ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ

ತುಳಸಿ
ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ
ದೇವಿಯ ವಿಗ್ರಹ
ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು	ವೃಂದಾದೇವಿ
ದೇವನಾಗರಿ	तुलसी
ಸಂಸ್ಕೃತ ಲಿಪ್ಯಂತರಣ	Tulasi
ಸಂಲಗ್ನತೆ	ದೇವಿ, ಲಕ್ಷ್ಮೀ(ತುಳಸಿ)ಯ ಅಂಶ ಅವತಾರ ಅಸುರನ ಮಗಳು (ವೃಂದಾ)
ನೆಲೆ	ತುಳಸಿ ಗಿಡ, ವೈಕುಂಠ
ಮಂತ್ರ	1. ಓಂ ತ್ರಿಪುರಾಯ ವಿದ್ಮಹೇ ತುಲಸೀ ಪಾತ್ರಾಯ ಧೀಮಹಿ ತನ್ನೋ ತುಳಸೀ ಪ್ರಚೋದಯಾತ್ || 2. ವೃಂದಾಯೈ ತುಲಸೀ ದೇವ್ಯಾಯೈ ಪ್ರಿಯಾಯೈ ಕೇಶವಸ್ಯ ಚ ಕೃಷ್ಣಭಕ್ತಿ ಪ್ರದೇ ದೇವಿ ಸತ್ಯ ವತ್ಯೇ ನಮೋ ನಮಃ||
ಲಾಂಛನ	ತುಳಸಿ ಗಿಡ
ಸಂಗಾತಿ	ವಿಷ್ಣು, ಶಾಲಿಗ್ರಾಮ (ತುಳಸಿ) ಜಲಂಧರ (ವೃಂದಾ)
ಹಬ್ಬಗಳು	ತುಳಸಿಯ ಮದುವೆ
ತಂದೆತಾಯಿಯರು	ಧರ್ಮಧ್ವಜ(ತಂದೆ) ಕಾಲನೇಮಿ ಮತ್ತು ಸ್ವರ್ಣ (ವೃಂದಾ)

ತುಳಸಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಪವಿತ್ರ ತುಳಸಿ ಗಿಡ.

  ತುಳಸಿ, ತುಳ್‌ಸಿ ಅಥವಾ ವೃಂದಾ ( ಪವಿತ್ರ ತುಳಸಿ ) ಹಿಂದೂ ನಂಬಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪವಿತ್ರ ಸಸ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂಗಳು ಇದನ್ನು ತುಳಸಿ ದೇವತೆಯ ಐಹಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಅವತಾರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ದೇವರ ಪತ್ನಿ. ಕಥೆಯಲ್ಲಿ, ಅವಳು ಜಲಂಧರನನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಳು. ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಅವನ ಅವತಾರಗಳಾದ ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ವಿಠ್ಠಲನ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿಯ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಲು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಅನೇಕ ಹಿಂದೂಗಳು ತಮ್ಮ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಅಥವಾ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಾರೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಶೇಷ ಮಡಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ತುಳಸಿ ವೃಂದಾವನ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ವಿಶೇಷ ಕಲ್ಲಿನ ರಚನೆಯು ಅವರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ತುಳಸಿಯನ್ನು ಹಿಂದೂ ಮನೆಗಳ ಮಧ್ಯ ಪ್ರಾಂಗಣದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನೆಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯವನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಸಾರಭೂತ ತೈಲಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಹೆಸರುಗಳು

