ವಿಭಾಸ್
ಬಿಭಾಸ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ರಾಗವಾಗಿದೆ .
ಸಿದ್ಧಾಂತ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬಿಭಾಸ್ (ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ 'ವಿಭಾಸ್' ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ಭೈರವ್ ಥಾಟ್‌ಗೆ ಸೇರಿದ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗವಾಗಿದೆ. [೧] ಈ ರಾಗವನ್ನು ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ರಾಗ ದೇಶ್‌ಕರ್‌ಗೆ ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ದೇಶಕರ್‌ನ ಶುದ್ಧ ಧಾ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧ ರಿ ಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ ಅದು ಬಿಭಾಸ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುತ್ತದನೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಭಾಸ್‌ನ ನಿಜವಾದ ಸ್ವಭಾವದಲ್ಲಿ ರಿ ಮತ್ತು ಧ ಅರ್ಧಮಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇದರಲ್ಲಿ ಶುದ್ಧ ಧಾ ವನ್ನು ಬಹಳ ವಿರಳವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಿಭಾಸ್‌ನ ಶುದ್ಧ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು, ಯಾವುದೇ ಆಲಾಪ್ ಅಥವಾ ತಾನ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪಾ ಕೊನೆಯ ಸ್ವರವಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ. ಈ ರಾಗವು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ವಾತಾವರಣವು ಗಂಭೀರವಾಗಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಕೋಮಲ್ ' ರಿ ' ಮತ್ತು ' ಧ ' ಇದೆ.
ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ ಗ ಪ ದ ಸ'
ಅವರೋಹಣ : ಸ' ದ ಪ ಗ ರಿ ಸ
ಥಾಟ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭೈರವ್ ಥಾಟ್
ವಾದಿ ಮತ್ತು ಸಂವಾದಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದ ಮತ್ತು ರಿ
ಪಕಡ್ ಅಥವಾ ಚಲನ್
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ರಿ*ಗ ರಿ* ಗ, ಪ ದ* ಸ',ದ* ಪ ಗ ರಿ*ಸ.
ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು: ರೇವಾ, ಜೈತ್
ನಡವಳಿಕೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನಡವಳಿಕೆಯು ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದು ತುಂಬ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಅನೇಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಅನಿಶ್ಚಿತ, ಬದಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಅಥವಾ ಪುರಾತನವಾಗಿವೆ. ಕೆಳಗಿನ ಮಾಹಿತಿಯು ನಿಖರವಾಗಿರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸಂಗೀತವು ಹೇಗೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬಹುದು.
ಸಮಯ (ಸಮಯ)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಬಿಭಾಸ್ ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯದ ರಾಗವಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಮುಖ ರೆಕಾರ್ಡಿಂಗ್‌ಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜೂನ್ ೭, ೨೦೧೫ ರಂದು ಸ್ವರ ಸಂಗಮ್ ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ ಸಂಗೀತ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಭಿಬಾಸ್ ಅನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಹಾಡಲಾಯಿತು. ಈ ರಾಗವನ್ನು ಅನೇಕ ಗುರುಗಳು ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ, ಕೆಲವರನ್ನು ಹೆಸರಿಸುವುದಾದರೆ, ಪಂ. ಜಿತೇಂದ್ರ ಅಭಿಷೇಕಿ, ಪಂ. ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ್ ಮನ್ಸೂರ್ ಮತ್ತು ವಿಧುಷಿ ಕಿಶೋರಿ ಅಮೋನ್ಕರ್.
