ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ದೇವನಾಗರಿ
Devanāgarī
Rigveda manuscript in Devanagari (early 19th century)
ವರ್ಗabugida
ಭಾಷೆಗಳುSeveral Indian languages and Nepali Languages, including Sanskrit, Hindi, Awadhi, Marathi, Pahari (Garhwali and Kumaoni), Nepali, Bhili, Konkani, Bhojpuri, Magahi, Kurukh, Nepal Bhasa, and Sindhi. Sometimes used to write or transliterate Sherpa, Kashmiri and Punjabi. Formerly used to write Gujarati.
ಸಮಯಾವದಿc. 1200–present
Parent systems
Brāhmī
Child systemsGujarati
Moḍī
Ranjana
Canadian Aboriginal syllabics[೧]
Sister systemsSharada
ISO 15924Deva, 315
DirectionLeft-to-right
Unicode aliasDevanagari
Unicode rangeU+0900–U+097F Devanagari,
U+A8E0–U+A8FF Devanagari Extended,
U+1CD0–U+1CFF Vedic Extensions
This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters.
ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಋಗ್ವೇದ ಮಂತ್ರ

ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಲಿಪಿ. ದೇವನಾಗರಿ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಹಿಂದಿ, ಮರಾಠಿ, ನೇಪಾಲಿ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದಲ್ಲದೆ ಭೋಜಪುರಿ, ಕೊಂಕಣಿ, ಮೈಥಿಲಿ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲೂ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನವರೆಗೂ ಗುಜರಾಥಿಭಾಷೆಯಲ್ಲೂ ಉಪಯೋಗವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದೇವನಾಗರಿ ಭಾರತ, ನೇಪಾಳ, ಟಿಬೆಟ್, ಮತ್ತು ಆಗ್ನೇಯ ಏಷ್ಯಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮಿಕ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಇದು "ಸಿದ್ಧಂ", "ಶಾರದಾ" ಮತ್ತು "ಗುಪ್ತಾ" ಲಿಪಿಗಳಿಂದ ಇಳಿದು ಬಂದಿದೆ. "ನಗರಿ" ಎಂಬೊಂದು "ಗುಪ್ತಾ" ರೂಪಾಂತರ ಲಿಪಿ, ಕ್ರಿ.ಶ ೭ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿದ್ದುದ್ದೆಂದು ತಿಳಿದು ಬಂದಿದೆ. ದೃಢೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ; ಕೃ.ಶ ೧೨೦೦ಯನಂತರ ನಗರೀ, ಕ್ರಮೇಣ "ಸಿದ್ಧಂ" ಮತ್ತು "ಶಾರದಾ" ಲಿಪಿಗಳ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿತು.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. Andrew Dalby (2004:139) Dictionary of Languages