩೨] ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು ಮನೆಯ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವಾದರೂ (ಮನೆಯ ಪರಿಸರದಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ), ಪ್ರಸ್ತುತ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ಕಂಡುಬರುವ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಉಳಿದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲು ಸಂಶೋಧಕರು ಬೇರೆಡೆ ನೋಡಬೇಕು ಎಂದು ಹ್ಯಾರಿಸ್‌ರವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮನೆಯ ಪರಿಸರದಿಂದ ದೂರವಿರುವ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ವಿಕಸನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹ್ಯಾರಿಸ್‌ರವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಭವಿಷ್ಯದ ಯಶಸ್ಸು ಪೋಷಕರು ಮತ್ತು ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರೊಂದಿಗಿನ ಸಂವಹನಗಳಿಗಿಂತ ಗೆಳೆಯರೊಂದಿಗಿನ ಸಂವಹನಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಪೋಷಕರೊಂದಿಗೆ ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಆನುವಂಶಿಕ ಹೋಲಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ, ಬಾಲ್ಯದ ಮನೆಯ ಪರಿಸರದ ಹೊರಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ವಿಭಿನ್ನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಅವರ ವಿಕಸನೀಯ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಂತಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗುಂಪುಗಳು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪರಸ್ಪರ ಬದ್ಧತೆಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಂದು ಗುಂಪಿನ ಮೂಲಕ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಳ್ಳುವಾಗ ಸಂಭವಿಸುವ ಹಂತಗಳ ಅನುಕ್ರಮವು ಹೀಗಿವೆ: ತನಿಖೆ, ಸಾಮಾಜೀಕರಣ, ನಿರ್ವಹಣೆ, ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸ್ಮರಣೆ. ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಪರಸ್ಪರ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಬದ್ಧತೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ ಅಥವಾ ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿತದಿಂದ ಹೊಸ, ಪೂರ್ಣ, ಅಂಚಿನ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯತ್ವಕ್ಕೆ ತಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೩೩]

ಹಂತ ೧: ತನಿಖೆ ಈ ಹಂತವನ್ನು ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಹುಡುಕಾಟದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಮ್ಮ ಅಗತ್ಯಗಳನ್ನು (ಬೇಹುಗಾರಿಕೆ) ಯಾವುದು ಪೂರೈಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಗುಂಪು ಸಂಭಾವ್ಯ ಸದಸ್ಯರ (ನೇಮಕಾತಿ) ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಈ ಹಂತದ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಗುಂಪಿನ ಪ್ರವೇಶದಿಂದ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೂಲಕ ಗುಂಪು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೇರಲು ಕೇಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಂತ ೨: ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಈಗ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಸದಸ್ಯನಿಂದ ಹೊಸ ಸದಸ್ಯನಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ನೇಮಕಗೊಂಡವನು ಗುಂಪಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಗುಂಪಿನ ನಿಯಮಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು (ಸಮೀಕರಣ) ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಹೊಸ ಸದಸ್ಯರ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ (ವಸತಿ) ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಸ್ವೀಕಾರ ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಹಂತವನ್ನು ನಂತರ ತಲುಪಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಪೂರ್ಣ ಸದಸ್ಯನಾಗುತ್ತಾನೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಗುಂಪು ನಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದರೆ ಈ ಪರಿವರ್ತನೆ ವಿಳಂಬವಾಗಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಇತರ ಸದಸ್ಯರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಸಬರಂತೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ಅರ್ಥೈಸಬಹುದು.

ಹಂತ ೩: ನಿರ್ವಹಣೆ ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಯಾವ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ (ಪಾತ್ರ ಸಮಾಲೋಚನೆ). ಅನೇಕ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಉಳಿದರೆ, ಕೆಲವು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಾತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಅತೃಪ್ತರಾಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಗುಂಪಿನ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು (ಭಿನ್ನತೆ) ಪೂರೈಸಲು ವಿಫಲರಾಗಬಹುದು.

