ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸೀತೆ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
(ಸೀತಾ ಇಂದ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಶಿತ)
ಸೀತೆ
Sita in exile by Raja Ravi Varma.
ದೇವನಾಗರಿसीता
ಸಂಸ್ಕೃತ ಲಿಪ್ಯಂತರಣಸೀತಾ
ಸಂಲಗ್ನತೆಲಕ್ಷ್ಮಿ, ದೇವಿ, ಪಂಚಕನ್ಯಾ ಅವತಾರ
ಸಂಗಾತಿರಾಮ
ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರುಊರ್ಮಿಳೆ (sister)
ಮಾಂಡೇವಿ
ಶ್ರುತಕೀರ್ತಿ (cousins)
ಮಕ್ಕಳುಲವ (son)
ಕುಶ (son)
ಗ್ರಂಥಗಳುರಾಮಾಯಣ
ಹಬ್ಬಗಳುಸೀತಾ ನವಮಿ, ಜಾನಕಿ ಜಯಂತಿ, ವಿವಾಹ ಪಂಚಮಿ, ದೀಪಾವಳಿ,
ತಂದೆತಾಯಿಯರು
  • ಜನಕ (ತಂದೆ)
  • ಸುನೈನ (ತಾಯಿ)
ಜನ್ಮಸ್ಥಳಮಿಥಿಲೆ[lower-alpha ೧]
ಸೀತಾ ಕಲ್ಯಾಣ

ಸೀತೆಯು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿನ ಶ್ರೀ ರಾಮನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಮಿಥಿಲೆಯ ರಾಜನಾದ ಜನಕನ ಮಗಳು. ಸೀತೆಯು ಸ್ತ್ರೀ ಸಚ್ಚಾರಿತ್ರ್ಯದ ಪ್ರತಿರೂಪವಾಗಿದ್ದವಳು. ಸೀತೆಯು ರಾಮನನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿ ವನವಾಸಕ್ಕೆ ಹೊರಡುತ್ತಾಳೆ. ಅಲ್ಲಿ ರಾವಣನಿಂದ ಅಪಹರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾಳೆ. ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಲಂಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಂಧನದಲ್ಲಿರಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಮುಂದೆ ರಾಮ ರಾವಣನನ್ನು ಕೊಂದು ಅವನ ಸೆರೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸೀತೆಯನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾನೆ. ರಾಮಯಣ ಮೂಲವನ್ನ ಅರಸುತ್ತ ಹೋದರೆ ಸೀತೆಯು ಜನಕ ರಾಜನ ಮಗಳಾದುದರಿಂದ ಸೀತೆಯನ್ನು ಜಾನಕಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಸೀತೆಯು ಪತಿವ್ರತೆ. ಸೀತಾ ತನ್ನ ಸಮರ್ಪಣೆ, ಸ್ವಯಂ ತ್ಯಾಗ, ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಶುದ್ಧತೆಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಅವಳು ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ರಾಜಕುಮಾರ ರಾಮನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಮದುವೆಯ ನಂತರ, ಪತಿ ಮತ್ತು ಭಾವ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಜೊತೆ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟ ಹೋಗುತ್ತಾಳೆ. ಸೀತಾ ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ವಿವಾದಗಳಿವೆ. ಮಿತಿಲದ ಜನಕಪುರ ಮತ್ತು ಸೀತಾಮರ್ಹಿ ಸೀತೆಯ ಜನ್ಮಸ್ಥಳಗಳೆಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೆಸರುಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ದೇವತೆ "ಸೀತಾ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ, ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದ ಸಿತಾ, ಫರೋನಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

ರಾಮಾಯಣದ ಪ್ರಕಾರ, ಜನಕನು ಯಜ್ಞದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿ ಉಳುಮೆ ಮಾಡುವಾಗ ಅವಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಅವಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದನು. ಸಿತಾ ಎಂಬ ಪದವು ಕಾವ್ಯಾತ್ಮಕ ಪದವಾಗಿದ್ದು, ಅದರ ಚಿತ್ರಣವು ಮೃದುತ್ವವನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನೆಲೆಸಿದ ಕೃಷಿಯಿಂದ ಬರುವ ಅನೇಕ ಆಶೀರ್ವಾದಗಳು. ರಾಮಾಯಣದ ಸೀತೆಯು ಪ್ರಾಚೀನ ಪುರಾತನ ವೈದಿಕ ದೇವತೆಯಾದ ಸೀತೆಯ ಹೆಸರನ್ನಿಡಲಾಗಿದೆ, ಇವರು ಒಮ್ಮೆ ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅವರು ಉತ್ತಮ ಬೆಳೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸುತ್ತಾರೆ. ವೇದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಫಲವತ್ತತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ದೇವತೆಗಳ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ವೈದಿಕ ಸ್ತುತಿಗೀತೆ (ಋಗ್ವೇದ ೪:೫೭) ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ:

