ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರ
ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಿಂದ ವೀಕ್ಷಣೆ, ಎಪ್ರಿಲ್ ೧೯೯೧
Lua error in ಮಾಡ್ಯೂಲ್:Location_map at line 526: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್" does not exist.
ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ಒಳಚರಂಡಿ ಜಲಾನಯನ ನಕ್ಷೆ
ಗರಿಷ್ಠ ಉದ್ದ೬೦೫ ಕಿಮೀ (೩೭೬ ಮೈಲಿ)
ಗರಿಷ್ಠ ಅಗಲಪಶ್ಚಿಮ ೭೪ ಕಿಮೀ (೪೬ ಮೈಲಿ)
ಪೂರ್ವ ೧೯ ಕಿಮೀ (೧೨ ಮೈಲಿ)
ಸರಾಸರಿ ಆಳ೫.೮ ಮೀ (೧೯ ಅಡಿ)
ಗರಿಷ್ಠ ಆಳ೨೬ ಮೀ (೮೫ ಅಡಿ)

ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರ ( Kazakh: Балқаш көлі , Balqaş kóli, Kazakh pronunciation: [bɑlqɑɕ kwʏlɪ] ; Russian: озеро Балхаш, romanized: ozero Balkhash ) ಆಗ್ನೇಯ ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸರೋವರವಾಗಿದೆ, ಇದು ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸರೋವರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ೧೫ ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸರೋವರವಾಗಿದೆ. ಇದು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಎಂಡೋರ್ಹೆಕ್ (ಮುಚ್ಚಿದ) ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವಾದ ಬಾಲ್ಖಾಶ್-ಅಲಕೋಲ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ಏಳು ನದಿಗಳನ್ನು ಹರಿಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾದ ಇಲಿ ನದಿಯ ಒಳಹರಿವಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವನ್ನು ತರುತ್ತದೆ; ಕರಾಟಲ್ ನಂತಹ ಇತರರು ಮೇಲ್ಮೈ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮೈ ಹರಿವನ್ನು ತರುತ್ತಾರೆ. ಚೀನಾದ ಕ್ಸಿನ್‌ಜಿಯಾಂಗ್ ಪ್ರದೇಶದ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಸಂತ ಹಿಮ ಕರಗುವ ಮಳೆಯಿಂದ ಇಲಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸರೋವರವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸುಮಾರು ೧೬,೪೦೦ ಕಿಮೀ೨ (೬,೩೦೦ ಚ.ಮೈ) ಆವರಿಸಿದೆ . ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅರಲ್ ಸಮುದ್ರದಂತೆ, ಅದರ ಫೀಡರ್‌ಗಳಿಂದ ನೀರಿನ ತಿರುವು ಮತ್ತು ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಇದು ಕುಗ್ಗುತ್ತಿದೆ.[೧] ಸರೋವರವು ಕಿರಿದಾದ, ಸಾಕಷ್ಟು ಕೇಂದ್ರ, ಜಲಸಂಧಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗವು ಶುದ್ಧ ನೀರು . ಸರೋವರದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧವು ಲವಣಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ .[೨][೩][೪][೫] ಪೂರ್ವವು ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕಿಂತ ಸರಾಸರಿ ೧.೭ ಪಟ್ಟು ಆಳವಾಗಿದೆ. ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ತೀರದ ನಗರವನ್ನು ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೬೬,೦೦೦ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮುಖ್ಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ, ಅದಿರು ಸಂಸ್ಕರಣೆ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಸೇರಿವೆ.

ಮೈಕ್ರೋಕ್ಲೈಮೇಟ್‌ಗಳ ಮರುಭೂಮಿೀಕರಣ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪಾದನೆಯನ್ನು ಗುಣಿಸಿದಾಗ ನೀರಿನ ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಸರೋವರದ ಆಳವಿಲ್ಲದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳವಿದೆ.

ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ನಾಮಕರಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರೋವರದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೆಸರು ಟಾಟರ್, ಕಝಕ್ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಲ್ಟಾಯ್ ಭಾಷೆಗಳ "ಬಾಲ್ಕಾಸ್" ಪದದಿಂದ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದೆ, ಇದರರ್ಥ "ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಟಸ್ಸಾಕ್ಸ್".[೬]

೧೦೩ BC ಯಿಂದ ೮ ನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ, ಸರೋವರವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿರುವ ಬಲ್ಖಾಶ್ ರಾಜ್ಯವು ಯಿಬೋಹೈ夷播海 ಎಂಬ ಚೀನೀ ಹೆಸರು, ಚೀನಿಯರಿಗೆ布谷/布庫/布蘇 "ಬುಗು/ಬುಕು/ಬುಸು" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ೮ ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ, ಸರೋವರದ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ, ಅದರ ಮತ್ತು ಟಿಯಾನ್ ಶಾನ್ ಪರ್ವತಗಳ ನಡುವಿನ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತುರ್ಕಿಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಜೆಟಿಸು "ಸೆವೆನ್ ರಿವರ್ಸ್" ( ರಷ್ಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸೆಮಿರೆಚಿ ) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಅಲೆಮಾರಿ ತುರ್ಕರು ಮತ್ತು ಮಂಗೋಲರು ಮಧ್ಯ ಏಷ್ಯಾದ ನೆಲೆಸಿದ ಜನರೊಂದಿಗೆ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಬೆರೆಯುವ ಭೂಮಿಯಾಗಿತ್ತು.[೭]

ಚೀನಾದ ಕ್ವಿಂಗ್ ರಾಜವಂಶದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ (೧೬೩೬-೧೯೧೨), ಸರೋವರವು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಾಯುವ್ಯದ ಗಡಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿತು. ೧೮೬೪ ರಲ್ಲಿ, ಸರೋವರ ಮತ್ತು ಅದರ ನೆರೆಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಾರ್ಬಗಟೈ ಒಪ್ಪಂದದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ರಷ್ಯಾದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡಲಾಯಿತು. ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿಸರ್ಜನೆಯೊಂದಿಗೆ, ಸರೋವರವು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಭಾಗವಾಯಿತು.

ಸರೋವರದ ಮೂಲ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಕರತಾಲ್ ನದಿ ಮುಖಜಭೂಮಿಯ ಉಪಗ್ರಹ ಚಿತ್ರ

ಬಾಲ್ಖಾಶ್,ಇದು ವಿಶಾಲವಾದ ಬಾಲ್ಖಾಶ್-ಅಲಕೋಲ್ ಖಿನ್ನತೆಯ ಆಳವಾದ ಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ನಿಯೋಜೀನ್ ಮತ್ತು ಕ್ವಾಟರ್ನರಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಪೈನ್ ಓರೊಜೆನಿ ಮತ್ತು ಹಳೆಯ ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಬ್ಲಾಕ್ನ ಪರ್ವತಗಳ ನಡುವಿನ ಇಳಿಜಾರಿನ ತೊಟ್ಟಿಯಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡಿತು. ಟಿಯಾನ್ ಶಾನ್‌ನ ಕ್ಷಿಪ್ರ ಸವೆತವು ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮರಳು ನದಿಯ ಕೆಸರುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ಜುಂಗರಿಯನ್ ಅಲಾಟೌನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಇದು ಸಸಿಕೋಲ್, ಅಲಕೋಲ್ ಮತ್ತು ಐಬಿ ಸರೋವರಗಳನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೪] ಈ ಸರೋವರಗಳು ಪುರಾತನ ಸಮುದ್ರದ ಅವಶೇಷಗಳಾಗಿವೆ, ಇದು ಒಮ್ಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಾಲ್ಖಾಶ್-ಅಲಕೋಲ್ ಖಿನ್ನತೆಯನ್ನು ಆವರಿಸಿತ್ತು, ಆದರೆ ಅರಲ್-ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್ ಖಿನ್ನತೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.[೮]

ವಿವರಣೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಎತ್ತರದ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ನೀರನ್ನು ಸಾಗಿಸುವ ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಎಲ್ಲಾ ನದಿಗಳು ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೂ ಹರಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳು: ಇಲಿ, ಅಕ್ಸು ಮತ್ತು ಕರತಾಲ್ . ಟೋಕ್ರೌ ನದಿಯು ಉತ್ತರದಿಂದ ಹರಿಯುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಅದರ ನೀರು ಸರೋವರದ ತೀರವನ್ನು ತಲುಪುವ ಮೊದಲು ಮರಳಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸರೋವರವನ್ನು ಸರ್ಯೆಸಿಕ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪದಿಂದ ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ (ಇದರರ್ಥ ಕಝಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ "ಹಳದಿ ಬಾಗಿಲು"). ಈ ಎರಡು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಉಜಿನರಲ್ ಜಲಸಂಧಿಯಿಂದ ಸಂಪರ್ಕಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಲ್ಖಾಶ್ ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಸರೋವರಗಳು ಅದರ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದವು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಝಲನಾಶ್ಕೋಲ್, ಇತಿಶ್ಪೆಸ್, ಅಲಕೋಲ್ ಮತ್ತು ಸಸಿಕ್ಕೋಲ್ . ಇನ್ನೂ ದೂರದ ಹಿಂದೆ ಅದು ಸಮುದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಜುಂಗರಿಯನ್ ಅಲಾಟೌ ವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ.

೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ಸರೋವರವು ಅಂದಾಜು ೨೩,೪೬೪ ಕಿಮೀ ೨ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದೊಂದಿಗೆ ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ. ೧೯೪೬ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಇದು ೧೫,೭೩೦ ಕಿಮೀ ೨ ಕ್ಕೆ ಕುಗ್ಗಿತು.[೯]

ಪರಿಹಾರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರೋವರವು ಸುಮಾರು ೧೬,೪೦೦ಕಿಮೀ ೨೯ (೨೦೦೦) ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ,[೩] ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್‌ನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸರೋವರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಮೇಲ್ಮೈ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸುಮಾರು ೩೪೦ ಮೀ. ಇದು ಮೃದುವಾದ ವಕ್ರರೇಖೆಯ ( ಕುಡಗೋಲು ) ಆಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಮೊನಚಾದ ತೀರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದರ ಉದ್ದ ಸುಮಾರು ೬೦೦ ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಅಗಲವು   ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ೯-೧೯ ಕಿ.ಮೀ  ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ೭೪ ಕಿ.ಮೀ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರೋವರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಸರ್ಯೆಸಿಕ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾವು ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕವಾಗಿ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಇದು ೫೮% ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ, ಆದರೆ ೪೬% ಭಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ.[೧೦] ಇದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಆಳವಿಲ್ಲದ, ಶಾಂತ ಮತ್ತು ಸಿಹಿ ನೀರಿನಿಂದ ತುಂಬಿರುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವ ಭಾಗವು ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾದ ಮತ್ತು ಉಪ್ಪುಸಹಿತವಾಗಿದೆ. ಈ ಭಾಗಗಳು ಉಜಿನರಲ್ ಜಲಸಂಧಿಯಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ ( Kazakh: Ұзынарал - "ಲಾಂಗ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್") – ೩.೫ ಕಿಮೀ ಅಗಲ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ೬ ಮೀಟರ್ ಆಳವಾಗಿದೆ.[೨]

ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶದಿಂದ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ನೋಟ (ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೦೨)
ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪಗಳು, ದ್ವೀಪ ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಿಗಳನ್ನು ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಗುರುತಿಸುತ್ತವೆ:
  1. ಸಾರ್ಯೆಸಿಕ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ, ಸರೋವರವನ್ನು ಎರಡು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಉಜಿನಾರಲ್ ಜಲಸಂಧಿ
  2. ಬೇಗಾಬಿಲ್ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ
  3. ಬಲಾಯಿ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ
  4. ಶೌಕರ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ
  5. ಕೆಂಟುಬೆಕ್ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ
  6. ಬಸರಲ್ ಮತ್ತು ಒರ್ಟಾರಲ್ ದ್ವೀಪಗಳು
  7. ತಸರಲ್ ದ್ವೀಪ
  8. ಶೆಂಪೆಕ್ ಬೇ
  9. ಸರಿಶಗನ್ ಬೇ

ಸರೋವರವು ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ೭-೧೧ ಮೀಟರ್ ಆಳದ – ತಗ್ಗುಗಳಿವೆ. ಒಂದು ಪಶ್ಚಿಮ ಕರಾವಳಿಯಿಂದ (ತಸರಾಲ್ ದ್ವೀಪದ ಬಳಿ) ಕೇಪ್ ಕೊರ್ಜಿನ್ಟುಬೆಕ್‌ಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಎರಡನೆಯದು "ಅರ್ಧ" ದ ಆಳವಾದ ಭಾಗವಾದ ಗಲ್ಫ್ ಬರ್ಟಿಸ್‌ನಿಂದ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಸರಾಸರಿ ಆಳವು ೧೬ ಮೀ ಮತ್ತು ಗರಿಷ್ಠ ಆಳವನ್ನು (೨೬ ಮೀ) ಹೊಂದಿದೆ.[೧೧]

ಸರೋವರದ ಸರಾಸರಿ ಆಳ ೫.೮ ಮೀಟರ್, ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಸುಮಾರು ೧೧೨ ಕಿಮೀ ೩ .[೧೧]

ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ತೀರಗಳು ಎತ್ತರವಾಗಿವೆ (೨೦-೩೦ ಮೀ) ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಕೂಡಿದೆ; ಅವು ಪೋರ್ಫೈರಿ, ಟಫ್, ಗ್ರಾನೈಟ್, ಸ್ಕಿಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲುಗಳಂತಹ ಪ್ಯಾಲಿಯೋಜೋಯಿಕ್ ಬಂಡೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಟೆರೇಸ್‌ಗಳ ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ಇರಿಸುತ್ತವೆ. ಗಲ್ಫ್ ಕರಾಶಗನ್ ಮತ್ತು ಇಲಿ ನದಿಯ ಸಮೀಪವಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ತೀರಗಳು ಚಿಕ್ಕ (೧-೨ ಮೀ) ಮತ್ತು ಮರಳುಯುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಹಲವಾರು ನೀರಿನ ಪೂಲ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಅದರಿಂದ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಬೆಟ್ಟಗಳು ೫-೧೦ ಮೀ ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.[೧೧] ಕರಾವಳಿಯು ತುಂಬಾ ವಕ್ರವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಕೊಲ್ಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೋವ್‌ಗಳಿಂದ ಛಿದ್ರಗೊಂಡಿದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ದೊಡ್ಡ ಕೊಲ್ಲಿಗಳೆಂದರೆ: ಸರ್ಶಾಗನ್, ಕಾಶ್ಕಾಂಟೆನಿಜ್, ಕರಕಮಿಸ್, ಶೆಂಪೆಕ್ (ಸರೋವರದ ದಕ್ಷಿಣ ಧ್ರುವ), ಮತ್ತು ಬಾಲಕಷ್ಕನ್ ಅಹ್ಮೆಟ್ಸು, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವವು: ಗುಜ್ಕೋಲ್, ಬಾಲಿಕ್ಟಿಕೋಲ್, ಕುಕುನಾ, ಕರಾಶಿಗನ್. ಪೂರ್ವ ಭಾಗವು ಬೈಗಾಬೈಲ್, ಬಾಲಯ್, ಶೌಕರ್, ಕೆಂಟುಬೆಕ್ ಮತ್ತು ಕೊರ್ಜಿಂಟೋಬೆ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಸರೋವರವು ೪೩ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ೬೬ಕಿಮೀ ೨

ಪ್ರದೇಶ ಹೊಂದಿದೆ ;[೧೨] ಆದಾಗ್ಯೂ, ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದರಿಂದ ಹೊಸ ದ್ವೀಪಗಳು ರಚನೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ದ್ವೀಪಗಳ ಪ್ರದೇಶವು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.[೧೩] ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ತಸರಲ್ ಮತ್ತು ಬಸರಲ್ (ದೊಡ್ಡದು), ಹಾಗೆಯೇ ಒರ್ಟಾರಲ್, ಆಯಕರಲ್ ಮತ್ತು ಓಲ್ಜಬೆಕರಲ್ ಸೇರಿವೆ. ಪೂರ್ವದ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಓಝೈನಾರಲ್, ಅಲ್ಟಾರಾಕ್ಟಿ, ಕೊರ್ಜಿನ್ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾಜಿ ಸೇರಿವೆ.

