ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿ

ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿ
ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರುಗಳು	ವಾಸು ಬರಸ್, ನಂದಿನಿ ವ್ರತ, ಬಚ್ ಬರಸ್
ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ	ಹಿಂದೂಗಳು
ರೀತಿ	ಹಿಂದೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆ
ಆಚರಣೆಗಳು	೧ ದಿನ
ಆಚರಣೆಗಳು	ಹಸುಗಳು ಮತ್ತು ಕರುಗಳ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಗೋಧಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವುದು
ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಹಬ್ಬಗಳು	ಗೋವರ್ಧನ ಪೂಜೆ, ದೀಪಾವಳಿ

ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿ ಹಿಂದೂ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಭಾರತದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ, ಇದನ್ನು ವಸು ಬರಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ವಾಘ್ ಬರಸ್ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯದ ಪಿಠಪುರಂ ದತ್ತ ಮಹಾಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಈ ದಿನವನ್ನು ಶ್ರೀಪಾದ ಶ್ರೀ ವಲ್ಲಭರ ಶ್ರೀಪಾದ ವಲ್ಲಭ ಆರಾಧನಾ ಉತ್ಸವವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ, ಹಸುಗಳನ್ನು ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನರಿಗೆ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಹಾಲನ್ನು ಒದಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಾನವ ತಾಯಂದಿರಿಗೆ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ.

ಕೆಲವು ಉತ್ತರ ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ, ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿಯನ್ನು ವಾಘ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಒಬ್ಬರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಾಲಗಳ ಮರುಪಾವತಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ತಮ್ಮ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರ ಹೊಸ ಲೆಡ್ಜರ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ತೆರವುಗೊಳಿಸುವ ದಿನವಾಗಿದೆ. ಶೈವ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ನಂದಿನಿ ಮತ್ತು ನಂದಿ ಎರಡನ್ನೂ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿರುವುದರಿಂದ ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿಯನ್ನು ನಂದಿನಿ ವ್ರತ ಎಂದೂ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಮಾನವನ ಜೀವನವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹಸುಗಳು ತಮ್ಮ ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕೃತಜ್ಞತಾ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಹಸುಗಳು ಮತ್ತು ಕರುಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗೋಧಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆರಾಧಕರು ಈ ದಿನದಂದು ಯಾವುದೇ ಗೋಧಿ ಮತ್ತು ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವುದರಿಂದ ದೂರವಿರುತ್ತಾರೆ. ಈ ಆಚರಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೂಜೆಗಳಿಂದ ಭಕ್ತರ ಎಲ್ಲಾ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳು ಈಡೇರುತ್ತವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಭವಿಷ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿಯನ್ನು ಮೊದಲು ರಾಜ ಉತ್ತಾನಪಾದ (ಸ್ವಯಂಭುವ ಮನುವಿನ ಮಗ) ಮತ್ತು ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಸುನೀತಿ ಉಪವಾಸದಿಂದ ಆಚರಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮತ್ತು ಉಪವಾಸದ ಕಾರಣ, ಅವರಿಗೆ ಧ್ರುವ ಎಂಬ ಮಗನು ಜನಿಸಿದನು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. 

ಆಚರಣೆಗಳು

ಹಸುಗಳು ಮತ್ತು ಕರುಗಳಿಗೆ ಸ್ನಾನ ಮಾಡಿಸಿ, ಬಟ್ಟೆ ಮತ್ತು ಹೂವಿನ ಮಾಲೆಗಳನ್ನು ತೊಡಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಹಣೆಗೆ ಸಿಂಧೂರ/ಅರಿಶಿನ ಪುಡಿಯನ್ನು ಹಚ್ಚಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ, ಜನರು ಮಣ್ಣಿನಿಂದ ಹಸು ಮತ್ತು ಕರುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆರತಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಮಧೇನುವಿನ ಮಗಳು ಮತ್ತು ವಸಿಷ್ಠ ಋಷಿಯ ಆಶ್ರಮದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಪವಿತ್ರ ಹಸುವಾದ ನಂದಿನಿಯನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಗೋಧಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಹೆಸರುಬೇಳೆ ಮತ್ತು ಮುಂಗ್ ಬೀನ್ಸ್ ಮೊಗ್ಗುಗಳನ್ನು ಹಸುಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಕ್ತಾದಿಗಳು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಗೋವಿನ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಸ್ತುತಿಸಿ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಹಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳ ಯೋಗಕ್ಷೇಮಕ್ಕಾಗಿ ನಂದಿನಿ ವ್ರತ/ಉಪವಾಸವನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮದ್ಯಪಾನ ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಸೇವನೆಯಿಂದ ದೂರವಿರುತ್ತಾರೆ. ಹಸುಗಳು ಮಾತೃತ್ವದ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಜೀವನೋಪಾಯದ ಮುಖ್ಯ ಮೂಲವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅವು ದೀಪಾವಳಿ ಪೂಜೆಗೆ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿವೆ.

ಸಹ ನೋಡಿ

• ಕಾಮಧೇನು
• ಕರ್ನಾಟಕ ಹಾಲು ಒಕ್ಕೂಟ

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿ (ಬಚ್ ಬರಸ್) YouTube
• ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಗೋವತ್ಸ ದ್ವಾದಶಿ ಉತ್ಸವ (ಬಚ್ ಬರಸ್)