ಹಂತ ೪: ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣ ಭಿನ್ನತೆಯ ಹಂತವನ್ನು ತಲುಪಿದರೆ, ಮಾಜಿ ಪೂರ್ಣ ಸದಸ್ಯನು ಅಂಚಿನ ಸದಸ್ಯನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಮರುಸಮಾಜೀಕರಣದ ಎರಡು ಸಂಭಾವ್ಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿವೆ: ಪಕ್ಷಗಳು ತಮ್ಮ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮತ್ತೆ ಪೂರ್ಣ ಸದಸ್ಯನಾಗುತ್ತಾನೆ (ಒಮ್ಮುಖ), ಗುಂಪು ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೊರಹಾಕುವಿಕೆ ಅಥವಾ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ನಿರ್ಗಮನದ ಮೂಲಕ ಬೇರ್ಪಡುತ್ತಾನೆ.

ಹಂತ ೫: ಸ್ಮರಣೆ ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಮಾಜಿ ಸದಸ್ಯರು ಗುಂಪಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಿರ್ಗಮನವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಿರ್ಗಮನದ ಕಾರಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗುಂಪು ಒಮ್ಮತವನ್ನು ತಲುಪಿದರೆ, ಗುಂಪಿನ ಒಟ್ಟಾರೆ ಅನುಭವದ ಬಗ್ಗೆ ತೀರ್ಮಾನಗಳು ಗುಂಪಿನ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತವೆ.

ಲಿಂಗ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

"ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವೆಂದರೆ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ಲಿಂಗ ಪಾತ್ರಗಳ ಕಲಿಕೆ" ಎಂದು ಹೆನ್ಸ್ಲಿನ್‌ರವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಲಿಂಗ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ವರ್ತನೆಗಳ ಕಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: ಹುಡುಗರು ಹುಡುಗರಾಗಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯರು ಹುಡುಗಿಯರಾಗಲು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಈ "ಕಲಿಕೆ" ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಅನೇಕ ವಿಭಿನ್ನ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಲಿಂಗಕ್ಕೆ ಸೂಕ್ತವೆಂದು ಕಂಡುಬರುವ ನಡವಳಿಕೆಯು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಲಿಂಗ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ವಿಭಿನ್ನ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಗಬಹುದು. ಲಿಂಗ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬವು ನಿಸ್ಸಂಶಯವಾಗಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಗುಂಪುಗಳು - ಸ್ನೇಹಿತರು, ಗೆಳೆಯರು, ಶಾಲೆ, ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಸಮೂಹ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಸೇರಿರುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಗುಂಪುಗಳು ಲಿಂಗ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು "ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮತ್ತು ಅಷ್ಟು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಲ್ಲದ ಮಾರ್ಗಗಳ" ಮೂಲಕ ಬಲಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಸಮಾನಮನಸ್ಕ-ಗುಂಪು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸ್ಟೀರಿಯೋಟೈಪಿಕ್ ಲಿಂಗ-ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ತಿರಸ್ಕರಿಸಬಹುದು, ಮರು ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಬಹುದು, ಅಥವಾ ವಿವಿಧ ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ಕಲಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.[೩೪]

ಕರೋಲ್ ಗಿಲ್ಲಿಗನ್‌ರವರು ತಮ್ಮ ಲಿಂಗ ಮತ್ತು ನೈತಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಹುಡುಗಿಯರು ಮತ್ತು ಹುಡುಗರ ನೈತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಹೋಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಹುಡುಗರು ನ್ಯಾಯದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ, ಅವರು ಸರಿ ಮತ್ತು ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲು ಔಪಚಾರಿಕ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಹುಡುಗಿಯರು ಕಾಳಜಿ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ದೃಷ್ಟಿಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವಾಗ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಿಲ್ಲಿಗನ್‌ರವರು ಆತ್ಮಗೌರವದ ಮೇಲೆ ಲಿಂಗದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಸಹ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಾಜದ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಹುಡುಗಿಯರು ವಯಸ್ಸಾದಂತೆ ಅವರ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಹುಡುಗಿಯರು ಹದಿಹರೆಯದ ಮೂಲಕ ಚಲಿಸುವಾಗ ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅವರು ಕಡಿಮೆ ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಕರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.

ಮಗುವಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪೋಷಕರು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಇರುವುದರಿಂದ, ಮಗುವಿನ ಆರಂಭಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಭಾವವು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಲಿಂಗ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಪೋಷಕರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕಗೊಳಿಸುವ ನಾಲ್ಕು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಆಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಲಿಂಗ ಸಂಬಂಧಿತ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು. ಮಗುವಿನ ಲಿಂಗದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಸಂವಹನವನ್ನು ಭಿನ್ನಗೊಳಿಸುವುದು, ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಲಿಂಗ ಮಾದರಿಗಳಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಲಿಂಗ ಆದರ್ಶಗಳು ಮತ್ತು ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಸಂವಹನ ಮಾಡುವುದಾಗಿದೆ.[೩೫]

ಜನಾಂಗೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜನಾಂಗೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು "ಮಕ್ಕಳು ಒಂದು ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪಿನ ನಡವಳಿಕೆಗಳು, ಗ್ರಹಿಕೆಗಳು, ಮೌಲ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ತನೆಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ತಮ್ಮನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರರನ್ನು ಗುಂಪಿನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿ ನೋಡುವ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು" ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.[೩೬] ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಸಾಹಿತ್ಯವು ಜನಾಂಗೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಬಹು ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಕಲ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಜನಾಂಗೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಐದು ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ಸಂಶೋಧಕರು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ, ಪಕ್ಷಪಾತದ ಸಿದ್ಧತೆ, ಅಪನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು, ಸಮಾನತಾವಾದ ಮತ್ತು ಇತರೆ.[೩೭] ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ, "ಹೆಮ್ಮೆಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಅವರ ಜನಾಂಗೀಯ ಇತಿಹಾಸ ಅಥವಾ ಪರಂಪರೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕಲಿಸುವ ಪೋಷಕರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೩೮] ಪಕ್ಷಪಾತದ ಸಿದ್ಧತೆಯು, ತಾರತಮ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವು ಮೂಡಿಸಲು ಮತ್ತು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಪೋಷಕರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಅಪನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವುದು ಇತರ ಜನಾಂಗಗಳ ಜನರ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗರೂಕರಾಗಿರಲು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಿಸುವ ಪೋಷಕರ ಅಭ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸಮತಾವಾದವು ಎಲ್ಲಾ ಜನರು ಸಮಾನರು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾನವೀಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ, ಬಿಳಿಯ ಜನರು ಜನಾಂಗವನ್ನು ಶೂನ್ಯ-ಮೊತ್ತದ ಆಟ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು-ಬಿಳಿ ಬೈನರಿ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಾಮಾಜಿಕಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೩೯]

ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು "ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ರಚನೆಯ ತಿಳುವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇವು ಲಿಂಗ, ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪು ಸದಸ್ಯತ್ವ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗುರುತು, ಅಧಿಕಾರ ಮತ್ತು ಅವಕಾಶದ ಗ್ರಹಿಕೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ". ಈ ಕ್ರಮವು ಅಧಿಕಾರದೊಂದಿಗಿನ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸೀಮಿತ "ಬಹಿರಂಗ ಬಲಾತ್ಕಾರವನ್ನು" ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅವರ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಅನಾನುಕೂಲಕರ ನಿರಂತರ ಅನುಸರಣೆಯಾಗಿದೆ.[೪೦]

ಭಾಷಾ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಿವಿಧ ಸಮಾಜಗಳಲ್ಲಿನ ತುಲನಾತ್ಮಕ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಷೆಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿ, ಭಾಷಾ ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಎಲಿನಾರ್ ಓಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಬಾಂಬಿ ಸ್ಕಿಫೆಲಿನ್‌ರವರ ಭಾಷಾ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.[೪೧] ಭಾಷಾ ಸ್ವಾಧೀನದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು ಸಂಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಮಕ್ಕಳು ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು. ಎಲ್ಲಾ ಸಮಾಜಗಳ ಸದಸ್ಯರು ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಸಾಮಾಜೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಒಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಾ, ಹೊಸಬನು ಅದೇ ಸಂಕೇತದಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ವರ್ಗಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನದಂಡಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕಗೊಳಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾನೆ. ಆದರೆ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಭಾಷೆಯ ಬಳಕೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.

ಯೋಜಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜನರು ಇತರರಿಗೆ ಕಲಿಸಲು ಅಥವಾ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ಯೋಜಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಅನೇಕ ರೂಪಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಯಾವುದೇ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.[೪೨]

ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಶಿಶುಗಳು ಮತ್ತು ಯುವಕರು ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಜಗತ್ತನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದಾಗ, ಆಡಿದಾಗ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಯಾವುದೇ ಸಸ್ತನಿ ಪ್ರಭೇದಗಳ (ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಪಕ್ಷಿಗಳ) ಮರಿಗಳನ್ನು ನೋಡುವಾಗ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಸುಲಭವಾಗಿ ಕಾಣಬಹುದು. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, ಯೋಜಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮಾನವ ವಿದ್ಯಮಾನವಾಗಿದೆ. ಇತಿಹಾಸದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಜನರು ಇತರರಿಗೆ ಕಲಿಸಲು ಅಥವಾ ತರಬೇತಿ ನೀಡಲು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಯೋಜಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣಗಳೆರಡೂ ಒಳ್ಳೆಯ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮತ್ತು ಯೋಜಿತ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಲಿಯುವುದು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶದ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ.[೪೩] ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆಯ ನಡುವಿನ ರಾಜಿಯ ಸ್ವರೂಪವು ಸಮಾಜವು ಒಳ್ಳೆಯದೋ ಅಥವಾ ಹಾನಿಕಾರಕವೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. ರಾಜಕೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು "ಒಂದು ಶಿಶು (ವಯಸ್ಕನೂ ಸಹ) ನಾಗರಿಕನು ತನ್ನ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು (ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ಮೌಲ್ಯಗಳು, ನಂಬಿಕೆಗಳು, ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತ) ಹೆಚ್ಚು ತಿಳುವಳಿಕೆಯುಳ್ಳ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ರಾಜಕೀಯ ಭಾಗಿಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಕಲಿಯುವ, ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಆಂತರಿಕಗೊಳಿಸುವ ದೀರ್ಘ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೪೪]

ಒಂದು ಸಮಾಜದ ರಾಜಕೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅದರ ನಾಗರಿಕರಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಒಂದು ಪೀಳಿಗೆಯಿಂದ ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಏಜೆಂಟರು ಜನರು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಥವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಜನರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಹೇಗೆ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ, ವರ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ಇತರ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತಾರೆ. ಸಮಕಾಲೀನ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ, ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿಗಳಾಗಿವೆ.

ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಆಹ್ಲಾದಕರ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾನವರು ತಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲಿಕೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರೇರಣೆ, ಪ್ರೀತಿಯ ಆರೈಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಫಲದಾಯಕ ಅವಕಾಶಗಳಿಂದ ತುಂಬುವ ಜನರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ. ಅಪೇಕ್ಷಿತ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಹುಮಾನದೊಂದಿಗೆ ಬಲಪಡಿಸಿದಾಗ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದೇ ರೀತಿಯ ನಡವಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ.

ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಏಜೆಂಟರು "ನಮಗೆ ಪಾಠ ಕಲಿಸಲು" ಪ್ರಯತ್ನಿಸುವಾಗ ಶಿಕ್ಷೆ, ಕಟು ಟೀಕೆಗಳು ಅಥವಾ ಕೋಪವನ್ನು ಬಳಸಿದಾಗ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗಾಗ್ಗೆ ನಾವು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಹೇರುವ ಜನರನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಿಶ್ರಣಗಳಿವೆ ಮತ್ತು ನಾವು ಹೆಚ್ಚು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಲಿಕೆಯ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಷ್ಟೂ, ನಾವು ಸಂತೋಷವಾಗಿರುತ್ತೇವೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ, ಜೀವನದ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಲು ನಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಉಪಯುಕ್ತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕಲಿಯಲು ನಮಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುಪಾತವು ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಅತೃಪ್ತಿಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಸೋತ ಅಥವಾ ನಿರಾಶಾವಾದಿ ಭಾವನೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಬೆದರಿಸುವಿಕೆಯು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಸಾಮಾಜೀಕರಣವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.[೪೫]

ಸಂಸ್ಥೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾನವ ಸಮೂಹದೊಳಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಮ, ಸಹಕಾರದ ರಚನೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳಾಗಿವೆ. ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಉದ್ದೇಶ ಮತ್ತು ಶಾಶ್ವತತೆಯೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮಾನವ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಹಕಾರಿ ಮಾನವ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವುದು.[೪೬]

ವಾಸ್ತವದ ಉತ್ಪಾದಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಿಂದ, ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳು ಸಾಮಾಜೀಕರಣ ಎಂಬ ಪದದೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ಸಂಪರ್ಕದ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆಯೆಂದರೆ, ಕ್ಲಾಸ್ ಹುರ್ರೆಲ್ಮನ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ. ಸಾಮಾಜಿಕ ರಚನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ,[೪೭] ಅವರು ವಾಸ್ತವದ ಉತ್ಪಾದಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾಜೀಕರಣವು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ವಿಕಸನವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯ ಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಆಂತರಿಕ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ವಾಸ್ತವಗಳ ಉತ್ಪಾದಕ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಫಲಿತಾಂಶವಾಗಿದೆ. ದೈಹಿಕ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಗುಣಗಳು ಮತ್ತು ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಆಂತರಿಕ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಭೌತಿಕ ಪರಿಸರದ ಸಂದರ್ಭಗಳು ಬಾಹ್ಯ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಇದು ವಾಸ್ತವಿಕ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ, ಮಾನವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದೊಂದಿಗೆ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಹೆಣಗಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಯಶಸ್ಸು ಲಭ್ಯವಿರುವ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅವಿಭಾಜ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಏಕೀಕರಣವನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ "ಐ-ಡೆಂಟಿಟಿ" ಅನ್ನು ಭದ್ರಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ೪೨ ವಾಸ್ತವದ ಉತ್ಪಾದಕವು ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಒಂದು ಶಾಶ್ವತ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.[೪೮]

ಅತಿಯಾದ ಸಮಾಜೀಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕ್ರಮದ ಸಮಸ್ಯೆ, ಅಥವಾ ಹಾಬೆಸಿಯನ್ ಸಮಸ್ಯೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಎಂದು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಎಮಿಲ್ ಡರ್ಖೈಮ್‌ರವರು ಸಮಾಜವನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ಸಂಹಿತೆಗಳನ್ನು ಹೇರುವ ಮೂಲಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಬಾಹ್ಯ ಶಕ್ತಿಯಾಗಿ ನೋಡಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಮತ್ತು ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಅಪರಾಧ ಅಥವಾ ಆತಂಕದ ಭಾವನೆಗಳಾಗಿ ಉದ್ಭವಿಸುತ್ತವೆ.

ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ Clausen, John A. (ed.) (1968) Socialisation and Society, Boston: Little Brown and Company
  2. ↑ Macionis, John J. (2013). Sociology (15th ed.). Boston: Pearson. p. 126. ISBN 978-0133753271.
  3. ↑ Billingham, M. (2007) Sociological Perspectives p.336 In Stretch, B. and Whitehouse, M. (eds.) (2007) Health and Social Care Book 1. Oxford: Heinemann. ISBN 978-0-435-49915-0
  4. ↑ Macionis, John J.; Gerber, Linda Marie (2010). Sociology (7th Canadian ed.). Toronto: Pearson Canada. ISBN 978-0-13-800270-1. OCLC 434559397.
  5. ↑ "socialization". Encyclopædia Britannica (Student and home ed.). Chicago: Encyclopædia Britannica. 2010.
  6. ↑ Cromdal, Jakob (2006). "Socialization". In K. Brown (ed.). Encyclopedia of language and linguistics. North-Holland: Elsevier. pp. 462–66. doi:10.1016/B0-08-044854-2/00353-9. ISBN 978-0080448541.
  7. ↑ Pinker, Steven. The Blank Slate. New York: Penguin Books, 2002.
  8. ↑ Dusheck, Jennie, "The Interpretation of Genes". Natural History, October 2002.
  9. ↑ Carlson, N.R.; et al. (2005) Psychology: the science of behavior. Pearson (3rd Canadian edition). ISBN 0-205-45769-X.
  10. ↑ Ridley, M. (2003) Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human. HarperCollins. ISBN 0-00-200663-4.
  11. ↑ Westen, D. (2002) Psychology: Brain, Behavior & Culture. Wiley & Sons. ISBN 0-471-38754-1.
  12. ↑ Kendler, Kenneth S.; Baker, J. H. (2007). "Genetic influences on measures of the environment: a systematic review". Psychological Medicine. 37 (5): 615–26. doi:10.1017/S0033291706009524. PMID 17176502. S2CID 43598144.
  13. ↑ "Fourier and his partisans". The London Phalanx (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 6 September 1841. p. 505. hdl:2027/pst.000055430180.
  14. ↑ The Gentleman's Magazine (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). F. Jefferies. 1851. p. 465. Retrieved 2 April 2017.
  15. ↑ "socialization, n." OED Online. Oxford University Press. March 2017. Retrieved 2 April 2017.
  16. ↑ St. Martin, Jenna (May 2007). "Socialization": The Politics and History of a Psychological Concept, 1900-1970 (Master's Thesis) (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Wesleyan University. Retrieved 2 April 2017.
  17. ↑ Simmel, Georg (1 January 1895). "The Problem of Sociology". The Annals of the American Academy of Political and Social Science. 6 (3): 52–63. doi:10.1177/000271629500600304. JSTOR 1009553. S2CID 143284719.
  18. ↑ Giddings, Franklin Henry (1897). The theory of socialization. A syllabus of sociological principles. New York: The Macmillan company. pp. 1–2. Retrieved 2 April 2017.
  19. ↑ Morawski, Jill G.; St. Martin, Jenna (2011). "The evolving vocabulary of the social sciences: The case of "socialization"". History of Psychology. 14 (1): 2. doi:10.1037/a0021984. PMID 21688750. Archived from the original on 2017-09-22. Retrieved 2018-04-20.
  20. ↑ Hurrelmann, Klaus and Quenzel, Gudrun (2019) Developmental Tasks in Adolescence. London/New York: Routledge
  21. ↑ Mirjalili, Seyyed Mohammad Ali; Abari, Ahmad Ali Foroughi; Gholizadeh, Azar; Yarmohammadian, M. Hossein (2016). "Analysis the Status of Socialization Variables in the Iran High School Textbooks with Emphasize on Motahari's Thoughts". Retrieved 9 November 2020.
  22. ↑ "SparkNotes: Socialization".
  23. ↑ Levine, K.J.; Hoffner, C.A. (2006). "Adolescents' conceptions of work: What is learned from different sources during anticipatory socialization?". Journal of Adolescent Research. 21 (6): 647–69. doi:10.1177/0743558406293963. S2CID 145667784.
  24. ↑ Martin, Samuel D. (1 January 2009) [2005]. "Self-Help or Personal Development Groups". How to Achieve Total Enlightenment: A Practical Guide to the Meaning of Life. Kansas City: Andrews McMeel Publishing. p. 44. ISBN 9780740786808. Retrieved 15 June 2023. Similar to Gurdjieff's philosophy, the Landmark Forum teaches that we must break out of our traditional habits in order to see and act differently [...]. [Seminars] are highly controlled and teachers seek to break students down emotionally and then build them back up.
