ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬೊಟಾನಿಕ್ಸ್, ಜಮೈಕಾ ಪ್ಲೇನ್‌ನಂತಹ, ಮ್ಯಾಸಾಶ್ಯುಸೆಟ್ಸ್, ಲ್ಯಾಟಿನೋ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹಂಚಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಂತರ ಮೂರ್ತಿಗಳು, ಆಟಗಾರರ ಜೊತೆಗೆ ಅಲಂಕೃತವಾದ ಮೇಣದ ಬತ್ತಿಗಳು, ಲಕ್ಕಿ ಬಾಂಬೂ ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಮತ್ತು ಜನಪದ ಔಷಧಗಳ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುವುದು.
ಸಿಹಿ ವೈಲೆಟ್ ಉತ್ಪನ್ನ ದಟ್ಟ ಕೆಂಪು, ನೇರಳೆ ಮತ್ತು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಥೋಕ್ಯಾನಿನ್.
ಹೊಳಪು ಕೆಂಪು, ಹಳದಿ ಮತ್ತು ಕೇಸರಿ ಬಣ್ಣಗಳ ಪ್ರಿಮ್ರೋಸ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾರಟಿನೋಯ್ಡ್ಸ್.

ವನಸ್ಪತಿ ಯು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಥವಾ ಜಾನಪದ ಔಷಧ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ಸಾರ, ಸತ್ವಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನವಲಂಭಿಸಿದೆ. ಈ ವನಸ್ಪತಿಯು ಸಸ್ಯಗಳ ಔಷಧಿ, ಔಷಧೀಯ ವನಸ್ಪತಿ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿ , ಮೂಲಿಕಾಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಮೂಲಿಕಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂಬ ಹೆಸರುಗಳಿಂದಲೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೧]

ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಜೇನುಹುಳುಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೂ ಹರಡಿದ್ದು, ಖನಿಜಾಂಶಗಳು, ಚಿಪ್ಪುಗಳು ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ದೇಹದ ಭಾಗಗಳನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.[೧] ಔಷಧ ವಿಜ್ಞಾನ ಶಾಸ್ತ್ರವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಮೂಲಗಳಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಔಷಧಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಅಧ್ಯಯನವಾಗಿದೆ.

ಔಷಧಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಳಕೆಯು ಭವಿಷ್ಯದ ಔಷಧಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ದಾರಿಯೆಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. 2001ರಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧಕರು ಸುಮಾರು 122 ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಲಿತ ಔಷಧಗಳ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ್ದು, ಇವೆಲ್ಲವೂ ಔಷಧ "ಜನಾಂಗೀಯಸಸ್ಯಗಳ" ಮೂಲಗಳಿಂದ ಪಡೆದವುಗಳಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 80 ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯ ಬಳಕೆಗೆ ಅಥವಾ ಇದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧ ಜನಾಂಗೀಯ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೨]

ಹಲವು ಸಸ್ಯಗಳು ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಸುಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿಡಲು ಬಳಸಬಹುದಾದಂತಹ ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತವೆ. ಇವು ಸುವಾಸನಾಯುಕ್ತ ದ್ರವ್ಯಗಳಾಗಿದ್ದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳು ಫೀನಾಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇವುಗಳ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ಪರಮಾಣುಗಳ ಆದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾದ ಟ್ಯಾನಿನ್‌ಗಳು. ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳು ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಎರಡನೇ ದರ್ಜೆಯ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿದ್ದು ಕೇವಲ 12,000 ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಈವರೆಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಗಿದ್ದು, ಇವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟು ಪರಿಮಾಣದ ಶೇಕಡಾ 10ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಎಂದು ಅಂದಾಜುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅಲ್ಕಲೋಯ್ಡ್‌ಗಳಂತಹ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪರಭಕ್ಷಕ ಸೂಕ್ಷಾಣುಜೀವಿಗಳಿಂದ, ಕೀಟಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನೊದಗಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯವರ್ಗಗಳು ತಮ್ಮ ಸಮೃದ್ಧಿಕಾಲದಲ್ಲಿ ಔಷಧೀಯ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನೊದಗಿಸುವ ಆಹಾರವಾಗಿ ಮನುಷ್ಯರಿಂದ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.[೩][೪]

ಸೂಚಿಸಿದ ಔಷಧಿಗಳಂತೆಯೇ, ಅನೇಕ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳೂ ಕೂಡಾ ಅರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುವಂತಹುದು ಎಂದು ತಿಳಿಯಲಾಗಿದೆ.[೫] ಅದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಕಲಬೆರಕೆ, ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಮರ್ಪಕ ಸೂತ್ರಗಳ ಬಳಕೆ ಅಥವಾ ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಔಷಧಿಗಳ ಪರಸ್ಪರ ವರ್ತನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಪ್ಪು ತಿಳುವಳಿಕೆಯು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೇಹಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ತರಬಲ್ಲ ಮಾರಕವಾದ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಂದೊದಗಿಸಬಲ್ಲುದು.[೬]

ಆದರೂ, ಅಂತಹ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಔಷಧೀಯ ಘಟನೆಗಳು ರೂಢಿಯಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧಿಗಳ ಎಡಿಆರ್ ಕಾರಣದಿಂದುಂಟಾದ ತನಿಖೆಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಬಹಳ ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ್ದಾಗಿದೆ. ಅಥವಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ದಾಖಲಾತಿಯ 6 - 7% ಪ್ರಮಾಣವು ಎಡಿಆರ್‌ ಕಾರಣದಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತವೆ.[೭][೮] ಉತ್ತಮ ವಿಧಾನಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಇತರ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅತೀಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಎಡಿಆರ್‌ಗಳನ್ನು[೯][೧೦] ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು][೧೧][೧೨]

ವನಸ್ಪತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎಲ್ಲಾ ಖಂಡದ ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಇತಿಹಾಸ ಪೂರ್ವಕಾಲದಿಂದಲೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಸ್ಯವರ್ಗಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಖಾಯಿಲೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಓಝ್‌ಟಲ್ ಆಲ್ಪ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 5,300ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹಿಂದೆ ಘನೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಶರೀರ ಹೊಂದಿದ್ದ "ಓಟ್ಝಿ ದ ಐಸ್‌ಮ್ಯಾ ನ್" ನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಔಷಧೀಯ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಕಂಡು ಬಂದಿವೆ. ಅವನ ಕರುಳಿನಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡ ಪರಾವಲಂಬಿ ಜೀವಿಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಈ ಗಿಡ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಎಂಬುದಾಗಿ ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ.

ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತಮ್ಮ ದೈಹಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಕಹಿಸತ್ವವುಳ್ಳ ಸಸ್ಯಗಳ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಬಯಸುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮಂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ವಾಗಿ ತಾವು ತಿನ್ನದೇ ಇದ್ದಂತಹ ಕಹಿ ಸತ್ವವುಳ್ಳ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೊಂಚ ಕೊಂಚವಾಗಿ ಕಚ್ಚಿ ತಿನ್ನುವಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಅಸ್ವಸ್ಥ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತಮ್ಮ ಆಹಾರಾಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿ ಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಯ ವೈದ್ಯರು ಪದೇ ಪದೇ ತಿಳಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.[೧೩] ಕ್ಷೇತ್ರ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಚಿಂಪಾಂಜಿಗಳು, ಕೋಳಿಗಳು, ಕುರಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಟ್ಟೆಗಳಂತಹ ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಭೇಧದ ಪ್ರಾಣಿವರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಪರಿವೀಕ್ಷಣೆಯ ಮೂಲಕ ದೃಢವಾದ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಇದಕ್ಕೆ ಒದಗಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ತಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶದ ಗೋರಿಲ್ಲಾಗಳು ತಮ್ಮ ಆಹಾರದಲ್ಲಿನ ಸುಮಾರು 90% ಭಾಗದಷ್ಟು ಶುಂಠಿ ಸಸ್ಯದ ಜಾತಿಯದ್ದೇ ಆದ ಅಫ್ರಮೋಮಮ್ ಮೆಲೆಗ್ವೆಟಾ ಸಸ್ಯದ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತವೆ.

ಈ ಹಣ್ಣುಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿ ವಿರೋಧಿ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಶಿಗೆಲ್ಲೋಸಿಸ್ ಮತ್ತು ಇಂತಹ ಹಲವಾರು ಸೋಂಕುಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಡೆಯುವುದು ಗಮನಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.[೧೪] ಬಂಧನದಲ್ಲಿರಿಸಿದ ಪ್ರಾಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾರಕ ರೋಗಗಳಂತಹ ಕಾರ್ಡಿಯೋಮಯೋಪಥಿ ಊತಗಳಿಂದ ಗೊರಿಲ್ಲಾಗಳನ್ನು ಈ ಸಸ್ಯವರ್ಗಗಳು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಈಗಿನ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕೇಂದ್ರಿಕೃತವಾಗಿವೆ.[೧೫]

ಕೆಲವೊಂದು ಪಕ್ಷಿಗಳು ಹಾನಿಕಾರಕ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾಗಳಿಂದ ತಮ್ಮ ಮರಿಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ, ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿವಿರೋಧಿ ಜೀವಿಗಳನ್ನು ಯಥೇಚ್ಚವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ಪರಿಕರಗಳನ್ನೇ ಗೂಡುಕಟ್ಟಲು ಬಳಸುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಒಹಾಯೋ ವೆಸ್ಲೆಯನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸಂಶೋಧಕರು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.[೧೬] ಅನಾರೋಗ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಟ್ಯಾನಿನ್ ಮತ್ತು ಅಲ್ಕಲಾಯಿಡ್‌ಗಳಂತಹ ಚಯಾಪಚಯಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ದ್ವಿತೀಯ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿ ಜೀರ್ಣಗೊಳ್ಳುವ ಅಂಶಗಳು ಯಥೇಚ್ಛವಿರುವ ಸಸ್ಯವರ್ಗಗಳನ್ನು ಮೇಯಲಾರಂಭಿಸುತ್ತವೆ.[೧೭] ಈ ಸಸ್ಯರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ವೈರಸ್ ವಿರೋಧಿ, ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ವಿರೋಧಿ, ಫಂಗಸ್ ವಿರೋಧಿ ಮತ್ತು ಜಂತುರೋಗ ವಿರೋಧಿ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಅವುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಮೂಲಕ ಸ್ವಯಂ-ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಂತಹದ್ದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಬೇಕು.[೧೪]

ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಜನ್ಯ ವಿಷವಸ್ತುಗಳನ್ನು(ಪ್ಲಾಂಟ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್) ಜೀರ್ಣಿಸಬಲ್ಲಂತಹ ಮಾರ್ಪಾಟು ಹೊಂದಿರುವ ಜೀರ್ಣಾಂಗವ್ಯೂಹವನ್ನು ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹೊಂದಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯವನ್ನೊದಗಿಸುವ ಯೂಕಲಿಪ್ಟಸ್ ಸಸ್ಯದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಚಿಗುರುಗಳನ್ನೇ ತಿಂದು ಕೋಲಾ ಬದುಕುತ್ತದೆ.[೧೮] ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪ್ರಾಣಿಯೊಂದಕ್ಕೆ ಅಪಾಯರಹಿತವಾದ ಸಸ್ಯವು ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಸೇವಿಸಲು ಸುರಕ್ಷಿತ ಆಹಾರವಾಗಿರಲಾರದು.[೧೯] ಈ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿನಿರತರಿಂದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ನಂತರದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಎಚ್ಚರಿಕೆಗಳನ್ನು ಇವರು ನೀಡಿದರು ಎಂಬ ತರ್ಕಬದ್ಧ ಕಲ್ಪನೆಯು ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿದೆ.

ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಪ್ರಬೇಧಗಳನ್ನು ಅಡಿಗೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವುದು ಆಹಾರಜನ್ಯ ರೋಗಕಾರಕಗಳಿಂದ ಒದಗುವ ಅಪಾಯದ ವಿರುದ್ಧ ನೀಡಿದ ಜವಾಬ್ಧಾರಿಯುತ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ. ರೋಗಕಾರಕ ಜೀವಿಗಳು ಹೇರಳವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವಂತಹ ಉಷ್ಣವಾತಾವರಣದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೇಲಿನ ಅಧ್ಯಯನವು ಚಿಕಿತ್ಸಾಸಲಹೆಗಳು ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಅಧಿಕಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿವೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಸಾಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಮಿನಾಶಕವಾದಂತಹ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನೇ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೦] ಎಲ್ಲಾ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳಲ್ಲೂ ತರಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾಂಸಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಸಾಲೆಯನ್ನು ಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಸಸ್ಯಗಳು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಆಹಾರ ಹಳಸದಂತೆ ತಡೆಯುತ್ತವೆ.[೨೧]

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಔಷಧಿಗಳಾಗಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾನವ ಇತಿಹಾಸಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮುನ್ನವೇ ಬರೆದಿಡಲಾಗಿದೆ. 60,000 ವರ್ಷ ಪುರಾತನವಾದ ಉತ್ತರ ಇರಾಖ್‌ನ ನಿಯಾಂಡರ್ತಾಲ್ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಳ, ಶಾನಿದರ್-4 ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಸಸ್ಯ ಪ್ರಬೇಧಗಳಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದ ಪರಾಗಗಳನ್ನು ನೀಡಿವೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಏಳು ಪ್ರಬೇಧಗಳು ಇಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಔಷಧಿಗಳಾಗಿ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ.[೨೨]

ಬರೆದಿಡಲಾದ ದಾಖಲೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮೂಲಿಕಾ ಅಧ್ಯಯನವು ಲಾರೆಲ್, ಕಾರವೇ ಮತ್ತು ಥೈಮ್‌ಗಳಂತಹ ಸಸ್ಯಗಳ ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದ ಔಷಧೀಯ ಬಳಕೆಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ ಸುಮೇರಿಯನ್ಸ್‌ರಿಗಿಂತಲೂ ಸುಮಾರು 5,000ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾದುದು. ಕ್ರಿಸ್ತ ಪೂರ್ವ 1000ದ ಹಿಂದಿನ ಈಜಿಪ್ಟಿಯನ್ ಔಷಧಿಗಳು ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ, ಅಫೀಮು, ಹರಳೆಣ್ಣೆ, ಕೊತ್ತಂಬರಿ, ಪುದೀನಾ, ಇಂಡಿಗೋಫೆರ ಮತ್ತು ಇತರ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿವೆ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯು ಕೂಡಾ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದು, ರಕ್ತಬಿಂದು ಗಿಡ, ವೆಚ್ ಗಿಡ, ಕ್ಯಾರವೆ ಗಿಡ, ಗೋಧಿ, ಬಾರ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಗೋಧಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಕೃಷಿಯನ್ನು ಮತ್ತು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿವೆ.

ಭಾರತೀಯ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿಯು ಅರಿಶಿನದಂತಹ ಹಲವು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 1900ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಮೊದಲೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಿವೆ.[೨೩] ಇನ್ನಿತರ ಹಲವು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಾಂಶಗಳೂ ಕೂಡಾ ಆಯುರ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ ಮೊದಲನೇ ಸಹಸ್ರವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಇವು ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಚರಕ ಮತ್ತು ಸುಶ್ರುತರಿಂದ ವಿವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 6ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸುಶ್ರುತರಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟುದು ಎನ್ನಲಾದ ಸುಶ್ರುತ ಸಂಹಿತ ವು ಸುಮಾರು 700 ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ್ದು ಖನಿಜ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಸುಮಾರು 64 ಪದಾರ್ಥಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೂಲಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಸುಮಾರು 57 ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದೆ.[೨೪]

ಹಾನ್ ರಾಜವಂಶದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ, ಅದಕ್ಕೂ ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 2700 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹಿಂದೆ ಸಂಕಲನ ಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಮೊದಲ ಚೈನಾದ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಪುಸ್ತಕವಾದ ಶೆನ್ನಾಂಗ್ ಬೆಂಕಾವೊ ಜಿಂಗ್ ಆಧುನಿಕ ಔಷಧಕ್ಕೆ ಎಪಿಡ್ರಿನ್ ಎಂಬ ಔಷಧವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮಾ-ಹುವಾಂಗ್ ಸಸ್ಯದ ಸಹಿತ ಸುಮಾರು 365 ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪಯೋಗಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಮಾಡಿವೆ.

ಮುಂದಿನ ಜನಾಂಗವು ಶೆನಾಂಗ್ ಬೆನ್ಕಾವೊ ಜಿಂಗ್ , 7ನೇಯ ಶತಮಾನದ ತಾಂಗ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥ ಯಾವೊಕ್ಸಿಂಗ್ ಲನ್ (ಟ್ರೀಟೈಸ್ ಆನ್ ದ ನೇಚರ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನಲ್ ಹರ್ಬ್ಸ್ )ಗೆ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೇರಿಸಿದರು. ಪುರಾತನ ಗ್ರೀಕರು ಮತ್ತು ರೋಮನ್ನರು ಸಸ್ಯಗಳ ಔಷಧೀಯ ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿವೆ. ಹಿಪ್ಪೋಕ್ರಾಟಿಸ್‌ನ ಬರವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗಾಲನ್‌ರ ಲೇಖನಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ವೈದ್ಯಪದ್ಧತಿಯು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಔಷಧಿಗಳಿಗೆ ಸೂಕ್ತವಾದ ಮಾದರಿಯನ್ನೂ ನೀಡಿವೆ.

ಸ್ವಚ್ಚವಾದ ಗಾಳಿ, ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಬದ್ಧ ಆಹಾರಪದ್ಧತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ಸರಳವಾದ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಔಷಧಿಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಹಿಪ್ಪೊಕ್ರಾಟಿಸ್ ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಮಾಡಿದ್ದ. ಗ್ಯಾಲನ್ ಸಸ್ಯ, ಪ್ರಾಣಿ ಮತ್ತು ಖನಿಜಾಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಔಷಧ ಮಿಶ್ರಣಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀಡುವುದನ್ನು ಶಿಫಾರಸ್ಸು ಮಾಡಿದನು. ಗ್ರೀಕ್ ವೈದ್ಯರು ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಉಪಯೋಗಗಳ ಮೇಲೆ, ದ ಮೆಟೀರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ ಎಂಬ ಮೊದಲ ಯುರೋಪಿನ ಗ್ರಂಥವನ್ನು ಸಂಕಲನಗೊಳಿಸಿತು.

ಮೊದಲ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಎಡಿಯಲ್ಲಿ ಡಯೋಸ್ಕೊರೈಡ್ಸ್ 17ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಅಧಿಕೃತವಾದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ಸುಮಾರು 500ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ನಿರೂಪಣೆ ನೀಡಿದನು. ಇದೇ ರೀತಿ, ನಂತರದ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಗೆ ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 4ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಗ್ರೀಕ್ ಪುಸ್ತಕ ಥಿಯಾಫ್ರಾಸ್ಟಸ್ ಹಿಸ್ಟೋರಿಯ ಪ್ಲಾಂಟಾರಮ್ ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು.

ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುಗ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮಧ್ಯ ಯುಗದ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಗಳ ಔಷಧ ಮತ್ತು ಇತರ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಉಪಯೋಗವು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕಂಡಿತು. ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಷಯಗಳ ಮೇಲೆ ಬರೆದ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಸನ್ಯಾಸಿ(ಕ್ರೈಸ್ತ)ಗಳ ಮಂದಿರಗಳ ಕೈವಶವಾಯಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳ ಮಂದಿರಗಳು ಸ್ಥಳೀಯ ಔಷಧ ಜ್ಞಾನದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾದವು. ಅವರು ತೋಟಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ತೊಂದರೆಗಳಿಗೆ ಆರೈಕೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾಗುತ್ತಿದ್ದವು.

ಸ್ಥಳದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತಿರುಗಾಡುವ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ನೆಲೆನಿಂತ ಔಷಧ ತಜ್ಞರ ಸಹಕಾರದಿಂದ ಜಾನಪದ ಔಷಧಗಳು ಮನೆ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವ್ಯಾಹತವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದವು. ಇವರಲ್ಲಿ "ತಜ್ಞ ಮಹಿಳೆಯರು" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾದವರು ಪದೇ ಪದೇ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಟ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿದರು. ಮಧ್ಯಯುಗದ ಕೊನೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಗೆಗೆ ಜನರಲ್ಲಿ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಬರುವ ಮೊದಲು ಅಂತಹ ಹೆಂಗಸರನ್ನು ಹುಚ್ಚಿಯರಂತೆ ನೋಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯೆಂದರೆ ಬಿನ್‌ಗೆನ್‌ನ ’ಹಿಲ್ಡ್‌ಗಾರ್ಡ್’ ಇವರು ಹನ್ನೆರಡನೇ ಶತಮಾನದ ಬೆನಡಿಕ್ಟಿನ್‌ನ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಇವರು ಔಷಧ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲೆ ’ಕಾಸಸ್ ಎಂಡ್ ಕ್ಯೂರ್ಸ್ ’ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬಿಮಾರಿಸ್ಥಾನ್ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಮುಸ್ಲಿಂ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾದ ಪರ್ಷಿಯಾ ಮತ್ತು ಅರಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ 9ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಲೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು.

ಇವು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಔಷಧ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗಿಂತ ಮುಂದುವರೆದವುಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಅರೇಬಿಯನ್ನರು ಗ್ರೀಕೋ-ರೋಮನ್ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಲಿಕಾ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ಕಲಿಕೆಗಾಗಿ ದಶ ಸಹಸ್ರ ಸಂಖ್ಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಅರೆಬಿಕ್‌ ಭಾಷೆಗೆ ತರ್ಜುಮೆ ಮಾಡಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.[೨೫] ವ್ಯಾಪಾರದ ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅರಬ್‌ನ ಪ್ರವಾಸಿಗಳು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳಿಂದ ಅಂದರೆ ಭಾರತ ಚೀನಾ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳಿಂದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಶೇಕರಿಸಿ ತರುತ್ತಿದ್ದರು.

ಮೂಲಿಕೆಗಳು, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಮತ್ತು ಅನುವಾದಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಸೋಸಲ್ಪಟ್ಟವು.[೨೬] ಮುಸ್ಲಿಂ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಂ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಹಂತದ ವಾಸ್ತವಿಕವಾದ ಔಷಧಗಳ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ 9ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ[೨೭] ಆಲ್ ದಿನ್ವಾರಿಯವರು 637ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು 13ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇಬ್ನಾಲ್ ಬಿತರ್ 1,400ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಿಡಗಳನ್ನು, ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 300 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಔಷಧಿಗಳು ಅವರ ಸ್ವಂತ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಾಗಿದ್ದವು.[೨೮]

13ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಆಂಡುಲೇಶಿಯಾದ ಇಬ್ನ್ ಆಲ್-ಬೈತರ್‌ರ ಶಿಕ್ಷಕರಾದ ಅರಬ್ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾದ ಅಬು ಆಲ್ ಅಬ್ಬಾಸ್ ಆಲ್ ನಬತಿ ಇವರಿಂದ ಮಟಿರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಆಲ್ ನಿಬಾತಿಯವರು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಧವಿಧವಾದ ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಮಟಿರಿಯಾ ಮೇಡಿಕಾಕ್ಕೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಸರಿಯಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸದ ವರದಿಗಳನ್ನು ನಿಜವಾಗಿ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದ ಮತ್ತು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ವಿಂಗಡಿಸಿದರು. ಈ ವಿಧಾನವು ಮಟಿರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ ಔಷಧ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಲಿಕೆಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಿತು.[೨೯]

ಅವಿಸೆನ್ನಾರವರು ಬರೆದ ’ದಿ ಕೆನಾನ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ’(1025) ಇದು 800 ಪರೀಕ್ಷಿತ ಔಷಧಗಳ, ಸಸ್ಯಗಳ ಮತ್ತು ಖನಿಜಾಂಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ.[೩೦] ಎರಡನೇ ಪುಸ್ತಕವು ಔಷಧಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮೇಲಿನ ಚರ್ಚೆಯಾಗಿದೆ. ಇವು ಜಾಯಿಕಾಯಿ, ಸೋನಾಮುಖಿಯ ಒಣ ಸೊಪ್ಪು, ವಿರೇಚಕ ಗಂಧ, ರೇವಲ್ಚಿನ್ನಿ, ಸಿನ್ನಾಮೊನ್, ಮತ್ತು ರೋಸ್‌ವಾಟರ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೨೫]

ಬಾಗ್ದಾದ್ ಅರಬ್ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಕೇಂದ್ರಸ್ಥಾನವಾಗಿದ್ದು ಇದು 800 ಮತ್ತು 1400ರ ನಡುವೆ ’ಆಲ್ ಅಂದಾಲುಸ್’ ಏನಾಗಿತ್ತೋ ಅಂತಹ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿತ್ತು. ಅಬುಲ್‌ಕಾಸಿಸ್(936-1013) ಇವರು ಕೊರ್ಡೊಬಾದ ಲೇಖಕರಾಗಿದ್ದು ಇವರು ’ದಿ ಬುಕ್ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಂಪಲ್ ’ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದರು. ಇದು ಮುಂದೆ ಯುರೋಪ್‌ನ ಔಷಧ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಕಾರಣವಾದವು. ಮಲಗಾದ ಇಬ್ನ್ ಆಲ್-ಬೈತರ್(1197–1248) ಇವರು ’ಕೊರ್ಪಸ್ ಆಫ್‌ ಸ್ಯಾಂಪಲ್ ’ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಬರೆದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರೇಬಿಯಾದ ಮೂಲಿಕಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು ೨೦೦ಹೊಸ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು.

