ಪ್ಲಾಟಿನಮ್
| |||||||||||||||
ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಾಹಿತಿ | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ಹೆಸರು, ಚಿಹ್ನೆ ಮತ್ತು ಕ್ರಮಾಂಕ | ಪ್ಲಾಟಿನಮ್, Pt, 78 | ||||||||||||||
ರಾಸಾಯನಿಕ ಸರಣಿ | ಸಂಕ್ರಮಣ ಧಾತುಗಳು | ||||||||||||||
ಗುಂಪು, ಆವರ್ತ, ಖಂಡ | 10, 6, d | ||||||||||||||
ಸ್ವರೂಪ | ಬೂದು ಬಿಳಿ | ||||||||||||||
ಅಣುವಿನ ತೂಕ | 195.084 g·mol−1 | ||||||||||||||
ಋಣವಿದ್ಯುತ್ಕಣ ಜೋಡಣೆ | [Xe] 4f14 5d9 6s1 | ||||||||||||||
ಋಣವಿದ್ಯುತ್ ಪದರಗಳಲ್ಲಿ ಋಣವಿದ್ಯುತ್ಕಣಗಳು |
2, 8, 18, 32, 17, 1 | ||||||||||||||
ಭೌತಿಕ ಗುಣಗಳು | |||||||||||||||
ಹಂತ | ಘನ | ||||||||||||||
ಸಾಂದ್ರತೆ (ಕೋ.ತಾ. ಹತ್ತಿರ) | 21.45 g·cm−3 | ||||||||||||||
ದ್ರವದ ಸಾಂದ್ರತೆ at ಕ.ಬಿ. | 19.77 g·cm−3 | ||||||||||||||
ಕರಗುವ ತಾಪಮಾನ | 2041.4 K (1768.3 °C, 3214.9 °ಎಫ್) | ||||||||||||||
ಕುದಿಯುವ ತಾಪಮಾನ | 4098 K (3825 °C, 6917 °F) | ||||||||||||||
ಸಮ್ಮಿಲನದ ಉಷ್ಣಾಂಶ | 22.17 kJ·mol−1 | ||||||||||||||
ಭಾಷ್ಪೀಕರಣ ಉಷ್ಣಾಂಶ | 469 kJ·mol−1 | ||||||||||||||
ಉಷ್ಣ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ | (25 °C) 25.86 ? J·mol−1·K−1 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
ಅಣುವಿನ ಗುಣಗಳು | |||||||||||||||
ಸ್ಪಟಿಕ ಸ್ವರೂಪ | cubic face centered | ||||||||||||||
ವಿದ್ಯುದೃಣತ್ವ | 2.228 (Pauling scale) | ||||||||||||||
ಅಣುವಿನ ತ್ರಿಜ್ಯ | 135 pm | ||||||||||||||
ಅಣುವಿನ ತ್ರಿಜ್ಯ (ಲೆಖ್ಕಿತ) | 177 pm | ||||||||||||||
ತ್ರಿಜ್ಯ ಸಹಾಂಕ | 128 pm | ||||||||||||||
ವಾನ್ ಡೆರ್ ವಾಲ್ಸ್ ತ್ರಿಜ್ಯ | 175 pm | ||||||||||||||
ಇತರೆ ಗುಣಗಳು | |||||||||||||||
ಕಾಂತೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ | paramagnetic | ||||||||||||||
ವಿದ್ಯುತ್ ರೋಧಶೀಲತೆ | (20 °C) 105Ω·m | ||||||||||||||
ಉಷ್ಣ ವಾಹಕತೆ | (300 K) 71.6 W·m−1·K−1 | ||||||||||||||
ಉಷ್ಣ ವ್ಯಾಕೋಚನ | (25 °C) 8.8 µm·m−1·K−1 | ||||||||||||||
ಶಬ್ದದ ವೇಗ (ತೆಳು ಸರಳು) | (r.t.) 2800 m·s−1 | ||||||||||||||
ಯಂಗ್ ಮಾಪಾಂಕ | 168 GPa | ||||||||||||||
ವಿರೋಧಬಲ ಮಾಪನಾಂಕ | 61 GPa | ||||||||||||||
ಸಗಟು ಮಾಪನಾಂಕ | 230 GPa | ||||||||||||||
ವಿಷ ನಿಷ್ಪತ್ತಿ | 0.38 | ||||||||||||||
ಮೋಸ್ ಗಡಸುತನ | 4-4.5 | ||||||||||||||
Vickers ಗಡಸುತನ | 549 MPa | ||||||||||||||
ಬ್ರಿನೆಲ್ ಗಡಸುತನ | 392 MPa | ||||||||||||||
ಸಿಎಎಸ್ ನೋಂದಾವಣೆ ಸಂಖ್ಯೆ | 7440-06-4 | ||||||||||||||
ಉಲ್ಲೇಖನೆಗಳು | |||||||||||||||
ಪ್ಲಾಟಿನಮ್ ಚಿನ್ನ ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಲೋಹ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಉಲ್ಲೇಖ ಇಟೆಲಿ ಯ ಜೂಲಿಯಸ್ ಸ್ಕಾಲಿಗರ್ ಎಂಬ ತತ್ವಜ್ಞನ ಲೇಖನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಇದು ಚಿನ್ನ ಹಾಗೂ ಬೆಳ್ಳಿ ಯಂತೆ ಯಾವುದೇ ಆಕಾರಕ್ಕೆ ತರಲು ಸುಲಭವಾದ ಲೋಹ. ಅಂತೆಯೇ ಹೊಳಪುಳ್ಳದ್ದೂ ಅದುದರಿಂದ ಆಭರಣ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ಲಾಟಿನಮ್ ಒಂದು ಜಡ ಮೂಲವಸ್ತು. ಇದು ಸುಲಭವಾಗಿ ಬೇರೆ ಧಾತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆರೆಯದಿರುವುದರಿಂದ ಹಲವಾರು ಉನ್ನತ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ದ ವಸ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಲೋಹ ಆವರ್ತಕ ಮೇಜಿನ ಗುಂಪು, ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಅಂಶಗಳ ೧೦ನೇ ಗುಂಪಿನ ಒಂದು ಸದಸ್ಯ. ಇದು ಆರು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಮಸ್ಥಾನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು ೫ μಗ್ರಾಮ್ / ಕೆಜಿ ಸರಾಸರಿಯ ಸಮೃದ್ಧಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಭೂಮಿಯ ಹೊರಪದರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಅಪರೂಪದ ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಪ್ರಪಂಚದ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ೮೦% ರಷ್ಟು ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಕೆಲವು ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಟಿನಮ್ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ಜೊತೆಗೆ ಇದು ಕೆಲವು ನಿಕ್ಕೆಲ್ ಮತ್ತು ತಾಮ್ರದ ಅದಿರುನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.