ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ( IAST ; lit. ' ಸನ್ ಟ್ರೀಟೈಸ್ ' ) ವು ಭಾರತೀಯ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ೪ ರಿಂದ ೫ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಂಸ್ಕೃತ ಗ್ರಂಥವಾಗಿದೆ, [೧] [೨]ಇದು ಹದಿನಾಲ್ಕು ಅಧ್ಯಾಯಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ.[not in citation given] [೩] [೪] [೫] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ವಿವಿಧ ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು, ವಿವಿಧ ಗ್ರಹಗಳ ವ್ಯಾಸಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಚಲನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ರೂಪಿಸಲಾದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಖಗೋಳ ಕಾಯಗಳ ಕಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೬] [೭] ಇದರ ಪಠ್ಯವು ಕ್ರಿ. ಶ.೧೫ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ತಾಳೆ ಎಲೆಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಹೊಸ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಿಂದ ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. [೮] ಇದನ್ನು ಕ್ರಿ. ಶ.೮೦೦ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಇದ್ದ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪಠ್ಯದಿಂದ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. [೫] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪಠ್ಯವು ಎರಡು ಸಾಲುಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಪದ್ಯಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಎಂಟು ಅಕ್ಷರಗಳ ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಅಥವಾ ಪಾಡ್ಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [೯]
11 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪರ್ಷಿಯನ್ ವಿದ್ವಾಂಸ ಮತ್ತು ಬಹುಶ್ರುತ ಅಲ್-ಬಿರುನಿ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಎಂಬ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಆರ್ಯಭಟ್ಟ I ರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಲತಾದೇವ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. [೮] [೧೦] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮೊದಲ ಅಧ್ಯಾಯದ ಎರಡನೇ ಶ್ಲೋಕವು ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣದ ಸೌರ ದೇವತೆಯಾದ ಸೂರ್ಯನ ದೂತರು , ಸತ್ಯಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಮಯಾ ಎಂಬ ಅಸುರನಿಗೆ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಇದೆ. [೮] [೧೧]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಮಾರ್ಕಾಂಡೇಯ ಮತ್ತು ಶ್ರೀವತ್ಸರ ಪ್ರಕಾರ, ಭೂಮಿಯು ಗೋಲಾಕಾರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. [೪] ಇದು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಗ್ರಹಗಳು ಸುತ್ತುವ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಸ್ಥಾಯಿ ಗೋಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಭೂಮಿಯ ವ್ಯಾಸವನ್ನು ೮,೦೦೦ ಮೈಲುಗಳು (ಆಧುನಿಕ: ೭೯೨೮ ಮೈಲುಗಳು), [೬] ಚಂದ್ರನ ವ್ಯಾಸವನ್ನು ೨೪೦೦ ಮೈಲುಗಳು (ವಾಸ್ತವ ~೨,೧೬೦) [೬] ಮತ್ತು ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ನಡುವಿನ ಅಂತರವು ೨,೫೮,೦೦೦ ಮೈಲುಗಳು [೬] (ಈಗ ತಿಳಿದು ಬಂದಂತೆ : 221,500–252,700 miles (356,500–406,700 kilometres) ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ. [೧೨] ಪಠ್ಯವು ಸೆಕ್ಸಾಜೆಸಿಮಲ್ ಭಿನ್ನರಾಶಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳ ಕೆಲವು ಆರಂಭಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. [೧] [೨] [೧೩]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವಾರು ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಮಂಜಸವಾದ ನಿಖರವಾದ ಮುನ್ನೋಟಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. [೧೪] [೧೫] [೧೬] ಲೂನಿ-ಸೌರ ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ಸೌರ ವರ್ಷದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಪಠ್ಯವು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ. [೧೭] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ದಾಂತವನ್ನು ಅರೇಬಿಕ್ಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಭೂಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿತ್ತು. [೧೮] ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾದ ಎಲ್ಲಾ ಖಗೋಳ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೆಯ ನಿಯತಾಂಕಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮಹಾಯುಗಕ್ಕೆ ಕ್ರಾಂತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ, ಕಕ್ಷೆಗಳ ಉದ್ದದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೋಷಕ ಪುರಾವೆಗಳು ಮತ್ತು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. [೯]
ಪಠ್ಯ ಇತಿಹಾಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವರಾಹಮಿಹಿರನು ಆರನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿದ ಪಂಚ-ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕಾ ಎಂಬ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಐದು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ: ಪೌಲೀಷ-ಸಿದ್ಧಾಂತ, ರೋಮಾಕ-ಸಿದ್ಧಾಂತ, ವಸಿಷ್ಠ-ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ದಾಂತ ಮತ್ತು ಪೈತಾಮಹ ಸಿದ್ಧಾಂತ: 50 ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಕಾಲವನ್ನು ಉಳಿದಿರುವ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ೪ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ೫ ನೇ ಶತಮಾನದ (ಕ್ರಿ.ಶ) ವರೆಗೆ ಇರಿಸಿದ್ದಾರೆ, [೧೯] [೨೦] ಆದರೂ ಇದು ಮಾರ್ಕಂಡಯ ಮತ್ತು ಶ್ರೀವಾಸ್ತವರಿಂದ ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೬ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [೨೧]
ಜಾನ್ ಬೌಮನ್ ಪ್ರಕಾರ, ಪಠ್ಯದ ಆವೃತ್ತಿಯು ಕ್ರಿ.ಶ ೩೫೦ ಮತ್ತು ೪೦೦ ನಡುವೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸೆಕ್ಸಾಜೆಸಿಮಲ್ ಭಿನ್ನರಾಶಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಪಠ್ಯವು ಸತತ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೧೦ ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ ಇದನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಯಿತು. [೧೯] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಜೀವಂತ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪುರಾವೆಯು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸ ಉತ್ಪಲಾ ಅವರ ಕೆಲಸವಾಗಿದೆ, ಅವರು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಆವೃತ್ತಿಯಿಂದ ಹತ್ತು ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಉದಾಹರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಈ ಹತ್ತು ಪದ್ಯಗಳು ಪಠ್ಯದ ಯಾವುದೇ ಉಳಿದಿರುವ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಕಿಮ್ ಪ್ಲೋಫ್ಕರ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಹೆಚ್ಚು ಪುರಾತನವಾದ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತದ ದೊಡ್ಡ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಪಂಚ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕ್ರಿ.ಶ ೮೦೦ ರಲ್ಲಿ ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. [೫] ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪಂಚ ಸಿದ್ಧಾಂತಿಕವನ್ನು ಹಳೆಯ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕ್ರಿ. ಶ.೫೦೫ ರ ದೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೨೨]
ವೈದಿಕ ಪ್ರಭಾವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಪಾಲನೆಯ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ, ಇದು ವೈದಿಕ ಅವಧಿಯ ಜ್ಯೋತಿಷ ( ವೇದಾಂಗ ) ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಜ್ಯೋತಿಷಾ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಸಮಯವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ , ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವೈದಿಕ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಮಂಗಳಕರ ದಿನಾಂಕಗಳು ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ವೈದಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಹೇಳುವಂತೆ ಪುರಾತನ ವೈದಿಕ ಗ್ರಂಥಗಳು ಸಮಯದ ನಾಲ್ಕು ಅಳತೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ - ಸವನ, ಸೌರ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ, ಹಾಗೆಯೇ ನಕ್ಷತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇಪ್ಪತ್ತೇಳು ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು ಸಮಯದ ಅಳತೆಗಳಾಗಿವೆ [೨೩] ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಕ್ಲಾಸಿಸ್ಟ್ ಡೇವಿಡ್ ಪಿಂಗ್ರೀ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಂದೂ ಪಠ್ಯ ಅಥರ್ವವೇದದಲ್ಲಿ (~ 1000 ಕ್ರಿ.ಪೂ ಅಥವಾ ಹಳೆಯದು) ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ಈಗಾಗಲೇ ಇದ್ದು. ಇಪ್ಪತ್ತೆಂಟು ನಕ್ಷತ್ರಪುಂಜಗಳು ಮತ್ತು ಖಗೋಳ ಕಾಯಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. [೧೪]