ಸರೋವರ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಪೋಷಿಸುವುದು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
NASA Satellite Photo 1
ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೧, ೨೦೦೩ ರಂದು ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ಮೇಲೆ ಕಾಣುವ ಹಿಮ.
NASA Satellite Photo 2
ಏಪ್ರಿಲ್ ೧೮, ೨೦೦೩ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಕರಗಿದ ಮಂಜುಗಡ್ಡೆಗಳು.
ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಕರಗುತ್ತಿರುವ ಹಿಮ.

ಬಾಲ್ಖಾಶ್-ಅಲಕೋಲ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ೫೧೨,೦೦೦  ಕಿಮೀ ೨ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ,[೧೪] ಮತ್ತು ಅದರ ಸರಾಸರಿ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರಿನ ಹರಿವು ೨೭.೭೬ಆಗಿದೆ ಕಿಮೀ ೩ / ವರ್ಷ, ಅದರಲ್ಲಿ ೧೧.೫ ಕಿಮೀ ೩ ಚೀನಾದಿಂದ ಬಂದಿದೆ. ಸರೋವರದ ಒಳಚರಂಡಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ಸುಮಾರು ೪೧೩,೦೦೦ ಆಗಿದೆ ಕಿಮೀ ೨ ;[೧೦][೧೩] ಚೀನಾದಲ್ಲಿನ ಕ್ಸಿನ್‌ಜಿಯಾಂಗ್‌ನ ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ೧೫% ಮತ್ತು ಕಿರ್ಗಿಜ್ -ಕಜಾಕ್ ಗಡಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರವು ಬಾಲ್ಖಾಶ್-ಅಲಕೋಲ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವಿನ ೮೬% ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ಇಲಿ ನದಿಯ ಒಳಹರಿವಿನ ಪ್ರಮಾಣ ೭೩-೮೦% ರಷ್ಟಿದೆ: ೧೨.೩ ಕಿಮೀ ೩ / ವರ್ಷ [೧೫] ಅಥವಾ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೨೩  ಕಿಮೀ ೩ .[೧೬] ಈ ನದಿಯು ಟಿಯಾನ್ ಶಾನ್ ಪರ್ವತಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ಬಹಳ ಉದ್ದವಾದ, ಕಿರಿದಾದ, ಎತ್ತರದ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಹಿಮನದಿಯಿಂದ ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳು ವಿರಳವಾದ ಪರಿಹಾರ ಮಳೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಇದು ಅವುಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಪ್ರಕಾರ. ಗ್ಲೇಶಿಯಲ್ ಕರಗುವ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ಒಳಹರಿವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉತ್ತಮವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ: ಜೂನ್ ನಿಂದ ಜುಲೈ.[೧೬] ನದಿಯು ೮,೦೦೦ ಕಿಮೀ ೨ ನ ಸಾಕಷ್ಟು ಕಿರಿದಾದ ಡೆಲ್ಟಾವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಹು-ವರ್ಷದ ಸಂಚಯಕ ವಿಧದ ನಿಯಂತ್ರಕವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.[೧೭]

ಸರೋವರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗವು ಕರತಾಲ್, ಅಕ್ಸು ಮತ್ತು ಲೆಪ್ಸಿ ನದಿಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಜಲದಿಂದ ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ.[೩][೧೫] ಕರಾಟಲ್ ಜುಂಗರಿಯನ್ ಅಲಾಟೌ ಇಳಿಜಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಏರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಒಳಹರಿವು. ೧೯೫೦ ರವರೆಗೆ ಪೂರ್ವಾರ್ಧವನ್ನು ಪೋಷಿಸಿದ ಅಯಾಗುಜ್ ವಿರಳವಾಗಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರವನ್ನು ತಲುಪುತ್ತದೆ.

ಪಶ್ಚಿಮಾರ್ಧದ ಒಳಹರಿವು, ಸರಾಸರಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧.೧೫ ಕಿಮೀ 3 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು.[೧೮]

೨೦೦೦ ದಲ್ಲಿನ ಸರೋವರದ ನೀರಿನ ಸಮತೋಲನ [೧೭]
ಕೆರೆಗೆ ಒಟ್ಟು ಒಳಹರಿವು ೨೨.೫೧ ಇತ್ತು ಕಿಮೀ ೩, ಸೇರಿದಂತೆ:
  • ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರು - ೧೮.೫೧ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಅಂತರ್ಜಲ - ೦.೯ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಸೆಡಿಮೆಂಟ್ಸ್ ಮತ್ತು ಐಸ್ - ೩.೧ ಕಿಮೀ ೩ .

ಒಟ್ಟು ನಷ್ಟವು ೨೪.೫೮ ರಷ್ಟಿದೆ ಕಿಮೀ ೩ ಸೇರಿದಂತೆ

  • ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆ - ೧೬.೧೩ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಇಲಿ ಡೆಲ್ಟಾ - ೪.೨೨ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಐಸ್ ರಚನೆ - ೦.೭೪೯ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ವಸತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮುದಾಯಿಕ ಸೇವೆಗಳು - ೦.೨೪ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಉದ್ಯಮ - ೦.೨೨ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಕೃಷಿ - ೩.೨೪ ಕಿಮೀ ೩ ,
  • ಮೀನುಗಾರಿಕೆ - ೦.೦೨೭ ಕಿಮೀ ೩ .

ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಏರಿಳಿತಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಪರಿಮಾಣವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಏರಿಳಿತಗಳು ೧೨-೧೪ ಮೀಟರ್ ಗಳಷ್ಟು ವೈಶಾಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ೦ CE ವರ್ಷದಿಂದ ಅವರು ೫ ನೇ ಮತ್ತು ೧೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಕನಿಷ್ಠ ನೀರನ್ನು ಕಂಡರು; ಮತ್ತು ೧೩ ನೇ ಮತ್ತು ೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಗರಿಷ್ಠನಿರನ್ನು ಕಂಡರು.[೪] ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ೧೯೫೮ ಮತ್ತು ೧೦೬೯ ರ ನಡುವೆ, ಸರೋವರವು ಸುಮಾರು ೧೮,೦೦೦ ಕಿಮೀ೨ ಅನ್ನು ಆವರಿಸಿತು  .[೨] ೧೯೦೦ ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯ, ೧೯೩೦ ಮತ್ತು ೧೯೪೦ ರ ಬರಗಾಲಗಳಲ್ಲಿ, ಸರೋವರವು ಸುಮಾರು ೧೬,೦೦೦ ಕಿಮೀ೨ ಕ್ಕೆ ಕುಗ್ಗಿತು.  ಸುಮಾರು ೩ ಮೀಟರ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕುಸಿತವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೯] ೧೯೪೬ ರಲ್ಲಿ, ಪ್ರದೇಶವು ೧೫,೭೩೦ ಕಿಮೀ 2 ಆಗಿತ್ತು  (ಪರಿಮಾಣ ೮೨.೭ ಕಿಮೀ 3) .[೧೦] ೧೯೦೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಿಂದ, ಸರೋವರವು ಅದನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ನದಿಗಳ ತಿರುವುಗಳಿಂದಾಗಿ ಕುಗ್ಗುತ್ತಿದೆ.[೧೩] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕಪ್ಶಗೇ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವನ್ನು ಇಲಿ ನದಿಯಲ್ಲಿ ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಸಂಬಂಧಿತ ಕಪ್ಶಗೆ ಜಲಾಶಯವನ್ನು ತುಂಬಿಸುವುದರಿಂದ ಸರೋವರದ ಅಸಮತೋಲನ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ೧೯೭೦ ಮತ್ತು ೧೯೮೭ ರ ನಡುವೆ, ನೀರಿನ ಮಟ್ಟವು ೨.೨ ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಕುಸಿಯಿತು,[೨] ಪರಿಮಾಣವು ೩೦ ಕಿಮೀ ೩ ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ  ಪಶ್ಚಿಮಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಲವಣಾಂಶ ಹೆಚ್ಚುತ್ತು. ಸೋವಿಯತ್ ಒಕ್ಕೂಟವು ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಜರಿತ, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವೀಕರಣ ಮತ್ತು ಪ್ರತ್ಯೇಕತೆಯನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಸರೋವರವನ್ನು ಅಣೆಕಟ್ಟಿನೊಂದಿಗೆ ಎರಡಾಗಿ ವಿಭಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಲು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಯಿತು.[೪][೮][೨೦]

ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕಗಳ ಕನಿಷ್ಠ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ (೩೪೦.೬೫ ಮೀಟರ್ AOD ) ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ ತುಂಬುವ ಕಪ್ಶಗೇ ಜಲಾಶಯ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ಜನವರಿ ೨೦೦೫ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಮಟ್ಟವು ೩೪೨.೫ ಮೀ ಗೆ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡಿತು, ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಸಾಧಾರಣ ಮಳೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.[೨೧]

ನೀರಿನ ಸಂಯೋಜನೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಲ್ಖಾಶ್ ಅರೆ ಲವಣಯುಕ್ತ ಸರೋವರವಾಗಿದೆ. ರಾಸಾಯನಿಕ ಸಂಯೋಜನೆಯು ಜಲಾಶಯದ ಹೈಡ್ರೋಗ್ರಾಫಿಕ್ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ಬಲವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ಬಹುತೇಕ ತಾಜಾವಾಗಿದೆ, ಒಟ್ಟು ಕರಗಿದ ಘನವಸ್ತುಗಳು ಸುಮಾರು ೦.೭೪ ಗ್ರಾಂ/ಲೀ, ಮತ್ತು ಮೋಡ (ಗೋಚರತೆ: ೧ ಮೀಟರ್); ಇದನ್ನು ಕುಡಿಯಲು ಮತ್ತು ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಹೂಳು ಇದೆ (ಗೋಚರತೆ: ೫.೫ ಮೀಟರ್) ಆದರೆ ೩.೫-೬ ಗ್ರಾಂ/ಲೀ ಸಾಂದ್ರತೆಯೊಂದಿಗೆ ಲವಣಾಂಶದಲ್ಲಿ ಸಾಗರ ಸಮುದ್ರದ ನೀರನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ.[೧೨] ಸರೋವರದ ಸರಾಸರಿ ಲವಣಾಂಶವು ೨.೯೪ ಗ್ರಾಂ/ಲೀ ಆಗಿದೆ. ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ (೧೯೩೧ - ೭೦) ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಲವಣಗಳ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆಯು ೭.೫೩ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಕರಗಿದ ಲವಣಗಳ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಸುಮಾರು ೩೧೨ ಮಿಲಿಯನ್ ಟನ್‌ಗಳಾಗಿವೆ.[೧೧] ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀರು ಹಳದಿ-ಬೂದು ಬಣ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಣ್ಣವು ನೀಲಿ ಬಣ್ಣದಿಂದ ಪಚ್ಚೆ-ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨೨]

ಹವಾಮಾನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ವಸಂತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರ,೨೦೦೮

ಸರೋವರದ ಪ್ರದೇಶದ ಹವಾಮಾನವು ಭೂಖಂಡವಾಗಿದೆ . ಸರಾಸರಿ ತಾಪಮಾನವು ಸುಮಾರು ಆಗಿದೆ ೨೪ °ಸೆ ಜೊತೆಗೆ ೩೦ °ಸೆ (೮೬ °ಫ್ಯಾ) ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಗರಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಸರಾಸರಿ ಸರಾಸರಿ ತಾಪಮಾನ  ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ೧೪°ಸೆ. ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ೧೩೧ ಮಿಮೀ ಆಗಿದೆ  ಮತ್ತು ಸಾಪೇಕ್ಷ ಆರ್ದ್ರತೆಯು ಸುಮಾರು ೬೦% ಆಗಿದೆ. ಗಾಳಿ, ಶುಷ್ಕ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಬೇಸಿಗೆಯ ಉಷ್ಣತೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ಆವಿಯಾಗುವಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ - ಶೀತದಲ್ಲಿ ೯೫೦ ಮಿಮೀ ಮತ್ತು ಶುಷ್ಕ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ೧೨೦೦ ಮಿಮೀ ವರೆಗೆ..[೧೬] ಗಾಳಿಯ ಸರಾಸರಿ ವೇಗ ೪.೫ - ೪.೮ ಮೀ/ಸೆ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ ಬೀಸುತ್ತದೆ. ಗಾಳಿಯು ೨ - ೩.೫ ಮೀ ಎತ್ತರದವರೆಗೆ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ [೮] ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಿರವಾದ ಪ್ರದಕ್ಷಿಣಾಕಾರ ಪ್ರವಾಹಗಳು.

ದಿನಕ್ಕೆ ೧೫.೯ ಎಂ.ಜೆ/ಮೀ ೨ ಸರಾಸರಿ ವಿಕಿರಣದೊಂದಿಗೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧೧೦ - ೧೩೦ ಬಿಸಿಲಿನ ದಿನಗಳಿವೆ.[೧೦] ಸರೋವರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ತಾಪಮಾನವು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ೦ °ಸೆ ನಿಂದ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ೨೮ °ಸೆ ವರೆಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ತಾಪಮಾನವು  ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ೧೦ °ಸೆ ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು  ಸರೋವರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ೯ °ಸೆ ಆಗಿದೆ . ಸರೋವರವು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ನವೆಂಬರ್ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್ ಆರಂಭದ ನಡುವೆ ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟುತ್ತದೆ,[೨೩] ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕರಗುವಿಕೆಯು ಸುಮಾರು ೧೦- ೧೫ ದಿನಗಳವರೆಗೆ ವಿಳಂಬವಾಗುತ್ತದೆ.[೮]

Balkhash City
Climate chart (explanation)
JFMAMJJASOND
 
 
13
 
−9
−18
 
 
10
 
−8
−18
 
 
10
 
0
−10
 
 
11
 
14
3
 
 
15
 
22
10
 
 
12
 
28
16
 
 
10
 
30
18
 
 
8
 
28
16
 
 
4
 
22
9
 
 
9
 
13
2
 
 
14
 
3
−6
 
 
15
 
−5
−13
Average max. and min. temperatures in °C
Precipitation totals in mm
ನೀರಿನ ತಾಪಮಾನ (°ಸೆ) (೧೯೮೫ ರಿಂದ ೧೯೮೭ ರವರೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿ) [೧೦]
ಆಳ ಜನವರಿ ಫೆಬ್ರವರಿ ಮಾರ್ ಎಪ್ರಿಲ್ ಮೇ ಜೂನ್ ಜುಲೈ ಆಗಸ್ಟ್ ಸೆ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನವೆಂಬರ್ ಡಿಸೆಂಬರ್
ಸರೋವರದ ಪೂರ್ವ ಭಾಗ
೦ – -೦.೨ ೦.೨ – ೧೩.೯ ೧೯.೦ ೨೩.೪ ೨೩.೨ ೧೭.೨ ೧೧.೪ – –
೧೦ – ೧ – – ೧೦.೮ ೧೬.೭ ೨೧.೭ ೨೨.೮ – – – –
೨೦

(ಕೆಳಭಾಗದ ಹತ್ತಿರ)

– ೧.೭ ೧.೯ – ೮.೯ ೧೩.೭ ೧೪.೬ ೧೯.೭ ೧೭.೧ ೧೧.೫ – –
ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗ, ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ನಗರದ ಬಳಿ
೦ – ೦.೦ ೦.೮ ೬.೭ ೧೩.೩ ೨೦.೫ ೨೪.೭ ೨೨.೭ ೧೬.೬ ೭.೮ ೨.೦ –
೩

(ಕೆಳಭಾಗದ ಹತ್ತಿರ)

