ರಾಜಸ್ಥಾನ

ರಾಜಸ್ಥಾನ
Map of India with the location of ರಾಜಸ್ಥಾನ highlighted.
ರಾಜಧಾನಿ  - ಸ್ಥಾನ	ಜೈಪುರ  - 26.90° N 75.80° E
ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರ	ಜೈಪುರ
ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2001)  - ಸಾಂದ್ರತೆ	56,473,122 (8th)  - 165/km²
ವಿಸ್ತೀರ್ಣ  - ಜಿಲ್ಲೆಗಳು	342,236 km² (1st)  - 32
ಸಮಯ ವಲಯ	IST (UTC+5:30)
ಸ್ಥಾಪನೆ  - ರಾಜ್ಯಪಾಲ  - ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿ  - ಶಾಸನಸಭೆ (ಸ್ಥಾನಗಳು)	ನವೆಂಬರ್ ೦೧, ೧೯೫೬  - ಕಲ್ರಾಜ್ ಮಿಶ್ರಾ‌  - ಶ್ರೀ ಅಶೋಕ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್  - ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನ ಸಭೆ (200)
ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ(ಗಳು)	ಹಿಂದಿ, ರಾಜಸ್ಥಾನಿ ಭಾಷೆ
Abbreviation (ISO)	IN-RJ
ಅಂತರ್ಜಾಲ ತಾಣ: www.rajasthan.gov.in
ರಾಜಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯದ ಮುದ್ರೆ

ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ವಿವರ

• ರಾಜಸ್ಥಾನ್ ಉತ್ತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. 342,239 ಚದರ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (132,139 ಚದರ ಮೈಲಿ) ಅಥವಾ ಭಾರತದ ಒಟ್ಟು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶದ 10.4 ರಷ್ಟು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಒಳಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಏಳನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನವು ಭಾರತದ ವಾಯುವ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲವಾದ ಮತ್ತು ನಿರಾಶ್ರಯವಾದ ಥಾರ್ ಮರುಭೂಮಿ ("ರಾಜಸ್ಥಾನ ಮರುಭೂಮಿ" ಮತ್ತು "ಗ್ರೇಟ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಡಸರ್ಟ್" ಎಂದೂ ಸಹ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ). ಇದು ಪಂಜಾಬಿನ ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಗಡಿಯನ್ನು ವಾಯವ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಸಟ್ಲೆಜ್-ಇಂಡಸ್ ನದಿ ಕಣಿವೆಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಸಿಂಧ್ ಇದ್ದು, ಇದು ಭಾರತದ ಇತರ ಐದು ರಾಜ್ಯಗಳ ಗಡಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಪಂಜಾಬ್; ಹರಿಯಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕೆ; ಆಗ್ನೇಯಕ್ಕೆ ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ; ಮತ್ತು ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ ಗುಜರಾತ್.
• ಕಾಳಿಬಂಗಾದಲ್ಲಿ ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಅವಶೇಷಗಳು ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ; ದಿಲ್ವಾರ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು, ಪುರಾತನ ಅರವಾಲ್ಲಿ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿರುವ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಏಕೈಕ ಗಿರಿಧಾಮ ಮೌಂಟ್ ಅಬುವು ಜೈನ ಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ; ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ರಾಜಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ, ಭರತ್ಪುರ್ ಸಮೀಪವಿರುವ ಕಿಯೊಲಾಡಿಯೊ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ವಿಶ್ವ ಪಾರಂಪರಿಕ ತಾಣ ಅದರ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಜೀವಜಾಲಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಮೂರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹುಲಿ-ಮೀಸಲು ತಾಣಗಳು ಇವೆ. ಅವು ಸವಾಯಿ ಮಾಧೋಪುರದಲ್ಲಿ, ರಣಥಂಬೋರ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ, ಅಲ್ವಾರ್ನ ಸರಿಸ್ಕಾ ಹುಲಿ ರಿಸರ್ವ್ ಮತ್ತು ಕೋಟಾದಲ್ಲಿನ ಮುಕುಂದ್ರ ಹಿಲ್ ಟೈಗರ್ ರಿಸರ್ವ್.
• ರಾಜ್ಯವು 30 ಮಾರ್ಚ್ 1949 ರಂದು ರಜಪುತಾನಾದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು - ಬ್ರಿಟಿಷ್ ರಾಜ್‍ನಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಆ ಪ್ರದೇಶವು ಅದರ ಅವಲಂಬನೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಹೆಸರನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ - ಇದು ಭಾರತದ ಬಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಲೀನಗೊಂಡಿತು. ಇದರ ರಾಜಧಾನಿ ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ನಗರ ಜೈಪುರ. ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳು ಜೋಧಪುರ್, ಕೋಟಾ, ಬಿಕನೇರ್, ಅಜ್ಮೀರ್ ಮತ್ತು ಉದಯಪುರ.

ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ

+199 ಸದಸ್ಯರ ವಿಧಾನ ಸಭೆ.ಶ್ರೀ ಅಶೋಕ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿ (೨೦೧೮)

ವಿಧಾನ ಸಭೆ ೨೦೧೮

೨೦೧೮ ರ ಚುನಾವಣೆ -ಎಣಿಕೆ ೧೧-೧೨-೨೦೧೮

• ಶ್ರೀ ಅಶೋಕ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್ ಮುಖ್ಯ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಸೋಮವಾರ ದಿ.೧೭-೧೨-೨೦೧೮ರಂದು ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸಚಿನ್‌ ಪೈಲಟ್‌ ಉಪ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿರುವ 23 ಸಚಿವರಲ್ಲಿ ಮೂವರು ಸಚಿವರು ಪಿಎಚ್‍ಡಿ, ಇಬ್ಬರು ಎಂಬಿಎ, ಆರು ಸಚಿವರು ಎಲ್‍ಎಲ್‍ಬಿ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಪದವಿ ಪಡೆದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಏಳು ಸಚಿವರು ಪದವಿ ಪೂರೈಸಿಲ್ಲ.

ರಾಜಸ್ಥಾನ

ಒಟ್ಟು ಸ್ಥಾನ: 199

ಕಾಂಗ್ರೆಸ್-೯೯

ಬಿಜೆಪಿ-೭೩

ಬಿಎಸ್`ಪಿ-೬

ಇತರೆ ೨೧

15 ನೇ ವಿಧಾನಸಭೆ (ಡಿಸೆಂಬರ್ 2018 ರಲ್ಲಿ ರಚನೆ) ಪಕ್ಷದ ಬಲ- ಸದಸ್ಯರು

• ವಿಧಾನಸಭೆಯ ನಾಯಕ (ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ) ಅಶೋಕ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್, ಕಾಂಗ್ರೆಸ್-(INC); 17 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2018 ರಿಂದ.

ಪಕ್ಷಗಳ ಬಲಾ ಬಲ

ಪಕ್ಷ	ಗಳಿಸಿದ ಸ್ಥಾನಗಳು
ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್	100
ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ	73
ಬಹುಜನ ಸಮಾಜ ಪಕ್ಷ	6
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೋಟಾಂಟ್ರಿಕ್ ಪಕ್ಷ	3
ಭಾರತೀಯ ಬುಡಕಟ್ಟು ಪಕ್ಷ	2
ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಮಾರ್ಕ್ಸ್ವಾದಿ)	2
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೋಕ ದಳ	1
ಸ್ವತಂತ್ರ	12
ಖಾಲಿ	(1) (ನಾಮಕರಣ?)
ಒಟ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳು	199

ರಾಜಸ್ಥಾನದ ನೋಟ

[[ಚಿತ್|thumbnail|The Umaid Bhawan Palace is one of the largest royal palaces in the world. Rajasthan's royal families continue to play a major role in the state's politics.]]	The Jain temple of Ranakpur	The Thar desert near Jaisalmer.
The Thar desert covers the western half of Rajasthan.	The Aravalli Range adds diversity to the landscape of Rajasthan.	Chinkara	Great Indian Bustard

ಚಿತ್ರಾಂಕಣ

ರಾಜಸ್ಥಾನ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯ. [[Image:Bikaner.gif|thumb|right|ಬಿಕಾನೆರ್‌

ಮುಖ್ಯ ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳು

• 
  ಜೈಸಲ್ಮೇರ್
• 
  ಉದಯಪುರ
• 
  ಜೋಧಪುರ್
• 
  ಅಂಬೇರ್
• 
  ಅಳ್ವಾರ್
• 
  ಅಜ್ಮೇರ್

ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕ

• ರಾಜಸ್ಥಾನ ಸಕಾ೯ರದ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ
• ರಾಜಸ್ಥಾನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನಿಗಮ. Archived 2015-06-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
• ರಾಜಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ಮೀಸಲಾದ ಪೋರ್ಟಲ್ / ಫೋರಮ್
• ನೃತ್ಯ ದಿಬ್ಬಗಳು
• ರಾಜಸ್ಥಾನ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್
• ವಿಕಿಟ್ರಾವೆಲ್ ನಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಪ್ರವಾಸ ಕೈಪಿಡಿ (ಆಂಗ್ಲ)