ಕೌಸೀಕ್-ಸೂತ್ರ ಮತ್ತು ಪಾರದರ್ಶ-ಸೂತ್ರವನ್ನು ಪರದನ್ಯಾದ (ಮಳೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುವ ದೇವರು) ಮತ್ತು ಇಂದ್ರಳ ಪತ್ನಿಯೆಂದು ಪದೇ ಪದೇ ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸೀತಾವನ್ನು ಅನೇಕ ಎಪಿಥೆಟ್ಗಳಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಾನಕಿ ಅವರನ್ನು ಜನಕ ಮತ್ತು ಮೈಥಿಲಿಯ ಮಗಳಾದ ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜಕುಮಾರಿಯೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ರಾಮನ ಪತ್ನಿಯಾಗಿ, ಅವಳು ರಾಮ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಳು. ದೇಹ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಮೀರಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಿಂದಾಗಿ ಅವರ ತಂದೆ ಜನಕ ಅವರು ವೀಡಾಹಾ ಎಂಬುವನ್ನು ಪಡೆದರು; ಆದ್ದರಿಂದ ಸೀತೆಯನ್ನು ವೈಧಿ ಎಂದು ಕೂಡ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ದಂತಕಥೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಜನನ

ಸೀತಾಳ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವು ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿದೆ. ಇಂದಿನ ಸಿಟಮಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೀತಾ ಕುಂಡ್ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳ, ಬಿಹಾರ, ಭಾರತವನ್ನು ಸೀತೆಯ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಿಟಮಾರಿ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಇಂದಿನ ಪ್ರಾಂತ್ಯ ನಂ .೨, ನೇಪಾಳ, ದಲ್ಲಿ ಜನಕ್ಪುರ್ ಸೀತಾ ಅವರ ಜನ್ಮಸ್ಥಳವೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಾಮ, ಸೀತೆ, ಲಕ್ಷ್ಮಣ

[][]

