ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಾನಪದ ಕಲೆಗಳು
ಕರ್ನಾಟಕವು ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಬೊಂಬೆಯಾಟ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಮೈಸೂರು ಪ್ರದೇಶ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕುಣಿತ: ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕರ್ನಾಟಕದ ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಕುಣಿತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಂತಹ ಒಂದು ನೃತ್ಯವೆಂದರೆ ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ. ಇದು ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಲಂಕೃತ ಡ್ರಮ್ಗಳ ಬೀಟ್‌ಗಳೊಂದಿಗಿನ ಜನಪ್ರಿಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಕುರುಬ ಅಥವಾ ಕುರುಬ ಜಾತಿಯ ಪುರುಷರು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತವು ಹುರುಪಿನ ಡ್ರಮ್ ಬೀಟ್‌ಗಳು, ತ್ವರಿತ ಚಲನೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಂಕ್ರೊನೈಸ್ ಮಾಡಿದ ಗುಂಪು ರಚನೆಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಹಿಳೆಯರಿಂದ ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತವೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಕುರುಬ ಸಮುದಾಯದ ಪುರುಷರಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುವ ಡೊಳ್ಳು ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಬಳಸಿದ ಗುಂಪು ನೃತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಗುಂಪು ೧೬ ನೃತ್ಯಗಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಡ್ರಮ್ ಅನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವಾಗ ವಿಭಿನ್ನ ಲಯಗಳನ್ನು ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಬೀಟ್ ಅನ್ನು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾಳಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನಾಯಕ ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ನಿಧಾನ ಮತ್ತು ವೇಗದ ಲಯಗಳು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಗುಂಪು ವಿಭಿನ್ನ ಮಾದರಿಯನ್ನು ನೇಯ್ಗೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ವೇಷಭೂಷಣಗಳು ಸರಳವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ದೇಹದ ಮೇಲ್ಭಾಗವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬರಿದಾಗಿ ಬಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಕಪ್ಪು ಹಾಳೆಯನ್ನು ಧೋತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೆಳಗಿನ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆ.ಎಸ್.ಹರಿದಾಸ್ ಭಟ್ ನೇತೃತ್ವದ ತಂಡವು ೧೯೮೭ರಲ್ಲಿ ಯು.ಎಸ್.ಎಸ್.ಆರ್ ಗೆ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿತು, ಮಾಸ್ಕೋ, ಲೆನಿನ್ಗ್ರಾಡ್, ವೈಬೋರ್ಗ್, ಆರ್ಚಾಂಗೆಲ್ಸ್ಕ್, ಪ್ಸ್ಕೋವ್, ಮರ್ಮನ್ಸ್ಕ್, ತಾಷ್ಕೆಂಟ್ ಮತ್ತು ನೊವೊಗ್ರಾಡ್ನಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿತು.
ಬೀಸು ಕಂಸಾಳೆ ಮತ್ತು ಕಂಸಾಳೆ ನೃತ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಇದು ಮೈಸೂರು, ನಂಜನಗೂಡು, ಕೊಳ್ಳೇಗಾಲ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗರು ಮಾಡುವ ಸಮೂಹ ನೃತ್ಯವಾಗಿದೆ. ನರ್ತಕರು ಆಡುವ ಮತ್ತು ಆಸರೆಯಾಗಿ ಕಂಸಾಳೆ ಹೆಸರನ್ನು ಇಡಲಾಗಿದೆ.ಕಂಸಾಳೆಯು ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ತಾಳ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕಂಚಿನ ಡಿಸ್ಕ್ ಇದೆ. ಇದು ಲಯಬದ್ಧವಾದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಕಂಸಾಳೆ ನೃತ್ಯವು ಕುರುಬ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಮಲೆ ಮಹದೇಶ್ವರ ( ಶಿವ ) ಆರಾಧನೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ, ಇದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ನೃತ್ಯಗಾರರು ಸೆಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಶಿವನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಿ ಹಾಡುವ ಲಯಬದ್ಧ, ಸುಮಧುರ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ನೃತ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ದೀಕ್ಷಾ (ಪ್ರಮಾಣ)ದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ನಾಯಕರಿಂದ ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಾದ ಜನುಮದ ಜೋಡಿ ಮತ್ತು ಜೋಗಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಯಿತು. ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಯಕ ಕಂಸಾಳೆ ನರ್ತಕ ಆಗಿರುತ್ತಾನೆ.