ಹಿಂದೂ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ, ತುಳಸಿ ("ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲದ") ವೈಷ್ಣವಿ ("ವಿಷ್ಣುಗೆ ಸೇರಿದ"), ವಿಷ್ಣು ವಲ್ಲಭ ("ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಿಯ"), ಹರಿಪ್ರಿಯಾ ("ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಿಯ"), ವಿಷ್ಣು ತುಳಸಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಶ್ರೀ -ತುಳಸಿ ("ಭಾಗ್ಯಶಾಲಿ ತುಳಸಿ") ಅಥವಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿ-ತುಳಸಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಶ್ರೀ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂಗಾತಿಯಾದ ಲಕ್ಷ್ಮಿಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದವಾಗಿದೆ. ಈ ವಿಧವನ್ನು ರಾಮ-ತುಳಸಿ ("ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ತುಳಸಿ") ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅವತಾರಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮನೂ ಒಬ್ಬ. ಕಡು ಹಸಿರು ಅಥವಾ ನೇರಳೆ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ನೇರಳೆ ಕಾಂಡವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಶ್ಯಾಮ-ತುಳಸಿ ("ಕಡು ತುಳಸಿ ") ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣ-ತುಳಸಿ ("ಕಡು ತುಳಸಿ") ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೃಷ್ಣನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಮುಖ ಅವತಾರವೂ ಹೌದು. ಈ ವಿಧವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅದರ ನೇರಳೆ ಬಣ್ಣವು ಕೃಷ್ಣನ ಕಪ್ಪು ಮೈಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.

ಲಕ್ಷ್ಮೀದೇವಿಯು ತುಳಸಿಯನ್ನು ಹೋಲುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ತುಳಸಿಯನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮೀ ಪ್ರಿಯ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದು ಒಂದು ವಾದವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ತುಳಸಿಯು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಇತರ ಅವತಾರಗಳಾದ ರಾಮ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣನ ಪತ್ನಿಯರೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.

ದಂತಕಥೆಗಳು

ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಪೂಜೆಗಾಗಿ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಬಲಿಪೀಠ

ದೇವಿ ಭಾಗವತ ಪುರಾಣವು ತುಳಸಿಯನ್ನು ಸಂಪತ್ತಿನ ದೇವತೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಪ್ರಧಾನ ಪತ್ನಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದಾನೊಂದು ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ರಾಜ ವೃಷಧ್ವಜ - ಶಿವನ ಭಕ್ತ - ತನ್ನ ಪೋಷಕ ದೇವರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಇತರ ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದನು. ಕ್ಷೋಭೆಗೊಳಗಾದ ಸೂರ್ಯ ದೇವರು ಅವನನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮೀಯಿಂದ ಕೈಬಿಡಲೆಂದು ಶಪಿಸಿದನು. ಅಸಮಾಧಾನಗೊಂಡ ಶಿವನು ಓಡಿಹೋದ ಸೂರ್ಯನನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿದನು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಹುಡುಕಿದನು. ವಿಷ್ಣು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದವು ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ವೃಷಧ್ವಜ ಮತ್ತು ಅವನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ-ಮಗ ಕೂಡ ಸತ್ತರು ಮತ್ತು ಅವನ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳಾದ ಧರ್ಮಧ್ವಜ ಮತ್ತು ಕುಶಧ್ವಜ ಈಗ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಲಕ್ಷ್ಮೀಯು ಧರ್ಮಧ್ವಜ ಮತ್ತು ವೇದಾವತಿ ಕುಶಧ್ವಜಗೆ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ತುಳಸಿ (ಅಕ್ಷರಶಃ "ಸಾಟಿಯಿಲ್ಲದ") ಅವರ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳಾಗಿ ಜನಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಪುರಸ್ಕರಿಸಿದರು. ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ತುಳಸಿಯು ತನ್ನೆಲ್ಲ ರಾಜ ಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ತನ್ನ ಪತಿಯಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಲು ಬದರಿನಾಥಕ್ಕೆ ಹೋದಳು. ಆಕೆಯ ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಪ್ರಸನ್ನನಾದ ಬ್ರಹ್ಮದೇವನು ಆಕೆಗೆ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುವ ಮೊದಲು ದೈತ್ಯ ಶಂಖಚೂಡನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಬೇಕೆಂದು ಹೇಳಿದನು.