  1. ವಾಲ್ಮೀಕಿಯ ರಾಮಾಯಣ: ವಾಲ್ಮೀಕಿಯ ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಕಂಬನ್ರ ತಮಿಳು ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾವತಾರಂನಲ್ಲಿ ಸೀತಾ ಇಂದಿನ ಬಿಹಾರದ ಮಿಥಿಲಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಿಟಮಾರಿ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ನೆಲಮಾಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಆ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಇದನ್ನು ಮಗಳು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಭೂಮಿ ದೇವಿ (ದೇವತೆ ಭೂಮಿ). ಮಿಥಿಲಾ ರಾಜ ಮತ್ತು ಜನ ಪತ್ನಿ ಸುನಿನಾ ಅವರು ಜನಕನನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದು, ಬೆಳೆಸಿದರು.[]
  2. ರಾಮಾಯಣ ಮಂಜರಿ: ರಾಮಾಯಣ ಮಂಜರಿ (೩೪೪-೩೬೬ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ), ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ ಉತ್ತರ-ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಬಂಗಾಳದ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಆಕಾಶದಿಂದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದ ನಂತರ ಮತ್ತು ನಂತರ ಮನಕನನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಜನಕನು ಮಗುವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕೆಂಬ ಬಯಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಯಾವಾಗ ಅವನು ಮಗು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ, ಮಿನಕದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿದ ಶಿಶು ತನ್ನ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಮಗು ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಅದೇ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾನೆ.
  3. ಜಂಕಾ ಅವರ ನಿಜವಾದ ಮಗಳು: ಮಹಾಭಾರತದ ರಾಮೋಪ್ಕ್ಷ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿಮಾಲಾ ಸೂರಿನ ಪೌಮಾಚರಿಯಾದಲ್ಲಿ, ಸೀತೆಯನ್ನು ಜನಕನ ನಿಜವಾದ ಮಗಳು ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ರೆವ್. ಕ್ಯಾಮಿಲ್ಲೆ ಬುಲ್ಕೆ, ಸೀತಾ ಜನಕನ ನಿಜವಾದ ಮಗಳು ಎಂದು ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ, ರಾಮೋಪ್ಕಾದ ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದಂತೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದ ಅಧಿಕೃತ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ. ನಂತರ ಸೀತಾ ಕಥೆಯನ್ನು ಅದ್ಭುತವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಥೆಯನ್ನು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.
  4. ವೇದಾವತಿಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ: ರಾಮಾಯಣದ ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಸೀತಾ ವೇದಾವತಿಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ರಾವಣನು ವೇದಾವತಿಯನ್ನು ಕಿರುಕುಳ ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು ಮತ್ತು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸಂಗಾತಿಯಾಗಲು ತಾನು ಪ್ರಾಯಶ್ಚಿತ್ತ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ ರಾವಣನ ವಿಮೋಚನೆಗೆ ಮೀರಿದ ಆಕೆಯ ಪವಿತ್ರತೆಯು ದುರ್ಬಲವಾಯಿತು. ವೇದವತಿ ರಾವಣನ ಕಾಮವನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ಪೈರ್ನಲ್ಲಿ ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಹಾಳುಮಾಡಿ, ಮತ್ತೊಂದು ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮರಳಲು ಮತ್ತು ರಾವಣನ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು. ಅವಳು ಸೀತೆಯಂತೆ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಿದ್ದಳು.
  5. ಮಣಿವತಿಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ: ಕ್ರಿ.ಪೂ ೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಗುನಾಭದ್ರನ ಉತ್ತರ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರ, ರಾವಣನು ಅಲ್ಕಪುರಿಯ ಅಮಿತವೆಗಳ ಮಗಳಾದ ಮಣಿವತಿಯ ಸನ್ಯಾಸಿಯನ್ನು ಕಳವಳಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಳು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಮಣಿವತಿ ನಂತರ ರಾವಣ ಮತ್ತು ಮಂಡೋದರಿಯ ಮಗಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಆದರೆ, ಜ್ಯೋತಿಷಿಗಳು ಈ ಮಗುವಿನ ಕಾರಣ ರಾವಣನ ನಾಶವನ್ನು ಊಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರಾವಣನು ಮಗುವನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಆದೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮಣಿವತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಿಥಿಲಾ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ಕೆಲವು ರೈತರಿಂದ ಪತ್ತೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜನಾದ ಜಂಕಾ ಅವಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.
  6. ಮಣಿವತಿಯ ಪುನರ್ಜನ್ಮ: ಕ್ರಿ.ಪೂ ೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಗುನಾಭದ್ರನ ಉತ್ತರ ಪುರಾಣ ಪ್ರಕಾರ, ರಾವಣನು ಅಲ್ಕಪುರಿಯ ಅಮಿತವೆಗಳ ಮಗಳಾದ ಮಣಿವತಿಯ ಸನ್ಯಾಸಿಯನ್ನು ಕಳವಳಗೊಳಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ರಾವಣನ ಮೇಲೆ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವಳು ಪ್ರತಿಜ್ಞೆ ಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಮಣಿವತಿ ನಂತರ ರಾವಣ ಮತ್ತು ಮಂಡೋದರಿಯ ಮಗಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಆದರೆ, ಜ್ಯೋತಿಷಿಗಳು ಈ ಮಗುವಿನ ಕಾರಣ ರಾವಣನ ನಾಶವನ್ನು ಊಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರಾವಣನು ಮಗುವನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಆದೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮಣಿವತಿಯನ್ನು ಒಂದು ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಿಥಿಲಾ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಹೂಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾಜ್ಯದ ಕೆಲವು ರೈತರಿಂದ ಪತ್ತೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಆ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜನಾದ ಜಂಕಾ ಅವಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ.
  7. ರಾವಣನ ಮಗಳು: ರಾಮಾಯಣದ ಸಂಘದಾಸನ ಜೈನ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅದ್ಬುತ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ಸೀಸು, ವಾಸುದೇವಹಿಂಡಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ರಾವಣನ ಮಗಳಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಈ ಆವೃತ್ತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ವಿದ್ಯಾರಾಧರ ಮಾಯಾ (ರಾವಣನ ಪತ್ನಿ) ಅವರ ಮೊದಲ ಮಗು ತನ್ನ ವಂಶಾವಳಿಯನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಜ್ಯೋತಿಷಿಗಳು ಊಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ರಾವಣ ಅವಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಶಿಶುವನ್ನು ದೂರದ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಿ ಮಾಡಲು ಆದೇಶಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವಳು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಜನಕದಿಂದ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

ಮದುವೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸೀತಾ ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆಗೆ ತಲುಪಿದಾಗ ಜನಕನು ಜನಕುಪುರ್ಧಮ್ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಯಂವರವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತಾನೆ, ಸೀತಾ ದೇವರನ್ನು ಶಿವನ ದೇವತೆಯಾದ ಪಿನಕಾಗೆ ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ. ಜನಕನಿಗೆ ಶಿವದ ಬಿಲ್ಲು ಎತ್ತುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವೆಂದು ತಿಳಿದಿತ್ತು, ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಧೈರ್ಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಸ್ವಾರ್ಥಿ ಜನರಿಗೆ ಇದು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, ಜನಕನು ಸೀತಾಳಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಪತಿ ಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾನೆ.[]

ರಾಮ ಸೀತಾಳನ್ನು ಹೆಂಡತಿಯಾಗಿ ಪಡೆಯಲು ಬಿಲ್ಲು ಮುರಿಯುತ್ತಾನೆ

ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ ರಾಮ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಹೋದರ ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ತ್ಯಾಗದ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಅರಣ್ಯಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದ. ಈ ಸ್ವಯಂವಾರದ ಕುರಿತು ಕೇಳುತ್ತಾ, ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ ರಾಮನನ್ನು ಅದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಮತ್ತು ರಾಮ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ಜನಕಪುರದಲ್ಲಿ ಜನಕನ ಅರಮನೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಾನೆ. ರಾಮ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ದಶರಥನ ಪುತ್ರರು ಎಂದು ಜನಕನು ಬಹಳವಾಗಿ ಸಂತೋಷಪಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, ರಾಮನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ, ರಾಮನನ್ನು ಎಡಗೈಯಿಂದ ಶಿವನ ಬಿಲ್ಲನ್ನು ಎತ್ತುತ್ತಾನೆ, ಕಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಅಂಟಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಬಿಲ್ಲು ಒಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಮತ್ತೊಂದು ಅವತಾರವಾದ ಪರಶುರಾಮನು ಶಿವನ ಬಿಲ್ಲು ಮುರಿಯಲ್ಪಟ್ಟಾಗ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಕೋಪಗೊಂಡನು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಮನು ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರನೆಂಬುದನ್ನು ಅವನು ತಿಳಿದಿಲ್ಲ, ಹಾಗಾಗಿ ಇದನ್ನು ತಿಳಿದುಬಂದ ನಂತರ, ಕೋಪಗೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಕ್ಷಮೆ ಯಾಚಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ರಾಮನು ಸೀತನನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ಜನಕನ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾನೆ. ವಿವಾಹಾ ಪಂಚಮಿ ನಂತರ, ಸೈತಾನದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಮದುವೆ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಮನು ಸೀತಾಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ, ಭರತನು ಮಾಂದವಿಯನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ, ಲಕ್ಷ್ಮಣಳು ಉರ್ಮಿಳಾ ಮತ್ತು ಶತ್ರುಘ್ನಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತಾನೆ ಶ್ರುತಕ್ಕರ್ತಿ.

ಗಡಿಪಾರು ಮತ್ತು ಅಪಹರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮದುವೆಯ ನಂತರ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ರಾಮನ ಮಲತಾಯಿಯಾದ ಕೈಕೇಯಿ, ಭರತನನ್ನು ರಾಜನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ದಶರಥವನ್ನು ಬಲವಂತಪಡಿಸಿದನು, ಅವಳ ಸಹಾಯಕಿ ಮಂಥಾರನ ಏಕಾಕ್ಷತೆಯಿಂದ ಪ್ರೇರೇಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು, ಮತ್ತು ರಾಮನನ್ನು ಅಯೋಧ್ಯಾವನ್ನು ಬಿಡಲು ಮತ್ತು ದಂಡಕ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪಂಚವಟಿ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಗಡಿಪಾರು ಮಾಡುವ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಸೀತಾ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಅವರು ಅರಮನೆಯ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಮನಃಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟರು ಮತ್ತು ರಾಮನನ್ನು ಗಡೀಪಾರು ಮಾಡಿದರು. ಲಂಕಾ ರಾಜ ರಾವಣನು ಸೀತಾ ಅವರ ಅಪಹರಣಕ್ಕೆ ಪಂಚವಟಿ ಅರಣ್ಯವು ಆಯಿತು. ರಾವಣನು ಸೀತಾಳನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಒಬ್ಬ ವೇಶ್ಯೆಯನ್ನಾಗಿ ಮರೆಮಾಚುತ್ತಾನೆ, ಆದರೆ ರಾಮನು ಅವಳನ್ನು ಮೆಚ್ಚಿಸಲು ಗೋಲ್ಡನ್ ಜಿಂಕೆಯನ್ನು ತರುತ್ತಿದ್ದ. ರಾಮಾಯಣದ ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಗಳು

ರಾವಣ ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ

ಸೀತಾ ಅಗ್ನಿ ದೇವತೆ ಅಗ್ನಿಯೊಂದಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು, ಮಾಯಾ ಸೀತಾ ತನ್ನ ಭ್ರಾಂತಿಯ ದ್ವಿಗುಣವನ್ನು ರಾಕ್ಷಸ ರಾಜನಿಂದ ಅಪಹರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜಟಾಯು, ರಣಹದ್ದು-ರಾಜನು ಸೀತಾಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದನು ಆದರೆ ರಾವಣನು ತನ್ನ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದನು. ಜಟಾಯು ಸಂಭವಿಸಿದ ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ರಾಮನಿಗೆ ತಿಳಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಬದುಕುಳಿದರು. ರಾವಣನು ತನ್ನನ್ನು ಲಾಂಕಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ದನು ಮತ್ತು ಸೀತೆಯು ಅವನ ಅರಮನೆಗಳಲ್ಲೊಂದರಲ್ಲಿ ಸೆರೆಯಾದಳು. ಲಂಕಾದಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಸೆರೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ರಾವಣ ಅವಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬಯಕೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದನು; ಹೇಗಾದರೂ, ಸೀತಾ ತನ್ನ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದಳು ಮತ್ತು ಅವಳ ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೆಣಗಾಡಿದಳು. ಸೀತೆಯನ್ನು ಹುಡುಕುವ ಸಲುವಾಗಿ ರಾಮನಿಂದ ಹನುಮಾನ್ ಕಳುಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟನು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸೀತಾಳ ಆಸುಪಾಸನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದನು. ಸೀತಾ ಹನುಮಾನ್ಗೆ ಆಭರಣವನ್ನು ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ತನ್ನ ಪತಿಗೆ ಕೊಡಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡಳು. ಹನುಮಾನ್ ಸಮುದ್ರದಾದ್ಯಂತ ರಾಮನಲ್ಲಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದನು.

ಅಶೋಕವನದಲ್ಲಿ ಹನುಮಂತ ಸೀತೆಯನ್ನು ಬೇಟಿಮಾಡಿದ

ರಾವಣನನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಯುದ್ಧವನ್ನು ನಡೆಸಿದ ರಾಮನಿಂದ ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಲಾಯಿತು. ಪಾರುಗಾಣಿಕಾ ಮೇಲೆ, ರಾಮನು ಸೀತಾಳನ್ನು ತನ್ನ ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಲು ಬೆಂಕಿಯಿಂದ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾನೆ. ರಾಮಾಯಣದ ಕೆಲವು ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅಗ್ನಿ-ದೇವತೆ ಅಗ್ನಿ ರಾಮದ ಮುಂದೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಸೀತೆಯ ಶುದ್ಧತೆಗೆ ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತಾನೆ ಅಥವಾ ನಿಜವಾದ ಸೀತೆಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ಒಪ್ಪುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ರಾವಣನಿಂದ ಅಪಹರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಮಾಯಾ ಸೀತಾ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಮಾಯಣದ ಥಾಯ್ ಆವೃತ್ತಿಯು, ಸೀತಾ ತನ್ನದೇ ಆದ ಒಪ್ಪಂದದ ಪ್ರಕಾರ ಬೆಂಕಿಯ ಮೇಲೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುವುದರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಸ್ವಚ್ಛವಾಗಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ. ಅವರು ಸುಟ್ಟು ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿದ್ದಲುಗಳು ಲಾಟ್ಯೂಸ್ಗೆ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. ಪರಿತ್ಯಾಗ ಮತ್ತು ನಂತರದ ಜೀವನ ದಂಪತಿಗಳು ಅಯೋಧ್ಯಾಗೆ ಮರಳಿದರು, ಅಲ್ಲಿ ರಾಮನನ್ನು ಸೀತೆಯೊಂದಿಗೆ ರಾಜನನ್ನಾಗಿ ಪಟ್ಟಿದರು.