ಪಿಂಗ್ರಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಕಾಲದ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹರಡಿದ್ದು,ಕ್ರಿ.ಪೂ ೫೫೦ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಡೇರಿಯಸ್ ನ ಆಗಮನ, ನಂತರ ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆಯ ಅಕೆಮೆನಿಡ್ ವಿಜಯದ ನಂತರ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹರಿದು ಬಂದಿದೆ. ಈ ಪುರಾತನ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಸಮಯ ಪಾಲನೆ ಸಾಧನಗಳು, ನೀರಿನ ಗಡಿಯಾರವು ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯಾದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಿರಬಹುದು ಎಂದು ಪಿಂಗ್ರೀ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಯುಕಿಯೋ ಒಹಾಶಿ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ, [೨೪] ಬದಲಿಗೆ ವೈದಿಕ ಸಮಯಪಾಲನೆಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು, ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಸಮಯವನ್ನು ಮುನ್ಸೂಚಿಸುವುದು, ಬಹಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಇದರ ಪ್ರಭಾವವು ಭಾರತದಿಂದ ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯಾಕ್ಕೆ ಹರಿದಿರಬಹುದು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. [೨೫] ಭಾರತೀಯ (ಹಿಂದೂ) ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್-ಪರ್ಷಿಯನ್ ವರ್ಷ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ದಿನಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೩೬೫ ಕ್ಕೆ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸುವುದು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂದು ಒಹಾಶಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. [೨೬] ಮುಂದೆ, ಒಹಾಶಿ ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಮೆಸೊಪಟ್ಯಾಮಿಯಾದ ಸೂತ್ರವು ಸಮಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಭಾರತೀಯ ಸೂತ್ರಕ್ಕಿಂತ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ತಮ್ಮ ಅಕ್ಷಾಂಶಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಂಗವನ್ನು ಊಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ದೋಷಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೨೭]
ಕಿಮ್ ಪ್ಲೋಫ್ಕರ್ ಹೇಳುವಂತೆ, ಎರಡೂ ಕಡೆಯಿಂದ ಸಮಯಪಾಲನೆಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಹರಿವು ಸಮಂಜಸವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಆಲೋಚನೆಗಳು ವಲಸೆ ಬಂದಾಗ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕ್ಲಿಷ್ಟ ಪದಗಳು, ವಿವಿಧ ಸಮಯದ ಮಧ್ಯಂತರಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಪದಗಳವರೆಗೆ ಎರಡೂ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣೆಯಾಗಿವೆ. [೨೮] [೨೯]
ಗ್ರೀಕ್ ಪ್ರಭಾವ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ನ ಭಾರತೀಯ ಅಭಿಯಾನದ ನಂತರ ಇಂಡೋ-ಗ್ರೀಕ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯ ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂಪ್ರದಾಯ ಮತ್ತು ಹೆಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ಗ್ರೀಸ್ ನಡುವಿನ ಸಂಪರ್ಕಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹಿಪ್ಪಾರ್ಕಸ್ (ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨ ನೇ ಶತಮಾನದ ) ನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಗ್ರೀಕ್ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರದ ನಡುವಿನ ಕೆಲವು ಹೋಲಿಕೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸೈನ್ಸ್ ಫಂಕ್ಷನ್ ಅನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹಿಪ್ಪಾರ್ಚಿಯನ್ ಸ್ವರಮೇಳಗಳ ಕೋಷ್ಟಕಕ್ಕೆ ಸಮಾನಾಂತರವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಭಾರತೀಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ನಿಖರ ಮತ್ತು ವಿವರವಾಗಿವೆ. [೩೦] ಅಲನ್ ಕ್ರೋಮರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಗ್ರೀಕರೊಂದಿಗೆ ಜ್ಞಾನ ವಿನಿಮಯವು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೧೦೦ ವರೆಗೆ ಸಂಭವಿಸಿರಬಹುದು. [೩೧] ಅಲನ್ ಕ್ರೋಮರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಗ್ರೀಕ್ ಪ್ರಭಾವವು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿ.ಪೂ ೧೦೦ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. [೩೧] ಕ್ರೋಮರ್ ಪ್ರಕಾರ ಭಾರತೀಯರು ಹಿಪ್ಪಾರ್ಕಸ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಇದು ೨ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಟಾಲೆಮಿ ಮಾಡಿದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಿಂತ ಸರಳವಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು. [೩೨]
ಆರಂಭಿಕ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗದ ಭಾರತೀಯ ಖಗೋಳ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮೇಲೆ ಗ್ರೀಕ್ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಪ್ರಭಾವ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ರಾಶಿಚಕ್ರ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ( ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ) ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ವಿದ್ವಾಂಸರಿಂದ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [೩೦] ಪಿಂಗ್ರಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ನಾಸಿಕ್ನ ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨ನೇ ಶತಮಾನದ ಗುಹೆಯ ಶಾಸನಗಳು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನ್ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅದೇ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಐದು ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಭಾರತೀಯರು ಗ್ರಹಗಳ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಸುಳಿವು ಇಲ್ಲ. [೩೩] ಕ್ರಿ.ಪೂ ೨ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಯವನೇಶ್ವರ ಎಂಬ ವಿದ್ವಾಂಸನು ಗ್ರೀಕ್ ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಅಜ್ಞಾತ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಎರಡನೇ ಗ್ರೀಕ್ ಪಠ್ಯವನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸಿದನು. ಅದರ ನಂತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜ್ಯೋತಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಬಿಲೋನಿಯನ್ ವಿಚಾರಗಳ ಪ್ರಸರಣ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. [೩೩] ಭಾರತೀಯ ಚಿಂತನೆಯ ಮೇಲೆ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪ್ರಭಾವದ ಇತರ ಪುರಾವೆಯೆಂದರೆ ರೋಮಕ ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಇದು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತಕ್ಕೆ ಸಮಕಾಲೀನವಾದ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಾಗಿದೆ, ಈ ಹೆಸರು ಅದರ ಮೂಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ಪ್ರಭಾವಿ ಕೇಂದ್ರ ಭಾರತೀಯ ದೊಡ್ಡ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಲ್ಲಿನ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪಠ್ಯದ ಅನುವಾದದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ. [೩೩]
ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಮಾಪನದ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಜಾನ್ ರೋಚೆ ಪ್ರಕಾರ, ಗ್ರೀಕರು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಖಗೋಳ ಮತ್ತು ಗಣಿತದ ವಿಧಾನಗಳು ಗೋಳಾಕಾರದ ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿಯ ಕಾರ್ಡಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. [೩೪] ಭಾರತೀಯ ಗಣಿತದ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದಂತಹ ತಮ್ಮ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಕೋನಗಳ ಇತರ ರೇಖಾತ್ಮಕ ಅಳತೆಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು, ಅವರ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳನ್ನು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಮಾಡಿದರು, "ತ್ರಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೊಸೈನ್ ನಡುವಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾದ ವರ್ಸೈನ್ ಅನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿಯ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರು". [೩೪] ಉದಾಹರಣೆಗೆ "ಗ್ರೀಕರು ತ್ರಿಜ್ಯಕ್ಕೆ ೬೦ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ೩೬೦ ಸುತ್ತಳತೆಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು", ಭಾರತೀಯರು ೩,೪೩೮ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸುತ್ತಳತೆಗೆ ೬೦x೩೬೦ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ "ಸುಮಾರು ೩.೧೪೧೪ ರ ವ್ಯಾಸದ [ಪೈ, π] ಗೆ ಸುತ್ತಳತೆಯ ಅನುಪಾತವನ್ನು" ಲೆಕ್ಕಹಾಕಿದರು. [೩೪] ಅಬ್ಬಾಸಿದ್ ಖಲೀಫ್ ಅಲ್-ಮನ್ಸೂರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಎಂಟನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎರಡು ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಒಂದಾಗಿದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ]
ವಿಜ್ಞಾನದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗ್ರಹ | ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ | ಟಾಲೆಮಿ | 20 ನೆಯ ಶತಮಾನ |
ಮಂಗಳ (ಮಂಗಳ) | 686 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 56 ನಿಮಿಷಗಳು, 23.5 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 686 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 31 ನಿಮಿಷಗಳು, 56.1 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 686 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 30 ನಿಮಿಷಗಳು, 41.4 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಬುಧ (ಬುಧ) | 87 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 16 ನಿಮಿಷಗಳು, 22.3 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 87 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 16 ನಿಮಿಷಗಳು, 42.9 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 87 ದಿನಗಳು, 23 ಗಂಟೆಗಳು, 15 ನಿಮಿಷಗಳು, 43.9 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಬೃಹಸ್ಪತಿ (ಗುರು) | 4,332 ದಿನಗಳು, 7 ಗಂಟೆಗಳು, 41 ನಿಮಿಷಗಳು, 44.4 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 4,332 ದಿನಗಳು, 18 ಗಂಟೆಗಳು, 9 ನಿಮಿಷಗಳು, 10.5 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 4,332 ದಿನಗಳು, 14 ಗಂಟೆಗಳು, 2 ನಿಮಿಷಗಳು, 8.6 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಶುಕ್ರ (ಶುಕ್ರ) | 224 ದಿನಗಳು, 16 ಗಂಟೆಗಳು, 45 ನಿಮಿಷಗಳು, 56.2 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 224 ದಿನಗಳು, 16 ಗಂಟೆಗಳು, 51 ನಿಮಿಷಗಳು, 56.8 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 224 ದಿನಗಳು, 16 ಗಂಟೆಗಳು, 49 ನಿಮಿಷಗಳು, 8.0 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಶನಿ (ಶನಿ) | 10,765 ದಿನಗಳು, 18 ಗಂಟೆಗಳು, 33 ನಿಮಿಷಗಳು, 13.6 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 10,758 ದಿನಗಳು, 17 ಗಂಟೆಗಳು, 48 ನಿಮಿಷಗಳು, 14.9 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 10,759 ದಿನಗಳು, 5 ಗಂಟೆಗಳು, 16 ನಿಮಿಷಗಳು, 32.2 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಲೇಟ್ ಆಂಟಿಕ್ವಿಟಿಯ ನಂತರ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹೆಲೆನಿಸ್ಟಿಕ್ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಕ್ರೋಮರ್ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಮತ್ತು ಇತರ ಭಾರತೀಯ ಪಠ್ಯಗಳು ಗ್ರೀಕ್ ವಿಜ್ಞಾನದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ವಿಜ್ಞಾನದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅದರ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅನುವಾದ ಮತ್ತು ಅರೇಬಿಕ್ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಿದೆ. [೩೬] [೩೭] ಡೆನ್ನಿಸ್ ಡ್ಯೂಕ್ನ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ, ಗ್ರೀಕ್ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಮಾದರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದಂತಹ ಹಳೆಯ ಭಾರತೀಯ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ ಮಾದರಿಗಳೊಂದಿಗೆ, ಭಾರತೀಯ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ಗ್ರೀಕ್ ಪ್ರಭಾವವು ಪೂರ್ವ- ಪ್ಟೋಲೆಮಿಕ್ ಆಗಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. [೧೫]
The Surya Siddhanta was one of the two books in Sanskrit translated into Arabic in the later half of the eighth century during the reign of Abbasid caliph Al-Mansur. According to Muzaffar Iqbal, this translation and that of Aryabhatta was of considerable influence on geographic, astronomy and related Islamic scholarship.[೩೮]
ಪರಿವಿಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾರತೀಯ ಕಾವ್ಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಭಾವಗೀತಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಪ್ರಾಸಬದ್ಧ ಮಾಪಕದೊಂದಿಗೆ ಶ್ಲೋಕದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೩೯] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ವಿಧಾನವು ಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು, ಮರುಪಡೆಯಲು, ರವಾನಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲು ಸುಲಭವಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ವಿಧಾನವು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ದ್ವಿತೀಯಕ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಸಹ ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಪ್ರಾಸಬದ್ಧ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡ ಸೃಜನಶೀಲ ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಎರಡು ಅರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಸುವುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದರ ಬದಲಿಗೆ, ಪಠ್ಯವು ಚಂದ್ರನ ಅರ್ಥವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪದವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಚಂದ್ರನಿದ್ದಾನೆ. ನುರಿತ ಓದುಗರಿಗೆ, ಚಂದ್ರನ ಪದವು ನಂಬರ್ ಒನ್ ಎಂದರ್ಥ. [೩೯] ತ್ರಿಕೋನಮಿತಿಯ ಕಾರ್ಯಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಕೋಷ್ಟಕ, ಸೈನ್ ಕೋಷ್ಟಕಗಳು, ಸಂಕೀರ್ಣ ಕಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ಹಂತಗಳು, ಗ್ರಹಣಗಳನ್ನು ಊಹಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮಯವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಂತಗಳನ್ನು ಹೀಗೆ ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಒದಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿಗೂಢ ವಿಧಾನವು ಕಾವ್ಯ ರಚನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಮ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. [೩೯] [೪೦]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ರಹಸ್ಯ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಸಂಕಲನವಾಗಿದ್ದು, ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲು, ರವಾನಿಸಲು ಮತ್ತು ಅನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖ ಅಥವಾ ಸಹಾಯವಾಗಿ ಬಳಸಲು ಸುಲಭವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ, ವಿವರಣೆ ಅಥವಾ ಪುರಾವೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. [೨೦] ಪಠ್ಯವು ೧೪ ಅಧ್ಯಾಯಗಳು ಮತ್ತು ೫೦೦ ಶ್ಲೋಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಹದಿನೆಂಟು ಖಗೋಳ ಸಿದ್ದಾಂತಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ , ಆದರೆ ಹದಿನೆಂಟರಲ್ಲಿ ಹದಿಮೂರು ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಪಠ್ಯವು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ, ಭಾರತೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಠ್ಯವಾಗಿದೆ. [೭]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹದಿನಾಲ್ಕು ಅಧ್ಯಾಯಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ, ಹೆಚ್ಚು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾದ ಬರ್ಗೆಸ್ ಅನುವಾದದ ಪ್ರಕಾರ: [೪] [೪೧]