ಸೋಮನ ಕುಣಿತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಮನ ಕುಣಿತ (ಮುಖವಾಡ ನೃತ್ಯ) ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಗಾರ್ಡಿಯನ್ ಸ್ಪಿರಿಟ್ ಆರಾಧನೆಯ ಒಂದು ಆಚರಣೆಯ ರೂಪವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಗಂಗಾಮಾತಾ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ಮಾತೃ ದೇವತೆಗೆ ಸಮರ್ಪಿತವಾದ ಗ್ರಾಮ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೃತ್ಯವು ವಿವಿಧ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಮುಖವಾಡಗಳಿಂದ ( ಸೋಮಗಳು ) ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಪ್ರತಿ ಮುಖವಾಡದ ಬಣ್ಣವು ದೇವರ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪರೋಪಕಾರಿ ದೇವತೆಯನ್ನು ಕೆಂಪು ಮುಖವಾಡದಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಹಳದಿ ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಮುಖವಾಡವು ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಮುಖವಾಡಗಳಿವೆ. ಸೋಮನ ಕುಣಿತವು ಗ್ರಾಮ ದೇವತೆಯ ಆರಾಧನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಯುಗಾದಿಯ ನಂತರ ಮತ್ತು ಮಾನ್ಸೂನ್ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮೊದಲು ಮಹಾ ಶಿವರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಹಳೆ ಮೈಸೂರು ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಹಾಸನ, ತುಮಕೂರು, ಬೆಂಗಳೂರು, ಮಂಡ್ಯ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.
ವಿದ್ಯುಕ್ತ ದಿನದಂದು, ಆತ್ಮಗಳಿಗೆ ಅರ್ಪಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಖವಾಡಗಳನ್ನು ಕೆಂಪು ಶ್ರೀಗಂಧದ ಮರದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇತರ ರಂಗಪರಿಕರಗಳಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬು (ಅಥವಾ ಕೋಲು) ಮತ್ತು ನವಿಲು ಗರಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಹೂವುಗಳು, ಬೇವಿನ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಬಣ್ಣಬಣ್ಣದ ಬಟ್ಟೆಯ ಪಟ್ಟಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಣ್ಣ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಸಹ ಧರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂಗೀತವನ್ನು ಡೂನು (ತಾಳವಾದ್ಯ), ಮೂರಿ (ಪೈಪ್) ಮತ್ತು ಸಡ್ಡೆ ( ಶ್ರುತಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಪೈಪ್) ಮೂಲಕ ಒದಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನರ್ತಕಿಯು ದೇವಿಯ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ರಕ್ಷಕನ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಟ್ರಾನ್ಸ್ ತರಹದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ತುತಿಸುವುದನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತಾನೆ. ಒಂದು ಕೋಳಿಯ ರಕ್ತವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೇವಿಗೆ ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸುಗ್ಗಿ ಕುಣಿತ (ಸುಗ್ಗಿಯ ನೃತ್ಯ) ಸುಗ್ಗಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರೈತ ಸಮುದಾಯದಿಂದ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸುಂದರವಾದ ವೇಷಭೂಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಕೆತ್ತಿದ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೂವುಗಳಿಂದ ಅಲಂಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮರದ ಶಿರಸ್ತ್ರಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಕಲಾವಿದರು ಕೋಲುಗಳು ಮತ್ತು ನವಿಲು ಗರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಡ್ರಮ್ಗಳ ನಾದಕ್ಕೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತಾರೆ. [೧]
ಜಗ್ಗಹಳಿಗೆ ಕುಣಿತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇದು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ ಧಾರವಾಡ ಪ್ರದೇಶದ (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬ್ಯಾಹಟ್ಟಿ ಗ್ರಾಮ) ಜಾನಪದ ಕಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಯುಗಾದಿ ಮತ್ತು ಹೋಳಿ ಮುಂತಾದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಗ್ಗಲಿಗೆ ಎಮ್ಮೆಯ ಚರ್ಮದಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಿದ ಎತ್ತಿನ ಬಂಡಿ ಚಕ್ರದಿಂದ ಮಾಡಿದ ತಾಳವಾದ್ಯ. ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ದೊಡ್ಡ ವಾದ್ಯಗಳನ್ನು ಉರುಳಿಸಿ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತಾರೆ. ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಮತ್ತು ಕರು ಚರ್ಮದಿಂದ ಮುಚ್ಚಿದ ಕಣಿಹಳಿಗಿ ಎಂಬ ಚಿಕ್ಕ ತಾಳವಾದ್ಯವನ್ನು ನುಡಿಸುವ ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜಕರಿಂದ ಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನಿರ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸುಮಾರು ೧೫ ಜನರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.