– ೦.೩ ೨.೨ ೬.೫ ೧೩.೧ ೧೯.೬ ೨೪.೧ ೨೨.೬ ೧೬.೫ ೭.೪ ೨.೦ –

ಸಸ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರೋವರದ ತೀರಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ವಿಲೋ ಮರಗಳು ಮತ್ತು ನದಿ ತೀರದ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ, ಇವುಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ವಿವಿಧ ಜಾತಿಯ ಜನಪ್ರಿಯ ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ . ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ರೀಡ್ ( ಫ್ರಾಗ್ಮಿಟ್ಸ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಸ್ ), ಕಡಿಮೆ ಭಾರತೀಯ ರೀಡ್ ಮೇಸ್ ( ಟೈಫಾ ಅಂಗುಸ್ಟಾಟಾ ) ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಜಾತಿಯ ಕಬ್ಬುಗಳು ಸೇರಿವೆ - ಸ್ಕೋನೊಪ್ಲೆಕ್ಟಸ್ ಲಿಟ್ಟೊರಾಲಿಸ್, ಎಸ್ . ಲಾಕಸ್ಟ್ರಿಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಎಸ್. ಕಸಾಚ್ಸ್ಟಾನಿಕಸ್ . ನೀರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ರೀತಿಯ ಮೈರಿಯೊಫಿಲ್ಲಮ್ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ - ಮೊನಚಾದ ( M. ಸ್ಪಿಕಾಟಮ್ ) ಮತ್ತು ಸುರುಳಿಯಾಕಾರದ ( M. ವರ್ಟಿಸಿಲ್ಲಾಟಮ್ ); ಹಲವಾರು ವಿಧದ ಪೊಟಮೊಜೆಟನ್ - ಶೈನಿಂಗ್ ( ಪಿ. ಲ್ಯೂಸೆನ್ಸ್ ), ಪರ್ಫೋಲಿಯೇಟ್ ( ಪಿ. ಪರ್ಫೋಲಿಯಾಟಸ್ ), ಕಿಂಕಿ ( ಪಿ. ಕ್ರಿಸ್ಪಸ್ ), ಫೆನ್ನೆಲ್ ( ಪಿ. ಪೆಕ್ಟಿನೇಟಸ್ ) ಮತ್ತು ಪಿ. ಮ್ಯಾಕ್ರೋಕಾರ್ಪಸ್ ; ಹಾಗೆಯೇ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮೂತ್ರಕೋಶ ( ಯುಟ್ರಿಕ್ಯುಲೇರಿಯಾ ವಲ್ಗ್ಯಾರಿಸ್ ), ರಿಜಿಡ್ ಹಾರ್ನ್‌ವರ್ಟ್ ( ಸೆರಾಟೊಫಿಲಮ್ ಡೆಮರ್ಸಮ್ ) ಮತ್ತು ಎರಡು ಜಾತಿಯ ನಜಾಸ್ . ಫೈಟೊಪ್ಲಾಂಕ್ಟನ್, ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ ೧,೧೨೭ ಗ್ರಾಂ/ಲೀ ಸಾಂದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಹಲವಾರು ಜಾತಿಯ ಪಾಚಿಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೦]

ಕರಾವಳಿ ಕಬ್ಬು

ಸರೋವರವು ಶ್ರೀಮಂತ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಆದರೆ ೧೯೭೦ ರಿಂದ, ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ ಹದಗೆಟ್ಟ ಕಾರಣ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯವು ಕುಸಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾದ ಚಿಪ್ಪುಮೀನುಗಳು, ಕಠಿಣಚರ್ಮಿಗಳು, ಚಿರೋನೊಮಿಡೆ ಮತ್ತು ಒಲಿಗೋಚೈಟಾ, ಹಾಗೆಯೇ ಝೂಪ್ಲ್ಯಾಂಕ್ಟನ್ (೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ ೧.೮೭ ಗ್ರಾಂ/ಲೀ ಸಾಂದ್ರತೆ [೧೦] ) ಇದ್ದವು. ಸರೋವರವು ಸುಮಾರು ೨೦ ಜಾತಿಯ ಮೀನುಗಳಿಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಿದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ೬ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿವೆ: ಇಲಿ ಮರಿಂಕಾ ( ಸ್ಕಿಜೋಥೊರಾಕ್ಸ್ ಸ್ಯೂಡೋಕ್ಸೈಯೆನ್ಸಿಸ್), ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಮರಿಂಕಾ ( ಎಸ್. ಅರ್ಜೆಂಟಾಟಸ್ ), ಬಲ್ಖಾಶ್ ಪರ್ಚ್ ( ಪೆರ್ಕಾ ಸ್ಕ್ರೆಂಕಿ ), ಟ್ರಿಪ್ಲೋಫಿಸಾ ಸ್ಟ್ರಾಚಿ, ಟಿ. ಲ್ಯಾಬಿಯಾಟಾ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಖಾಶ್‌ಪೋಲ್‌ಕೋಮಿನ್‌ಸಿನ್‌ಸಿನ್‌ . ಇತರ ಮೀನು ಪ್ರಭೇದಗಳು ಅನ್ಯಲೋಕದವು: ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾರ್ಪ್ ( ಸಿಪ್ರಿನಸ್ ಕಾರ್ಪಿಯೊ ), ಬೆನ್ನುಮೂಳೆ , ಓರಿಯಂಟಲ್ ಬ್ರೀಮ್ ( ಅಬ್ರಾಮಿಸ್ ಬ್ರಾಮಾ ಓರಿಯೆಂಟಲಿಸ್ ), ಅರಲ್ ಬಾರ್ಬೆಲ್ ( ಲೂಸಿಯೋಬಾರ್ಬಸ್ ಬ್ರಾಚಿಸೆಫಾಲಸ್ ), ಸೈಬೀರಿಯನ್ ಡೇಸ್ ( ಲ್ಯೂಸಿಸ್ಕಸ್ ಬೈಕಾಲೆನ್ಸಿಸ್ ), ಟೆಂಚ್ ( ಟಿಂಕಾ ಟಿಂಕಾ ), ಯುರೋಪಿಯನ್ ಪರ್ಚ್ ( ಪರ್ಕಾ ಫ್ಲೂವಿಯಾಟಿಲಿಸ್ ), ಬೆಕ್ಕುಮೀನು, ಡಿಪ್ಟಿಚಸ್, ಪ್ರಶ್ಯನ್ ಕಾರ್ಪ್ (ಕರಾಸಿಯಸ್ ಗಿಬೆಲಿಯೊ ) ಮತ್ತು ಇತರವು. ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯು ಕಾರ್ಪ್, ಪರ್ಚ್, ಆಸ್ಪ್ ( ಆಸ್ಪಿಯಸ್ ಆಸ್ಪಿಯಸ್ ) ಮತ್ತು ಬ್ರೀಮ್ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿತ್ತು.[೧೦][೧೬]

ಸರೋವರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹೇರಳವಾದ ಮತ್ತು ದಟ್ಟವಾದ ಜೊಂಡುಗಳು, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇಲಿ ನದಿಯ ಡೆಲ್ಟಾದಲ್ಲಿ, ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳಿಗೆ ಆಶ್ರಯ ತಾಣವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿತು. ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಡೆಲ್ಟಾದ ಅವನತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು - ೧೯೭೦ ರಿಂದ, ಅದರ ಪ್ರದೇಶವು ೩,೦೪೬ ರಿಂದ ೧,೮೭೬ ಕಿಮೀ ೨ ಕ್ಕೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ ,ಹಾಗೆಯೇ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ತೇವ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ನದಿ ತೀರದ ಕಾಡುಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದು. ಭೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಕೀಟನಾಶಕಗಳ ಬಳಕೆ, ಮಿತಿಮೀರಿದ ಮೇಯಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯನಾಶ ಕೂಡ ಜೀವವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಕಶೇರುಕಗಳ ೩೪೨ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ, ೨೨ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ ಮತ್ತು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್‌ನ ಕೆಂಪು ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[೧೭] ಇಲಿ ಡೆಲ್ಟಾದ ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಅಪರೂಪದ (ಈಗ ಬಹುಶಃ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ) ಕ್ಯಾಸ್ಪಿಯನ್ ಹುಲಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಬೇಟೆಯಾದ ಕಾಡು ಹಂದಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ೧೯೪೦ ರ ಸುಮಾರಿಗೆ, ಕೆನಡಾದ ಕಸ್ತೂರಿಯನ್ನು ಇಲಿ ಡೆಲ್ಟಾಕ್ಕೆ ತರಲಾಯಿತು; ಇದು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಒಗ್ಗಿಕೊಂಡಿತು, ಟೈಫಾವನ್ನು ತಿನ್ನುತ್ತದೆ,[೨೪] ಮತ್ತು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧ ಮಿಲಿಯನ್ ಪ್ರಾಣಿಗಳು ತುಪ್ಪಳಕ್ಕಾಗಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಇತ್ತೀಚಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಅದರ ಆವಾಸಸ್ಥಾನವನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದವು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ತುಪ್ಪಳ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಾಲಾಯಿತು.[೧೭]

