ಕೃಷ್ಣಾ ಸೋಬ್ತಿ
ಕೃಷ್ಣಾ ಸೋಬ್ತಿ (18 ಫೆಬ್ರವರಿ 1925 - 25 ಜನವರಿ 2019) ಒಬ್ಬ ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯ ಕಾದಂಬರಿ ಬರಹಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಂಧಕಾರ್ತಿ. [೧] [೨] ಅವರು 1980 ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಜಿಂದಗಿನಾಮ [೧] ಕಾದಂಬರಿಗಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು ಮತ್ತು 1996 ರಲ್ಲಿ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಅನ್ನು ಪಡೆದರು. [೩] 2017 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. [೩]
ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ತಮ್ಮ 1966 ರ ಕಾದಂಬರಿ ಮಿತ್ರೋ ಮರಾಜನಿ ಗಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ದಿಟ್ಟ ಚಿತ್ರಣವಾಗಿದೆ. ಅವರು 1981 ರಲ್ಲಿ ಶಿರೋಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, 1982 ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಹಿಂದಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ದೆಹಲಿಯ ಶಲಾಕಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ [೪] ಮತ್ತು 2008 ರಲ್ಲಿ ಜೀವಮಾನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ 1999 ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಕಥಾ ಚೂಡಾಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಕೆಕೆ ಬಿರ್ಲಾ ಫೌಂಡೇಶನ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ವ್ಯಾಸ್ ಸಮ್ಮಾನ್ಗೆ ಸಮಯ ಸರ್ಗಮ್ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. [೫]
ಹಿಂದಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಭವ್ಯ ಹೆಸರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ, [೬] ಕೃಷ್ಣ ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ಈಗ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿರುವ ಪಂಜಾಬ್ನ ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು, ಅವರು ಹಶ್ಮತ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಬರಹಗಾರರು ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರ ಲೇಖನಿ ಭಾವಚಿತ್ರಗಳ ಸಂಕಲನವಾದ ಹಮ್ ಹಶ್ಮತ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಆಕೆಯ ಇತರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ದಾರ್ ಸೆ ಬಿಚ್ಚೂರಿ, ಸೂರಜ್ಮುಖಿ ಅಂಧೆರೆ ಕೆ, ಯಾರೋನ್ ಕೆ ಯಾರ್, ಜಿಂದಗಿನಮಾ . ನಫೀಸಾ, ಸಿಕ್ಕಾ ಬದಲ್ ಗಯಾ, ಬದಲೋಮ್ ಕೆ ಘೆರೆ ಅವರ ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು. [೧] ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಸೋಬ್ತಿ ಏಕ ಸೊಹಾಬತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧] ಅವರ ಹಲವಾರು ಕೃತಿಗಳು ಈಗ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಮತ್ತು ಉರ್ದು ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. [೭]
2005 ರಲ್ಲಿ, ಕಥಾ ಬುಕ್ಸ್ನ ರೀಮಾ ಆನಂದ್ ಮತ್ತು ಮೀನಾಕ್ಷಿ ಸ್ವಾಮಿ ಅವರಿಂದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ದಿ ಹಾರ್ಟ್ ಹ್ಯಾಸ್ ಇಟ್ಸ್ ರೀಸನ್ಸ್ಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾದ ದಿಲ್-ಒ-ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷಾ ಕಾದಂಬರಿ ಅನುವಾದ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಸ್ವರ್ಡ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತು. [೮] ಅವರ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತುಸ್ವೀಡಿಷ್, ರಷ್ಯನ್ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಂತಹ ಬಹು ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨]
ಜೀವನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು 18 ಫೆಬ್ರವರಿ 1925 ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಪಂಜಾಬ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಜಲಾಲ್ಪುರ್ ಸೊಬ್ಟಿಯಾನ್ ಸಿಟಿ ಗುಜರಾತ್ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು, ( ಗುಜರಾತ್, ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಭಾಗವಾಯಿತು). [೨] [೧] ಅವರು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಶಿಮ್ಲಾದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. ಆಕೆ ತನ್ನ ಮೂವರು ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರೊಂದಿಗೆ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋದಳು ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಕುಟುಂಬವು ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತು. [೯] ಅವರು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಾಹೋರ್ನ ಫತೇಚಂದ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಭಾರತ ವಿಭಜನೆಯಾದಾಗ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. [೯] ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ತಕ್ಷಣವೇ, ಅವರು , ಭಾರತದ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಸಿರೋಹಿಯ ಬಾಲಕ-ಮಹಾರಾಜ ಮಹಾರಾಜ ತೇಜ್ ಸಿಂಗ್ರ ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [೯] ಆಕೆಯ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ 70 ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬವನ್ನು ದಾಟಿದಾಗ, ಅವರು ಡೋಗ್ರಿ ಬರಹಗಾರ ಶಿವನಾಥ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಶಿವನಾಥ್ ಅವರು ಕಾಕತಾಳೀಯವಾಗಿ, ಅವರು ಹುಟ್ಟಿದ ಅದೇ ವರ್ಷದ ಅದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು. [೧೦] ಪೂರ್ವ ದೆಹಲಿಯ ಪಟ್ಪರ್ಗಂಜ್ ಬಳಿಯ ಮಯೂರ್ ವಿಹಾರ್ನಲ್ಲಿರುವ ಅವರ ಫ್ಲಾಟ್ನಲ್ಲಿ ದಂಪತಿಗಳು ನೆಲೆಸಿದರು. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಶಿವನಾಥ್ ನಿಧನರಾದರು, ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣಾ ಅದೇ ಅಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ಬರವಣಿಗೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವಾಗ ಸೊಬ್ತಿಯವರು ಭಾಷಾವೈಶಿಷ್ಟ್ಯದ ಪಂಜಾಬಿ ಮತ್ತು ಉರ್ದುವಿನ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು, ನಂತರ ರಾಜಸ್ಥಾನಿಯನ್ನೂ ಬಳಸತೊಡಗಿದರು. [೧೧] ಉರ್ದು, ಪಂಜಾಬಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಮಿಲನವು ಆಕೆಯ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾದ ಭಾಷೆಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. [೨] ಆಕೆ ಹೊಸ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದರಲ್ಲಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಆಕೆಯ ಕಥೆಗಳಲ್ಲಿನ ಪಾತ್ರಗಳು 'ದಟ್ಟ', 'ಧೈರ್ಯ' ಮತ್ತು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ. [೨] ಅವರು ಬರೆಯುತ್ತಿರುವ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ ಆಡುಭಾಷೆಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳಿಗೆ ದೃಢೀಕರಣವನ್ನು ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [೧೨] ಆಕೆಯ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಇತರ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸುವಲ್ಲಿನ ತೊಂದರೆಗೆ ಇದು ಒಂದು ಕಾರಣ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧೩] ಸೋಬ್ತಿ ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಸ್ತ್ರೀ ಗುರುತು ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತವೆಯಾದರೂ, ಅವರು 'ಮಹಿಳಾ ಬರಹಗಾರ' ಎಂದು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿಯಾಗಿ ಪುರುಷ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳೆರಡನ್ನೂ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ್ದಾರೆ. [೧೪]
ಆಕೆಯ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಭಾಷಾವೈಶಿಷ್ಟ್ಯ, ವಿಷಯಗಳ ಆಯ್ಕೆಯೂ ಸಹ ಕೆಲವು ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದೆ. ಅವಳು ತನ್ನ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಶ್ಲೀಲತೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾಳೆ, ಆಗಾಗ್ಗೆ ಅನಪೇಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿಯು "ಅಸಾಹಿತ್ಯಿಕ" ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೫] ಆಕೆಯು ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಗೀಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾಳೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆಕೆಯ ಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿನ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ವಿವರಣೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಮಹಿಳೆಯ ಪಾತ್ರದ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಇರುತ್ತದೆ, [೧೫] ಮತ್ತು ಆಕೆ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಪ್ರತಿ ಕೃತಿಯೂ ಒಬ್ಬ ತೀವ್ರವಾದ ಲೈಂಗಿಕತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. . ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಸೋಬ್ತಿ ಏಕ ಸೊಹಾಬತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧] ಅವರ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಬಹು ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡಿಷ್, ರಷ್ಯನ್ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಂತಹ ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨]
ಸೋಬ್ತಿ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಲಾಮಾ (ಒಬ್ಬ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಬೌದ್ಧ ಪಾದ್ರಿ ಬಗ್ಗೆ) ಎಂಬ ಕಥೆಗಳ ಜೊತೆ ಮತ್ತು ನಫೀಸಾ ೧೯೪೪ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ , ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಬರಹಗಾರರಾಗಿ ನೆಲೆಯಾದರು. [೧೨] ಅದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿಕ್ಕಾ ಬಾದಲ್ ಗಯಾ ಎಂಬ ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಥೆಯನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಅದನ್ನು ಅವರು ಸಚ್ಚಿದಾನಂದ ವಾತ್ಸ್ಯಾಯನ್, ಸಹ ಬರಹಗಾರ ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಸಂಪಾದಕ ಪ್ರತೀಕ್ ಅವರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು, ಅವರು ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಲ್ಲದೆ ಅದನ್ನು ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. [೧೧] ಸೋಬ್ತಿ ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು ವೃತ್ತಿಪರವಾಗಿ ಬರೆಯುವ ತನ್ನ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಿತು ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೧೧]
ಜಿಂದಗಿನಾಮ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಬ್ತಿ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಚನ್ನಾ ದ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯನ್ನು, 1952 ರಲ್ಲಿ ಅಲಹಾಬಾದ್ ನ ಲೀಡರ್ ಪ್ರೆಸ್ ಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು [೯] ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯು ಅಂಗೀಕಾರವಾಗಿ ಮುದ್ರಣವಾಯಿತು, ಆದಾಗ್ಯೂ ಅದರ ಕರಡು ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದಾಗ, ಮುದ್ರಣಾಲಯವು ಪಠ್ಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಸೋಬ್ತಿ ಕಂಡುಕೊಂಡು ಮುದ್ರಣವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಕಳುಹಿಸಿದರು. ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ಪಂಜಾಬಿ ಮತ್ತು ಉರ್ದು ಪದಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಂಸ್ಕೃತ ಪದಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಭಾಷಾ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. [೯]
ಅವಳು ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಣೆಯಿಂದ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಂಡಳು ಮತ್ತು ಮುದ್ರಿತ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡಲು ಪಾವತಿಸಿದಳು. [೯] ನಂತರ ಆಕೆಯನ್ನು ರಾಜಕಮಲ್ ಪ್ರಕಾಶನದ ಪ್ರಕಾಶಕರಾದ ಶೀಲಾ ಸಂಧು ಅವರು ಹಸ್ತಪ್ರತಿಯನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಮನವೊಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ರಾಜ್ಕಮಲ್ ಪ್ರಕಾಶನವು 1979 ರಲ್ಲಿ ಜಿಂದಗಿನಾಮ: ಜಿಂದಾ ರುಖ್ ಎಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮರುಬರಹದ ನಂತರ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. [೯] ಸೊಬ್ತಿ ಅವರು 1980 ರಲ್ಲಿ ಜಿಂದಗಿನಾಮಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದರು.