ಕರಡಿ ಮಜಲು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇದು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಗುಂಪು ಜಾನಪದ ಸಂಗೀತವಾಗಿದ್ದು, ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕರಡಿ ಅಥವಾ ಕರಡೆ ಎಂಬುದು ಗುಂಪು ಬಳಸುವ ತಾಳವಾದ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದು ಲೋಹೀಯ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಅಂಗೈ ಗಾತ್ರದ ತಾಳ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಶೆಹನಾಯಿ ಮಧುರವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೃಷ್ಣ ಪಾರಿಜಾತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೃಷ್ಣ ಪಾರಿಜಾತ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ರಂಗಭೂಮಿ. ಇದು ಯಕ್ಷಗಾನ ಮತ್ತು ಬಯಲಾಟದ ಸಂಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಮಹಾಭಾರತದ ಕಥೆಗಳು ಅಥವಾ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.
ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ ಈ ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಇದೆ
ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಈ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂತಾರಾಧನೆ ( ಗಣ ) ಆರಾಧನೆಯು ವಿಗ್ರಹಗಳ ಮೆರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಡೋಲು ಮತ್ತು ಪಟಾಕಿಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಮೆರವಣಿಗೆಯ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಸ್ತಂಭದ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬ ನರ್ತಕ, ಭೂತವನ್ನು (ಪವಿತ್ರಾತ್ಮ) ವ್ಯಕ್ತಿಗತಗೊಳಿಸುತ್ತಾ, ಕತ್ತಿ ಮತ್ತು ಝೇಂಕರಿಸುವ ಘಂಟೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸ್ತಂಭದ ಸುತ್ತಲೂ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ನರ್ತಕ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ನಿಧಾನಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ, ಇದು ಅವನನ್ನು ದೈವಿಕ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.
ಇದು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಕನ್ನಡ ಚಲನಚಿತ್ರ ಕಾಂತಾರದಲ್ಲೂ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಯಕ್ಷಗಾನವು ಜಾನಪದ ಕಲೆಯಲ್ಲ, ಆದರೆ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಮಲೆನಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ಹಾಡುಗಳು, ಪಾಂಡಿತ್ಯಪೂರ್ಣ ಸಂಭಾಷಣೆ ಮತ್ತು ವರ್ಣರಂಜಿತ ವೇಷಭೂಷಣಗಳ ಮಿಶ್ರಣವಾಗಿರುವ ಭಾರತದ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರಂಗಭೂಮಿಯಾಗಿದೆ. ಪದವು ಆಕಾಶ ಸಂಗೀತ ಎಂದರ್ಥ. ಈ ನೃತ್ಯ ನಾಟಕವನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಚಳಿಗಾಲದ ಬೆಳೆ ಕೊಯ್ಲು ಮಾಡಿದ ನಂತರ).
ಹುತ್ತರಿ ನೃತ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸಮಕಾಲೀನ ರಂಗಭೂಮಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ರೋಮಾಂಚಕವಾಗಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ನೀನಾಸಂ, ರಂಗ ಶಂಕರ ಮತ್ತು ರಂಗಾಯಣದಂತಹ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಗುಬ್ಬಿ ವೀರಣ್ಣ ನಾಟಕ ಕಂಪನಿ ಬೋಲಾಕ್-ಆಟವು ಕೊಡಗಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ ಅಡಿಪಾಯದ ಮೇಲೆ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿವೆ. ಕೊಡವರು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಸುಗ್ಗಿಯ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುಂಪು. ಅಲಂಕಾರಿಕ ಚಾಕುಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೊಡವ ವೇಷಭೂಷಣಗಳನ್ನು ಧರಿಸಿರುವ ಪುರುಷರು, ಹಿನ್ನೆಲೆ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಈ ನಿಧಾನ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನೃತ್ಯವು ವಿಭಿನ್ನ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಬೋಲಾಕ್ - ಆತ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ತೆರೆದ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಎಣ್ಣೆ ದೀಪದ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೊಡವ ಪುರುಷರು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಮಾಡುವಾಗ ಪುರುಷರು ಒಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಚವರಿ (ಯಾಕ್ ಫರ್) ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕೊಡವ ಸಣ್ಣ ಕತ್ತಿಯನ್ನು ( ಓಡಿ-ಕತಿ ) ಹಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ನೃತ್ಯದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಭೇದಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಕರು ಚವರಿಯೊಂದಿಗೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕತ್ತಿಯಲ್ಲ. ಓಡಿ- ಕತ್ತಿಯನ್ನು ಸಹ ಬಳಸಿದಾಗ, ನೃತ್ಯವನ್ನು ಕತ್ತಿಯಾಟ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ದುಡಿ, ಮರಳು ಗಡಿಯಾರದ ಆಕಾರದ ಡ್ರಮ್, ಲಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.