ಈ ಔಷಧಿಗಳ ವಿವರಗಳು ಕಾಜವಾರ, ಹುಣಸೆ, ವತ್ಸನಾಭಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು.[೨೫][೩೧] ಅಬು ರೇಹಾನ್ ಬಿರುನಿ ಯವರು 11ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು] ಬರೆದ ಮತ್ತು ೧೨ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇಬ್ನ್ ಜುರ್(ಅವೆಂಜೋರ್)(1491ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು)[೩೨] ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಔಷಧಿಗಳ ವಿವರಗಳು ಇದ್ದವು.

ಅವಿಸೆನ್ನಾರವರು ಬರೆದ ’ದಿ ಕೆನಾನ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ’ ಸ್ಪೇನಿನ ಪೀಟರ್‌ರವರು ಬರೆದ ’ಕಮೆಂಟರಿ ಆನ್ ಇಸಾಕ್ ’ ಮತ್ತು ಅಮಾಂಡ್ಸ್‌ನ ಜಾನ್‌ರ ವರ ’ಕಮೆಂಟರಿ ಆನ್ ಅಟೆಂಡೆಟರಿ ಆಫ್ ನಿಕೊಲಾಸ್ ’ ಅವರಿಂದ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೂಲವೂ ಕೂಡ ಮಧ್ಯಯುಗಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ.[೩೩] ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ದಿ ಕೆನಾನ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನೂ[೩೪] ರೋಗಗಳನ್ನು ಹತೋಟಿಯಲ್ಲಿಡಬಹುದಾದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನೂ,[೩೫][೩೬] ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ವಿವರಿಸಿತು.[೩೭][೩೮]

ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಜೊತೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಜಾನಪದ ಔಷಧಗಳು ಮುಂದುವರೆದವು. 15ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನೂರಾರು ಔಷಧಿಗಳು ಮೂಲಿಕೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ನಿರಂತರತೆಯನ್ನು ಸಾರಿದವು. ಥಿಯೋಪ್ರಾಸ್ಟರವರ ’ಹಿಸ್ಟೋರಿಯಾ ಪ್ಲಾಂಟರಂ ’ ಇದು ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಮುದ್ರಿತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಪುಸ್ತಕವಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಡಿಸ್ಕೋರೈಡ್‌ರವರ ’ದೆ ಮಟೆರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ ’ ಅವೆಸಿನ್ನಾರವರ ’ಕೆನಾನ್ ಆಫ್‌ ಮೆಡಿಸಿ ನ್ ಮತ್ತು ಅವೆಂಜೋರ್‌ರವರ ’ಫಾರ್ಮಾಕೋಪಿಯಾ’ ಗಳು ಕೂಡಾ ತುಂಬ ಹಳೆಯವುಗಳಲ್ಲ.

ಚಿತ್ರ:Marjoram.png
ಪಾಕಯೋಗ್ಯ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಘ್ಯುಟೆನ್‌ಬರ್ಗ್ ಈಬುಕ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಜರಮ್ :ಎಮ್. ಜಿ. ಕೈನ್ಸ್‌ರಿಂದ ಅವುಗಳ ಕೃಷಿ ಕಟಾವು ಮತ್ತು ಬಳಕೆಗಳು

ಆಧುನಿಕ ಯುಗ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೫, ೧೬ ಮತ್ತು ೧೭ನೇ ಶತಮಾನಗಳು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸುವರ್ಣ ಯುಗ ಎಂದೇ ಹೇಳಬಹುದು. ಈ ಶತಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಭಾಷೆಯ ಹೊರತಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದರ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗತೊಡಗಿದವು. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಥಮವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧದ ಕುರಿತಾಗಿನ ವಿವರವು 1526ರಲ್ಲಿ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಹರ್ಬಲ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯತು.

ಇಂಗ್ಲೀಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾದ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿನ ಪುಸ್ತಕವೆಂದರೆ ಜಾನ್ ಗೆರಾರ್ದ್ ಇವರು ಬರೆದ ದಿ ಹರ್ಬಲ್ ಅಥವಾ ’ಜನರಲ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ಪ್ಲಾಂಟ್ಸ್’ (ಸಸ್ಯಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಇತಿಹಾಸ)(1597) ಮತ್ತು ನಿಕೋಲಾಸ್ ಕಲ್‌ಪೇಪರ್ ಇವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ದಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಫಿಸಿಶಿಯನ್ ಎನ್‌ಲಾರ್ಜ್ಡ್ (1653). ಗೆರಾರ್ದ್‌ರವರ ಲೇಖನವು ಬೆಲ್ಜಿಯಂನ ಔಷಧಿ ತಜ್ಞರಾದ ಡೊಡೊಯೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಜರ್ಮನ್ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರದ ಮೇಲಿನ ದೃಷ್ಟಾಂತಗಳ ಅನುವಾದವಾಗಿದೆ.

ಮೂಲ ಪ್ರತಿಯು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ವಿಭಾಗಗಳ ತಪ್ಪು ಜೋಡಣೆಯಿಂದ ಹಲವಾರು ತಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್‌ಪೆಪರ್‌ರವರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧಗಳೊಂದಿಗೆ ಜೋತಿಷ್ಯ, ಜಾದೂ, ಜಾನಪದಗಳ ಸಮ್ಮಿಶ್ರಣವು ಗೆರಾರ್ದ್‌ರವರ ಮತ್ತು ಇತರ ಔಷಧೀಯ ಪುಸ್ತಕಗಳಂತೆ ಜನಪ್ರೀಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಿಂದ ಕುಚೋದ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಅನ್ವೇಷಣಾ ಯುಗ ಮತ್ತು ಕೊಲಂಬಿಯಾ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್ ಯುರೋಪ್‌ಗೆ ಹೊಸ ಔಷಧ ಸಸ್ಯಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಮಾಡಿತು.

ಅಜ್ಟೆಕ್ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬಾಡಿಯನಸ್ ಮೆನುಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ಇದು ಮೂಲ ಕೃತಿಯಾಗಿದ್ದು 16ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ಗೆ ತರ್ಜುಮೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು.ಎರಡನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಔಷಧಿಯ ಮೂಲಗಳಾಗಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತ ಬಂದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಸಹಜ ಸಾವುಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದವು. ಬ್ಲಾಕ್ ಡೆತ್ ತಡೆಯಲು ಶುಶ್ರೂಷೆಯ ನಾಲ್ಕು ವಿಧಾನಗಳೂ ಸಾವನ್ನು ತಡೆಯಲು ವಿಫಲವಾಗತೊಡಗಿದವು.

ಇದಾದ ಒಂದು ಶತಮಾನದ ನಂತರ ಪ್ಯಾರಾಸೆಲ್ಸಸ್ ರಾಸಾಯನಿಕ ಔಷಧಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು (ಅರ್ಸೆನಿಕ್, ತಾಮ್ರದ ಸಲ್ಫೇಟ್, ಕಬ್ಬಿಣದ ಅಂಶ, ಪಾದರಸ ಮತ್ತು ಸಲ್ಫರ್‌ಗಳಂತಹುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಔಷಧಗಳು) ಕಂಡು ಹಿಡಿದರು. ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಿದರೂ ಕೂಡ ಸಿಫಿಲಿಸ್‌ ನ್ನು ಬೇಗ ಗುಣಮಾಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರಿಂದ ಎಲ್ಲರ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆಯಿತು. ರಾಸಾಯನ ಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಭೌತ ಶಾಸ್ತ್ರ ಕ್ಷಿಪ್ರಗತಿ ಯಿಂದಾಗಿ ಕಿಮೊಥೆರಪಿ ಮತ್ತು ರಾಸಾಯನಿಕ ಔಷಧಗಳು 20ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭದ್ರವಾಗಿ ಬೇರೂರಿದವು.

ನೂತನ ಮಾನವ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಪಾತ್ರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೈಗಾರಿಕೇತರ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರೋಗಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.[೩೯] 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಹಲವಾರು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರ ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಹಂತ ತಲುಪಿದವು:

  • ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಮೂಲಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಔಷಧಿಯ ಪದ್ಧತಿ.
  • ವಿವಿಧ ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯ ದೇಶಗಳಿಂದ ಸಿದ್ಧಾ ಮತ್ತು ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧ ಪಧತಿಗಳು ಬಂದವು
  • ಚೈನೀಸ್ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಔಷಧಗಳು (ಚೈನೀಸ್ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಶಾಸ್ತ್ರ) 中药 (zhōngyào)
  • ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧಿಗಳು.
  • ಯುನಾನಿ-ಟಿಬ್ ಔಷಧಿಗಳು.
  • ಶಾಮೆನಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳು : ಇವು ಎಲ್ಲ ರೋಗಗಳಿಗೂ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಿದ್ದು, ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾ ಮತ್ತು ಹಿಮಾಲಯಗಳಿಂದ ಸರಬರಾಜಾಗುತ್ತಿದೆ.
  • ಮೂಲ ಅಮೆರಿಕಾದವರ ಔಷಧಿಗಳು.

ಓಪಿಯಂ, ಆ‍ಯ್‌ಸ್ಪರಿನ್, ಡಿಜಿಟಾಲಿಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ವಿನಿನ್‌ಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡತೆ ಈಗ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆರೈಕೆಗಾಗಿ ದೊರೆಯುತ್ತಿರುವ ಔಷಧಗಳು ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಜಾಗತಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ (ಡಬ್ಲ್ಯೂ‌ಎಚ್‌ಒ) ಅಂದಾಜಿನಂತೆ ಜಗತ್ತಿನ ಶೇ.೮೦ರಷ್ಟು ಜನರು ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೪೦] ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ ಔಷಧೋಪಚಾರಗಳು ಬಾಹೀರವೆನ್ನುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ತುಟ್ಟಿಯಾಗಿದೆ. ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಜನರು ದಿನವೊಂದಕ್ಕೆ $2ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಜೀವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೩೯] ಇದಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೀಜಗಳನ್ನು ಬಿತ್ತಿ ಬೆಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಅಥವಾ ನಿಸರ್ಗದಿಂದ ಕಡಿಮೆ ಖರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ಜಗತ್ತಿನ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೈಗಾರಿಕೀಕೃತ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಕೂಡ ಪ್ರಕೃತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮುಂತಾದವುಗಳಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಾಯ ಔಷಧವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. 1998ರಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರ ಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಅವರಿಂದ ಶಿಫಾರಸುಗೊಂಡ ಔಷಧಗಳು ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪಯೋಗಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗದೇ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ.[೪೧]

ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ೨೦೦೭ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರುಗಳು ಒಂದೇ ಮೂಲಿಕೆಯ ಗುಳಿಗೆಯ ಬದಲಾಗಿ ಹಲವು ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದ್ರವ ರೂಪದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಆಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾರೆ.[೪೨]

ಈಗಿನ ದಿನಮಾನಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮತ್ತು ಅಪರೂಪದ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪಥ್ಯದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಿ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಔಷಧ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ತಜ್ಞರುಗಳು, ಸಸ್ಯವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ತಜ್ಞರುಗಳು ಸೇರಿ ರೋಗಶಾಸ್ತ್ರದ ಬೆಳವಳಣಿಗೆಗಾಗಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿರುವುದು ಬಹಳಷ್ಟು ರೋಗಗಳಿಗೆ ಶುಶ್ರೂಷೆ ನೀಡಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಬಹುದಾಗಿದೆ.

ಜಾಗತಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಅಂದಾಜು ಶೇ.25ಔಷಧಿಗಳು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಶೇಕರಿಸಿದವುಗಳಾಗಿವೆ.[೪೩]

  • ಉತ್ತಮ ಗಿಡಗಳಿಂದ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ನೂತನ ಔಷಧಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರುವ 120 ಮಿಶ್ರಣಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ.80ರಷ್ಟು ದಾತುಗಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಔಷಧಿಗಳು ಮತ್ತು ನವೀನ ಔಷಧಿಗಳ ನಡುವೆ ಧನಾತ್ಮಕ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[೨]
  • ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿರುವ ಶೇ.2/3ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳ ಮೂಲವಾಗಿರುವ 35,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಸ್ಯಗಳು ಔಷಧೀಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[verification needed]
  • 7,000 ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಆಧುನಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧ ಮಿಶ್ರಣಗಳು ಸಸ್ಯಗಳಿಂದ ಶೇಖರಿಸಿದ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[೪೪]

ಜೈವಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎಲ್ಲಾ ಸಸ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಸಾಮಾನ್ಯ ಚಯಾಪಚಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುವಾಗ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಸಕ್ಕರೆ ಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಫ್ಯಾಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮೆಟಾಬಲಿಸಮ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಉತ್ಪನ್ನ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ಮೂಲ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಯುಕ್ತಗಳು ಅವಶ್ಯವಿಲ್ಲ ಇದನ್ನು ದ್ವಿತೀಯ ಮೆಟಾಬಲಿಸಮ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಉತ್ಪನ್ನ ಎಂದು ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಉಪಯುಕ್ತವಾದವುಗಳು ಕೇವಲ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟವಾದ ವರ್ಗ ಅಥವಾ ತಳಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಪರಾಗಾಧಾಯಕವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಲು ವರ್ಣದ್ರವ್ಯ ರಕ್ಷಣ ಬೆಳಕು ವಿಕಿರಣ ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಿತ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಚುರುಚುರಿಕೆ ಗಿಡ, ಕಾಡು ಸೇವಂತಿಗೆ ಮತ್ತು ಇಲಿಕಿವಿ ಸೊಪ್ಪಿನಂತಹ ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಳೆ ಗಿಡಗಳು ಔಷಧಿಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.[೪೫][೪೬]

ದ್ವಿತೀಯ ಕಾರ್ಯವಾದ ಮೆಟಾಬಲಿಸಮ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೆಲವು ದ್ವಿತೀಯ ಮೆಟಾಬಲಿಸಮ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ವಿಷವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಕೀಟಗಳು ಗಿಡವನ್ನು ತಿನ್ನುವುದರಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಫೆರಮೋನ್‌ಗಳು ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕಾಗಿ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಪೈಟೊ ಅಲೆಸ್ಕಿಯನ್‌ಗಳು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಶಿಲೀಂದ್ರ ದಾಳಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸುತ್ತವೆ. ಅಲೆಲೊ ಕೆಮಿಕಲ್‌ಗಳು ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯಾದ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳು ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ಬೆಳಕಿಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತವೆ.

ಸಸ್ಯಹಾರಿ ಗುಂಪುಗಳು, ಪರಾಗದಾಯಕಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಣುಜೀವಿಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಸಸ್ಯಗಳು ತಮ್ಮ ಜೈವಿಕ ಪಥವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.[೪೭]

ಬದಲಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ ಏಕ ಸಸ್ಯದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಸ್ಥಿತಿ ಮಾರ್ಪಾಡಾಗಬಹುದು. ಇದು ದ್ವಿತೀಯ ಮೆಟಾಬಲಿಸಮ್ ಕ್ರಿಯೆಯ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಮಾನವನ ಮೇಲೆ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಔಷಧವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯಗಳು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಫೈಟೊಕೆಮಿಕಲ್ಸ್‌ ಗಳನ್ನು ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಗಿ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವು ಜೈವಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

  • ಆಲ್ಕೊಲೈಡ್ಸ್ ನೈಟ್ರೊಜನ್‌ನ ಸುರಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹಲವಾರು ಆಲ್ಕೊಲೈಡ್‌ಗಳು ಕೇಂದ್ರೀಯ ನರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೇಲೆ ಕೌತುಕ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಕೆಫೆನ್ ಕೂಡ ಒಂದು ಆಲ್ಕೊಲೈಡ್ ಆಗಿದೆ. ಇದು ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ತೇಜನವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ದತ್ತೂರವು ತೀಕ್ಷವಾದ ಮತ್ತು ಬರಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಸಾವು ಕೂಡ ತರಬಹುದು.
  • ಪಾಲಿಫೆನಾಲ್ ಅನ್ನು ಫೆನೊಪೊಲಿಕ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಫೆನೊಲ್ ಸುರುಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಎಂಥೋಸಯಾನಿನ್ಸ್ ದ್ರಾಕ್ಷಿಗೆ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಸೊಯಾದಲ್ಲಿ ಐಸೊಫ್ಲೆವೊನ್ಸ್, ಪೈಟೊಎಸ್ಟ್ರೇಜನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಚಹಾಕ್ಕೆ ಕಟುತ್ವ ನೀಡುವ ಟ್ಯಾನಿನ್ಸ್ ಫೆನಿಲಿಕ್ಸ್ ಆಗಿದೆ.
  • ಟರ್ಪೆನಾಯ್ಡ್ಸ್‌ಗಳು ತೆರ್ಪೆನ್ ಬಿಲ್ಡಿಂಗ್ ಬ್ಲಾಕ್ಸ್‌ಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಟರ್ಪೆನ್‌ಗಳು ಎರಡು ಜೋಡಿ ಐಸೊಪ್ರೆನ್ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮೊನೊಟರ್ಪೆನ್ಸ್, ಸೆಸ್ಕ್ವಿಟರ್ಪೆನ್ಸ್, ಡೈಟರ್ಪೆನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಟ್ರೈಟರ್ಪೆನ್ಸ್‌‍ಗಳು ಹಲವಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಐಸೊಪ್ರೇನ್ ಘಟಕಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಗೊಂಡಿವೆ. ಗುಲಾಬಿ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾವೆಂಡರ್ ಪರಿಮಳವು ಮೊನೊಟರ್ಪೇನ್ಸ್‌ನಿಂದಾಗಿದೆ. ಕೆರೊಟಿನಾಯ್ಡ್ಸ್ ಇದು ಕುಂಬಳಕಾಯಿ, ಜೋಳ, ಟೊಮೆಟೊಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು, ಹಳದಿ, ಮತ್ತು ಕಿತ್ತಳೆ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
  • ಗ್ಲೈಕೊಸೈಡ್ಸ್ ಗ್ಲುಕೋಸ್ ಹೊಂದಿದ್ದು ಆ‍ಯ್‌ಗ್ಲಿಕಾನ್‌ ಅಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆ‍ಯ್‌ಗ್ಲಿಕಾನ್ ಒಂದು ಅಣುವಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿದ್ದಾಗ ಜೈವಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಗ್ಲುಕೊಸೈಡ್ ಬಂಧವು ನೀರು ಅಥವಾ ಕಿಣ್ವಗಳಿಂದ ಒಡೆಯುವವರೆಗೆ ನಿಷ್ಕ್ರೀಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಯಾಂತ್ರಿಕ ರಚನೆಯು ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಅಣು ಅಭ್ಯವಾಗುವಾಗುವಂತೆ ಮುಂದೂಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಗನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕೀಲಿಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚೆರ್ರಿ ಹಣ್ಣಿನ ಬೀಜದಲ್ಲಿರುವ ಸೈಯಾನೊಗ್ಲೈಕೊಸೈಡ್ಸ್ ಶಾಕಾಹಾರಿಯಿಂದ ದಾಳಿನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ಮಾತ್ರ ವಿಷವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಡ್ರಗ್ ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ಡಚ್‌ನ "ಡ್ರೂಗ್"(ಫ್ರೆಂಚ್ ಶಬ್ದ ಡ್ರೋಗ್) ಮೂಲಕ ಬಂದಿದೆ. ಇದರರ್ಥ 'ಒಣಗಿದ ಸಸ್ಯ'. ಇದಕ್ಕೆ ಕೆಲವು ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಇನುಲಿನ್ ದಾಹ್ಲಿಯಾಸ್ ಬೇರಿನಿಂದ, ಸಿಂಕೋನಾದಿಂದ ಕ್ವಿನೈಟ್,ಪೊಪ್ಪಿಯಿಂದ ಕೊಡೈನ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಫಿನ್,ಮತ್ತು ಫಾಕ್ಸ್‌ಗ್ಲೊವ್‌ನಿಂದ ಡೈಗೊಕ್ಸಿನ್.

ನೀರು ಹಿಪ್ಪೆಗಿಡದ ತೊಗಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಕ್ರೀಯ ಕಹಿ ಗ್ಲುಕೋಸೈಡ್ ಅಂಶವನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಹಿಪ್ಪೊಕ್ರೆಟ್ಸ್ ಸೂಚಿಸಿದ್ದ. ಇದು ದೇಹದೊಳಗೆ ಸಾಲಿಸೈಲಿಕ್ ಆ‍ಯ್‌ಸಿಡ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತನೆ ಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಲಿಸೈಲಿಕ್ ಆ‍ಯ್‌ಸಿಡ್ ಪತ್ತೆಯು ಆಸಿಟಿಲೆಟೆಡ್ ರೂಪದ ಅಸೆಟೈಲ್ಸಾಲಿಸಿಲಿಕ್ ಅ‍ಯ್‌ಸಿಡ್ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿತು . ಇದನ್ನು " ಆ‍ಯ್‌ಸ್ಪಿರಿನ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸವಿಹುಲ್ಲು ಎಂಬ ಗಿಡದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಆಸ್ಪರಿನ್ ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ಸವಿಹುಲ್ಲಿನ ಲ್ಯಾಟಿನ್ ಗುಂಪಿಗೆ ಸೇರಿದ ಸ್ಪಯರಿಯಾ ದ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ರೂಪವಾಗಿದೆ, ಅಸೆಟೈಲೆಶನ್ ಗುರುತಿಸುವ ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ "ಎ" ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು, ಸರಳವಾದ ಉಚ್ಚಾರಣೆಗಾಗಿ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ "ಇನ್" ಸೇರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.[೪೮] "ಆ‍ಯ್‌ಸ್ಪರಿನ್" ಮೂಲತಃ ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈಗಲೂ ಸಂರಕ್ಷಿಸ್ಪಟ್ಟ ಟ್ರೇಡ್‌ಮಾರ್ಕ್ ಆಗಿದೆ. ಈ ಔಷಧಕ್ಕೆ ಬೇಯರ್ ಎಜಿ ಎಂಬುವನು ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆದಿದ್ದಾನೆ.

ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತತ್ವಜ್ಞಾನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ರೋಸ್‌ಮೆರಿ

ಸಸ್ಯವನ್ನು ಔಷಧವಾಗಿ ಬಳಸುವ ನಾಲ್ಕು ಉಪಯೋಗಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಬಹುದು

  • 1. ಮಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ/ಶಮಾನಿಕ್

ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಎಲ್ಲ ಹಳೆಯ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಈ ರೀತಿಯ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ವೃತ್ತಿಗಾರನು ಕಾಣಿಕೆ ಅಥವಾ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದವನಾಗಿದ್ದು ಅದು ಆತನಿಗೆ/ಅವಳಿಗೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗದ ಒಂದು ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಚೇತನ ಮತ್ತು ಆತ್ಮದಿಂದ ಪರಿಣಾಮ ಹೊಂದುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

  • 2. ಶಕ್ತಿಯುತವಾದದ್ದು

ಇದು ಟಿಸಿಎಂ, ಆಯುರ್ವೇದ ಮತ್ತು ಯುನಾನಿಗಳ ಮುಖ್ಯ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಅವುಗಳ ಶಕ್ತಿಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವಂತಹುದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಹದ ಶಕ್ತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. ವೃತ್ತಿನಿರತ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಹೆಚ್ಚು ತರಬೇತಿ ಹೊಂದಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಸ್ಪಂದಿಸುವವನಾಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅತಿಮಾನುಷ ಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ.