ಅಧ್ಯಾಯ # | ಶೀರ್ಷಿಕೆ | ಉಲ್ಲೇಖ |
1 | ಗ್ರಹಗಳ ಸರಾಸರಿ ಚಲನೆಗಳು | [೪೨] |
2 | ಗ್ರಹಗಳ ನಿಜವಾದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ | [೪೩] |
3 | ನಿರ್ದೇಶನ, ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಸಮಯ | [೪೪] |
4 | ಗ್ರಹಣಗಳು, ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಂದ್ರ ಗ್ರಹಣಗಳು | [೪೫] |
5 | ಸೌರ ಗ್ರಹಣದಲ್ಲಿ ಭ್ರಂಶ | [೪೬] |
6 | ದಿ ಪ್ರೊಜೆಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಎಕ್ಲಿಪ್ಸಸ್ | [೪೨] |
7 | ಗ್ರಹಗಳ ಸಂಯೋಗಗಳು | [೪೭] |
8 | ಆಸ್ಟರಿಸಂಗಳ | [೪೮] |
9 | ಹೀಲಿಯಾಕಲ್ (ಸೂರ್ಯ) ರೈಸಿಂಗ್ಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಗಳು | [೪೯] |
10 | ದಿ ಮೂನ್ಸ್ ರೈಸಿಂಗ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ಸ್, ಹರ್ ಕಸ್ಪ್ಸ್ | [೫೦] |
11 | ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಕೆಲವು ಹಾನಿಕಾರಕ ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ | [೫೧] |
12 | ಕಾಸ್ಮೊಗೊನಿ, ಭೌಗೋಳಿಕತೆ ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿಯ ಆಯಾಮಗಳು | [೫೨] |
13 | ಆರ್ಮಿಲರಿ ಗೋಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಉಪಕರಣಗಳು | [೫೩] |
14 | ಸಮಯದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ವಿವಿಧ ವಿಧಾನಗಳು | [೫೪] |
ಗ್ನೋಮನ್ನಿಂದ ಎರಕಹೊಯ್ದ ನೆರಳು ಬಳಸಿ ಸಮಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅಧ್ಯಾಯ ೩ ಮತ್ತು ೧೩ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಚರ್ಚಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಮಯದ ವಿವರಣೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಲೇಖಕರು ಸಮಯವನ್ನು ಎರಡು ವಿಧಗಳಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದ್ದಾರೆ: ಮೊದಲನೆಯದು ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲದ, ಎಲ್ಲಾ ಜೀವ ಮತ್ತು ನಿರ್ಜೀವ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವಂತಹುದು ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದು ತಿಳಿಯಬಹುದಾದ ಸಮಯ. ಈ ನಂತರದ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಎರಡು ವಿಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ: ಮೊದಲನೆಯದು ಮೂರ್ತಾ (ಅಳೆಯಬಹುದಾದ) ಮತ್ತು ಅಮೂರ್ತ . ಅಮೂರ್ತವು ಸಮಯದ ಅಪರಿಮಿತ ಭಾಗದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಸಮಯ ( ತೃತಿ ) ಮತ್ತು ಮೂರ್ತವು ಕೆಳಗಿನ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಪ್ರಾಣ ಎಂಬ ೪-ಸೆಕೆಂಡ್ ಸಮಯದ ನಾಡಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಸಮಯವಾಗಿದೆ. ಅಮೂರ್ತ ಸಮಯದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿವರಣೆಯು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಸಮಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. [೫೫]
ಮಾದರಿ | ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಘಟಕಗಳು | ವಿವರಣೆ | ಸಮಯದ ಆಧುನಿಕ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಮೌಲ್ಯ |
---|---|---|---|
ಅಮೂರ್ತ | ತೃಪ್ತಿ | 1/33750 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು | 29.6296 ಮೈಕ್ರೋ ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಮೂರ್ತಾ | ಪ್ರಾಣ | - | 4 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಮೂರ್ತಾ | ಪಾಲಾ | 6 ಪ್ರಾಣಗಳು | 24 ಸೆಕೆಂಡುಗಳು |
ಮೂರ್ತಾ | ಘಟಿಕಾ | 60 ಪಾಲಾಗಳು | 24 ನಿಮಿಷಗಳು |
ಮೂರ್ತಾ | ನಕ್ಷತ್ರ ಅಹೋತ್ರ | 60 ಘಟಿಕಗಳು | ಒಂದು ಸೈಡ್ರಿಯಲ್ ದಿನ |
ಸೂರ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸೂರ್ಯೋದಯದಿಂದ ಸೂರ್ಯೋದಯದವರೆಗೆ ಸವನ ದಿನವನ್ನು ಅಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತು ದಿನಗಳು ಸವಣ ಮಾಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಸೌರ ( ಸೌರಾ ) ತಿಂಗಳು ಸೂರ್ಯನು ರಾಶಿಚಕ್ರ ಚಿಹ್ನೆಯೊಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ, ಹೀಗೆ ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳುಗಳು ಒಂದು ವರ್ಷವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. [೫೫]
ಉತ್ತರ ಧ್ರುವ ನಕ್ಷತ್ರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ ನಕ್ಷತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಎರಡು ಧ್ರುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳಿವೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಆಕಾಶ ಧ್ರುವಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ . ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಅಧ್ಯಾಯ ೧೨ ಶ್ಲೋಕ ೪೩ ವಿವರಣೆ ಹೀಗಿದೆ:
ಮೇರೋರುಭಯತೋ ಮಧ್ಯೇ ಧ್ರುವತಾರೇ ನಭ:ಸ್ಥಿತೇ । ನಿರಕ್ಷದೇಶಸಂಸ್ಥಾನಾಮುಭಯೇ ಕ್ಷಿತಿಜಾಶ್ರಿಯೇ॥೧೨:೪೩॥
ಇದನ್ನು ಹೀಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ "ಮೇರುವಿನ ಎರಡೂ ಬದಿಗಳಲ್ಲಿ (ಅಂದರೆ ಭೂಮಿಯ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವಗಳು) ಎರಡು ಧ್ರುವ ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ಸ್ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಈ ಎರಡು ನಕ್ಷತ್ರಗಳು ವಿಷುವತ್ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ನಗರಗಳ ದಿಗಂತದಲ್ಲಿವೆ" [೫೬]
ಸೈನ್ ಟೇಬಲ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಅಧ್ಯಾಯ ೨ ರಲ್ಲಿ ಸೈನ್ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ತ್ರಿಜ್ಯ ೩೪೩೮ ನೊಂದಿಗೆ ವೃತ್ತದ ಚತುರ್ಭುಜವನ್ನು೨೪ ಸಮಾನ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಅಥವಾ ಸೈನ್ಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ. ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ, ಈ ೨೪ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ೩.೭೫ ° ಕೋನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. [೫೭]
ಸಂ. | ಸೈನ್ | 1 ನೇ ಆದೇಶ
ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು |
2 ನೇ ಆದೇಶ
ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು |
ಸಂ. | ಸೈನ್ | 1 ನೇ ಆದೇಶ
ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು |
2 ನೇ ಆದೇಶ
ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು |
---|---|---|---|---|---|---|---|
0 | 0 | - | - | 13 | 2585 | 154 | 10 |
1 | 225 | 225 | 1 | 14 | 2728 | 143 | 11 |
2 | 449 | 224 | 2 | 15 | 2859 | 131 | 12 |
3 | 671 | 222 | 3 | 16 | 2978 | 119 | 12 |
4 | 890 | 219 | 4 | 17 | 3084 | 106 | 13 |
5 | 1105 | 215 | 5 | 18 | 3177 | 93 | 13 |
6 | 1315 | 210 | 5 | 19 | 3256 | 79 | 14 |
7 | 1520 | 205 | 6 | 20 | 3321 | 65 | 14 |
8 | 1719 | 199 | 8 | 21 | 3372 | 51 | 14 |
9 | 1910 | 191 | 8 | 22 | 3409 | 37 | 14 |
10 | 2093 | 183 | 9 | 23 | 3431 | 22 | 15 |
11 | 2267 | 174 | 10 | 24 | 3438 | 7 | 15 |
12 | 2431 | 164 | 10 |
೧ ನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ಪ್ರತಿ ಸತತ ಸೈನ್ ಹಿಂದಿನದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗುವ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದೇ ರೀತಿ ೨ ನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವು ೧ ನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದ ವ್ಯತ್ಯಾಸದ ಮೌಲ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಹೆಚ್ಚಳವಾಗಿದೆ. ಬರ್ಗೆಸ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ೨ನೇ ಕ್ರಮಾಂಕದ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಸೈನ್ಗಳಂತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಅನುಗುಣವಾದ ಸೈನ್ನ ೧/೨೨೫ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. [೫೮]
ಭೂಮಿಯ ಅಕ್ಷದ ಇಳಿಜಾರಿನ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ (ಓರೆ)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕ್ರಾಂತಿವೃತ್ತದ ಓರೆಯು ೨೨.೧° ರಿಂದ ೨೪.೫° ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ೨೩.೫° ಆಗಿದೆ. [೫೯] ಸೈನ್ ಕೋಷ್ಟಕಗಳು ಮತ್ತು ಸೈನ್ಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುವ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಭೂಮಿಯ ಅಕ್ಷದ ಓರೆಯಾದ ಅಧ್ಯಾಯ೨ ಮತ್ತು ಪದ್ಯ ೨೮ ರಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಾಲದ ಭೂಮಿಯ ಓರೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ.
