ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಭೂಪಾಲಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಭೂಪಾಲಿ
ಥಾಟ್ ಕಲ್ಯಾಣ್
ಮಾದರಿ ಔಡವ
ದಿನದ ಸಮಯ ಮುಂಜಾನೆ, 7-9 (ನೈಜ ಸಮಯ ಅದು 9-12 ಅಲ್ಲ)
ಆರೋಹಣ SRGPD S'
ಅವರೋಹಣ ಎಸ್' ಡಿಪಿಜಿಆರ್ಎಸ್
ಪಕಾಡ್

  ಭೂಪಾಲಿ, ಭೂಪ್, ಭೂಪಾಲಿ ಅಥವಾ ಭೂಪಾಲಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಭೂಪಾಲಿ, ಕಲ್ಯಾಣ್ ಥಾಟ್‌ ನ ರಾಗ. ಇದು ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗ. (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ). [೧] ಈ ರಾಗದ ಬಹುತೇಕ ಹಾಡುಗಳು ಭಕ್ತಿ ರಸವನ್ನು ಆಧರಿಸಿವೆ. ಇದು ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಿಂದ, ರಾಗಗಳ "ಔಡವ ಜಾತಿ" ಗೆ ಸೇರಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಅದೇ ರಾಗವನ್ನು ಮೋಹನಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಾಗ ಭೂಪಾಲಿ, ರಾಗ ಯಮನ್ ಮತ್ತು ರಾಗ ಭೈರವ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದ ಮೂರು ಮೂಲ ರಾಗಗಳಾಗಿದ್ದು,ಸಂಗೀತದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮೊದಲು ಇದನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. [೨]

ಸಿದ್ಧಾಂತ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಧುವಂತಿ ಪಾಲ್ ಅವರು ರುದ್ರ ವೀಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಗ ಭೂಪಾಲಿ ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ

ರಾಗ ಭೋಪಾಲಿ ಕೇವಲ ೫ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಕರ್ಹಾಡೆ (2011) ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ - सा रे ग प ध (sa, re, ga, pa ಮತ್ತು dha). [೩]

ಇದು ಮಾ (ಮಧ್ಯಮ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಮತ್ತು ನಿ (ನಿಷಾಧ)ವನ್ನು ಎಂದೂ ಸಹ ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ. [೩] ನಿ (ದೈಹಿಕ ಸಂತೋಷದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ) ಮತ್ತು ಮಾ (ಪ್ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿನಿಧಿ) ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಎಂದರೆ ಈ ರಾಗವು ವೈರಾಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. [೪]

ಪೀಠಿಕೆಯು ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ - ಆರೋಹ್ ಆರೋಹ (ಆರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಸರಳವಾಗಿ ಪಠಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು ಅ ವರೋಹ (ಇಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಅವರೋಹಣ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಸರಳವಾಗಿ ಪಠಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ) [೩]

ಅದರ ನಂತರ, ಇದೇ ಐದು ಸ್ವರಗಳೊಂದಿಗೆ, ಗಾಯಕರಿಂದ ವಿಭಿನ್ನ ಸಂಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಚಿಕ್ಕ ಪದಗುಚ್ಛಗಳಂತೆಯೇ "ಚಲನ್" ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. [೩]

ಆರೋಹ ಮತ್ತು ಅವರೋಹ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭೋಪಾಲಿ ಪ್ರಮಾಣವು ಶುದ್ಧ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸುತ್ತದೆ.

ವಾದಿ ಮತ್ತು ಸಮವಾದಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ವಾದಿ

ಗಂಧಾರ - ಗ

  • ಸಂವಾದಿ

ಧೈವತ್ - ಧಾ

ಆಲಾಪ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾಗದ ಸಾರವು ಶಾಂತಿ ರಸವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ - ಶಾಂತಿಯುತ ಮತ್ತು ಶಾಂತಗೊಳಿಸುವ. [೫]

ಪಕಡ್ ಮತ್ತು ಚಲನ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾಗ ಭೂಪಾಲಿ ಕಲ್ಯಾಣ ಥಾಟ್‌ಗೆ ಸೇರಿದೆ.

ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು: ದೇಶ್ಕರ್ (ಭೂಪಾಲಿಯಂತೆಯೇ ಇರುವ ಬಿಲಾವಲ್ ಥಾಟ್‌ಗೆ ಸೇರಿದ ಪೆಂಟಾಟೋನಿಕ್ ರಾಗ). ಶುದ್ಧ ಕಲ್ಯಾಣ ಇನ್ನೊಂದು ಇದೇ ತರಹದ ರಾಗ.

ಸಮಯ (ಸಮಯ)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾತ್ರಿಯ ಮೊದಲ ಭಾಗ.೭-೯

ರಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭಕ್ತಿ ರಸ (ಭಕ್ತಿ)

ರಸವನ್ನು ಶಾಂತ ರಸ ಎಂದೂ ಕರೆಯಬಹುದು

ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭೂಪಾಲಿಯು ಭಾರತೀಯ ಜಾನಪದ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಜನಪ್ರಿಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ, ಹೀಗಾಗಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಚಲನಚಿತ್ರ ಗೀತೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೩]

ಹಿಂದಿ :

  • "ಜ್ಯೋತಿ ಕಲಶ್ ಛಲ್ಕೆ" ( ಭಾಭಿ ಕಿ ಚೂಡಿಯನ್ ) (1961)
  • "ಪಂಖ್ ಹೋಟೆ ತೊ ಉದ್ದ್ ಆಟಿ ರೇ" ( ಸೆಹ್ರಾ ) (1963)
  • "ಮೇನ್ ಜಹಾನ್ ರಹೂನ್" ( ನಮಸ್ತೆ ಲಂಡನ್ ) (2007)
  • "ದಿಲ್ ಹೂಮ್ ಹೂಮ್ ಕರೇ" ( ರುಡಾಲಿ ) (1993)
  • "ಸಯೋನರಾ ಸಯೋನರಾ" ( ಲವ್ ಇನ್ ಟೋಕಿಯೋ ) (1966)
  • "ದೇಖಾ ಏಕ್ ಖ್ವಾಬ್ ತೊ ಯೇ ಸಿಲ್ಸಿಲೆ ಹ್ಯೂ" ( ಸಿಲ್ಸಿಲಾ ) (1981) [೬]
  • "ಆಯತ್" ( ಬಾಜಿರಾವ್ ಮಸ್ತಾನಿ ) (2015)
  • "ನೀಲ್ ಗಗನ್ ಕಿ ಚಾಂವ್ ಮೆನ್" ( ಆಮ್ರಪಾಲಿ ) (1966)

ಮರಾಠಿ :

  • "ಘನಶ್ಯಾಮ ಸುಂದರ" ( ಅಮರ್ ಭೂಪಾಲಿ ) (1951)
  • "ದೇಹಾಚಿ ತಿಜೋರಿ" ( ಆಮ್ಹಿ ಜಾತೋ ಅಮುಚ್ಯ ಗವಾ ) (1951)
  • "ಸುಜನಾ ಕಸ ಮನ ಕೋರಿ" ( ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ )
  • "ಶರಯು ತೀರಾವರಿ ಅಯೋಧ್ಯಾ" ( ಗೀತ್ ರಾಮಾಯಣ )