ತುಳಸಿ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಶಾಪ

ಶಂಖಚೂಡನು ಶ್ರೀದಾಮನು ಮರುಜನ್ಮ ಪಡೆದನು. ಅವರು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತನಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವರು ಶ್ರೀ ರಾಧೆಯನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಪ್ರೇಮವನ್ನು ವಿಲಾಸ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರು. ಒಮ್ಮೆ ಗೋಲೋಕಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನು ತನ್ನ ಅರಮನೆಯ ದ್ವಾರವನ್ನು ಕಾವಲು ಕಾಯುವಂತೆ ಮತ್ತು ಯಾರನ್ನೂ ಪ್ರವೇಶಿಸದಂತೆ ಹೇಳಿದನು. ಆದೇಶವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ಅವರು ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಅರಮನೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸದಂತೆ ಶ್ರೀ ರಾಧೆಯನ್ನು ತಡೆದರು. ಅವರು ತೀವ್ರ ವಾಗ್ವಾದಕ್ಕೆ ಇಳಿದರು. ಕೋಪದ ಭರದಲ್ಲಿ, ಅವನು ಶ್ರೀ ರಾಧೆಯನ್ನು ಶಪಿಸಿದನು, ಅವಳು ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮರೆತುಬಿಡುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಗೋಲೋಕವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ಲೋಕ ( ಪೃಥ್ವಿ ) ಮೇಲೆ ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬದುಕುತ್ತಾಳೆ. ರಾಧಾ-ಕೃಷ್ಣರ ಪ್ರೇಮವೇ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ತಳಹದಿ ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ಅರಿವಾಯಿತು. ಅವನೂ ಪೃಥ್ವಿಯ ಮೇಲೆ ಶಂಖಚೂಡನಾಗಿ ಹುಟ್ಟುವ ಶಾಪವನ್ನು ಪಡೆದನು.

ಈ ಬಲಿಷ್ಠ ದೈತ್ಯನು ಭಯಂಕರವಾದ ತಪ ಮತ್ತು ತಪಸ್ಸಿಗೆ ಒಳಗಾಗಿ ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಿದನು. ಬ್ರಹ್ಮನು ಅವನಿಗೆ ಅಜೇಯತೆಯ ವರವನ್ನು ನೀಡಿದನು. ಶಂಖಚೂಡನು ತನ್ನ ತಪಸ್ಸಿನಿಂದ ಬ್ರಹ್ಮನನ್ನು ಸಂತೋಷಪಡಿಸಿದನು, ವಿಷ್ಣು-ಕವಚವನ್ನು (ವಿಷ್ಣುವಿನ ರಕ್ಷಾಕವಚ) ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವನು ಶಂಖಚೂಡನಿಗೆ ವಿಷ್ಣು-ಕವಚವು ಅವನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಇರುವವರೆಗೆ ಯಾರೂ ಅವನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆಶೀರ್ವದಿಸಿದನು. ಶಂಖಚೂಡ ಮತ್ತು ತುಳಸಿ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ವಿವಾಹವಾದರು. ಅವರು ಧರ್ಮದ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು ಆದರೆ ಸಮುದಾಯದ ಸಲುವಾಗಿ ತಪ್ಪುಗಳು ಮತ್ತು ಪಾಪಗಳನ್ನು ಮಾಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದ್ದರಿಂದ, ಮೂರು ಲೋಕಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಜಯದ ನಂತರ, ಅವರು ವಿವಿಧ ಆಕಾಶ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಓಡಿಸಿದರು. ನಂತರ ಶಿವನು ತನ್ನ ತ್ರಿಶೂಲದಿಂದ ಶಂಕಚೂಡನನ್ನು ಸಂಹರಿಸಿದನು. ವಿಷ್ಣುವು ತನ್ನ ನಿಜರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ತುಳಸಿಯನ್ನು ತನ್ನ ಪಾರ್ಥಿವ ಶರೀರವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ ತನ್ನ ಸ್ವರ್ಗೀಯ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದನು. ಅವಳ ಕೋಪ ಮತ್ತು ದುಃಖದಲ್ಲಿ, ಅವಳು ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಕಲ್ಲಾಗುವಂತೆ ಶಪಿಸಿದಳು. ವಿಷ್ಣುವು ಕಲ್ಲಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟು ನದಿಯ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾನೆ. ಜನರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರು ಇದನ್ನು ಶಾಲಿಗ್ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ತುಳಸಿಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಕೊಳೆತು ಗಂಡಕಿ ನದಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೆ ಅವಳ ಕೂದಲು ಪವಿತ್ರ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಂಡಿತು.