ಗ್ರಹಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯಸಿದ್ಧಾಂತವು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಯಿ ಗೋಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರ ಸುತ್ತಲೂ ಸೂರ್ಯ, ಚಂದ್ರ ಮತ್ತು ಐದು ಗ್ರಹಗಳು ಸುತ್ತುತ್ತವೆ. ಇದು ಯುರೇನಸ್, ನೆಪ್ಚೂನ್ ಮತ್ತು ಪ್ಲುಟೊ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ. [೬೦] ಇದು ಕಕ್ಷೆಗಳು, ವ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಗಣಿತದ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಊಹಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಖಗೋಳ ಕಾಯಗಳ ಸೂತ್ರಗಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವೆಂದು ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತದೆ. [೯]
ಪಠ್ಯವು ಅದರ ಕೆಲವು ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು " ದಿವ್ಯ-ಯುಗ " ಕ್ಕೆ ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಬಳಕೆಯೊಂದಿಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ, ಈ ಯುಗದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಖಗೋಳ ಕಾಯಗಳು ಒಂದೇ ಆರಂಭಿಕ ಹಂತಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಚಕ್ರವು ಮತ್ತೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. [೬೧] ದಿವ್ಯ-ಯುಗವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಈ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು, ಪ್ರತಿ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಭಾಗಿಸಿ ಮತ್ತು ದಶಮಾಂಶ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದಾಗ, ಆಧುನಿಕ ಯುಗದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸಮಂಜಸವಾದ ನಿಖರವಾದ ಸೈಡ್ರಿಯಲ್ ಅವಧಿಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. [೬೧]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ | ಆಧುನಿಕ ಮೌಲ್ಯಗಳು | |
---|---|---|
ಚಂದ್ರ | 27.322 ದಿನಗಳು | 27.32166 ದಿನಗಳು |
ಮರ್ಕ್ಯುರಿ | 87.97 ದಿನಗಳು | 87.969 ದಿನಗಳು |
ಮಂಗಳ | 687 ದಿನಗಳು | 686.98 ದಿನಗಳು |
ಶುಕ್ರ | 224.7 ದಿನಗಳು | 224.701 ದಿನಗಳು |
ಗುರು | 4,332.3 ದಿನಗಳು | 4,332.587 ದಿನಗಳು |
ಶನಿಗ್ರಹ | 10,765.77 ದಿನಗಳು | 10,759.202 ದಿನಗಳು |
ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಲೂನಿ-ಸೌರ ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ಸೌರ ಭಾಗವು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. [೬೨] ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳ ವಿವಿಧ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಒಂದೇ ಸೌರ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. [೬೩] ಜೆ. ಗಾರ್ಡನ್ ಮೆಲ್ಟನ್ ಪ್ರಕಾರ, ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದೂ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ಗಳೆರಡೂ ಈ ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಬೇರೂರಿದೆ, ಆದರೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ಗಳು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿವೆ. [೬೪] [೬೫]
ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸೌರ ವರ್ಷವನ್ನು ೩೬೫ ದಿನಗಳು ೬ ಗಂಟೆ ೧೨ ನಿಮಿಷಗಳು ಮತ್ತು ೩೬.೫೬ ಸೆಕೆಂಡುಗಳು ಎಂದು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. [೬೬] [೬೭] ಸರಾಸರಿ, ಪಠ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ, ಚಂದ್ರನ ತಿಂಗಳು ೨೭ ದಿನಗಳು ೭ ಗಂಟೆಗಳ ೩೯ನಿಮಿಷಗಳು ೧೨.೬೩ ಸೆಕೆಂಡುಗಳು. ಚಂದ್ರನ ತಿಂಗಳು ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ನಿಖರವಾದ ಸಮಯ ಪರಿಪಾಲನೆಗೆ ಇದನ್ನು ಅಂಶೀಕರಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. [೬೮]
ವಿಟ್ನಿ ಪ್ರಕಾರ, ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳು ಸಹನೀಯವಾಗಿ ನಿಖರವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯಸೂಚಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದವು. ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅಧ್ಯಾಯ ೧ ರಲ್ಲಿ, "ಹಿಂದೂ ವರ್ಷವು ಸುಮಾರು ಮೂರುವರೆ ನಿಮಿಷಗಳಷ್ಟು ಉದ್ದವಾಗಿದೆ; ಆದರೆ ಚಂದ್ರನ ಕ್ರಾಂತಿಯು ಒಂದು ಸೆಕೆಂಡಿನಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಬುಧ, ಶುಕ್ರ ಮತ್ತು ಮಂಗಳದ ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ; ಗುರುವಿನ ಆರು ಅಥವಾ ಏಳು ಗಂಟೆಗಳು; ಶನಿಗ್ರಹದ ಆರು ಮತ್ತು ಒಂದೂವರೆ ದಿನಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ ಆಧುನಿಕ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿದೆ. [೬೯]
ಅಬ್ಬಾಸಿದ್ ಖಲೀಫ್ ಅಲ್-ಮನ್ಸೂರ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಕ್ ಭಾಷೆಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಎರಡು ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಒಂದಾಗಿದೆ r. 754–775 ಸಿಇ ). ಮುಜಾಫರ್ ಇಕ್ಬಾಲ್ ಅವರ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ಅನುವಾದ , ಭೌಗೋಳಿಕ, ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಪಾಂಡಿತ್ಯದ ಮೇಲೆ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದೆ. [೩೮]
ಆವೃತ್ತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ, ಹಿಂದೂ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಚೀನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ed. ಫಿಟ್ಜ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಹಾಲ್ ಮತ್ತು ಬಾಪು ದೇವಾ ಶಾಸ್ತ್ರಿನ್ (1859).
- ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನುವಾದ: ಎಬೆನೆಜರ್ ಬರ್ಗೆಸ್ ಅವರ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಅನುಬಂಧದೊಂದಿಗೆ ಹಿಂದೂ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಮೂಲತಃ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ: ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ದಿ ಅಮೇರಿಕನ್ ಓರಿಯೆಂಟಲ್ ಸೊಸೈಟಿ 6 (1860) 141-498. ಬರ್ಗೆಸ್ ಅವರ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಅವರ ಅನುವಾದಕ್ಕಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.
- ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ: ಎ ಟೆಕ್ಸ್ಟ್ ಬುಕ್ ಆಫ್ ಹಿಂದೂ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಎಬೆನೆಜರ್ ಬರ್ಗೆಸ್ ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಸಂ. ಫಣೀಂದ್ರಲಾಲ್ ಗಂಗೂಲಿ (1989/1997) PC ಸೇನ್ಗುಪ್ತಾ (1935) ಅವರ 45-ಪುಟಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದೊಂದಿಗೆ.
- ಬಾಪು ದೇವ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಅವರಿಂದ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನುವಾದ (1861) , . ಕೆಲವೇ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು. ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಅನುವಾದವು ಮೊದಲ ೧೦೦ ಪುಟಗಳನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸುತ್ತದೆ; ಉಳಿದವು ಲ್ಯಾನ್ಸೆಲಾಟ್ ವಿಲ್ಕಿನ್ಸನ್ ಅವರ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಸಿರೋಮಣಿಯ ಅನುವಾದವಾಗಿದೆ.
ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯು ಕನಿಷ್ಟ ೨೬ ಭಾಷ್ಯಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವದಿಂದ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ೮ ಅನಾಮಧೇಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳು. [೭೦] ಸಂಸ್ಕೃತ-ಭಾಷಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ; ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಕಾರರು ಪಠ್ಯವನ್ನು ಮರು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ: [೭೧]
- ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ಟೀಕ (1178) ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸೂರಿ ಅವರಿಂದ
- ಮೈಥಿಲ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾದ ಚಂಡೇಶ್ವರನಿಂದ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ಭಾಷ್ಯ (1185)
- ವಸನಾರ್ಣವ (ಸುಮಾರು 1375-1400) ಟಾಕಾ ಕುಟುಂಬದ ಮಹಾರಾಜಾಧಿರಾಜ ಮದನ-ಪಾಲರಿಂದ
- ಕೇರಳದ ಪರಮೇಶ್ವರನ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ವಿವರಣ (1432).
- ಆಂಧ್ರ-ದೇಶದ ಯಲ್ಲಯ್ಯನಿಂದ ಕಲ್ಪ-ವಲ್ಲಿ (1472).
- ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಆರಾಧ್ಯ ಅವರಿಂದ ಸುಬೋಧಿನಿ (1472).
- ಕಂಪಿಲ್ಯದ ಭೂಧರನಿಂದ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ವಿವರಣ (1572).
- ಕಾಮದೊಗ್ಧ್ರಿ (1599) ಪರಗಿಪುರಿಯ ತಮ್ಮ ಯಜ್ವಾನ್ ಅವರಿಂದ
- ಕಾಶಿಯ ರಂಗನಾಥನಿಂದ ಗೂಢಾರ್ಥ-ಪ್ರಕಾಶಕ (1603).
- ಕಾಶಿಯ ನೃಸಿಂಹನಿಂದ ಸೌರ-ಭಾಷ್ಯ (1611).
- ಗಹನಾರ್ಥ-ಪ್ರಕಾಶ ( IAST : ಗೂಢಾರ್ಥ ಪ್ರಕಾಶಕ (Gūḍhārthaprakāśaka), 1628) ಕಾಶಿಯ ವಿಶ್ವನಾಥರಿಂದ
- ಸೌರ-ವಸನ' (1658 ರ ನಂತರ) ಕಾಶಿಯ ಕಮಲಾಕರ ಅವರಿಂದ
- ಚಿತ್ತಪಾವನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ದಾದಾಭಾಯಿಯಿಂದ ಕಿರಣಾವಳಿ (1719).
- ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಕಾಮ-ಭಟ್ಟರಿಂದ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ಟೀಕಾ (ದಿನಾಂಕ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ)
- ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಚೋಳ ವಿಪಶ್ಚಿತ್ ಅವರಿಂದ ಗಾನಕೋಪಕಾರಿಣಿ (ದಿನಾಂಕ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ).
- ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಭೂತಿ-ವಿಷ್ಣುವಿನಿಂದ ಗುರುಕಟಾಕ್ಷ (ದಿನಾಂಕ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ).
ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಸೂರಿ ಅವರು [೭೧] ೧೧೭೮ರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ-ಭಾಷೆಯ ಸೂರ್ಯ-ಸಿದ್ಧಾಂತ-ಟಿಕವನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮೊದಲು ಪಠ್ಯದ ಮೇಲೆ ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಕಲ್ಪಕುರ್ತಿ ಅಲ್ಲನಾರ್ಯ-ಸೂರಿ ಅವರು ೧೮೬೯ ರಲ್ಲಿ ನಕಲು ಮಾಡಿದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯಿಂದ ತಿಳಿದುಬರುವ ಪಠ್ಯದ ಮೇಲೆ ಮತ್ತೊಂದು ತೆಲುಗು ಭಾಷೆಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವನ್ನು ಬರೆದರು [೭೨]
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಹಿಂದೂ ಮಾಪನ ಘಟಕಗಳು
- ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦ ೧.೧ Menso Folkerts, Craig G. Fraser, Jeremy John Gray, John L. Berggren, Wilbur R. Knorr (2017), Mathematics, Encyclopaedia Britannica, Quote: "(...) its Hindu inventors as discoverers of things more ingenious than those of the Greeks. Earlier, in the late 4th or early 5th century, the anonymous Hindu author of an astronomical handbook, the Surya Siddhanta, had tabulated the sine function (...)"
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ John Bowman (2000). Columbia Chronologies of Asian History and Culture. Columbia University Press. p. 596. ISBN 978-0-231-50004-3., Quote: "c. 350-400: The Surya Siddhanta, an Indian work on astronomy, now uses sexagesimal fractions. It includes references to trigonometric functions. The work is revised during succeeding centuries, taking its final form in the tenth century."
- ↑ Gangooly, Phanindralal, ed. (1935) [1st ed. 1860]. Translation of the Surya-Siddhanta, A Text-Book of Hindu Astronomy; With notes and an appendix. Translated by Burgess, Rev. Ebenezer. University of Calcutta.
- ↑ ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ Markanday, Sucharit; Srivastava, P. S. (1980). "Physical Oceanography in India: An Historical Sketch". Oceanography: The Past. Springer New York. pp. 551–561. doi:10.1007/978-1-4613-8090-0_50. ISBN 978-1-4613-8092-4., Quote: "According to Surya Siddhanta the earth is a sphere."
- ↑ ೫.೦ ೫.೧ ೫.೨ Plofker, pp. 71–72.
- ↑ ೬.೦ ೬.೧ ೬.೨ ೬.೩ Richard L. Thompson (2007). The Cosmology of the Bhagavata Purana. Motilal Banarsidass. pp. 16, 76–77, 285–294. ISBN 978-81-208-1919-1. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>
tag; name "Thompson2007p76" defined multiple times with different content - ↑ ೭.೦ ೭.೧ Scott L. Montgomery; Alok Kumar (2015). A History of Science in World Cultures: Voices of Knowledge. Routledge. pp. 104–105. ISBN 978-1-317-43906-6.