  • 3. ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪ್ರಚೋದನಾ ಶಕ್ತಿ

ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಭೌತರಾಸಾಯನಿಕ ವೃತ್ತಿಗಾರರಿಂದ ಇದು ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌‍ನಲ್ಲಿ ಅಂತವರ ಉಪದೇಶವು ಸಮಕಾಲೀನ ಕಾನೂನಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿತ್ತು. ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಇದು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಇದು ಶರೀರ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ರಿಯೆಯೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿದೆ, ಆದರೆ, ಶಕ್ತಿಯ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಅವಲಂಬನೆಯ ಅಂತ್ಯವಿಲ್ಲ.

  • 4. ರಾಸಾಯನಿಕ

ಫಿಟೋಥೆರಪಿಸ್ಟ್ ಹೆಸರಿನ ಆಧುನಿಕ ವೃತ್ತಿಗಾರರು ಮೂಲಿಕೆಯನ್ನು ಅವರ ರಾಸಾಯನಿಕ ರಚನೆಗೆ ಸೀಮಿತಗೊಳಿಸಿ ವಿವರಿಸಲು ತೊಡಗುತ್ತಾರೆ. ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿನ ದ್ವಿತೀಯ ಚಯಾಪಚಯಗಳ ವಿಶೇಷ ಕೂಡುವಿಕೆಗಳು ಸಿನರ್ಜಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಲ್ಪನೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆ ಅಥವಾ ಪ್ರದರ್ಶನ ತೋರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಔಷಧಿ ವಸ್ತುಗಳು ಸಮಯ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ಆಧುನಿಕ ಮೂಲಿಕಾತಜ್ಞರು ಅನುಮೋದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಓರ್ವ ರೋಗಿಗೆ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಹೃದಯಾಘಾತ ಸಂಭವಿಸಿ ಅಪಾಯವು ಸಮೀಪಿಸಿದ ಸಂದರ್ಭದ ಉದಾಹರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಬಹುದು. ಏನೇ ಆದರೂ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ದೀರ್ಘ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೋಗಿಯನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬಲ್ಲವು, ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ ಔಷಧ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಗದಂತಹ ಪೌಷ್ಠಿಕತೆ ಹಾಗೂ ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನೂ ನೀಡಬಲ್ಲವು. ಗುಣಪಡಿಸುವಂತೆಯೇ ತಡೆಹಿಡಿಯುವುದು ಕೂಡ ಅವರ ಗುರಿ ಎಂಬುದು ಅವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

ಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬೇರುಗಳು ಅಥವಾ ಎಲೆಗಳಂತಹ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಆಯುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮೂಲಿಕೆಯಿಂದ ರಾಸಾಯನಿಕವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ.[೪೯] ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಒಂದೇ ಘಟಕಾಂಶಕ್ಕೆ ಒಂದು ಗೊತ್ತಾದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಔಷಧ ನೀಡುವ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಒಂದೇ ಮಿಶ್ರಣ ಮಾಡಿ ಪೇಟೆಂಟ್ ಪಡೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಆದಾಯ ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು. ವಿವಿಧ ಮೂಲಿಕೆಯಿಂದ ತೆಗೆದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಅನೇಕ ಮೂಲಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕಗೊಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಂಜನ್ನು ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ ಎಂದು ವಾದಿಸಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಒಂದೇ ಮಿಶ್ರಣವನ್ನು ಯಾವಾಗಲೂ ತಿರಸ್ಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.[೫೦]

ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿ, ಒಂದೇ ಮಿಶ್ರಣವು ವಿವಿಧ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೀರಬಹುದು ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಸಮಷ್ಟಿ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕೃತರ ರಾಸಾಯನಿಕವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ನಕಲು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೂಲಿಕೆಯಿಂದ ತೆಗೆದ ರಾಸಾಯನಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಪರಸ್ಪರ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವಯವನ್ನು ಹೂಡುಕುವಿಕೆಯು ಔಷಧಿಯ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಕೆಲವು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಮಿಶ್ರಣದ ಸೇರಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.[೫೧][೫೨] ಔಷಧ ವಸ್ತು ಸಂಶೋಧನಾಕಾರರು ಔಷಧದ ಸಮಷ್ಟಿ ಪರಿಣಾಮದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಪದ್ಧತಿಯು ಅಸಮಂಜಸವಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ತಯಾರಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ.[೫೩]

ಥೈ ಚಿಲ್ಲಿ ಪೆಪ್ಪರ್‌ಗಳು ಕ್ಯಾಪ್ಸಾಸಿನ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ

ವಿಶೇಷ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಷ್ಟಿ ಪರಿಣಾಮ[೫೪] ವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ[೫೫] ಯು ವಿಜ್ಞಾನದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ನೇರ ಪ್ರಶ್ನೆ ಎಂದರೆ ಎರಡನ್ನೂ ಹೇಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದು. ಸಮಷ್ಟಿ ಪರಿಣಾಮದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಸಾಮಾನ್ಯೀಕರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ತಜ್ಞರು ಅವರ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಿಕಾಸದ ಆಧಾರದ ಅರ್ಥ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಮೇಲೆ ಔಷಧವಸ್ತು ವರ್ಗದೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದೆ ವಾದಿಸಬಹುದು.

ಸಸ್ಯಗಳೂ ಮಾನವರಂತೆಯೇ ಇಂತಹ ಆಯ್ಕೆಯ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆಯಾದ್ದರಿಂದ ಅವುಗಳು ವಿಕಿರಣ, ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಆಮ್ಲಜನಕ ಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವಿ ಮುಂತಾದವುಗಳ ವಿರುದ್ಧ ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳಸಿಕೊಂಡರೆ ಮಾತ್ರ ಬದುಕಲು ಸಾಧ್ಯ.[೫೬] ಪ್ರಶಸ್ತವಾದ ರಾಸಾಯನಿಕ ರಕ್ಷಣೆಯು ಆಯ್ಕೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಹತ್ತಾರು ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಯಿತು.[೫೭] ಮಾನವ ರೋಗಗಳು ವಿವಿಧ ಕ್ರಮಗಳದ್ದಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬಿರುವ ರಾಸಾಯನಿಕ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಸೇವಿಸುವುದರಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲ್ಪಡಬಹುದು. ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ, ಉರಿಯೂತ, ಪೌಷ್ಠಿಕತೆ ಮತ್ತು ಆರ್ ಓಎಸ್ (ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಆಮ್ಲಜನಕ ಜಾತಿ) ಇವೆಲ್ಲವೂ ಅಪಧಮನಿಯ ರೋಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದು.[೫೮] ಒಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯು ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತದೆ ಎಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂತೆಯೇ ಆರ್ ಓಎಸ್ ನಂತರ ಒಂದು ಅಂಶವು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಆಧಾರವಾಗಿರಬಹುದು.[೫೯] ಚಿಕ್ಕದಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಒಂದು ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಔಷಧಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಂಬಂಧದ ಒಂದು ಜಾಲ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ. ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಮಾಹಿತಿಗಳ ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು. ಇದು ಔಷಧ ನೀಡುವವರಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ಏಕೆಂದರೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ತರಕಾರಿಗಳಂತೆ, ಚಹಾಗಳಂತೆ ಅಥವಾ ಮಸಾಲೆಗಳಂತೆ ಎರಡು ವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ತೋರಬಲ್ಲವು, ಅವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಹಕರ ಆಧಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಮತ್ತು ಬೃಹತ್ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸೋಂಕುಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿದವು. ಎಥ್ನೋಬೊಟೊನಿ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಮಾಹಿತಿಯ ಮತ್ತೊಂದು ಮೂಲವಾಗಿದೆ.[೬೦] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಪ್ರಾದೇಶಿಕರು ಹತ್ತಿರದ ಸಂಬಂಧಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಸಾಧಕತೆಯ ಸಾಕ್ಷಿಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ಇದೇ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ತಜ್ಞರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುವುದೆಂದರೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದಾಖಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ಉಪಯೋಗಿಸಲು ವಿಫಲವಾದ ಮೂಲ ಸಂಪತ್ತು.[೬೧] ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಬೆಲೆಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿಯ ಉಪಯೋಗವು ಒಂದೇ ಗುರಿಯನ್ನು ತಲುಪುವುದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಉಪಯೋಗದಲ್ಲಿ ಕೃತಕ ಅಂಶದ ಕಾರ್ಯವು ಯಾವಾಗ ಅಸಮಂಜಸವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದೇ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಜನಪ್ರಿಯತೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನ್ಯಾಶನಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಕಾಂಪ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಅಂಡ್ ಅಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್ನಿಂದ 2004 ರ ಮೇ ನಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವರದಿಯು ಪೂರಕವಾಗುವ ಮತ್ತು ಪರ್ಯಾಯವಾದ ಔಷಧ (ಸಿಎಎಂ) ವನ್ನು ಯಾರು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏನು ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಮತ್ತು ಏಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬುದರ ಮೇಲೆ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿತು. 2002 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ 18 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಷಗಳ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು.

ಈ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಯಾವಾಗ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು ಅಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿತೋ ಆಗ ವಿಟಮಿನ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಖನಿಜಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಔಷಧೋಪಚಾರ, ಅಥವಾ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಉಪಯೋಗವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಿಎಎಂ ಔಷಧೋಪಚಾರವಾಗಿದೆ (18.9%).[೬೨][೬೩]

ಯುರೋಪ್ನಲ್ಲಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ಪರಿಹಾರವು ಅತ್ಯಂಸ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯು ಔಷಧ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಂದ ಹಂಚಲ್ಪಡುತ್ತದೆ (ಉದಾ. ಅಪೋಥೆಕೆ). ಕಟ್ಟಳೆ ವಿಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಔಷಧಗಳು ಎಣ್ಣೆಗಳು, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಅಥವಾ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಚಹಾಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಮಾರಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಔಷಧೋಪಚಾರವು ಪಕ್ಕಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಔದ್ಯಮಿಕವಾಗಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂಬಂತೆ ಕೆಲವರಿಂದ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೬೪] ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ನಲ್ಲಿ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ತರಬೇತಿಯು ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಅನುದಾನಕ್ಕೊಳಪಟ್ಟ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಈಸ್ಟ್ ಲಂಡನ್, ಮಿಡಲ್ ಸೆಕ್ಸ್ ಯುವನರ್ಸಿಟಿ, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಲ್ಯಾಂಕಶೈರ್, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ವೆಸ್ಟ್ ಮಿನ್ ಸ್ಟರ್, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫಿ ಲಿಂಕನ್ ಮತ್ತು ಎಡಿನ್ ಬರ್ಗ್ ನಲ್ಲಿರುವ ನೇಪಿಯರ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿಗಳಂತಹ ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪದವಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ವಿಜ್ಞಾನಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪದವಿಯಗೆ ಬಾಸ್ಟಿರ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ, ಮತ್ತು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ವೈದ್ಯಕೀಯದಲ್ಲಿ ಮಾಸ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪದವಿಯನ್ನು ಟಾಯಿ ಸೋಫಿಯಾ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಅನೇಕ ಸಣ್ಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳ ಅವಕಾಶ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

2004 ರ ಕೊಕ್ರೇನ್ ಕೊಲಾಬ್ರೇಶನ್ ಪುನರ್ವಿಮರ್ಶೆಯು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಔಷಧೋಪಚಾರಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಗಟ್ಟಿಯಾದ ಸಾಕ್ಷಿಗಳಿಂದ ಸಾಕ್ಷೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಆದರೆ ಎಲ್ಲ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿತು.[೬೫]

ಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧಿ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಪ್ರಕಾರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಡಯೋಸ್ಕೊರಿಡ್ಸ್’ ಮಟೀರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ, ಸಿ. ಅರೇಬಿಕ್‌ನಲ್ಲಿ 1334 ಪ್ರತಿ, ಕ್ಯುಮಿನ್ ಮತ್ತು ಡಿಲ್‌ನ ಔಷಧೀಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.

ಔಷಧೀಯ ಗಿಡಗಳ ಬಳಕೆ ಬಹಳ ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿರಬಹುದು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಪಾಕಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆ ಅಥವಾ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಚಹಾದ ಅಥವಾ ಪೂರಕದ ಸೇವನೆ, ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಕೆಲವು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿ ಹಲವು ಬಾರಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಬಾರಿ ಇಂಥಹ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ವೃತ್ತಿನಿರತ ಔಷಧಿ-ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಕಂಪನಿಗಳು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ.

ಹಲವು ಔಷಧಿ-ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು, ವೃತ್ತಿನಿರತ ಹಾಗೂ ಹವ್ಯಾಸಿಗರಿಬ್ಬರೂ, ಅನೇಕವೇಳೆ ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ "ವೈಲ್ಡ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್" (ತನ್ನ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅಥವಾ ಕಾಡು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು) ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.

ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿನಾದ ಔಷಧಿ ಎರಡರಲ್ಲೂ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಕೆಲವು ಸಂಶೋಧಕರು ಆಧುನಿಕ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬೆಳಕಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಪುರಾತನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪಠ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಂಗಡಿಸಿ ಅರಿತುಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ವಿಚಾರ ಅಂದರೆ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲಿ ಯಿನ್-ಯಾಂಗ್ ಸಮತೋಲನ ಪ್ರೊ-ಒಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ ಹಾಗೂ ಆಂಟಿ-ಒಕ್ಸಿಡೆಂಟ್ ಸಮತೋಲನಕ್ಕೆ ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ.

ಹಲವು ಯಿನ್ ಹಾಗೂ ಯಾಂಗ್ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ORAC ಅರ್ಹತೆಯ ಅಂದಾಜಿನ ಹಲವು ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಂದ ಈ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಬೆಂಬಲಿತಗೊಂಡಿದೆ.[೬೬][೬೭] ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ, ಆರಂಭಿಕ ಸ್ಥಾಯಿಗರು ಯುರೋಪ್‌ನಿಂದ ಆಯಾತವಾದ ಗಿಡಗಳ ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಭಾರತೀಯ ಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತರಾಗಿದ್ದರು. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಒಬ್ಬ ಯಶಸ್ವಿ ವೃತ್ತಿಗಾರ, ಸ್ಯಾಮ್ಯೂಲ್ ಥೊಂಸನ್ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಜನಪ್ರೀಯ ಔಷಧಿಯ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳ್ಳಿಸಿದರು. ಫಿಸಿಯೋಮೆಡಿಕಲಿಸಂ ಎಂಬ ಒಂದು ಆಧುನಿಕ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ಶಿಕ್ಷಣ ವಿಷಯದಿಂದ ಪರಿಚಿತವಾದ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯನ್ನು ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು.

ಇನ್ನೊಂದು ಸಮೂಹ, ದಿ ಎಕ್ಲೆಕ್ಟಿಕ್ಸ್, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ವೈದಕೀಯ ವೃತ್ತಿಯ ಉಪಶಾಖೆಯಾಗಿತ್ತು, ಇವರು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಪಾದರಸ ಹಾಗೂ ರಕ್ತ ಸುರಿಯುವಿಕೆಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಅನುಷ್ಠಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಇವೇ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾದ ಅಮೇರಿಕನ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಕಾರ್ಯಗಳಿಂದ ಎರಡು ಸಮೂಹಗಳು ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಜಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು.

ಚೆರೊಕಿ ಔಷಧಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಆಹಾರಗಳು, ಔಷಧಿಗಳು ಹಾಗೂ ಜೀವಾಣುವಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವಿಷದಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಚೆರೊಕಿ ಮೂಲಿಕೆ-ವ್ಯಾಪಾರಿ ಡೆವಿಡ್ ವಿನ್ಸ್‌ಟನ್‌ರ ಅನುಸಾರ, ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹಾಗೂ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಎರಡರ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾದ ಒಂದು ರೋಗದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಏಳು ಗಿಡಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೬೮]

ಭಾರತದಲ್ಲಿ, 30 ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದ ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧಿ ಜಟಿಲ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, "ವಾತಾ", "ಪಿತ್ತಾ" ಅಥವಾ "ಕಫಾ"ವನ್ನು ಸಮತೋಲಿಸಲು ಒಂದು ಗಣನೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು "ಪರಿವರ್ತನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ"ಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದನ್ನು ಸೇರಿಸಿ.[೬೯]

ತಮಿಳು ನಾಡಿನಲ್ಲಿ, ಸಿದ್ಧಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪದ್ಧತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾದ ತನ್ನದೆ ಜನಪ್ರಿಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಈಗ ತಮಿಳರು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಿದ್ಧಾ ಪದ್ಧತಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಮಿಳು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಔಷಧಿಗಳ ಭಿನ್ನವಾದ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಅದರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 300,000 ಪಂಕ್ತಿಗಳಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಂಗರಚನಾಶಾಸ್ತ್ರ, ಲೈಂಗಿಕತೆ ("ಕೊಕೊಕಾಮ್" ಶ್ರೇಷ್ಠ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಶಾಸ್ತ್ರಗ್ರಂಥ), ಮೂಲಿಕೆಗಳ, ಖನಿಜಗಳ, ಮತ್ತು ಧಾತುಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಸಂಬದ್ಧವಾದ ಹಲವು ರೋಗಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತ.

ಆಯುರ್ವೇದ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿದೆ, ಆದರೆ ಸಂಸ್ಕೃತವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಾ ಹಾಗೂ ಇತರ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.[೭೦]

ಇದಲ್ಲದೆ, ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯ ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಆಧುನಿಕ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿವೆ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿಲಿಯಂ ಲೆಸಸ್ಸೆರ್‌ ಅವರ ಟ್ರೈಯುನ್ ಸೂತ್ರ, ಇದು ಪೈಥಾಗೊರಿಯನ್ ಪ್ರತಿಮಾವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಚಿನಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳ ಜೊತೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಪೂರಕಗೊಳಿಸುವ, ವ್ಯಯಗೊಳಿಸುವ ಅಥವಾ ಬಾಧಿಸಿದ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಮೂರು ಸಂಬಂಧಿತ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ತಟಸ್ಥವಾಗಿ ಪೋಷಿಸುವ 9 ಮೂಲಿಕೆ ಸೂತ್ರಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತದೆ.

ಅವರ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರಭಾವಿ ಅಮೆರಿಕನ್ ಮೂಲಿಕೆ-ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಜೀವನಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವಂತ ಅಭ್ಯಾಸಾವಧಿಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೂಲಕ ಕಲಿಸಿ ಕೊಡಲಾಗಿದೆ. ದಿ ವಿಲಿಯಮ್ ಲೆಸಸ್ಸೆರ್ ದಾಖಲೆ[೭೧] ಹಾಗೂ ದಿ ಡೆವಿಡ್ ವಿನ್ಸ್‌ಟನ್ ಸೆಂಟರ್ ಫೊರ್ ಹರ್ಬಲ್ ಸ್ಟಡೀಸ್.[೭೨] ಮೂಲಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಔಷಧಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ.

ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಕೆಲವು ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಅಥವಾ ಪ್ರತಿಜೀವಿಕಗಳು, ಪುಷ್ಟಿದಾಯಕಗಳು, ಹಾಗೂ ಜೀವಾಣುವಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವಿಷವನ್ನು ನಿಷ್ಪರಿಣಾಮಗೊಳಿಸುವ ಹಾಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದು. ಹಲವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಪರಿಹಾರೋಪಾಯಗಳು ಆರಂಭಿಕ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ವಿಷಕಾರಿಯಲ್ಲ ಎಂದು ಸಿದ್ಧಿಸಲು ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲಿನ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದಾವೆ.

ಗಾವೊ, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಒಂದು ಮೂಲಿಕೆ, ನೈಜೀರಿಯದ ಜೋಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಸಂಶೋಧಕರು ಮತ್ತು ಔಷಧೀಯ ಸಂಶೋಧನೆ ಹಾಗೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಇವರು ಇಲಿಗಳ ಮೇಲೆ ಇದನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬೈಯೊಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಅನುಸಾರ, ಗಾವೊ ವಿಷತ್ವದ ಮತ್ತು ಪ್ರಚೋದಿತ ಜ್ವರ, ಭೇದಿ ಹಾಗೂ ಉರಿಯೂತಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣವಾಯಿತು.[೭೩]

ಔಷಧಿ ನೀಡುವಿಕೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮೂಲಿಕೆ ಉತ್ಪನ್ನದ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಸಂಯೋಜನೆ ಅದರ ಸಾರತೆಗೆಯುವ ಕ್ರಮದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಟಿಸೆನ್ ಧ್ರುವೀಯ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಸಂಪನ್ನವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಕಾರಣ ನೀರು ಒಂದು ಧ್ರುವೀಯ ದ್ರಾವಕ. ಇನ್ನೊಂದೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಎಣ್ಣೆ ಒಂದು ಧ್ರುವೀಯವಲ್ಲದ ದ್ರಾವಕ ಹಾಗೂ ಅದು ಧ್ರುವೀಯವಲ್ಲದ ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಎಲ್ಲೊ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದೆ. ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಹಲವು ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸಬಹುದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ:

  • ಗಾಯಗಳಿಗೆ ಹಚ್ಚುವ ಟಿಂಕ್ಚರ್‌ಗಳು - ಎಕಿನೆಷಿಯ ಸಾರದ ಮೂಲಿಕೆಗಳಂತಹ ಆಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಸಾರಗಳು. ಸಾಮಾಣ್ಯವಾಗಿ 100% ಶುದ್ಧ ಇಥನೊಲ್ (ಅಥವಾ 100% ಇಥನೊಲ್ ಹಾಗೂ ನೀರಿನ ಮಿಶ್ರಣ) ಅನ್ನು ಮೂಲಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿ ಪಡೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ಟಿಂಕ್ಚರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 25% ಇಥನೊಲ್ (ಕೆಲವು ಸಲ 90%) ಇರುತ್ತದೆ.[೭೪] ಟಿಂಕ್ಚರ್ ಪದವನ್ನು ಕೆಲವು ಬಾರಿ ಇಥನೊಲ್ ಅಲ್ಲದೆ ಇತರ ದ್ರಾವಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಮಾಡುವ ತಯಾರಿಕೆಗಳಿಗೂ ಅನ್ವಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಮದ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಿದ್ಧರಸಗಳು - ಇವು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಆಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಸಾರ; ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಇಥನೋಲ್‌ನ ಶೇಕಡಾವಾರು 12-38% [೭೪] ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಮದ್ಯ ಮದ್ಯದ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಆರ್ದ್ರೀಕರಣವಾದರೆ, ಸಿದ್ಧರಸ ಮದ್ಯಸಾರದ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಆರ್ದ್ರೀಕರಣ (ಉದಾಹರಣೆ, ವೊಡ್ಕ, ಗ್ರಪ್ಪಾ, ಇತರೆ).
  • ಟಿಸೆನ್‌ಗಳು - ಕ್ಯಾಮೊಮೈಲ್ ಅಂತಹ ಮೂಲಿಕೆಯ ಬಿಸಿ ನೀರಿನ ಸಾರ.
  • ಡಿಕೊಕ್ಷನ್‌ಗಳು - ಸಾಮಾಣ್ಯವಾಗಿ ಬೇರುಗಳ ಅಥವಾ ತೊಗಟೆಯ ಬಹು-ಕಾಲದ ಕುದಿತ ಸಾರ.
  • ಮಿದುಗೊಳಿಸಿದವು - ಹೆಚ್ಚು ಲೋಳೆ ಇರುವ ಗಡಗಳ ತಂಪಾದ ಒಳಕ್ಕೆ ಸುರಿಯುವುಕೆ - ಸಣ್ಣ ಕರ್ಪೂರದ ಎಲೆ, ನಿಂಬೆ ವಾಸನೆಯ ಎಲೆಗಳುಳ್ಳ ಒಂದು ಬೇರು, ಇತರೆಯ ತರಹ ಅಂಶಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಗಿಡಗಳನ್ನು ಸಣ್ಣದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚಿ ತಣ್ಣಿರಿಗೆ ಬೆರೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ನಂತರ 7 ರಿಂದ 12 ಘಂಟೆಗಳವರೆಗೆ ನೆನೆಯಲು ಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ (ಬಳಸಿದ ಮೂಲಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ). ಹಲವು ಮಿದುಗೊಳಿಸಿದವುಗಳಿಗೆ 10 ಘಂಟೆಗಳು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೭೪]
  • ದ್ರಾಕ್ಷಿ ಸೇಬುಗಳ ಕಟು ಹುಳಿ ರಸಗಳು - ಟಿಂಕ್ಚರ್‌ಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಬಗೆಯಲ್ಲೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ದ್ರಾವಕದಂತೆ ಅಸಿಟಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ದ್ರಾವಣವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಪ್ರಕೃತಗಳು:
    • ಅವಶ್ಯಕವಾದ ಎಣ್ಣೆಗಳು - ಅವಶ್ಯವಾದ ಎಣ್ಣೆ ಸಾರಗಳ ಬಳಕೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ವಾಹಕ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ತೆಳುವಾಗಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ (ಹಲವು ಅವಶ್ಯಕವಾದ ಎಣ್ಣೆಗಳು ನೇರವಾಗಿ ಬಳಸಿದರೆ ಚರ್ಮವನ್ನು ಸುಡಬಹುದು ಅಥವಾ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣವಾಗಬಹುದು - ಒಲಿವ್ ಎಣ್ಣೆ ಅಥವಾ ಬಾದಾಮಿ ಎಣ್ಣೆಯಂತಹ ಯಾವುದೇ ಇತರ ಆಹಾರ ವರ್ಗದ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ತೆಳುವಾಗಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಪ್ರಕೃತದ ಹಾಗೆ ಬಳಸಬಹುದು).[೭೫]
    • ಲೇಪಗಳು, ಎಣ್ಣೆಗಳು, ಮುಲಾಮುಗಳು, ಚರ್ಮಲೇಪಗಳು ಹಾಗೂ ದ್ರವ ಲೇಪಗಳು - ಹಲವು ಪ್ರಕೃತ ಬಳಕೆಗಳು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಎಣ್ಣೆ ಸಾರಗಳು. ಒಂದು ಆಹಾರ ವರ್ಗದ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ವಾರಗಳಿಂದ ತಿಂಗಳುಗಟ್ಟಲೆ ನೆನೆಸಿದರೆ ಕೆಲವು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಫೈಟೊರಾಸಾನಿಕಗಳು ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಾರವನ್ನು ಬಿಡುತ್ತವೆ.
  • ಈ ಎಣ್ಣೆಯನ್ನು ಲೇಪಗಳು, ಚರ್ಮಲೇಪಗಳು, ದ್ರವ ಲೇಪಗಳಾಗಿ ಮಾಡಿ ಅಥವಾ ಬರಿ ಹಾಗೆಯೆ ಎಣ್ಣೆಯಾಗಿ ಪ್ರಕೃತ ಬಳಕೆಗೆ ಬಳಸಬಹುದು. ಯಾವುದೇ ಮಾಲೀಸು ಮಾಡುವ ಎಣ್ಣೆಗಳು, ಸೂಕ್ಷ್ಮಕ್ರಿಮಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಲೇಪಗಳು ಹಾಗೂ ಗಾಯ ವಾಸಿ ಮಾಡುವ ಸಂಯೋಜನಗಳನ್ನು ಇದೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
    • ಬಿಸಿಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಚೂರ್ಣಗಳು - ಇಡೀ ಸಸ್ಯವನ್ನು (ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯ ಭಾಗವನ್ನು) ಬಿಸಿಕಟ್ಟು ಅಥವಾ ಚೂರ್ಣವನ್ನಾಗಿ ಅರೆಯಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಕುಟ್ಟಿ, ಒಣಗಿಸಿ, ತುಸು ನೀರಿನಿಂದ ಮೆತ್ತಗೆ ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಇಡಿ ಮೂಲಿಕೆಯ ಸೇವನೆ - ಇದನ್ನು ವಣಗಿದ ರೂಪದಲ್ಲಿ (ಮೂಲಿಕೆ ಪುಡಿ), ಅಥವಾ ತಾಜಾ ರಸ (ತಾಜಾ ಎಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರ ಗಿಡದ ಭಾಗಗಳು).
  • ಸಿಹಿಪಾನೀಯಗಳು - ಸಿಹಿಪಾನೀಯ ಅಥವಾ ಜೇನುತುಪ್ಪದಿಂದ ಮಾಡಿದ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಾರ. ಅರವತೈದು ಭಾಗಗಳ ಸಕ್ಕರೆಯನ್ನು 35 ಭಾಗಗಳ ನೀರು ಹಾಗೂ ಮೂಲಿಕೆಯ ಜೊತೆ ಬೆರಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲವನ್ನು ಕುದಿಸಿ ಮೂರು ವಾರಗಳವರೆಗೆ ನೆನೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೭೪]
  • ಸಾರಗಳು - ದ್ರವ ಸಾರಗಳು, ವಣ ಸಾರಗಳು ಹಾಗೂ ಆವೀಕಾರಕಗಳು ಸೇರಿವೆ. ದ್ರವ ಸಾರಗಳು ಟಿಂಕ್ಚರ್‌ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇಥನೋಲ್ ಶೇಕಡಾವಾರು ಹೊಂದ ದ್ರವಗಳು. ಅವುಗಳನ್ನು (ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ) ವಾಯು ಶೂನ್ಯತೆಯಿಂದ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸಿದ ಟಿಂಕ್ಚರ್‌ಗಳಿಂದ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
  • ಗಿಡಗಳ ಮೂಲವಸ್ತುವಿನ ಸಾರ ಆವಿಯಾಗಿ ವಣ ರಾಶಿ ಉಳಿದು ವಣ ಸಾರಗಳು ಆಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಸ್ಕರಿಸಿ ಕೋಶ ಅಥವಾ ಗುಳಿಗೆ ತಯಾರಿಸ ಬಹುದು.[೭೪] ಆವಿಕಾರಕವು ಘನೀಭವಿಸುವ-ವಣಗಿಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾದ ಒಂದು ವಣ ಸಾರ.
  • ಸುವಾಸನೆ ಚಿಕತ್ಸೆಯಲ್ಲಿನ ಉಸಿರೆಳೆತವನ್ನು ಮನೋಭಾವ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು[೭೬][೭೭], ಇದರಿಂದ ಸೈನಸ್ ಸೋಂಕು ಅಥವಾ ಕಫವನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಬಹುದುಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Closing </ref> missing for <ref> tag

ಒಂದು ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಪರಿಶೀಲನೆಯ (1999ರ ಸಮಯದಿಂದ) ಹೇಳಿಕೆ ಪ್ರಾಕಾರ ಗಾಯ ವಾಸಿ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆಲೊ ವೆರಾದ ಉತ್ತೇಜನದ ಪ್ರಭಾವ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ನಂತರದ ಒಂದು ಪರಿಶೀಲನೆ (2007ರ ಸಮಯದಿಂದ) ಆಲೊ ವೆರಾದ ಬಳಕೆ ಮೊದಲ ಹಾಗೂ ಎರಡನೇಯ ಮಟ್ಟದ ಸುಟ್ಟಗಾಯಗಳನ್ನು ವಾಸಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಚಿತ ಸಾಕ್ಷಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ.[೭೮][೭೯]

  • ಇನ್-ವಿಟ್ರೊ ಅಧ್ಯಯನಗಳು[೮೦] ಹಾಗೂ ಒಂದು ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನದ ಅನುಸಾರ ಆರ್ಟಿಚೊಕ್ (ಸೈನಾರ ಕಾರ್ಡುಂಕ್ಲಸ್ ) ಕೊಬ್ಬಿನ ಮಟ್ಟಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಬಹುದು.[೮೧]
  • ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ಬೆರ್ರಿ ಎಲೆ (ರುಬಸ್ ಫ್ರುಟಿಕೊಸಸ್ ) ಪ್ರಸಾಧನ ಕಲೆಯ ಸಮುದಾಯದ ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದೆ ಕಾರಣ ಇದು ತ್ವಚೆಯ ಸುಕ್ಕು ಬೀಳುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯವಾಗುವ ಮೆಟ್ಯಾಲೊಪ್ರೊಟಿನೆಸೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೮೨]
  • ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ರಸ್ಪಬೆರ್ರಿ (ರುಬಸ್ ಆಕ್ಸಿಡೆಂಷಿಯಲ್ಸ್ ) ಬಾಯಿಯ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಅನ್ನು ತಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಬಹುದು.[೮೩][೮೪][೮೫]
  • ಬೂಫೊನ್ (ಬೂಫೊನ್ ಡಿಸ್ಟಿಚ ) ಅತಿ ವಿಷಯುಕ್ತ ಈ ಗಿಡವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೮೬] ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಹಾಗೂ ಇನ್ ವಿವೊ ಖಿನ್ನತೆಯ ವಿರುದ್ಧ ಪರಿಣಾಮ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆ ನಿದರ್ಶನ ನೀಡಿದೆ.[೮೭][೮೮][೮೯]
  • ಬಟ್ಟರ್‌ಬರ್ (ಪೆಟಸೈಟ್ಸ್ ಹೈಬ್ರಿಡಸ್)
  • ಕ್ಯಾಲೆಡುಲ (ಕ್ಯಾಲೆಡುಲ ಒಫಿಷಿನಲಿಸ್) ಹೊಟ್ಟೆಯ ಸೆಡೆತಗಳು ಹಾಗೂ ಮಲಬದ್ಧತೆಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೯೦] ಕ್ಯಾಲೆಡುಲ ಒಫಿಷಿನಲಿಸ್ ಹೂವುಗಳ ನೀರಿನ-ಇಥನೊಲ್ ಸಾರಯೊಂದಿಗೆ ಸ್ಪ್ಯಾಸ್ಮೊಲಿಟಿಕ್ ಹಾಗೂ ಸ್ಪ್ಯಾಸ್ಮೊಜೆನಿಕ್ ಎರಡು ಪ್ರಭಾವಗಳಿವೆ ಎಂದು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಹೀಗೆ ಈ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಬಳಕೆಗೆ ಒಂದು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಾರ್ಕಿಕಾಧಾರ ನೀಡಿದೆ.[೯೦]

ಕ್ಯಾಲೆಡುಲ ಚರ್ಮಲೇಪ ಅಥವಾ ಮುಲಾಮು ವಿಕಿರಣದಿಂದಾಗುವ ಚರ್ಮದ ಉರಿಯೂತದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಕಾರಿ ಎಂದು ಹೇಳಲು "ಸೀಮಿತ ಪುರಾವೆಗಳಿವೆ".[೯೧][೯೨]

  • ಭಂಗಿಗಿಡ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಭಂಗಿಗಿಡ ಕೂಡ ನೋಡಿ.
  • ಕ್ರ್ಯಾನ್‌ಬೆರ್ರಿ (ವ್ಯಾಸಿನಿಯಮ್ ಒಕ್ಸಿಕೊಕೊಸ್) ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಮರಳುವ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳ ಜೊತೆಯ ಮೂತ್ರದ ಸಣ್ಣಗ್ರಂಥದ ಸೋಂಕುಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಕಾರಿ ಆಗಿರಬಹುದು.[೯೩]
  • ಎಕಿನೇಶಿಯ (ಎಕಿನೇಶಿಯ ಅಂಗಸ್ಟಿಫೊಲಿಯ, ಎಕಿನೇಶಿಯ ಪಲಿಡ, ಎಕಿನೇಶಿಯ ಪರ್‌ಪರಿಯ ) ಸಾರ ರೈನೊವೈರಸ್‌ನ ಶೀತಗಳ ಅವಧಿ ಹಾಗೂ ಉಗ್ರತೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ; ಹೇಗಿದ್ದರೂ, ಯೋಗ್ಯ ಔಷಧ ಪ್ರಮಾಣ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವುದಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರಬಹುದು ಹಾಗೂ ಅಧಿಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆ ಬೇಕಾಗಬಹುದು.[೯೪][೯೫]
  • ಎಲ್ಡರ್ ಬೆರ್ರಿ (ಸ್ಯಾಂಬಕಸ್ ನೈಗ್ರ ) ತೀವ್ರ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕವಾದ ವೈರಸ್ ರೋಗದ ಬಗೆ A ಹಾಗೂ B ಇಂದ ವೇಗವಾದ ಸ್ವಸ್ಥಿತಿ ಆಗಬಹುದು.[೯೬] ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಅವಿಯನ್ ಇನ್‌ಫ್ಲೂವೆಂಜಾದ ಪ್ರಸಂಗದಲ್ಲಿ ಇದು ಪ್ರಾಯಶಃ ಅಪಾಯಕರಿವಾಗಿರಬಹುದು ಕಾರಣ ಉತ್ತೇಜಕ ಪ್ರತಿರಕ್ಷಕ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಸೈಟೊಕಿನ್ ಕ್ಯಾಸ್ಕೇಡ್‌ಗೆ ತೀವ್ರಗೊಳಿಸಬಹುದು.[೯೭]
  • ಫಿವರ್‌ಫಿಯು (ಕ್ರೈಸ್ಯಾಂತೆಮಮ್ ಪರ್ತೆನಿಯಂ ) ಕೆಲವು ಸಲ ಮೈಗ್ರೇನ್ ತಲೆನೋವಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸ ಲಾಗುತ್ತದೆ.[೯೮] ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಫಿವರ್ ಫಿಯುನ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಹಲವು ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಪಲಪ್ರದತೆ ತೋರುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಅಸ್ಪಷ್ಟ ಪಲಪ್ರದತೆ ತೋರುತ್ತವೆ, ಒಂದು ಅತಿ ಇತ್ತೀಚಿನ RTC ಅನುಕೂಲಕರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ[೯೯][೧೦೦][೧೦೧] ಫಿವರ್ ಫಿಯು ಅನ್ನು ಗರ್ಭಿಣಿಯರಿಗೆ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗದು ಕಾರಣ ಅದು ಭ್ರೂಣಕ್ಕೆ ಅಪಾಯಕಾರಿವಾಗಬಹುದು.[೧೦೨][೧೦೩]
  • ಗಾವು (ಫೈಧೆರ್ಬಿಯ ಅಲ್ಬಿಡ ), ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೂಲಿಕೆಯ ಔಷಧಿ, ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಭರವಸೆ ತೋರಿಸಿದೆ.[೧೦೪]
  • ಬೆಳ್ಳುಳ್ಳಿ (ಅಲಿಯಂ ಸಟಿವಂ ) ಒಟ್ಟು ಕೊಬ್ಬಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೧೦೫]
  • ಜರ್ಮನ್ ಕ್ಯಾಮೊಮೈಲ್ (ಮ್ಯಾಟ್ರಿಕರಿಯ ಕ್ಯಾಮೊಮೈಲ ) ಆಂಟಿಸ್ಪಾಸ್ಮೊಡಿಕ್, ಆನ್‌ಕ್ಸಿಯೊಲೈಟಿಕ್, ಆಂಟಿಇನ್‌ಫ್ಲಾಮೆಟೊರಿ ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಆಂಟಿಮ್ಯುಟೆಜೆನಿಕ್ ಹಾಗೂ ಕೊಬ್ಬು-ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಶೋಧನದಲ್ಲಿ ನಿದರ್ಶಿಸಿದೆ.[೧೦೬] ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಕ್ಯಾಮೊಮೈಲ್ ಮಿತವಾದ ಪ್ರತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಉತ್ಕರ್ಷಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರತಿಕಿರುಬಿಲ್ಲೆಯ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನಿದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ವಿರುದ್ಧದ ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ.[೧೦೭][೧೦೮] ಹರ್ಪಿಸ್ ಸಿಂಪ್ಲೆಕ್ಸ್ ವೈರಸ್ ಬಗೆ 2 (HSV-2) ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ಯಾಮೊಮೈಲ್‌ನ ಆಶ್ಯಕ ಎಣ್ಣೆ ಒಂದು ಭರವಸೆಯ ಪ್ರತಿರೋಗಕಾರಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ತೋರುತ್ತದೆ.[೧೦೯]
  • ಶುಂಟಿ (ಜ಼ಿಂಗಿಬರ್ ಒಫಿಸಿನೆಲ್ ), 25೦ mg ಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಕೋಶದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ವಿಧಿಸಿದರೆ, ಮಾನವ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಿಣಿಯರ ಪಿತ್ತೋದ್ರೇಕ ಹಾಗೂ ವಾಂತಿಮಾಡುವುದು ಪ್ರಭಾವಕಾರಿಯಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಯಿತು.[೧೧೦]
  • ಗ್ರೇಪ್‌ಹಣ್ಣುವಿನ (ನಾರಿಂಜೆನಿನ್) ಅಂಶಗಳು ಸ್ಥೂಲಕಾಯತೆಯನ್ನು ತಡೆಯಬಹುದು.
  • ಹಸಿರು ಚಾಹಾ (ಕ್ಯಾಮಿಲಿಯ ಸೈನೆನ್ಸಿಸ್ ) ಅಂಶಗಳು ಸ್ತನ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಂಧಿಸಬಹುದು[೧೧೧] ಹಾಗೂ ಕಲೆಗಳನ್ನು ವೇಗವಾಗಿ ಗುಣಪಡಿಸುತ್ತದೆ.[೧೧೨]
  • ಹೈಬಿಸ್ಕಸ್ ಸಾಬ್ದೆರಿಫ ದ ಬೀಜಗಳ ಸಂಸ್ಕರಿಸಿದ ಸಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಅಧಿಕ ಒತ್ತಡ, ಅಣಬೆ ಹಾಗೂ ಸೂಕ್ಷ್ಮಕ್ರಿಮಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರಭಾವಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿದ ಪ್ರಸಂಗದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಇಲಿಗೆ ಬಹುಕಾಲದವರೆಗೆ ಹಾಗೂ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಮಾಣ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಹಾನಿಯುಂಟಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರಯೋಗ ತೋರಿಸಿದೆ, ಇದನ್ನು ಹೊರೆತು ಇತರ ಪ್ರಯೋಗದ ಅನುಸಾರ ವಿಷತ್ವ ಕಡಿಮೆ ಇತ್ತು.[೧೧೩]
  • ಜೇನುತುಪ್ಪ ಕೊಬ್ಬನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಬಹುದು.[೧೧೪] ಗಾಯಗಳು ವಾಸಿಯಾಗುವುದಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿರಬಹುದು.[೧೧೫]
  • ನಿಂಬೆ ಹುಲ್ಲು (ಸೈಬೊಪೊಗೊನ್ ಸೈಟ್ರಾಟಸ್ ), ಇದರ ತಾಜಾ ಎಲೆಗಳ ನೀರಿನ ಸಾರವನ್ನು ದಿನನಿತ್ಯ ವಿಧಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಒಟ್ಟು ಕೊಬ್ಬನ್ನು ಹಾಗೂ ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿನ ಖಾಲಿ ಹೊಟ್ಟೆಯ ಪ್ಲಾಸ್ಮಾ ಸಕ್ಕರೆ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಎಚ್‌ಡಿಎಲ್ ಕೊಬ್ಬಿನ ಮಟ್ಟಗಳನ್ನು ಕೂಡ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಟ್ರೈಗ್ಲಿಸರೈಡ್ ಮಟ್ಟಗಳ ಮೇಲೆ ನಿಂಬೆ ಹುಲ್ಲು ವಿಧಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪರಿಣಾಮವಿರಲಿಲ್ಲ.[೧೧೬]
  • ಮ್ಯಾಗ್ನೊಲಿಯಾ
  • ಸವಿಹುಲ್ಲು (ಫಿಲಿಪೆಂಡುಲ ಉಲ್ಮೆರಿಯ, ಸ್ಪೈರಿಯ ಉಲ್ಮೆರಿಯ ) ಅನ್ನು ಸಲಿಸೈಕ್ಲಿಕ್ ಆಮ್ಲದ ಇರುವಿಕೆಯ ಕಾರಣ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಪ್ರತಿ-ಉದ್ರೇಕಕಾರಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿಗಳ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬಳಸಬಹುದು. ಜ್ವರ ಹಾಗೂ ಉರಿಯೂತ, ನೋವು ಉಪಶಮನ, ಹುಣ್ಣು ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಕ್ಟಿರಿಯೋಸ್ಟಾಟಿಕ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವಕಾರಿ. ನಿಖೊಲಸ್ ಕಲ್ಪೆಪರ್ ಅವರು 1652ರಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿದರು.

1838ರಲ್ಲಿ, ಸಲಿಸೈಕ್ಲಿಕ್ ಆಮ್ಲವನ್ನು ಗಿಡದಿಂದ ಪ್ರೆತ್ಯೇಕಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆಸ್ಪಿರಿನ್ ಪದ ಸ್ಪಿರಿನ್ ಪದದಿಂದ ದೊರಕಿದೆ, ಸವಿಹುಲ್ಲಿನ ಅರ್ಥದ ಹೆಸರು ಸ್ಪೈರಿಯ ಉಲ್ಮೆರಿಯದ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿಸಿದೆ.[೧೧೭]

  • ಹಾಲು ದತ್ತೂರಿ (ಸಿಲಿಬಂ ಮರಿಯನಂ ) ಸಾರಗಳನ್ನು ಹಲವು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ "ಪಿತ್ತಜನಕಾಂಗ ಆರೋಗ್ಯವರ್ಧಕ" ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ.[೧೧೮] ವಿಷಯುಕ್ತ ರಾಸಾಯನಿಕ ಹಾಗೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಂದಾಗುವ ಹಾನಿಯನ್ನು ಹಾಲು ದತ್ತೂರಿ ಸಾರಗಳು ತಡೆಯುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಸರಿಪಡಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೧೧೯]
  • ಮೊರಿಂಡ ಸಿಟ್ರಿಫೊಲಿಯ (ನೊನಿ) ಅನ್ನು ಪ್ಯಾಸಿಫಿಕ್ ಹಾಗೂ ಕ್ಯಾರಿಬಿಯನ್ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಉರಿಯೂತ ಹಾಗೂ ಗಾಯಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೨೦] ಸಂಭಾವ್ಯ ಸಾಧ್ಯ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್‌ನ ತಡೆಯುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಮಾನವ ಅಧ್ಯಾಯನಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೧೨೧]
  • ನೈಜಿಲ ಸಟೈವ (ಕಪ್ಪು ಜೀರಿಗೆ) ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿ ನೋವು ನಿವಾರಕ ಗುಣಗಳನ್ನು ನಿದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಭಾವದ ಕ್ರಿಯಾವಿನ್ಯಾಸ ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ. ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಕ್ಷ್ಮಕ್ರಿಮಿಗಳ, ಅಣಬೆ, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಉರಿಯೂತಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿರಕ್ಷಿತತೆ ಅಳವಡಿಸುವ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.[೧೨೨][೧೨೩][೧೨೪][೧೨೫][೧೨೬][೧೨೭][೧೨೮][೧೨೯][೧೩೦][೧೩೧][೧೩೨][೧೩೩] ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಕೆಲವು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕವಾದ ದ್ವಿಗುಣ ಕುರುಡು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಪ್ರಕಾಶಿತಗೊಂಡಿದೆ.
  • ಒಸಿಮಮ್ ಗ್ರಾಟಿಸಿಮಮ್[೧೩೪][೧೩೫] ಹಾಗೂ ಚಹಾ ಮರದ ಎಣ್ಣೆ ಮೊಡವೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಬಹುದು.
  • ಮಾರ್ಜರಂ ಸೊಪ್ಪು (ಒರಿಗ್ಯಾನಂ ವಲ್ಗೆರ್ ) ಬಹು-ಔಷದ್ಧದ ನಿರೋಧಕ ಸೂಕ್ಷಜೀವಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರಭಾವಕಾರಿಯಾಗಿರಬಹುದು.[೧೩೬]
  • ಪೌಪೌ ಅನ್ನು ಕೀಟನಾಶಕದಂತೆ (ಹೇನು, ಹುಳುಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವುದರಲ್ಲಿ) ಬಳಸಬಹುದು.[೧೩೭][೧೩೮]
  • ಪುದೀನಾ ಎಣ್ಣೆ ಸಿಡುಕಿನ ಕರುಳು ಅನಾರೋಗ್ಯದ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ವೈಯುಕ್ತರಿಗೆ ಲಾಭಕಾರಿಯಾಗಬಹುದು.[೧೩೯][೧೪೦]
  • ಫೈಟೊಲಕಾ ಅಥವಾ ಪೊಕ್‌ವೀಡ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕೃತವಾಗಿ ಹಚ್ಚಬಹುದು ಅಥವಾ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪ್ರಕೃತ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳನ್ನು ಮೊಡವೆ ಹಾಗೂ ಇತರ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಲಗ್ರಂಥಿಯ ಉರಿಯೂತ, ಉಬ್ಬಿದ ಗ್ರಂಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ತೂಕದ ಕಳೆತದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿ ಇದನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ದಾಳಿಂಬೆ ಹಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಳಸುವ ಯಾವುದೇ ರಸದ ಎಲ್ಲಜಿಟ್ಯಾನಿನ್ಸ್‌ನ ಶೇಖಡಾವರು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತದೆ. ಪುನಿಕಾಲಜಿನ್, ದಾಳಿಂಬೆ ಹಣ್ಣೆಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಎಲ್ಲಜಿಟ್ಯಾನಿನ್‌ನ, ನಮಗೆ ತಿಳಿದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಣುಸಂಬಂಧಿ ತೂಕದ ವಿವಿಧ ಫಿನೈಲು.[೧೪೧]

ಎಲಿಜಿಟ್ಯಾನಿನ್ಸ್ ಗಟ್ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತಿನಿಂದ ಯುರೊಲಿಥಿನ್ಸ್‌ಗೆ ಚಯಾಪಚಯಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಇಲಿಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಜೀಕೋಶದ ಬೆಳೆವಣಿಗೆಯನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ .[೧೪೧][೧೪೨]

  • ರೌವೊಲ್ಫಿಯ ಸರ್ಪೆಂಟಿನ, ಸರಿಯಾಗಿ ಬಳಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ವಿಷತ್ವದ ಅಪಾಯವುಂಟಾಗಬಹುದು, ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿದ್ರಾರಹಿತತೆಗೆ[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು], ಆತಂಕ ಹಾಗೂ ಹೆಚ್ಚು ರಕ್ತದ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುವುದು.[೧೪೩]
  • ರೂಯಿಬೊಸ್ (ಆಸ್ಪಲ್ಥಸ್ ಲಿನೆರಿಸ್ ) ಹಲವಾರು ಫಿನೊಲಿಕ್ ಸಂಯೋಜನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಫ್ಲಾವನೊಲ್ಸ್, ಫ್ಲಾವೊನ್ಸ್, ಫ್ಲಾವೊನೊನ್ಸ್, ಫ್ಲಾವೊನೊಲ್ಸ, ಹಾಗೂ ಡೈಹೈಡ್ರೊಕ್ಯಾಕೊನ್ಸ್ ಸೇರಿವೆ.[೧೪೪] ರೂಯಿಬೊಸ್ ಅನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಮದ ಕಾಯಿಲೆ, ಅಸಹಿಷ್ಣುತೆ, ಅಸ್ಥಮ ಹಾಗೂ ಶಿಶುಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಲಿಕ್‌ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೪೫]

ಮಧುಮೇಹ ಉಳ್ಳ ಒಂದು ಇಲಿ ಮೇಲೆ ಪ್ರಾಣಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದಾಗ, ಅಸ್ಪಾಲಥಿನ್, ಒಂದು ರೂಯಿಬೊಸ್ ಎಂಬ ಅವಯವ ಮೇದೋಜ್ಜೀರಕ ಗ್ರಂಥಿಯ ಬಿಟಾ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಹಾಗೂ ಸ್ನಾಯು ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಗ್ಲೂಕೊಸ್‌ನ ಗ್ರಹಿಸುವುದು ಇನ್ಸೂಲಿನ್ ಬಚ್ಚಿಡುವಿಕೆಯ ಪ್ರಚೋದನೆಯ ಮೂಲಕ ಗ್ಲೂಕೊಸ್ ಹೊಮಿಯೊಸ್ಟ್ಯಾಸಿಸ್ ಅನ್ನು ಉನ್ನತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೧೪೬]

  • ರೊಸ್ ಹಿಪ್ಸ್ - ರೊಸ ಕ್ಯಾನಿನ ದ ಹಿಪ್ಸ್‌ಗಳು ಒಸ್ಟಿಯೋಆರ್ಥ್ರೈಟಿಸ್‌ನ ಚಿಕಿತ್ಸೆ‌ಯಲ್ಲಿ ಲಾಭಗಳನ್ನು ನೀಡಬಹುದೆಂದು ಚಿಕ್ಕ ಮಟ್ಟದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.[೧೪೭][೧೪೮][೧೪೯] ರೊಸ್ ಹಿಪ್ಸ್ ಪ್ರತಿ COX ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.[೧೫೦]
  • ಸಾಲ್ವಿಯ ಲವೆಂಡುಲೆಫೊಲಿಯ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು.[೧೫೧]
  • ಸೊ ಪಾಲ್ಮೆಟೊ BPHಗೆ ಬಳಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ಅಧ್ಯಯನಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಂಬಲ ತೋರಿಸಿ,[೧೫೨] ಇನ್ನು ಕೆಲವುಗಳಲ್ಲಿ ಖಚಿತ ಪಡಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಫಲವಾಯಿತು.[೧೫೩]
  • ಶಿಟೆಕ್ ಅಣಬೆಗಳು (ಲೆಂಟಿನಸ್ ಎಡೊಬ್ಸ್ ) ಸೇವಿಸಬಹುದಾದ ಅಣಬೆಗಳು, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್-ತಡೆಯುವ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡು ಇವುಗಳು ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಲಾಭದಾಯಿಕ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.[೧೫೪] ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಸಂಶೋಧನೆ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಶಿಟೆಕ್ ಸಾರ ದುರ್ಮಾಂಸದ ಜೀವಕೋಶಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಆಪೊಪ್ಟೊಸಿಸ್‌ನ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯಿಂದ ತಡೆಯುತ್ತದೆ.[೧೫೪] ನೀರಿನ ಸಾರ ಹಾಗೂ ಶಿಟೆಕ್‌ನ ತಾಜಾ ರಸ, ಪ್ಯಾಥೊಜೆನಿಕ್ ಸೂಕ್ಷಜೀವಿ ಹಾಗೂ ಅಣಬೆ ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮದರ್ಶಕೀಯ ಜೀವಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯನ್ನು ನಿದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ.[೧೫೫][೧೫೬]
  • ಫೈಟೊಸ್ಟ್ರೊಜನ್‌ಗಳನ್ನು (ಎಸ್ಟ್ರೊಜನ್ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಗಿಡದ ಪರಮಾಣುಗಳು) (ಕಪ್ಪು ಕೊಹೊಶ್ ಪ್ರಾಯಶಃ ಸೆರೊಟೊನಿನ್ ಚಟುವಟಿಕೆ ಹೊಂದಿದೆ) ಹೊಂದ ಸೋಯ್ ಹಾಗೂ ಇತರ ಗಿಡಗಳು, ಮುಟ್ಚು ನಿಲ್ಲುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆಗುವ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿವೆ.[೧೫೭]
  • ಸಂತ. ಜೊನ್‌ರ ಸಸ್ಯ, ಕೆಲವು ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ಸೌಮ್ಯದಿಂದ ಮದ್ಯಗಾಮಿ ಖಿನ್ನತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇಸ್ಬೊಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಕಾರಿ ಎಂದು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉತ್ಪತ್ತಿಸಿದೆ[೧೫೮]. ಹೇಗಿದ್ದರೂ, ಆನಂತರದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಂತ. ಜೊನ್‌ರ ಸಸ್ಯ ಖಿನ್ನತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ಲೇಸ್ಬೊಗಿಂತ ಉತ್ತಮವಲ್ಲವೆಂದು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು[೧೫೯]. ಹೇಗಿದ್ದರೂ, ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಇತ್ತೀಚಿನ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು[೧೬೦][೧೬೧][೧೬೨] ಅಥವಾ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ನಿಷ್ಫಲವಾದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದವು.[೧೬೩] ಪ್ರಕಾಶನದ ಪಕ್ಷಪಾತದಿಂದ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಬಹುದು ಎಂದು 2004ರ ಒಂದು ಮೆಟ-ವಿಶ್ಲೇಷಣ ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ[೧೬೪] ಆದರೆ ನಂತರದ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಹೆಚ್ಚು ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿವೆ.[೧೬೫][೧೬೬] ಸಂತ. ಜೊನ್‌ರ ಸಸ್ಯದ ಖಿನ್ನತೆಗೆ ದತ್ತಾಂಶಗಳು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಹಾಗೂ ಅನಿಶ್ಚಿತವಾಗಿವೆ ಎಂದು ಕೊಖ್ರೆನ್ ದತ್ತಸಂಚಯ ಎಚ್ಚರಿಸಿದೆ.[೧೬೭]
  • ಚುಚ್ಚುವ ತುರುಚೆ ಗಿಡ, ಬೆನಿಂಗ್ನ್ ಪ್ರೊಸ್ಟ್ಯಾಟಿಕ್ ಹೈಪರ್‌ಪ್ಲಾಸಿಯ[೧೬೮] ಹಾಗೂ ಒಸ್ಟಿಯೋಆರ್ಥ್ರೈಟಿಸ್‌ಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತ ನೋವಿನ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವಕಾರಿ ಎಂದು ಕೆಲವು ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ.[೧೬೯] ಇನ್-ವಿಟ್ರೊ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಉರಿಊತದ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಕ್ರೀಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.[೧೭೦] ಒಂದು ದಂಶಕ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ, ಚುಚ್ಚುವ ತುರುಚೆ ಗಿಡ LDL ಕೊಬ್ಬು ಹಾಗೂ ಒಟ್ಟು ಕೊಬ್ಬನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.[೧೭೧] ಇನ್ನೊಂದು ದಂಶಕ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ಅದು ಕಿರುಬಿಲ್ಲೆ ಏಕತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿತು.[೧೭೨]
  • ಅಮ್ಕಲೊಬೊ (ಪೆಲಾರ್ಗೊನಿಯಮ್ ಸೈಡೊಯಿಡ್ಸ್ ): ಒಂದು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ಈ ಗಿಡದ ಸಾರ ತೀವ್ರವಾದ ಗಂಟಲೂತದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಫಲಪ್ರದತೆ ತೋರಿಸಿದೆ [೧೭೩] ಹಾಗೂ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಇದರ ಬಳಕೆಗೆ ಅನುಮತಿ ದೊರಕಿದೆ.[೧೭೪]
  • ಕಾಡು ಜಟಾಮಾಂಸಿಯ ಬೇರನ್ನು ನಿದ್ರಾಹೀನತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ ಬಳಸಬಹುದು. ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಮಿಶ್ರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ತೊರಿಸಿದೆ ಹಾಗೂ ಹಲವು ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.[೧೭೫][೧೭೬][೧೭೭]
  • ವೆನಿಲಾ
  • ನೀರು ಹಿಪ್ಪೆಗಿಡದ ತೊಗಟೆಯಲ್ಲಿ (ಸಲಿಕ್ಸ್ ಅಲ್ಬ ) ಸಾಲಿಸೈಲಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಹಾಗೂ ಟೆನಿನ್ಸ್‌ನ ಇರುವಿಕೆಯ ಕಾರಣ ಹಲವು ಉರಿಊತ ಹಾಗೂ ಸೂಕ್ಷಜೀವಿಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕೆ ಬಳಸಬಹುದು. ಸುಮಾರು 6000 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ ಹಾಗೂ ಡೈಯೊಸ್ಕೊರೈಡ್ಸ್ ಅವರಿಂದ 1 ನೇಯ ಶತಮಾನದ AD ಯಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೧೧೭]

ಸುರಕ್ಷತೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹಲವು ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.[೫] ಇನ್ನು ಮುಂದೆ, "ಕಲಬೆರಕೆ, ಸೂಕ್ತವಲ್ಲದ ಸೂತ್ರೀಕರಣ, ಅಥವಾ ಗಿಡ ಹಾಗೂ ಔಷಧದ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳ ತಿಳುವಳಿಕೆಯ ಕೊರತೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿ, ಅವು ಕೆಲವು ಸಲ ಜೀವಕ್ಕೆ ಅಪಾಯ ಅಥವಾ ಮಾರಕ ಆಗಬಹುದು.[೬]"

ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗಿಡವನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಬಳಕೆಗೆ ಬಳಸ ಬೇಕಾದರೆ, ಅದರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಹಾಗೂ ಫಲಪ್ರದತೆಯನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲು ಸರಿಯಾದ ಡಬಲ್-ಬ್ಲೈಂಡ್ ಚಿಕಿತ್ಸಾಲಯದ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.[೧೭೮] ಹೇಗಿದ್ದರೂ ಹಲವು ಬಳಕೆದಾರರು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು "ನೈಸರ್ಗಿಕ" ಆದ ಕಾರಣ ಅವುಗಳ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವೆಂದು ನಂಬಿದರು ಸಹ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿ ಹಾಗೂ ಕೃತಕವಾಗಿ ತಯಾರಿಸಿದ ಔಷಧಿ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿ ರೋಗಿಗೆ ವಿಷತ್ವವನ್ನು ಪರಿಣಮಿಸಬಹುದು. ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉಪಚಾರಗಳು ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೂಡ ಕಲುಷಿತವಾಗಬಹುದು, ಮತ್ತು ಫಲಪ್ರದತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಿಗಳು ಗೊತ್ತಿಲದೆ ದೃಢೀಕರಿಸಿದ ಫಲಪ್ರದತೆಯ ಔಷಧಿಗಳ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಾಗ ಬಹುದು .[೧೭೯]

ಶುದ್ಧತೆಯ ಗುಣಮಟ್ಟ ಹಾಗೂ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಗಿಸಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಗಿಡದ ತಳಿಗಳ ಬೈಯೋಕೆಮಿಕಲ್ ಪರಿವರ್ತನೆಗಳ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಒಂದೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿವರಣೆಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಕೂಡ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗೊಳ್ಳಬಹುದು.[೧೮೦] ಮಾನವರ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಅಥವಾ ಮಾರಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಪರಭಕ್ಷಕರ ವಿರುದ್ಧ ಗಿಡಗಳಲ್ಲಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ರಕ್ಷಣ ಯಂತ್ರ ಸಂಯೋಜನೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಹೆಮ್ಲಾಕ್ ಹಾಗೂ ನೈಟ್‌ಶೇಡ್ ಅತಿ ವಿಷತ್ವದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉದಾಹರಣೆಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿವೆ.[೧೮೧] ಯಕ್ಷಿಣಿ ವಿದ್ಯೆ, ಮಂತ್ರ ವಿದ್ಯೆ ಹಾಗೂ ಒಳಸಂಚು ಜೊತೆ ಸಹಕಾರಿಯಾದ ಯೂರೋಪ್‌ನ ಬಹುಕಾಲದ ಹಾಗೂ ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಇತಿಹಾಸದ ಕಾರಣ ಭಾಗಶಃ, ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳೆಂದು ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ಅಪಾಯಗಳು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ತಿಳಿದಿವೆ.[೧೮೨] ಪದೇ ಪದೇ ಅಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪ್ರತಿಕ್ರೀಯೆಗಳು ವರದಿಯಾಗಿವೆ.[೧೮೩] ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಗಂಭೀರ ನಿರಾಶಾಜನಕ ಪ್ರತಿಫಲಗಳು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸೇವನೆಯ ಜೊತೆ ಸಂಬಂಧಿತವಾಗಿವೆ. ಮರುಕಳಿಸುವ ಲಿಕೊರೈಸ್‌ನ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಪ್ರಮುಖ ಪೊಟ್ಯಾಷಿಯಂ ಬರಿದಾಗುವಿಕೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗ ಆರೋಪಿತಗೊಂಡಿದೆ.,[೧೮೪] ಮತ್ತು ಇದು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಲ್ಲಿ ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ವೃತ್ತಿನಿರತ ಮೂಲಿಕೆಯ-ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಲಿಕೊರೈಸ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ದೂರವಾಗುತ್ತಾರೆ. ಕಪ್ಪು ಕೊಹೊಶ್ ಅನ್ನು ಪಿತ್ತಜನಕಾಂಗದ ವೈಫಲ್ಯದ ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗದಲ್ಲಿ ದೋಷಾರೋಪಣೆಗೆ ಒಳಗೊಳ್ಳಿಸಿದರು.[೧೮೫] ಗರ್ಭಿಣಿಯರಿಗೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮೇಲೆ ಕೆಲವೇ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಲಭ್ಯವಿದೆ,[೧೮೬][೧೮೭] ಮತ್ತು ಪೂರಕವಾದ ಹಾಗೂ ಪರ್ಯಾಯವಾದ ಔಷಧಿಗಳು, 30%ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಗತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಹಾಗೂ ಫಲವತ್ತತೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೇರ ಜನನದ ಗತಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿತವಿದೆ ಎಂದು ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನ ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದೆ.[೧೮೮] ಪ್ರತಿಕೂಲವಾದ ಸಂಭವಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಭವನೀಯ ಕಾರಣ-ಪರಿಣಾಮ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉದಾಹರಣೆ ಅಕೊನೈಟ್, ಇದು ಹಲವು ಬಾರಿ ಶಾಸನಾತ್ಕವಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸಲಾದ ಮೂಲಿಕೆ, ಆಯುರ್ವೇದದ ಉಪಚಾರಗಳು, ಬ್ರೂಮ್, ಚಪರಲ್, ಚೈನೀಸ್ ಮೂಲಿಕೆ ಮಿಶ್ರಣಗಳು, ಕೊಂಫ್ರಿ, ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಫ್ಲ್ಯಾವೊನೊಯಿಡ್ಸ್ ಉಳ್ಳ ಮೂಲಿಕೆಗಳು, ಜರ್ಮನ್ಡಿರ್, ಗೌರ್ ಗಮ್, ಲಿಕೊರೈಸ್ ಬೇರು, ಹಾಗೂ ಪೆನ್ನಿರೊಯಲ್.[೧೮೯] ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ಮತ್ತು ಬಹುಕಾಲದ ತೊಂದರೆಯನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಗಿಡಗಳಲ್ಲಿ ಜಿನ್‌ಸಂಗ್ ಕೂಡಾ ಒಂದು. ಇದು ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಪರಿಣತರಲ್ಲಿ ಕುಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಸೀಲ್, ಮಿಲ್ಕ್‌ ಥಿಸಲ್, ಸೆನ್ನಾ ಕೂಡಾ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿತವಾಗಿದೆ.

ಇದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಪರಿಣಿತರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹೇಳುವ ಆದರೆ ಕಡಿಮೆ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಗಿಡಗಳಲ್ಲಿ ಲೌಳೆಸರದ ರಸ, ಬಕ್‌ಥಾರ್ನ್ ಬಾರ್ಕ್‌, ಬೆರ್ರಿ, ಕಸ್ಕಾರಾ ಸೆಗ್ರೆಡಾ ಬಾರ್ಕ್, ಸಾವ್ ಪಾಲ್ಮೆಟೊ, ವಲೇರಿಯನ್, ಕಾವಾ (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬ್ಯಾನ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.) ಸೇಂಟ್ ಜಾನ್ಸ್ ವರ್ಟ್‌, ಖಾಟ್‌, ಅಡಿಕೆ, ನಿರ್ಭಂದಿತ ಬಳ್ಳಿ ಎಫೆಡ್ರಾ ಮತ್ತು ಗ್ವಾರಾನಾ.[೬]

ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಹಾಗೂ ಔಷಧಿಗಳ ಹಲವು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ-ಸ್ಥಾಪಿತ ಹೊಂದಿಕೆಗಳ ಸಂಬಂಧದಲ್ಲೂ ಕಾಳಜಿ ಇದೆ.[೬] ಒಬ್ಬ ವೈದ್ಯನೊಂದಿ ಗಿನ ಸಲಹೆಯೊಂದಿಗೆ, ಮೂಲಿಕೆ ಉಪಚಾರಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಿಸ ಬೇಕು. ಕಾರಣ ಕೆಲವು ಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉಪಚಾರಗಳು ಹಲವು ಇತರ ಸೂಚಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಅಂಗಡಿ ಯಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಔಷಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಿದಾಗ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಔಷಧಿಯ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ.

ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಒಬ್ಬ ರೋಗಿ ತನ್ನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸೂಚಿ ಹಾಗೂ ಇತರ ಔಷಧೋಪಚಾರಗಳ ಸೇವನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮೂಲಿಕೆ-ವ್ಯಾಪಾರಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸ ಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ರಕ್ತದೊತ್ತಡವನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಉಪಚಾರ ಹಾಗೂ ಅದೇ ಪ್ರಭಾವದ ಸೂಚಿಯ ಔಷಧಿಯ ಒಟ್ಟು ಸಂಯೋಜನೆಯಿಂದ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಕಡಿಮೆ ರಕ್ತದ ಒತ್ತಡ ಪರಿಣಾಮಿಸಬಹುದು. ಆಂಟಿಕ್ವಾಗುಲೆಂಟ್ಸ್‌ಗಳ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಕೆಲವು ಮೂಲಿಕೆಗಳು ವರ್ಧಿಸಬಹುದು.[೧೯೦] ಕೆಲವು ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ಅಲ್ಲದೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಹಣ್ಣು ಸೈಟೊಕ್ರೊಮ್ ಪಿ450 ಒಂದಿಗೆ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೆಚ್ಚು ಔಷಧಿಯ ಜೀವರಾಸಾಯನಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಮಹತ್ವದ ಕಿಣ್ವ.[೧೯೧]

ಹೆಸರಿನ ದ್ವಂದ್ವ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರುಗಳು (ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಟ್ಯಾಕ್ಸೊನೊಮಿ) ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಟ್ಯಾಕ್ಸೊನೊಮಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತೋರಿಸದಿದ್ದರೂ, ಅದೇ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರು ವಿಭಿನ್ನ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಹಲವು ವಿಭಿನ್ನ ಗಿಡಗಳ ತಳಿಗಳ ಒಟ್ಟು ಸಮೂಹವನ್ನು ನಿದರ್ಶಿಸಬಹುದು.

ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 1993ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್ಜಿಯಮ್‌ನಲ್ಲಿ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೈದ್ಯರು ಕೆಲವು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚೈನಾದ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು (TCM) ಸೇರಿಸಿ ತೂಕ ಇಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಸೂತ್ರವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದರು. ಒಂದು ಮೂಲಿಕೆ (ಸ್ಟೆಫಾನಿಯ ಟೆಟ್ರಾಂಡ್ರ) ಇನ್ನೊಂದು (ಆರಿಸ್ಟೊಲೊಷಿಯ ಫ್ಯಾಂಚಿ ) ಮೂಲಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಬದಲಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಇದರ ಹೆಸರು ಚೈನೀಸ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೋಲಿಕೆದಾಗಿದ್ದರು ಇದರಲ್ಲಿ ರಿನಲ್ ಟೊಕ್ಸಿನ್‌ ಅಂಶ ಹೆಚ್ಚು ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತು, ಆರಿಸ್ಟೊಲೊಚಿಕ್ ಆಮ್ಲ; ಈ ದೋಷದಿಂದ ಮೂತ್ರಪಿಂಡ ಹಾನಿಯ 105 ಸಂಗತಿಗಳು ಪರಿಣಮಿಸಿದವು.[೧೯೨][೧೯೩]

ಗಮನಿಸಿ, ಟಿಸಿಎಮ್ ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಎರಡೂ ಮೂಲಿಕೆಗಳು ತೂಕ ಇಳಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಂಗತವಲ್ಲ ಅಥವಾ ಇದನ್ನು ಬಹು ಕಾಲದವರೆಗೂ ಕೊಡಬಾರದು. ಚೈನೀಸ್ ಔಷಧಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ತೀವ್ರ ಆರ್ಥ್ರೈಟಿಸ್ ಹಾಗೂ ಎಡೆಮಗಳ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ರೂಪಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೯೪][೧೯೫][೧೯೬]

ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಪಾಶ್ಚ್ಯಾತ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಯ ಅಂತರ್ಗತದ ಪರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೈನೊಮಿಯಲ್ ಅಭಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.

ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
1990-2007 ದಿಂದ "ಫೈಟೋಥೆರಪಿ" ಎಂಬ ಶಬ್ದವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪಬ್‌ಮೆಡ್‌ನ ಮೇಲೆ ನಮೂದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವರದಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗಳ ಪ್ರಸ್ತುತದ ಅಂಕಿಅಂಶ.

ಔಷಧವಸ್ತುಗಳ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಉನ್ನತ ಮಾನದಂಡವು ಪುನರಾವರ್ತಿತ, ಸಣ್ಣ-ಪ್ರಮಾಣದ, ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ, ಡಬಲ್-ಬ್ಲೈಂಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. 2002 ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಹೆಲ್ತ್‌ನ ಯು.ಎಸ್. ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಂಪ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಆ‍೦ಡ್ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್ ಇದು ವನಸ್ಪತಿ (ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ) ಔಷಧಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.[೧೯೭]

1000 ಸಸ್ಯಗಳ 2010 ರ ಒಂದು ಸರ್ವೇಯಲ್ಲಿ, ಔಷಧೀಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ 356 ಸಸ್ಯಗಳ "ಔಷಧೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸಕ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳ" ಪರಿಶಿಲನೆಗಳು ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಹಾಗೆಯೇ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದರೂ ಕೂಡ, 12% ಸಸ್ಯಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಬಗ್ಗೆ "ಯಾವುದೇ ಉಪಯುಕ್ತ ಅಧ್ಯಯನಗಳು" ಮಾಡಲ್ಪಡಲಿಲ್ಲ.[೧೯೮]

ಹಲವಾರು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ಇನ್-ವಿಟ್ರೋ, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮಾದರಿ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ-ಪ್ರಮಾಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಿದವು [೧೯೯] ಆದರೆ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಇತರ ಹಲವಾರು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದವು.[೨೦೦] ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟವು ಹೆಚ್ಚು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳ ಹಲವಾರು ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಉದ್ದೇಶ ಅಥವಾ ಬ್ಲೈಂಡಿಂಗ್ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿತೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದು ಟಿಪ್ಪಣಿಯ ಕೊರತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟದವು ಎಂಬುದು ಕಂಡುಬಂದಿತು.[೨೦೧] ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಕೆಲವು ಯಾದೃಚ್ಛೀಕೃತ ಡಬಲ್-ಬ್ಲೈಂಡ್ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ವಿಧಾನದ (ಕ್ರಮಶಾಸ್ತ್ರೀಯ) ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅಥವಾ ಅರ್ಥವಿವರಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅದೇ ರೀತಿಯಾಗಿ, ಪಿಯರ್-ಅವಲೋಕಿತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (ಅಮೇರಿಕಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಜರ್ನಲ್)ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಇತರ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗಿಡ ಮೂಲಿಕೆಗಳ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬರಹಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡವು.

ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ-ಅಲ್ಲದ ಅಂಶ ಪರ್ಯಾಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಗಿಂತ ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧ್ಯಯನ ಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದವು ಮತ್ತು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಗುಣಮಟ್ಟದವಾಗಿದ್ದವು ಎಂಬುದನ್ನು ಒಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ಸಂಶೋಧಿಸಿತು.

ಮತ್ತೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಪ್ರಮುಖ ವೈದ್ಯಕೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಸಮಾನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದವು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ, ಸಕರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದು ಕಂಡುಬಂದಿತು.[೨೦೨] ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧಗಳ ಕೆಲವು ಪ್ರಯೋಗ (ವೈದ್ಯಕೀಯ) ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಅದೇ ರೀತಿಯಾದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳಿಗಿಂತ ನಿಕೃಷ್ಟವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಮತ್ತೊಂದು ಅಧ್ಯಯನವು ವರದಿ ಮಾಡಿತು.[೨೦೩] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಈ ಅಧ್ಯಯನವು ಸರಿಹೊಂದಿದ ಜೋಡಿ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲದ ಎಲ್ಲ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಒಂದು ಪ್ಲಸೀಬೋ (ಔಷಧ) ವನ್ನು ಬಳಸಿರಲಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಒಂದು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಅಥವಾ ಕ್ವಾಸಿ ಯಾದೃಚ್ಛಿಕ ಹಂಚಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ. ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿಯ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬಳಕೆಗಳ ಅಸಮಂಜಸವಾದ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸಿದರು.

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬಳಕೆಯು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ [೨] ಔಷಧ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿತು. ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಸಮರ್ಪಕ ಪ್ರಮಾಣ, ಜಾತಿಗಳು, ಕಟಾವಿನ ಸಮಯ ಮತ್ತು ಉದ್ದೇಶಿತ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತವೆ.[೨೦೪]

ಔಷಧಿಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದೆ: ಹಾಗೆಯೇ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತ ಪ್ರಮಾಣಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧಗಳು ತೀವ್ರವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಒಳಗಾಗಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ (ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ದೇಹದ ತೂಕ, ಔಷಧದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳಂತಹ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ), ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳಿಗೆ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ವಿಧದ ಪ್ರಮಾಣಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.ಅದಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಔಷಧೀಯ ಗ್ರಹಿಕೆಯಿಂದ, ಒಟ್ಟು ವಿಧದಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಸ್ಥಿರ ಪ್ರಮಾಣ ಅಥವಾ ಔಷಧಿಯ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಭರವಸೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ಏಕೆಂದರೆ ಸ್ಯಂಪಲ್‌ಗಳು ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಅಂಶದ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.

ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಗಳಿಗೆ ಹಲವಾರು ವಿಧಾನಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಧಾನವೆಂದರೆ ದ್ರಾವಕಕ್ಕೆ ಮೂಲ ಕಚ್ಚಾ ವಸ್ತುಗಳ ಅನುಪಾತವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಒಂದೇ ಜಾತಿಯ ಸಸ್ಯಗಳ ವಿಭಿನ್ನ ಮಾದರಿಗಳು ರಾಸಾಯನಿಕ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ತೆಳು ಪರದೆಯ ವರ್ಣರೇಖನವು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ಬೆಳೆಗಾರರಿಂದ ಬಳಕೆಗೂ ಮೊದಲು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಅಂಶಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣದ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಧಾನವು ಒಂದು ಸಂಕೇತ ರಾಸಾಯನಿಕದ ಮೇಲಿನದಾಗಿದೆ.[೨೦೫]

ಮಾನದಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯು ಇಯು ಮತ್ತು ಯುಎಸ್‌ಎಗಳಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾದ ಚರ್ಚೆಯ ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪರಿಹಾರಗಳು ಅತ್ಯಂತ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಮತ್ತು ಒಂದು ಕೃತಕವಾಗಿ ಸಾಂದ್ರಗೊಂಡ ವಿಧದಲ್ಲಿ ಕ್ಸೆನೊಬಯೋಟಿಕ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಏಕೈಕ ಘಟಕಗಳಂತೆ ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರಯೋಗದ ಯಾವುದೇ ಹಂತವನ್ನು ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತೊಂದು ವಿಧದಲ್ಲಿ, ಇತರ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಮಾನದಂಡಗಳು, ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರಯೋಗ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಅರ್ಹ ವೃತ್ತಿನಿರತ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸೂಚನೆಯ ಪರವಾಗಿದ್ದರು. ಕೆಲವು ವೃತ್ತಿನಿರತ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಂದು ವಿಭಾಗಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆ ನೀಡುವ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದರು.[೨೦೬] ಇನ್ನೂ ಕೆಲವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ತಮ್ಮ ಸಮ್ಮತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಆದರೆ ಇದು ಸರ್ಕಾರದ ಯಾವುದೇ ಬಂಗಪಡಿಸುವಿಕೆಯಿಲ್ಲದೇ ಕೇವಲ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಯ ಮೂಲಕ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆಂದು ನಂಬಿದ್ದಾರೆ.[೨೦೭] ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಘಟಕಗಳ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಸ್ಥಿತಿಯು ದೇಶದಿಂದ ದೇಶಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ನಲ್ಲಿ, ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳು ಪ್ರಸ್ತುತದಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್ ಆನ್ ಟ್ರೆಡಿಷನಲ್ ಹರ್ಬಲ್ ಮೆಡಿಸಿನಲ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ಸ್ (ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧೀಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡೈರೆಕ್ಟಿವ್)ನಡಿಯಲ್ಲಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮೂಲಕ ಪಥ್ಯಕ್ರಮದ ಪೂರಕಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಎಫ್‌ಡಿಎ ಯು ಒಂದು ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಮಾರಾಟದಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಾದರೆ ಅದನ್ನು ಹಾನಿಕಾರಕ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅದು ರುಜುವಾತುಪಡಿಸುವುದಿದ್ದರೂ ಕೂಡ, ಈ ವಿಭಾಗದಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ತಯಾರಕರು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆ ಅಥವಾ ಫಲದಾಯಕತೆಯನ್ನು ರುಜುವಾತುಪಡಿಸುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ.[೨೦೮][೨೦೯]

ಔಷಧಿಗಳ ಉದ್ದಿಮೆಯ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಂಘಟನೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ನ್ಯೂಟ್ರೀಷನಲ್ ಫುಡ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಇದು 2002 ರ ನಂತರದಿಂದ ಒಂದು ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ, ಅದು ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿಗಳ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಜಿಎಮ್‌ಪಿ (ಗುಡ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರಿಂಗ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸಸ್ (ಉತ್ತಮ ಉತ್ಪಾದನಾ ಪದ್ದತಿಗಳು)) ಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.[೬೮]

ಯುಕೆ ಯಲ್ಲಿ, ಓವರ್ ದ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ತರಲ್ಪಟ್ಟ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳು ಯುಎಸ್‌ನಂತೆಯೇ ಪೂರಕ ವಸ್ತುಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಒಂದು ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ "ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಸ್ಯವಿಜ್ಞಾನಿ"ಗಳ ಮೂಲಕ, ಒಂದು ವೈಯುಕ್ತಿಕ ಸಮಾಲೋಚನೆಯ ನಂತರ ನೀಡಲ್ಪಡುವ ಮತ್ತು ಹಂಚಲ್ಪಡುವ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಪರಿಹಾರಗಳು ಔಷಧಿಗಳಂತೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ.

ಒಬ್ಬ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಸ್ಯವಿಜ್ಞಾನಿಯು ಓವರ್ ದ ಕೌಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿಲ್ಲದ, ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್ ಆಕ್ಟ್‌ನ ಷೆಡ್ಯುಲ್ III ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಕೆಲವು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಯುಕೆ ಯಲ್ಲಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಶಾಸನಗಳಿಗೆ ನಂತರ ಬರುವ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ

ಕ್ಯಾನಾಬಿಸ್ (ಗಾಂಜಾ) ನಂತಹ ಕೆಲವು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. 2004 ರ ನಂತರದಿಂದ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪಥ್ಯಕ್ರಮದ ಪೂರಕವಾಗಿ ಎಫೆಡ್ರಾದ ಮಾರಾಟಗಳು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ನಿಯಂತ್ರಣ ವಿಭಾಗದಿಂದ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.,[೨೧೦] ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‍ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಷೆಡ್ಯೂಲ್ III ರ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ಒಳಪಟ್ಟಿವೆ.

ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ವಿಪತ್ತು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

"50% ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಔಷಧಗಳ ಲಿಖಿತ ಸೂಚನೆಗಳು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ,"[೨೧೧] ಬೊಟಾನಿಕ್ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್ ಕನ್ಸರ್‌ವೇಷನ್ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನಿಂದ (120 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಗಾರ್ಡನ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ) ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು 2008 ರ ವರದಿಯು ಸೂಚಿಸಿದ್ದೇನೆಂದರೆ "ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಎಚ್‌ಐವಿಗಳಂತಹ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳು ’ಅವುಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವುದಕ್ಕೂ ಮುಂಚೆಯೇ ರದ್ದುಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ’.

" ಅವರು ಸಂಗ್ರಹದ-ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ವಿನಾಶದ ಮೂಲಕರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ವೈದ್ಯಕೀಯ 400 ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದರು, ಅದು ರೋಗಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಪರಿಹಾರಕ ಔಷಧಗಳ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನೊಡ್ಡುತ್ತಿದೆ. ಇವುಗಳು ಯೂ ಮರಗಳು (ತೊಗಟೆಯು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಔಷಧ ಪ್ಯಾಕ್ಲಿಟಾಕ್ಸೆಲ್‌ಗೆ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ); ಹೂಡಿಯಾ (ನಮೀಬಿಯಾದಿಂದ, ತೂಕವನ್ನು ಇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಔಷಧಿಯ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಮೂಲ); ಮ್ಯಾಗ್ನೋಲಿಯಾಗಳ ಅರ್ಧ (ಕ್ಯಾನ್ಸರ್, ಡಿಮೆನ್ಷಿಯಾ ಮತ್ತು ಹೃದಯ ಕಾಯಿಲೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡುವುದಕ್ಕೆ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಒಂದು ಚೈನೀಸ್ ಔಷಧವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ); ಮತ್ತು ಆಟಮ್ನ್ ಕ್ರೊಕಸ್ (ಸಂಧಿವಾತಕ್ಕೆ ಔಷಧ)ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅವರ ವರದಿಯು "ಐದು ಬಿಲಿಯನ್ ಜನರು ಈಗಲೂ ಕೂಡ ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಸ್ಯ-ಆಧಾರಿತ ಔಷಧಿಯನ್ನು ಆರೋಗ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ವಿಧವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೇಳಿತು.[೨೧೧]

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ ೧.೦ ೧.೧ ಆಚಾರ್ಯ, ದೀಪಕ್ ಮತ್ತು ಶ್ರೀವಾಸ್ತವ ಅಂಶು (2008): ಇಂಡಿಜಿನಸ್ ಹರ್ಬಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್: ಟ್ರೈಬಲ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಟ್ರೇಡಿಶನಲ್ ಹರ್ಬಲ್ ಪ್ರ್ಯಾಕ್ಟೀಸ್, ಆವ್ಶಿಕರ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಬ್ಯೂಟರ್ಸ್, ಜೈಪುರ-ಭಾರತ ISBN 978-81-7910-252-7. ಪು 440.
  2. ↑ ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ Fabricant DS, Farnsworth NR (2001). "The value of plants used in traditional medicine for drug discovery". Environ. Health Perspect. 109 Suppl 1: 69–75. PMC 1240543. PMID 11250806. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  3. ↑ Lai PK, Roy J (2004). "Antimicrobial and chemopreventive properties of herbs and spices". Curr. Med. Chem. 11 (11): 1451–60. PMID 15180577. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  4. ↑ Tapsell LC, Hemphill I, Cobiac L; et al. (2006). "Health benefits of herbs and spices: the past, the present, the future". Med. J. Aust. 185 (4 Suppl): S4–24. PMID 17022438. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  5. ↑ ೫.೦ ೫.೧ Talalay, P; Talalay, P (2001). "The importance of using scientific principles in the development of medicinal agents from plants". Academic medicine : journal of the Association of American Medical Colleges. 76 (3): 238–47. PMID 11242573.
  6. ↑ ೬.೦ ೬.೧ ೬.೨ ೬.೩ Elvin-Lewis, M. (2001). "Should we be concerned about herbal remedies". Journal of Ethnopharmacology. 75 (2–3): 141–164. doi:10.1016/S0378-8741(00)00394-9. PMID 11297844. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  7. ↑ Greener, Mark (2005). "Drug safety on trial". EMBO reports. 6 (3): 202–4. doi:10.1038/sj.embor.7400353. PMC 1299263. PMID 15741969.
  8. ↑ "Adverse Drug Event (ADE) related Medical Emergency Department visits and hospital admissions: a prospective study from a North Indian Referral Hospital". Journal of Clinical and Dianostic Research. 2 (1): 600–604. 2008. ISSN 0973-709X. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  9. ↑ Blockman, Marc (2009). php/ cmej/article/viewFile/1546/1190 "Adverse drug reactions – an update". Continuing Medical Education. 27 (2). {{cite journal}}: Check |url= value (help)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  10. ↑ Rodríguez-Monguió, R; Otero, MJ; Rovira, J (2003). "Assessing the economic impact of adverse drug effects". PharmacoEconomics. 21 (9): 623–50. doi:10.2165/00019053-200321090-00002. PMID 12807365.
  11. ↑ Friedman, M. A. (1999). "The Safety of Newly Approved Medicines: Do Recent Market Removals Mean There Is a Problem?". JAMA: the Journal of the American Medical Association. 281: 1728. doi:10.1001/jama.281.18.1728.
  12. ↑ Preskorn, SH (2002). "Drug approvals and withdrawals over the last 60 years". Journal of psychiatric practice. 8 (1): 41–50. doi:10.1097/00131746-200201000-00006. PMID 15985853.
  13. ↑ Huffman MA (2003). "Animal self-medication and ethno-medicine: exploration and exploitation of the medicinal properties of plants". Proc Nutr Soc (in hindi). 62 (2): 371–81. doi:10.1079/PNS2003257. PMID 14506884. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, and |laysummary= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  14. ↑ ೧೪.೦ ೧೪.೧ Engel, Cindy (2002). Wild Health: How Animals Keep Themselves Well and What We Can Learn From Them. Houghton Mifflin. ISBN 0618071784.
  15. ↑ ಔಟ್ ಆಫ್ ಆಫ್ರಿಕಾ: ಎ ಟೇಲ್ ಅಆಫ್ ಗೋರಿಲ್ಲಾಸ್, ಹಾರ್ಟ್ ಡಿಸೀಜಸ್... ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಎ ಸ್ವಾಂಪ್ ಪ್ಲಾಂಟ್; ಡೈಬಾಸ್, ರಸ್ಕಿನ್ ಬಯೊಸೈನ್ಸ್ 2007 57:5, 392-397 ಪೂರ್ಣಪಾಠ Archived 2011-08-01 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
  16. ↑ ಜಾನ್ ಇಚಿಡಾ, ಪ್ರೊಸಿಡಿಂಗ್ಸ್ ಆಫ್ ದ 104 ಜನರಲ್ ಮೀಟಿಂಗ್ ಆಫ್ ದ ಅಮೆರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಮೈಕ್ರೊಬಯಾಲಜಿ. ರಿಪೊರ್ಟೆಡ್ ಇನ್ ಬರ್ಡ್ಸ್ ಯೂಸ್ ಹರ್ಬ್ಸ್ ಟು ಪ್ರೊಟೆಕ್ಟ್ ದೇರ್ ನೆಸ್ಟ್ಸ್ , ಬಿಜೆ‌ಎಸ್, ವಿಜ್ಞಾನ ಬ್ಲಾಗ್, ವೆಡ್, 2004-05-26
  17. ↑ Hutchings MR, Athanasiadou S, Kyriazakis I, Gordon IJ (2003). "Can animals use foraging behavior to combat parasites?". Proc Nutr Soc. 62 (2): 361–70. doi:10.1079/PNS2003243. PMID 14506883. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, and |laysummary= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  18. ↑ "Phascolarctos cinereus".
  19. ↑ "Take Time to Identify Toxic Plants to Keep Your Family and Pets Safe". Archived from the original on 2010-06-10. Retrieved 2011-02-14.
  20. ↑ Billing, Jennifer; Sherman, PW (1998). "Antimicrobial functions of spices: why some like it hot". Q Rev Biol. 73 (1): 3–49. doi:10.1086/420058. PMID 9586227 : 9586227. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  21. ↑ Sherman, P; Hash, GA (2001). "Why vegetable recipes are not very spicy". Evol Hum Behav. 22 (3): 147–163. doi:10.1016/S1090-5138(00)00068-4. PMID 11384883 : 11384883. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  22. ↑ . Bibcode:1975Sci...190..880S. doi:10.1126/science.190.4217.880. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help)
  23. ↑ Aggarwal BB, Sundaram C, Malani N, Ichikawa H (2007). "Curcumin: the Indian solid gold". Adv. Exp. Med. Biol. 595: 1–75. doi:10.1007/978-0-387-46401-5_1. PMID 17569205.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  24. ↑ Girish Dwivedi, Shridhar Dwivedi (2007). History of Medicine: Sushruta – the Clinician – Teacher par Excellence (PDF). National Informatics Centre. Archived from the original (PDF) on 2008-10-10. Retrieved 2008-10-08.
  25. ↑ ೨೫.೦ ೨೫.೧ ೨೫.೨ Castleman, Michael (2001). The New Healing Herbs: The Classic Guide to Nature's Best Medicines Featuring the Top 100 Time-Tested Herbs. Rodale. p. 15. ISBN 1579543049, 97815795430. {{cite book}}: Check |isbn= value: invalid character (help)
  26. ↑ nih. gov/exhibition/islamic_medical/islamic_11.html "Pharmaceutics and Alchemy". {{cite web}}: Check |url= value (help)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  27. ↑ Fahd, Toufic. : 815. {{cite journal}}: |contribution= ignored (help); Cite journal requires |journal= (help); Missing or empty |title= (help), ದಲ್ಲಿ (Morelon & Rashed 1996, pp. 813–52)
  28. ↑ ಡಯಾನ್ ಬುಲೊಜಿರ್(2002), "ದ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಾಂಟ್ರಿಬ್ಯೂಷನ್ ಟು ಸೈನ್ಸ್, ಮೆಥಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ", ಒಐಎಸ್‌ಇ ಪೇಪರ್ಸ್ , ಎಸ್‌ಟಿಎಸ್‌ಇ ಎಜುಕೇಶನ್‌ ನಲ್ಲಿ, ಸಂಪುಟ. 3.
  29. ↑ Huff, Toby (2003). The Rise of Early Modern Science: Islam, China, and the West. Cambridge University Press. p. 218. ISBN 0521529948.
  30. ↑ Jacquart, Danielle (2008). "Islamic Pharmacology in the Middle Ages: Theories and Substances". European Review. 16 (2): 219–227 [223]. doi:10.1017/S1062798708000215.
  31. ↑ ಡಾ. ಕಾಸಿಂ ಅಜ್ರಂ (1992), ಮಿರಾಕಲ್ ಆಫ್ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸೈನ್ಸ್ , ಅಪೆಂಡಿಕ್ಸ್ ಬಿ, ನಾಲೆಡ್ಜ್ ಹೌಸ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್. ISBN 0-911119-43-4.
  32. ↑ Krek, M. (1979). "The Enigma of the First Arabic Book Printed from Movable Type". Journal of Near Eastern Studies. 38 (3): 203–212. doi:10.1086/372742. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  33. ↑ Brater, D. Craig; Daly, Walter J. (2000). "Clinical pharmacology in the Middle Ages: Principles that presage the 21st century". Clinical Pharmacology & Therapeutics. 67 (5): 447–450 [448–449]. doi:10.1067/mcp.2000.106465.
  34. ↑ Tschanz, David W.; MSPH (2003). "Arab Roots of European Medicine" (PDF). Heart Views. 4: 2. Archived from the original (PDF) on 2010-12-16. Retrieved 2011-02-14.
  35. ↑ Eldredge, Jonathan D. (2003). "The Randomised Controlled Trial design: unrecognized opportunities for health sciences librarianship". Health Information and Libraries Journal. 20: 34–44 [36]. doi:10.1046/j.1365-2532.20.s1.7.x. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  36. ↑ Bloom, Bernard S.; Retbi, Aurelia; Dahan, Sandrine; Jonsson, Egon (2000). "Evaluation Of Randomized Controlled Trials On Complementary And Alternative Medicine". International Journal of Technology Assessment in Health Care. 16 (1): 13–21. doi:10.1017/S0266462300016123. PMID 10815350. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  37. ↑ Brater, D. Craig; Daly, Walter J. (2000). "Clinical pharmacology in the Middle Ages: Principles that presage the 21st century". Clinical Pharmacology & Therapeutics. 67 (5): 447–450 [449]. doi:10.1067/mcp.2000.106465.
  38. ↑ Daly, Walter J.; Brater, D. Craig (2000). "Medieval contributions to the search for truth in clinical medicine". Perspectives in Biology and Medicine. 43 (4): 530–540. PMID 11058989.
  39. ↑ ೩೯.೦ ೩೯.೧ Edgar J. DaSilva, Elias Baydoun, Adnan Badran (2002). sci_ arttext&tlng=en "Biotechnology and the developing world". Electronic Journal of Biotechnology. 5 (1). doi:10.2225/vol5-issue1-fulltext-1. ISSN 0717-3458. {{cite journal}}: Check |url= value (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  40. ↑ who.int/ mediacentre/factsheets/fs134/en/ "Traditional medicine". {{cite web}}: Check |url= value (help)
  41. ↑ Barnes, Joanne; Ernst, Edzard (1998). "Traditional herbalists' prescriptions for common clinical conditions: A survey of members of the UK National Institute of Medical Herbalists". Phytotherapy research. 12: 369. doi:10.1002/(SICI)1099-1573(199808)12:5<369::AID-PTR304>3.0.CO;2-8.
  42. ↑ Casey MG, Adams J, Sibbritt D (2007). "An examination of the prescription and dispensing of medicines by Western herbal therapists: a national survey in Australia". Complement Ther Med. 15 (1): 13–20. doi:10.1016/j.ctim.2005.10.008. PMID 17352967. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  43. ↑ "Traditional medicine".
  44. ↑ Interactive European Network for Industrial Crops and their Applications (2000–2005). "Summary Report for the European Union". QLK5-CT-2000-00111.{{cite web}}: CS1 maint: date format (link) [www.ienica.net/reports/ienicafinalsummaryreport2000-2005.pdf Free full-text].
  45. ↑ Stepp, J (2004). "The role of weeds as sources of pharmaceuticals". Journal of Ethnopharmacology. 92 (2–3): 163–166. doi:10.1016/j.jep.2004.03.002. PMID 15137997. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  46. ↑ Stepp, J; Moerman, DE (2001). "The importance of weeds in ethnopharmacology". Journal of Ethnopharmacology. 75 (1): 19–23. doi:10.1016/S0378-8741(00)00385-8. PMID 11282438. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  47. ↑ "Unraveling the Function of Secondary Metabolites". Archived from the original on 2009-11-30. Retrieved 2011-02-14.
  48. ↑ Lichterman, B. L (2004). "The Story of a Wonder Drug". BMJ. 329: 1408. doi:10.1136/bmj.329.7479.1408.
  49. ↑ Vickers, A; Zollman, C (October 16, 1999). "ABC of complementary medicine: Herbal medicine". British Medical Journal. 319 (7216): 1050–3. PMC 1116847. PMID 10521203.
  50. ↑ "What is Herb Standardization?". Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 2011-02-14.
  51. ↑ Challem, Jack (1999). "The Problem With Herbs". Natural Health. Archived from the original on 2011-10-12. Retrieved 2010-12-23. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  52. ↑ Williamson, E (2001). "Synergy and other interactions in phytomedicines". Phytomedicine. 8 (5): 401–409. doi:10.1078/0944-7113-00060. PMID 11695885. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  53. ↑ Goldman, Peter (2001). "Herbal Medicines Today and the Roots of Modern Pharmacology" (PDF). Annals of internal medicine. 135 (8 Pt 1): 594–600. PMID 11601931. Archived from the original (PDF) on 2008-02-27. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  54. ↑ Williamson, E (2001). "Synergy and other interactions in phytomedicines". Phytomedicine. 8 (5): 401–409. doi:10.1078/0944-7113-00060. PMID 11695885. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  55. ↑ Izhaki, Ido (2002). "Emodin – a secondary metabolite with multiple ecological functions in higher plants". New Phytologist. 155 (2): 205–217. doi:10.1046/j.1469-8137.2002.00459.x. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  56. ↑ Grassmann, J (June–August 2002). "Plant's defence and its benefits for animals and medicine: role of phenolics and terpenoids in avoiding oxygen stress". Plant Physiology and Biochemistry. 40 (6–8): 471–478. doi:10.1016/S0981-9428(02)01395-5. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  57. ↑ Briskin, D. P. (2000). "Medicinal Plants and Phytomedicines. Linking Plant Biochemistry and Physiology to Human Health". Plant Physiol,. 124 (2): 507–514. doi:10.1104/pp.124.2.507. PMC 1539282. PMID 11027701. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  58. ↑ Mallika, V.; Goswami, B; Rajappa, M (2007 October–November). "Atherosclerosis pathophysiology and the role of novel risk factors: a clinicobiochemical perspective". Angiology. 58 (5): 513–22. doi:10.1177/0003319707303443. PMID 18024933. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  59. ↑ Govindarajan, R; Vijayakumar, M; Pushpangadan, P (2005). "Antioxidant approach to disease management and the role of 'Rasayana' herbs of Ayurveda". J Ethnopharmacol. 99 (2): 165–78. doi:10.1016/j.jep.2005.02.035. PMID 15894123. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  60. ↑ Slikkerveer, L.J. (2006). The Challenge Of Non-experimental Validation Of Mac Plants. Springer. {{cite book}}: |journal= ignored (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  61. ↑ Riddle, JM (2002). "History as a tool in identifying "new" old drugs". Adv Exp Med Biol. 505 (505): 89–94. PMID 12083469. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  62. ↑ Barnes, P M (2004-05-27). "Complementary and Alternative Medicine Use Among Adults: United States, 2002" (PDF). Advance data from vital and health statistics; no 343. National Center for Health Statistics. 2004. p. 20. Archived from the original (PDF) on 2007-02-02. Retrieved September 16, 2006. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |month= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help) (ಪುಟ 8ರಲ್ಲಿ ಕೋಷ್ಟಕ 1 ನೋಡಿ).
  63. ↑ ಮೋರ್ ದ್ಯಾನ್ ಒನ್ ಥರ್ಡ್ ಆಫ್ ಯ.ಎಸ್. ಅಡಲ್ಟ್ಸ್ ಯೂಸ್ ಕಾಂಪ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮೇ 27, 2004ರಂದು ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ. ಕಾಂಪ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್
  64. ↑ James A. Duke (2000). "Returning to our Medicinal Roots". Mother Earth News: 26–33. Archived from the original on 2013-01-03. Retrieved 2011-02-14. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |quotes= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  65. ↑ ಕೋಚ್ರಾನ್ ರಿವ್ಯೂಸ್ ಆಫ್ ಕಾಂಪ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ಅಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಥೆರಪೀಸ್: ಇವ್ಯಾಲ್ಯುಯೇಟಿಂಗ್ ದ ಸ್ಟ್ರೆಂತ್ ಆಫ್ ದ ಎವಿಡೆನ್ಸ್ Archived 2009-08-26 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಕೋಚ್ರಾನ್ ಕೊಲಾಬರೇಶನ್. ಪ್ರಕಟಣೆ 2004 9 ಜನವರಿ 2010ರಂದು ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದು.
  66. ↑ Liao, Hui; Banbury, Linda K.; Leach, David N. (2008). "Antioxidant activity of 45 Chinese herbs and the relationship with their TCM characteristics". Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine. 5 (4): 429–34. doi:10.1093/ecam/nem054. PMC 2586310. PMID 18955214.
  67. ↑ Boxin Ou, Dejian Huang1, Maureen Hampsch-Woodill and Judith A. Flanagan (2003). "When east meets west: the relationship between yin-yang and antioxidation-oxidation". The FASEB Journal. 17 (2): 127–129. doi:10.1096/fj.02-0527hyp. PMID 12554690. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes= and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  68. ↑ ೬೮.೦ ೬೮.೧ ಸುರಕ್ಷತೆ & ನಿಯಂತ್ರಣ -- ಯಾರು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ? , ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಟಿಲೊಸ್ಟನ್ ಸಂಸ್ಥೆ
  69. ↑ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಆರೋಗ್ಯದ ಟಿಲೊಸ್ಟನ್ ಸಂಸ್ಥೆ - ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಭಾಷೆ
  70. ↑ ಥೈವಾಥ್ಥಿನ್ ಕುರಾಲ್, ಚಂದ್ರಶೇಖರೇಂದ್ರ ಸರಸ್ವತಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯ, ಆವೃತ್ತಿ.3,ಪುಪು737
  71. ↑ ವಿಲಿಯಮ್ ಲೆಸಾಸ್ಸೈರ್ ಆರ್ಕೈವ್[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್
  72. ↑ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕೆ ಡೇವಿಡ್ ವಿನ್‌ಸ್ಟನ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್
  73. ↑ [೧] ವೆಬ್‌ಸೈಟ್
  74. ↑ ೭೪.೦ ೭೪.೧ ೭೪.೨ ೭೪.೩ ೭೪.೪ ಗೇರ್ಟ್ ವೆರ್ಹೆಲ್ಸ್ಟ್‌ರಿಂದ ಗ್ರೂಟ್ ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಬುಕ್ ಗೆನೀಸ್ಕ್ರಾಚ್ಟಿಗ್ ಪ್ಲಾಂಟೆನ್
  75. ↑ "Essential Oil Safety Information". {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  76. ↑ edu /altmed/articles/aromatherapy-000347.htm "Aromatherapy". {{cite web}}: Check |url= value (help)[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  77. ↑ Herz, RS. (2009). "Aroma therapy facts and fiction: a scientific analysis". Int J Neurosci. 119 (2): 263–290. doi:10.1080/00207450802333953. PMID 19125379. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  78. ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Maenthaisong R 2007
  79. ↑ Vogler, BK; Ernst, E. (1999). "Aloe vera: a systematic review of its clinical effectiveness". Br J GGen Prac. 49 (447): 823–828. PMC 1313538. PMID 10885091. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  80. ↑ Gebhardt, R (1998). "Inhibition of Cholesterol Biosynthesis in Primary Cultured Rat Hepatocytes by Artichoke (Cynara scolymus L.) Extracts". J Pharmacol Exp Ther. 286 (3): 1122–1128. PMID 9732368.
  81. ↑ Bundy, R; Walker, AF; Middleton, RW; Wallis, C; Simpson, HC (2008). "Artichoke leaf extract (Cynara scolymus) reduces plasma cholesterol in otherwise healthy hypercholesterolemic adults: a randomised double-blind placebo controlled trial". Phytomedicine. 15 (9): 668–75. doi:10.1016/j.phymed.2008.03.001. PMID 18424099. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  82. ↑ Herrmann, Martina; Grether-Beck, Susanne; Meyer, Imke; Franke, Helge; Joppe, Holger; Krutmann, Jean; Vielhaber, Gabriele (2007). "Blackberry leaf extract: a multifunctional anti-aging active". Int J Cosmet Sci. 29 (5): 411. doi:10.1111/j.1468-2494.2007.00389_5.x. PMID 18489379. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  83. ↑ Han, ChunHua; Ding, H; Casto, B; Stoner, GD; D'ambrosio, SM (2005). "Inhibition of the growth of premalignant and malignant human oral cell lines by extracts and components of black raspberries". Nutr Cancer. 51 (2): 207–17. doi:10.1207/s15327914nc5102_11. PMID 15860443. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  84. ↑ Mallery, S. R.; Zwick, JC; Pei, P; Tong, M; Larsen, PE; Shumway, BS; Lu, B; Fields, HW; Mumper, RJ (2008-06-15). "Topical application of a bioadhesive black raspberry gel modulates gene expression and reduces cyclooxygenase 2 protein in human premalignant oral lesions". Cancer Res. 68 (12): 4945–57. doi:10.1158/0008-5472.CAN-08-0568. PMC 2892791. PMID 18559542. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  85. ↑ Rodrigo, Kapila; Rawal, Y; Renner, RJ; Schwartz, SJ; Tian, Q; Larsen, PE; Mallery, SR (2006). "Suppression of the tumorigenic phenotype in human oral squamous cell carcinoma cells by an ethanol extract derived from freeze-dried black raspberries". Nutr Cancer. 54 (1): 58–68. doi:10.1207/s15327914nc5401_7. PMC 2392889. PMID 16800773. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  86. ↑ Stafford GI, Pedersen ME, van Staden J, Jäger AK (2008). "Review on plants with CNS-effects used in traditional South African medicine against mental diseases". J Ethnopharmacol. 119 (3): 513–37. doi:10.1016/j.jep.2008.08.010. PMID 18775771.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  87. ↑ Pedersen ME, Szewczyk B, Stachowicz K, Wieronska J, Andersen J, Stafford GI, van Staden J, Pilc A, Jäger AK (2008). "Effects of South African traditional medicine in animal models for depression". J Ethnopharmacol. 119 (3): 542–8. doi:10.1016/j.jep.2008.08.030. PMID 18809486.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  88. ↑ Sandager M, Nielsen ND, Stafford GI, van Staden J, Jäger AK (2005). "Alkaloids from Boophane disticha with affinity to the serotonin transporter in rat brain". J Ethnopharmacol. 98 (3): 367–70. doi:10.1016/j.jep.2008.08.010. PMID 15814274.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  89. ↑ Neergaard J, Andersen J, Pedersen ME, Stafford GI, van Staden J, Jäger AK (2009). "Alkaloids from Boophone disticha with affinity to the serotonin transporter". S Afr J Botany. 72 (2): 371–4. doi:10.1016/j.sajb.2009.02.173.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  90. ↑ ೯೦.೦ ೯೦.೧ Bashir, S; Janbaz, KH; Jabeen, Q; Gilani, AH (2006). "Studies on spasmogenic and spasmolytic activities of Calendula officinalis flowers". Phytother Res. 20 (10): 906–910. doi:10.1002/ptr.1980. PMID 16906636. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  91. ↑ McQuestion, M. (2006). "Evidence-based skin care management in radiation therapy". Semin Oncol Nurs". 22: 163–173. doi:10.1016/j.soncn.2006.04.004. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  92. ↑ Bolderston, A; LLoyd, NS; Wong, RK; Holden, L; Robb-Blenderman, L; Supportive Care Guidelines Group of Cancer Care Ontario Program in Evidence-Based Care (2006). "The prevention and management of acute skin reactions related to radiation therapy: a systematic review and practice guideline". Support Care Cancer. 14 (8): 802–817. doi:10.1007/s00520-006-0063-4. PMID 16758176. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  93. ↑ Jepson R, Craig J (2008). "Cranberries for preventing urinary tract infections". Cochrane Database Syst Rev (1): CD001321. doi:10.1002/14651858.CD001321.pub4. PMID 18253990.
  94. ↑ Shah SA, Sander S, White CM, Rinaldi M, & Coleman CI (2007). "Evaluation of echinacea for the prevention and treatment of the common cold: a meta-analysis". Lancet Infect Dis. 7 (7): 473–80. doi:10.1016/S1473-3099(07)70160-3. PMID 17597571. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |quotes= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  95. ↑ Schoop, R, Klein, P, Suter, A, & Johnston, SL (2006). "Echinacea in the prevention of induced rhinovirus colds: a meta-analysis". Clinical Therapeutics. 28 (2): 174–83. doi:10.1016/j.clinthera.2006.02.001. PMID 16678640.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  96. ↑ Zakay-Rones, Z; Thom, E; Wollan, T; Wadstein, J (2004 March–April). "Randomized study of the efficacy and safety of oral elderberry extract in the treatment of influenza A and B virus infections". J Int Med Res. 32 (2): 132–40. PMID 15080016. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  97. ↑ Barak, V; Halperin, T; Kalickman, I (2001). "The effect of Sambucol, a black elderberry-based, natural product, on the production of human cytokines: I. Inflammatory cytokines". Eur Cytokine Netw. 12 (2): 290–6. PMID 11399518. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  98. ↑ Shrivastava R, Pechadre JC, & John GW (2007). "Tanacetum parthenium and Salix alba (Mig-RL) combination in migraine prophylaxis: a prospective, open-label study". Clinical Drug Investigation. 26 (5): 287–296. doi:10. 2165/00044011-200626050-00006. PMID 17163262. {{cite journal}}: Check |doi= value (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  99. ↑ Silberstein, SD (2005). "Preventive treatment of headaches". Current Opinion in Neurology. 18 (3): 289–292. doi:10.1097/01.wco.0000169747.67653.f3. PMID 15891414.
  100. ↑ Pittler, MH; Ernst, E; Pittler, Max H (2004). "Feverfew for preventing migraine". Cochrane database of systematic reviews (Online) (1): CD002286. doi:10.1002/14651858.CD002286.pub2. PMID 14973986. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  101. ↑ Diener, HC; Pfaffenrath, V; Schnitker, J; Friede, M; Henneicke-Von Zepelin, HH (2005). "Efficacy and safety of 6.25 mg t.i.d. feverfew CO2-extract (MIG-99) in migraine prevention--a randomized, double-blind, multicentre, placebo-controlled study". Cephalalgia. 25 (11): 1031–41. doi:10.1111/j.1468-2982.2005.00950.x. PMID 16232154. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  102. ↑ Yao M, Ritchie HE, & Brown-Woodman PD (2006). "A reproductive screening test of feverfew: is a full reproductive study warranted?". Reproductive Toxicology. 22 (4): 688–693. doi:10.1016/j.reprotox.2006.04.014. PMID 16781113.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  103. ↑ Modi S & Lowder DM (2006). "Medications for migraine prophylaxis". American Family Physician. 73 (1): 72–78. PMID 16417067.
  104. ↑ Tijani1, AY, Uguru, MO, & Salawu, OA (2008). "Anti-pyretic, anti-inflammatory and anti-diarrhoeal properties of Faidherbia albida in rats" (PDF). African Journal of Biotechnology. 7 (6): 696–700. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link) CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  105. ↑ Ackerman, RT, Mulrow, CD, Ramirez, G, Gardner CD, Morbidoni, L & Lawrence, VA (2001). "Garlic shows promise for improve some cardiovascular risk factors". Archives of Internal Medicine. 7 (6): 696–700. PMID 11268223.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  106. ↑ Mckay, Diane L.; Blumberg, JB (2006). "A review of the bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.)". Phytother Res. 20 (7): 519–30. doi:10.1002/ptr.1900. PMID 16628544. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  107. ↑ McKay, DL; Blumberg, JB. (2006). "A review of the bioactivity and potential health benefits of chamomile tea (Matricaria recutita L.". Phytother Res. 20 (7): 519–530. doi:10.1002/ptr.1900. PMID 16628544. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  108. ↑ Janmejai K. Srivastava; Sanjay Gupta (2007-11-14). "Antiproliferative and apoptotic effects of chamomile extract in various human cancer cells". J Agric Food Chem. 55 (23): 9470–8. doi:10.1021/jf071953k. PMID 17939735. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  109. ↑ Koch, C; Reichling, J; Schneele, J; Schnitzler, P (2008). "Inhibitory effect of essential oils against herpes simplex virus type 2". Phytomedicine. 15 (1–2): 71–78. doi:10.1016/j.phymed.2007.09.003. PMID 17976968. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  110. ↑ Ozgoli, G; Goli, M; Simbar, M (2009). "Effects of ginger capsules on pregnancy, nausea, and vomiting". Journal of alternative and complementary medicine. 15 (3): 243–6. doi:10.1089/acm.2008.0406. PMID 19250006. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  111. ↑ Belguise, K.; Guo, S; Sonenshein, GE (2007). "Activation of FOXO3a by the Green Tea Polyphenol Epigallocatechin-3-Gallate Induces Estrogen Receptor Expression Reversing Invasive Phenotype of Breast Cancer Cells". Cancer Research. 67 (12): 5763–5770. doi:10.1158/0008-5472.CAN-06-4327. PMID 17575143.
