ಹಾನಗಲ್ ನ ಕದಂಬರು

ಹಾನಗಲ್ ನ ಕದಂಬರು ಭಾರತೀಯ ಉಪಖಂಡದ ಕೊನೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜವಂಶವಾಗಿತ್ತು. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಕ್ರಿ.ಶ. ೯೮೦-೧೦೩೧ ವರೆಗೆ ಆಳಿದ ಚಟ್ಟ ದೇವ ರಾಜವಂಶವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದನು. ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರ ವಿರುದ್ಧದ ದಂಗೆಯಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಕದಂಬ ರಾಜವಂಶವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸಾಮಂತರಾಗಿ ಮರು-ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಆದರೆ ಅವರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಗಣನೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೧೪ ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಕೊಂಕಣದ ಬಹುತೇಕ ಸಾರ್ವಭೌಮ ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿದ್ದರು.

ಚಟ್ಟದೇವನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಬನವಾಸಿ ಮತ್ತು ಹಾನಗಲ್ ಎರಡು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಹಾನಗಲ್ ಕದಂಬರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬನವಾಸಿ ಮತ್ತು ಹಾನಗಲ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ , ಚೋಳರ ವಿರುದ್ಧ ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಮತ್ತು ಈ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕೊಲ್ಲಾಪುರದವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ^[೧] ಅವರು ಕೊಂಕಣವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡವರು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಯಾವಾಗ ಚಾಲುಕ್ಯರು ಅವರ ರಾಜರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಜಯಸಿಂಹನ II ನೇ ಧಾರ್ (ರಾಜಧಾನಿ ಮೇಲೆ ಮುಂಗಡ ಮಾಡಿದ ಮಾಳವರು ) ಮತ್ತು ಸೋಲಿಸಿದರು ಭೋಜ ನಂತರ ಯಾರು, ಪರಂಪರಾ ರಾಜ, ಚಲ್ತದೇವ (ಚಟ್ಟ ದೇವ), ಜಹಗೀರಿಯ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಭಾಗವಾಗಿ ಚಾಲುಕ್ಯರು, ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿತ್ತು. ೧೦೭೫-೧೧೧೬ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತಿವರ್ಮ ೭ ಕೊಂಕಣರನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡ.

ಹೊಯ್ಸಳರು ಮತ್ತು ಯಾದವರ ನಡುವಿನ ಹೋರಾಟದಿಂದಾಗಿ, ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ಕಾಮದೇವ ^[೨] ನೇತೃತ್ವದ ಹಾನಗಲ್ ನ ಕದಂಬರು ಕೊಂಕಣ ವಿರುದ್ಧ ಮೆರವಣಿಗೆ ನಡೆಸಿದರು ಮತ್ತು ವಿಜಯದತ್ತನನ್ನು (ಅವನ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು) ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ^[೩] ಆದರೆ ೧೧೮೭ ಮತ್ತು ೧೧೮೮ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವನ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ, ಜಯಕೇಸಿ III ತನ್ನನ್ನು ತಾನು ಸ್ವತಂತ್ರ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿಕೊಂಡನು. ನಂತರ ಕದಂಬರು ದೋರ ಸಮುದ್ರದ ಯಾದವರು ಮತ್ತು ಹೊಯ್ಸಳರಿಗೆ ನಾಮಮಾತ್ರ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಕದಂಬರ ವಿವಿಧ ಕುಟುಂಬಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತವನ್ನು ಆಳಿದವು, ಗಮನಾರ್ಹವಾದವು ಹಂಗಳನ ಕದಂಬರು, ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು, ಹಲಸಿಯ ಕದಂಬರು ಮತ್ತು ಬನವಾಸಿಯ ಕದಂಬರು.

ಚಿಕ್ಕ ಕದಂಬ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳು

ಬನವಾಸಿಯ ಕದಂಬರು ಆರನೇ ಶತಮಾನದ ವೇಳೆಗೆ ಅವನತಿ ಹೊಂದಿದರು, ಹತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ವೇಳೆಗೆ ಕದಂಬರು ಸ್ಥಳೀಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು, ಹಾನಗಲ್ ನ ಕದಂಬರು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರ ಸಾಮಂತರಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು ಮತ್ತು ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ಶತಮಾನದವರೆಗೆ ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಕೊಂಕಣದಲ್ಲಿ ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು. ಅಂತೆಯೇ ಇನ್ನೂ ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಕದಂಬ ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಅವರು ಸಾಮಂತರಾಗಿ ಉಳಿದರು. ^[೪]

ಬಂಕಾಪುರದ ಕದಂಬರು

ಅವರು ಬನವಾಸಿಯ ಕದಂಬರಿಗೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಹಾನಗಲ್ ನ ಕದಂಬರಿಗೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.

ಬಯಲನಾಡಿನ ಕದಂಬರು

ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗರ ಪತನದ ನಂತರ, ಬಯಲನಾಡಿನ ಕದಂಬರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಈ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕವಿಯಮ್ಮರಸ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಇದನ್ನು ೧೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ಆಳಿದನು.

