ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಸದಸ್ಯ:Ranjitha21/ಧೇನುಕ (ರಾಗ)

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು

ಶ್ರುತಿಸ್ವರರಾಗತಾಳ ಮೇಳಕರ್ತಅಸಂಪೂರ್ಣ ಮೇಳಕರ್ತ

ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು

ವರ್ಣಮ್ಕೃತಿಗೀತಂಸ್ವರಜತಿರಾಗಂ ತಾನಂ ಪಲ್ಲವಿತಿಲ್ಲಾನ

ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು

ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆವೇಣು ಪಿಟೀಲುಚಿತ್ರ ವೀಣನಾದಸ್ವರಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್

ತಾಳ: ಮೃದಂಗಘಟಂಮೋರ್ಸಿಂಗ್ಕಂಜೀರತವಿಲ್

ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ

ಸಂಗೀತಕಾರರು

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ - ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಗೀತಗಾರರು

ಧೇನುಕಾ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ೭೨ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದು ೯ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಧುನಿಬಿನ್ನಷಡ್ಜಂ [] [] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಸಿ ನಲ್ಲಿ ಷಡ್ಜಂ ಸಹಿತ ಧೇನುಕಾ ಮಾಪಕ

ಇದು ೨ ನೇ ಚಕ್ರ ನೇತ್ರದಲ್ಲಿ ೩ ನೇ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಹೆಸರು ನೇತ್ರ-ಗೋ . ಸ ರಿ ಗ ಮ ಪ ಧಾ ನಿ ಎಂಬುದು ಸ್ಮೃತಿ ನುಡಿಗಟ್ಟು. [] ಅದರ ಅರೋಹಣ ರಚನೆಯು (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಕೆಳಕಂಡಂತಿದೆ :

  • ಅರೋಹಣ : ಎಸ್ ಆರ್₁ ಜಿ₂ ಎಮ್₁ ಪಿ ಡಿ₁ ಎನ್₃ ಎಸ್
  • ಅವರೋಹಣ : ಎಸ್ ಎನ್₃ ಡಿ₁ ಪಿ ಎಮ್₁ ಜಿ₂ ಆರ್₁ ಎಸ್

(ಸುದ್ಧ ಋಷಭಂ, ಸಾಧಾರಣ ಗಾಂಧಾರಂ, ಸುದ್ಧ ಮಾಧ್ಯಮಂ, ಸುದ್ಧ ಧೈವತಂ, ಕಾಕಲಿ ನಿಷಾದಂ)

ಇದು ಮೇಳಕರ್ತರಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಗವಾಗಿದೆ .(ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದು ೪೫ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತವಾದ ಶುಭಪಂತುವರಾಳಿಗೆ ಸಮಾನವಾದ ಶುದ್ಧ ಮಾಧ್ಯಮ ಆಗಿದೆ.

ಅಸಂಪೂರ್ಣ ಮೇಳಕರ್ತ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ವೆಂಕಟಮಖಿನ್ ಸಂಕಲಿಸಿದ ಮೂಲ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಧುನಿಬಿನ್ನಷಡ್ಜಂ ೯ ನೇ ಮೇಳಕರ್ತವಾಗಿದೆ . ಸ್ಕೇಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ನೋಟುಗಳು ಧೇನುಕಾದಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತವೆ. []

ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಧೇನುಕಾವು ಕೆಲವು ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಸಂಯೋಜನೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಚಲನಚಿತ್ರ ಹಾಡುಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಹಾಡು ಚಲನಚಿತ್ರ ಸಂಯೋಜಕ ಗಾಯಕ
ಆಟ್ಟುವಿಠ್ಠಲ್ ಯಾರೋರುವರ್ ಅವಂಧನ್ ಮನಿಧನ್ ಎಂಎಸ್ ವಿಶ್ವನಾಥನ್ ಟಿಎಂ ಸೌಂದರರಾಜನ್
ಯೆನ ಸೊಗ ಕಡಾಯಿಯೇ ತೂರಲ್ ನಿನ್ನ ಪೊಚ್ಚು ಇಳಯರಾಜ ಮಲೇಷ್ಯಾ ವಾಸುದೇವನ್, ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ
ರೋಜಾ ಪೂನ್ತೋಟಮ್ ಕಣ್ಣುಕ್ಕುಲ್ ನಿಲವು ಪಿ. ಉನ್ನಿ ಕೃಷ್ಣನ್, ಅನುರಾಧ ಶ್ರೀರಾಮ್
ಕಾದಲ್ ರಾಗಮುಮ್ ಇಂದಿರಾ ಚಂದ್ರನ್ ಮನೋ, ಕೆ ಎಸ್ ಚಿತ್ರಾ
ಮಲ್ಲಿಗೈ ಪೂ ಕತಿಲೀಲೆ ಎನ್ನೆ ಪೇತೆ ರಾಸ ಮನೋ
ರಾತ್ರಿರಿ ನೇರಂ ರೈಲಾಡಿ ಓರಂ ಬ್ರಹ್ಮಾ ಎಸ್.ಪಿ.ಬಾಲಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಂ, ಎಸ್.ಜಾನಕಿ
ಮಾಯೋನೇ ಮಾಯೋನ್ ರಂಜನಿ–ಗಾಯತ್ರಿ
ಉಣ್ಣೋದ ನಡಂತ ವಿದುತಲೈ ಭಾಗ ೧ ಧನುಷ್, ಅನನ್ಯ ಭಟ್
ಉದಯ ಗೀತೆ ಪಾಡುವೆನ್ ಉದಯ ಗೀತಂ ಇಳಯರಾಜ ಎಸ್ಪಿ ಬಾಲಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ

ಸಂಬಂಧಿತ ರಾಗಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ವಿಭಾಗವು ಈ ರಾಗದ ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಂಶವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಧೇನುಕಾದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಗ್ರಹ ಭೇದವನ್ನು ಬಳಸಿ ಬದಲಾಯಿಸಿದಾಗ, ೩ ಇತರ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ, ಷಣ್ಮುಖಪ್ರಿಯ, ಚಿತ್ರಂಬರಿ ಮತ್ತು ಶೂಲಿನಿ .


ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

 

  1. ೧.೦ ೧.೧ Ragas in Carnatic music by Dr. S. Bhagyalekshmy, Pub. 1990, CBH Publications
  2. Raganidhi by P. Subba Rao, Pub. 1964, The Music Academy of Madras
  3. Shree Muthuswami Dikshitar Keerthanaigal, by A Sundaram Iyer, Music Book Publishers, Mylapore, Chennai