ಕಾಶ್ಮೀರಿ
Kashmiri
ಚಿತ್ರ:File:Kashmiri language.png | ||
---|---|---|
ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳು: |
ಭಾರತ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ | |
ಪ್ರದೇಶ: | ಕಾಶ್ಮೀರ (ಕಾಶ್ಮೀರ ವಿಭಾಗ ಮತ್ತು ಚೆನಾಬ್ ಕಣಿವೆ ಭಾಗಗಳು, ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರ,[೧] parts of northern ಆಜಾದ್ ಕಾಶ್ಮೀರ) | |
ಒಟ್ಟು ಮಾತನಾಡುವವರು: |
೭.೧ million | |
ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬ: | Indo-European ಇಂಡೋ-ಇರಾನಿಯನ್ Indo-Aryan Dardic Eastern Dardic Kashmiric Kashmiri | |
ಬರವಣಿಗೆ: | Official: ಪರ್ಸೋ-ಅರೇಬಿಕ್ ಲಿಪಿ (contemporary)[೨] Others: ದೇವನಾಗರಿ[೨] (1990 ರ ನಂತರ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್ ಸಮುದಾಯದೊಳಗಿನ ಕೆಲವು ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿದೆ),[೩][೪][೫] Sharada script (ancient/liturgical)[೨] | |
ಅಧಿಕೃತ ಸ್ಥಾನಮಾನ | ||
ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ: | ಭಾರತ | |
ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ: |
no official regulation | |
ಭಾಷೆಯ ಸಂಕೇತಗಳು | ||
ISO 639-1: | ks
| |
ISO 639-2: | kas
| |
ISO/FDIS 639-3: | kas
| |
ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಈ ಪುಟದಲ್ಲಿ IPA ಧ್ವನಿ ಸಂಕೇತಗಳು ಯುನಿಕೋಡ್ನಲ್ಲಿ ಇರಬಹುದು. |
ಕಾಶ್ಮೀರಿ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್: /kæʃˈmɪəri/)[೮] ಅಥವಾ ಕೋಶುರ್ (ಕಾಶ್ಮೀರಿ: كٲشُر) ಕಾಶ್ಮೀರ ಪ್ರದೇಶದ ಸುಮಾರು 7 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಾಶ್ಮೀರಿಗಳು ( ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು) ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಇಂಡೋ-ಆರ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ.[೯] [೧೦] 2011 ರ ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಹಿಂದಿ ನಂತರ, ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಭಾರತದ ಎರಡನೇ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. ನಂತರ ಮೈಟೆ (ಮಣಿಪುರಿ) ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳಿ.[೧೧]
2020 ರಲ್ಲಿ, ಡೋಗ್ರಿ, ಹಿಂದಿ, ಉರ್ದು ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಜೊತೆಗೆ ಕಾಶ್ಮೀರಿಯನ್ನು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು.[೧೨] ಭಾರತದ 22 ಅನುಸೂಚಿತ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಕೂಡ ಸೇರಿದೆ.
ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಿತಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 6.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಉಪಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುವವರಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಡಯಾಸ್ಪೊರಾದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. [೧೩] ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಭಾಷಿಕರು ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ. [೧೪] ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಅವರೇ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರು.
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆ
- ಕಾಶ್ಮೀರಿ ವಿಕಿಪೀಡಿಯಾ
- ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಕವಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ
- "ಜಮ್ಮು ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರದ" ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಜನರ ವಿಷಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ
- ಶಿನಾ ಭಾಷೆ
- ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಭಾಷಿಕರಿಂದ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು
ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗೆ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಕಾಶ್ಮೀರ
- ಕಾಶ್ಮೀರ ಶೈವ ಪಂಥ
- ಕಾಶ್ಮೀರದ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು
- ಕಾಶ್ಮೀರದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ
- ಕಾಶ್ಮೀರ ಕಣಿವೆಗಳು
- ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಜನಾಂಗೀಯ ಉಚ್ಛಾಟನೆ
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namede26
- ↑ ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ Sociolinguistics. Mouton de Gruyter. 1977. ISBN 9789027977229. Retrieved 2009-08-30.
- ↑ "Valley divide impacts Kashmiri, Pandit youth switch to Devnagari" (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). The Indian Express.
- ↑ "There's a new Hindu-Muslim conflict in Kashmir—this time over one language, two scripts". The Print. Retrieved 21 May 2022.
- ↑ Taru (2016-10-22). "Pandits want official status for Kashmiri written in Devanagari script". The Sunday Guardian Live (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-07-27.
- ↑ "Jammu, Kashmir & Ladakh: Ethno-linguistic areas". koshur.org. Retrieved 2007-06-02.
- ↑ "The Jammu and Kashmir Official Languages Act, 2020". India Code. 26 September 2020.
- ↑ Laurie Bauer, 2007, The Linguistics Student's Handbook, Edinburgh
- ↑ "Kashmiri language | Kashmiri language | Indo-Aryan, Dialects, Poetry | Britannica". www.britannica.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-07-26.
- ↑ Jain, Danesh; Cardona, George (2007-07-26). The Indo-Aryan Languages (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Routledge. p. 895. ISBN 978-1-135-79710-2.
- ↑ —"What census data reveals about use of Indian languages". Deccan Herald (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-11-16.
- ↑ "Parliament passes Jammu and Kashmir Official Languages Bill, 2020". The Hindu (in Indian English). 23 September 2020.
