ಒಕ್ಲಹೋಮ

Coordinates: 35°30′N 98°00′W / 35.5°N 98°W / 35.5; -98
ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
State of Oklahoma
Flag of Oklahoma State seal of Oklahoma
Flag ಮುದ್ರೆ
ಅಡ್ಡಹೆಸರು: Sooner State
ಧ್ಯೇಯ: Labor omnia vincit (Latin)
Map of the United States with Oklahoma highlighted
Map of the United States with Oklahoma highlighted
ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ(ಗಳು) None
Demonym Oklahoman; Okie (colloq.)
ರಾಜಧಾನಿ Oklahoma City
ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರ Oklahoma City
ವಿಸ್ತಾರ  Ranked 20th in the US
 - ಒಟ್ಟು 69,898 sq mi
(181,195 km²)
 - ಅಗಲ 230 miles (370 km)
 - ಉದ್ದ 298 miles (480 km)
 - % ನೀರು 1.8
 - Latitude 33°37' N to 37° N
 - Longitude 94° 26' W to 103° W
ಜನಸಂಖ್ಯೆ  28thನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು
 - ಒಟ್ಟು 3,687,050 (2009 est.)
 - ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಾಂದ್ರತೆ 52.7/sq mi  (20.34/km²)
36thನೆಯ ಸ್ಥಾನ
ಎತ್ತರ  
 - ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಭಾಗ Black Mesa[೧]
4,973 ft  (1,515 m)
 - ಸರಾಸರಿ 1,296 ft  (395 m)
 - ಅತಿ ಕೆಳಗಿನ ಭಾಗ Little River[೧]
289 ft  (88 m)
ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನು ಸೇರಿದ್ದು  November 16, 1907 (46th)
Governor C. Brad Henry (D)
Lieutenant Governor Jari Askins (D)
U.S. Senators James M. Inhofe (R)
Thomas A. Coburn (R)
Congressional Delegation 4 Republicans, 1 Democrat (list)
Time zones  
 - all of the state (legally) Central: UTC-6/-5
 - Kenton (informally) Mountain: UTC-7/-6
Abbreviations OK Okla. US-OK
Website www.ok.gov

ಒಕ್ಲಹೋಮ (/[unsupported input]ˌkləˈhmə/)[೨] ವು ಒಂದು ರಾಜ್ಯ, ಇದು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಅಮೇರಿಕಾದ ದಕ್ಷಿಣ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. 2009 ರಲ್ಲಿ ಅಂದಾಜು 3,687,050 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಿದ್ದು, ಮತ್ತು 68,667 ಚದುರ ಮೈಲಿಗಳು (177,847 km2) ಭೂ ವಿಸ್ತೀರ್ಣವಿದ್ದು,[೩] 28ನೇ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯುಳ್ಳ ಮತ್ತು 20ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ರಾಜ್ಯದ ಹೆಸರನ್ನು ಚೋಕ್ಟಾ ಪದಗಳಿಂದ ಆಯ್ದು ಕೊಂಡಿದ್ದು, ಓಕ್ಲ ಮತ್ತು ಹುಮ್ಮಾ ಎಂದರೆ "ಕೆಂಪು ಜನ"[೪] ಎಂದರ್ಥ ಮತ್ತು ಈ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಅಸಂಪ್ರಾದಾಯಿಕವಾಗಿ ದಿ ಸೂನರ್ ರಾಜ್ಯ ವೆಂದು ಉಪನಾಮದಿಂದ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ನವೆಂಬರ್ 16,1907 ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಟೆರಿಟರಿ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯನ್ ಭೂ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡು, 46 ನೇ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಂಸ್ಧಾನವನ್ನು ಸೇರಿ ಕೊಂಡಿತು. ಇದರ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಓಕ್ಲಹಾಮನ್ಸ್ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಓಕ್ಲಹಾಮ ನಗರವು ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಮತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.

ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಅನಿಲ, ತೈಲ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಇದರ ಮುಖ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದ್ದು, ಅರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು ಏವಿಯೇಶನ್, ಶಕ್ತಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ, ದೂರಸಂಪರ್ಕ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ನೆಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದೆ.[೫] ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ವೃದ್ಧಿಯಾಗುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ವಾರ್ಷಿಕ ತಲಾ ಆದಾಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮೊತ್ತ ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಆಗ್ರಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.[೬][೭] ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ನಗರಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ನೆಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಶೇಕಡಾ 60ರ ಸರಿಸುಮಾರು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಜನರು ಬೃಹತ್ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೮] ರಾಜ್ಯವು ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಿಶ್ರ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದರ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು NCAA ಮತ್ತು NAIA ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ಸಂಘಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಶಿಸಿ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣದ ಎರಡು ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ವಿಭಾಗಗಳು ಅಮೇರಿಕಾದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೯][೧೦]

ಚಿಕ್ಕ ಬೆಟ್ಟಗಳು, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯವುಳ್ಳ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಮ ತಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶದ ಮತ್ತು U.S.ನ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿತೀಕ್ಷ್ಣ ಹವಾಮಾನವಿರುತ್ತದೆ.[೧೧] ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನಿಯವರು, ಐರಿಶ್‌ನವರು, ಬ್ರಿಟಿಷರು ಹಾಗೂ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಮೇರಿಕನ್ ಪೂರ್ವಜರು ಇದ್ದು, ಎಲ್ಲಾ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಅಧಿಕವಾಗಿ, 25ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಮೇರಿಕನ್ ಭಾಷೆಯನ್ನಾಡುವ ಜನ ಒಕ್ಲಹೋಮಾದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ.[೧೨] ಈ ಪ್ರದೇಶ ಕಂಡುಬರುವುದು ಅಮೇರಿಕಾದ ಮೂರು ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇದು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ರಾಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಿದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು ದಕ್ಷಿಣದವರು ಇಲ್ಲಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಲು ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಅಮೇರಿಕನ್ನರಿಗೆ ಸರ್ಕಾರವು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಭಾಗವು ಬೈಬಲ್ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗಾಗಿದ್ದು, ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಇವಾಂಜಿಲಿಕಲ್ ಇದರ ಭೋದನೆಯಲ್ಲಿ ಅತೀವ ನಂಬಿಕೆ ಇರುವುದರಿಂದ ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಇದೊಂದು ಸಂಪ್ರದಾಯ ಬದ್ಧವಾದ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಆದಾಗ್ಯೂ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮತದಾರರು ಬೇರೆಲ್ಲ ಪಕ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಡೆಮೊಕ್ರಾಟಿಕ್ ಪಕ್ಷದೊಂದಿಗೆ ನೊಂದಾಯಿಸಿರುತ್ತಾರೆ.[೧೩]

ಪದಮೂಲ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಹೆಸರು ಚಾಕ್ಟೇವ್ ಎಂಬ ಪದ ಸಮುಚ್ಚಯದಿಂದ ಬಂದಿದ್ದು ಓಕ್ಲ , ಹೋಮ ಪದಗಳ ಅರ್ಥ ಕೆಂಪು ಜನ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಚಾಕ್ಟೇವ್ ಚೀಫ್ ಅಲೆನ್ ರೈಟ್ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದು, 1866 ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಳಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ನೆಡೆದ ಪೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಸಂದಾನ ಮಾತುಕತೆಯಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಅವನು ಇಡೀ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಇಂಡಿಯಾದ ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿರಬೇಕೆಂದು ಬಯಸಿದ್ದ.

ಇಂಡಿಯನ್ , ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಪದಕ್ಕೆ ಸಮಾನಾರ್ಥವಾಗಿದ್ದು, ಓಕ್ಲ ಹೋಮ ಚಾಕ್ಟೇವ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಧಳೀಯ ಆಮೇರಿಕನ್ ಜನಾಂಗವನ್ನು ಇಡಿಯಾಗಿ ವಿವರಿಸುವ ಪದ ಸಮುಚ್ಚಯ. ನಂತರ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಡಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟೊ ಆಗಿದ್ದು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು. 1890 ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಗೀಕರಿಸಲಾಗಿತು, ಇದಾದ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಿಳಿಯ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು.[೪][೧೪][೧೫]

ಭೌಗೋಳಿಕ ವಿವರಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ಪ್ಯಾನ್‌ಹ್ಯಾಂಡಲ್‌ನಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಎತ್ತರದ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಗಳು ಅಭಿನಂದನಾ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿವೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು ಅಮೇರಿಕಾದ 20ನೆಯ-ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಇದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ 69,898 ಚದುರ ಮೈಲಿಗಳು (181,035 km²), ಇದರಲ್ಲಿ 68,667 ಚದುರ ಮೈಲಿ (177847 km²) ಭೂಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು 1,231 ಚದರ ಮೈಲಿ (3,188 km²) ನೀರಿನಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ.[೧೬] ಇದು ಆರು ಸರಹದ್ದು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಬಾಗಶಃ ಸಮತಟ್ಟಾದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು 48 ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬೌಗೋಳಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದರ ಪೂರ್ವದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಕನ್ಸಾಸ್ ಮತ್ತು ಮಿಸ್ಸೌರಿ, ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಕನ್ಸಾಸ್, ವಾಯುವ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೊಲೊರಾಡೊ, ದೂರದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಮೆಕ್ಸಿಕೊ, ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ಇದ ಹಾಗೂ ಹತ್ತಿರದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಇರುತ್ತದೆ.

ಮೇಲ್ಮೈ ಲಕ್ಷಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಮತಟ್ಟಾದ ಮೈದಾನಗಳು ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಕೊಲ್ಲಿಯ ನೀರಿನಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ [೧೭]ಒಜಾರಕ್ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯ ಮಧ್ಯ ಕಂಡುಬರುವುದು. ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಶ್ಚಿಮದ ಗಡಿಯಿಂದ ಎತ್ತರದ ಸಮತಟ್ಟಾದ ಭೂಮಿಯಿಂದ ಜಾರುತ್ತ ಆಗ್ನೇಯದ ಗಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ತೇವವಾದ ಭೂಮಿಯವರೆಗೆ ಚಾಚಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ.[೧೮][೧೯] ಇದರ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಅಂಶಗಳು ಇದೇ ರೀತಿಯಾದ ಒಲಾನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದು ಇದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಮೆಸ ಸಮುದ್ರಮಟ್ಟದಿಂದ 4,973 ಅಡಿ (1,516 m)ಎತ್ತರವಿದ್ದು, ಇದು ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಾಯುವ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಭೂಭಾಗದ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯದ ( ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ) ಅತ್ಯಂತ ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಧಾನವೆಂದರೆ, ಸಣ್ಣ ನದಿಯ (Little river) ಹತ್ತಿರ ಅದರೆ ದೂರ ಅಗ್ನೇಯ ಗಡಿ ಇಡಾಬೆಲ್, OK ಪಟ್ಟಣಗಳ ಬಳಿ ಇದು 289 ಅಡಿ (88 ಮೀ)ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲೆ ಇದೆ.[೨೦]

ವಿಚಿತಾ ಬೆಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಿರಿದಾಗಿ ಹರಿಯುವ ನದಿ ಕಾರ್ವೆಸ್.

ಬಹುಮುಖಿ ಭೌಗೋಳಿಕ 4 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಒಂದನೆಯದಾಗಿದೆ. ಇದು 10 ಜೀವಿ ಪರಿಸರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜಿಲ್ಲೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ 11 ಅದರ ಗಡಿಯಲ್ಲಿದೆ ಇದರ ಚದುರ ಮೈಲಿಗಳ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಇತರ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು.[೧೧] ಇದರ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಾರ್ಥದಲ್ಲಿ ತೀವ್ರವಾದ ಭೌಗೋಳಿಕ ಬಹುಮುಖೀ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು: ಪೂರ್ವ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಎಂಟು ಜೀವಿ ಪರಿಸರ ವಲಯಗಳನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮದ ಭಾಗವು ಮೂರನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೧]

ಔಚಿತಾ ಬೆಟ್ಟಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಆಗ್ನೇಯಭಾಗವನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿವೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮವು ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಔಚಿತ ಪರ್ವತಗಳು, ಅರ್ಬುಕಲ್ ಪರ್ವತಗಳು, ವಿಚಿತ ಪರ್ವತಗಳು ಹಾಗೂ ಓಜಾರ್ಕ್ ಪರ್ವತಗಳು.[೧೮] ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಒಳ ಮಲನಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳೊಳಗಿರುವ, ಓಜಾಕ್ ಮತ್ತು ಔಚಿತ ಪರ್ವತಗಳು ಮಾತ್ರ ಪ್ರಮುಖವಾದ ರಾಕಿ ಪರ್ವತಗಳು ಮತ್ತು ಅಪಲಾಚಿಯನ್ ಪರ್ವತಗಳ ನಡುವಿನ ಪರ್ವತಗಳಾಗಿವೆ.[೨೧]

ಫ್ಲಿಂಟ್ ಗುಡ್ಡಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವು, ಉತ್ತರ ಮಧ್ಯ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಈಶಾನ್ಯ ಮೂಲೆಯವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಪ್ರವಾಸ ಮತ್ತು ಮನರಂಜನಾ ಇಲಾಖೆಯು ಕಾವನಲ್ ಗುಡ್ಡವನ್ನು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಗುಡ್ಡಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ. ಇದು 1999(609 m) ಎತ್ತರ ಇದ್ದು ಅಂತಹ ಗುಡ್ಡದ ಎತ್ತರಕ್ಕಿಂತ ಒಂದು ಅಡಿ ಕಡಿಮೆ ಇದೆ.[೨೨]

ರಾಜ್ಯದ ವಾಯುವ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಅರೆ ಆರ್ದ್ರ, ಎತ್ತರವಾದ ಮೈದಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅರಣ್ಯಗಳಿವೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಇಳಿಜಾರು ಮೈದಾನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿದ್ದು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಾತಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷುದ್ರವಾದ ಗುಡ್ಡದ ಶ್ರೇಣಿಗಳಿವೆ ಉದಾ: ಗ್ಲಾಸ್ ಪರ್ವತಗಳು ನೈರುತ್ಯ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗಶಃ ಮೈದಾನಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಆಂಟೆಲೋಪ್ ಗುಡ್ಡಗಳು ಮತ್ತು ವಿಚಿತಾ ಪರ್ವತಗಳಂತರ ಸಣ್ಣಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಗಳಿವೆ. ರಾಜ್ಯದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ರಮಣ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯಪ್ರದೇಶಗಳು ಇದೆ. ಓಜಾರಕ್ ಮತ್ತು ಔಚಿತ ಪರ್ವತಗಳು ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ, ರಾಜ್ಯದ ಮೂರನೇ ಪರ್ವತದ ಮೇಲೆ ರಾಜ್ಯದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಹೋದಂತೆಲ್ಲಾ ಎತ್ತರವನ್ನು ಏರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಸಾಗುತ್ತವೆ.[೧೯][೨೩] 500 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ನಾನಾ ಹೆಸರುಗಳ ಹಿನ್ನೀರು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮತ್ತು ನದಿಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಜಲಮಾರ್ಗ ಹೊಂದಿದೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದ 200 ಸರೋವರಗಳೂ ಇವೆ. ಈ ರಾಜ್ಯವು ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೃತಕ ಜಲಾಶಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೨೨] ರಾಜ್ಯದ ಬಹುಪಾಲು ಪ್ರದೇಶವು ಎರಡು ಮುಖ್ಯವಾದ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಕೆಂಪು ಮತ್ತು ಅರ್ಕನ್ಸಾಸ್ ನದಿಗಳದ್ದು, ಲೀ ಮತ್ತು ಕಿರುನದಿಗಳು ಸಹ ಗಮನೀಯ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.[೨೩]

ಸಸ್ಯಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ವೈವಿಧ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾಜ್ಯದ ಮರಗಳಿಲ್ಲದ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲಿನ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿಂದಾಗಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಕಾಡೆಮ್ಮೆಗಳು ಇಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ 24% ನಷ್ಟು ಅರಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಯರಿ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಗಿಡ್ಡಹುಲ್ಲು, ಮಿಶ್ರಹುಲ್ಲು ಮತ್ತು ಎತ್ತರದ ಹುಲ್ಲುನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಪ್ರಯರಿಗಳಿಂದಾಗಿವೆ, ವಿಶಾಲವಾದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಧೆಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಮಧ್ಯ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮಭಾಗಗಳು ಹೊಂದಿವೆ. ಆದರೆ ಮೂಲ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳನ್ನು ಬೆಳೆ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸ್ಧಾನ ಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸಿವೆ.[೨೪] ಮಳೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ರಾಜ್ಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ, ಗಿಡ್ಡಹುಲ್ಲಿನ ಪ್ರಯರಿ ಮತ್ತು ಪೊದೆಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯಾಗಿವೆ. ಪ್ಯಾನ್ ಹ್ಯಾಂಡಲ್ ಪ್ರದೇಶದ ದೂರ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಹಿನ್ನೀರು ಹಾಗೂ ನದಿಗಳ ಬಳಿ ಪಿನ್ಯಾನ್ ಪೈನ್, ಕೆಂಪು ಸಿಡಾರ್, ಜ್ಯೂನಿಪರ ಮತ್ತು ಪಾಂಡಿರೋಸ ಪೈನ್ ಮರಗಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ.[೨೪] ರಾಜ್ಯದ ಅಗ್ನೇಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜೌಗುಪ್ರದೇಶಗಳು, ಸೈಪ್ರೆಸ್ ಅಡವಿಗಳು, ಗಿಡ್ಡಎಲೆಯ ಪೈನ್, ಲೋಬಾಲಿ ಪೈನ್,ಮತ್ತು ಪರ್ಣಪಾತಿ ಕಾಡುಗಳು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿವೆ. ಈಶಾನ್ಯ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಓಕ್, ಎಲ್ಮ್, ಬಿಳಿಯಸಿಡಾರ್, ತುಜಾ ಮತ್ತು ಪೈನ್ ಅರಣ್ಯಗಳಿವೆ.[೨೩][೨೪][೨೫]

ಬಿಳಿಬಾಲದ ಜಿಂಕೆಗಳು, ಕಯೋಟಿ ಚಿಕ್ಕತೋಳಗಳು, ಕಾಡುಬೆಕ್ಕುಗಳು, ಎಲ್ಕ್ ಸಾರಂಗಗಳು, ಮತ್ತು ಪಕ್ಷಿಗಳಾದ ಗವಜಿಗ, ಪಾರಿವಾಳ, ಹಾಡು ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಬೋಳು ಹದ್ದುಗಳು, ಕೆಂಪು ಬಾಲದ ಗಿಡುಗಗಳು ಮತ್ತು ಬಣ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಜೀವಂಜೀವ ಹಕ್ಕಿಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಜೀವ ಸಂಕುಲಗಳಾಗಿವೆ.

ಪ್ರಯರಿ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯಲ್ಲಿಅಮೇರಿಕೆಯ ಕಾಡೆಮ್ಮೆಗಳು, ಪ್ರಯರಿ ಕೋಳಿಗಳು, ಬಿಲಕರಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಿಪ್ಪುಗವಚಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿವೆ. ಪ್ಯಾನ್ ಹ್ಯಾಂಡರ್ ನ ಗಿಡ್ಡಹುಲ್ಲುನ ಪ್ರಯರಿಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಪ್ರಯರಿ ನಾಯಿಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತದೆ. ಮಧ್ಯ ಒಕ್ಲಹೋಮದ, ಪ್ರಯರಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿನಪ್ರದೇಶಗಳು ಸಂಕ್ರಮಣವಾಗುವ ಕ್ರಾಸ್ ಟಿಂಬರ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 351 ಕಶೇರುಕ ಪ್ರಭೇಧಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಔಚಿತ ಪರ್ವತಗಳು, ಕಪ್ಪು ಕರಡಿ, ಕೆಂಪು ನರಿ, ಬೂದು ನರಿ, ನೀರು ನಾಯಿಯ ಹಿಂಡುಗಳು ಆಶ್ರಯವಾಗಿದ್ದು ಇವು 328 ಕಶೇರುಕ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರಭೇಧಗಳೊಡನೆ ಆಗ್ನೇಯ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ. ಅಗ್ನೇಯಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದ ಅಲಿಗೇಟರ್ ಮೊಸಳೆಗಳೂ ಸಹ ವಾಸಿಸುತ್ತವೆ.[೨೪]

ರಕ್ಷಿತ ನೆಲಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ರಾಜ್ಯದ ಪಾರ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದರ ಮೇಲೆ ಈ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ ಇದೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮ 50 ರಾಜ್ಯ ಉದ್ಯಾನಗಳು,[೨೬] ಆರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನಗಳು ಅಥಮ ರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಿತ ಅರಣ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ವಿಶಾಲ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು,[೨೭] ಮತ್ತು ಒಂದು ವನ್ಯಜೀವಿ ರಕ್ಷಣಾ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ವಲಯಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೨೮] ರಾಜ್ಯದ 10 ಮಿಲಿಯನ್ ಎಕರೆಗಳ ( 40000 km²) ಅರಣ್ಯದ ಹಾಗೂ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ[೨೫] ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತಿ ಪುರಾತನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರಣ್ಯವಾದ ಔಚಿತಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರಣ್ಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ 6% ಪ್ರದೇಶ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ತಾಣವಾಗಿದೆ.[೨೯] 39000 ಎಕರೆಗಳ ( 150 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣವುಳ್ಳ ಟಾಲ್ ಗ್ರಾಸ್ ಪ್ರಯರಿ ಪ್ರಿಸರ್ವ್ ಉತ್ತರ ಮಧ್ಯೆ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿದ್ದು ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಉದ್ದ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು ಪ್ರಯರಿ ರಕ್ಷಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಇದು ಹಿಂದೆ 14 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದ ಈ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯ ಶೇ 10 ರಷ್ಟಿನ ಮಾತ್ರ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.[೩೦] ಇದರೊಂದಿಗೆ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ನೈರುತ್ಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬ್ಲಾಕ್ ಕೆಟಲ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು 31,300 ಎಕರೆ (127 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೊಂದಿದೆ.[೩೧] ರಾಜ್ಯದ ವಿಚಿತಾ ಪರ್ವತ ವನ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಆಶ್ರಯ ತಾಣ ದೇಶದ ಅತಿ ಹಳೆಯ ಹಾಗೂ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವನ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಆಶ್ರಯ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.[೩೨] ಇದು 59,020 ಎಕರೆ (238.8 km²) ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೊಂದಿದ್ದು 1901 ರಂದು ಸ್ಧಾಪನೆಯಾಗಿದೆ.[೩೩] ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ರಕ್ಷಿತವಾದ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಉದ್ಯಾನ ಅಥವಾ ಮನರಂಜನಾ ತಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಚಿಕಿಸಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮನರಂಜನಾ ಪ್ರದೇಶ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದು 9898.63 ಎಕರೆಗಳಷ್ಟು ( 18 km²) ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ. ಉಳಿದ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ರಕ್ಷಿತ ಧಾಮಗಳು: ಸಾಂಟಾಫೆ ಮತ್ತು ಕಣ್ಣೀರ ಹಾದಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಾದಿಗಳು, ಫೋರ್ಟ್ ಸ್ಮಿತ್, ವಿಸಿತ ರಣರಂಗ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ಮಾರಕಗಳಾಗಿವೆ.[೨೭]

ವಾಯುಗುಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ವಲಯದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅಗಾಗ ಅತಿ ಉಷ್ಣತೆ ಮತ್ತು ಮಳೆ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಇದು ಯೂರೋಪಿನ ಹವಾಮಾನದ ಒಂದು ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.[೩೪] ರಾಜ್ಯದ ಬಹುಭಾಗವು ಸುಂಟರಗಾಳಿ ಓಣಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ, ಅಗಾಗ ಶೀತ ಮತ್ತು ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮಾರುತಗಳ ಸಮಾಗಮದಿಂದ ಅತಿ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಹವಾಮಾನವಿರುತ್ತದೆ.[೨೦] ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಂದರೆ 54 ಸುಂಟರಗಾಳಿಗಳು ಈ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಳಿಸುತ್ತವೆ.[೩೫] ಬೇರೆ ಬೇರೆ ತಾಪಮಾನ ಮತ್ತು ಮಾರುತಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಧ್ಯವಿರುವುದರಿಂದ ರಾಜ್ಯದ ಹವಾಮಾನದ ಮಾದರಿ. ಹತ್ತಿರ ಹತ್ತಿರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲೂ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಬದಲಾವಣೆ ಇರುತ್ತದೆ.[೨೦]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಹವಾಮಾನವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಚಂಡಮಾರುತ ಸಂಭವಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಪೂರ್ವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ತೇವ ಪೂರಿತ ಉಪ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಹವಾಮಾನ (ಕೊಪ್ಪನ್ Cfa ) ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಕೊಲ್ಲಿಯಿಂದ ತೇವಾಂಶವನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಮಾರುತಗಳಿಂದ ಪರಿಣಾಮದಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಮುಂದುವರೆದಂತೆ ಅರೆ ಆರ್ದ್ರ ಹವಾಮಾನವಾಗಿ (ಕೊಪ್ಪನ್ BSk ) ಪ್ಯಾನ್‌ಹ್ಯಾಂಡಲ್‌ನ ಎತ್ತರದ ಮೈದಾನ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.ಅಂದರೆ ದಕ್ಷಿಣದ ಆರ್ದ್ರತೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತವಾಗದ ಲಾಟನ್ ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ.[೩೪]

ಮೋಡವಾಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತಾಪಮಾನ ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಇಳಿಯುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಗ್ನೇಯ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ತಾಪಮಾನ 62 °F17 °C) ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆ ಪ್ರಮಾಣ ೫೬ ಇಂಚು ಆದರೆ ಪ್ಯಾನ್ ಹ್ಯಾಂಡಲ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸರಾಸರಿ 58 °F (14 °C) ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆ ೧೭ ಇಂಚು ಒಳಗೆ ಇರುತ್ತದೆ.[೨೦] ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಆಗಾಗ 100 °F (38 °C)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾನ ಅಥವಾ 0 °F (180 oC) ಹಿಮಪಾತವು ಸರಾಸರಿ ೪ ಇಂಚು ಕಡಿಮೆ ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ ೨೦ ಇಂಚಿನ ಮೇಲೆ ಕೋಲರೇಡೂ ಗಡಿಯ ಪ್ಯಾನ್ ಹ್ಯಾಂಡಲ್ ನಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.[೨೦] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹವಾಮಾನ ಸೇವೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಿರುಗಾಳಿ ಮುನ್ಸೂಚನಾ ಕೇಂದ್ರವು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಾರ್ಮನ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಧಾಪನೆಯಾಗಿದೆ.[೩೬]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳ ತಾಪಮಾನಗಳು
ನಗರ ಜನ ಫೆಬ್ರ. ಮಾ ಏಪ್ರಿ. ಮೇ ಜೂನ್. ಜುಲೈ. ಆಗ. ಸೆಪ್ಟ್. ಅಕ್ಟೋ. ನವೆಂ. ಡಿಸೆಂ.
Oklahoma City 47/26 54/31 62/39 71/48 79/58 87/66 93/71 92/70 84/62 73/51 60/38 50/29
Tulsa 46/26 53/31 62/40 72/50 80/59 88/68 94/73 93/71 84/63 74/51 60/39 50/30
Lawton 50/26 56/31 65/40 73/49 82/59 90/68 96/73 95/71 86/63 76/51 62/39 52/30
Average high/low temperatures in °F[೩೭][೩೮]

ಇತಿಹಾಸ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಳೆದ ಹಿಮ ಯುಗದಷ್ಟು[೩೯] ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಜನರು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದ್ದರೆಂದು ಸಾಕ್ಷಿಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ಶಾಶ್ವತ ನಿವಾಸಿಗರು 850-1450 AD ಮಧ್ಯ, ಅರಕಾನ್ಸಸ್ ಗಡಿಯ ಬಳಿ ಎತ್ತರವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುವ ಮಣ್ಣಿನ ರಾಶಿಯಂತಹ ರಚನೆಗಳಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ನೆಲಸಿದರು.[೪೦][೪೧]

1541 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಪೇಯಿನ್ ದೇಶದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೋ ವಾಸ್ಕ್ವೆಜ್ ದಿ ಕೋರೆನಾಡೋ ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲಕ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡಿದ್ದನು,[೪೨] ಆದರೆ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಅನ್ವೇಷಕರು 1700ರಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತಮ್ಮದೆಂದು ಆಕ್ರಮಿಸಿದ್ದರು[೪೩] ಮತ್ತು 1803 ರ ವರೆಗೆ ಈ ಪ್ರದೇಶ ಫ್ರೆಂಚರ ಆಡಳಿತದಲ್ಲೇ ಉಳಿದಿತ್ತು ಆನಂತರ ಮಿಸಿಸಿಪಿ ನದಿಯ ಪಶ್ಚಿಮಭಾಗದ ಎಲ್ಲಾ ಫ್ರೆಂಚರ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಲೂಸಿಯಾನಾ ಖರೀದಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನವು ಖರೀದಿಸಿತ್ತು.[೪೨]


ಚಿತ್ರ:Cowboy 1872.jpg
19ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ದನಗಾಹಿಗಳು ರಾಜ್ಯಾದ್ಯಂತ ದನಗಳನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡುಹೋದರು.

