ಭವಾನಿ ನದಿ
ಭವಾನಿ ಭಾರತದ ಕೇರಳ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುವ ಭಾರತೀಯ ನದಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕೇರಳದ ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಹರಿಯುವ ಕೇರಳದ ೩ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.
ಹರಿವು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಭವಾನಿ ನದಿಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳ ನೀಲಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಿ, ಕೇರಳದ ಸೈಲೆಂಟ್ ವ್ಯಾಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿ ಮತ್ತೆ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಕಡೆಗೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಭವಾನಿ ನದಿಯು ೨೧೭ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಉದ್ದವಾಗಿದ್ದು, ನೈಋತ್ಯ ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ಮಾನ್ಸೂನ್‌ನಿಂದ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. ಇದರ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶವು ೦.೬೨ ಮಿಲಿಯನ್ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ತಮಿಳುನಾಡು (೮೭%), ಕೇರಳ (೯%) ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ (೪%) ಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳು ಕೊಯಮತ್ತೂರು ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಈರೋಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನದಿಯ ಸುಮಾರು ೯೦ ಪ್ರತಿಶತ ನೀರನ್ನು ಕೃಷಿ ನೀರಾವರಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ನದಿಯು ಭವಾನಿ ಬಳಿಯ ಕೂಡುತುರೈ ಪುಣ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾವೇರಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತದೆ. [೧]
ಉಪನದಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಪಶ್ಚಿಮ ಮತ್ತು ಪೂರ್ವ ವರಗರ್ ನದಿಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಹನ್ನೆರಡು ಪ್ರಮುಖ ನದಿಗಳು ದಕ್ಷಿಣ ನೀಲಗಿರಿ ಇಳಿಜಾರುಗಳನ್ನು ಬರಿದಾಗಿಸುವ ಭವಾನಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಮುಕ್ಕಲಿಯಲ್ಲಿ, ಭವಾನಿ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕೆ ಹಠಾತ್ ೧೨೦-ಡಿಗ್ರಿ ತಿರುವು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ೨೫ ಕಿಮೀ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಅಟ್ಟಪ್ಪಾಡಿ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಮೂಲಕ. ಉತ್ತರದಿಂದ ಬರುವ ಕುಂದಾ ನದಿಯಿಂದ ಇದು ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯದಿಂದ ಹರಿಯುವ ಸಿರುವಣಿ ನದಿ, ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ತೊರೆ ಮತ್ತು ಕೊಡುಂಗರಪಳ್ಳಂ ನದಿಗಳು ಕೇರಳ - ತಮಿಳುನಾಡು ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಭವಾನಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತವೆ. [೨] ನಂತರ ನದಿಯು ನೀಲಗಿರಿಯ ತಳದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯದಿಂದ ಬರುವ ಕೂನೂರ್ ನದಿಯೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ ಮೆಟ್ಟುಪಾಳ್ಯಂನ ಬಾತ್ರಾ ಕಾಳಿಯಮ್ಮನ್ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಬಳಿ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ.
ಸುಮಾರು ೩೦ ಕಿಮೀ ಕೆಳಗಡೆ, ಮುದುಮಲೈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಪ್ರಮುಖ ಉಪನದಿಯಾದ ಮೋಯರ್ ನದಿಯು ವಾಯುವ್ಯದಿಂದ ಹರಿಯುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಇದು ನೀಲಗಿರಿಯ ಉತ್ತರ ಇಳಿಜಾರುಗಳು ಮತ್ತು ಬಿಲ್ಗಿರಿ ಬೆಟ್ಟಗಳ ದಕ್ಷಿಣ ಇಳಿಜಾರುಗಳ ನಡುವಿನ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ಹರಿಸುತ್ತದೆ. ಮೋಯಾರ್ ನಂತರ ಇದು ಲೋವರ್ ಭವಾನಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನಿಂದ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ, ಈರೋಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಸತ್ಯಮಂಗಲಂ ಬಳಿ ಲೋವರ್ ಭವಾನಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಕಾಲುವೆಗೆ ನೀರು ನೀಡುತ್ತದೆ. ನದಿಯು ೧೬೦ ಕಿಮೀ ಉದ್ದವನ್ನು ಈರೋಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮೂಲಕ, ಕೊಡಿವೇರಿ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಮೂಲಕ, ಗೋಬಿಚೆಟ್ಟಿಪಾಳ್ಯಂ ಬಳಿ, ಕೃಷಿ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಅರಕ್ಕನ್‌ಕೊಟ್ಟೈ ಮತ್ತು ತಾಡಪಲ್ಲಿ ಕಾಲುವೆಗಳಿಗೆ ನೀರುಣಿಸುತ್ತದೆ. [೩] ಆಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ನದಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ಕಾಳಿಂಗರಾಯನು ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ೧೨೮೩ ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. ಕಾಳಿಂಗರಾಯನ ನೀರಾವರಿ ಕಾಲುವೆ [೪]
ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಭವಾನಿಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಭಾರತದ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಈರೋಡ್ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಭವಾನಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಇದೆ. [೫] ಈ ಅಣೆಕಟ್ಟು ವಿಶ್ವದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಣ್ಣಿನ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. [೬] ಈ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಸತ್ಯಮಂಗಲದ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕಿನಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೬ ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಗೋಬಿಚೆಟ್ಟಿಪಾಳ್ಯದಿಂದ ೩೫ ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. [೭] ಲೋವರ್ ಭವಾನಿ ಯೋಜನೆಯು ೧೯೪೮ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದ ಮೊದಲ ಪ್ರಮುಖ ನೀರಾವರಿ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೫೬ ಬಳಕೆಗೆ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು. ಅಣೆಕಟ್ಟನ್ನು ೨೧೦ ಮಿಲಿಯನ್ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಅಣೆಕಟ್ಟು ೮ ಕಿಮೀ ಉದ್ದವುದೆ ಮತ್ತು ೪೦ ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರವಿದೆ. ಜಲಾಶಯದ ಪೂರ್ಣ ಮಟ್ಟ ೧೨೦ ಅಡಿಯಾಗಿದ್ದು ಮತ್ತು ಅಣೆಕಟ್ಟು ೩೨.೮*೧೦^೯ ಕ್ಯೂಸೆಕ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. [೮] ಅಣೆಕಟ್ಟು ಎರಡು ಜಲವಿದ್ಯುತ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಒಂದು ಪೂರ್ವದಂಡೆ ಕಾಲುವೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಭವಾನಿ ನದಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಒಂದು ೧೬ ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇನ್ನೊಂದು ೩೨ ಮೆಗಾವ್ಯಾಟ್ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಕೊಡಿವೇರಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕೊಡಿವೇರಿ ಅಣೆಕಟ್ಟು ಪಶ್ಚಿಮ ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಗೋಬಿಚೆಟ್ಟಿಪಾಳ್ಯಂ ಬಳಿ ಭವಾನಿ ನದಿಯ ಮೇಲೆ ಇದೆ. ಅಣೆಕಟ್ಟು ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ೧೫ ರ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಗೋಬಿಚೆಟ್ಟಿಪಾಳ್ಯಂನಿಂದ ಸತ್ಯಮಂಗಲದ ಕಡೆಗೆ ೧೫ ಕಿಮೀ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದನ್ನು ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ೧೧೨೫ ರಲ್ಲಿ ಕೊಂಗಾಲ್ವಾನ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದನು. [೯]
ಮಾಲಿನ್ಯ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ನದಿಯ ಕೈಗಾರಿಕಾ, ಪುರಸಭೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಕಳಪೆ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನದಿ ನೀರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುವ ಜನರು, ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಮೇಲೆ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. [೧೦]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Performing rituals at Kooduthurai becomes risky". The Hindu. 23 October 2012. Retrieved 25 April 2019.
- ↑ "Human chain formed against Kerala's plan to build dam on River Siruvani". NDTV. 26 June 2012. Archived from the original on 14 July 2014. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ Indian Archaeology, a Review. Archaeological Survey oIndia. 1994.
- ↑ "Kalingarayan Canal is 725 years old". The Hindu. 2007-01-17. Archived from the original on 19 August 2010. Retrieved 29 January 2016.
- ↑ "Tourist Information for Erode district". Government of Tamil Nadu. Archived from the original on 6 March 2016. Retrieved 1 February 2016.
- ↑ "Uniqueness of Bhavanisagar dam" (PDF). CSTI. Archived from the original (PDF) on 11 ಮಾರ್ಚ್ 2016. Retrieved 1 February 2016.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ "Bhavanisagar dam" (PDF). TNAU. Retrieved 1 February 2016.
- ↑ "Uniqueness of Bhavanisagar dam" (PDF). CSTI. Archived from the original (PDF) on 11 ಮಾರ್ಚ್ 2016. Retrieved 1 February 2016.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help)"Uniqueness of Bhavanisagar dam" Archived 2022-05-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. (PDF). CSTI. Retrieved 1 February 2016.{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Indian Archaeology, a Review. Archaeological Survey of India. 1994.Indian Archaeology, a Review. Archaeological Survey of India. 1994.
- ↑ "River Bhavani". rainwaterharvesting.org. Archived from the original on 26 ಫೆಬ್ರವರಿ 2020. Retrieved 8 August 2007.