ನಂದಿನಿ ನದಿ

ನಂದಿನಿ ನದಿ

ಕಟೀಲು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರೇಕ್ಷಣಿಯ ಪುಣ್ಯ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.ನಂದಿನಿ ನದಿಯ ದಂಡೆಯ ಮೇಲಿರುವ ಕಟೀಲು ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಕ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಜಿಲ್ಲೆಯ ಅನೇಕ ದೇವಾಲಯಗಳಂತೆ ಕಟೀಲು ದೇಗುಲವೂ ವಿದ್ಯಾದಾನ ಮತ್ತು ಅನ್ನದಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಸಮಾಜೋನ್ನತಿಗೆ ತನ್ನ ಕಾಣಿಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಈ ದೇವಾಲಯವು ನಂದಿನಿ ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ನದಿಯ ಮದ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಒಮದು ಸಣ್ಣ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಪ್ರತೀ ವರ್ಷವೂ ಸಾವಿರಾರು ಯಾತ್ರಿಕರೂ ಇಲ್ಲಿಗೆ ತಾಯಿ ದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ವರಿ ದಶ೯ನಕ್ಕಾಗಿ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. 'ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಹಿಂದಿನ ದಂತಕಥೆ ಹೀಗಿದೆ.' ದೀರ್ಘವಾದ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿದ್ದ ಮಹಾಜ್ನನಿಯಾದ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ‍೯ಜನರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನ ತನ್ನ ದಿವ್ಯ ದೃಷ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡನು. ಅವರ ಮೇಲಿನ ಕನಿಕರದಿಂದ ಅವರನ್ನು ನೋವುಗಳಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ನಿಧಾ೯ರವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡನು.ಆತನು ಒಂದು ಯಜ್ನವನ್ನು ನಡೆಸಲು ನಿನ‍ಯಿಸಿ ಪುಣ್ಯ ಹಸುವಾಗಿದ್ದ ಕಾಮಧೇನುವನ್ನು ಭೂಮಿಗೆ ಕರೆತರಲು ನಿಧ೯ರಿಸಿದನು. ಕಾಮಧೇನು ಕರೆತರಲು ದೇವತೆಗಳ ಒಡೆಯನಾದ ಇಂದ್ರನ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕೇಳಿದಾಗ ಇಂದ್ರನು ಕಾಮಧೇನುವು ವರುಣ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಿರುವುದಾಗಿಯೂ ಅದರ ಬದಲು ಪುತ್ರಯಾದ ನಂದಿನಿಯನ್ನ ಕರೆದೊಯ್ಯಬಹುದೆಂದು ತಿಳಿಸಿದನು. ಆದರೆ ನಂದಿನಿಯೂ ಜಾಬಾಲಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ನಿಷ್ಟುರದಿಂದ ನಿರಾಕರಿಸಿದಳು. ಭೂಲೋಕವು ಪಾಪಿಗಳ ಲೋಕ ಹಾಗಾಗಿ ನಾನೆಂದು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿದಳು .ಜಾಬಾಲಿಯೂ ಪದೇ ಪದೇ ಮನವಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೂ ನಂದಿನಿ ಹಠ ಹಿಡಿದು ಬರಲು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. ಇದರಿಂದ ಕೋಪಗೊಂಡ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ೯ಯೂ ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಬರಲೊಪ್ಪದ ನಂದಿನಿಯೂ ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಗಿಳಿಯುವಂತೆ ಶಾಪವಿತ್ತನು.ಆಶಪಕ್ಕೊಳಗಾದ ನಂದಿನಿಯೂ ಚಿಂತೆಗೀಡಾಗಿ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ೯ಗೆ ಕರುಣೆ ಮಾಡಿ ಶಾಪ ಹಿಂತೆಗೆದುಕ್ಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಶಾಪವಿಮೋಚನೆಯನ್ನಾದರೂ ತಿಳಿಸಬೇಕೆಂದು ಬೇಡಿಕೊಂಡಳು. ಆಗ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ೯ಯೂ ನಿರಂತರವಾಗಿ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯನ್ನ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ ದರೆ ಶಾಪ ವಿಮೋಚನೆಯನ್ನು ಆ ತಾಯಿಯೇ ತೋರಿಸುತ್ತಾಳೆ.ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ನಂದಿನಿಯೂ ಅನಂತರ ದೇವಿಯನ್ನು ಪ್ರಾಥಿ೯ಸಲು ದುಗಿ೯ಯು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಳಾಗಿ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ೯ಯ ಶಾಪದಂತೆ ನದಿಯಾಗಿ ಹರಿಯುವಂತೆ ಹೇಳಿದಳು.ನಂತರ ತಾನೇ ಆಕೆಯ ಮಗಳಂತೆ ಹುಟ್ಟಿ ಮಹಷಿ೯ ಜಾಬಾಲಿಯ ಶಾಪ ವಿಮೋಚನೆಗೊಳಿಸುವುದಾಗಿ ಆಶೀವ೯ದಿಸಿದಳು. ಅದರಂತೆ ಕಟೀಲಿನ ಕನಕ ಗಿರಿಯಿಂದ ನಂದಿನಿ ನದಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹರಿದಳು. ಈ ನದಿಯ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಜಾಬಾಲಿ ಮಹಷಿ೯ಯೂ ಯಜ್ಞ ಯಾಗಾದಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ ನಂತರ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಸಮ್ರದ್ದ ಮಳೆಯಾಗಿ ಜನರಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ನೆಮ್ಮದಿ ಅಲೆಸಿ ಅಭ್ಯುದಯ ಹೊಂದಿದಳು.

