ಆಂದೋಲಿಕಾ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
---|---|
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಆಂದೋಲಿಕಾ ಒಂದು ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಗವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆಂಧೋಲಿಕಾ ಎಂದೂ ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರಾಗವು ೨೨ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗದ ಖರಹರಪ್ರಿಯದ ಜನ್ಯವಾಗಿದೆ . [೧]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ರಾಗಂ ಅಸಮಪಾರ್ಶ್ವದ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿ ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಔಡವ-ಔಡವ ರಾಗ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಐದು ಸ್ವರಗಳು). [೧] [೨]
- ಆರೋಹಣ :ಸ ರಿ₂ ಮ₁ ಪ ನಿ₂ ಸ
- ಅವರೋಹಣ : ಸ ನಿ₂ ದ₂ ಮ₁ರಿ₂ ಸ
ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಸ್ವರಗಳೆಂದರೆ ಚತುಶ್ರುತಿ ರಿಷಭ, ಶುದ್ಧ ಮಧ್ಯಮ, ಪಂಚಮ, ಆರೋಹಣದಲ್ಲಿ ಕೈಸಿಕಿ ನಿಷಾದ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಚತುಶ್ರುತಿ ಧೈವತ ಅವರೋಹಣದಲ್ಲಿ, ಪಂಚಮ (ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ). ಖರಹರಪ್ರಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಿಂದ (೨೨ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ), ಗಾಂಧಾರವನ್ನು ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದವುಗಳನ್ನು ಅಸಮವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಾಂಧಾರ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವುದರಿಂದ ಈ ಸ್ವರಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ೨೮ನೇ ಮೇಳ ಹರಿಕಾಂಭೋಜಿ ಪ್ರಮಾಣದ ಜನ್ಯ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು, [೨] ಆದರೆ ೨೨ ಮುಂದೆ ಬರುವುದರಿಂದ ಅನೇಕರು ಖರಹರಪ್ರಿಯ ಜೊತೆಗಿನ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಬಳಸಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ.
ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಮುತ್ತಯ್ಯ ಭಾಗವತರು ರಚಿಸಿದ ಆದಿ ತಾಳಕ್ಕೆ ಮಹಿಷಾಶುರ ವರ್ಣಂ
- ತ್ಯಾಗರಾಜರ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ರಾಗ ಸುಧಾ ರಸ
- ಮುತ್ತು ತಾಂಡವರ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಸೇವಿಕ್ಕ ವೆಂಡುಮಯ್ಯ
ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಾಡು | ಚಲನಚಿತ್ರ | ವರ್ಷ | ಸಂಯೋಜಕ | ಗಾಯಕ |
---|---|---|---|---|
ಸೆಲೈ ಕಟ್ಟುಮ್ | ಕೊಡಿ ಪರಾಕುತು | 1988 | ಹಂಸಲೇಖ | ಎಸ್ ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ, ಕೆಎಸ್ ಚಿತ್ರಾ |
ಓ ಸೋಲ್ರಿಯಾ | ಪುಷ್ಪಾ<span typeof="mw:DisplaySpace" id="mwaw"> </span>: ದಿ ರೈಸ್ | 2022 | ದೇವಿ ಶ್ರೀ ಪ್ರಸಾದ್ | ಆಂಡ್ರಿಯಾ ಜೆರಮಿಯಾ |
ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ಸ್ಕೇಲ್ ಹೋಲಿಕೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಮಧ್ಯಮಾವತಿಯು ಆಂದೋಲಿಕಾದ ಆರೋಹಣ ಮಾಪಕಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವ ಸಮ್ಮಿತೀಯ ಮಾಪಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ರಾಗವಾಗಿದೆ (ಅವರೋಹಣ ಮಾಪಕವು ಚತುಶೃತಿ ದೈವತ ಬದಲಿಗೆ ಪಂಚಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ2 ಮ1 ಪ ನಿ2 ಸ : ಸ ನಿ2 ಪ ಮ1 ರಿ2 ಸ
- ಕೇದಾರಗೌಳವು ಆಂದೋಲಿಕಾ ಮತ್ತು ಹರಿಕಾಂಭೋಜಿಯ ಅವರೋಹಣ ಮಾಪಕಗಳಂತೆಯೇ ಇರುವ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆಯು ಸ ರಿ2 ಮ1 ಪ ನಿ2 ಸ : ಸ ನಿ2 ದ2 ಪ ಮ1 ಗ3 ರಿ2 ಸ