ಕಾರ್ಮೊರಂಟ್‌ಗಳು, ಮಾರ್ಬಲ್ಡ್ ಟೀಲ್, ಫೆಸೆಂಟ್‌ಗಳು, ಗೋಲ್ಡನ್ ಹದ್ದು ಮತ್ತು ದೊಡ್ಡ ಬೆಳ್ಳಕ್ಕಿ ಸೇರಿದಂತೆ ೧೨೦ ವಿಧದ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಆವಾಸಸ್ಥಾನವೂ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಆಗಿದೆ; ಗ್ರೇಟ್ ವೈಟ್ ಪೆಲಿಕನ್, ಡಾಲ್ಮೇಷಿಯನ್ ಪೆಲಿಕನ್, ಯುರೇಷಿಯನ್ ಸ್ಪೂನ್‌ಬಿಲ್, ವೂಪರ್ ಸ್ವಾನ್ ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಬಾಲದ ಹದ್ದು ಸೇರಿದಂತೆ ೧೨ ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ.[೧೭]

ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕತೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಮೈನಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಪ್ಲಾಂಟ್‌ನ ಸರೋವರದಿಂದ ಒಂದು ನೋಟ.

೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ, ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್‌ನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರವಾದ ಅಲ್ಮಾಟಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೩.೩ ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.[೨೫] ೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ೬೬,೭೨೪ ನಿವಾಸಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಯಿತು .[೨೬] ಇದು ಉತ್ತರ ತೀರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಲೋಹಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಸ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ೧೯೨೮ - ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ತಾಮ್ರದ ನಿಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸರೋವರದ ಉತ್ತರದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಿಷ್ಕೆಕ್ ಮತ್ತು ಕರಗಂಡ ನಡುವಿನ ಮೋಟಾರುಮಾರ್ಗದ ಭಾಗವು ಸರೋವರದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಡದಲ್ಲಿ ಸಾಗುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮ ತೀರವು ಸೋವಿಯತ್ ಯುಗದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ರಾಡಾರ್ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಂತಹ ಮಿಲಿಟರಿ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ತೀರವು ಬಹುತೇಕ ಜನನಿಬಿಡವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೇ ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಸರೋವರದ ಪ್ರಕೃತಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ಪ್ರವಾಸಿಗರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸರೋವರದ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ರೆಸಾರ್ಟ್‌ಗಳಿವೆ.[೨೭] ೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರವನ್ನು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ದೇಶದ ದೊಡ್ಡ ೧೦ ಪ್ರವಾಸಿ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.[೨೮]

ಮೀನುಗಾರಿಕೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸರೋವರದ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಅದರ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿದೆ. ಮೀನಿನ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು;[೨] ೧೯೫೨ ರಲ್ಲಿ ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ೨೦ ಸಾವಿರ ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು,[೮] ಇದು ೧೯೬೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ೩೦ ಸಾವಿರಕ್ಕೆ ಏರಿತು ಮತ್ತು ೭೦% ರಷ್ಟು ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಜಾತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ೧೯೯೦ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೬,೬೦೦ ಟನ್‌ಗಳಿಗೆ ಕುಸಿಯಿತು ಮತ್ತು ಕೇವಲ ೪೯ ಟನ್ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ತಳಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತು. ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಸ್ಥಗಿತ, ಬೇಟೆಯಾಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿನ ಕುಸಿತ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳಿಂದ ಅವನತಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.[೧೭]

ಶಕ್ತಿ ಯೋಜನೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರ, ಪ್ರಿಯೋಜರ್ಸ್ಕ್ ನಗರದ ನೆರೆಹೊರೆ

೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ, ೩೬೪ - ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್ ಕಪ್ಶಗೇ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವನ್ನು ಇಲಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು, ನೀರಾವರಿಗಾಗಿ ಹೊಸ ಕಪ್ಶಗೆ ಜಲಾಶಯದಿಂದ ನೀರನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲಾಯಿತು. ಇಲಿಯ ನೀರನ್ನು ಚೀನಾದ ಕ್ಸಿನ್‌ಜಿಯಾಂಗ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಹತ್ತಿ ಬೆಳೆಯಲು ಅಪ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೨] ಪ್ರಸ್ತುತ, ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪ್ರತಿ-ನಿಯಂತ್ರಕ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಕಪ್ಚಾಗೆಯಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ೨೩ ಕಿ.ಮೀ ವರೆಗಿನ ಯೋಜನೆ ಇದೆ  . ಸಂಬಂಧಿತ ೪೯.೫ -MW ಕೆರ್ಬುಲಾಕ್ ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನದ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿದ್ಯುತ್ ಒದಗಿಸುವ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಭಾಗಶಃ ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇಲಿ ನದಿಯ ನೀರಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ದೈನಂದಿನ ಮತ್ತು ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಏರಿಳಿತಗಳಿಗೆ ಬಫರ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ.[೨೯]

ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್‌ನ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಶಕ್ತಿಯ ಪೂರೈಕೆಯು ಹಳೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದು, ಈ ಹಿಂದೆ ಹಲವಾರು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ೧೯೭೦ ರ ಮತ್ತು ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡವು ಮತ್ತು ಉಲ್ಕೆನ್ [೩೦] ಗ್ರಾಮದ ಬಳಿ ಪರಮಾಣು ಸ್ಥಾವರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಉಪಕ್ರಮವು ಪರಿಸರವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ನಿವಾಸಿಗಳಿಂದ ಬಲವಾದ ವಿರೋಧವನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು.[೩೧] ಆದ್ದರಿಂದ, ೨೦೯೦೮ ರಲ್ಲಿ, ಕಝಕ್ ಸರ್ಕಾರವು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸಿತು ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಉಷ್ಣ ವಿದ್ಯುತ್ ಸ್ಥಾವರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಘೋಷಿಸಿತು.[೩೨][೩೩]

ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಬಲ್ಖಾಶ್ ನಗರದ ಬಳಿಯ ಒಂದು ಪಿಯರ್

ಸರೋವರದಲ್ಲಿ, ಇಲಿ ನದಿಯ ದ್ವಾರದಿಂದ ಮತ್ತು ಕಪ್ಚಾಗೆ ಜಲಾಶಯದ ಮೂಲಕ ನಿಯಮಿತ ಹಡಗು ಸಂಚರಣೆ ಇದೆ. ಮುಖ್ಯ ಪಿಯರ್‌ಗಳು ಬುರಿಲ್‌ಬೈಟಲ್ ಮತ್ತು ಬರ್ಲಿಟೋಬ್.[೧೬] ಸರೋವರದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಸೀಮಿತ ಆಳದಿಂದಾಗಿ ಹಡಗುಗಳು [೩೪] ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಹಗುರವಾಗಿರುತ್ತವೆ; ಅವುಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮೀನು ಹಿಡಿಯಲು ಮತ್ತು ಮೀನು ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜಲಮಾರ್ಗದ ಒಟ್ಟು ಉದ್ದ ೯೭೮ ಕಿಮೀ, ಮತ್ತು ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್ ಅವಧಿಯು ೨೧೦ ದಿನಗಳು/ವರ್ಷ.

೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಸ್ಟೀಮರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮೂರು ನಾಡದೋಣಿಗಳ ಆಗಮನದೊಂದಿಗೆ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದ ನ್ಯಾವಿಗೇಷನ್ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ೧೯೯೬ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ೧೨೦.೦೦೦ ಟನ್ ಕಟ್ಟಡ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ೩,೫೦೦ ಟನ್ ಅದಿರು, ೪೫ ಟನ್ ಮೀನು, ೨೦ ಟನ್ ಕಲ್ಲಂಗಡಿಗಳು ಮತ್ತು ೩,೫೦೦ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಬಾಲ್ಖಾಶ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾಗಿಸಲಾಯಿತು (ವರ್ಷಕ್ಕೆ). ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ ೧೦೦೦ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ಮತ್ತು ೪೩ ಟನ್ ಮೀನುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲಾಯಿತು.

೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ನೌಕಾಪಡೆಗಳು ೭ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಹಡಗುಗಳು, ೧೪ ಸರಕು ದೋಣಿಗಳು ಮತ್ತು ೧೫ ಟಗ್ಬೋಟ್‌ಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ೮೭ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು. ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಇಲಿ-ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೨೩೩,೦೦೦ ಟನ್ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ಕನಿಷ್ಠ ೫೫೦,೦೦೦ ಜಾನುವಾರು, ರಸಗೊಬ್ಬರ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠ ೫೩ ಟನ್ ಮೀನುಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು ಎಂದು ಸರ್ಕಾರವು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಪರಿಸರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯು ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೬,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.[೩೫]

ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಸರೋವರದ ಕೇಂದ್ರ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪ.

ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಸಲಹೆಗಾರರು ಸರೋವರದಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ದೊಡ್ಡ ನಷ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಭಯಪಡುತ್ತಾರೆ.[೧೭] ನಿರ್ಲಜ್ಜ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆ ಅರಲ್ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರ ದುರಂತವನ್ನು ಅನುಕರಿಸುತ್ತದೆ. ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ, ೩೯ ಕಿಮೀ೩  ಕಪ್ಚಾಗೆ ಜಲಾಶಯವನ್ನು ತುಂಬಲು ನೀರಿನ ಹೊರಹರಿವು ಇಲಿ ನದಿಯಿಂದ ಒಳಹರಿವಿನ ೬೬% ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.[೨] ೧೯೦೮ - ೧೯೪೬ ರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಕುಸಿತಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು (೯.೨ ಸೆಂ / ವರ್ಷ), ಸರೋವರದ ಮಟ್ಟವು ೧೫.೬ ಸೆಂ/ವರ್ಷ ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ .[೩೬] ಪಶ್ಚಿಮ "ಅರ್ಧ" ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಆಳವಿಲ್ಲದಿರುವುದು ತೀವ್ರವಾಗಿದೆ. ೧೯೭೨ ರಿಂದ ೨೦೦೧ ರವರೆಗೆ, ಸಣ್ಣ ಉಪ್ಪು ಸರೋವರ ಅಲಕೋಲ್,  ಬಾಲ್ಖಾಶ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ೮ ಕಿಮೀ, ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾಗಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಯಿತು ಮತ್ತು ಸರೋವರದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗವು ಸುಮಾರು ೧೫೦ ಕಿಮೀ ೨ ನಷ್ಟು ನೀರಿನ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು.[೧೩] ಸರೋವರದ ಸುತ್ತ ಇರುವ ೧೬ ಸರೋವರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಐದು ಮಾತ್ರ ಉಳಿದಿವೆ. ಮರುಭೂಮಿೀಕರಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸುಮಾರು  ೧⁄೩ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.[೩೭] ಉಪ್ಪು ಧೂಳು ಒಣಗಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಹಾರಿಹೋಗುತ್ತದೆ, ಏಷ್ಯಾದ ಧೂಳಿನ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಮಣ್ಣಿನ ಲವಣಾಂಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ನದಿಯ ಮುಖಜ ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಹೂಳು ಸರೋವರಕ್ಕೆ ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ.[೧೭]

ಜಲ ಮಾಲಿನ್ಯ ಸೂಚ್ಯಂಕ

೦.೫ - ಶುದ್ಧ, ೨ - ಕೊಳಕು, ೪ - ತುಂಬಾ ಕೊಳಕು [೩೮]
ಸ್ಥಳ ೧೯೯೭ ೨೦೦೦ ೨೦೦೧
ಗಲ್ಫ್ ತರಂಗಲಿಕ್ ೨.೩೮ ೩.೭೦ ೩.೯೬
ಗಲ್ಫ್ ಎಂಎ ಸಾರಿ-ಶಗನ್ ೨.೫೬ ೪೩.೮೩ ೪.೫೨

ಇಲಿ-ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಮತ್ತೊಂದು ಅಂಶವೆಂದರೆ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಲೋಹಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಮೈನಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಪ್ಲಾಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಜಖ್ಮಿಸ್ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯ ಮಟ್ಟವು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೨೮೦ - ೩೨೦ ಸಾವಿರ ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟಿತ್ತು, ಸರೋವರದ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ೭೬ ಟನ್ ತಾಮ್ರ, ೬೮ ಟನ್ ಸತು ಮತ್ತು ೬೬ ಟನ್ ಸೀಸವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದ, ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು ಸುಮಾರು ದ್ವಿಗುಣಗೊಂಡಿದೆ. ಧೂಳಿನ ಬಿರುಗಾಳಿಯಿಂದ ಕಲ್ಮಶಗಳನ್ನು ಕಸದ ಸ್ಥಳಗಳಿಂದ ತರಲಾಗುತ್ತದೆ.[೩೯]

೨೦೦೦ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ೨೦೦೦ ಎಂಬ ಪ್ರಮುಖ ಸಮ್ಮೇಳನವು ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳ ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿತು. ಸಮ್ಮೇಳನವು ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿತು, ಅಲಕೋಲ್ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಹೊಸ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ.[೪೦] ೨೦೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾದ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ಫೋರಮ್ನಲ್ಲಿ, ೨೦೦೬ ರ ವೇಳೆಗೆ ಕಝಕ್ಮಿಸ್ ಅದರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಪುನರ್ರಚಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿತು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ೮೦ - ೯೦% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.[೩೯]

ಬಾಲ್ಖಾಶ್‌ನ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಚೀನಾದಿಂದ ಕಲುಷಿತ ನೀರಿನ ಒಳಹರಿವಿನಿಂದ ಕೂಡ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಚೀನಾವು ಇಲಿ ನದಿಯಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೧೪.೫ ಕಿಮೀ ೩ ನೀರನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಯೋಜಿತವಾಗಿ ಇದು ೩.೬ ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.[೪೧] ಹೆಚ್ಚಳದ ಪ್ರಸ್ತುತ ದರವು ೦.೫ - ೪ ಕಿಮೀ ೩ / ವರ್ಷ ಆಗಿದೆ .[೪೨] ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ, ಕಝಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಸರ್ಕಾರವು ಇಲಿ ನದಿಯಿಂದ ನೀರಿನ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಕಝಕ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ ಕಡಿತವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿತು, ಆದರೆ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಚೀನಾ ನಿರಾಕರಿಸಿತು.[೪೩][೪೪]

ಸಹ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಬಾಲ್ಖಾಶ್ - ಬಾಲ್ಖಾಶ್ ಸರೋವರದಲ್ಲಿರುವ ನಗರ
  • ಕೊರ್ಜಿನ್ ದ್ವೀಪ