ನೋ ಚ ಸಂ ಕರ್ನಾಟಕದ ನೀರಾವರಿ
ನದಿಗಳು	ಅಮರಾಜಾ ನದಿ ಅರ್ಕಾವತಿ ಭದ್ರ ಚಕ್ರ ಚಿತ್ರಾವತಿ ದಂಡಾವತಿ ಗಂಗವಲ್ಲಿ ಘಟಪ್ರಭಾ ಗುರುಪುರ ಹೇಮಾವತಿ ಹೊನ್ನೊಹೋಲ್ ಕಬಿನಿ ಕಾಳಿ ಕಾವೇರಿ ನದಿ ಕೆಡಾಕ ಕೃಷ್ಣ ಕುಬ್ಜಾ ಕುಮಾರಧಾರ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ತೀರ್ಥ ಮಲಪ್ರಭಾ ಮಂಜೀರಾ ನದಿ ನಂದಿನಿ ನೇತ್ರಾವತಿ ಪಾಲಾರ್ ಪಂಚಗಂಗಾವಳಿ ಪಾಪಾಗ್ನಿ ಪೆನ್ನಾ ಪೊನ್ನನೈರ್ ಶಾಂಭವಿ ಶರಾವತಿ ಶಾಲ್ಮಲಾ ನದಿ ಸೌಪರ್ಣಿಕ ನದಿ ತುಂಗಾ ತುಂಗಭದ್ರ ವರದಾ ನದಿ ವಾರಾಹಿ ವೇದಾವತಿ ವೃಷಭಾವತಿ
ಜಲಪಾತ	ಅಬ್ಬಿ ಬರ್ಕನಾ ಚಂಚನಕಟ್ಟೆ ಗೋಕಾಕ್ ಇರುಪು ಜಲದುರ್ಗ ಜೋಗ ಕಲ್ಹಟ್ಟಿ ಕುಚಿಕಲ್ ಮ್ಯಾಗೋಡ್ ಮಲ್ಲಳ್ಳಿ ಮುತಿಲಮದುವು ಸತೋದಿ ಶಿವನಸಮುದ್ರ ಅಥವಾ ಕಾವೇರಿ ಶಿವಗಂಗಾ
ಕೆರೆ/ಕೋಳಗಳು	ಹೆಬ್ಬಾಳ ಕೆರೆ ಹೇಸರಘಟ್ಟ ಹೊನ್ನಮ್ಮನ ಕೆರೆ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಸಾಗರ ಕುಕ್ಕರಹಳ್ಳಿ ಕೆರೆ ಪಂಪಾ ಸರೋವರ ತಿಪ್ಪಗೊಂಡಿನಹಳ್ಳಿ ಜಲಾಶಯ
ಕಡಲ ತೀರ	ಗೋಕರ್ಣ ಮುರುಡೇಶ್ವರ ಕಾರವಾರ ಕಾಪು ಕಡಲತೀರ ಕುಡ್ಲ ಮರವಂತೆ ತಣ್ಣೀರುಬಾವಿ ಮಲ್ಪೆ
ಅಣೆಕಟ್ಟು	ಆಲಮಟ್ಟಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಬಸವ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಭದ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಹರಂಗಿ ಜಲಾಶಯ ಕದ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕನ್ವ ಜಲಾಶಯ ಕೊಡಸಳ್ಳಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕೃಷ್ಣ ರಾಜ ಸಾಗರ / ಕೆ.ಅರ್.ಎಸ್ ಲಿಂಗನಮಕ್ಕಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ರಾಜಾ ಲಖಮಗೌಡ ಅಣೆಕಟ್ಟು ರೇಣುಕಾ ಸಾಗರ ಶಾಂತಿ ಸಾಗರ ಸುಪಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು ತುಂಗಭಧ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟು ವಾಣಿ ವಿಲಸಾ ಸಾಗರ