ವೃಂದಾ ಮತ್ತು ಜಲಂಧರ

ದಂತಕಥೆಯ ಒಂದು ರೂಪಾಂತರವು ತುಳಸಿ ಹೆಸರನ್ನು ವೃಂದಾ (ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ) ನೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಈ ದಂತಕಥೆಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿಯು ಲಕ್ಷ್ಮಿಯಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಅವಳು ಅಸುರನಾದ ಕಾಲನೇಮಿಯ ಮಗಳು. ವೃಂದಾ ಬಹಳ ಭಕ್ತಿಯುಳ್ಳವಳು ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ದೇವರ ಮಹಾ ಭಕ್ತಳಾಗಿದ್ದಳು. ಶಿವನ ಕೋಪದಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಜಲಂಧರ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನು ಅವಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾದನು. ಜಲಂಧರನು ಮೂರು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತ ಸಾಧಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವನು ಶಿವನೊಂದಿಗೆ ಸಂಘರ್ಷವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ತನ್ನ ಗಂಡನನ್ನು ಸಾವಿನಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು, ವೃಂದಾ ತಪಸ್ಸು ಮಾಡಿದಳು, ಅದು ಅವನನ್ನು ಅಮರನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು.

ಕಥೆಯ ನಂತರದ ಭಾಗವು ಶಿವನಿಂದ ಜಲಂಧರನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಲು ವಿಷ್ಣು ವೃಂದಾಳ ಪರಿಶುದ್ಧತೆಯನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುವ ಕಥೆಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಭಿನ್ನ ಗ್ರಂಥಗಳು ವಿಷ್ಣು ಬಳಸಿದ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಹೊರಡುವಾಗ ವೃಂದಾ ಜಲಂಧರನಿಗೆ ತನ್ನ ವಿಜಯಕ್ಕಾಗಿ ಸಂಕಲ್ಪ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ವಾಗ್ದಾನ ಮಾಡಿದಳು, ಜಲಂಧರನ ವೇಷದಲ್ಲಿದ್ದ ವಿಷ್ಣುವು ಅವನನ್ನು ನೋಡಿದನು, ಅವಳು ತನ್ನ ಸಂಕಲ್ಪವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಅವನ ಪಾದಗಳನ್ನು ಮುಟ್ಟಿದಳು ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅವಳ ಸಂಕಲ್ಪ ನಾಶವಾದಾಗ, ಜಲಂಧರನು ತನ್ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಶಿವನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು ಮತ್ತು ಅವನ ತಲೆಯು ವೃಂದಾದ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದಿತು. ವೃಂದಾ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಕಲ್ಲಾಗುವಂತೆ ಶಪಿಸಿ, ಅವನನ್ನು ಶಾಲಿಗ್ರಾಮ ಶಿಲೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪುರಾಣವು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ (ಇದು ಕಾಳಿ ಗಂಡಕಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ನೇಪಾಳದ ನದಿ ). ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣು ವೃಂದಾವನ್ನು ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ. ಒಂದು ರೂಪಾಂತರದಲ್ಲಿ, ವೃಂದಾ ತನ್ನ ಪತಿಯ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಚಿತಾಭಸ್ಮದಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡಳು (ನೋಡಿ ಸತಿ ) ಆದರೆ ವಿಷ್ಣುವು ಅವಳು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅವತಾರವಾಗುವುದನ್ನು ಖಾತ್ರಿಪಡಿಸಿದನು. ಎರಡೂ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅವಳು ತುಳಸಿ ಎಂಬ ದೇವತೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ ಅವಳ ಐಹಿಕ ರೂಪವು ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಇತರೆ ದಂತಕಥೆಗಳು

