ಆನೆ ಕಡೀರು
Sida rhombifolia | |
---|---|
Scientific classification | |
Unrecognized taxon (fix): | Sida |
ಪ್ರಜಾತಿ: | S. rhombifolia
|
Binomial name | |
Sida rhombifolia |
ಆನೆ ಕಡೀರು, ಬನ್ನೆ ಗರುಗ ಗಿಡ, ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲಂಗದಾಳೆ, ಕರುಂದೋಟೆ ಎಂದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಹೆಸರು ಇರುವ ಔಷಧೀಯ ಸಸ್ಯ. ಇದರ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹೆಸರು ಸೀದಾ ರೋಂಬಿಫೋಲಿಯಾ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆರೋಲೀಫ್ ಸೀಡಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ, [೧] ಇದು ಉಷ್ಣವಲಯ ಮತ್ತು ಉಪೋಷ್ಣವಲಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಮಾಲ್ವೇಸಿಯ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಅಥವಾ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಸ್ಯವಾಗಿದೆ . ಇತರ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹೆಸರುಗಳಲ್ಲಿ ರೋಂಬಸ್-ಲೀವ್ಡ್ ಸೀಡಾ, ಪ್ಯಾಡಿಸ್ ಲ್ಯೂಸರ್ನ್, ಜೆಲ್ಲಿ ಲೀಫ್, ಮತ್ತು ಸ್ವಲ್ಪ ಗೊಂದಲಮಯವಾಗಿ ಕ್ಯೂಬನ್ ಸೆಣಬು, ಕ್ವೀನ್ಸ್ಲ್ಯಾಂಡ್-ಹೆಂಪ್, ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸೆಣಬಿನ (ಆದಾಗ್ಯೂ ಎಸ್. ರೋಂಬಿಫೋಲಿಯಾ ಸೆಣಬು ಅಥವಾ ಸೆಣಬಿನೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ) ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಪದಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಲ್ವಾ ರೋಂಬಿಫೋಲಿಯಾ ಸೇರಿದೆ. ಇದನ್ನು ಆಯುರ್ವೇದ ಔಷಧದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕುರುಮ್ತೊಟ್ಟಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.
ವಿವರಣೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಾಂಡಗಳು ನೆಟ್ಟಗೆ ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿ ಕವಲೊಡೆಯುತ್ತವೆ,೫೦ ರಿಂದ ೧೨೦ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ, ಕೆಳಗಿನ ಭಾಗಗಳು ಮರದಂತಿರುತ್ತವೆ. ಕಡು ಹಸಿರು, ವಜ್ರದ ಆಕಾರದ ಎಲೆಗಳು ಕಾಂಡದ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಜೋಡಣೆಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ೪ ರಿಂದ ೮ ಸೆಂಟಿಮೀಟರ್ ಉದ್ದ, ಎಲೆಗಳ ಉದ್ದದ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ತೊಟ್ಟುಗಳು . ಎಲೆಗಳು ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೆಳುವಾಗಿದ್ದು, ಚಿಕ್ಕದಾದ, ಬೂದು ಕೂದಲಿನೊಂದಿಗೆ ಇರುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳ ತುದಿಯ ಅರ್ಧವು ಹಲ್ಲಿನ ಅಥವಾ ದಂತುರೀಕೃತ ಅಂಚುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಉಳಿದ ಎಲೆಗಳು ಸಂಪೂರ್ಣ (ಹಲ್ಲಿಲ್ಲದ) ಆಗಿರುತ್ತವೆ. ತೊಟ್ಟುಗಳು ತಮ್ಮ ತಳದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಮುಳ್ಳು ಮುಳ್ಳಾದ ಸ್ಟಿಪಲ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ.
ಹೂಗೊಂಚಲು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಧ್ಯಮ ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾದ ಹೂವುಗಳು ಕಾಂಡಗಳು ಮತ್ತು ಎಲೆ ತೊಟ್ಟುಗಳ ನಡುವಿನ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸುವ ಹೂವಿನ ಕಾಂಡಗಳ ಮೇಲೆ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಅವು ೪ ರಿಂದ ೮ ಮಿಲಿಮೀಟರ್ಗಳಷ್ಟು ಉದ್ದವಿರುವ ಐದು ದಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ, ಕೆನೆಯಿಂದ ಕಿತ್ತಳೆ-ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಂಪು ಬಣ್ಣದ್ದಾಗಿರಬಹುದು. ಐದು ಒಂದರ ಮೇಲೊಂದು ವ್ಯಾಪಿಸಿದ ದಳಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಅಸಮಪಾರ್ಶ್ವವಾಗಿದ್ದು, ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಉದ್ದವಾದ ಹಾಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಕೇಸರಗಳು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ನೀಟ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುತ್ತವೆ. ಹಣ್ಣುಅಸಮ ಮೇಲ್ಮೈಯ ಬೀಜಕೋಶ ಆಗಿದೆ, ಇದು ೮ ರಿಂದ ೧೦ ಭಾಗಗಳಾಗಿ ಒಡೆಯುತ್ತದೆ. ಸಸ್ಯವು ವರ್ಷಪೂರ್ತಿ ಅರಳುತ್ತದೆ.
ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಆವಾಸಸ್ಥಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇದು ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮತ್ತು ಉಪೋಷ್ಣವಲಯದ ಕಳೆಯಾಗಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ. [೨] ಈ ಜಾತಿಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಸ್ತೆಬದಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳು, [೩] ಸ್ಟಾಕ್ ಕ್ಯಾಂಪ್ಗಳು ಅಥವಾ ಮೊಲದ ಬಿಲಗಳಂತಹ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನೆಲಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಇದು ರುಚಿಕರವಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಸವನ್ನಾಗಳು, ರಸ್ತೆಬದಿಗಳು, ದಟ್ಟವಾದ ಪೊದೆಗಳು, ಬೆಟ್ಟಗಳು ಮತ್ತು ಜೌಗು ಕಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಉಷ್ಣವಲಯದ ಜಾತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ೨೦೦೦ ಮೀಟರ್ ಕೆಳಗೆ ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತದೆ.
ಉಪಯೋಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟ್ರಾಪಿಕಲ್ ಫಾರೆಸ್ಟ್ರಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಡಿಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಫಾರೆಸ್ಟ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಇದರಿಂದ ಉದ್ಧರಿಸಲಾದ ವಿಷಯ:
ಆರೋಲೀಫ್ ಸೀದಾ ಕಾಂಡಗಳನ್ನು ಒರಟಾದ ಹಗ್ಗವಾಗಿ, ಗೋಣಿಚೀಲವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪೊರಕೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಂಡಗಳು ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಫೈಬರ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಮತ್ತು ಒಮ್ಮೆ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇತರೆಡೆಗಳಿಂದ " ಸೆಣಬಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ" (ಗುಜ್ಮಾನ್ 1975, ಹೋಲ್ಮ್ ಮತ್ತು ಇತರರು 1997) ರಫ್ತು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟವು. ರಾಸಾಯನಿಕ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಎಲೆಗಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಪೋಷಕಾಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿತು: ೭೪,೦೦೦ ರಿಂದ ೩೪೭,೦೦೦ppm ಪ್ರೋಟೀನ್, ೯೪,೦೦೦ ರಿಂದ ೪೭೫,೦೦೦ ppm ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್ಗಳು, ೩೩,೦೦೦ ರಿಂದ ೧೬೭,೦೦೦ppm, ೧೪,೦೦೦ ರಿಂದ ೭೧,೦೦೦ ಕೊಬ್ಬು, ೧೬,೦೦೦ ದಿಂದ ೮೧,೦೦೦ ppm ಬೂದಿ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮೂಲವು ೪೫೦ ppm ಆಲ್ಕಲಾಯ್ಡ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಎಫೆಡ್ರಿನ್ ಮತ್ತು ಸಪೋನಿನ್ (ಸೌತ್ವೆಸ್ಟ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಬೊಟಾನಿಕಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ 2002) ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಮೂಲವು ೦.೧ ಪ್ರತಿಶತದ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಕಲಾಯ್ಡ್ ಅಂಶವನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೋಲೀನ್, ಸ್ಯೂಡೋಫೆಡ್ರಿನ್, ಬೀಟಾ-ಫೆನೆಥೈಲಮೈನ್, ವ್ಯಾಸಿನ್, ಹಿಪಾಫೊರಿನ್ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ ಇಂಡೋಲ್ ಆಲ್ಕಲಾಯ್ಡ್ಗಳ ಉಪಸ್ಥಿತಿ ವರದಿಯಾಗಿದೆ (ಶಾಮನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಸ್ ಎಥ್ನೋಬೊಟಾನಿಕಲ್ಸ್ 2002). ಬಹುಶಃ ಈ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಆರೋಲೀಫ್ ಸೀದಾ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ರುಚಿಕರವಲ್ಲ (ಕುನಿಯಾಟಾ ಮತ್ತು ರಾಪ್ 2001). ಆರೋಲೀಫ್ ಸೀದಾ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಔಷಧೀಯ ಅನ್ವಯಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಇದನ್ನು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪುಡಿಮಾಡಿದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಊತವನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ತಲೆನೋವು ನಿವಾರಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಲೋಳೆಯು ಎಮೋಲಿಯಂಟ್ ಆಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೇರನ್ನು ಸಂಧಿವಾತಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ (Parrotta 2001). ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದ ಮೂಲನಿವಾಸಿಗಳು ಅತಿಸಾರಕ್ಕೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಮೂಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಮೆಕ್ಸಿಕೋದಲ್ಲಿ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಗೆಯಾಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಒದಗಿಸುವ ಪ್ರಚೋದನೆಗಾಗಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಚಹಾವನ್ನು ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಶಾಮನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಸ್ ಎಥ್ನೋಬೊಟಾನಿಕಲ್ಸ್ 2002). [೪]
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ವಲಿಸ್ಸಿಮಾ
- ↑ Pandanus database of Indian plants
- ↑ "Sida rhombifolia L. | Plants of the World Online | Kew Science". Plants of the World Online (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2023-11-06.
- ↑ "PlantNET - FloraOnline". plantnet.rbgsyd.nsw.gov.au. Retrieved 2023-11-06.
- ↑ The International Institute of Tropical Forestry (USDA) Forest Service, Sida rhombifolia L.