19 ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಆಮೇರಿಕದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾವಿರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯು ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕರನ್ನು ಅವರ ಪೂರ್ವಿಕರ ತಾಯ್ನಾಡಿನಿಂದ ಹೊರಹಾಕಿ ಈಗಿನ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮತ್ತು ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ರವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಜನಾಂಗ ಉಚ್ಛಾಟನೆಯನ್ನು ಲೆಸ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾರ್ಡ್ ಸಂಘಟಿಸಿದನು.[೪೪]

ದಕ್ಷಿಣದ "ಐದು ನಾಗರೀಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗ" ಗಳು ಅತಿಮುಖ್ಯ ಬುಡಕಟ್ಟು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾಗಿದ್ದು ಅಮೇರಿಕದ ಉಚ್ಛಾಟನಾ ನೀತಿಯಂತೆ ಹೊರ ಹಾಕಲ್ಪಟ್ಟವು. ಈ ದುರಾಚಾರವನ್ನು ಕಣ್ಣೀರ ಹಾದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಇದು 1831 ರಲ್ಲಿ ಚಾಕ್ಟೇವ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಿವಾರಣೆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೆಡೆಯಿತು. ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಓಸೇಜ್ ಮತ್ತು ಕ್ವಪಾ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು ಆಗಲೇ ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ಚಾಕ್ಟಾ ರಾಜ್ಯವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿತ್ತು. ಅಮೆರಿಕದ ನೀತಿ ಬದಲಾಗಿ ಈ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಪುನರ್ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿ ಇತರ ಆಮೇರಿಕಾದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಇದರಲ್ಲೇ ಬರುವ ಹಾಗೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು.

1890 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ 30 ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕನ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಈ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಅಥವಾ ಇಂಡಿಯನ್ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೪೫] 1866 ಮತ್ತು 1899ರ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ,[೪೨] ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ದನಗಾವಲುಗಳು ಪೂರ್ವದ ನಗರಗಳ ಆಹಾರದ ಬೇಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಹೆಣಗಿದವು. ಇದಕ್ಕೆ ಕನ್ಸಾಸ್ ನ ರೈಲು ಮಾರ್ಗಗಳು ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸಾಗಣಿ ಸರಬರಾಜು ಮಾಡಲು ಭರವಸೆ ನೀಡಿದವು. ಜಾನುವಾರು ಜಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ದನಗಾವಲುಗಳು, ದನಗಾಹಿಗಳು ತಮ್ಮ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತರದ ಸಾಗಿಸಿದರು ಅಥವಾ ಕಾಯ್ದೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆಶ್ರಮವಾಗಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದರಿಂದ ಜಾನುವಾರು ಜಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ದನಗಾವಲುಗಳು ಬೆಳೆವಣಿಗೆ ಹೊಂದಿದವು.[೪೨]

1881ರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಅಥವಾ ಐದು ಪ್ರಮುಖ ಜಾನುವಾರು ಜಾಡುಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಪ್ರಾಂತದಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಸರಹದ್ದುಗಳಮೂಲಕ ಪಯಣಿಸಿದ್ದವು.[೪೬] ಬಿಳಿಯ ವಲಸಿಗರು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಸರಹದ್ದುಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲಸತೊಡಗಿದಾಗ, ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಸರ್ಕಾರವು 1887 ರಲ್ಲಿ ಡಾವೆಸ್ ಕಾಯ್ದೆ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿ ಪ್ರತಿ ಬುಡಕಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಅವರ ಸಂಸಾರಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿ ವ್ಯವಸಾಯ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಭೂಮಿ ಒಡೆತನವನ್ನು ಮೂಲ ನಿವಾಸಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿತು ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಾದ ಭೂಮಿಯನ್ನು ಇಂಡಿಯನ್ ಬುಡಕಟ್ಟಿನವರಿಂದ ಕಸಿದು ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರ ವಶಪಡಿಸಿ ಕೊಂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಒಡೆತನದ ಅವರ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದ್ದ, ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟನ್ನು ಹೊರಗಿನಿಂದ ಬಂದ ವಲಸಿಗರಿಗೂ ಮತ್ತು ರೈಲ್ ರೋಡ್ ಕಂಪನಿಗೆ ಮಾರಲಾಯ್ತು.[೪೭]

ಡಸ್ಟ್ ಬೌಲ್‌ನಿಂದಾಗಿ 1930ರಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ರೈತರು ಬಡತನಕ್ಕೊಳಗಾದರು.

ವಲಸಿಗರಿಗಾಗಿ ಪ್ರಮುಖ ಭೂ ಕಬಳಿಕೆಗಳು, 1889 ರ ಭೂ ಕಬಳಿಕೆಯನ್ನೂ ಸೇರಿ ನೆಡೆದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗಡಿಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಜನ ನಿವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ತೆರೆದಿಡಲಾಯಿತು.

ಮೊದಲು ಬಂದವರಿಗೆ ಮೊದ ಆದ್ಯತೆಯ ಮೇಲೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನೆಲಸಿಗರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.[೪೮] ತಮಗೆ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಭೂಮಿ ನೀಡುವ ಮುಂಚಯೇ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಸೂನರ್ ಗಡಿಗಳನ್ನು ದಾಟಿ ನೆಲಸುವವರನ್ನು ಸೂನರ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಒಂದು ಪದದ ಬಳಕೆಯಾಯ್ತು. ಕಡೆಗೆ ಇದು ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕೃತ ಅಣಕು ಹೆಸರಾಯಿತು.

20 ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕರ್ಟಿಸ್ ಕಾಯ್ದೆ ಇಂಡಿಯನ್ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರ ಇಂಡಿಯನ್ ಸರಹದ್ದುಗಳಿಂದ ಭೂಮಿ ಕದಿಯುವ ಕಾರ್ಯ ಮುಂದುವರೆದಾಗ ಗಡಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಂದು ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ನಿಯೋಗಗಳು ಆರಂಭವಾದವು. ಎಲ್ಲಾ ಇಂಡಿಯನ್‌ರ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಮತ್ತು ತದ ನಂತರದ ಎಲ್ಲಾ ಇಂಡಿಯನ್ ರಾಜ್ಯ ಸಿಕೊಯಾಹ್ ರಾಜ್ಯ ಸೃಷ್ಠಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ವಿಫಲವಾದವು. ಆದರೆ 1905 ಸಿಕ್ಟೋಯಾ ರಾಜ್ಯಸ್ಧಾಪನೆ ಸಮ್ಮೇಳನವು ಎರಡು ವರ್ಷದ ನಂತರ ನೆಡೆದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ಸ್ಧಾಪನೆ ಸಮ್ಮೇಳನಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಕಾರ್ಯ ನೆಡೆಸಿತು.[೪೯]

ನವೆಂಬರ್ 16,1907 ರಂದು ಆಮೇರಿಕ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ 46 ನೇ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ಧಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರದ ಅಲ್‌ಫ್ರೆಡ್ ಪಿ.ಮುರ್ರಾಹ್ ಫೆಡರಲ್ ಕಟ್ಟಡದ ಮೇಲಾದ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯು ಅಮೇರಿಕಾ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಭೀಕರವಾದದ್ದಾಗಿತ್ತು.

ಹೊಸದಾದ ರಾಜ್ಯವು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ತೈಲ ಉದ್ಯಮದ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಂದುವಾಯಿತು. ಹೊಸದಾಗಿ ಕಂಡು ಹಿಡಿದ ತೈಲ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು ರಾಜ್ಯವು ಅತಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಲು ಕಾರಣವಾದವು. ತೈಲ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಮೊದಲ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಭರದಿಂದ ಸಾಗಿ ಕೊನೆಗೆ ತುಲ್ಸಾ "ವಿಶ್ವದ ತೈಲ ರಾಜಧಾನಿ" ಎಂದು 20 ನೆ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಹು ಕಾಲ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿತ್ತು.[೫೦]

"ಮಾರ್ಗ-66ರ ಪಿತ" ನೆಂದು ಖ್ಯಾತನಾಗಿರುವ ಸೈರಸ್ ಆವರಿ ಎನ್ನುವ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ವ್ಯಾಪಾರಿ 1927 ರಲ್ಲಿ U.S.ಮಾರ್ಗ-66ರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಆರಂಭ ಮಾಡಿದನು.

ಆಮಾರಿಲೋ, ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನಿಂದ ತುಲ್ಸಾಗೆ ಹರಡಿರುವ ಹೆದ್ದಾರಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೆದ್ದಾರಿ-66 ಯ ಮುಖ್ಯಭಾಗವಾಗಿ U.S. ಹೆದ್ದಾರಿ-66 ಸಮಿತಿ ನಿರ್ಮಿಸಲು ಅವರಿ ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಹಿಸಿದನು. ಸಮಿತಿಯ್ ದಾರಿ-66 ರ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಅವನ ತವರುನಗರ ತುಲ್ಸಾದಿಂದ ಮೇಲುಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸಿದನು.[೫೧]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಂಪನ್ನವಾದ ಆಫ್ರಿಕನ್ ಆಮೇರಿಕನ್ನರ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. 1900ರಲ್ಲಿ, ಸನಿಹದ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕನ್ಸಾಸ್ ನಿಂದ ಆಫ್ರಿಕರು ವಲಸೆ ಬಂದ ಕಾರಣ ಹಲವಾರು ಕರಿಯರ ನಗರಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾದವು. ರಾಜಕಾರಿಣಿ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪಿ ಮೆಕ್ ಕ್ಯಾಬೆ ಅಂದಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಗಡಿಭಾಗಗಳಿಗೆ ಕರಿಯ ವಲಸಿಗರು ನೆಲಸಲು ಕಾರಣನಾದನು. ಈ ಚಳುವಳಿಯು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಪಿ ಮೆಕ್ ಕ್ಯಾಬೆಯು ಒಕ್ಲಹೋಮವನ್ನು ಕರಿಯರ ಬಾಹುಳ್ಯ ಉಳ್ಳ ರಾಜ್ಯವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಧಿಯೋಡರ್ ರೊಸ್ವೆಲ್ಟ್ ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿತು. ಬಹಳಷ್ಟು ಕರಿಯರ ನಗರಗಳು ಈಗ ದೆವ್ವದ ನಗರಗಳಾಗಿವೆ; ಬೊಲೆ ಮತ್ತು ಲಾಂಗ್‌ಸ್ಟನ್ (ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕರಿಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ತವರು) ಲಾಂಗ್‌ಸ್ಟನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಈಗಲೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಿವೆ.

20 ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ, ಜಿಮ್ ಕ್ರೋನ ನಿಯಮಗಳಿದ್ದರೂ, ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಕು ಕ್ಲಕ್ಸ್ ಕ್ಲಾನ್ ಅಸ್ತಿತ್ವವಿದ್ದರೂ, ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರೀಮಂತ ಅಫ್ರಿಕನ್ ಆಮೇರಿಕನ್ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲೊಂದಾದ[೫೨] ಗ್ರೀನ್ ವುಡ್ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ತುಲ್ಸಾ ತವರು ಮನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ 1921ರ [೫೨] ತುಲ್ಸಾ ಜನಾಂಗೀಯ ಕಲಹಕ್ಕೂ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು.