ರಾಮ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ-ಕಂಡದ ಸಿಟ ರಾಮನ ನಂಬಿಕೆ ಮತ್ತು ಸೀತೆಗೆ ಪ್ರೀತಿಯಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ರಾವಣನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಸೀತಾಳನ್ನು ಸುದೀರ್ಘ ಸೆರೆಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲವೆಂದು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ತಿಳಿದುಬಂದಿತು. ರಾಮರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವಿಪರೀತ ತೊಳೆಯುವವನು, ತನ್ನ ದಾರಿಹೋದ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಬೆರೆಸುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವನು "ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದ ನಂತರ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ಹಿಂತಿರುಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದರು. ಈ ಹೇಳಿಕೆ ರಾಮನಿಗೆ ವರದಿಯಾಗಿದೆ, ಸೀತಾ ವಿರುದ್ಧದ ಆರೋಪವು ಆಧಾರರಹಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿದ್ದರು. ಹೇಗಾದರೂ, ಅವರು ಸುಳ್ಳುಸುದ್ದಿ ತನ್ನ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಳುಮಾಡಲು ಬಿಡಲಿಲ್ಲ, ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸೀತೆಯನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದರು.

ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಸೀತಾ ರಜೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮತ್ತು ವಾಲ್ಮೀಕಿ ತನ್ನ ಸಹಾಯ. ಹೀಗಾಗಿ ಸೀತೆಯನ್ನು ಎರಡನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದ ಸೀತಾಳಿಗೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಯ ನೀಡಲಾಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಕುಶ ಮತ್ತು ಲವ ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರರು ಜನಿಸಿದರು. ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ, ಸೀತೆಯು ಏಕಮಾತ್ರ ತಾಯಿಯಾಗಿ ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಳು.[೧೦] ಅವರು ಬಲಶಾಲಿ ಮತ್ತು ಬುದ್ಧಿವಂತರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ತಮ್ಮ ತಂದೆಯೊಂದಿಗೆ ಏಕೀಕರಿಸಿದರು. ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ರಾಮನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದಾಗ, ಸೀತಾ ತನ್ನ ತಾಯಿ ಭುಮಿ ಅವರ ತೋಳುಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮ ಆಶ್ರಯವನ್ನು ಬಯಸಿದನು. ಅನ್ಯಾಯದ ಜಗತ್ತು ಮತ್ತು ವಿರಳವಾಗಿ ಸಂತೋಷವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಜೀವನದಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ಅವರ ಮನವಿ ಕೇಳಿದ ಭೂಮಿಯು ನಾಟಕೀಯವಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿದೆ; ಭೂಮಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು ಮತ್ತು ಸೀತೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು.

ರಾಮಾಯಣದ ಭಾಷಣಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾಮಾಯಣವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ರಾಮನ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ, ಸೀತೆಯನ್ನು ಗಡೀಪಾರು ಮಾಡುವಾಗ ಸೀತೆ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಚಿತ್ರಕೂಟ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಅವಳು ಪ್ರಾಚೀನ ಕಥೆಯನ್ನು ರಾಮನಿಗೆ ವಿವರಿಸುತ್ತಾಳೆ, ರಾಮನು ಸೀತಾಳಿಗೆ ಯಾರನ್ನೂ ಕೊಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ.

ರಾವಣನಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವಾಗ ಎರಡನೇ ಬಾರಿ ಸೀತಾ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ರಾವಣನು ತನ್ನನ್ನು ಒಬ್ಬ ಅಧಿಕಾರಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ ಮತ್ತು ಸೀತಾಳು ಅವನಿಗೆ ಒಂದು ರೀತಿ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾಳೆ.

