ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್
ದೇಶಗಳುಭಾರತ ಭಾರತ
ನಿರ್ವಾಹಣೆಬಿಸಿಸಿಐ
ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ಟ್ವೆಂಟಿ20
ಮೊದಲ ಪಂದ್ಯಾವಳಿ2008
ಕೊನೆಯ ಪಂದ್ಯಾವಳಿ2023
ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್ ರೂಪರೌಂಡ್ ರಾಬಿನ್, ನಾಕೌಟ್ ಫೈನಲ್
ತಂಡಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ10
ಪ್ರಸ್ತುತ ಚಾಂಪಿಯನ್ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್
ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್(5 ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು), ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ (5 ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು).
ಹೆಚ್ಚಿನ ರನ್ಗಳುವಿರಾಟ್ ಕೊಹ್ಲಿ (6283)[]
ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಕೆಟ್‌ಗಳುಡ್ವೇನ್ ಬ್ರಾವೋ (173)[]
ವೆಬ್ಸೈಟ್iplt20.com
2022 ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್

ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ (ಐಪಿಎಲ್) ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಟ್ವೆಂಟಿ 20 ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳ ಒಂದು ವೃತ್ತಿಪರ ಲೀಗ್ ಆಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಭಾರತದ ಕ್ರಿಕೆಟ್ (ಬಿಸಿಸಿಐ) ನಿಯಂತ್ರಣ ಮಂಡಳಿ ಆರಂಭಿಸಿದೆ.ಇದು ಮುಂಬಯಿ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲೀಗ್ ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಆಯುಕ್ತರಾಗಿ ಬಿಸಿಸಿಐ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ರಾಜೀವ್ ಶುಕ್ಲಾ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.ಇದರಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಜಗತ್ತಿನ ಹಲವು ದೇಶಗಳ ಆಟಗಾರರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಎಂಟು ತಂಡಗಳು ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತವೆ. ಐ.ಪಿ.ಎಲ್ ಗಾಗಿ ಬಿಸಿಸಿಐ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಲೀಗ್ ನಡುವೆ ವಾಗ್ವಾದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತ್ತು.೨೦೧೦ ರಲ್ಲಿ, ಐಪಿಎಲ್ YouTube ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾದ ಮೊದಲ ಕ್ರೀಡಾ ಪಂದ್ಯವಾಯಿತು. ಇದರ ಬ್ರಾಂಡ್ ಮೌಲ್ಯ ಐದನೆಯ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಶತಕೋಟಿ ೨.೯೯ ಅಮೇರಿಕಾದ $ ಸುಮಾರು ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಲೀಗ್ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಬೆಟ್ಟಿಂಗ್, ಮನಿ ಲಾಂಡರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಸ್ಪಾಟ್ ಫಿಕ್ಸಿಂಗ್ ಆರೋಪಗಳಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು. ಪ್ರೀಮಿಯರ್ ಲೀಗ್ ಟ್ವೆಂಟಿ ಟ್ವೆಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಸರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ತಂಡವೊಂದಕ್ಕೆ 20 ಓವರ್ಗಳಿರುತ್ತವೆ. ವಿಶ್ವದ ಶ್ರೀಮಂತ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂದು ಇದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ .೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಇದರ ಸರಣಿ ಹೆಸರಿಸುವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪೆಪ್ಸಿ ಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.

ನಿಯಮಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವಾರ್ಷಿಕ ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ದೇಶೀಯ ಮತ್ತು ವಿದೇಶೀ ಆಟಗಾರರನ್ನು ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸ್ ಹೊಂದಬಹುದು. ತಂಡದ ರಚನೆ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಕೆಲವು:

  • ತಂಡಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ ೧೬ ಆಟಗಾರರ ಬಲ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ತರಬೇತುದಾರ.
  • ತಂಡವೊಂದರಿಂದ ಗರಿಷ್ಠ ೪ ವಿದೇಶಿ ಆಟಗಾರರನ್ನು ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಹನ್ನೊಂದರ ಬಳಗದಲ್ಲಿ ಆಡಿಸಬಹುದು.
  • ಕನಿಷ್ಠ ೧೪ ಭಾರತೀಯ ಆಟಗಾರರು ಪ್ರತಿ ತಂಡದಲ್ಲಿ ಇರಲೇಬೇಕು.
  • ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಇನ್ನಿಂಗ್ಸ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ತಂಡಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಮಯದ ಮಿತಿ ಇಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ, ದೂರದರ್ಶನ ಟೈಮ್ಔಟ್ಗಳಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅಂಪೈರ್ಗಳು ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ ಈ ಸವಲತ್ತು ದುರ್ಬಳಕೆ ಮಾಡುವ ತಂಡಗಳಿಗೆ ದಂಡ ನೀಡಬಹುದು. ಜೊತೆಗೆ, ಪ್ರತಿ ತಂಡಕ್ಕೆ ೨.೩೦ ನಿಮಿಷಗಳ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ (strategic timeout) ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗುವುದು. ಪ್ರತಿ ಇನ್ನಿಂಗ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ತಂಡಗಳು ಸೂಚನೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಈ ಕಾಲಾವಕಾಶ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪ್ರತಿ ತಂಡಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಇನ್ನಿಂಗ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಟೈಮ್ಔಟ್ ೬-೯ನೇ ಓವರ್ ಮಧ್ಯೆ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಟೈಮ್ಔಟ್ ೧೩-೧೬ನೇ ಓವರ್ ಮಧ್ಯೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು.

ಟಿವಿ ಹಕ್ಕು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಯೋಜಕತ್ವಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಐಪಿಎಲ್ ಬಿಸಿಸಿಐ ಐದು ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು ಅಮೇರಿಕಾದ $ 1.6 ಶತಕೋಟಿ ಆದಾಯ ತರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ. ಈ ಆದಾಯದ ಎಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ನೂಕರ್, ಸ್ವತಃ IPL ಹೋಗುತ್ತದೆ ಇದು 40%, ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸರ್ ಗೆ 54% ಮತ್ತು ಬಹುಮಾನ ಹಣ 6% ನಿರ್ದೇಶಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಹಣ ಐಪಿಎಲ್ ಪಾಲು 50%, 45% ಮತ್ತು ಫ್ರ್ಯಾಂಚೈಸೀಗಳ ಬಹುಮಾನದ ಹಣವನ್ನು 5% ಆಗಿರುತ್ತದೆ ನಂತರ, 2017 ರವರೆಗೆ ಈ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹಂಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ಐಪಿಎಲ್ನಲ್ಲಿ 106 ರ ಸರಣಿಯ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಪೈರ್ ಪಾಲುದಾರ ಎಂದು ಕಿಂಗ್ಫಿಷರ್ ಏರ್ಲೈನ್ಸ್ ಸಹಿ ಕೋಟಿ (ಅಮೇರಿಕಾದ $ 19,29 ದಶಲಕ್ಷ) (ಸುಮಾರು £ 15 ದಶಲಕ್ಷ) ವ್ಯವಹಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ೧೩

ಐಪಿಎಲ್ ನ ಆವೃತ್ತಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ಆವೃತ್ತಿ 11:ಹನ್ನೊಂದನೇ ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಫೈನಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ಹಾಗೂ ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ತಂಡಗಳು ಸೆಣೆಸಾಡಿದ್ದವು
  2. ಮುಂಬೈ ಇಂಡಿಯನ್ಸ್ ತಂಡ IPL ನ 11 ನೇ ಆವೃತ್ತಿಯ ಚಾಂಪಿಯನ್ ತಂಡವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿ ತನ್ನ ೪ ನೇ IPL ಟ್ರೊಪಿಯನ್ನು ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
  3. ಚೆನ್ನೈ ಸೂಪರ್ ಕಿಂಗ್ಸ್ ತಂಡ 8 ಬಾರಿ IPL ಪೈನಲ್ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡಿ ೩ ಬಾರಿ ಟ್ರೋಫಿಯನ್ನು ಮುಡಿಗೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
  4. 20ಕ್ಕೂ ಆರಂಭವಾಗದಿದ್ದರೆ ಈ ವರ್ಷ ನಡೆಯದು ಐಪಿಎಲ್!-ಉದಯವಾಣಿ d; 14 ಮಾರ್ಚ್ 2020
  1. "IPL Most runs". Cricinfo.com. Retrieved 5 May 2015.
  2. "IPL Most wickets". Cricinfo.com. Retrieved 15 April 2016.