  25. ↑ Adam, Alvenfors (1 January 2010). Introduktion – Integration? : Om introduktionsprogrammets betydelse för integration av nyanställda [Introduction – Integration? : On the introduction programs’ importance for the integration of new employees] (Bachelor thesis) (in ಸ್ವೀಡಿಷ್). Sweden: University of Skövde.
  26. ↑ Kammeyer-Mueller, J.D.; Wanberg, C.R. (2003). "Unwrapping the organizational entry process: Disentangling antecedents and their pathways to adjustment". Journal of Applied Psychology. 88 (5): 779–94. CiteSeerX 10.1.1.318.5702. doi:10.1037/0021-9010.88.5.779. PMID 14516244.
  27. ↑ Harris, J.R. (1995). "Where is the child's environment? A group socialization theory of development". Psychological Review. 102 (3): 458–89. doi:10.1037/0033-295x.102.3.458. S2CID 349830.
  28. ↑ Maccoby, E.E. & Martin, J.A. (1983). Socialization in the context of the family: Parent-child interaction. In P.H. Mussen (Series Ed.) & E.M. Hetherington (Vol. Ed.), Handbook of Child Psychology: Vol. 4. Socialization, personality, and social development (4th ed., pp. 1–101). New York: Wiley.
  29. ↑ Bester, G (2007). "Personality development of the adolescent: peer group versus parents". South African Journal of Education. 27 (2): 177–90.
  30. ↑ McGue, M., Bouchard, T.J. Jr., Iacono, W.G. & Lykken, D.T. (1993). Behavioral genetics of cognitive stability: A life-span perspectiveness. In R. Plominix & G.E. McClearn (Eds.), Nature, nurture, and psychology (pp. 59-76). Washington, DC: American Psychological Association.
  31. ↑ Plomin, R.; Daniels, D. (1987). "Why are children in the same family so different from one another?". Behavioral and Brain Sciences. 10 (3): 1–16. doi:10.1017/s0140525x00055941. PMC 3147063. PMID 21807642. Reprinted in Plomin, R; Daniels, D (June 2011). "Why are children in the same family so different from one another?". Int J Epidemiol. 40 (3): 563–82. doi:10.1093/ije/dyq148. PMC 3147063. PMID 21807642.
  32. ↑ Plomin, R. (1990). Nature and nurture: An introduction to human behavioral genetics. Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
  33. ↑ Moreland, Richard L.; Levine, John M. (1982). "Socialization in Small Groups: Temporal Changes in Individual-Group Relations". Advances in Experimental Social Psychology. 15: 137–92. doi:10.1016/S0065-2601(08)60297-X. ISBN 978-0120152155.
  34. ↑ Cromdal, Jakob (2011). "Gender as a practical concern in children's management of play participation". In S.A. Speer and E. Stokoe (ed.). Conversation and Gender. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 296–309.
  35. ↑ Epstein, Marina; Ward, Monique L (2011). "Exploring parent-adolescent communication about gender: Results from adolescent and emerging adult samples". Sex Roles. 65 (1–2): 108–18. doi:10.1007/s11199-011-9975-7. PMC 3122487. PMID 21712963.
  36. ↑ Rotherman, M., & Phinney, J. (1987). "Introduction: Definitions and perspectives in the study of children's ethnic socialization". In J. Phinney & M. Rotherman (Eds.), Children's ethnic socialization: Pluralism and development (pp. 10-28). Beverly Hills, CA: Sage Publications.
  37. ↑ Hughes, D.; Rodriguez, J.; Smith, E.; Johnson, D.; Stevenson, H.; Spicer, P. (2006). "Parents' ethnic-racial socialization practices: A review of research and directions for future study". Developmental Psychology. 42 (5): 747–770. CiteSeerX 10.1.1.525.3222. doi:10.1037/0012-1649.42.5.747. PMID 16953684.
  38. ↑ Jagers, Robert J.; Watts, Roderick J. (24 October 2018) [1997]. Manhood Development in Urban African-American Communities (reprint ed.). Taylor & Francis. ISBN 9781317720850. Retrieved 15 June 2023. Factor 3 represents items and attitudes that endorse the teaching of pride and knowledge of African-American culture to children and is entitled Pride Development Socialization (PDS).