ನಾಗರಖಂಡದ ಕದಂಬರು

ನಾಗರಖಂಡದ ಕದಂಬರು ಹಾನಗಲ್ ನ ಮಯೂರವರ್ಮನ ವಂಶಸ್ಥರು, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಗವರ್ನರ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು, ನಾಗರಖಂಡವು ಬನವಾಸಿಯ ಈಶಾನ್ಯದ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಬನವಾಸಿಪುರದ ವರದ ಒಡೆಯರು ಎಂದು ಬಿರುದು ಪಡೆದರು, ಅವರ ರಾಜಧಾನಿ ಬಾಂಧವಪುರವಾಗಿತ್ತು. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಾನಗಲ್ ಕದಂಬರು ಕಲ್ಯಾಣಿಯ ಕಲಚೂರಿಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು, ಅದು ಅವರ ನಡುವೆ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ನಂತರ ಕಳಚುರಿಗಳ ಅಧೀನನಾದ ಸೋಮದೇವನ ೧೧೫೯ ಶಾಸನದ ಪ್ರಕಾರ ಕಲಚೂರಿಗಳು ಸೋಮದೇವನಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು, ಅವರು ಬನವಾಸಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದು ಸೋಮದೇವನಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು (೧೧೬೫ ರಲ್ಲಿ).

ಉಚ್ಚಂಗಿಯ ಕದಂಬರು

ಉಚ್ಚಂಗಿಯ ಕದಂಬರು ಹೆಸರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಬನವಾಸಿಯ ರಾಜರಾಗಿದ್ದರು, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಧಿಕಾರವು ಹಂಗಳದ ಕದಂಬರ ಬಳಿ ಉಳಿದಿದೆ.

ಹಂಗಳ ಕದಂಬರ ನಾಣ್ಯ

ಕದಂಬರ ನಾಣ್ಯಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ ಭಾರತೀಯ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಭಾರವಾದ ಮತ್ತು ಬಹುಶಃ ಶುದ್ಧವಾದವುಗಳಾಗಿವೆ. ^[೫] ಕದಂಬರು 2 ವಿಧದ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಪಂಚ್-ಮಾರ್ಕ್ಡ್ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಡೈ ಸ್ಟ್ರಕ್ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳು . ೧೦೭೫-೧೦೯೪ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಶಾಂತಿ ವರ್ಮಾ, ಚಿನ್ನದ ಪಂಚ್ ಗುರುತಿನ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ೧೦೬೫ ನಲ್ಲಿ, ಟೋಯಿಮಾದೇವ ಅವರು ಡೈ ಸ್ಟ್ರಕ್ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು (ಪಗೋಡಾ) ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು.

ಪಂಚ್ ಗುರುತಿನ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳು

ಜಯಸಿಂಹ II ಜಗದೇಕಮಲ್ಲನ ( ಚಾಲುಕ್ಯ ) ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕದಂಬ ಪಂಚ್-ಗುರುತಿನ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ನಾಣ್ಯವು ಹನುಮಂತನ ಕೇಂದ್ರ ಪಂಚ್ ಗುರುತು ಮತ್ತು ೪ ಹಿಮ್ಮುಖ ಸಿಂಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
೨ ಪ್ರಮುಖ ಪಂಚ್ ಗುರುತುಗಳು ೨ ಶ್ರೀ ವರ್ಣಮಾಲೆಗಳನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತವೆ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ದೇವಿಯನ್ನು ತೆಲುಗು-ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ.

ಡೈ ಸ್ಟ್ರಕ್ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳು ( ಪಗೋಡಾ )

ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೦೬೫ ರಲ್ಲಿ ಕದಂಬರ ತೋಯಿಮಾದೇವ ಮೊದಲ ಡೈ ಸ್ಟ್ರಕ್ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು .
ಕದಂಬರ ಚಿನ್ನದ ನಾಣ್ಯವು ಹನುಮಾನ್ ದೇವರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ, ಗೆರೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ವೃತ್ತ ಮತ್ತು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ವೃತ್ತದ ಒಳಗೆ, ಎರಡು ಚೂರಿಗಳು ಮತ್ತು ಶಂಖದಿಂದ ಸುತ್ತುವರಿದಿದೆ. ಸೂರ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಹ ಸೇರಿಸಿದೆ.

ಸಹ ನೋಡಿ

ಕದಂಬ ರಾಜವಂಶ
ಗೋವಾದ ಕದಂಬರು
ಕದಂಬ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ
ಹಂಗಳ
ಹಲಸಿ
ಬನವಾಸಿ
ವಜ್ಜದ II
ಭಾರತೀಯ ನಾಣ್ಯ
ಬಯಲನಾಡು (ವೈನಾಡು) ಕದಂಬರು

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

↑ "KADAMBAS OF HANGAL. (967-1347 A. D.)". Archived from the original on 29 November 2011. Retrieved 2009-03-20.
↑ Moraes, George M. (1990). The Kadamba Kula By George Moraes, Moraes M.George. ISBN 9788120605954. Retrieved 2009-03-20.
↑ "KADAMBAS OF GOA (966 A. D. to 1340 A. D.), SILAHARAS OF KOLHAPUR". Archived from the original on 29 November 2011. Retrieved 2009-03-20.
↑ "Minor Kadamba Kingdoms". Retrieved 2013-09-03.
↑ "The Kadambas of Hangal". Retrieved 2009-04-02.

[1] "KADAMBAS OF HANGAL. (967-1347 A. D.)". Archived from the original on 29 November 2011. Retrieved 2009-03-20.

[2] Moraes, George M. (1990). The Kadamba Kula By George Moraes, Moraes M.George. ISBN 9788120605954. Retrieved 2009-03-20.

[3] "KADAMBAS OF GOA (966 A. D. to 1340 A. D.), SILAHARAS OF KOLHAPUR". Archived from the original on 29 November 2011. Retrieved 2009-03-20.

[4] "Minor Kadamba Kingdoms". Retrieved 2013-09-03.

[5] "The Kadambas of Hangal". Retrieved 2009-04-02.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]