ವೈಷ್ಣವ ದಂತಕಥೆಯೊಂದು ತುಳಸಿಯನ್ನು ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ದೇವರು ಮತ್ತು ಅಸುರರು (ರಾಕ್ಷಸರು) ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಸಾಗರವನ್ನು ಮಥನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಂಥನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಧನ್ವಂತರಿಯು ಅಮೃತ (ಅಮರತ್ವದ ಅಮೃತ) ನೊಂದಿಗೆ ಸಾಗರದಿಂದ ಏರಿತು. ರಾಕ್ಷಸರು ಅದನ್ನು ಕದಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದಾಗ ವಿಷ್ಣು ಅದನ್ನು ದೇವತೆಗಳಿಗಾಗಿ ಸಂಪಾದಿಸಿದನು. ವಿಷ್ಣುವು ಸಂತೋಷದ ಕಣ್ಣೀರನ್ನು ಸುರಿಸಿದನು. ಅದರಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯದು ಅಮೃತದಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದು ತುಳಸಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು.

ಪೂಜೆ

೧೯೭೦ರಲ್ಲಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ತುಳಸಿಗೆ ನೀರು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಗ್ವಾಲಿಯರ್‌ನ ಮನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ತುಳಸಿವೃಂದಾವನ

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಮರವನ್ನು ಪೂಜಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಲ್ಲವಾದರೂ, ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಸಸ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಸ್ವರ್ಗ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ನಡುವಿನ ಹೊಸ್ತಿಲು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯು ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ-ದೇವರು ಬ್ರಹ್ಮನು ಅದರ ಶಾಖೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾನೆ. ಎಲ್ಲಾ ಹಿಂದೂ ಯಾತ್ರಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಅದರ ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಗಂಗಾ ಅದರ ಬೇರುಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ, ಎಲ್ಲಾ ದೇವತೆಗಳು ಅದರ ಕಾಂಡ ಮತ್ತು ಅದರ ಎಲೆಗಳಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರವಾದ ಹಿಂದೂ ಗ್ರಂಥಗಳು, ಪವಿತ್ರ ತುಳಸಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ವೇದಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ತುಳಸಿ ಮೂಲಿಕೆಯು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು "ಮಹಿಳೆಯರ ದೇವತೆ" ಮತ್ತು "ಪತ್ನಿತ್ವ ಮತ್ತು ಮಾತೃತ್ವದ ಸಂಕೇತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು "ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಕೇಂದ್ರ ಪಂಥೀಯ ಸಂಕೇತ" ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವರು ಇದನ್ನು "ಸಸ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ದೇವರ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ" ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ.

ತುಳಸಿ ಗಿಡವನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಹಿಂದೂ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಅದರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಮತ್ತು ವೈಷ್ಣವ ಪಂಥದ ಇತರ ಹಿಂದೂ ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ತುಳಸಿ ಗಿಡವಿರುವ ಮನೆಯನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಪವಿತ್ರ ತೋಪುಗಳನ್ನು ವೃಂದಾವನ (ತುಳಸಿ ತೋಪು) ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಚಿಕ್ಕದಾದ ವೃಂದಾವನವು ಎತ್ತರಿಸಿದ ಘನಾಕೃತಿಯ ಕಲ್ಲು ಅಥವಾ ಇಟ್ಟಿಗೆ ರಚನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಮನೆಯ ಅಂಗಳದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮನೆಯ ಮುಂದೆ ಇರುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿದಿನ ತುಳಸಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುವ ಮತ್ತು ಕಾಳಜಿ ವಹಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಅದನ್ನು ಪೂಜಿಸದಿದ್ದರೂ ಸಹ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಅರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ದೈವಿಕ ಅನುಗ್ರಹವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಸಸ್ಯದ ದೈನಂದಿನ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಆರೈಕೆಯು ಮನೆಯ ಮಹಿಳೆಯರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ದೈನಂದಿನ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ಮಂಗಳವಾರ ಮತ್ತು ಶುಕ್ರವಾರಗಳನ್ನು ತುಳಸಿ ಪೂಜೆಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಕ್ಕೆ ನೀರುಣಿಸುವುದು, ಸಸ್ಯದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನೀರು ಮತ್ತು ಹಸುವಿನ ಸಗಣಿಯಿಂದ ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಆಹಾರ, ಹೂವುಗಳು, ಧೂಪದ್ರವ್ಯ, ಗಂಗಾಜಲ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವುದು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಂತರ ರಂಗೋಲಿ (ಅಲಂಕಾರಿಕ ವಿನ್ಯಾಸಗಳು) ಅದರ ಪಾದದ ಬಳಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭಕ್ತರು ತುಳಸಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪಠಿಸುತ್ತಾ ಸಸ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ತುಳಸಿ ಗಿಡವನ್ನು ದಿನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ: ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಸಂಜೆ, ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಬಳಿ ದೀಪ ಅಥವಾ ಮೇಣದಬತ್ತಿಯನ್ನು ಬೆಳಗಿಸಿದಾಗ.

೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಬಂಗಾಳದ ಕೆಲವು ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಸ್ಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಅಥವಾ ಕುಲದ ದೇವತೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತೀಯ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ, ವಾಯುವ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು ತಮ್ಮನ್ನು ತುಳಸಿ ಆರಾಧಕರು ಎಂದು ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಗಳು, ಮುಸ್ಲಿಮರು ಅಥವಾ ಸಿಖ್‌ಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಲ್ಲ.

ಒರಿಸ್ಸಾದಲ್ಲಿ, ಹಿಂದೂ ತಿಂಗಳ ವೈಶಾಖದ (ಏಪ್ರಿಲ್-ಮೇ) ಮೊದಲ ದಿನದಂದು, ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ರಂಧ್ರವಿರುವ ಸಣ್ಣ ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಮೇಲೆ ಸ್ಥಿರವಾದ ನೀರಿನ ಹರಿವಿನೊಂದಿಗೆ ಇಡೀ ತಿಂಗಳು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬೇಸಿಗೆಯು ಆಳುತ್ತಿರುವಾಗ, ತುಳಸಿಗೆ ತಂಪಾದ ನೀರು ಅಥವಾ ತೀವ್ರವಾದ ಶಾಖದಿಂದ ಆಶ್ರಯಿಸಲು ಛತ್ರಿಯನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುವವನು ಎಲ್ಲಾ ಪಾಪಗಳಿಂದ ಶುದ್ಧನಾಗುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ನೀರಿನ ಹರಿವು ಉತ್ತಮ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆಯ ಶುಭಾಶಯಗಳನ್ನು ಸಹ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ.

ಹಬ್ಬಗಳು:

ತುಲಸಿ ವಿವಾಹ

ತುಳಸಿ ವಿವಾಹ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಹಿಂದೂಗಳು ಪ್ರಬೋಧಿನಿ ಏಕಾದಶಿ (ಕಾರ್ತಿಕದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಚಂದ್ರನ ಹನ್ನೊಂದನೇ ಚಂದ್ರನ ದಿನ) ಕಾರ್ತಿಕ ಪೂರ್ಣಿಮಾ (ಕಾರ್ತಿಕದಲ್ಲಿ ಹುಣ್ಣಿಮೆ), ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹನ್ನೊಂದನೇ ಅಥವಾ ಹನ್ನೆರಡನೇ ಚಂದ್ರನ ದಿನದಂದು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ವಿವಾಹವಾಗಿದೆ, ಅವನ ಚಿತ್ರ, ಶಾಲಿಗ್ರಾಮ್ ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣ ಅಥವಾ ರಾಮನ ಚಿತ್ರ. ವಧು ಮತ್ತು ವರ ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಧಾರ್ಮಿಕವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹಿಂದೂ ವಿವಾಹ ಪದ್ಧತಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ವಿವಾಹವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳ ಚಾತುರ್ಮಾಸ್ ಅವಧಿಯ ಅಂತ್ಯವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಮಾನ್ಸೂನ್‌ಗೆ ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಮದುವೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೆ ಅಶುಭವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ದಿನವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮದುವೆಯ ಋತುವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ.

ಇತರ ದೇವತೆಗಳ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ

ತುಳಸಿ ಮರದಿಂದ ಮಾಡಿದ ಜಪ ಮಾಲೆಯ ಸೆಟ್, ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ತಲೆ ಮಣಿ.

ತುಳಸಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಮತ್ತು ಅವನ ರೂಪಗಳಾದ ಕೃಷ್ಣ ಮತ್ತು ವಿಠ್ಠಲ ಮತ್ತು ಇತರ ಸಂಬಂಧಿತ ವೈಷ್ಣವ ದೇವತೆಗಳ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರವಾಗಿದೆ. ೧೦೦೦೦ ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಹೂಮಾಲೆ, ತುಳಸಿ ಮಿಶ್ರಿತ ನೀರು, ತುಳಸಿ ಸಿಂಪಡಿಸಿದ ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳನ್ನು ವಿಷ್ಣು ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣನಿಗೆ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ವೈಷ್ಣವರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಜಪ ಮಾಲಾಗಳನ್ನು ( ಹಿಂದೂ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಣಿಗಳ ಸರಮಾಲೆ) ತುಳಸಿ ಕಾಂಡಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ತುಳಸಿ ಮಾಲಾಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬೇರುಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ದೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ. ತುಳಸಿ ಮಾಲೆಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿದವರಿಗೆ ಮಂಗಳಕರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವನನ್ನು ವಿಷ್ಣು ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇವತೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಹಾರ ಅಥವಾ ಹಾರವಾಗಿ ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದು ಜಪಮಾಲೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವೈಷ್ಣವರೊಂದಿಗೆ ತುಳಸಿಯ ಮಹಾನ್ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ವೈಷ್ಣವರು "ತುಳಸಿಯನ್ನು ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ಧರಿಸುವವರು" ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಅಂಶದೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಯಾತ್ರಾರ್ಥಿಗಳು ಕೃಷ್ಣನ ಪೌರಾಣಿಕ ರಾಜಧಾನಿ ಮತ್ತು ಏಳು ಅತ್ಯಂತ ಪವಿತ್ರ ಹಿಂದೂ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ದ್ವಾರಕಾಗೆ ತಮ್ಮ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ತಮ್ಮ ಕೈಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತಾರೆ.

ಶಿವನ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿರೋಧಾಭಾಸಗಳಿವೆ. ಬೇಲ್ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಶಿವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದರೆ, ಕೆಲವು ಲೇಖಕರು ತುಳಸಿಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಗಮನಿಸುತ್ತಾರೆ. ತುಳಸಿ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಶಿವನ ಆರಾಧನೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇವತೆಯ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿತ್ವವನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಶಿವನ ಅನಿಕಾನಿಕ್ ಚಿಹ್ನೆ - ಲಿಂಗ - ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಬೇರುಗಳಿಂದ ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ತುಳಸಿಯು ದೇವಿಯ ಆರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿತವಾಗಿದೆ - ಹಿಂದೂ ದೈವಿಕ ತಾಯಿಯು ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಕಟುವಾದ ಪರಿಮಳವು ಅವಳನ್ನು ಕೋಪಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಹನುಮಂತನ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಹ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಒರಿಸ್ಸಾದಲ್ಲಿ, ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯವು ಎಲ್ಲಾ ಸ್ಥಳೀಯ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುವ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸಸ್ಯದ ಮುಂದೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಲಬಾರಿನ ನಾಯರರು ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಶಮನಗೊಳಿಸಲು ತುಳಸಿ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ

ಶ್ರೀಮದ್ ಭಾಗವತದಲ್ಲಿ, ಇತರ ಸಸ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ತುಳಸಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ:

ಮಂದಾರ, ಕುಂದ, ಕುರಬಕ, ಉತ್ಪಲ, ಕಂಕ, ಅರ್ಣ, ಪುನ್ನಾಗ, ನಾಗಕೇಶರ, ಬಕುಲ, ನೈದಿಲೆ ಮತ್ತು ಪಾರಿಜಾತದಂತಹ ಹೂವಿನ ಗಿಡಗಳು ಅತೀಂದ್ರಿಯ ಪರಿಮಳದಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರೂ, ತುಳಸಿಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ತಪಸ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅವು ಇನ್ನೂ ಜಾಗೃತವಾಗಿವೆ, ವಿಶೇಷ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಗವಂತನು ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳಿಂದ ಮಾಲೆಯನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾನೆ.

