ಜಟಾಯು

ಹಿಂದೂ ಮಹಾಕಾವ್ಯ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ಜಟಾಯು ( ಸಂಸ್ಕೃತ:जटायुः IAST : Jaṭāyuḥ ) ಹದ್ದಿನ ರೂಪವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಡೆಮಿ-ಗಾಡ್. ಜಟಾಯು ಅರುಣ ಮತ್ತು ಶೈನಿಯ ಕಿರಿಯ ಮಗ, ಸಂಪತಿಯ ಸಹೋದರ, ಹಾಗೆಯೇ ಗರುಡನ ಸೋದರಳಿಯ ಮತ್ತು ದಶರಥನ ( ರಾಮನ ತಂದೆ) ಹಳೆಯ ಸ್ನೇಹಿತ.

ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಣೆ

ಜಟಾಯುವು ಸಾವಿನ ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ರಾಮ ಲಕ್ಷ್ಮಣರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಾನೆ.

ರಾವಣ ಜಟಾಯುವನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತಿರುಹುದು.

ರಾಮಾಯಣದ ಅರಣ್ಯ-ಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಜಟಾಯು "ರಣಹದ್ದುಗಳ ರಾಜ" ( ಗಿಧರಾಜ ). ಮಹಾಕಾವ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ, ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಜಟಾಯು ಸೀತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಪಡುತ್ತಾನೆ. ಜಟಾಯು ರಾವಣನೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡಿದನು, ಆದರೆ ಜಟಾಯು ಬಹಳ ವಯಸ್ಸಾದ ಕಾರಣ ರಾವಣನು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಅವನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು, ರಾವಣನು ಜಟಾಯುವಿನ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಜಟಾಯು ಭೂಮಿಗೆ ಬಿದ್ದನು. ರಾಮ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣರು ಸೀತೆಯನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿರುವಾಗ, ರಾವಣನ ಹೊಡೆತದಿಂದ ಸಾಯುತ್ತಿರುವ ಜಟಾಯು ಸಿಕ್ಕುತ್ತಾನೆ. ಜಟಾಯುವು ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ, ರಾವಣನೊಂದಿಗಿನ ಯುದ್ಧದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿದನು ಮತ್ತು ರಾವಣನು ದಕ್ಷಿಣದ ಕಡೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದನು. ಜಟಾಯು ನಂತರ ಅವನ ಗಾಯಗಳಿಂದ ಮರಣಹೊಂದಿದನು ಮತ್ತು ರಾಮನು ಅವನ ಅಂತಿಮ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದನು.

ಜಟಾಯುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸ್ಥಳಗಳು

ಜಟಾಯು ನೇಚರ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜಟಾಯು ಶಿಲ್ಪ

• ಕೇರಳದ ಸ್ಥಳೀಯ ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಜಟಾಯು ತನ್ನ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ರಾವಣನಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿದ ನಂತರ ಕೇರಳದ ಕೊಲ್ಲಂ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಚಡಯಮಂಗಲಂನಲ್ಲಿ ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. "ಚಡಯಮಂಗಲಂ" ಎಂಬ ಹೆಸರು "ಜಟಾಯು-ಮಂಗಲಂ" ನಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.  ಚಡಯಮಂಗಲಂನಲ್ಲಿರುವ ಜಟಾಯು ಅರ್ಥ್ ಸೆಂಟರ್ ನೇಚರ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ೬೧ ಮೀಟರ್ (೨೦೦ ಅಡಿ) ಜಟಾಯುವಿನ ವಿಶಾಲವಾದ ಪ್ರತಿಮೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷಿ ಶಿಲ್ಪ ಎಂದು ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆದಿದೆ.
• ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ಲೇಪಾಕ್ಷಿಯು ಸಹ ರಾವಣನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡ ನಂತರ ಜಟಾಯು ಬಿದ್ದ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಮನು ಹಕ್ಕಿಗೆ ಏಳುವಂತೆ ಆಜ್ಞಾಪಿಸಿದನೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಲೇ ಪಕ್ಷಿ (ಅಕ್ಷರಶಃ: " ಗೆಟ್ ಅಪ್, ಬರ್ಡ್" ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ ), ಆದ್ದರಿಂದ ಲೇಪಾಕ್ಷಿ‌ಯೆಂಬ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಹೆಸರು ಆ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ .
• ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಿರುಪುಟ್ಕುಝಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಿಜಯರಾಘವ ಪೆರುಮಾಳ್ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಜಟಾಯುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಪ್ರಧಾನ ದೇವತೆಯಾದ ವಿಜಯರಾಘವ ಪೆರುಮಾಳ್ (ರಾಮನ ಒಂದು ರೂಪ) ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಜಟಾಯನ ಅಂತಿಮ ವಿಧಿಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಜಟಾಯು ಬಿದ್ದ ಜಲರಾಶಿಯನ್ನು ಜಟಾಯು ತೀರ್ಥಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
• ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಪುಲ್ಲಭೂತಂಗುಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ತಿರುಪುಲ್ಲಭೂತಂಗುಡಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಜಟಾಯುವಿನ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಗರುಡ
• ಜಟಾಯು ಅರ್ಥ್ ಸೆಂಟರ್ ನೇಚರ್ ಪಾರ್ಕ್

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

• ಹಿಂದೂ ಲೋರ್ ಮತ್ತು ಲೆಜೆಂಡ್ ನಿಘಂಟು (  ) ಅನ್ನಾ ಧಲ್ಲಾಪಿಕೋಲಾ ಅವರಿಂದ
• ರಾಮಾಯಣ (  ) ಸಿ. ರಾಜಗೋಪಾಲಾಚಾರಿ ಅವರಿಂದ