  39. ↑ Gil De Lamadrid, Daniel (2022). "The Whiteness of Prejudice Plus Power". Academia. Archived from the original on 2023-07-31. Retrieved 2024-08-30.
  40. ↑ Glasberg, Davita Silfen; Shannon, Deric (2011). Political sociology: Oppression, resistance, and the state. Thousand Oaks: Pine Forge Press. p. 47.
  41. ↑
    • Schieffelin, Bambi B.; Ochs, Elinor (1987). Language Socialization across Cultures. Volume 3 of Studies in the Social and Cultural Foundations of Language. Cambridge University Press, ISBN 0521339197, 978-0521339193
    • Schieffelin, Bambi B. (1990). The Give and Take of Everyday Life: Language, Socialization of Kaluli Children. P CUP Archive, ISBN 0521386543, 978-0521386548
    • Duranti, Alessandro; Ochs, Elinor; Schieffelin, Bambi B. (2011). The Handbook of Language Socialization, Volume 72 of Blackwell Handbooks in Linguistics. John Wiley & Sons, ISBN 1444342886, 978-1444342888
  42. ↑ Baldwin, John (July 2001). "What is the socialization process?" (Course content for Sociology 142: Socialization). University of California, Santa Barbara. Archived from the original on 2012-10-25. Retrieved 2012-10-04.
  43. ↑ Amaechi, Dr (Mrs) Louisa Ngozi. "Socialization, Genetic Issue in Nigeria and Nation Building" (PDF). International Journal of Research in Humanities and Social Studies. Retrieved 11 May 2023. The economic, social and political development of any given nation is the product of socialization. Society is good or bad also is determined by the nature of nature-nurture compromise.
  44. ↑ Odoemelam, Uche Bright. "POLITICAL SOCIALIZATION AND NATION BUILDING: THE CASE OF NIGERIA" (PDF). European Scientific Journal. Retrieved 11 May 2023.
  45. ↑ Price, Stuart (15 March 2010). Brute Reality: Structures of Representation in 'The War on Terror'. London: Pluto Press. p. 53. ISBN 9780745320809. Retrieved 15 June 2023. Acts of violence and forms of bullying contribute to the negative socialisation imposed on soldiers, representing an acclimatisation to the production of lethal force; the internalised resentment and anger of the recruit is directed outwards [...].
  46. ↑ Miller, Seumas (21 December 2014) [2007]. "Social institutions". In Zalta, Edward N. (ed.). The Stanford Encyclopedia of Philosophy. Metaphysics Research Lab, Stanford University. ISSN 1095-5054.
  47. ↑ Hurrelmann, Klaus (1989, reissued 2009). Social Structure and Personality Development. Cambridge: Cambridge University Press
  48. ↑ Hurrelmann, Klaus; Bauer, Ullrich (2018). Socialisation During the Life Course. London/New York: Routledge


ಮತ್ತಷ್ಟು ಓದಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • Bayley, Robert; Schecter, Sandra R. (2003). Multilingual Matters, ISBN 1853596353, 978-1853596353
  • Bogard, Kimber (2008). "Citizenship attitudes and allegiances in diverse youth". Cultural Diversity and Ethnic Minority Psychology. 14 (4): 286–96. doi:10.1037/1099-9809.14.4.286. PMID 18954164.
  • Duff, Patricia A.; Hornberger, Nancy H. (2010). Language Socialization: Encyclopedia of Language and Education, Volume 8. Springer, ISBN 9048194660, 978-9048194667
  • Kramsch, Claire (2003). Language Acquisition and Language Socialization: Ecological Perspectives – Advances in Applied Linguistics. Continuum International Publishing Group, ISBN 0826453724, 978-0826453723
  • McQuail, Dennis (2005). McQuail's Mass Communication Theory: Fifth Edition, London: Sage.
  • Mehan, Hugh (1991). Sociological Foundations Supporting the Study of Cultural Diversity. National Center for Research on Cultural Diversity and Second Language Learning.
  • White, Graham (1977). Socialisation, London: Longman.
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಸಾಮಾಜೀಕರಣ&oldid=1243242" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