ತುಳಸಿ ಸಸ್ಯದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಗವನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯದ ಸುತ್ತಲಿನ ಮಣ್ಣು ಕೂಡ ಪವಿತ್ರವಾಗಿದೆ. ಪದ್ಮ ಪುರಾಣವು ತನ್ನ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಚಿತಾಗಾರದಲ್ಲಿ ತುಳಸಿ ಕೊಂಬೆಗಳೊಂದಿಗೆ ದಹನ ಮಾಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ನಿವಾಸ ವೈಕುಂಠದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ದೀಪವನ್ನು ಹಚ್ಚಲು ತುಳಸಿ ಕಡ್ಡಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ ಅದು ದೇವರಿಗೆ ಲಕ್ಷ ದೀಪಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಒಣಗಿದ ತುಳಸಿ ಮರದಿಂದ (ನೈಸರ್ಗಿಕವಾಗಿ ಸತ್ತ ಸಸ್ಯದಿಂದ) ಪೇಸ್ಟ್ ಅನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಅದನ್ನು ತನ್ನ ದೇಹಕ್ಕೆ ಲೇಪಿಸಿ ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದರೆ, ಅದು ಹಲವಾರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೂಜೆಗಳು ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಗೋದಾನಕ್ಕೆ (ಗೋದಾನ) ಯೋಗ್ಯವಾಗಿದೆ. ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬೆರೆಸಿದ ನೀರನ್ನು ಸಾಯುತ್ತಿರುವವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ನಿರ್ಗಮಿಸುವ ಆತ್ಮಗಳನ್ನು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಏರಿಸಲು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ತುಳಸಿಯ ಗೌರವವು ಪ್ರತಿಫಲದಾಯಕವಾದಂತೆಯೇ, ಅವಳ ತಿರಸ್ಕಾರವು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಕೋಪವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮುನ್ನೆಚ್ಚರಿಕೆ ವಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ, ವಿಸರ್ಜನೆ ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೀರನ್ನು ಸಸ್ಯದ ಬಳಿ ಎಸೆಯುವುದು ನಿಷಿದ್ಧ. ಸಸ್ಯದ ಕೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಹಾಕುವುದು ಮತ್ತು ಕತ್ತರಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಸ್ಯವು ಒಣಗಿಹೋದಾಗ, ಒಣಗಿದ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿಗಳೊಂದಿಗೆ ನೀರಿನ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುರಿದ ದೈವಿಕ ಚಿತ್ರಗಳ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ಅದು ಪೂಜೆಗೆ ಅನರ್ಹವಾಗಿದೆ. ಹಿಂದೂ ಪೂಜೆಗೆ ತುಳಸಿ ಎಲೆಗಳು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಅದಕ್ಕೆ ಕಠಿಣ ನಿಯಮಗಳಿವೆ. ಕೃತ್ಯದ ಮೊದಲು ತುಳಸಿಗೆ ಕ್ಷಮೆಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯನ್ನು ಸಹ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.

ತುಳಸಿ ಎಂಬ ಪದವು ಅನೇಕ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮನೆತನದ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

• Littleton, C. Scott; Marshal Cavendish Corporation (2005). Gods, Goddesses, And Mythology, Volume 11. Marshall Cavendish. pp. 1124–26. ISBN 9780761475590.
• Simoons, Frederick J. (1998). Plants of life, plants of death. Univ of Wisconsin Press. pp. 7–40. ISBN 978-0-299-15904-7.
• Mani, Vettam (1975). Puranic Encyclopaedia: a Comprehensive Dictionary with Special Reference to the Epic and Puranic Literature. Motilal Banarsidass Publishers. p. 797. ISBN 978-0-8426-0822-0.
• Deshpande, Aruna (2005). India: A Divine Destination. Crest Publishing House. p. 203. ISBN 81-242-0556-6.
• Dalal, Roshen (1998). Hinduism: An Alphabetical Guide. Penguin Books India. p. 424. ISBN 9780143414216.