- ↑ "Abstract of speakers' strength of languages and mother tongues - 2011" (PDF). Retrieved 2 July 2018.
- ↑ "Koshur: An Introduction to Spoken Kashmiri". Kashmir News Network: Language Section (koshur.org). Retrieved 2007-06-02.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- Bhat, Roop Krishen (1982). Kashir Kitab level 1 : (state level school reader in Kashmiri for non-Kashmiri speaking students). Central Institute of Indian Languages.
- Bhat, Roop Krishen (1988). Urdu Kashmiri Reader. JK Press.
- Ganjoo, Triloki Nath (1979). Kạ̄shur-Hindi Reader. Kạ̄shur Department, University of Kashmir.
- Grierson, George Abraham (1932). A dictionary of the Kashmiri language. Calcutta: Asiatic Society of Bengal. Archived from the original on 2021-04-15. Retrieved 2023-12-06.
- Handoo, Jawaharlal; Handoo, Lalita (1975). Hindi-Kashmiri Common Words. Central Institute of Indian languages.
- Handoo, Jawaharlal (1973). Kashmiri Phonetic Reader. Central Institute of Indian Languages.
- Hassan, Sheeba. "A pronouncing dictionary of Kashmiri language". Digital Dictionaries of South Asia. Archived from the original on 2021-04-15. Retrieved 2023-12-06.
- Hindi-Kashmiri Conversational Guide. Central Hindi Directorate, Government of India. 1990.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 1. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 2. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hindi-Kashmiri-English Trilingual Dictionary. Vol. 3. Central Hindi Directorate, Department of Education, Ministry of Human Resource Development ( Government of India ). 1988.
- Hinton, James Knowles (1885). A Dictionary of Kashmiri Proverbs & Sayings: Explained and Illustrated From the Rich and Interesting Folklore of the Valley. Bombay: Education Society's Press.
- Hook, Peter E. 1976. Is Kashmiri an SVO language? Indian Linguistics 37: 133–142.
- "Indo Wordnet : A wordnet of Indian languages".
- Kamil, Amin (1966). Achar Zan. Walidarul Kitabat.
- Kashmiri Language Textbook for Class1
- Kashmiri Language Textbook for Class 2
- Kashmiri Language Textbook for Class 3
- Kashmiri Language Textbook for Class 6
- Kashmiri Language Textbook for Class 8
- Kashmiri Language Textbook for Class 10
- Koshur: An Introduction to Spoken Kashmiri
- Koul, Ashok K (2008). Lexical Borrowings in Kashmiri. Delhi: Indian Institute of Language Studies. ISBN 9788186323298.
- Koul, Omkar Nath (1985). An Intensive Course in Kashmiri. Central Institute of Indian Languages. ISBN 9780781801768.
- Koul, Omkar Nath (1995). An intermediate course in Kashmiri Language. Central Institute of Indian Languages. ISBN 8173420270.
- Koul, Omkar Nath (1992). A Dictionary of Kashmiri Proverbs (PDF). Delhi: Indian Institute of Language Studies. ISBN 9788186323212.
- Koul, Omkar Nath (2000). kəːʃir dəpitʲ dikʃənəriː ( A dictionary of Kashmiri Proverbs ). Central Institute of Indian Languages.
- Koul, Omkar Nath; Talashi, Rattan Lal (1999). Punjabi Kashmiri Kosh. Bhasha Vibhag Punjab.
- Koul, Omkar Nath; Kumari, B Syamala (1996). Nursery Rhymes in Kashmiri. Central Institute of Indian Languages.
- Koul, Omkar N; Bhat, Roop Krishen; Betab, Brij Nath (2010). English – Kashmiri Administrative Terminology. New Delhi: Commission for Scientific and Technical Terminology.
- Koul, Omkar N; Raina, S.N.; Bhat, Roop Krishen (2000). Kashmiri-English Dictionary for Second Language Learners. Central Institute of Indian Languages.
- Library and Information Science Glossary (English-Hindi-Kashmiri). Commission for Scientific and Technical Terminology, Department of Higher Education, Ministry of Human Resource Development, Government of India. 2018.
- "Neab", Kashmiri Language Literary Magazine
- Raina, Soom Nath (2011). An advance course in Kashmiri. Central institute of Indian languages.
- "Sangarmal", Kashmiri Language Newspaper
- Shauq, Shafi (2017). Kaesher Lugaat ( A dictionary of the Kashmiri Language). Srinagar: Ali Mohammad and Sons.
- "Soan Meeraas", Kashmiri Language Newspaper
- Subbiah, Pon (2000). Tests of Language Proficiency : Kashmiri. Central Institute of Indian Languages.
- Tickoo, Jawahir Lal (2006). Kashmiri-English Dictionary. Indian Institute of Language Studies.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 1. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 2. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Kaul, J. Lal; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Mohiuddin, Akhtar (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 3. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 4. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 5. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan; Gowhar, Ghulam Nabi (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 6. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- Toshakhani, S. K.; Hajni, Mohiuddin; Pushp, P. N.; Beg Arif, Mirza Ghulam Hassan (1968–1980). Kashir Dikshanri. Vol. 7. Jammu and Kashmir Academy of Art, Culture and Languages.
- the word koshur(𑆑𑆳𑆯𑆶𑆫𑇀) written on New Testament in Kashmiri, (manuscript)