ಅತಿ ದುಬಾರಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟವನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡಿದ ಈ ಜನಾಂಗೀಯ ಕಲಹ ಆಮೇರಿಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿದ ಹದಿನಾರು ಘಂಟೆಗಳ ಕಾಲ 35 ನಗರ ಬ್ಲಾಕ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಈ ದಂಗೆ ನಾಶ ಮಾಡಿತು. 1.8 ಮಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ನಷ್ಟು ಆಸ್ತಿ ಪಾಸ್ತಿ ನಾಶವಾಯಿತು. ಒಂದು ಅಂದಾಜಿನಂತೆ 300ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾವು ಸಂಭವಿಸಿತು.[೫೩]

1920ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಕು ಕ್ಲಕ್ಸ್ ಕ್ಲಾನ್ ಕರಿಯ ವಿರೋಧಿ ಸಂಘಟನೆಯು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಟವಾದ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಂಘಟನೆಯಾಗಿ ಅಳಿದು ಹೋಗಿತ್ತು.[೫೪]

1930 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು ಕಳಪೆ ವ್ಯವಸಾಯ ಪದ್ಧತಿಗಳು ಬರ ಮತ್ತು ವೇಗವಾದ ಗಾಳಿಗಳ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಕಾಣಲಾರಂಭಿಸಿದವು. ಡಸ್ಟ್ ಬೌಲ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲ್ಪಡುವ ಕನ್ಸಾಸ್, ಟೆಕ್ಸಾಸ್, ಹೊಸಮೆಕ್ಸಿಕೋ ಮತ್ತು ವಾಯುವ್ಯ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಬಹು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಅಲ್ಪ ಮಳೆಗಾಲ, ಮತ್ತು ಅಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಅರಿದ ತಾಪಮಾನಗಳಿಂದ ಕಷ್ಟಕ್ಕೊಳಗಾದರು, ಮತ್ತು ಸಾವಿರಾರು ರೈತರು ಬಡತನಕ್ಕೀಡಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚು ಫಲವತ್ತಾಗಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.[೫೫]

1950 ರಲ್ಲಿ ಅಂತ್ಯವಾದ 20 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ , ಆಮೇರಿಕವು ತನ್ನ ಇತಿಹಾಸದ ಏಕೈಕ 6.9% ನಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಇಳಿತ ಕಂಡಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು ನೀರಿನ ರಕ್ಷಣೆಗಳು ವ್ಯಾಪಕ ಪ್ರವಾಹ ನಿಯಂತ್ರಣ ವ್ಯವಸ್ಧೆ, ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ನೂರಾರು ಜಲಶೇಖರಣಾ ಅಂಕಣಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವ ನಿರ್ಮಿತ ಸರೋವರಗಳ ರಚನೆಯಂತಹ ನಾಟಕೀಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಾದವು. 1960ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ದೇಶದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಾದ 200 ಸರೋವರಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಯ್ತು. [೧೧][೫೬]

1995 ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರವು ಅಮೇರಿಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಎಂದೂ ನೆಡೆದಿರದ ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಘೋರವಾದ ಭಯೋತ್ಪಾದನಾ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ಕಾಣಲಾಯಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 19,1995 ರಂದು ತಿಮೋತಿ ಮೆಕ್‌ವೆಯ್ ಮತ್ತು ಟೆರಿ ನೈಕೋಲ್ಸ್ ಎಂಬುವವರು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಬಾಂಬ್ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ಆಲ್ಪ್ರೆಡ್ ಪಿ ಮುರಾಫೆಡರ್ ಕಟ್ಟಡದ ಹೊರಗೆ ಸ್ಪೋಟಕವೊಂದನ್ನು ಸ್ಟೋರಿ 19 ಮಕ್ಕಳನ್ನೂ ಸೇರಿ 168 ಜನರನ್ನು ಕೊಂದರು. ತಿಮೋತಿ ಮೆಕ್ ವೆಯ್ ಗೆ ನಂತರ ಮರಣ ದಂಡನೆಯಾಗಿ ವಿಷದ ಇಂಜೆಕ್ಷನ್ ನೀಡಿ ಕೊಲ್ಲಲಾಯ್ತು, ಅವನ ಸಂಗಾತಿ ಟೆರಿ ನೈಕೋಲ್ಸ್‌ಗೆ 161 ಜನರನ್ನು ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿದ ಅಪರಾಧ ಹೊರಿಸಿ ಪೆರೋಲ್ ರಹಿತ ಜೀವಾವಧಿ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು.[೫೭]

ಅರ್ಥ ವ್ಯವಸ್ಧೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ತುಲ್ಸಾದ BOK ಗೋಪುರವು, ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಅತಿ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದೆ, ಇದು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳ ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯಾಗಿದೆ.

ಏವಿಯೇಷನ್, ಸಾರಿಗೆ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು, ಆಹಾರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ, ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್, ಮತ್ತು ದೂರ ಸಂಪರ್ಕ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ವಿಮಾನ ಮತ್ತು ಆಹಾರದ ಉತ್ಪಾದನೆಯಾಗುವ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.[೫] ದೇಶದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮವು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಧಾನ,[೫೮] ವ್ಯವಸಾಯೋತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ 27 ನೆ ಸ್ಧಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೫೯] ನಾಲ್ಕು ಫಾರ್ಚೂನ್ 500 ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ,[೬೦] ಮೂರು ಫಾರ್ಚೂನ್ 1000 ಕಂಪನಿಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೬೧] ಮತ್ತು ನಗರವು ಕನಿಷ್ಟ ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ 7 ನೇ ರಾಜ್ಯವಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಬಹಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಸ್ನೇಹಿ ರಾಜ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೬೨] 2000 ದಿಂದ 2006 ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಒಟ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಪಾದನಾ ಮೊತ್ತ 50% ಹೆಚ್ಚಿ ದೇಶದ 5ನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚುಬೆಳವಣಿಗೆ ದರ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯವು 2005-2006 ರಲ್ಲಿ ಅತಿವೇಗದ ಜಿಡಿಪಿ ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳ ಮೊತ್ತ $122.5 ರಿಂದ $134.6 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ಗಳನ್ನು ತಲುಪಿತ್ತು. ಇದು ಸುಮಾರು 10.8% ನಷ್ಟು ಜಿಗಿತ ಮತ್ತು ಇದರ ತಲಾ ಒಟ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆ 5.9% ನಷ್ಟು ಇದ್ದು, ಅದರ ಮೌಲ್ಯ 2006 ರಲ್ಲಿ $36,364 ಇದ್ದು 2007 ರಲ್ಲಿ ಇದು $38,516ನಷ್ಟು ಆಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೆ ಮೂರನೇ ಅತಿವೇಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯದ ತಲಾ ವಾರ್ಷಿಕ GDP ದೇಶದ 41 ನೇ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿತ್ತು.[೬೩] ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ತೈಲವು ರಾಜ್ಯದ ಅರ್ಥಿಕ ಸ್ಧಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದ್ದರೂ, 1980ರ ತೈಲಕ್ಷೇತ್ರದ ತೀವ್ರ ಇಳಿತದಿಂದ 90,000 ಶಕ್ತಿ ಆಧಾರಿತ ಉದ್ಯೋಗ ನಷ್ಟ 1980-2000 ದ ಮಧ್ಯ ಉಂಟಾಗಿ ಸ್ಧಳೀಯ ಅರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಧೆಗೆ ಅಘಾತ ಉಂಟಾಯಿತು.[೬೪] ರಾಜ್ಯದ ಅರ್ಥಿಕ ಸುಸ್ಧಿತಿಗೆ ತೈಲಕ್ಷೇತ್ರವು 17% ಪರಿಣಾಮವನ್ನು 2005ರಲ್ಲಿ ಬೀರಿತ್ತು. 2007ರಲ್ಲಿ ತೈಲಕ್ಷೇತ್ರದ ನೇಮಕಾತಿ ಇತರ ಐದು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗಿಂತ 5% ಮುಂದಿತ್ತು.

ಜನವರಿ 2010 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ದರ 6.7% ಇತ್ತು.[೬೫]

ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿನ ಬಳಕೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

2007ರ ಮೊದಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ, ಒಕ್ಲಹೋಮಾವು 1.7 ಮಿಲಿಯನ್ ನಾಗರೀಕರ ಕಾರ್ಮಿಕ ಪಡೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 1.6ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಳಷ್ಟು ನಾನ್-ಫಾರ್ಮ್ ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೬೬] ಸರ್ಕಾರಿ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಬಹಳಷ್ಟು ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. 2007ರಲ್ಲಿ 326,000 ಇದರ ನಂತರ ಸಾಗಾಣಿಕ, ಸೇವೆ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು 285000 ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಶಿಕ್ಷಣ, ವ್ಯಾಪಾರ,ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ 191,000, 178,000 ಮತ್ತು 151,000 ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದವು.[೬೬]

ದೇಶದ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಾಯುಯಾನ ಕ್ಷೇತ್ರವು 11 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಗಳಿಸುತ್ತದೆ.[೬೧] ಆಮೇರಿಕನ್ ಏರ್‌ಲೈನ್ಸ್, ವಿಮಾನಯಾನ ಸಂಸ್ಧೆಯ ವಿಶ್ವಮಟ್ಟದ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಸುಸ್ಧಿತಿಯಲ್ಲಿಡುವ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾರ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಧಾನವಾಗಿರುವ ತುಲ್ಸಾ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಸುಸ್ಧಿತಿಯಲ್ಲಿಡುವ ವಾಯುಯಾನ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.[೬೭] Iವಾಯುಯಾನ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆದಾಯವು ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿ ಶೇಖಡಾ 10ರಷ್ಟು ಇದ್ದು, ಇದು ವಾಯುಯಾನ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಆಮೇರಿಕದ ಮೊದಲ 10 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ.[೫] ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಕೇಂದ್ರ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಒಕ್ಲಹೋಮವು ವಸ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸರಬರಾಜು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಹಾ ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ಮೇಲಿದೆ ಮತ್ತು ಈ ನಗರವು ಹವಾಮಾನ ಸಂಬಂಧಿ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗೂ ಸಹಾ ತನ್ನ ಮುಖ್ಯಪಾಲು ನೀಡಿದೆ.[೬೧] ಈ ರಾಜ್ಯವು ಉತ್ತರ ಆಮೇರಿಕಾ ಖಂಡದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಟೈರು ತಯಾರಿಕಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಅತಿವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಾಧಾರಿತ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೬೧] 2005ರಲ್ಲಿ, ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಬೃಹತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಫ್ತು ಪ್ರಯಾಣವು $4.3 ಬಿಲಿಯನ್‌ಗಳಷ್ಟಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯದ ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ 3.6 ರಷ್ಟು ತನ್ನ ಪಾಲು ನೀಡಿತು.[೬೮] ಟೈರುಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಮಾಂಸದ ಸಂಸ್ಕರಣೆ, ಕಚ್ಛಾತೈಲ ಹಾಗೂ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಯಂತ್ರಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಹವಾ-ನಿಯಂತ್ರಣ ಯಂತ್ರಗಳ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಬೃಹತ್ ಉತ್ಪಾದನಾ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಾಗಿವೆ.[೬೯]

ಶಕ್ತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಕಚ್ಚಾ ಎಣ್ಣೆ ಉತ್ಪಾದಕ ರಾಜ್ಯವಾದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಐದನೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ.[೭೦]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ದೇಶದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದ, ಐದನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪೆಟ್ರೋಲಿಯಂ ಕಚ್ಛಾತೈಲದ ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿದ್ದು,[೭೦] ದೇಶದಲ್ಲಿ ಅನಿಲಕ್ಕಾಗಿ ಕೊಳವೆ ಕೊರೆಯುವ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ರಿಗ್ ಯಂತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ ಮತ್ತು ಐದನೆ ಕಚ್ಛಾತೈಲ ನಿಕ್ಷೇಪವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಾಜ್ಯವಾಗಿದೆ.[೭೧] 2005 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ದೇಶದ ಐದನೇ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಪವನ ಶಕ್ತಿ ಕ್ಷಮತೆ ಹೊಂದಿದ್ದು,[೭೨] ಪುನರ್ನವೀಕರಿಸಬಲ್ಲ ಶಕ್ತಿ ಬಳಸುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಸ್ಧಾನ ಹೊಂದಿತ್ತು. 2002 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಬಳಸಿದ ವಿದ್ಯುತ್ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಖಡಾ 96 ಶಕ್ತಿ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿದ್ದು, 64% ಕಲ್ಲಿದ್ದಿಲಿನಿಂದ ಮತ್ತು 32% ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದಿಂದ ಇದನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೭೩] 2006 ರಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಸರಾಸರಿ ತಲಾ ಶಕ್ತಿ ಬಳಕೆಯ 11 ನೇ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿದ್ದು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಶಕ್ತಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚ ಅತಿಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ದೇಶದ ಹತ್ತನೆ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿತ್ತು. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ , ತೈಲ ಶಕ್ತಿ ಉದ್ಯಮವು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಒಟ್ಟು ಗೃಹೋತ್ಪಾದನೆಗೆ 23$ ಬಿಲಿಯನ್ ಪಾಲು ನೀಡಿತು[೭೪] ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ತೈಲ ಸಂಬಂಧಿ ಕಂಪನಿಗಳ ನೌಕರರು ಸರಾಸರಿ ಆದಾಯವು ರಾಜ್ಯದ ಮಾದರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಆದಾಯದ ಎರಡರಷ್ಟಿತ್ತು.[೭೫] 2004 ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ ತೈಲ ಭಾವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 83,750 ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು ತೈಲ [೭೧][೭೪] ಭಾವಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 750,000 ಇದ್ದು ಪ್ರತಿದಿನ 178 ಸಾವಿರ ಬ್ಯಾರಲ್‌ಗಳಷ್ಟು ಕಚ್ಛಾತೈಲವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಿದವು.[೭೧] 1.662 ಘನ ಅಡಿ ದೊಂದಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹತ್ತು ಪ್ರತಿಶತ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲದ ಸರಬರಾಜು ಒಕ್ಲಹೋಮದಿಂದ ಆಯಿತು.[೭೧]