  112. ↑ Zhang Q, Kelly AP, Wang L, French SW, Tang X, Duong HS, Messadi DV, & Le AD (2006). "Green tea extract and (-)-epigallocatechin-3-gallate inhibit mast cell-stimulated type I collagen expression in keloid fibroblasts via blocking PI-3K/AkT signaling pathways". J Invest Dermatol. 126 (12): 2607–2613. doi:10.1038/sj.jid.5700472. PMID 16841034. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  113. ↑ Ali BH, Al Wabel N, & Blunden G (2005). "Phytochemical, pharmacological and toxicological aspects of Hibiscus sabdariffa L.: a review". Phytotherapy Research. 19 (5): 369–75. doi:10.1002/ptr.1628. PMID 16106391.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  114. ↑ Al-Waili, NS (2004 Spring;). "Natural honey lowers plasma glucose, C-reactive protein, homocysteine, and blood lipids in healthy, diabetic, and hyperlipidemic subjects: comparison with dextrose and sucrose". J Med Food. 7 (1): 100–7. doi:10.1089/109662004322984789. PMID 15117561 : 15117561. {{cite journal}}: Check |pmid= value (help); Check date values in: |date= (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  115. ↑ "Healing Honey: The Sweet Evidence Revealed".
  116. ↑ Adeneye, AA; Agbaje, EO (2007). "Hypoglycemic and hypolipidemic effects of fresh leaf aqueous extract of Cymbopogon citratus Stapf. in rats". Journal of ethnopharmacology. 112 (3): 440–4. doi:10.1016/j.jep.2007.03.034. PMID 17513076. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  117. ↑ ೧೧೭.೦ ೧೧೭.೧ Mahdi, JG; Mahdi, AJ; Mahdi, AJ; Bowen, ID (2006). "The historical analysis of aspirin discovery, its relation to the willow tree and antiproliferative and anticancer potential". Cell proliferation. 39 (2): 147–55. doi:10.1111/j.1365-2184.2006.00377.x. PMID 16542349. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  118. ↑ Kroll, DJ; Shaw, HS; Oberlies, NH. (2007). "Milk thistle nomenclature: why it matters in cancer research and pharmacokinetic studies". Integrative Cancer Therapies. 6 (2): 110–119. doi:10.1177/1534735407301825. PMID 17548790. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  119. ↑ Szilard, S; Szentgyorgyi, G; Dhanalakshmi, S; et al. (1988). "Protective effect of Legalon in workers exposed to organic solvents". Acta Med Hung. 45 (2): 249–256. PMID 3073356. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Explicit use of et al. in: |first3= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  120. ↑ Pande, M; Naiker, M; Mills, G; Singh, N; Voro, T. (2005). "The Kura files: qualitative social survey". Pac Health Dialog. 12 (2): 85–93. PMID 18181498. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  121. ↑ Wang, MY; Lutfiyya, MN; Weidenbacher-Hoper, V; Anderson, G; Su, CX; West, BJ. (2009). "Antioxidant activity of noni juice in heavy smokers". Chemistry Central Journal. 3: 13. doi:10.1186/1752-153X-3-13. PMC 2765950. PMID 19807926. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  122. ↑ Hajhashemi V, Ghannadi A, & Jafarabadi H (2004). "Black cumin seed essential oil, as a potent analgesic and antiinflammatory drug". Phytother Res. 18 (3): 195–9. doi:10.1002/ptr.1390. PMID 15103664. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  123. ↑ Salem (2005). "Immunomodulatory and therapeutic properties of the Nigella sativa L. seed". International Immunopharmacology. 5 (13–14): 1749–1770. doi:10.1016/j.intimp.2005.06.008. PMID 16275613. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)
  124. ↑ Ali BH & Blunden, G (2003). "Pharmacological and toxicological properties of Nigella sativa". Phytother Res. 17 (4): 299–305. doi:10.1002/ptr.1309. PMID 12722128. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)
  125. ↑ Morsi, NM (2000). "Antimicrobial effect of crude extracts of Nigella sativa on multiple antibiotics-resistant bacteria". Acta Microbiol Pol. 49 (1): 63–74. PMID 10997492. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  126. ↑ Salim, Elsayed; Fukushima, S (2003). "Chemopreventive potential of volatile oil from black cumin (Nigella sativa L.) seeds against rat colon carcinogenesis". Nutr Cancer. 45 (2): 195–202. doi:10.1207/S15327914NC4502_09. PMID 12881014. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  127. ↑ Nazrul Islam, SK.; Begum, P; Ahsan, T; Huque, S; Ahsan, M (2004). "Immunosuppressive and cytotoxic properties of Nigella sativa". Phytother Res. 18 (5): 395–8. doi:10.1002/ptr.1449. PMID 15174000. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  128. ↑ Khan, M. A. U. (2003). "The in vivo antifungal activity of the aqueous extract from Nigella sativa seeds". Phytother Res.;():. 17 (2): 183–6. doi:10.1002/ptr.1146. PMID 12601685. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  129. ↑ Ait Mbarek, L; Ait Mouse, H; Elabbadi, N; Bensalah, M; Gamouh, A; Aboufatima, R; Benharref, A; Chait, A; Kamal, M (2007). "Anti-tumor properties of blackseed (Nigella sativa L.) extracts". Braz J Med Biol Res. 40 (6): 839–47. PMID 17581684. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  130. ↑ Kaleem, M; Kirmani, D; Asif, M; Ahmed, Q; Bano, B (2006). "Biochemical effects of Nigella sativa L seeds in diabetic rats". Indian J Exp Biol. 44 (9): 745–8. PMID 16999030. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  131. ↑ Ali, B. H.; Blunden, G (2003). "Pharmacological and toxicological properties of Nigella sativa". Phytother Res. 17 (4): 299–305. doi:10.1002/ptr.1309. PMID 12722128. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  132. ↑ {{cite journal}}: Empty citation (help)
  133. ↑ Al-Ghamdi, M (2001). "The anti-inflammatory, analgesic and antipyretic activity of Nigella sativa". J Ethnopharmacol. 76 (1): 45–8. doi:10.1016/S0378-8741(01)00216-1. PMID 11378280. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  134. ↑ Shahla, E; Abolfazl, J; Hossein, S A; Fariba, I (2007). "The efficacy of 5% topical tea tree oil gel in mild to moderate acne vulgaris: A randomized, double-blind placebo-controlled study". Ind J dermatolog Venereol Leprol. 73 (1): 22–5. doi:10.4103/0378-6323.30646. PMID 17314442. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  135. ↑ Martin, KW; Ernst, E (2003). "Herbal medicines for treatment of bacterial infections: a review of controlled clinical trials". Journal of Antimicrobial Chemotherapy. 51 (2): 241–246. doi:10.1093/jac/dkg087. PMID 12562687.
  136. ↑ "Oregano Oil May Protect Against Drug-Resistant Bacteria, Georgetown Researcher Finds".
  137. ↑ ಕಾರಿಕಾ ಪಪಾಯಾ
  138. ↑ ರೆಗ್ನೌಲ್ಟ್ ರೋಗರ್ ಸಿ, ಫಿಲೊಜೆನೆ ಬಿ ಜ್ಯೂನಿಯರ್, & ವಿನ್ಸೆಂಟ್ ಸಿ.2004. ಬಯೋಪೆಸ್ಟಿಸಿಡಾಸ್ ದೆ ಒರಿಗನ್ ವೆಜಿಟಲ್, ಮುಂಡಿ ಪ್ರೆನ್ಸಾ
  139. ↑ Cappello G, Spezzaferro M, Grossi L, Manzoli L, & Marzio L (2007). "Peppermint oil (Mintoil((R))) in the treatment of irritable bowel syndrome: A prospective double blind placebo-controlled randomized trial". Digestive and Liver Disease. 39 (6): 530–536. doi:10.1016/j.dld.2007.02.006. PMID 17420159.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  140. ↑ Liu JH, Chen GH, Yeh HZ, Huang CK, Poon SK (1997). "Enteric-coated peppermint-oil capsules in the treatment of irritable bowel syndrome: a prospective, randomized trial". J Gastroenterol. 32 (6): 765–8. doi:10.1007/BF02936952. PMID 9430014. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |quotes= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  141. ↑ ೧೪೧.೦ ೧೪೧.೧ Heber, D. (2008). "Multitargeted therapy of cancer by ellagitannins". Cancer Lett. 289 (2): 262–268. doi:10.1016/j.canlet.2008.03.043. PMID 18468784. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  142. ↑ Seeram, NP; Aronson, WJ; Zhang, Y; Henning, SM; Moro, A; Lee, RP; Sartippour, M; Harris, DM; Rettig, M (2007). "Pomegranate ellatitannin-derived metabolites inhibit prostate cancer growth and localize to the mouse prostate gland". J Agric Food Chem. 55 (19): 7732–7737. doi:10.1021/jf071303g. PMID 17722872. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  143. ↑ Dev, Sukh (1999). "Ancient-modern concordance in Ayurvedic plants: some examples". Environ Health Perspect.;():. 107 (10): 783–9. doi:10.2307/3454574. PMC 1566595. PMID 10504143. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: extra punctuation (link)
  144. ↑ Krafczyk, N; Woyand, F; Glomb, MA (2009). "Structure-antioxidant relationship of flavonoids from fermented rooibos". Molecular nutrition & food research. 53 (5): 635–42. doi:10.1002/mnfr.200800117. PMID 19156714.
  145. ↑ Joubert, E; Gelderblom, WC; Louw, A; De Beer, D (2008). "South African herbal teas: Aspalathus linearis, Cyclopia spp., Athrixia phylicoides - a review". J Ethnopharmacol. 119 (3): 376–412. doi:10.1016/j.jep.2008.06.014. PMID 18621121. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  146. ↑ Kawano, A; Nakamura, H; Hata, S; Minakawa, M; Miura, Y; Yagasaki, K (2009). "Hypoglycemic effect of aspalathin, a rooibos tea component from Aspalathus linearis, in type 2 diabetic model db/db mice". Phytomedicine : international journal of phytotherapy and phytopharmacology. 16 (5): 437–43. doi:10.1016/j.phymed.2008.11.009. PMID 19188054.
  147. ↑ Christensen, R.; Bartels, EM; Altman, RD; Astrup, A; Bliddal, H (2008). "Does the hip powder of Rosa canina (rosehip) reduce pain in osteoarthritis patients? - a meta-analysis of randomized controlled trials". Osteoarthritis Cartilage.fs. 16 (9): 965–72. doi:10.1016/j.joca.2008.03.001. PMID 18407528. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  148. ↑ Chrubasik, C; Duke, RK; Chrubasik, S (2006). "Phytother Res". The evidence for clinical efficacy of rose hip and seed: a systematic review. 20 (1): 1–3. doi:10.1002/ptr.1729. PMID 16395741. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  149. ↑ Winther, K.; Apel, K; Thamsborg, G (2005 July–August). "A powder made from seeds and shells of a rose-hip subspecies (Rosa canina) reduces symptoms of knee and hip osteoarthritis: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial". Scand J Rheumatol. 34 (4): 302–8. doi:10.1080/03009740510018624. PMID 16195164. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  150. ↑ Jäger, A. K.; Eldeen, IM; Van Staden, J (2007). "COX-1 and -2 activity of rose hip". Phytother Res. 21 (12): 1251–2. doi:10.1002/ptr.2236. PMID 17639563. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  151. ↑ "Sage Improves Memory, Study Shows".
  152. ↑ Marks LS, Partin AW, Epstein JI, Tyler VE, Simon I, Macairan ML, Chan TL, Dorey FJ, Garris JB, Veltri RW, Santos PB, Stonebrook KA, & deKernion JB (2000). "Effects of a saw palmetto herbal blend in men with symptomatic benign prostatic hyperplasia". J. Urol. 163 (5): 1451–1456. doi:10.1016/S0022-5347(05)67641-0. PMID 10751856. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  153. ↑ Bent S, Kane C, Shinohara K, Neuhaus J, Hudes ES, Goldberg H, & Avins AL. (2006). "Saw palmetto for benign prostatic hyperplasia". New England Journal of Medicine. 354 (6): 557–566. doi:10.1056/NEJMoa053085. PMID 16467543. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  154. ↑ ೧೫೪.೦ ೧೫೪.೧ Fang, N; Li, Q; Yu, S; Zhang, J; He, L; Ronis, MJ; Badger, TM (2006). "Inhibition of growth and induction of apoptosis in human cancer cell lines by an ethyl acetate fraction from shiitake mushrooms". J Altern Complement Med. 12 (2): 125–132. doi:10.1089/acm.2006.12.125. PMID 16566671. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  155. ↑ Hearst, R; Nelson, D; McCollum, G; Millar, BC; Maeda, Y; Goldsmith, CE; Rooney, PJ; Loughrey, A; Rao, JR (2009). "An examination of antibacterial and antifungal properties of constituents of Shiitake (Lentinus edodes) and oyster (Pleurotus ostreatus) mushrooms". Complement Ther Clin Pract. 15 (1): 5–7. doi:10.1016/j.ctcp.2008.10.002. PMID 19161947. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  156. ↑ Kuznetsov, OIu; Mil'kova, EV; Sosnina, AE; Sotnikova, NIu (2005). "Antimicrobial action of Lentinus edodes juice on human microflora". Zhurnal mikrobiologii, epidemiologii, i immunobiologii (1): 80–82. PMID 15773410.
  157. ↑ Bai W; Henneicke-Von Zepelin, HH; Wang, S; Zheng, S; Liu, J; Zhang, Z; Geng, L; Hu, L; Jiao, C (2007). "Efficacy and tolerability of a medicinal product containing an isopropanolic black cohosh extract in Chinese women with menopausal symptoms: A randomized, double blind, parallel-controlled study versus tibolone". Maturitas. In print (1): 31–41. doi:10.1016/j.maturitas.2007.04.009. PMID 17587516. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes= and |month= (help)
  158. ↑ Gaster, B & Holroyd, J (2000). "St John's wort for depression: a systematic review". Archives of Internal Medicine. 160 (2): 152–6. doi:10.1001/archinte.160.2.152. PMID 10647752.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  159. ↑ Davidson, J; et al. (2002). "Effect of Hypericum perforatum (St John's Wort) in Major Depressive Disorder". Journa of the American Medical Association. 287 (14): 1807–1814. doi:10.1001/jama.287.14.1807. PMID 11939866. {{cite journal}}: Explicit use of et al. in: |author= (help)
  160. ↑ Lecrubier, Y.; Clerc, G; Didi, R; Kieser, M (2002). "Efficacy of St. John's wort extract WS 5570 in major depression: a double-blind, placebo-controlled trial". Am J Psychiatry. 159 (8): 1361–6. doi:10.1176/appi.ajp.159.8.1361. PMID 12153829. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  161. ↑ Gastpar, M.; Singer, A; Zeller, K (2006). "Comparative efficacy and safety of a once-daily dosage of hypericum extract STW3-VI and citalopram in patients with moderate depression: a double-blind, randomised, multicentre, placebo-controlled study". Pharmacopsychiatry. 39 (2): 66–75. doi:10.1055/s-2006-931544. PMID 16555167. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  162. ↑ Kasper, S; Anghelescu, IG; Szegedi, A; Dienel, A; Kieser, M (2006-06-23). "Superior efficacy of St John's wort extract WS 5570 compared to placebo in patients with major depression: a randomized, double-blind, placebo-controlled, multi-center trial". BMC Med. 4 (14): 14. doi:10.1186/1741-7015-4-14. PMC 1538611. PMID 16796730. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)CS1 maint: unflagged free DOI (link)
  163. ↑ Fava, Maurizio; Alpert, J; Nierenberg, AA; Mischoulon, D; Otto, MW; Zajecka, J; Murck, H; Rosenbaum, JF (2005). "A Double-blind, randomized trial of St John's wort, fluoxetine, and placebo in major depressive disorder". J Clin Psychopharmacol. 25 (5): 441–7. doi:10.1097/01.jcp.0000178416.60426.29. PMID 16160619. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  164. ↑ Werneke, U; Horn, O; Taylor, DM (2004). "How effective is St John's wort? The evidence revisited". J Clin Psychiatry. 65 (5): 611–7. PMID 15163246. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  165. ↑ Röder, C; Schaefer, M; Leucht, S (2004). "Meta-analysis of effectiveness and tolerability of treatment of mild to moderate depression with St. John's Wort". Fortschr Neurol Psychiatr. 72 (6): 330–43. doi:10.1055/s-2003-812513. PMID 15211398. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  166. ↑ Linde, K.; Berner, M; Egger, M; Mulrow, C (2005). "St John's wort for depression: meta-analysis of randomised controlled trials". Br J Psychiatry. 186: 99–107. doi:10.1192/bjp.186.2.99. PMID 15684231. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  167. ↑ Linde, K; Mulrow, CD; Berner, M; Egger, M; Linde, Klaus (2005). "St John's wort for depression". Cochrane Database Syst Rev. 18 (2): CD000448. doi:10.1002/14651858.CD000448.pub2. PMID 15846605. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  168. ↑ Safarinejad, MR (2005). "Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study". J Herb Pharmacother. 5 (4): 1–11. PMID 16635963. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  169. ↑ Randall, C; Randall, H; Dobbs, F; Hutton, C; Sanders, H (2000). "Randomized controlled trial of nettle sting for treatment of base-of-thumb pain". J R Soc Med. 93 (6): 305–9. PMC 1298033. PMID 10911825. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  170. ↑ Riehemann, K; Behnke, B; Schulze-Osthoff, K (1999-01-08). "Plant extracts from stinging nettle (Urtica dioica), an antirheumatic remedy, inhibit the proinflammatory transcription factor NF-kappaB". FEBS Lett. 442 (1): 89–94. doi:10.1016/S0014-5793(98)01622-6. PMID 9923611. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  171. ↑ Daher, CF; Baroody, KG; Baroody, GM (2006). "Effect of Urtica dioica extract intake upon blood lipid profile in the rats". Fitoterapia. 77 (3): 183–8. doi:10.1016/j.fitote.2006.01.010. PMID 16540261. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  172. ↑ El Haouari, Mohammed; Bnouham, M; Bendahou, M; Aziz, M; Ziyyat, A; Legssyer, A; Mekhfi, H (2006). "Inhibition of rat platelet aggregation by Urtica dioica leaves extracts". Phytother Res. 20 (7): 568–72. doi:10.1002/ptr.1906. PMID 16619332. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  173. ↑ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಹದಿಹರೆಯದವರಲ್ಲಿ ತೀಕ್ಷಣವಾದ ಬ್ರಾಕೈಂಟಿಸ್ (ಶ್ವಾಸನಾಳಗಳ ಒಳಪೊರೆಯ ಉರಿಯೂತ)ದ ಜೊತೆಗೆ ಇಪಿ 7630 ದ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿತ್ವ ಮತ್ತು ಸಹ್ಯತೆ: ಪೆಲರ್ಗೋನಿಯಮ್ ಸಿಡೈಡ್ಸ್‌ನಿಂದ ಒಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧ ತಯಾರಿಕೆಯ ಜೊತೆ ಒಂದು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕವಾದ, ಡಬಲ್-ಬ್ಲೈಂಡ್, ಪ್ಲಸೀಬೋ-ನಿಯಂತ್ರಿತ ಬಹುಕೇಂದ್ರೀಯ ಪ್ರಯೋಗದ ಮೂಲಗಳು ಕಮಿನ್ ಡಬ್ಲು., ಮಯ್ಡಾನಿಕ್ ವಿ., ಮಲೆಕ್ ಎಫ್.ಎ., ಕೈಸೆರ್ ಎಮ್. ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಫಾರ್ಮಾಕೊಲೊಜಿ ಎಂಡ್ ಥೆರಪೆಟಿಕ್ಸ್ 2010 48:3 (184-191).
  174. ↑ ಇಪಿಎಸ್ 7630 ನ ಪ್ರಭಾವದ ಸಂಶೋಧನೆ, ಪೆಲರ್ಗೋನಿಯಮ್ ಸಿಡೈಡ್ಸ್‌ನಿಂದ ಒಂದು ಗಿಡಮೂಲಿಕೆ ಔಷಧ ತಯಾರಿಕೆ, ರೆಸ್ಪಿರೇಟರಿಯ ಒಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ಯಾನೆಲ್‌ನ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ವಿರುದ್ಧ ಮೈಕೆಲಿಸ್ ಎಮ್., ಡೊಯೆರ್ ಎಚ್‌ಡಬ್ಲು., ಸಿನಲ್ಟ್ ಜ್ಯೂನಿಯರ್. ಜೆ.[ಮುದ್ರಣಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಲೇಖನ] ಫೈಟೋಮೆಡಿಸಿನ್ 2010.
  175. ↑ Morin, CM; Koetter, U; Bastien, C; Ware, JC; Wooten, V (November 1, 2005). "Valerian-hops combination and diphenhydramine for treating insomnia: a randomized placebo-controlled clinical trial". Sleep. 28 (11): 1465–71. PMID 16335333. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  176. ↑ Bent S, Padula A, Moore D, Patterson M, & Mehling W. (2006). "Valerian for sleep: a systematic review and meta-analysis". Am J Med. 119 (12): 1005–1012. doi:10.1016/j.amjmed.2006.02.026. PMID 17145239. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes=, |laydate=, |laysource=, |laysummary=, and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  177. ↑ Taibi DM, Landis CA, Petry H, & Vitiello MV (2007). "A systematic review of valerian as a sleep aid: safe but not effective". Sleep Med Rev. 11 (3): 209–230. doi:10.1016/j.smrv.2007.03.002. PMID 17517355. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameters: |quotes= and |month= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  178. ↑ Vickers AJ (2007). "Which botanicals or other unconventional anticancer agents should we take to clinical trial?". J Soc Integr Oncol. 5 (3): 125–9. doi:10.2310/7200.2007.011. PMC 2590766. PMID 17761132.
  179. ↑ Ernst E (2007). "Herbal medicines: balancing benefits and risks". Novartis Found. Symp. 282: 154–67, discussion 167–72, 212–8. doi:10.1002/9780470319444.ch11. PMID 17913230.
  180. ↑ "Botanical Products".
  181. ↑ Müller, JL (1998). "Love potions and the ointment of witches: historical aspects of the nightshade alkaloids". J Toxicol Clin Toxicol. 36 (6): 617–27. PMID 9776969.
  182. ↑ Lee, MR (2006). "Solanaceae III: henbane, hags and Hawley Harvey Crippen". J R Coll Physicians Edinb. 36 (4): 366–73. PMID 17526134. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  183. ↑ Pinn, G (2001). "Adverse effects associated with herbal medicine". Aust Fam Physician. 30 (11): 1070–5. PMID 11759460. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  184. ↑ Lin, Shih-Hua; Yang, SS; Chau, T; Halperin, ML (2003). "An unusual cause of hypokalemic paralysis: chronic licorice ingestion". Am J Med Sci. 325 (3): 153–6. doi:10.1097/00000441-200303000-00008. PMID 12640291. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  185. ↑ Lynch, Christopher R.; Folkers, ME; Hutson, WR (2006). "Fulminant hepatic failure associated with the use of black cohosh: a case report". Liver Transpl. 12 (6): 989–92. doi:10.1002/lt.20778. PMID 16721764. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  186. ↑ Born, D; Barron, ML (May 2005-June). "Herb use in pregnancy: what nurses should know". MCN Am J Matern Child Nurs. 30 (3): 201–6. PMID 15867682. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help)
  187. ↑ ಗರ್ಭಿಣಿ ಅವಸ್ಥೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವಿಕೆ Archived 2010-12-18 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಜಿಯಿಯಾ ಗಾರ್ಡನ್ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್
  188. ↑ Boivin, J.; Schmidt, L. (2009). "Use of complementary and alternative medicines associated with a 30% lower onging pregnancy/live birth rate during 12 months of fertility treatment". Human Reproduction. 21 (7): 1626–1631. doi:10.1093/humrep/dep077. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  189. ↑ Ernst, E (1998). "Harmless Herbs? A Review of the Recent Literature" (PDF). The American Journal of Medicine. 141 (2): 170–8. PMID 9528737. Archived from the original (PDF) on 5 ನವೆಂಬರ್ 2019. Retrieved 27 December 2010. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  190. ↑ Spolarich, AE; Andrews, L (2007 Summer). "An examination of the bleeding complications associated with herbal supplements, antiplatelet and anticoagulant medications". J Dent Hyg. 81 (3): 67. PMID 17908423. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  191. ↑ Nekvindová, J; Anzenbacher, P (2007). "Interactions of food and dietary supplements with drug metabolising cytochrome P450 enzymes". Ceska Slov Farm. 56 (4): 165–73. PMID 17969314. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  192. ↑ Wu, KM; Farrelly, JG; Upton, R; Chen, J (2007). "Complexities of the herbal nomenclature system in traditional Chinese medicine (TCM): lessons learned from the misuse of Aristolochia-related species and the importance of the pharmaceutical name during botanical drug product development". Phytomedicine.;():. Epub 2006 Jul 24. 14 (4): 273–9. doi:10.1016/j.phymed.2006.05.009. PMID 16863692. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  193. ↑ Vanherweghem, Jean-Louis (1998 Spring). "Misuse of herbal remedies: the case of an outbreak of terminal renal failure in Belgium (Chinese herbs nephropathy)". J Altern Complement Med. 4 (1): 9–13. doi:10.1089/acm.1998.4.1-9. PMID 9553830. {{cite journal}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  194. ↑ ಡಾನ್ ಬೆನ್ಸ್ಕಿ, ಸ್ಟೀವನ್ ಕ್ಲೇವೇಯ್, ಎರಿಕ್ ಸ್ಟೋಗರ್, ಮತ್ತು ಆಂಡ್ರೂ ಗ್ಯಾಂಬಲ್. ಚೈನೀಸ್ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಔಷಧ: ಮಟೀರಿಯಾ ಮೆಡಿಕಾ, ಮೂರನೆಯ ಆವೃತ್ತಿ. 2004: 1054-1055
  195. ↑ Vanherweghem, JL; Depierreux, M; Tielemans, C; et al. (1993). "Rapidly progressive interstitial renal fibrosis in young women: association with slimming regimen including Chinese herbs". Lancet. 341 (8842): 387–91. doi:10.1016/0140-6736(93)92984-2. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Explicit use of et al. in: |first3= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  196. ↑ Vanhaelen, M; Vanhaelen-Fastre, R; But, P; Vanherweghem, JL. (1994). "Identification of aristolochic acid in Chinese herbs". Lancet. 343 (8890): 174. PMID 7904018. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |author-name-separator= (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
  197. ↑ ಗಿಡಮೂಲಿಕಾ ಔಷಧ, ಎನ್‌ಐಎಚ್ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು, ಕಾಂಪ್ಲಿ ಮೆಂಟರಿ ಆ‍೦ಡ್ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟಿವ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ಸ್, ಆರೋಗ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು.
  198. ↑ Cravotto G, Boffa L, Genzini L, Garella D (2010). "Phytotherapeutics: an evaluation of the potential of 1000 plants". J Clin Pharm Ther. 35 (1): 11–48. doi:10.1111/j.1365-2710.2009.01096.x. PMID 20175810. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  199. ↑ Srinivasan K (2005). "Spices as influencers of body metabolism: an overview of three decades of research". Food Research International. 38 (1): 77–86. doi:10.1016/j.foodres.2004.09.001.
  200. ↑ Pittler, M; Abbot, NC; Harkness, EF; Ernst, E (2000). "Location bias in controlled clinical trials of complementary/alternative therapies". International Journal of Epidemiology. 53 (5): 485–489. doi:10.1016/S0895-4356(99)00220-6. PMID 10812320. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  201. ↑ Linde, K.; Jonas, WB; Melchart, D; Willich, S (2005). "The methodological quality of randomized controlled trials of homeopathy, herbal medicines and acupuncture". International Journal of Epidemiology. 30 (3): 526–531. doi:10.1093/ije/30.3.526. PMID 11416076. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  202. ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named ncbi.nlm. nih. gov
  203. ↑ Nartey L, Huwiler-Müntener K, Shang A, Liewald K, Jüni P, Egger M (2007). "Matched-pair study showed higher quality of placebo-controlled trials in Western phytotherapy than conventional medicine". J Clin Epidemiol. 60 (8): 787–94. doi:10.1016/j.jclinepi.2006.11.018. PMID 17606174. {{cite journal}}: Unknown parameter |month= ignored (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  204. ↑ Eric Yarnell, N.D., R.H., and Kathy Abascal, J.D (2002). "Dilemmas of Traditional Botanical Research". HerbalGram. 55: 46–54. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  205. ↑ "What is Herb Standardization?". HerbalGram. (52): 25. 2001. Archived from the original on 2009-02-10. {{cite journal}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  206. ↑ "Wrangling an Herbal Legen" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2009-03-27. Retrieved 2011-02-14.
  207. ↑ gaianstudies. org/articles10.htm "Some Arguments against the Standardization of Herbalists". {{cite web}}: Check |url= value (help)
  208. ↑ "ಯುಎಸ್ ಡಯಟರಿ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಹೆಲ್ತ್ ಎಂಡ್ ಎಜುಕೇಷನ್ ಆಕ್ಟ್ ಆಫ್ 1994". Archived from the original on 2009-05-31. Retrieved 2018-02-24.
  209. ↑ Goldman P (2001). "Herbal medicines today and the roots of modern pharmacology". Ann. Intern. Med. 135 (8 Pt 1): 594–600. PMID 11601931.
  210. ↑ "ಎಫೆಡ್ರಿನ್ ಅಲ್ಕಲೊಯ್ಡ್ಸ್ ಮತ್ತು ರೈಟರೇಟ್ಸ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪಥ್ಯದ ಪೂರಕಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸುವ ಎಫ್‍೬ಡಿಎ ಇಷ್ಯೂಸ್ ರೆಗ್ಯ್ಲೇಷನ್, ಇದರ ಸಲಹೆಯೇನೆಂದರೆ ಗ್ರಾಹಕರು ಈ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಬೇಕು". Archived from the original on 2007-09-15. Retrieved 2011-02-14.
  211. ↑ ೨೧೧.೦ ೨೧೧.೧ ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯೂಸ್, ಔಷಧ ಸಸ್ಯಗಳು ’ಫೇಸ್ ಎಕ್ಸ್ಟಿನ್ಷನ್'

ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದಿಗಾಗಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • Lindequist, U. (2005). "The pharmacological potential of mushrooms". Evid Based Complement Alternat Med. 2 (3): 285–99. doi:10.1093/ecam/neh107. PMC 1193547. PMID 16136207. Archived from the original on 2009-04-27. Retrieved 2011-02-14. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • ಲೆಸ್ಲಿ ಬ್ರೌನ್ ಮತ್ತು ಮಾರ್ಕ್ ಕೊಹೆನ್. (2007). ಹರ್ಬ್ಸ್ ಆ‍ಯ್‌೦ಡ್ ನ್ಯಾಚುರಲ್ ಸಪ್ಲಿಮೆಂಟ್ಸ್: ಆ‍ಯ್‌ನ್ ಎವಿಡೆನ್ಸ್-ಬೇಸ್ಡ್ ಗೈಡ್ . ಎಲ್ಸೇವಿಯರ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾ. ISBN 0-7295-3796-X 9780729537964.
Herbalism ಸಂಬಂಧಿತ ಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳ_ಔಷಧಿ&oldid=1192895" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