ಹಿಂದೂ ಮಾಸಗಳು

ಹಿಂದೂ ಪಂಚಾಂಗ ಪ್ರಕಾರ, ಸೌರಮಾನ ಹಾಗು ಚಾಂದ್ರಮಾನ ರೀತ್ಯ, ಒಂದು ಸಂವತ್ಸರವನ್ನು ೧೨ ಮಾಸಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸೌರಮಾನ ಮಾಸಗಳು

ಮೇಷಾದಿ ರಾಶಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಪರಿಭ್ರಮಣೆಯ ಚಲನೆಯನ್ನವಲಂಬಿಸಿ, ೧೨ ಮಾಸಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೌರಮಾನ ಮಾಸಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

(ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅದೂ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಚಾಂದ್ರ ಮಾನ ತಿಂಗಳುಗಳಿಗೆ ಋತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚೈತ್ರ -ವೈಶಾಖ= ವಸಂತ ಋತು ಹೀಗೆ; ಸೌರಮಾನಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಸಿರುವುದು ಸರಿಯೇ? )

ಕ್ರಮ ಸಂಖ್ಯೆ	ಮಾಸ	ಋತು	ತಿಂಗಳು	ಇಂಗ್ಲಿಷ್'ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ
ಸೌರಮಾನ ಮಾಸಗಳು
1	ಮೇಷ	ವಸಂತ	ಏಪ್ರಿಲ್/ಮೇ	Aries
2	ವೃಷಭ	ವಸಂತ	ಮೇ/ಜೂನ್	Taurus
3	ಮಿಥುನ	ಗ್ರೀಷ್ಮ	ಜೂನ್/ಜುಲೈ	Gemini
4	ಕಟಕ	ಗ್ರೀಷ್ಮ	ಜುಲೈ/ಆಗಸ್ಟ್	Cancerr
5	ಸಿಂಹ	ವರ್ಷ	ಆಗಸ್ಟ್/ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್	Leo
6	ಕನ್ಯಾ	ವರ್ಷ	ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್/ಅಕ್ಟೋಬರ್	Virgo
7	ತುಲಾ	ಶರದ್	ಅಕ್ಟೋಬರ್/ನವೆಂಬರ್	Libra
8	ವೃಶ್ಚಿಕ	ಶರದ್	ನವೆಂಬರ್/ಡಿಸೆಂಬರ್	Scorpius
9	ಧನು	ಹೇಮಂತ	ಡಿಸೆಂಬರ್/ಜನವರಿ	Sagittarius
10	ಮಕರ	ಹೇಮಂತ	ಜನವರಿ/ಫೆಬ್ರವರಿ	Capricorn
11	ಕುಂಭ	ಶಿಶಿರ	ಫೆಬ್ರವರಿ/ ಮಾರ್ಚ್	Aquarius
12	ಮೀನ	ಶಿಶಿರ	ಮಾರ್ಚ್/ಏಪ್ರಿಲ್	Pisces

ನಕ್ಷತ್ರ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿ ಚಂದ್ರನ ಪರಿಭ್ರಮಣೆಯನ್ನವಲಂಬಿಸಿ, ೧೨ ಮಾಸಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ.ಚಾಂದ್ರಮಾನ ಮಾಸಗಳು ಹೀಗಿವೆ: