ಬಿಲಾಸ್ಖಾನಿ ತೋಡಿ
ಬಿಲಾಸ್ಖಾನಿ ತೋಡಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಇದು ಅಸಾವರಿ ಮತ್ತು ತೋಡಿ ರಾಗಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೋಮಲ್ ರಿಷಭ್ ಅಸಾವರಿಯೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಸಿದ್ಧಾಂತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ರಾಗ ಬಿಲಾಸ್ಖಾನಿ ತೋಡಿಯು ಭಾತ್ಖಂಡೆ ಥಾಟ್ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನ್ಯೂನತೆಗಳಿಗೆ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಬಳಸುವ ಸ್ವರಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಭೈರವಿ ಥಾಟ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ, ಇದು ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಒಂದು ರೀತಿಯ ತೋಡಿಯಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಕಛೇರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಭೈರವಿಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸುವುದು ಈ ರಾಗವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುತ್ತದೆ. [೧]
ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವಾದಿ ಮತ್ತು ಸಮವಾದಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ವಾಡಿ : ಧ
- ಸಮಾವಾದಿ : ಗ
ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅದು : ಭೈರವಿ
ಸಮಯ (ಸಮಯ)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, 6 ರಿಂದ 12 ರವರೆಗೆ
ಋತುಮಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೆಲವು ರಾಗಗಳು ಕಾಲೋಚಿತ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.
ರಸ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭಕ್ತಿ, ಭಕ್ತಿ
ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮಾಹಿತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮೂಲಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಈ ರಾಗವನ್ನು ಮಿಯಾನ್ ತಾನ್ಸೇನ್ ಅವರ ಮಗ ಬಿಲಾಸ್ ಖಾನ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆಯ ಮರಣದ ನಂತರ ರಚಿಸಿದರು. ತಂದೆಯ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚಿನ ರಾಗವಾದ ತೋಡಿಯನ್ನು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಶವದ ಎದುರು ಹಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಬಿಲಾಸ್ ತುಂಬಾ ದುಃಖಿತನಾಗಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಅವನು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಈ ರಾಗಕ್ಕೆ ಜನ್ಮ ನೀಡಿತು ಮತ್ತು ತಾನ್ಸೇನ್ ಅವರ ಶವವು ಈ ಹೊಸ ರಾಗವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲು ತನ್ನ ಒಂದು ಕೈಯನ್ನು ಚಲಿಸಿತು ಎಂಬುದು ಕಥೆ. (ತಾನ್ಸೇನ್‌ನ ತೋಡಿ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ದಂತಕಥೆ ಇದೆ, ವಿವರವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. )
ಪ್ರಮುಖ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್‌ಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಅಮೀರ್ ಖಾನ್, ರಾಗಾಸ್ ಬಿಲಾಸ್ಖಾನಿ ತೋಡಿ ಮತ್ತು ಅಭೋಗಿ, HMV / AIR LP (ದೀರ್ಘ-ಆಟದ ದಾಖಲೆ), EMI-ECLP2765
- ನಿಖಿಲ್ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ, ಮಾರ್ನಿಂಗ್ ರಾಗಸ್, ಬಾಂಬೆ 1965, LP ರೆಕಾರ್ಡ್, ರಾಗ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್. ( ಆಡಿಯೋ CD ಬಿಡುಗಡೆ ಜೂನ್ 1996; iTunes 2000).
- ರವಿಶಂಕರ್, 1950 ರಿಂದ
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತಮಿಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]| ಹಾಡು | ಚಲನಚಿತ್ರ | ಸಂಯೋಜಕ | ಗಾಯಕ |
|---|---|---|---|
| "ಉತ್ತಯ ಗೀತಂ" | ಉದಯ ಗೀತಂ | ಇಳಯರಾಜ | ಎಸ್ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ |
| "ಮಲೈ ನೇರ ಕಾತ್ರೆ" | ಆಗಲ್ ವಿಳಕ್ಕು | ಎಸ್.ಜಾನಕಿ | |
| "ತೆಂದ್ರಲೆ ನೀ ಪೆಸು" | ಕಡವುಲ್ ಅಮಿತ ಮೇದೈ | ಪಿಬಿ ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ | |
| "ಪಡೈತಾನೆ ಪದೈತಾನೆ" | ನಿಚಯ ತಾಂಬೂಲಮ್ | ವಿಶ್ವನಾಥನ್-ರಾಮಮೂರ್ತಿ | ಟಿಎಂ ಸೌಂದರರಾಜನ್ |
| "ಅಮ್ಮಮ್ಮ ಕಾಟ್ರು ಬಂದು" | ವೆನ್ನಿರ ಆಡೈ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ | |
| "ತೇರ್ ಎದು ಸಿಲೈ ಎಧು" | ಪಾಸಂ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ | |
| "ಸತ್ತಿ ಸುತ್ತಾಟ" | ದೇವಸ್ಥಾನಮಣಿ | ಟಿಎಂ ಸೌಂದರರಾಜನ್ | |
| "ವಲರ್ಂತ ಕಲೈ ಮರಂದು ವಿಟ್ಟಾಲ್" | ಕತಿರುಂತ ಕಂಗಾಲ್ | ಪಿ.ಬಿ.ಶ್ರೀನಿವಾಸ್ - ಪಿ.ಸುಶೀಲ | |
| "ಊರೆಂಗುಂ ಮಾಪ್ಪಿಲ್ಲೈ ಊರ್ವಾಲಂ" | ಸಂತಿ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ | |
| "ನೆಂಜತೈ ಅಲ್ಲಿ ಕೊಂಜಾಂ" | ಕದಳಿಕ್ಕ ನೆರಮಿಲ್ಲೈ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ - ಕೆ.ಜೆ.ಯೇಸುದಾಸ್ - ಎಲ್.ಆರ್.ಈಶ್ವರಿ | |
| "ಕುಯಿಲಾಗ ನಾನ್ ಇದ್ದೆನ್ನ" | ಸೆಲ್ವ ಮಗಳ್ | ಎಂಎಸ್ ವಿಶ್ವನಾಥನ್ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ - ಟಿ.ಎಂ.ಸೌಂದರರಾಜನ್ |
| "ಎನ್ನೈ ಮರಂಧತೆನ್ ತೆಂದ್ರಲೆ" | ಕಲಾಂಗರೈ ವಿಲಕ್ಕಂ | ಎಂಎಸ್ ವಿಶ್ವನಾಥನ್ | ಪಿ.ಸುಶೀಲ |
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೋರ್, ಜೋಪ್ (ed). ರಾವ್, ಸುವರ್ಣಲತಾ; ಡೆರ್ ಮೀರ್, ವಿಮ್ ವ್ಯಾನ್; ಹಾರ್ವೆ, ಜೇನ್ (ಸಹ ಲೇಖಕರು) ದಿ ರಾಗ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ: 74 ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ರಾಗಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆ . ಜೆನಿತ್ ಮೀಡಿಯಾ, ಲಂಡನ್: 1999.
- ↑ Rajan Parrikar. "The Empire of Todi".