ಫೋರ್ಬ್ ಪತ್ರಿಕೆಯಾನುಸಾರ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ಆಧಾರಿತ ಡೇವೋನ್ ಎನರ್ಜಿ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್,[೭೬]ಚೀಸಪೇಕ್ ಎನರ್ಜಿ ಕಾರ್ಪೋರೇಶನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡ್ ರಿಡ್ಜ ಎನರ್ಜಿ ಕಾಪೋರೇಶನ್‌ಗಳು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಖಾಸಗಿ ತೈಲ ಆಧಾರಿತ ಕಂಪನಿಗಳಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಎಲ್ಲಾ ಸಂಪನ್ನ-500 ಕಂಪೆನಿಗಳು ಶಕ್ತಿ ಆಧಾರಿತವಾಗಿವೆ.[೬೦] 2006 ರಲ್ಲಿ ತುಲ್ಸಾ-ಆಧಾರಿತ ಸೆಮ್ ಗ್ರೂಪ್ ಕಂಪನಿಯು, ಫೋರ್ ಬ್ಸನ್ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 5 ನೆಯ ಸ್ಧಾನ ಹೊಂದಿತ್ತು: ತುಲ್ಸಾದ ಕ್ವಿಕ್ ಟ್ರಿಪ್ ಕಂಪನಿ 46ನೆಯ, ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಲವ್ಸ್ ಟ್ರಾವೆಲ್ ಸ್ಟಾಪ್ಸ್ & ಕಂಟ್ರಿ ಸ್ಟೋರ್ಸ್ 2008 ರ ವರದಿಯಲ್ಲಿ 25ನೆ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದಿತ್ತು.[೭೬] ಫಾರ್ಚೂನ್ ಪತ್ರಿಕೆಯನುಸಾರ ತುಲ್ಸಾ ಕೇಂದ್ರಿತ ONEOK ಮತ್ತು ವಿಲಿಯಮ್ಸ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಅತಿದೊಡ್ದ ಕಂಪನಿಗಳಾಗಿದ್ದು ಅವು ಇಡೀ ದೇಶದ ದ್ವಿತೀಯ ಹಾಗೂ ತೃತೀಯ ಶಕ್ತಿ ವಿಭಾಗದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವಿತೀಯ ಹಾಗೂ ತೃತೀಯ ಕಂಪನಿಗಳ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದಿವೆ.[೭೭] ಈ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಡೇವೋನ್ ಎನರ್ಜಿ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಗಣಿಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಚ್ಛಾತೈಲ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ದೇಶದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ, ಚೀಸಪೇಕ್ ಎನರ್ಜಿಯು ಅದೇ ವಿಭಾಗದ ಏಳನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕಂಪನಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಗ್ಯಾಸ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್ ಕಂಪನಿಗೆ ಅನಿಲ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಉಪಭೋಗಿ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ 25 ನೆಯ ಸ್ಧಾನ ಸಿಕ್ಕಿದೆ.[೭೭]

ಕೃಷಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದೇಶದ 27 ನೆಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕ ರಾಜ್ಯದಾದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಜಾನುವಾರು ಹಾಗೂ ಗೋಧಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಐದನೆ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದಿದೆ.[೫೯][೭೮] ಅಂದಾಜಿನಂತೆ ಆಮೇರಿಕಾದ 5.5 ಶೇಖಡಾ ಗೋಮಾಂಸ, ಶೇಖಡಾ 6.5ರಷ್ಟು ಆಮೇರಿಕೆಯ ಗೋಧಿ, 4.2 ರಷ್ಟು ಆಮೇರಿಕಾದ ಹಂದಿ ಮಾಂಸೋತ್ಪನ್ನಗಳು, ಮತ್ತು 2.2 ರಷ್ಟು ಕ್ಷೀರೋತ್ಪನ್ನಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದಿಂದ ಬರುತ್ತವೆ.[೫೯] 2005 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು 83,500 ಕೃಷಿ ಫಾರಮ್ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಕೂಡಿ $4.3 ಬಿಲಿಯನ್‌ನಷ್ಟು ಪ್ರಾಣಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ ಒಂದು ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್ ನಷ್ಟು ಬೆಳೆ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಂದ $6,5 ಬಿಲಿಯನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ವಾರ್ಷಿಕ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ನೀಡಿತು.[೫೯] ಕೋಳಿ ಮತ್ತು ಹಂದಿ ಉದ್ಯಮಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಎರಡನೆಯ ಹಾಗೂ ಮೂರನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ದ ವ್ಯವಸಾಯದ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಾಗಿವೆ.[೭೮]

ಸಂಸ್ಕೃತಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಮುಂಚೂಣಿ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು, ಪೂಂಕಾ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ಧಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಮುಂಚೂಣಿ ಹೆಣ್ಣಿನ ಶಿಲ್ಪ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ.

ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಜನಗಣತಿ ಬ್ಯೂರೋ ಪ್ರಕಾರ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರಾಂತಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.[೭೯] ಆದರೆ ಬಹುಮುಖಿ ಉಲ್ಲೇಖ ಇದು ಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಥವಾ ಭಾಗಶಃ ಮಧ್ಯಪಶ್ಚಿಮ, ನೈರುತ್ಯ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ. ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣಗಳು ಹಾಗೂ ಆಮೂರ್ತಬಗ್ಗೆಗಳು ಭಾಗಶಃವಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣ ಮಲೆಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮಹಾ ಮೈದಾನ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೇರಿದೆ.[೮೦]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ದಟ್ಟವಾದ ಜರ್ಮನ್ ಸ್ಕಾಟ್-ಐರಿಶ್ ಮತ್ತು ಮೂಲ ಆಮೇರಿಕ ನಿವಾಸಿ ವಂಶಪರಂಪರೆ,[೮೧] ಹೊಂದಿದ್ದು 25 ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮೂಲ ನಿವಾಸಿ ಆಡು ಭಾಷೆಗಳಿಂದ, ಸಮೃದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇಷ್ಟೊಂದು ಭಾಷೆಗಳು ಆಮೇರಿಕದ ಯಾವ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲ[೧೨]. ಒಕ್ಲಾಹಾಮ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಕಾಲಖಂಡದಲ್ಲಿ ಆರು ಸರ್ಕಾರಗಳು ತಮ್ಮದೆಂದು ಹಕ್ಕು[೮೨] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿವೆ ಮತ್ತು 67 ಅಮೇರಿಕಾದ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳಾನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ[೪೨]. ಜೊತೆಗೆ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು 39 ಸಂಯುಕ್ತ ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡಿದ ಸ್ವಾಯತ್ತ ದೇಶೀಯ ಬುಡಕಟ್ಟು [೮೩] ರಾಜ್ಯಗಳಿವೆ. ಪಶ್ಚಿಮದ ಜಾನುವಾರು ಕ್ಷೇತ್ರಗರು, ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕದ ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು. ದಕ್ಷಿಣದ ವಲಸೆ ಬಂದ ನಿವಾಸಿಗಳು, ಮತ್ತು ಪೂರ್ವದ ತೈಲ-ಶ್ರೀಮಂತರು-ಇವುಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿವೆ. ಮತ್ತು ಇದರ ದೊಡ್ಡ ಮಹಾನಗರಗಳು ಆಮೇರಿಕದ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಲ್ಲದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ತಾಣಗಳಾಗಿವೆ.[೮೪][೮೫] ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಿವಾಸಿಗಳು ರೂಢಿಗತ "ದಕ್ಷಿಣದ ಆದರಾಥಿತ್ಯ" ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ, ಜನಹಿತಕ್ಕಾಗಿ ಉದಾರವಾಗಿ ದಾನ ಮಾಡುವವರ ರಾಜ್ಯದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ನಾಲ್ಕನೇ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿದೆ.[೮೬] ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ನಕಾರಾತ್ಮಕ ರೂಢಿಗತ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಸಹಾ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಜಾನ್ ಸ್ಟೀನ್ ಬೆಕ್‌ನು ಗ್ರೇಪ್ಸ್ ಆಫ್ ವ್ರಾತ್ ಎಂಬ ಕಾದಂಬರಿಯ ಮೂಲಕ ಜನಪ್ರಿಯಾ ಗೊಳಿಸಿದನು. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಅನಕ್ಷರಸ್ಧ ಬಡತನದಲ್ಲಿ ಬೆಂದ ಡಸ್ಟ್ ಬೌಲ್ ಅವಧಿಯು ಓಕೀಗಳ ರೈತರ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ.[೮೭][೮೮][೮೯]

ಆದರೂ ಸಹ ಈ ಪದವನ್ನು ಸಹಜ ಜನ್ಯ ಸ್ವಭಾವವೆಂದು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ನಿವಾಸಿಗಳು ಸಕಾರಾತ್ಮಕವಾಗಿಯೇ ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೮೮]

ಕಲೆ ಮತ್ತು ರಂಗಭೂಮಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ 50 ಲಲಿತಕಲಾ ಮ್ಯೂಸಿಯಂಗಳಲ್ಲಿ ಫಿಲ್‌ಬ್ರೂಕ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಕೂಡಾ ಒಂದು.[೯೦]

ರಾಜ್ಯದ ಮತ್ತು ನಗರಗಳ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ "ಜಾಸ್" ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರಕಾಶಿಸಿದೆ ಮೂಲ ಆಮೇರಿಕನ್,[೯೧] ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ ಮತ್ತು ಏಶಿಯಾಜನರ ಜನವಸತಿಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಕಲೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ.[೯೨] ಬಾರ್ಟವಿಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಡೆಯುವ "ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮೊಜಾರ್ಟ್ ಉತ್ಸವವು" ದಕ್ಷಿಣ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ನೆಡೆಯುವ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ.[೯೩] ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ "ಕಲೆಗಳ ಉತ್ಸವವು" ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಲಲಿತ ಕಲೆಗಳ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ. ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ ಲಲಿತ ಕಲೆಗಳ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿಲಾಗಿದೆ.[೯೧] ರಾಜ್ಯವು ಬ್ಯಾಲೆ ನೃತ್ಯದ ಸಂಪನ್ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದೆ: ಐದು ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಬ್ಯಾಲೆ ನೃತ್ಯಾಂಗನೆಯರು ವಿಶ್ವಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಈ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ; ಯೊನ್ನೆ ಚಟ್ಯೂ ಸಹೋದರಿಯರು ಮರ್ಜೋರಿ ಮತ್ತು ಮರಿಯಾ ಟಾಲ್ ಚೀಫ್,ರೋಸೆಲಾ ಹೈಟವರ್ ಮತ್ತು ಮಾಸ್ಕಿಲೀನ್ ಲಾರ್ಕಿನ್ ಈ ಐದು ಜನ ನೃತ್ಯಾಂಗನೆಯರು ಒಗ್ಗೂಡಿ ಫೈವ್ ಮೂನ್ಸ್ ಎಂದು ವಿಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದ ತುಲ್ಸಾ ಬ್ಯಾಲೆಯನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪತ್ರಿಕೆ ಯು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಬ್ಯಾಲೆ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ.[೯೧] ದಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಬ್ಯಾಲೆ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನೃತ್ಯಾಂಗನೆ ಯವನಿ ಚಿಟ್ಯೂ ಮತ್ತು ಅವಳ ಪತಿ ಮಿಗಿವಲ್ ಟೆರೆಕೋವ್‌ರಿಂದ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ದಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 1962ರಲ್ಲಿ ಸ್ಧಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟು, ಅದು ಆಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಪೂರ್ಣ ಅಧಿಕೃತ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿತ್ತು.[೯೪][೯೫][೯೬] ಸ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ವ್ರಿಂಗ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ " ಡಿಸ್ಕವರಿಲ್ಯಾಂಡ್" ಎನ್ನುವ ಒಂದು ಬಯಲು ವರ್ತುಲ ರಂಗಮಂದಿರವು ಒಕ್ಲಹೋಮ! [೯೭] ಸಂಗೀತ, ನಾಟಕಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳ ಪ್ರಧಾನ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ರಾಜ್ಯವು ಸಂಗೀತ-ನಾಟಕಗಳ ಶೈಲಿಯಾದ ದ ತುಲ್ಸಾ ಸೌಂಡ್ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಸ್ವಿಂಗ್‌ಗಳನ್ನು ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿನ ಕೇನ್ಸ್ ಬಾಲ್ ರೂಮ್ ನಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. 1930ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಬ್ ವಿಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಬಾಯ್ಸ್ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕಗಳಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಧಳವಾಗಿ "ಕಾರ್ನಗಿ ಹಾಲ್ ಆಫ್ ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಸ್ವಿಂಗ್" ಎಂಬ ಕಟ್ಟಡ ಬಳಕೆಯಾಯಿತು.[೯೮] ಸ್ಟಿಲ್ ವಾಟರ್ ಕಟ್ಟಡವು ದಿವಂಗತ ಪ್ರತಿಪಾದಕ ಬಾಬ್ ಬಿಲ್ಡರ್ಸ್‌ ಅವರ ರೆಡ್ ಡರ್ಟ್ ಸಂಗೀತದ ಅಧಿಕೇಂದ್ರವಾಗಿತು.

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಕಲೆಗಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡುವವರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮದ್ಯಮ ದರ್ಜೆಯಲ್ಲಿದ್ದು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರದ 17 ನೆಯ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ 300 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳಿದೆ.[೯೧] ತುಲ್ಸಾದ ಫಿಲ್ ಬ್ರೂಕ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದ 50 ಲಲಿತಕಲೆಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯಾಗಿದೆ,[೯೦] ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಮ್ ನೋಬಲ್ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಇತಿಹಾಸದ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ನಾರ್ಮನ್ ಎಂಬ ನಗರದಲ್ಲಿದ್ದು, ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಧಾರಿತ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ.[೯೧] ಥಾಮಸ್ ಗಿಲ್‌ಕ್ರೀಸ್‌ನ ಕಲಾ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳನ್ನು ಗ್ರಿಲ್‌ಕ್ರೀಸ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ತುಲ್ಸಾ ದಲ್ಲಿಡಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಅತಿ ಗಮನೀಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಆಮೇರಿಕಾದ ಕಲೆ ಮತ್ತು ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಗ್ರಹ ಇದೆ. ಗಾಜಿನ ಶಿಲ್ಪಿಯಾದ ಡೇಲ್ ಚಿಹುಲಿಯ ಪ್ರಪಂಚದ ಗಮನೀಯ ಗಾಜಿನ ಶಿಲ್ಪಗಳನ್ನು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಆರ್ಟ್ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ ಮತ್ತು ಆಮೇರಿಕಾದ ಪಶ್ಚಿಮ ಗಡಿಭಾಗದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೌಬಾಯ್ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದ ಪರಂಪರೆ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ[೯೯] ದಾಖಲಿಸುತ್ತದೆ.[೯೧] ಯಹೂದಿಗಳ ಸಾಮೂಹಿಕ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಯಹೂದಿ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಶೆರ್ವಿನ್ ಮಿಲರ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್ ಜ್ಯೂಯಿಶ್ ಆರ್ಟ್ ಆಫ್ ತುಲ್ಸಾ ದಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ನೈರುತ್ಯ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಯಹೂದಿ ಕಲೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಂಡಾರವಾಗಿದೆ.[೧೦೦]

ಹಬ್ಬಗಳು ಮತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಮೇರಿಕಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಮೂಲನಿವಾಸಿಗಳ "ಮಂತ್ರವೈದ್ಯ" ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಡೆಯುವ ಘಟನೆ.