ಮೋಹನಂನಲ್ಲಿ ತಮಿಳು ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Song Movie Lyricist Composer Singer
Giridhara Gopala Meera S. V. Venkatraman M. S. Subbulakshmi
Thillai Ambala Nadaraajaa Soubhagyavathi Pattukkottai Kalyanasundaram Pendyala Nageswara Rao T. M. Soundararajan
Nilavum Malarum Then Nilavu Kannadasan A. M. Rajah A. M. Rajah, P. Susheela
Aarumugamana Porul Kandhan Karunai K. V. Mahadevan S. Janaki,Rajalakshmi
Om Namasivaya Thiruvilaiyadal Sirkazhi Govindarajan, P. Susheela
Malargal Nanaindhana Idhaya Kamalam P. Susheela
Velli Mani Oosaiyil Iru Malargal Vaali M. S. Viswanathan
Chittukuruvikenna Saavale Samali Kannadasan
Iraivan Varuvan Shanthi Nilayam
Yaumuna Nadhi Inge Gowaravam S. P. Balasubramaniam, P. Susheela
Sangey Mozhangu Kalangarai Vilakam Bharathidasan P. Susheela,Seerkazhi Govindarajan
Thanga Thoniyile Ulagam Sutrum Vaaliban Vaali K. J. Yesudas, P. Susheela
Bansaye T. M. Soundarajan, L. R. Easwari
Kadaloram Vaangiya Kaatru Rickshawkaaran T. M. Soundarajan
Vanda naal mudhal Paavamannippu Kannadasan
Thiruchendoorin Kadalorathil Senthilnaathan Dheivam Kunnakudi Vaidyanathan T. M. Soundararajan, Seerkazhi Govindarajan
Neelakkadalin Oratthil Annai Velankanni G. Devarajan T. M. Soundararajan, P. Madhuri
Oru Kadhal Samrajyam Nandha En Nila V. Dakshinamoorthy P. Jayachandran, T. K. Kala
Ninu Kori Varnam Isaithida Agni Natchatram Illayaraja Chitra
Kanmaniye Kadhal Enbadhu Aarilirunthu Arubathu Varai S. P. Balasubrahmanyam, S. Janaki
Nilavu thoongum Kungumachimizh
Iru Paravaigal Niram Maratha Pookal Jency
Meenkodi Theril Karumbhu Vil K.J. Yesudas, Jency Anthony
Vaan Pole Vannam Salangai Oli Vairamuthu S. P. Balasubhramaniam, S. P. Sailaja
Oru Thanga Rathathil Dharma Yutham Malaysia Vasudevan
Kannan Oru kaikulanthai Bhadrakali KJ Yesudas,P Susheela
Kaathirunthen Thaniye Rasa Magan Chandrasekar, Srilekha
Sreeramane Unnai Kangalin Vaarthaigal K. S. Chithra, Illayaraja
Oru Raagam Anandha Ragam Gangai Amaran K. J. Yesudas, S. Janaki
Geetham Sangeetham Kokarako S. P. Balasubrahmanyam
Poovil Vandu Kaadhal Oviyam Vairamuthu
Ravi varman oviyamo Puthu vayal Aravinth
Sivappu Lolaku Kaadhal Kottai Deva
Vellarika Krishnaraj
Nepala Malaiyoram Thaikulame Thaikulame S. P. Balasubhramaniam,Swarnalatha
Priya Priya Kattabomman (film) S. P. Balasubhramaniam,K.S.Chitra
Thoonganakuruvi Jallikattu kalai
Kadhal Kaditham Cheran Pandiyan Soundaryan S.A. Rajkumar, Swarnalatha
Boom Boom Boys Kabilan A. R. Rahman Adnan Sami,Sadhana Sargam
Ennodu Nee Irundhaal I Sid Sriram, Sunitha Sarathy
Porale Ponnuthayi Karuthamma Vairamuthu Unni Menon, Sujatha Mohan, Swarnalatha(Pathos)(Won National Award)
Madrasai Suthi

(Ragamalika:Mohanam,Punnagavarali)

