ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ

ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ Temporal range: ಮಧ್ಯ ಪ್ಲೈಸ್ಟೋಸೀನ್-ಪ್ರಸ್ತುತ
ವಕಾಜಿರಂಗಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ
Conservation status
Endangered  (IUCN 3.1)
CITES Appendix III (CITES)
Scientific classification
Unrecognized taxon (fix):	ಬುಬಾಲಸ್
ಪ್ರಜಾತಿ:	ಬ. ಅರ್ನೀ
Binomial name
ಬುಬಾಲಸ್ ಅರ್ನೀ (ಕೆರ್, ೧೭೯೨)
ಉಪಜಾತಿಗಳು
ಬಿ.ಎ. ಅರ್ನೀ B. a. fulvus ಬಿ.ಎ. ಸೆಪ್ಟೆಂಟ್ರಿಯೋನಾಲಿಸ್ ಬಿ.ಎ. ಮಿಗೊನಾ
ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ ಶ್ರೇಣಿ
Synonyms
Bubalus bubalis arnee

ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು ಬುಬಾಲಸ್ ಅರ್ನಿ. ಇದನ್ನು ಏಷ್ಯಾದ ಎಮ್ಮೆ, ಏಷಿಯಾಟಿಕ್ ಎಮ್ಮೆ ಎಂದು ಸಹ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ೧೯೮೬ ರಿಂದ ಐಯುಸಿಎನ್ ಕೆಂಪು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಾಣಿ ಎಂದು ಸೇರಿಸಲ್ಪಟಿದೆ. ಕಳೆದ ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕನಿಷ್ಠ ೫೦% ರಷ್ಟು ಕುಸಿತಗೊಂಡಿ‌ದೆ. ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ ಸಾಕು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯ ಪೂರ್ವಜ.

ವರ್ಗೀಕರಣ ಶಾಸ್ತ್ರ

ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ ಶಿಲ್ಪ, ಲೊಪ್ಪುರಿ, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ೨೩೦೦ ಬಿಸ‌ಇ

ಬುಬಾಲಸ್ ಅರ್ನಿ ಎಂಬುದು ೧೭೯೨ ರಲ್ಲಿ ರಾಬರ್ಟ್ ಕೆರ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹೆಸರು. ಅರ್ನಿ ಎಂಬ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಹೆಸರು ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯ ಅರ್ನಿಯಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಇದು ಹೆಣ್ಣು ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪದವು ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಯ ಆರಣ್ಯ ("ಅರಣ್ಯ") ಮತ್ತು ಆರಾಂಡ ("ವಿಚಿತ್ರ, ವಿದೇಶಿ") ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಬುಬಾಲಸ್ ಅರ್ನಿಯನ್ನು ೧೮೨೭ ರಲ್ಲಿ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಹ್ಯಾಮಿಲ್ಟನ್ ಸ್ಮಿತ್ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು. ಅವರು ದೊಡ್ಡ ತಲೆಗಳಿರುವ ಸಂಕುಚಿತ ಆಕಾರದ ಕಿರಿದಾದ ಹಣೆಗಳು, ಪಾರ್ಶ್ವವಾಗಿ ಬಾಗಿದ ಚಪ್ಪಟೆ ಕೊಂಬುಗಳು, ಕೊಳವೆ ಆಕಾರದ ಕಿವಿಗಳು, ಸಣ್ಣ ಇಬ್ಬನಿಗಳು ಮತ್ತು ತೆಳುವಾದ ಬಾಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಬುಬಾಲಸ್ ಎಂಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ನಂತರದ ಲೇಖಕರು ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯನ್ನು ಬಾಸ್, ಬುಬಾಲಸ್ ಅಥವಾ ಬಫೆಲಸ್ ಎಂದು ಕರೆದರು.

ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು

ಬವೇರಿಯನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಕಲೆಕ್ಷನ್ ಆಫ್ ಝೂವಾಲಜಿ ನಲ್ಲಿ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯ ತಲೆಬುರುಡೆ

ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಯು ದೊಡ್ದದಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ದೇಶೀಯ ಎಮ್ಮೆಗಿಂತಲು ಭಾರವಾಗಿದೆ. ೬೦೦ ರಿಂದ ೧೨೦೦ ಕೆ.ಜಿ ತೂಕವಿರುತ್ತದೆ. ೬೦ ರಿಂದ ೧೦೦ ಸೆಂ.ಮೀ. ಉದ್ದವಿರುವ ಬಾಲ ಮತ್ತು ೧೫೦ ರಿಂದ ೧೯೦ ಸೆಂ.ಮೀ. ಒಂದು ಭುಜದ ಎತ್ತರ. ತಲೆಯಿಂದ ದೇಹದ ಉದ್ದವು ೨೪೦ ರಿಂದ ೩೦೦ ಸೆಂ.ಮಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಎರಡೂ ಲಿಂಗಗಳ ಎಮ್ಮೆಗಳ ತಳದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ೨ ಮೀ ಉದ್ದವಿರುವ ಕೊಂಬುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳ ಚರ್ಮದ ಬಣ್ಣ ಕಪ್ಪು ಹಾಗೂ ಬೂದಿ ಬೂದು .ಮಧ್ಯಮ ಉದ್ದ, ಒರಟಾದ ಮತ್ತು ವಿರಳವಾದ ಕೂದಲನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಹಣೆಯ ಮೇಲೆ ಕೊಳವೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಿವಿ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಣ್ಣದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಾಲದ ತುದಿ ಮೃದುವಾಗಿರುತ್ತದೆ.ಕಾಲುಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ.

ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಆವಾಸಸ್ಥಾನ

ಅಸ್ಸಾಂನ ಕಾಜಿರಂಗಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಹಿಂಡು

ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಭಾರತ, ನೇಪಾಳ, ಭೂತಾನ್, ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇದನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ, ಲಾವೋಸ್, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.ಇದು ಆರ್ದ್ರ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು, ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಪ್ರವಾಹ ಮೈದಾನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಛಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾಜಿರಂಗ, ಮನಸ್ ಮತ್ತು ದಿಬ್ರು-ಸೈಖೋವಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನಗಳಲ್ಲಿ, ಲಾವೊಖೋವಾ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಬುರಾ ಚಪೋರಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಕೆಲವು ಚದುರಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶದ ಡಿ'ಎರಿಂಗ್ ಸ್ಮಾರಕ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ ಮೇಘಾಲಯದ ಬಲ್ಫಾಕ್ರಂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಛತ್ತೀಸ್ಗಢದಲ್ಲಿ ಇಂದ್ರಾವತಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನ ಮತ್ತು ಉದಂತಿ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಉಳಿದಿದೆ. ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ಭಾರತದ ಪಕ್ಕದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ೩೩೦೦-೩೫೦೦ ಕಾಡು ಎಮ್ಮೆಗಳು ಇದ್ದವು.

೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೦೦ ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಇದ್ದವು. ೧೯೯೨ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಕೇವಲ ೫೦ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಲಿ ಬದುಕುಳಿದಿವೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಭೂತಾನ್‌ನ ರಾಯಲ್ ಮನಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಮನಸ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಉಪ-ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ನಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಹುಕೌಂಗ್ ಕಣಿವೆ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.

ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳು ೪೦ ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಣ್ಣ ಹಿಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ೨೫-೬೦ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೯೯ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೧ರ ನಡುವೆ ಹುವಾಯಿ ಖಾ ಖಾಂಂಗ್ ವನ್ಯಜೀವಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯದ ಕೆಳಮಟ್ಟದ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದವು. ಈ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ೧೫ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆ ಜೊತೆ ಅಂತರ್ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ.

ಕಾಂಬೋಡಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಪೂರ್ವದ ಮೊಂಡಲ್ಕಿರಿ ಮತ್ತು ರತನಕಿರಿ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೇ ಡಜನ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ.

ಪರಿಸರವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ನಡವಳಿಕೆ

ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಹಗಲು ಮತ್ತು ನಿಶಾಚರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವಯಸ್ಕ ಹೆಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಮರಿಗಳು ೧೭೦ ರಿಂದ ೧೦೦೦ ಹೆಕ್ಟೇರ್ (೦.೬೬ ರಿಂದ ೩,೮೬ ಚದರ ಮೈಲಿ) ಮನೆ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ೩೦ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸ್ಥಿರ ಕುಲಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ, ಮೇಯುವಿಕೆ, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಮತ್ತು ಕುಡಿಯುವ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಲೈಂಗಿಕ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆಯ ವಯಸ್ಸು ಪುರುಷ ಎಮ್ಮೆಗಳಿಗೆ ೧೮ ತಿಂಗಳುಗಳು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣುಎಮ್ಮೆಗಳಿಗೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳು. ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ತಿಳಿದಿರುವ ಗರಿಷ್ಠ ಜೀವಿತಾವಧಿ ೨೫ ವರ್ಷಗಳು.

ಅವು ಬಹುಶಃ ಮೇಧಾವಿಗಳಾಗಿದ್ದವು, ಅವುಗಳು ಲಭ್ಯವಿದ್ದಾಗ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬರ್ಮುಡಾ ಹುಲ್ಲು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಅವು ಇತರ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಗಳು, ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತೊಗಟೆಯನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮರಗಳು ಮತ್ತು ಪೊದೆಗಳ ಮೇಲೆ ಶೋಧಿಸುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಕಿ, ಕಬ್ಬು, ಮತ್ತು ಸೆಣಬು ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲವು ಬೆಳೆಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತವೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಗಣನೀಯ ಹಾನಿಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ.

ಹುಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಸಳೆಗಳು ವಯಸ್ಕ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳನ್ನು ಬೇಟೆಯಾಡುತ್ತವೆ. ಏಷ್ಯಾದ ಕಪ್ಪು ಕರಡಿಗಳು ಸಹ ಅವುಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲುತ್ತವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ.

ಬೆದರಿಕೆಗಳು

ಕಳೆದ ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 50% ರಷ್ಟು ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿತವು ಬೆದರಿಕೆಗಳ ತೀವ್ರತೆಯನ್ನು ನೀಡಿದೆ.ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸಂಕರೀಕರಣ ಇವುಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರಿಸಲು ಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ಬೆದರಿಕೆಗಳು:

• ಸಂರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಕಾಡು ಮತ್ತು ಸಾಕು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ;
• ಬೇಟೆಯಾಡುವುದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್, ಕಾಂಬೋಡಿಯಾ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ಗಳಲ್ಲಿ;
• ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಪರಿವರ್ತನೆಯಾದ ಕಾರಣ ಪ್ರವಾಹ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ನಷ್ಟ;
• ಕಾಂಡದ ಅವಳಿ ಮತ್ತು ಲಿಯಾನಾಗಳು ಮುಂತಾದ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಜಾತಿಗಳ ಕಾರಣದಿಂದ ತೇವ ಪ್ರದೇಶದ ಅವನತಿ;
• ದೇಶೀಯ ಜಾನುವಾರುಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಡುವ ರೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಪರಾವಲಂಬಿಗಳು;
• ಕಾಡು ಎಮ್ಮೆ ಮತ್ತು ದೇಶೀಯ ಸ್ಟಾಕ್ಗಳ ನಡುವೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರಿಗಾಗಿ ಅನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಪರ್ಧೆ.

ಸಂರಕ್ಷಣೆ

ಬುಬಾಲಸ್ ಅರ್ನಿಯನ್ನು ಸಿಐಟಿಇಎಸ್ ಅನುಬಂಧ ೩ ರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭೂತಾನ್, ಭಾರತ, ನೇಪಾಳ ಮತ್ತು ಥೈಲ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ.

೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ, ೧೫ ಕಾಡು ನೀರಿನ ಎಮ್ಮೆಗಳನ್ನು ನೇಪಾಳದ ಚಿಟ್ವಾನ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನಕ್ಕೆ ಮತ್ತೆ ಪರಿಚಯಿಸಲಾಯಿತು.