ಜಿಂದಗಿನಾಮ : ಜಿಂದಾ ರುಖ್ 1900 ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ನ ಹಳ್ಳಿಯೊಂದರ ಗ್ರಾಮೀಣ ಜೀವನದ ದಾಖಲೆಯಾಗಿದೆ, ಅದು ಆ ಕಾಲದ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾಳಜಿಗಳನ್ನು ಕೂಡ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. [೧೦] ಇದನ್ನು ಲೇಖಕಿ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕಿ ತ್ರಿಶಾ ಗುಪ್ತಾ ಅವರು "ಹಿಂದಿ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ಭಾಗ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೯] ಮುನ್ಷಿ ಪ್ರೇಮಚಂದ್ ಅವರ ನಂತರ ಹಿಂದಿ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ "ರೈತರ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಮಗ್ರ, ಸಹಾನುಭೂತಿ ಮತ್ತು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆ" ಎಂದು ವಿಮರ್ಶಕ ನಂದ್ ಕಿಶೋರ್ ನವಲ್ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೧೬]
- ಅಮೃತಾ ಪ್ರೀತಮ್ ವಿರುದ್ಧ ದಾವೆ
ಜಿಂದಗಿನಾಮ ಮರುಪ್ರಕಟಿತವಾದ ನಂತರ, ಕವಿ, ಕಾದಂಬರಿಕಾರ ಮತ್ತು ಪ್ರಬಂಧಕಾರ ಅಮೃತಾ ಪ್ರೀತಮ್ ಹರ್ದತ್ ಕಾ ಜಿಂದಗಿನಮಾ ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಸೋಬ್ತಿ 1984 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಮ್ ವಿರುದ್ಧ ಹಾನಿಗಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದರು,ಅಮೃತಾ ಪ್ರೀತಮ್ ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕದ್ದೇ ರೀತಿಯ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಬಳಕೆಯ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ಹಕ್ಕುಸ್ವಾಮ್ಯವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. [೧೭] ದಾವೆಯು 26 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದು 2011 ರಲ್ಲಿ, ಅಂದರೆ ಪ್ರೀತಮ್ ಅವರ ಸಾವಿನ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಪ್ರೀತಮ್ ಪರವಾಗಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಲಾಯಿತು [೧೭] ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರೀತಮ್ ಮತ್ತು ಸೋಬ್ತಿ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಮೂಲ ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಸಾಕ್ಷ್ಯದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಯು ನಾಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದುದು ಕೆಲ ಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿಳಂಬದ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. [೧೮] ಸೊಬ್ತಿ ಅವರು ಮೊಕದ್ದಮೆಯ ಫಲಿತಾಂಶದ ಬಗ್ಗೆ ನಿರಾಶೆಯನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಟ್ರೈಲಾಜಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಜಿಂದಗಿನಾಮವನ್ನು ಬರೆಯುವ ಅವರ ಮೂಲ ಯೋಜನೆಗೆ ವ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಅಡ್ಡಿಯಾಯಿತು. [೧೧] [೧೮]
ಇತರ ಕೃತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೋಬ್ತಿ ಹಲವಾರು ಇತರ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. 1958 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ದಾರ್ ಸೆ ಬಿಚಾಡಿ ( ಮನೆಯ ಬಾಗಿಲಿನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ), ಇದು ಭಾರತದ ವಿಭಜನಾಪೂರ್ವದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೊಂದಿದ್ದು ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಗಡಿಗಳನ್ನು ದಾಟಿದ ಮದುವೆಯಿಂದ ಜನಿಸಿದ ಮಗುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿತ್ತು. [೧೨] ಇದರ ನಂತರ 1966 ರ ಮಿತ್ರೊ ಮರ್ಜಾನಿ ( ಗೆಳೆಯರೇ ನಿಮಗೆ ಧಿಕ್ಕಾರ!) ಗ್ರಾಮೀಣ ಪಂಜಾಬ್ನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಕಾದಂಬರಿಯಾಗಿದ್ದು ಯುವ ವಿವಾಹಿತ ಮಹಿಳೆಯ ಹುಡುಕಾಟ ಮತ್ತು ಅವಳ ಲೈಂಗಿಕತೆಯ ಪ್ರತಿಪಾದನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. [೧೨] ಮಿತ್ರೋ ಮರ್ಜಾನಿಯನ್ನು ಗೀತಾ ರಾಜನ್ ಮತ್ತು ರಾಜಿ ನರಸಿಂಹ ಅವರು ಟು ಹೆಲ್ ವಿತ್ ಯು, ಮಿತ್ರೋ ಎಂದು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ಗೆ ಅನುವಾದಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸೋಬ್ತಿಯನ್ನು ಖ್ಯಾತಿಗೆ ತಂದರು. [೧೯] ವಿದ್ವಾಂಸ ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕ ನಿಖಿಲ್ ಗೋವಿಂದ್ ಅವರು ಮಿತ್ರೋ ಮರ್ಜಾನಿ "ಹಿಂದಿ ಕಾದಂಬರಿಯು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯ ಸ್ಟ್ರೈಟ್ಜಾಕೆಟ್ನಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಅಥವಾ 'ಮಹಿಳಾ ಕಥನಕ'ದ ಹೆಚ್ಚು ರೂಢಮಾದರಿಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳಿಂದ ಹೊರಬರಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. [೧೯] ಅವರ ಮುಂದಿನ ಕಾದಂಬರಿ, ಸೂರಜ್ಮುಖಿ ಅಂಧೆರೆ ಕೆ ( ಸನ್ಫ್ಲವರ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಡಾರ್ಕ್ ) 1972 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು, ಅದು ಬಾಲ್ಯದ ಶೋಷಣೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಮಹಿಳೆಯ ಹೋರಾಟದ ಕುರಿತಾಗಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು 1968 ರಲ್ಲಿ ಯಾರೋನ್ ಕೆ ಯಾರ್ ಮತ್ತು ಟಿನ್ ಪಹಾರ್ ಎಂಬ ಎರಡು ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದರು . [೧೨] ಏ ಲಡ್ಕಿ, ಎಂಬ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾದಂಬರಿ, ಮರಣಶಯ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಮುದುಕಿ ಮತ್ತು ಅವಳ ಒಡನಾಡಿ ಮತ್ತು ದಾದಿಯಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಮಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. [೧೨] ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಾದ, ಗುಜರಾತ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಸೆ ಗುಜರಾತ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ತಕ್ ( ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಗುಜರಾತದಿಂದ ಭಾರತದ ಗುಜರಾತಕ್ಕೆ) ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯನ್ನು ಸಹ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. [೧೧] ಆಕೆಯ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾದಂಬರಿ ದಿಲ್-ಒ-ಡ್ಯಾನಿಶ್ ( ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸು ). [೨]
ಕಥೆ-ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]1960 ರ ದಶಕದಿಂದ ಆರಂಭಗೊಂಡು, ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ಹಶ್ಮತ್ ಎಂಬ ಪುರುಷ ಗುಪ್ತನಾಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಕಿರು ಪರಿಚಯಗಳ ಮತ್ತು ಅಂಕಣಗಳ ಸರಣಿಯನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿ 1977 ರಲ್ಲಿ ಹಮ್ ಹಶ್ಮತ್ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದೆ ಅದು ಪ್ರೊಫೈಲ್ಗಳು ಭೀಷಮ್ ಸಾಹ್ನಿ, ನಿರ್ಮಲ್ ವರ್ಮಾ, ಮತ್ತು ನಾಮವಾರ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಪರಿಚಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. [೧೨] ಆಕೆ ತನ್ನ ಗುಪ್ತನಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ನಮ್ಮಿಬ್ಬರಿಗೂ ವಿಭಿನ್ನ ಗುರುತುಗಳಿವೆ. ನಾನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತೇನೆ, ಮತ್ತು ಅವನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ; ನಾನು ಹಳಬಳು, ಅವನು ಹೊಸ ಮತ್ತು ತಾಜಾ; ನಾವು ವಿರುದ್ಧ ದಿಕ್ಕುಗಳಿಂದ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತೇವೆ." [೨೦] ಹಶ್ಮತ್ ಎಂದು ಬರೆದ ಅವರ ಅಂಕಣಗಳು ಲೇಖಕ ಅಶೋಕ್ ವಾಜಪೇಯಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಲೇಖಕರು ಮತ್ತು ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಪ್ರಶಂಸೆಯನ್ನು ಗಳಿಸಿವೆ, ಅವರು "ಲೇಖಕರ ಬಗ್ಗೆ ಇಷ್ಟು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಯಾರೂ ಬರೆದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. [೯] ಹಾಗೆಯೇ ಸುಕೃತಾ ಪೌಲ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರಿಂದ, ಪುರುಷ ಗುಪ್ತನಾಮದ ಬಳಕೆಯು ಸೋಬ್ತಿಗೆ ತನ್ನ ಗೆಳೆಯರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಬಂಧವಿಲ್ಲದೆ ಬರೆಯಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೯]
ಕೃತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅವರ ಕೆಲವು ಪ್ರಮುಖ ಕೃತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕೆಳಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಕಾದಂಬರಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಜಿಂದಗಿನಾಮ [೧]
- ಮಿತ್ರೋ ಮರ್ಜಾನಿ [೨]
- ದಾರ್ ಸೆ ಬಿಚ್ಚುಡಿ [೨]
- ಸೂರಜ್ಮುಖಿ ಅಂಧೆರೆ ಕೆ [೧]
- ಯಾರೋನ್ ಕೆ ಯಾರ್ (ಸ್ನೇಹಿತರ ಸ್ನೇಹಿತ) [೨೧]
- ಸಮಯ್ ಸರ್ಗಮ್ (ಟೈಮ್ಸ್ ಮ್ಯೂಸಿಕಲ್ ನೋಟ್ಸ್) [೨೧]
- ಐ ಲಡಕಿ [೨]
- ಜಿಂದಗಿನಾಮ [೨]
- ದಿಲ್-ಒ-ಡ್ಯಾನಿಶ್ [೨]
- ಬಾದಲೋನ್ ಕೆ ಘೆರೆ (ಮೋಡಗಳ ವೃತ್ತಗಳು) [೨೧]
- ಗುಜರಾತ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಸೆ ಗುಜರಾತ್ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ (ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಗುಜರಾತ್ನಿಂದ ಭಾರತದ ಗುಜರಾತ್ಗೆ) [೨೧]
- ಹಮ್ ಹಶ್ಮತ್ [೨೨]
- ಟಿನ್ ಪಹಾಡ್ [೨೧]
- ಮುಕ್ತಿಬೋಧ್: ಏಕ್ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಸಹಿ ಕಿ ತಲಾಶ್ ಮೇ, (ಮುಕ್ತಿಬೋಧ್: ಹಕ್ಕಿನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ) [೨೧]
- ಶಬ್ದೋನ್ ಕೆ ಅಲೋಕ್ ಮೇ, (ಪದಗಳ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ), [೨೧]
- ಸೋಬ್ತಿ ಏಕ್ ಸೊಹಬತ್, (ಸೊಬ್ತಿ: ಎ ಕಂಪನಿ), [೨೧]
- ಲೇಖಕ್ ಕಾ ಜನತಂತ್ರ, (ಎ ರೈಟರ್ಸ್ ಡೆಮಾಕ್ರಸಿ) [೨೧]
- ಮಾರ್ಫತ್ ಡಿಲ್ಲಿ, (C/O ದೆಹಲಿ) [೨೧]
- ಜೈನಿ ಮೆಹರ್ಬನ್ ಸಿಂಗ್ [೨೨]
- ಬುದ್ಧ ಕಾ ಕಮಂಡಲ ಲದ್ದಾಖ್ [೨೨]
ಅನುವಾದಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- To hell with you Mitro! ( ಮಿತ್ರೋ ಮರ್ಜಾನಿ ) [೧೯]
- Memory's Daughter( ದಾರ್ ಸೆ ಬಿಚ್ಚುಡಿ ) [೨]
- ಕೇಳು ಹುಡುಗಿ ( ಐ ಲಡ್ಕಿ ) [೨]
- ಜಿಂದಗಿನಮಃ – ಜಿಂದಾ ರುಖ್ (ಉರ್ದು) [೨]
- ಹೃದಯವು ಅದರ ಕಾರಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ( ದಿಲ್-ಒ-ಡ್ಯಾನಿಶ್ ) [೭]
ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸೊಬ್ತಿ ಅವರು 1980 ರಲ್ಲಿ ಜಿಂದಗಿನಾಮಕ್ಕಾಗಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು [೧] 1996 ರಲ್ಲಿ ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿಯ ಫೆಲೋ ಆಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು, [೩] ಅವರ ನೇಮಕಾತಿಯ ನಂತರ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿದ ಉಲ್ಲೇಖದಲ್ಲಿ, ಅಕಾಡೆಮಿಯು ಅವರ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದೆ, "ತಮ್ಮ ಐದು ದಶಕಗಳ ಸುದೀರ್ಘ ಸೃಜನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಹೊಸ ಒಳನೋಟಗಳು ಮತ್ತು ಆಯಾಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ನವೀಕರಿಸುತ್ತಾ, ಕೃಷ್ಣ ಸೋಬ್ತಿ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ನಿಜವಾದ ಆಟದ ಮೈದಾನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಆಕೆ ಈ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಸಾಧಾರಣ ಕನ್ನಡಿ ಹಿಡಿದಿದ್ದಾಳೆ." [೨೩] 2015 ರಲ್ಲಿ, ದಾದ್ರಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗಲಭೆಗಳ ನಂತರ ಸರ್ಕಾರದ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯತೆ, ವಾಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕಳವಳಗಳು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ ಬರಹಗಾರರ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಸಚಿವರು ಮಾಡಿದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಅವರು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಎರಡನ್ನೂ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿದರು. [೨೪]
2010 ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಪದ್ಮಭೂಷಣವನ್ನು ನೀಡಿತು, ಅದನ್ನು ಅವರು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು, "ಲೇಖಕಿಯಾಗಿ, ನಾನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದ ಅಂತರವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಾನು ಸರಿಯಾದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ." [೨೫] ಅವರು 2017 ರಲ್ಲಿ 'ಭಾರತೀಯ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಹೊಸ ದಾರಿ ತೋರುವ ಕೊಡುಗೆ'ಗಾಗಿ ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. [೩] 'ಸೋಬ್ತಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಬರಹಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಭಾಷೆಯು ಹಿಂದಿ, ಉರ್ದು ಮತ್ತು ಪಂಜಾಬಿ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರ ಪಾತ್ರಗಳು ಯಾವಾಗಲೂ ದಿಟ್ಟ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದು ಸಮಾಜವು ಎಸೆಯುವ ಎಲ್ಲಾ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ' ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ಜ್ಞಾನಪೀಠವು ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ. [೨೬]
ಅವರು ಶಿರೋಮಣಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (1981), [೧] ಮೈಥಿಲಿ ಶರಣ್ ಗುಪ್ತ್ ಸಮ್ಮಾನ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಭಾಜನರಾಗಿದ್ದರು. [೨]
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ ೧.೦೦ ೧.೦೧ ೧.೦೨ ೧.೦೩ ೧.೦೪ ೧.೦೫ ೧.೦೬ ೧.೦೭ ೧.೦೮ ೧.೦೯ ೧.೧೦ ೧.೧೧ "Krishna Sobti – Hindi Writer: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress, New Delhi Office)". www.loc.gov. The Library of Congress. Retrieved 25 January 2019.
- ↑ ೨.೦೦ ೨.೦೧ ೨.೦೨ ೨.೦೩ ೨.೦೪ ೨.೦೫ ೨.೦೬ ೨.೦೭ ೨.೦೮ ೨.೦೯ ೨.೧೦ ೨.೧೧ ೨.೧೨ ೨.೧೩ ೨.೧೪ ೨.೧೫ "Jnanpith winning Hindi writer Krishna Sobti passes away". The Hindu (in Indian English). 25 January 2019. Retrieved 25 January 2019.
- ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ ೩.೩ "हिंदी की प्रसिद्ध लेखिका कृष्णा सोबती को 2017 का ज्ञानपीठ पुरस्कार". Firstpost Hindi. 4 November 2017. Archived from the original on 3 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2022. Retrieved 25 January 2019.
- ↑ Profile www.abhivyakti-hindi.org.
- ↑ Vyas Samman for Sobti’s novel Samay Sargam The Hindu, 1 February 2008.
- ↑ Uniquely Sobti The Hindu, 18 September 2005.
- ↑ ೭.೦ ೭.೧ "Author page". Archived from the original on 7 February 2012. Retrieved 8 April 2008.
- ↑ Another award in her kitty The Hindu, New Delhi, 29 March 2006.