- ↑ ೮.೦ ೮.೧ ೮.೨ Thompson, Richard L. (2007). The Cosmology of the Bhāgavata Purāṇa: Mysteries of the Sacred Universe (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Motilal Banarsidass. pp. 15–18. ISBN 978-81-208-1919-1.
- ↑ ೯.೦ ೯.೧ ೯.೨ Burgess, Ebenezer (1935). Translation of the Surya Siddhanta. University of Calcutta.
- ↑ Hockey, Thomas (2014). "Latadeva". In Hockey, Thomas; Trimble, Virginia; Williams, Thomas R.; Bracher, Katherine; Jarrell, Richard A.; Marché, Jordan D.; Palmeri, JoAnn; Green, Daniel W. E. (eds.). Biographical Encyclopedia of Astronomers (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). New York, NY: Springer New York. p. 1283. Bibcode:2014bea..book.....H. doi:10.1007/978-1-4419-9917-7. ISBN 978-1-4419-9916-0.
- ↑ Gangooly 1935, p. ix (Introduction): Calculated date of 2163102 B.C. for "the end of the Golden Age (Krta yuga)" mentioned in Surya Siddhanta 1.57.
- ↑ Murphy, T W (1 July 2013). "Lunar laser ranging: the millimeter challenge" (PDF). Reports on Progress in Physics. 76 (7): 2. arXiv:1309.6294. Bibcode:2013RPPh...76g6901M. doi:10.1088/0034-4885/76/7/076901. PMID 23764926.
- ↑ Brian Evans (2014). The Development of Mathematics Throughout the Centuries: A Brief History in a Cultural Context. Wiley. p. 60. ISBN 978-1-118-85397-9.
- ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ David Pingree (1963), Astronomy and Astrology in India and Iran, Isis, Volume 54, Part 2, No. 176, pages 229-235 with footnotes
- ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ Duke, Dennis (2005). "The Equant in India: The Mathematical Basis of Ancient Indian Planetary Models". Archive for History of Exact Sciences. Springer Nature. 59 (6): 563–576. Bibcode:2005AHES...59..563D. doi:10.1007/s00407-005-0096-y.
- ↑ Pingree, David (1971). "On the Greek Origin of the Indian Planetary Model Employing a Double Epicycle". Journal for the History of Astronomy. SAGE Publications. 2 (2): 80–85. Bibcode:1971JHA.....2...80P. doi:10.1177/002182867100200202.
- ↑ Roshen Dalal (2010). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books. p. 89. ISBN 978-0-14-341421-6., Quote: "The solar calendar is based on the Surya Siddhanta, a text of around 400 CE."
- ↑ Canavas, Constantin (2014), "Geography and Cartography", The Oxford Encyclopedia of Philosophy, Science, and Technology in Islam (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್), Oxford University Press, doi:10.1093/acref:oiso/9780199812578.001.0001, ISBN 978-0-19-981257-8, retrieved 2020-07-19
- ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ John Bowman (2005). Columbia Chronologies of Asian History and Culture. Columbia University Press. p. 596. ISBN 978-0-231-50004-3., Quote: "c. 350-400: The Surya Siddhanta, an Indian work on astronomy, now uses sexagesimal fractions. It includes references to trigonometric functions. The work is revised during succeeding centuries, taking its final form in the tenth century."
- ↑ ೨೦.೦ ೨೦.೧ Carl B. Boyer; Uta C. Merzbach (2011). A History of Mathematics. John Wiley & Sons. p. 188. ISBN 978-0-470-63056-3.
- ↑ Markanday, Sucharit; Srivastava, P. S. (1980). "Physical Oceanography in India: An Historical Sketch". Oceanography: The Past. Springer New York. pp. 551–561. doi:10.1007/978-1-4613-8090-0_50. ISBN 978-1-4613-8092-4., Quote: "According to Surya Siddhanta the earth is a sphere."
- ↑ George Abraham (2008). Helaine Selin (ed.). Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures. Springer Science. pp. 1035–1037, 1806, 1937–1938. ISBN 978-1-4020-4559-2.
- ↑ Friedrich Max Müller (1862). On Ancient Hindu Astronomy and Chronology. Oxford University Press. pp. 37–60 with footnotes. Bibcode:1862ahac.book.....M.
- ↑ Yukio Ohashi 1999, pp. 719–721.
- ↑ Yukio Ohashi 1993, pp. 185–251.
- ↑ Yukio Ohashi 1999, pp. 719–720.
- ↑ Yukio Ohashi (2013). S.M. Ansari (ed.). History of Oriental Astronomy. Springer Science. pp. 75–82. ISBN 978-94-015-9862-0.
- ↑ Plofker 2009, pp. 41–42.
- ↑ Sarma, Nataraja (2000). "Diffusion of astronomy in the ancient world". Endeavour. Elsevier. 24 (4): 157–164. doi:10.1016/s0160-9327(00)01327-2. PMID 11196987.
- ↑ ೩೦.೦ ೩೦.೧ "There are many evident indications of a direct contact of Hindu astronomy with Hellenistic tradition, e.g. the use of epicycles or the use of tables of chords which were transformed by the Hindus into tables of sines. The same mixture of elliptic arcs and declination circles is found with Hipparchus and in the early Siddhantas (note: [...] In the Surya Siddhanta, the zodiacal signs are used in similar fashion to denote arcs on any great circle." Otto Neugebauer, The Exact Sciences in Antiquity, vol. 9 of Acta historica scientiarum naturalium et medicinalium, Courier Dover Publications, 1969, p. 186.
- ↑ ೩೧.೦ ೩೧.೧ "The table must be of Greek origin, though written in the Indian number system and in Indian units. It was probably calculated around 100 B.C. by an Indian mathematicisn familiar with the work of Hipparchus." Alan Cromer, Uncommon Sense : The Heretical Nature of Science, Oxford University Press, 1993, p. 111.
- ↑ "The epicyclic model in the Siddnahta Surya is much simpler than Ptolemy's and supports the hypothesis that the Indians learned the original system of Hipparchus when they had contact with the West." Alan Cromer, Uncommon Sense : The Heretical Nature of Science, Oxford University Press, 1993, p. 111.
- ↑ ೩೩.೦ ೩೩.೧ ೩೩.೨ David Pingree (1963), Astronomy and Astrology in India and Iran, Isis, Volume 54, Part 2, No. 176, pages 233-238 with footnotes
- ↑ ೩೪.೦ ೩೪.೧ ೩೪.೨ John J. Roche (1998). The Mathematics of Measurement: A Critical History. Springer Science. p. 48. ISBN 978-0-387-91581-4.
- ↑ Ebenezer Burgess (1989). P Ganguly, P Sengupta (ed.). Sûrya-Siddhânta: A Text-book of Hindu Astronomy. Motilal Banarsidass (Reprint), Original: Yale University Press, American Oriental Society. pp. 26–27. ISBN 978-81-208-0612-2.
- ↑ "Surya Siddhanta the basis of space studies, says Governor". The Hindu (in Indian English). 2020-01-24. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-09-02.
- ↑ Alan Cromer (1993), Uncommon Sense : The Heretical Nature of Science, Oxford University Press, pp. 111-112.
- ↑ ೩೮.೦ ೩೮.೧ Muzaffar Iqbal (2007). Science and Islam. Greenwood Publishing. pp. 36–38. ISBN 978-0-313-33576-1.
- ↑ ೩೯.೦ ೩೯.೧ ೩೯.೨ Arthur Gittleman (1975). History of mathematics. Merrill. pp. 104–105. ISBN 978-0-675-08784-1.