ಉಮ್ಮಟ್ - ಆತ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೊಡವ ಮಹಿಳೆಯರು, ಆಭರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೊಡವ ಉಡುಗೆಯನ್ನು ಧರಿಸಿ, ಕುಂಕುಮದಿಂದ ಹಣೆಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿತ್ತಾಳೆ ತಾಳಗಳು, ತೂಗಾಡುವ ತಾಳಕ್ಕೆ ವೃತ್ತಾಕಾರವಾಗಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕೊಡವರು ಪೂಜಿಸುವ ಕಾವೇರಿ ತಾಯಿ ( ಕಾವೇರಿ ಮಾತೆ) ಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಮಹಿಳೆಯೊಬ್ಬರು ನೀರು ತುಂಬಿದ ಮಡಕೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ.
ಕೊಂಬ್-ಆಟ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬೋಲಾಕ್-ಆತ್ ಮತ್ತು ಉಮ್ಮತ್ತ್ - ಆತ್ ಆಚರಣೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಸವವಾಗಿದ್ದರೆ, ಕೊಂಬ್-ಆತ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇತರ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿಯೂ ನಡೆಸಬಹುದು. ಕೊಡವ ಪುರುಷರಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜಿಂಕೆ ಕೊಂಬುಗಳು ಕೃಷ್ಣಮೃಗದ (ಕೊಡವ ದಂತಕಥೆಯಲ್ಲಿ ಮಚ್ಚೆಯುಳ್ಳ ಜಿಂಕೆ) ಕೊಂಬುಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಗಾಳಿ ವಾದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ತಾಳವಾದ್ಯದಲ್ಲಿ ನುಡಿಸುವ ಲಯಬದ್ಧ ರಾಗಗಳಿಗೆ ನೃತ್ಯವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಡವರು ಬಳಸುವ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಸಮರ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಕಲೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಗಲು ವೇಷಗಾರರು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಚಾರಿ ನಟರ ಗುಂಪಾಗಿದ್ದು, ಅವರು ಲಿಪಿಯಿಲ್ಲದ ಮೂಕಾಭಿನಯದಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ; ಯಾವುದೇ ವೇದಿಕೆ ಅಥವಾ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಕಲಾವಿದರು ಸ್ಥಳದಿಂದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತೆರಳುತ್ತಾರೆ, ಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹಾಕುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಮುಂದಾಗುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ವಿವಿಧ ಪೌರಾಣಿಕ, ಪೌರಾಣಿಕ ಮತ್ತು ನೈಜ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ದೈನಂದಿನ ಜೀವನದಿಂದ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಪೂರ್ಣ-ಉದ್ದದ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರ್ವಜ್ಞ, ಬಸವಣ್ಣ ಮುಂತಾದವರಿಂದ ವಚನ ಸಾಹಿತ್ಯ ನಡೆಸಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಹಾರ್ಮೋನಿಯಂ, ತಬಲಾ-ದಗ್ಗ ಮತ್ತು ಒಂದು ಜೋಡಿ ತಾಳಗಳು ಮಧುರ ಮತ್ತು ಲಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ತಮ್ಮ ಅಭಿನಯಕ್ಕಾಗಿ, ಹಳ್ಳಿಯ ಚೌಕಗಳು ಮತ್ತು ಜಾತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ನಟರು ತಂಡದ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಹಾಯಕರಿಂದ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಆಹಾರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಗಲು ವೇಷಗಾರರು ವೀರಶೈವ ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು, ಕೆಲವರು ಮುಸ್ಲಿಮರು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರನ್ನು ಜ್ಯಾತಿಗಾರರು (ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು) ಎಂದು ಸಂಬೋಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರನ್ನು ಸುದುಗಾಡು ಸಿದ್ಧ (ಸ್ಮಶಾನದ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು) ಅಥವಾ ಬಹುರೂಪಿ (ಹಲವು ವೇಷಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರು) ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಅವರ ಹೆಸರೇ ಸೂಚಿಸುವಂತೆ, ಅವರು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಹಗಲಿನಲ್ಲಿ ( ಹಗಲು ) ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷರು ಮಾತ್ರ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ (ಸ್ತ್ರೀ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ). ಮನರಂಜನೆಯೇ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದ್ದರೂ, ಹಗಲು ವೇಷಗಾರರು ತಮ್ಮ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳೊಂದಿಗೆ ಪೌರಾಣಿಕ ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಮಸ್ಥರಿಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಗೊರವರ ಕುಣಿತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗೊರವರ ಕುಣಿತವು ಶಿವನನ್ನು ಆರಾಧಿಸುವ ನೃತ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಇದು ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಗೊರವರು ಮೈಲಾರಲಿಂಗನನ್ನು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಗೊರವರು ಕಪ್ಪು-ಬಿಳುಪು ಉಣ್ಣೆಯ ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕಪ್ಪು-ಕರಡಿ-ತುಪ್ಪಳದ ಟೋಪಿಯನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಡಮರು ಮತ್ತು ಪಿಲ್ಲಂಗೋವಿ ( ಕೊಳಲು) ನುಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಗೊರವರು ಕಪ್ಪು ಉಣ್ಣೆಯ ವಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಭುಜದ ಚೀಲವನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ; ಕೆಲವರು ಕಪ್ಪು ಕೋಟ್ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಧೋತಿ ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನರ್ತಕರು ತಮ್ಮ ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕಡುಗೆಂಪು ಪುಡಿ ಮತ್ತು ವಿಭೂತಿ (ಪವಿತ್ರ ಬೂದಿ) ಉಜ್ಜುತ್ತಾರೆ. ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗೊರವ ಭಕ್ತರು ಮೈಮರೆತು ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಾಯಿಗಳಂತೆ ಬೊಗಳುತ್ತಾರೆ. ನೃತ್ಯಗಾರರು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರವಾಗಿ ಅಂಕುಡೊಂಕಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಚಲಿಸುತ್ತಾರೆ, ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಿರ ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಲ್ಲ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಗೊರವರು ಹಣೆಗೆ ಹಳದಿ ಪುಡಿ ಹಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಭಕ್ತರಿಗೆ ಪ್ರಸಾದ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಡಮರು, ವೇಣು, ಸಣ್ಣ ಕಂಚಿನ ಗಂಟೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೌಬೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ( ಪರಿಗಂಟೆ ) ನುಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೃತ್ಯವು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಿರ ನೃತ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಯಿಲ್ಲದೆ ಟ್ರಾನ್ಸ್ ತರಹದ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ನಾಗಮಂಡಲ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಈ ಧಾರ್ಮಿಕ ನೃತ್ಯವನ್ನು ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸರ್ಪ ಚೈತನ್ಯವನ್ನು ಶಾಂತಗೊಳಿಸಲು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ರಾತ್ರಿಯ ಅವಧಿಯ ಅತಿರಂಜಿತ ಸಂಬಂಧವಾಗಿದೆ. ನರ್ತಕರು ( ವೈದ್ಯರು ) ದೇಗುಲದ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಪಂಗಡದಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬಣ್ಣಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಬೃಹತ್ ಆಕೃತಿಯ ಸುತ್ತಲೂ ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ನೃತ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಡಿಸೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ನಡುವೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕರಗ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ತಿಗಳರು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದ ನೃತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕರಗವು ಲೋಹದ ಮಡಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಮೇಲೆ ಎತ್ತರದ, ಹೂವಿನ ಪಿರಮಿಡ್ ಇದೆ ಮತ್ತು ಇದು ವಾಹಕದ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಸಮತೋಲಿತವಾಗಿದೆ. ಮಡಕೆಯ ವಿಷಯಗಳು ರಹಸ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಬರಿಯ ಎದೆಯ, ಧೋತಿ ಧರಿಸಿದ, ಪೇಟ ಧರಿಸಿದ ನೂರಾರು ವೀರಕುಮಾರರು ಪೊರೆಯಿಲ್ಲದ ಕತ್ತಿಗಳಿಂದ ವಾಹಕದ ಆಗಮನವನ್ನು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಗಾರುಡಿ ಗೊಂಬೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಾರುಡಿ ಗೊಂಬೆ ಎಂಬುದು ಜಾನಪದ ನೃತ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯಗಾರರು ಬಿದಿರಿನ ಕಡ್ಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಸೂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಗಾರುಡಿ-ಗೊಂಬೆ ಎಂದರೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಮಾಂತ್ರಿಕ ಬೊಂಬೆ ಎಂದರ್ಥ. ಪ್ರಮುಖ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರು ದಸರಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ತಟ್ಟಿರಾಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ತಟ್ಟಿರಾಯ ಎಂದರೆ ಯಾರೋ ಬಿದಿರಿನ ಕಡ್ಡಿಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಗೊಂಬೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತವರು. [೨]
ನೃತ್ಯವು ಮುಖವಾಡಗಳು, ಬೊಂಬೆಗಳು ಮತ್ತು ವರ್ಣರಂಜಿತ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವೇಷಭೂಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಬೊಂಬೆಗಳನ್ನು ಬಿದಿರು ಮತ್ತು ಪೇಪಿಯರ್ ಮಾಚೆಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೌಂದರ್ಯವರ್ಧಕದೊಂದಿಗೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಜಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಸವದ ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ದೈತ್ಯ ಗೊಂಬೆಗಳು ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಗೊಂಬೆಗಳು ಟೊಳ್ಳಾಗಿದ್ದು, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಒಳಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು, ರಚನೆಯನ್ನು ತನ್ನ ಭುಜದ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಮತ್ತು ನೋಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ನೃತ್ಯ ಮಾಡಲು ಅನುಮತಿಸುತ್ತವೆ. ಗೊಂಬೆಗಳನ್ನು ವಿನೋದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ದುಷ್ಟಶಕ್ತಿಗಳನ್ನು ದೂರವಿಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಭಾರತೀಯ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಜಾನಪದದ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ನೃತ್ಯವನ್ನು ತಮಟೆ ಮತ್ತು ಢೋಲು (ತಾಳವಾದ್ಯ) ದೊಂದಿಗೆ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಗೊಂಬೆಯು ೧೦ ರಿಂದ ೧೨ ಕೆಜಿಯಷ್ಟು ತೂಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ೧೦ ರಿಂದ ೧೨ ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಮೆರವಣಿಗೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಕೆಲವು ಕಲಾವಿದರು ಪಾತ್ರದ ಮುಖವಾಡಗಳನ್ನು ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಗೊಂಬೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಮಾಡುವ ಮಂಗಗಳೊಂದಿಗೆ ಹುಲಿ ( ಹುಲಿವೇಷ ) ಅಥವಾ ಕರಡಿ (ಕರಡಿ -ವೇಷ ) ವೇಷಧರಿಸಿದ ಸಂಚಾರಿ ಕಲಾವಿದರು ಸಾಮಾನ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಜೂಡು ಹಳಿಗಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜೂಡು ಹಳಿಗಿಯನ್ನು ಎರಡು ತಾಳವಾದ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಲಿಗಿ ದುಂಡಾಗಿದ್ದು, ಎಮ್ಮೆ ಚರ್ಮದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕೋಲಿನಿಂದ ಆಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೃತ್ಯವು ಎರಡು ಅಥವಾ ಮೂರು ಪ್ರದರ್ಶಕರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷಿತ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ತೊಗಲು ಗೊಂಬೆಯಾಟ, ಕರ್ನಾಟಕದ ನೆರಳು ಬೊಂಬೆಯಾಟದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ರೂಪವಾಗಿದೆ.
ತೊಗಲು ಗೊಂಬೆಯಾಟ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ನೆರಳು ಬೊಂಬೆಯಾಟ . ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತೊಗಲು ಗೊಂಬೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಟ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಅರ್ಥ. [೩] ಕರ್ನಾಟಕ ಚಿತ್ರಕಲಾ ಪರಿಷತ್ತು ಈ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಚರ್ಮದ ಬೊಂಬೆಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ವೀರಗಾಸೆ ನೃತ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ವೀರಗಾಸೆ, ಹಿಂದೂ ಪುರಾಣಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಹುರುಪಿನ ನೃತ್ಯ, ಮೈಸೂರು ದಸರಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾದ ನೃತ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದೂ ತಿಂಗಳ ಶ್ರಾವಣ ಮತ್ತು ಕಾರ್ತಿಕದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "The Stage is Karnataka". Retrieved 2019-01-28.
- ↑ A description of Gaarudi Gombe is provided by "Folk Arts – Music and Dance". Online webpage of udupipages.com. Shathabdi Graphics Pvt. Ltd. Archived from the original on 2007-01-02. Retrieved 2007-05-13.
- ↑ A description of Togalu Gombeyaata is provided by Staff Correspondent (2005-01-03). "Create atmosphere to develop rural theatre". The Hindu. Chennai, India. Archived from the original on 2005-01-18. Retrieved 2005-01-03.