- ↑ ೯.೦೦ ೯.೦೧ ೯.೦೨ ೯.೦೩ ೯.೦೪ ೯.೦೫ ೯.೦೬ ೯.೦೭ ೯.೦೮ ೯.೦೯ Gupta, Trisha (1 September 2016). "Singular and Plural: Krishna Sobti's unique picture of a less divided India". The Caravan (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೦.೦ ೧೦.೧ "The Original Rebel | OPEN Magazine". OPEN Magazine (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೧.೦ ೧೧.೧ ೧೧.೨ ೧೧.೩ ೧೧.೪ Kuruvilla, Elizabeth (13 May 2016). "Hindi is an epic language: Krishna Sobti". livemint.com/. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೨.೦ ೧೨.೧ ೧೨.೨ ೧೨.೩ ೧೨.೪ ೧೨.೫ ೧೨.೬ Lal, Mohan (1 January 1992). Encyclopaedia of Indian Literature: Sasay to Zorgot (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Sahitya Akademi. p. 4126. ISBN 9788126012213.
- ↑ Miller, Jane Eldridge (24 March 2017). Who's who in Contemporary Women's Writing (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Psychology Press. p. 64. ISBN 9780415159807.
- ↑ Gupta, Trisha. "The Insomniac". www.tehelka.com (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Archived from the original on 25 March 2017. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೫.೦ ೧೫.೧ "Krishna Sobti on her childhood, days of Independence and the crisis of contemporary India". 27 June 2018.
- ↑ Dutt, Nirupama (25 November 2001). "A total commitment to writing". The Tribune. Archived from the original on 15 ಜೂನ್ 2021. Retrieved 25 January 2019.
- ↑ ೧೭.೦ ೧೭.೧ "Krishna Sobti vs Amrita Pritam in a long tug-of-war over 'Zindaginama'". hindustantimes.com/ (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 3 May 2016. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೮.೦ ೧೮.೧ "Sobti, Pritam script 26-yr-old battle over title – Indian Express". archive.indianexpress.com (in ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೧೯.೦ ೧೯.೧ ೧೯.೨ Govind, Nikhil. "Mitro Marjani turns 50". The Hindu (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 24 March 2017.
- ↑ "Partition, Hashmat & Krishna Sobti". hindustantimes.com/ (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 12 April 2006. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ ೨೧.೦೦ ೨೧.೦೧ ೨೧.೦೨ ೨೧.೦೩ ೨೧.೦೪ ೨೧.೦೫ ೨೧.೦೬ ೨೧.೦೭ ೨೧.೦೮ ೨೧.೦೯ Kumar, Kuldeep (23 February 2018). "Krishna Sobti: The original feminist". The Hindu (in Indian English). Retrieved 25 January 2019.
- ↑ Sahitya Akademi (1996). "Krishna Sobti" (PDF). Sahitya Akademi. Archived from the original (PDF) on 25 March 2017. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ "Two more writers return Sahitya Akademi awards, another resigns". The Indian Express (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 11 October 2015. Retrieved 24 March 2017.
- ↑ "Look who declined Padma Bhushan this year: two giants of art, literature". Indian Express. 9 February 2010.
- ↑ "Krishna Sobti gets prestigious Jnanpith award 2017". The Indian Awaaz. 3 November 2017. Archived from the original on 3 ನವೆಂಬರ್ 2017. Retrieved 3 November 2017.
ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಕೃತಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ಮೂವಿಂಗ್ ಫಿಂಗರ್ - ಕಥೆ
- ಐ ಲಡ್ಕಿ - ಕಥೆ
- ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ನಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣ ಸೋಬ್ತಿ ಅವರಹಿಂದಿ ಕೃತಿಗಳು
- ಫೋನ್ ಬಜ್ ರಹಾ ಹೈ - ನೆನಹು ( ಹಿಂದಿ )
- ಕೃಷ್ಣ ಸೋಬ್ತಿ: ಮ್ಯೂಸಿಂಗ್ ಆನ್ ಕ್ರಿಯೇಟಿವ್ ಪ್ರೊಸೆಸ್
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- Pages using the JsonConfig extension
- CS1 Indian English-language sources (en-in)
- CS1 ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್-language sources (en-us)
- CS1 ಇಂಗ್ಲಿಷ್-language sources (en)
- CS1 ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್-language sources (en-gb)
- CS1 ಹಿಂದಿ-language sources (hi)
- ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು
- ೧೯೨೫ ಜನನ
- Pages with unreviewed translations