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]| ಹಾಡು | ಚಲನಚಿತ್ರ | ಸಂಯೋಜಕ | ಗಾಯಕ |
|---|---|---|---|
| ನೀ ಪಲ್ಲಿ ಏಳುಂದಾಳ್ | ರಾಜ ಮುಕ್ತಿ | ಸಿಆರ್ ಸುಬ್ಬುರಾಮನ್ | ಎಂ.ಕೆ.ತ್ಯಾಗರಾಜ ಭಾಗವತರು |
| ಪನ್ನಿನೇರ್ ಮೋಝಿಯಾಲ್ | ತಿರುವರುತ್ಚೆಲ್ವರ್ | ಕೆ ವಿ ಮಹದೇವನ್ | ಟಿಎಂ ಸೌಂದರರಾಜನ್, ಮಾಸ್ಟರ್ ಮಹಾರಾಜನ್ |
| ಸುಗಮನ ಸಿಂಧನೈಯಿಲ್ | ಟ್ಯಾಕ್ಸಿ ಡ್ರೈವರ್ | ಎಂಎಸ್ ವಿಶ್ವನಾಥನ್ | ಎಸ್.ಪಿ.ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ, ಎಸ್.ಜಾನಕಿ |
| ಕೋಝಿ ಕೂವುಮ್ | ವನ್ನಾ ವನ್ನಾ ಪೂಕ್ಕಲ್ | ಇಳಯರಾಜ | |
| ದೇಗಂ ಪೊನ್ ದೇಗಂ | ಅಂಬುಳ್ಳ ಮಲಾರೆ | ಎಸ್.ಜಾನಕಿ | |
| ಭೂಮಿಯೇ ಎಂಗ | ಪುಟ್ಟು ಪಾಟು | ಮನೋ, ಎಸ್. ಜಾನಕಿ | |
| ವಿದಿಂತಾತ ಪೊಝುತ್ತು | ಪಿಳ್ಳೈ ಪಾಸಂ | ಇಳಯರಾಜ | |
| ಸೆಂತಝಂ ಪೂವಿಲ್ | ಮುಲ್ಲುಮ್ ಮಲರುಮ್ | ಕೆಜೆ ಯೇಸುದಾಸ್ | |
| ಕತಿರವನೈ ಪಾರ್ಥು | ಪೂಕ್ಕಲ್ ವಿದುಂ ತುದ್ದು | ಟಿ.ರಾಜೇಂದರ್ | |
| ಪೊನ್ಮಾನೈ | ಮೈಥಿಲಿ ಎನ್ನೈ ಕಾತಲಿ | ಎಸ್ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ | |
| ಬೂಬಲಂ ಅರಂಗೆರಂ | ಅಗ್ನಿ ತೀರ್ಥಂ | ಶಂಕರ್-ಗಣೇಶ್ | ಕೆಜೆ ಯೇಸುದಾಸ್ |
| ಪಾರ್ಥ ಸಿರಿಕಿತು ಬೊಮ್ಮಾಯಿ | ತಿರುಮತಿ ಓರು ವೇಗುಮತಿ | ವಾಣಿ ಜೈರಾಮ್ | |
| ವೈಗೈ ನೀರದಾ | ಚಿನ್ನಂಚಿರು ಕಿಳಿಯೆ | ಜಿ ಕೆ ವೆಂಕಟೇಶ್ | ಮಲೇಷ್ಯಾ ವಾಸುದೇವನ್, ಎಸ್. ಜಾನಕಿ |
| ಕಾಲೈ ವೆಯಿಲ್ ನೆರತಿಲೆ | ನಂತರ ಚಿಟ್ಟುಗಲ್ | ವಿಜಯ ರಮಣಿ | ಪಿ.ಜಯಚಂದ್ರನ್ |
| ಕಾದಲ್ ಕವಿತೈ ಪದ | ಗಾನಂ ಕೋರ್ತಾರ್ ಅವರ್ಗಳೇ | ದೇವೇಂದ್ರನ್ | ಎಸ್ ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ, ಕೆಎಸ್ ಚಿತ್ರಾ |
| ಪಾಡುಂ ಪರವೈಗಲ್ ಸಂಗೀತಂ | ಶೆನ್ಬಗತೋಟ್ಟಮ್ | ಸಿರ್ಪಿ | ಎಸ್.ಜಾನಕಿ |
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Chib, S.K.S.; Khan, A.A. (2004). Companion to North Indian Classical Music. Munshiram Manoharlal Publishers. p. 39. ISBN 978-81-215-1090-5. Retrieved 27 May 2021.
- ಬೋರ್, ಜೋಪ್ (ed). ರಾವ್, ಸುವರ್ಣಲತಾ; ಡೆರ್ ಮೀರ್, ವಿಮ್ ವ್ಯಾನ್; ಹಾರ್ವೆ, ಜೇನ್ (ಸಹ ಲೇಖಕರು) ದಿ ರಾಗ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ: 74 ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ರಾಗಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆ . ಜೆನಿತ್ ಮೀಡಿಯಾ, ಲಂಡನ್: 1999.