ಆಮೇರಿಕನ್ ಬಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್[೧೦೧] 2007 ರ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಘಟನೆಯಾಗಿ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಶತಮಾನ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಹೆಸರಿಸಿದೆ. ಈ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಬಹು ಆಚರಣೆಗಳು ನಡೆದು ನವೆಂಬರ್ 16 , 2007 ರಂದು ರಾಜ್ಯದ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದ 100 ನೇ ವರ್ಷದ ದಿನಾಚರಣೆಯಾಗಿ ಕೊನೆಯಾಯಿತು.

ವಾರ್ಷಿಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗಗಳ ಉತ್ಸವಗಳೂ ಹಾಗೂ ಆಚರಣೆಗಳು ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ನಡೆಯುತ್ತವೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕನ್ನರ ಮಂತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ, ಆಚರಣೆಯ ಪ್ರಸಂಗಗಳು, ಸ್ಕಾಟಿಶ್ ಜನರ, ಐರಿಶ್, ಇಟಾಲಿಯನ್ನರ.ವಿಯೆಟ್ನಾಮಿಯನ್ನರ, ಚೀನಿಯರ, ಜೆಕ್‌ರ, ಯಹೂದ್ಯರ, ಅರಬ್ಬರ, ಮೆಕ್ಸಿಕನ್ನರ, ಮತ್ತು ಆಫ್ರಿಕಾ ಮೂಲದ ಆಮೇರಿಕನ್ನರ; ಇವು ಸಮುದಾಯಗಳ ಪರಂಪರೆ ಅಥವಾ ಪದ್ಧರತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ.

10-ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರದಲ್ಲಿ, ನಡೆಯುವ ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ರಾಜ್ಯದ ಜಾತ್ರೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ,[೧೦೨] ಹಾಗೂ ದೊಡ್ಡ ಪಾವ್-ವಾವ್‌ಗಳು, ಏಷಿಯನ್ ಹಬ್ಬಗಳು, ಮತ್ತು ಜೂನ್‍ಂಟೀಂತ್ ಆಚರಣೆಗಳು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ನಗರದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. 10 ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಡೆಯುವ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಸೋತ್ಸವ ಸುಮಾರು 10 ಲಕ್ಷ ಜನರನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ,[೧೦೩] ಮತ್ತು 2007 ರಲ್ಲಿ ನಗರದ ಮೇ ಫೆಸ್ಟ್ ಉತ್ಸವವು 3,75,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರನ್ನು ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ರಂಜಿಸಿತು.[೧೦೪]

2006 ರಲ್ಲಿ ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿ ನೆಡೆದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ಫೆಸ್ಟ್ ಉತ್ಸವವು USA ಟುಡೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಪ್ರಪಂಚದ ಹತ್ತು ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಬಾನ್ ಅಪೆಟಿವ್ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ದೇಶದ ದೊಡ್ಡಜೆರ್ಮನ್ ಆಹಾರ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿತ್ತು.[೧೦೫]

ತುಲ್ಸಾ ವಾರ್ಷಿಕ Dfest ಸಂಗೀತತೋತ್ಸವವನ್ನೂ ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ನಿವಾಸ ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಾದ್ಯಗೋಷ್ಠಿ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತಗಾರರಿಗೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಾರ್ಮನ್ ನಗರವು ನಾರ್ಮನ್ ಸಂಗೀತ ಉತ್ಸವವನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ನಾರ್ಮನ್ ನಗರವು ಮಿಡೀವಲ್ ಫೇರ್ ಆಫ್ ನಾರ್ಮನ್ ಅನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುತ್ತದೆ. 1976 ರಿಂದ ಈ ಜಾತ್ರೆಯು ನೆಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು ಮತ್ತು ಇದು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಮೊದಲ ಮಧ್ಯಕಾಲದ ಜಾತ್ರೆಯಾಗಿದೆ.

ಈ ಜಾತ್ರೆಯು ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಅವರಣದ ದಕ್ಷಿಣ ಓವಲ್ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ನೆಡೆಯಿತು ಮತ್ತು ಮೂರನೆಯ ವರ್ಷ ಡಕ್ ಪಾಂಡಿನಲ್ಲಿ ನೆಡೆದು ಜನ ದಟ್ಟಣೆ ತುಂಬಾ ದೊಡ್ಡದಾದ್ದರಿಂದ 2003 ರಲ್ಲಿ ರೀವ್ಸ್ ಪಾರ್ಕಿಗೆ ವರ್ಗವಾಯಿತು. ಮಿಡೀವಲ್ ಫೇರ್ ಆಫ್ ನಾರ್ಮನ್ ಉತ್ಸವವು "ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ವಾರಾಂತ್ಯ ಘಟನೆ ಮತ್ತು ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ದ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಈವೆಂಟ್ಸ್ ಮೀಡಿಯ ನೆಟ್ ವರ್ಕ್ ನಿಂದ ದೇಶದ 100 ಅತಿದೊಡ್ಡ ಘಟನೆಗಳಲ್ಲೊಂದು ಆರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ".[೧೦೬]

ಶಿಕ್ಷಣ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಾಂತೀಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯು ತಹಲೇಖಾದ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.

ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳು, ಜಿಲ್ಲೆ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಖಾಸಗಿ ಸಂಸ್ಧೆಗಳಿಂದಾಗಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮದ 631337 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು 1849 ಸಾರ್ವಜನಿಕ, ಪ್ರೈಮರಿ, ಸೆಕೆಂಡರಿ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಪರ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಷ 2006ರಲ್ಲಿ 540 ಶಾಲಾ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರು.[೧೦೭]

ಶಾಲಾ ವರ್ಷ 2005-06ರಲ್ಲಿ 1,20,122 ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕನ್ ಮಕ್ಕಳು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದು ಇದು ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆಮೇರಿಕನ್ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಮಕ್ಕಳ ದಾಖಲಾತಿ ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದೆ.[೧೦೮] ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಮೇಲೆ ರಾಜ್ಯವು ಖರ್ಚು ಮಾಡುವ ಹಣ ದೇಶದಲ್ಲೇ ತಳಭಾಗದ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ 6614 ಡಾಲರ್ ಖರ್ಚುನ್ನು 2005 ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿನ 47 ನೇ ಸ್ಧಾನ,[೧೦೭] ಆದರೆ 1992 ಮತ್ತು 2002 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮೇಲಿನ ವೆಚ್ಚ ಬೆಳೆದು ರಾಷ್ಟ್ರದ 22 ನೇ ಸ್ಧಾನಕ್ಕೆ ಬಂದಿತ್ತು.[೧೦೯] ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಿ-ಕಿಂಡರ್‌ಗಾರ್ಟನ್ ಶಿಕ್ಷಣ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಮಾದರಿ ಮೊದಲ ಬಾಲ್ಯದ ಪಾಠಶಾಲೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. 2004ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಿ-ಕಿಂಡರ್ಗಾರ್ಟನ್ ಶಾಲೆ, ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಫಾರ್ ಅರ್ಲಿ ಎಜುಕೇಶನ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಪ್ರಮಾಣಿಸಿದೆ.[೧೧೦] ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಾಲೆ ಬಿಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ 29% ಗೆ 2005 ಮತ್ತು 2006 ರಲ್ಲಿ ಇಳಿದರೂ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಫ್ರೌಢಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟು ಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೆಳಗಿನ ಮೂರು ಸ್ಧಾನಗಳಲ್ಲಿತ್ತು,[೧೧೧] ಶಾಲೆ ಬಿಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ 3.2% ಇತ್ತು.[೧೦೭]

2004 ರಲ್ಲಿ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಡಿಪ್ಲೊಮ ಪಡೆದ ವಯಸ್ಕರ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು 36 ನೆಯ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೂ, ಅದು ದಕ್ಷಿಣದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿದಂತೆ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು 85.2% ಆಗಿತ್ತು.[೧೧೨][೧೧೩]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಧೆಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿವೆ. ಇವೆರದೂ ತಲಾ ಒಂದು ಮುಖ್ಯ ಕಾಂಪಸ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಾದಾದ್ಯಂತ ಶಾಖಾ ಕ್ಯಾಂಪಸ್ಸುಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ.

ರಾಜ್ಯದ ಈ ಎರಡು ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ದೇಶದ ಸ್ನಾತಕ ಪೂರ್ವ ವಾಣಿಜ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀಡುವುದರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಉತ್ತಮ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದಿವೆ.[೧೧೪] ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮಾತ್ರ ABA ದರ್ಜೆಯ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಧೆಗಳಾಗಿವೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಗುಣಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ, ದೇಶದಲ್ಲೇ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದ ಶೇಕಡಾವಾರು ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿರುವ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಾಗಿವೆ.[೧೦] ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು 11 ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ,[೧೧೫] ಇದರಲ್ಲಿ ಈಶಾನ್ಯ ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವಿದೆ. ಇದು ಮಿಸಿಸಿಪಿ ನದಿಯ[೧೧೬] ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಎರಡನೇ ಅತಿ ಹಳೆಯ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಧೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಏಕೈಕ ದೃಷ್ಟಿಮಾಪನ ಕಾಲೇಜನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೧೭] ಮತ್ತು ಶೇಕಡಾವಾರು ಮತ್ತು ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಆಮೇರಿಕನ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ದಾಖಲಾತಿ ಹೊಂದಿದೆ.[೧೧೬][೧೧೮] 2007ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಿನ್ಸ್ಟನ್ ರಿವ್ಯೂ ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದ 122 ಅತಿ ಉತ್ತಮ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಆರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಸೇರಿದ್ದವು[೧೧೯] ಮತ್ತು ಮೂರು ಕಾಲೇಜುಗಳ ಉನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಧಾನಗಳಿಸಿದ್ದವು.[೧೨೦] ರಾಜ್ಯವು 54 ಪೋಸ್ಟ್-ಸೆಕೆಂಡರಿ ಟೆಕ್ನಿಕಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಷನ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಕೈಗಾರಿಕೆ ಅಥವಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವಂತಹ ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಕೆರಿಯರ್‌ಟೆಕ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್‌ನಿಂದ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.[೧೦೭]

2007-2008 ಶಾಲಾ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲೇಜುಗಳಲ್ಲಿ 1,81,973 ಸ್ವಾತಕ ಪೂರ್ವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, 20,014 ಪದವೀಧರ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು 4395 ಮೊದಲ ವೃತ್ತಿಪರ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ದಾಖಲಾಗಿದ್ದರು. ಈ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ 18,892 ಜನ ಸ್ನಾತಕ ಪದವಿಯನ್ನು , 5386 ಜನ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಮತ್ತು 462 ಜನ ಪ್ರಥಮ ವೃತ್ತಿ ಪರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಅಂದರೆ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು ಒಂದು ಶೈಕ್ಷಣೆಕ ವರ್ಷದ (1 ಜುಲೈ 2007- 30 ಜೂನ್ 2008) ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ 38,278 ಪದವೀಧರರನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತದೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ ಪ್ರತಿ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವರ್ಷದ 68,322 ಪದವಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದಾನ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೨೧]

ಕ್ರೀಡೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ದಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಸ್ಮಾರಕ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವು NCAA ವಿಭಾಗ 1 ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯನ್ನು ನೆಡೆಸುತ್ತದೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಜನಪ್ರಿಯಾ ಕ್ರೀಡೆಗಳ ತಂಡಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತದೆ; ಇವು ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್, ಫುಟ್ ಬಾಲ್, ಅರೆನಾ ಫುಟ್ ಬಾಲ್, ಬೇಸ್ ಬಾಲ್, ಸಾಕರ್ ಮತ್ತು ಹಾಕಿ. ಈ ತಂಡಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ, ತುಲ್ಸಾ, ಎನಿಡ್, ನಾರ್ಮನ್ ಮತ್ತು ಲಾಟನ್ ಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ.

ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ನ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಥಂಡರ್ ತಂಡ, ಮತ್ತು ವಿಮೆನ್ಸ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ನ ತುಲ್ಸಾ ಶಾಕ್‌ಗಳು ಮಾತ್ರ ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯ ಅಧಿಕೃತ ಲೀಗ್ ಕ್ರೀಡಾ ತಂಡಗಳಾಗಿವೆ; ಆದರೆ ಕಿರು ಲೀಗ್ ಕ್ರೀಡಾ ತಂಡಗಳು ಕೆಳಕಂಡತಿವೆ.AAA ಮತ್ತು AA ಮಟ್ಟದ ಸ್ಧಾನ ಪಡೆದ ಮ್ಯಾನರ್ ಲೀಗ್ ಬೇಸ್ ಬಾಲ್, ಕೇಂದ್ರ ಹಾಕಿ ಲೀಗ್, ಹಾಕಿಯಲ್ಲಿ , ಆರಿನಾ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ AFI ಲೀಗ್ ನಲ್ಲಿ; ಇವುಗಳನ್ನು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಯಾರ್ಡ್ ಡಾಗ್ಸ್ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ಟಲನ್ಸ್ ಪೋಷಿಸುತ್ತವೆ. ನ್ಯಾಷನಲ್ ವಿಮೆನ್ಸ್ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಶನ್‌ಗೆ ಆಡುವ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಲೈಟನಿಂಗ್ ತಂಡವನ್ನು ಸಹಾ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಪೋಷಿಸುತ್ತದೆ. NBA ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಲೀಗ್ ನಡೆಸುವ ತುಲ್ಸಾ 66ರ್ಸ್ ಸ್ಪರ್ಧೆಗೆ ತುಲ್ಸಾ ಕೇಂದ್ರಸ್ಧಳವಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಆಮೇರಿಕನ್ ಇನ್ ಡೋರ್ ಡಾಕರ್ ಲೀಗ್ ನಲ್ಲಿ ಆಡುವ ತುಲ್ಸಾ ರೆವಲ್ಯೂಶನ್ ತಂಡಕ್ಕೋ ನಗರದ ಪೋಷಣೆ ಇದೆ.[೧೨೨]

ಎನಿಡ್ ಮತ್ತು ಲಾಟನ್ ನಗರಗಳು USBL ಮತ್ತು CBA ಲೀಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಆಡುವ ವೃತ್ತಿಪರ ಬಾಸ್ಕೆಟ್ ಬಾಲ್ ತಂಡಗಳಿಗೆ ದಾತರಾಗಿವೆ.