- ↑ Raymond Mercier (2004). Studies on the Transmission of Medieval Mathematical Astronomy. Ashgate. p. 53. ISBN 978-0-86078-949-9.
- ↑ Enrique A. González-Velasco (2011). Journey through Mathematics: Creative Episodes in Its History. Springer Science. pp. 27–28 footnote 24. ISBN 978-0-387-92154-9.
- ↑ ೪೨.೦ ೪೨.೧ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 1
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 54
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 108
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 143
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 161
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 187
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 202
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 255
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 262
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 273
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 281
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 298
- ↑ P Gangooly (1935, Editor), Translator: Ebenezzer Burgess, Translation of Surya Siddhanta: A Textbook of Hindu Astronomy, University of Calcutta, page 310
- ↑ ೫೫.೦ ೫೫.೧ ೫೫.೨ Deva Shastri, Pandit Bapu. Translation of the Surya Siddhanta. pp. 2–3.
- ↑ Deva Sastri, Pundit Bapu (1861). The Translation of Surya Siddhanta (PDF). Calcutta: Baptist Mission Press. pp. 80–81.
- ↑ Deva Shastri, Pundit Bapu (1861). Translation of the Surya Siddhanta. pp. 15–16.
- ↑ ೫೮.೦ ೫೮.೧ Burgess, Rev. Ebenezer (1860). Translation of the Surya Siddhanta. p. 115.
- ↑ "Milutin Milankovitch". earthobservatory.nasa.gov (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2000-03-24. Retrieved 2020-08-15.
- ↑ Richard L. Thompson (2004). Vedic Cosmography and Astronomy. Motilal Banarsidass. pp. 10–11. ISBN 978-81-208-1954-2.
- ↑ ೬೧.೦ ೬೧.೧ ೬೧.೨ Richard L. Thompson (2004). Vedic Cosmography and Astronomy. Motilal Banarsidass. pp. 12–14 with Table 3. ISBN 978-81-208-1954-2.
- ↑ Roshen Dalal (2010). The Religions of India: A Concise Guide to Nine Major Faiths. Penguin Books. p. 145. ISBN 978-0-14-341517-6.
- ↑ Robert Sewell; Śaṅkara Bālakr̥shṇa Dīkshita (1896). The Indian Calendar. S. Sonnenschein & Company. pp. 53–54.
- ↑ J. Gordon Melton (2011). Religious Celebrations: An Encyclopedia of Holidays, Festivals, Solemn Observances, and Spiritual Commemorations. ABC-CLIO. pp. 161–162. ISBN 978-1-59884-205-0.
- ↑ Yukio Ohashi (2008). Helaine Selin (ed.). Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures. Springer Science. pp. 354–356. ISBN 978-1-4020-4559-2.
- ↑ Lionel D. Barnett (1999). Antiquities of India. Atlantic. p. 193. ISBN 978-81-7156-442-2.
- ↑ V. Lakshmikantham; S. Leela; J. Vasundhara Devi (2005). The Origin and History of Mathematics. Cambridge Scientific Publishers. pp. 41–42. ISBN 978-1-904868-47-7.
- ↑ Robert Sewell; Śaṅkara Bālakr̥shṇa Dīkshita (1995). The Indian Calendar. Motilal Banarsidass. pp. 21 with footnote, cxii–cxv. ISBN 9788120812079.
- ↑ William Dwight Whitney (1874). Oriental and Linguistic Studies. Scribner, Armstrong. p. 368.
- ↑ Amiya K. Chakravarty (2001). The Sūryasiddhānta: The Astronomical Principles of the Text. Asiatic Society. p. viii.
- ↑ ೭೧.೦ ೭೧.೧ David Pingree (1981). Jyotiḥśāstra: Astral and Mathematical Literature. A History of Indian Literature. Otto Harrassowitz. pp. 23–24. ISBN 3-447-02165-9.
- ↑ David Pingree, ed. (1970). Census of the Exact Sciences in Sanskrit Series A. Vol. 1. American Philosophical Society. p. 47.
ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- Pingree, David (1973). "The Mesopotamian Origin of Early Indian Mathematical Astronomy". Journal for the History of Astronomy. SAGE. 4 (1): 1–12. Bibcode:1973JHA.....4....1P. doi:10.1177/002182867300400102.
- Plofker, Kim (2009). Mathematics in India. Princeton University Press. ISBN 978-0-691-12067-6.
- Pingree, David (1981). Jyotihśāstra : Astral and Mathematical Literature. Otto Harrassowitz. ISBN 978-3447021654.
- K. V. Sarma (1997), "Suryasiddhanta", Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures edited by Helaine Selin, Springer,
- Yukio Ôhashi (1999). "The Legends of Vasiṣṭha – A Note on the Vedāṅga Astronomy". In Johannes Andersen (ed.). Highlights of Astronomy, Volume 11B. Springer Science. ISBN 978-0-7923-5556-4.
- Yukio Ôhashi (1993). "Development of Astronomical Observations in Vedic and post-Vedic India". Indian Journal of History of Science. 28.
- Maurice Winternitz (1963). History of Indian Literature, Volume 1. Motilal Banarsidass. ISBN 978-81-208-0056-4.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ವಿಕ್ಟರ್ ಜೆ. ಕಾಟ್ಜ್ ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್ ಮ್ಯಾಥಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್: ಆನ್ ಇಂಟ್ರೊಡಕ್ಷನ್, 1998.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
- ಅಹರ್ಗಣ - ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರವು ಸ್ಟೆಲೇರಿಯಮ್ ಬಳಸಿ ರಚಿಸಲಾದ ಖಗೋಳ ಸಿಮ್ಯುಲೇಶನ್ಗಳ ಮೂಲಕ ಹಿಂದೂ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ನ ವಿವಿಧ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅಂಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್ ಅಂಶಗಳ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಗಳನ್ನು ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದಿಂದ ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ.
- ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಗ್ರಹಗಳ ಮಾದರಿ ಗ್ರಹಗಳ ಕಕ್ಷೆಯ ಚಲನೆಯ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ವಿವರಿಸುವ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಮಾದರಿ. ಈ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ, ನಕ್ಷತ್ರ ಚಿಹ್ನೆಯು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ಗ್ರಹಗಳಿಗಿಂತ ವೇಗವಾದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೇಗದ ಚಲನೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಗ್ರಹಗಳು "ಹಿಂದೆ ಬೀಳುತ್ತವೆ" ಹೀಗೆ ಕಕ್ಷೆಯ ಚಲನೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತವೆ.
- ದೇವನಾಗರಿಯಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ಸಿದ್ಧಾಂತ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪಠ್ಯ
- ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲಿನ ಟೀಕೆಗಳು, ಜಾನ್ ಪ್ಲೇಫೇರ್ ( ಆರ್ಕೈವ್ Archived 2017-08-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. )
- Pages with reference errors
- CS1 ಇಂಗ್ಲಿಷ್-language sources (en)
- Harv and Sfn no-target errors
- CS1 Indian English-language sources (en-in)
- All articles with unsourced statements
- Articles with unsourced statements from April 2023
- Articles with invalid date parameter in template
- ಉಲ್ಲೇಖಗಳ ಅಗತ್ಯ ಇರುವ ಲೇಖನಗಳು
- ವೆಬ್ ಆರ್ಕೈವ್ ಟೆಂಪ್ಲೇಟಿನ ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಕೊಂಡಿಗಳು
- ಭಾರತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು
- ಭಾರತದ ಗಣಿತಜ್ಞರು
- Pages with unreviewed translations
- ಗಣಿತ ಸಾಹಿತ್ಯ