May Maadham Shahul Hameed, Swarnalatha, G. V. Prakash & Manorama
Pakkada Pakkade Gentleman Minmini
Varayo Thozhi Jeans Sonu Nigam, Harini
Samba Samba Love Birds Aslam Mustafa
Kannai Katti Kollathey Iruvar Hariharan
Poi Solla Poren Thiruttu Payale Bharadwaj KK, Kanmani
Oru Kathal Enpathu Chinna Thambi Periya Thambi Gangai Amaran S. P. Balasubrahmanyam, S. Janaki
Chinnapattam Poochi Sugamana Sumaigal Chandrabose K. S. Chithra, Mano
Kaalai Neeye Kaalaiyum Neeye Maalaiyum Neeye Vaali Devendran S. Janaki
Malaiya Kodainju Pathaya Amaichen Pudhu Padagan S. Thanu S. P. Balasubrahmanyam, K. S. Chithra
Unnai Ninachi Avathara Purushan Sirpy
Mudhal Mudhalai Varushamellam Vasantham P. Unnikrishnan, Sujatha
Pottu Mela Pottu Janakiraman S. P. Balasubrahmanyam, Anuradha Sriram
Mainaave Mainaave Thithikudhe Vidyasagar P. Unnikrishnan, Sadhana Sargam
Rosave Rosave Ellaichami Pulamaipithan S. A. Rajkumar Malaysia Vasudevan, K. S. Chithra
Maname Thottal Thottachinungi Phillip Jerry Hariharan, K. S. Chithra
Kadhalithal Anandham Style Bharani
Uchi Mudhal Sukran Vijay Antony Timmy, Gayathri
Engeyum Kadhal Engeyum Kadhal Thamarai Harris Jayaraj Aalap Raju, Devan Ekambaram, Ranina Reddy
Malayalam movie songs in Mohanam (Selected)
Song Movie Lyricist Composer singer(s)
Malini nadiyil Sakunthala Vayalar Ramavarma G Devarajan KJ Yesudas, P Suseela
Manjalayil mungi thorthi Kalithozhan P Bhaskaran G Devarajan P Jayachandran
Manjani Poonilaav Nagarame Nandi P Bhaskaran K Raghavan S Janaki
Suprabhatham (neelagiriyude) Panitheeratha Veedu Vayalar Ramavarma MS Viswanathan P Jayachandran
Chandrikayilaliyunnu Bharyamar Sookshikkuka Sreekumaran Thampi V Dakshinamoorthy KJ Yesudas, P Leela, AM Raja
Pournami Chandrika Rest House Sreekumaran Thampi MK Arjunan KJ Yesudas
Madhuchandrikayude Anachadanam Vayalar Ramavarma G Devarajan P Jayachandran
Swargaputhri Navarathri Nizhalattam Vayalar Ramavarma G Devarajan KJ Yesudas
Guruvayurambala Nadayil Othenante makan Vayalar Ramavarma G Devarajan KJ Yesudas
Ezharapponnana purath Akkarappacha Vayalar Ramavarma G Devarajan P Madhuri
Nin maniyarayile CID Nazir Sreekumaran Thampi MK Arjunan P Jayachandran
Arivin Nilave Rajashilpi ONV Kurup Raveendran KS Chithra
Etho nidrathan Ayal Katha Ezhuthukayanu Kaithapram Raveendran KJ Yesudas
Maarikkuliril neela thulasi Kouravar Kaithapram SP Venkitesh KJ Yesudas, KS Chithra
Chandanalepa Sugandham Oru vadakkan veeragatha K Jayakumar Ravi Bombay KJ Yesudas
Aareyum Bhava gayakan aakkum Nakhakshathangal ONV Kurup Ravi Bombay KJ Yesudas
Maayaponmane Thalayanamanthram Kaithapram Johnson KS Chithra
Manje vaa madhuvidhu vela Thusharam Yousuf Ali Kechery Shyam KJ Yesudas, SP Balasubrahmaniam
Thaara noopuram chaarthi Sopanam Kaithapram SP Venkitesh KJ Yesudas, Manju Menon
Mouliyil mayilpeeli Nandanam Gireesh Puthenchery Raveendran KS Chithra
Ponkasavu njoriyum joker Yousuf Ali Kechery Mohan Sithara P Jayachandran, KS Chithra
Parvanendu mukhi Parinayam Yousuf Ali Kechery Ravi Bombay KS Chithra
Kaliveedurangiyallo Deshadanam Kaithapram Kaithapram KJ Yesudas
Aakasha neelima Kayyum thalayum purathidaruth Mullanezhi Raveendran KJ Yesudas
Nee en sarga soundaryame Kathodu kathoram ONV kurupp Ouseppachan KJ Yesudas, Lathika

ಸಹ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ Menon, R.R. (1973). Discovering Indian Music. Somaiya Publications. p. 50. Retrieved 26 May 2021. Some prefer the first Raga to be pentatonic in scale. Let us take for an example, the pentatonic Bhoopali. Its notes are: SA RI GA PA DHA SA up and down the scale.
  2. ↑ Pathak Yajurvedi, Dr. Sarita. "Lecture – Raag Bhopali (Edusat)". www.youtube.com. Bharti College, University of Delhi. Archived from the original on 19 December 2019. Retrieved 5 December 2016.
  3. ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ ೩.೪ Karhade, Aradhana. "Raag Bhopali (Uploaded 20 January 2011)". www.youtube.com. Karhade, A. Archived from the original on 4 October 2018. Retrieved 5 December 2016.
  4. ↑ Alain, Daniélou (2014). The Rāgas of Northern Indian music. Daniélou, Alain. (2014 ed.). New Delhi: Munshiram Manoharlal. ISBN 978-81-215-0225-2. OCLC 39028809.
  5. ↑ Yagnik, Hasu (2013). Shastriya Raag Darshan. Gurjar Granthratna Karyalay. ISBN 978-81-8480-826-1.
  6. ↑ "Songs based on Raaga Bhopali". www.soundofindia.com. Sound of India. Archived from the original on 6 November 2016. Retrieved 5 December 2016.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಭೂಪಾಲಿ&oldid=1173982" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