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ Lake Balkhash, International Lake Environment Committee
  2. ↑ ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ ೨.೩ ೨.೪ ೨.೫ ೨.೬ "Lake Balkhash". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-01-29.
  3. ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ Igor S. Zektser, Lorne G Everett (2000). Groundwater and the Environment: Applications for the Global Community. CRC Press. p. 76. ISBN 1-56670-383-2.
  4. ↑ ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ ೪.೩ Maria Shahgedanova (2002). The Physical Geography of Northern Eurasia. Oxford University Press. pp. 140–141. ISBN 0-19-823384-1.
  5. ↑ Yoshiko Kawabata; et al. (1997). "The phytoplankton of some saline lakes in Central Asia". International Journal of Salt Lake Research. 6 (1): 5–16. doi:10.1007/BF02441865.
  6. ↑ Balkhash in Etymological dictionary of Max Vasmer (in Russian)
  7. ↑ Soucek, Svat (2000) A History of Inner Asia, Princeton: Cambridge University Press, p. 22.
  8. ↑ ೮.೦ ೮.೧ ೮.೨ ೮.೩ ೮.೪ A. Sokolov (1952). "Central Asia and Kazakhstan". Hydrography of the USSR (in ರಷ್ಯನ್). Gidrometeoizdat.
  9. ↑ Narama, Chiyuki; Kubota, Jumpei; Shatravin, V.I.; Duishonakunov, Murataly; Moholdt, Geir; Abdrakhmatov, K. (2010). "The lake-level changes in Central Asia during the last 1000 years based on historical map". Proceedings of International Workshop on "Reconceptualizing Cultural and Environmental Change in Central Asia: an Historical Perspective on the Future.: 19. Retrieved 21 July 2022.
  10. ↑ ೧೦.೦ ೧೦.೧ ೧೦.೨ ೧೦.೩ ೧೦.೪ ೧೦.೫ ೧೦.೬ ೧೦.೭ International Lake Environment Committee. "Lake Balkhash". World Lakes Database. Archived from the original on 2011-07-16. Retrieved 2009-01-29.
  11. ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ ೧೧.೨ ೧೧.೩ R. N. Nurgaliev, ed. (1988). Казахская ССР. Vol. 2. Alma-Ata: Kazakh Soviet Encyclopedia. pp. 101–102. ISBN 5-89800-002-X.
  12. ↑ ೧೨.೦ ೧೨.೧ V.M. Kotlyakov. "Balkhash" (in ರಷ್ಯನ್). Dictionary of modern geographical names. Retrieved 21 June 2020.
  13. ↑ ೧೩.೦ ೧೩.೧ ೧೩.೨ ೧೩.೩ Guillaume Le Sourd, Diana Rizzolio (2004). "United Nations Environment Programme – Lake Balkhash". UNEP Global Resource Information Database. Archived from the original on 2011-07-18. Retrieved 2009-01-29.
  14. ↑ World Resources Institute. "Watersheds of the World: Asia and Oceania – Lake Balkhash Watershed". World Resources Institute. Archived from the original on December 1, 2008. Retrieved 2009-02-01.
  15. ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ Institute of Hydrogeology and Hydrophysics Ministry of Education and Science. "Water problems in Kazakhstan". unesco.kz. Retrieved 2009-01-29.
  16. ↑ ೧೬.೦ ೧೬.೧ ೧೬.೨ ೧೬.೩ ೧೬.೪ "Балхаш (озеро в Казахской ССР)" (in ರಷ್ಯನ್). Great Soviet Encyclopedia.
  17. ↑ ೧೭.೦ ೧೭.೧ ೧೭.೨ ೧೭.೩ ೧೭.೪ ೧೭.೫ ೧೭.೬ ೧೭.೭ Или-Балхаш — Концепция устойчивого развития (PDF) (in ರಷ್ಯನ್). UNDP Kazakhstan. 4 November 2004. Archived from the original (PDF) on 22 July 2011. Retrieved 2009-02-14.
  18. ↑ "Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in ರಷ್ಯನ್). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14.
  19. ↑ "Lake Balkhash". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-01-29."Lake Balkhash". Encyclopædia Britannica. Retrieved 2009-01-29.
  20. ↑ Kezer, Kader; Matsuyama, Hiroshi (2006). "Decrease of river runoff in the Lake Balkhash basin in Central Asia". Hydrological Processes. 20 (6): 1407. Bibcode:2006HyPr...20.1407K. doi:10.1002/hyp.6097.
  21. ↑ Olga Malakhova (September 23, 2005). "Save Balkhash we can together" (in ರಷ್ಯನ್). Kazakhstan Pravda. Archived from the original on July 6, 2011. Retrieved 2009-01-29.
  22. ↑ "Lake Balkhash, Kazakhstan: Image of the Day". NASA Earth Observatory. December 1, 2000. Retrieved 2009-01-29.
  23. ↑ "Ice Melts on Lake Balkhash, Kazakhstan: Image of the Day". NASA Earthobservatory. April 30, 2003. Retrieved 2009-01-29.
  24. ↑ "Рогоз" (in ರಷ್ಯನ್). Great Soviet Encyclopedia. Retrieved 21 June 2020.
  25. ↑ A. Samakova (2005-10-01). "The main problem of Balkhash Lake is poor water quality" (in ರಷ್ಯನ್). zakon.kz. Archived from the original on 2018-03-07. Retrieved 2009-01-29.
  26. ↑ "Қазақстан / Qаzаqstаn population statistics" (Entry Балқаш/Bаlqаş).
  27. ↑ Kazakh News agency (2008). "Foreign guests are delighted with the Lake Balkhash: Tourism News" (in ರಷ್ಯನ್). votpusk.ru. Retrieved 2009-01-29.
  28. ↑ June 2021, Adelya Dauletkyzy in Tourism on 16 (2021-06-16). "Kazakhstan Selects Top 10 Tourist Destinations". The Astana Times (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-09-27.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  29. ↑ "Construction Kerbulak hydroelectric power, 49 5 MW" (in ರಷ್ಯನ್). klimate.kz. Retrieved 2009-01-29.
  30. ↑ Gulsum Kunelekova (2006-10-30). "From age to age" (in ರಷ್ಯನ್). newspaper "Megapolis" No. 43 (307). Archived from the original on 2012-06-29. Retrieved 2009-01-29.
  31. ↑ "Research: NPP Balkhash" (in ರಷ್ಯನ್). COMCON-2 Eurasia. Archived from the original on 2009-06-24. Retrieved 2009-01-29.
  32. ↑ Larissa Stoppel (2008-11-12). И ГЭС, и ТЭС, и на дуде игрец (in ರಷ್ಯನ್). "Express K" No. 213 (16599). Archived from the original on 2011-07-22. Retrieved 2009-01-29.
  33. ↑ "Project "Construction of the Balkhash Thermal Power Plant"". builder.kz. 20 October 2008. Archived from the original on 14 January 2012. Retrieved 2009-01-29.
  34. ↑ "Balkhash – ships, ships, shipping". forum, photo. 2008. Retrieved 2009-01-29.
  35. ↑ Resolution of the Government of the Republic of Kazakhstan dated 26 September 2006, N 917. "On Approval of the Programme of development of navigation and safety on the inland waterways of the Republic of Kazakhstan for 2007–2012" (in ರಷ್ಯನ್). government.kz. Archived from the original on 22 July 2011. Retrieved 2009-01-29.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: authors list (link)
  36. ↑ "Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in ರಷ್ಯನ್). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14.
  37. ↑ N. Borovaya (4 October 2005). "Спасти уникальное озеро. Стремительно мелеет казахстанский Балхаш" (in ರಷ್ಯನ್). Экспресс К, No. 186 (15844). Archived from the original on 2011-07-18. Retrieved 2009-01-29.
  38. ↑ "Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in ರಷ್ಯನ್). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14."Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in Russian). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14.
  39. ↑ ೩೯.೦ ೩೯.೧ A. Samakova (2005-10-01). "The main problem of Balkhash Lake is poor water quality" (in ರಷ್ಯನ್). zakon.kz. Archived from the original on 2018-03-07. Retrieved 2009-01-29.A. Samakova (2005-10-01). "The main problem of Balkhash Lake is poor water quality" Archived 2018-03-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (in Russian). zakon.kz. Retrieved 2009-01-29.
  40. ↑ "Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in ರಷ್ಯನ್). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14."Water resources of Kazakhstan in the new millennium" (PDF) (in Russian). UNDP Kazakhstan. April 19, 2004. Archived from the original (PDF) on March 6, 2007. Retrieved 2009-02-14.
  41. ↑ A. Samakova (2005-10-01). "The main problem of Balkhash Lake is poor water quality" (in ರಷ್ಯನ್). zakon.kz. Archived from the original on 2018-03-07. Retrieved 2009-01-29.A. Samakova (2005-10-01). "The main problem of Balkhash Lake is poor water quality" Archived 2018-03-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (in Russian). zakon.kz. Retrieved 2009-01-29.
  42. ↑ Institute of Hydrogeology and Hydrophysics Ministry of Education and Science. "Water problems in Kazakhstan". unesco.kz. Retrieved 2009-01-29.Institute of Hydrogeology and Hydrophysics Ministry of Education and Science. "Water problems in Kazakhstan". unesco.kz. Retrieved 2009-01-29.
  43. ↑ Ilan Greenberg (8 March 2007). "Kazakhstan and China Deadlock Over Depletion of a Major Lake". The New York Times. Retrieved 2009-01-29.
  44. ↑ Jack Carino (April 1, 2008). "Water woes in Kazakhstan". China Dialogue. Retrieved 2009-01-29.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಬಾಲ್ಖಾಶ್_ಸರೋವರ&oldid=1133272" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