ಲಂಕಾಗೆ ಆಗಮಿಸಿದಾಗ ಹನುಮಂತ ಅವರ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಷಣಗಳು. ರಾಮನ ಮತ್ತು ಸೀತೆಯ ತಕ್ಷಣದ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಬಯಸಬೇಕೆಂದು ಹನುಮಾನ್ ಬಯಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಹೀಗಾಗಿ ಸೀತಾಗೆ ಅವನ ಹಿಂದೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡಲು ಅವನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕಳ್ಳನಂತೆ ಓಡಿಹೋಗಲು ಇಷ್ಟವಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಸೀತಾ ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾಳೆ; ಬದಲಾಗಿ ಅವಳು ತನ್ನ ಪತಿ ರಾಮನನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ರಾವಣನನ್ನು ಯುದ್ದದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾಳೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. https://m.telegraphindia.com/states/bihar/rs-48-5-crore-for-sita-s-birthplace/cid/1440819
  2. "Hot spring hot spot - Fair begins on Magh full moon's day". www.telegraphindia.com. Retrieved 22 December 2018.
  3. "Sitamarhi". Britannica. Retrieved 30 January 2015.
  4. "History of Sitamarhi". Official site of Sitamarhi district. Archived from the original on 20 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2014. Retrieved 30 ಜನವರಿ 2015.
  5. http://sacredsites.com/asia/nepal/janakpur.html
  6. "Temples of Mithila, Janakpur also is the birthplace of Sita Devi, a Hindu goddess (also called Janaki), Janakpur, Dhanusha District, southern Terai, Nepal, Kathmandu, Indian border, ancient Maithili culture, language and script, Sita Devi, Hindu goddess, Janaki, Ramayana epos, King Janak, Sitamadhi, Maryada Purushottam Rama, Nageshwar temple, Hajipur, Patna, Muzaffarpur district, Ucchaitha, Benipatti, Madhubani Bihar, Goddess Devi Bhagwati, hindu festivals, festivity, indian culture, religion, society". web.archive.org. 19 October 2014. Archived from the original on 19 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2014. Retrieved 20 March 2020.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  7. Nov 20, PTI. "Modi's visit to Sita's birthplace in Nepal cancelled | India News - Times of India". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 20 March 2020. {{cite web}}: Text "Updated:" ignored (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  8. "University of Malaya". Wikipedia (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 11 March 2020. Retrieved 20 March 2020.
  9. Parmeshwaranand, Swami (2001). "Encyclopaedic Dictionary of Puranas" (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Sarup & Sons. Retrieved 20 March 2020.
  10. Nov 12, Kautilya Singh. "Uttarakhand set to come up with a massive Sita temple | Dehradun News - Times of India". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 20 March 2020. {{cite web}}: Text "TNN" ignored (help); Text "Updated:" ignored (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link)
ವಾಲ್ಮೀಕಿ ವಿರಚಿತ ರಾಮಾಯಣ
ಪಾತ್ರಗಳು
ವಾಲ್ಮೀಕಿ | ದಶರಥ | ಕೌಸಲ್ಯ | ಸುಮಿತ್ರ | ಕೈಕೇಯಿ | ಜನಕ | ಮಂಥರ | ರಾಮ | ಭರತ | ಲಕ್ಷ್ಮಣ | ಶತ್ರುಘ್ನ | ಸೀತಾ | ಊರ್ಮಿಳಾ | ಮಾಂಡವಿ | ಶ್ರುತಕೀರ್ತಿ | ವಿಶ್ವಾಮಿತ್ರ | ಅಹಲ್ಯೆ | ಜಟಾಯು | ಸಂಪಾತಿ | ಹನುಮಂತ | ಸುಗ್ರೀವ | ವಾಲಿ | ಅಂಗದ | ಜಾಂಬವಂತ | ವಿಭೀಷಣ | ತಾಟಕಿ | ಶೂರ್ಪನಖಿ | ಮಾರೀಚ | ಸುಬಾಹು | ಖರ | ರಾವಣ | ಕುಂಭಕರ್ಣ | ಮಂಡೋದರಿ | ಮಯಾಸುರ | ಇಂದ್ರಜಿತ್ | ಪ್ರಹಸ್ತ | ಅಕ್ಷಯಕುಮಾರ | ಅತಿಕಾಯ | ಲವ | ಕುಶ |ಕಬಂಧ
ಇತರೆ
ಅಯೋಧ್ಯೆ | ಮಿಥಿಲಾ | ಲಂಕಾ | ಸರಯು | ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆ | ತ್ರೇತಾಯುಗ | ರಘುವಂಶ | ಲಕ್ಷ್ಮಣ ರೇಖೆ | ಆದಿತ್ಯ ಹೃದಯಂ | ಸಂಜೀವಿನಿ ಪರ್ವತ | ಸುಂದರಕಾಂಡ | ಪುಷ್ಪಕ ವಿಮಾನ | ವೇದಾವತಿ | ವಾನರ |ಜಟಾಯು |


ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found

"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಸೀತೆ&oldid=1211874" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