2005 ರಲ್ಲಿ ಕೆಟ್ರೀನಾ ಚಂಡಮಾರುತದಿಂದಾಗಿ ಎರಡು ಸ್ಪರ್ಧಾ ಋತುಗಳಷ್ಟು ಕಾಲ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಫೋರ್ಡ ಸೆಂಟರ್ ತಮ್ಮ ತಂಡ ಪುನರ್ ಸ್ಧಾಪನೆಯಾದಾಗ NBA ಯ ನ್ಯೂ ಆರ್ಲಿಯನ್ಸ್ ಹೋರ್ನೆಟ್ಸ್ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಪ್ರಾಯೋಜಿಸಿದ ಪ್ರಥಮ ಮುಖ್ಯ ಲೀಗ್ ಅಧಿಕೃತ ಕ್ರೀಡಾ ತಂಡವಾಯಿತು.[೧೨೩]

ಜುಲೈ 2008 ರಲ್ಲಿ , ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಗುಂಪೊಂದರ ಮಾಲಿಕತ್ವ ಪಡೆದ ದಿ ಸಿಯಾಟಲ್ ಸೂಪರ್ ಸಾನಿಕ್ ತಂಡವು ಕ್ಲೇಟನ್ ಬೆನೆಟ್ ಮುಂದಾಳತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರಕ್ಕೆ ಸ್ಧಾನಾಂತರಗೊಂಡ ಆಟಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಫೋರ್ಡ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗುವವು ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದಾಗ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಿಟಿ ಥಂಡರ್ ತಂಡವು ರಾಜ್ಯದ ಮೊದಲ ಶಾಶ್ವತ ಅಧಿಕೃತ ಮುಖ್ಯ ತಂಡವಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.[೧೨೪]

ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಅತ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್‌ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಜನರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸೂನರ್‌ ಗಳು ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕೌಬಾಯ್ಸ್ ತಂಡಗಳ 60,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಆಟವನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿದರು. ಒಕ್ಲಹೋಮ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ 2006 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಮೇರಿಕೆಯ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಸರಾಸರಿ 84,541 ಜನ ವೀಕ್ಷಿಸಿ ಆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು, ಅಮೇರಿಕಾದ ಕಾಲೇಜುಗಳ ಪೈಕಿ13 ನೇ ಸ್ಧಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.[೧೨೫]

ಈ ಎರಡು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಫುಟ್ ಬಾಲ್ ಆಟಗಾರರು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಹಲವಾರು ಸಲ ಬೆಡ್‌ಲಾಮ್ ಸರಣಿ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸೆಣಸಾಡುತ್ತವೆ; ಇವು ಕ್ರೀಡಾಸಕ್ತರ ಗುಂಪುಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಿಸುವ ಘಟನೆಗಳಾಗಿವೆ. "ಒಕ್ಲಹೋಮ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಗಳು NCAA ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ತಂಡಗಳು ಸಂಸ್ಧೆಯ ಅತಿ ಉಚ್ಛಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತವೆ. ವಿಭಾಗ I ಒಕ್ಲಹೋಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ತುಲ್ಸಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ.[೧೨೬]

ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್ ನಿಯತಕಾಲಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಯ ದಿ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಒಕ್ಲಹಾಮಾ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹಾಮ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಗಳನ್ನು ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಕಾಲೇಜುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ.[೯][೧೨೭] ಇದರ ಜೊತೆಯ ರಾಜ್ಯದ 12 ಸಣ್ಣ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಅಥವಾ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂನರ್ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ NAIA ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತವೆ.[೧೨೮]

ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ LPGA ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ತುಲ್ಸಾದ ಸಿಡಾರ್ ರಿಡ್ಜ ಕೌಂಟಿಕ್ಲಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಠ ತಂಡಕ್ಕಾಗಿ ನೆಡೆಯುವ PGA ಅಥವಾ LPGA ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳು ತುಲ್ಸಾದ ಸದರನ್ ಹಿಲ್ಸ್ ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಓಕ್ ಟ್ರೀ ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾದ ಸಿಡಾರ್ ರಿಡ್ಜ್ ಕಂಟ್ರಿ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದಿವೆ.[೧೨೯] ದೇಶದ ಒಂದು ಉತ್ತಮವಾದ ಗಾಲ್ಫ ಅಂಗಳ ಹೊಂದಿರುವದೆಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆದ ಸದರನ್ ಹಿಲ್ಸ್ ಸಂಸ್ಧೆ ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ಗಾಲ್ಫ PGA ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಚಿಸಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 2007 ರ ಒಂದು ಪಂದ್ಯವೂ ಸೇರಿದೆ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಎಂದರೆ 2001 ರ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಸೇರಿಸಿ ಮೂರು U.S.ಓಪನ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿದೆ.[೧೩೦] ರಾಜ್ಯದ ಉದ್ದಗಲಗಳಲ್ಲಿ ರೋಡಿಯೋಗಳು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಪ್ಯಾನಹ್ಯಾಂಡಲ್‌ನ ಗಯಮೋನ್ ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರೋಡಿಯೋವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿಸುತ್ತದೆ.[೧೩೧]

ಆರೋಗ್ಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಆಮೇರಿಕಾದ ನೈರುತ್ಯ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸೌಕರ್ಯವು ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿದೆ.

2005 ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಅನುದಾನ ಪಡೆದ 21ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯದಾಗಿದ್ದು, ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಬಂಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗಾಗಿ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಾದ ವೆಚ್ಚ $75,801,364 ರೋಗ ನಿರೋಧಕ ಲಸಿಕೆಗಳು, ಜೈವಿಕ ಭಯೋತ್ಪಾನೆಗೆ ಸನ್ನದಾಗಿರುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣಗಳ ಅನುದಾನ ಪಡೆದ ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಬಾಬುಗಳು.[೧೩೨] ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಖಾಯಿಲೆಗಳ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ ಸಮನಾಗಿದ್ದು ಆಸ್ತಮಾ, ಡಯಾಬೆಟಿಕ್ಸ್, ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಮತ್ತು ಅಧಿಕ ರಕ್ತದೊತ್ತಡಗಳಿಂದ ನರಳುವ ಜನರ ಸಂಖ್ಯೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಸಮ ಅಥವಾ ಸ್ವಲ್ಪ ಮೇಲೆ ಇದೆ.[೧೩೨]

ವರ್ಷ 2000 ದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿನ ರೋಗ ನಿಧಾನಿಕ ವೈದ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ 45ನೇ ಸ್ಧಾನದಲ್ಲಿ; ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಕೆಳಗೆ, ನರ್ಸ್‌ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಸ್ವಲ್ಪ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಕೆಳಗೆ, ಪ್ರತಿ 1,00,000 ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿರುವ ಹಾಸಿಗೆ ಸಂಖ್ಯೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಮೇಲೆ ಮತ್ತು 12 ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಮೇಲೆ ಇದ್ದಿತು.[೧೩೩]

ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ ಮಾಡಿಸಿದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ತುಚ್ಛವಾಗಿತ್ತು 2005ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 25% ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ 18 ರಿಂದ 64 ವಯೋಮಾನದ ನಾಗರೀಕರು ಆರೋಗ್ಯ ವಿಮೆ ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ ಇದು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿ 5ನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದರ.[೧೩೪]

ಒಕ್ಲಹೋಮಗರ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ಸ್ಧೂಲತೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜ್ಯವು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಧೂಲದೇಹಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಐದನೆಯ ರಾಜ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಅದರೆ 30.3% ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸ್ಧೂಲತೆಗೆ ಹತ್ತಿರ ಅಥವಾ ಸ್ಧೂಲವಾಗಿದ್ದರು.[೧೩೫]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೇಂದ್ರವು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅಸ್ಪತ್ರೆಗಳ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದ್ದು ಅಮೇರಿಕನ್ ಕಾಲೇಜು ಆಫ್ ಸರ್ಜನ್ಸ್ ಸಂಸ್ಧೆಯಿಂದ Iನೇ ಮಟ್ಟದ ನೋವು ನಿವಾರಕ ಕೇಂದ್ರವೆಂದು ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಏಕೈಕ ರಾಜ್ಯದ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಾಗಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೇಂದ್ರವು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಆರೋಗ್ಯಕೇಂದ್ರ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿದ್ದು ರಾಜ್ಯದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ.[೧೩೬][೧೩೭] ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿರುವ ದಿ ರೀಜನಲ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್ ಆಫ್ ದಿ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಟ್ರೀಟ್ ಮೆಂಟ್ ಸೆಂಟರ್ಸ್ ಆಫ್ ಆಮೇರಿಕ ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಇರುವ 4 ಪ್ರಾಂತೀಯ ಸೌಕರ್ಯಗಳಲ್ಲೊಂದಾಗಿದೆ. ಇದು ಪೂರ್ತಿ ನೈರುತ್ಯ ಆಮೇರಿಕಾಕ್ಕೆ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ; ಇದು ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ.[೧೩೮] ತುಲ್ಸಾದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕೇಂದ್ರವು ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಮೂಳೆ ಸಂಬಂಧಿ ಬೋಧನಾ ಸೌಕರ್ಯ ಹೊಂದಿದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಾಗಿದ್ದು; ಇದು ನರವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯೂ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸೌಕರ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ಸಂಸ್ಧೆಯಾಗಿದೆ.[೧೩೯][೧೪೦]

ಸಮ‌ೂಹ ಮಾಧ್ಯಮ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಎರಡನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆ, ದಿ ತುಲ್ಸಾ ವರ್ಲ್ಡ್ 189,789ಗಳಷ್ಟು ಪ್ರಸರಣ ಹೊಂದಿದೆ.[೧೪೧]

ನೀಲ್ಸನ್ ಮಾದ್ಯಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಧೆಯು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾವನ್ನು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ, ಕ್ರಮವಾಗಿ 45ನೆಯ ಮತ್ತು 61ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾದ್ಯಮಗಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ. ಅದೇ ಏಜೆನ್ಸಿಯು ರಾಜ್ಯದ ಮೂರನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾದ್ಯಮ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾದ ಲಾಟನ್ ವಿಚಿಟಾ ಫಾಲ್ಸ್, ಟೆಕ್ಸಾಸ್ ಅನ್ನು ದೇಶದ 144ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದೆ.[೧೪೨] ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಟೆಲಿವಿಷನ್ ಪ್ರಸಾರವು 1949ರಲ್ಲಿ K ಫಾರ್ TV (ಅಂದಿನ WKY-TV)ಯಿಂದ ಮತ್ತು KOTV-TVಯಿಂದ ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು.[೧೪೩] ಈಗ ಎಲ್ಲಾ ಮುಖ್ಯವಾದ ಆಮೇರಿಕನ್ ಟಿವಿ ಪ್ರಸಾರಣ ಜಾಲಗಳು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕೃತ ಟೆಲಿವಿಷನ್ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿವೆ.[೧೪೪]

ರಾಜ್ಯವು ಈಗ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವಾರ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿರುವ ದಿ ಒಕ್ಲಹೋಮನ್‌ ‍ವು ರಾಜ್ಯದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯ ದಿನದಲ್ಲಿ 215 ,102 ಓದುಗರನ್ನೂ, ಭಾನುವಾರದಂದು 138 ,262 ಓದುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಮತ್ತು ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ದೇಶದ 48 ನೆಯ ಸ್ಧಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ತುಲ್ಸಾ ವರ್ಲ್ಡ್ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದು ಸಾಮಾನ್ಯ ದಿನದಲ್ಲಿ 138,262 ಮತ್ತು ಭಾನುವಾರದಂದು 189,789 ಓದುಗರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ದೇಶದ ಪರಿಚಲನೆಯಲ್ಲಿ 77 ನೆಯ ಸ್ಧಾನ ಹೊಂದಿದೆ.[೧೪೧]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ವಾರ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆ ಚಿರೋಕಿ ಅಡ್ವೋಕೇಟ್ 1844 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು, ಚಿರೋಕಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿತ್ತು.[೧೪೫] 2006ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದಲ್ಲಿ 220 ಸಮಾಚಾರ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿದ್ದು, 177 ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಮತ್ತು 48 ದಿನ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿದ್ದವು.[೧೪೫]

ಎರಡು ದೊಡ್ಡ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರೇಡಿಯೋ ಜಾಲಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸರಣ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವೆಂದರೆ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರೇಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಪಬ್ಲಿಕ್ ರೇಡಿಯೋ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್. 1955 ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಪಬ್ಲಿಕ್ ರೇಡಿಯೋ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ರೇಡಿಯೋ ಜಾಲವಾಗಿದ್ದು ಒಕ್ಲಹೋಮದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ.[೧೪೬] ತನ್ನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗಾಗಿ ಪಬ್ಲಿಕ್ ರೇಡಿಯೋ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ 14 ಸ್ಧಾನಗಳಿಂದ ಪ್ರಸರಣ ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಸರಣ ಮಾಡಿ 400 ಗಂಟೆಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಮಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.[೧೪೭] ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರ WKY, ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದಲ್ಲಿ 1920 ರಲ್ಲಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಆರಂಭಗೊಂಡಿತು. ಇದಾದ ನಂತರ KRFW ಬ್ರಿಸ್ಟೊ ನಗರದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗಿ ನಂತರ ತುಲ್ಸಾಗೆ ಸ್ಧಾನಾಂತರಗೊಂಡು 1927 ರಲ್ಲಿ KVOO ಎಂದು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿತು.[೧೪೮] 2006ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಧಾನೀಯ ಅಥವಾ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸುದ್ದಿಜಾಲಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ ಸಂಸ್ಧೆಗಳಿಂದ 500 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದವು.[೧೪೯]

ಸ್ಪ್ಯಾನಿಶ್, ಏಶಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಆಮೇರಿಕನ್ ಮೂಲನಿವಾಸಿಗಳಿಗಾಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದ ರೇಡಿಯೋ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ಟೆಲಿವಿಶನ್ ಮಾದ್ಯಮ ಜಾಲವಾದ TBN ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಟಿವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಸ್ಟುಡಿಯೊವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆಯಲ್ಲದೆ ಪೂರ್ತಿ TBN ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಅಧಿಕೃತ ಶಾಖೆಯನ್ನು ನಗರದಲ್ಲಿ 1980 ರಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿತು.[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]

ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಪ್ರಮುಖ ಹತ್ತು ಹೆದ್ದಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ, ತುಲ್ಸಾದ ಈಶಾನ್ಯದಿಂದ ಸಾಗುವ ವಿಲ್ ರೋಜರ್ಸ್ ಟರ್ನ್‌ಪೈಕ್.

ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಸಾರಿಗೆಯು ಆಧಾರ ವ್ಯವಸ್ಧೆಗಳಾದ ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳು, ಅಂತರ ನಗರ ರೈಲುಗಳು, ಸಾರಿಗೆ ಸರಣಿಗಳು, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತು ಒಳನಾಡು ಬಂದರು ಮತ್ತು ಭಾರಿ ಸರಕು ವರ್ಗಾವಣೆ ಜಾಲಗಳಿಂದ ಉತ್ಪನ್ನಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ ಜಾಲಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮೂರು ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕು ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ ಉಪ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದಲ್ಲಿ, ಅಂತರರಾಜ್ಯ 35 ಯು, ಅಂತರರಾಜ್ಯ 44 ಅಂತರರಾಜ್ಯ 40ನ್ನು ಅಡ್ಡ ಹಾಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಆಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಜಾಲದ ಒಂದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಪಂಧಿ ಸ್ಧಾನವಾಗಿದೆ.[೧೫೦] 12,000 ಸಾವಿರ ಮೈಲುಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದವಾದ (19,000 ಕಿ.ಮೀ ) ರಸ್ತೆಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಹೆದ್ದಾರಿಗಳ ಆಧಾರವಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸಂಚಾಲಿಸುವ ರಸ್ತೆಗಳು, ಹತ್ತು ಸುಂಕದ ಕಟ್ಟೆಗಳು,[೧೫೦] ಮಹುದೂರ ವಾಹನ ಚಾಲಿಸಬಹುದಾದ ರಾಷ್ಟ್ರದಲ್ಲೇ ಬಹು ಉದ್ದವಾದ ಮಾರ್ಗ- 66 ಸಹಾ ಸೇರಿದೆ.[೧೫೧]

2005 ರಲ್ಲಿ, ಅಂತರ ರಾಜ್ಯ 44 ಯು ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಜನನಿಬಿಡ ಹೆದ್ದಾರಿಯಾಗಿದ್ದು ಪ್ರತಿದಿನ 131,800 ಕಾರುಗಳು ಸಂಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.[೧೫೨] 2007 ರಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯವು ದೇಶದಲ್ಲೇ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖೆಯ ಅಸಕ್ಷಮ -ರಚನೆಯ ಸೇತುವೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಸುಮಾರು 6300 ಸೇತುವೆಗಳು ರಿಪೇರಿ ರಹಿತವಾಗಿದ್ದವು, 127 ಪ್ರಮುಖ ಹೆದ್ದಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಧೆಗೆ ಗುಂಟ ಇದ್ದ ಸೇತುವೆಗಳೂ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ.[೧೫೩]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಭೂಪಟವು ಪ್ರಮುಖ ರಸ್ತೆಮಾರ್ಗಗಳು ಹಾಗೂ ದರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ವಿಲ್ ರೋಜರ್ಸ್ ವರ್ಲ್ಡ್ ಏರ್ ಪೋರ್ಟ್ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಥಮ ವ್ಯಾಪಾರಿ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ, ವಾರ್ಷಿಕ 3.5 ಮಿಲಿಯನ್ ಯಾತ್ರಿಗಳಿಗೆ ಸೇವೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.[೧೫೪] ತುಲ್ಸಾ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಏರ್ ಪೋರ್ಟ್ ರಾಜ್ಯದ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವ್ಯಾಪಾರಿ ವಾಯುನಿಲ್ದಾಣ 2006 ರಲ್ಲಿ ಸಂಚಾರದ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ, ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 150ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉಪಯೋಗದ ವಾಯು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಿವೆ.[೧೫೫][೧೫೬] ತುಲ್ಸಾದಲ್ಲಿರುವ ರಿವರ್ ಸೈಡ್-ಜೋನ್ಸ್ ಏರ್‌ಪೋರ್ಟ್ ರಾಜ್ಯದ ಹೆಚ್ಚು ಸಕ್ರಿಯ ವಾಯು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದ್ದು 235,039 ಉಡ್ಡಯನ ಮತ್ತು ಇಳಿಯುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿತು.[೧೫೭] ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 150ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಉಪಯೋಗದ ವಾಯು ನಿಲ್ದಾಣಗಳಿವೆ.[೧೫೮]

ಆಮ್‌ಟ್ರಾಕ್‌ನ ಹಾರ್ವಲ್ಯಾಂಡ್ ಫ್ಲೈಯರ್ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಏಕೈಕ ಪ್ರಾಂತೀಯ ರೈಲ್ವೆ ಯಾತ್ರಿಕರ ಜಾಲವಾಗಿದ್ದು ಇದರ ಮೂಲಕ ರಾಷ್ಟ್ರದ ರೈಲ್ ಜಾಲಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಇದು ಸದ್ಯಕ್ಕೆ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದಿಂದ ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌ನ ಫೋರ್ಟವರ್ಥವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ. ಹಾರ್ಟಲ್ಯಾಂಡ್ ಫೈಯರ್ ನಿಂದ ತುಲ್ಸಾಕ್ಕೆ ರೈಲ್ವೆ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಹಣಕಾಸು ನೆರವನ್ನು ಶಾಸಕರು 2007ರಲ್ಲಿ ಯಾಚಿಸಿದ್ದರು.[೧೫೯] ಪೋರ್ಟ್ ಆಫ್ ಮಸೋಗಿ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ಪೋರ್ಟ್ ಆಫ್ ಕಟೂಸಾಗಳು ನದಿಗಳ ದಂಡೆಯ ಮೇಲೆರುವ ಎರಡು ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಒಳನಾಡು ಬಂದರುಗಳಾಗಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ದಿ ತುಲ್ಸಾ ಪೋರ್ಟ್ ಆಫ್ ಕಟೂಸಾ ಒಕ್ಲಹೋಮದ ಏಕೈಕ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಡಗು-ಸಾಮಾಗ್ರಿ ಸಾಗಿಸುವ ಬಂದರಾಗಿದ್ದು ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸಾಗರ ಮುಖಾಂತರ ಮಾಲು ಸಾಗಿಸುವ ಬಂದರಾಗಿದ್ದು ಇದು ಎರಡು ಮಿಲಿಯನ್ ಸರಕನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸಾಗಿಸುತ್ತದೆ.[೧೬೦][೧೬೧] ಎರಡೂ ಬಂದರುಗಳು ಮೆಕ್ ಕ್ಲಿನಾರ್-ಕೇರ್ ಅರ್ಕಾನ್ಸಸ್ ನದಿ ಜಲಯಾನ ವ್ಯವಸ್ಧೆಯ ತಟದಲ್ಲಿದ್ದು, ತುಲ್ಸಾ ಮತ್ತು ಮಸ್ಕೋಗೀ ಮತ್ತು ಮಿಸಿಸಿಪಿ ನದಿ ನಡುವಿನ ನೌಕಸಾರಿಗೆಯನ್ನು ವರ್ಡಿಗ್ರಿಸ್ ಮತ್ತು ಅರೆಕಾನ್ಸಸ್ ನದಿಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಜೋಡಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಇದು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಸಕ್ರಿಯ ಜಲಮಾರ್ಗವಾಗಿದೆ.[೧೬೧]

ಕಾನೂನು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರವು, ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ.

ಆಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾದರಿಯಂತೆ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸರ್ಕಾರವು ಒಂದು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಗಣರಾಜ್ಯವಾಗಿದ್ದು ಕಾರ್ಯಾಂಗ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಮತ್ತು ಶಾಸಕಾಂಗ ಶಾಖೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.[೧೬೨] ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಪ್ರದೇಶದ, ಸ್ಧಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯಾದಲ್ಲಿ, ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ ಹೊಂದಿರುವ 77 ಕೌಂಟಿಗಳನ್ನು ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ,[೧೯] ಡೆಮೋಕ್ರಾಟಿಕ್ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಬಹುಮತವಿರುವ ಮತದಾರವಾಗಿರುವ ಐದು ನ್ಯಾಯವಿಧಾಯಕ ಸಭೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿವೆ.[೧೩] ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು, ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಮತಧಿಕಾರವಿರುವ ಮತದಾನದಿಂದ ಚುನಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಶಾಸನಸಭೆಯ ಸೆನೆಟ್ ಮತ್ತು ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಭೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.

ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ರಚಿಸುವ ಶಾಖೆಯಾಗಿರುವ ಶಾಸನಸಭೆಯು ಸರ್ಕಾರ ನಡೆಸಲು ಬೇಕಾದ ಹಣ ಎತ್ತುವ ಹಾಗೂ ವಿತರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಸೆನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಸೇವಾ ಕಾರ್ಯಾವಧಿ ಇರುವ 48 ಸದಸ್ಯರು, ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ 2 ವರ್ಷ ಕಾರ್ಯಾವಧಿ ಇರುವ 101ಸದಸ್ಯರು ಇರುತ್ತಾರೆ. ರಾಜ್ಯವು ತನ್ನ ಉಭಯ ಸದನಗಳ ಸದಸ್ಯರ ಒಟ್ಟು ಸೇವಾಧಿಗೆ ಮಿತಿ ಹಾಕಿದೆ. ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಎರಡು ಸದನಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಹನ್ನೆರಡು ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿದೆ.[೧೬೩][೧೬೪]

ಒಕ್ಲಹೋಮದ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಶಾಖೆಯು, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸುಪ್ರೀಮ್ ಕೋರ್ಟು, ಒಕ್ಲಹೋಮ ಅಪರಾಧಗಳ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಕೋರ್ಟು ಹಾಗೂ 1 ಕೌಂಟಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸೇವೆಗಾಗಿ 77 ಜಿಲ್ಲೆ ನ್ಯಾಯಾಂಗಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡಿದೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಎರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ದೋಷಾರೋಪಣೆಯ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಕೋರ್ಟ್ ಒಕ್ಲಹೋಮದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಹಂತದ ಎರಡು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಿವೆ, ರಾಜ್ಯ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲವು ನಾಗರೀಕ ಅಹವಾಲುಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ರಾಜ್ಯ ಅಪರಾಧಿ ಮೇಲ್ಮನವಿ ನ್ಯಾಯಾಲವು ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಅಹವಾಲುಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಈ ಎರಡು ಕೋರ್ಟುಗಳ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ಮತ್ತು ನಾಗರೀಕ ಮೇಲ್ಮನವಿ ಕೋರ್ಟುನ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರನ್ನು ರಾಜ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ನಾಮಕರಣ ಆಯೋಗದ ಶಿಫಾರಿಸಿನಂತೆ ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ನಿಯುಕ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇವರು ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅನಂತರ ಮತ್ತೆ ಇವರನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪುನಃ ಆಯೋಗದ ಮತದಾನವಾಗಬೇಕು.[೧೬೩]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ಸೆನೇಟ್‌ನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ಸೆನೇಟ್ ಚೇಂಬರ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ.

ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ಶಾಖೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು, ಅವರ ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಮತ್ತು ಇತರೆ ಚುನಾಯಿತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿರುತ್ತಾರೆ. ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಧಾನ ಮುಖ್ಯಸ್ಧರಾದ, ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ಶಾಖೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ, ಇವರೇ ಎಕ್ಸ್ ಅಫಿಷಿಯೊ, ಫೆಡರಲ್ ಸರ್ಕಾರವು ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಾಗ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಕ್ಷಕ ದಳಕ್ಕೆ ಪ್ರಧಾನ ದಂಡನಾಯಕರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಇವರು ಸರ್ಕಾರದ ಎರಡೂ ಸದನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಾದ ಬಿಲ್ಲುಗಳ ಮೇಲೆ ವೀಟೋ ಚಲಾಯಿಸುವ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಂಡಿರಬಹುದು. ವಾರ್ಷಿಕ ಆಯ-ವ್ಯಯ ಪತ್ರವನ್ನು ಮಂಡಿಸುವುದು. ರಾಜ್ಯದ ಕಾನೂನುಗಳು ಜಾರಿಯಾಗುವ ಹಾಗೆ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ ಸಂರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುವಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ಜವಾಬ್ದಾರಿಗಳಾಗಿರುತ್ತವೆ.[೧೬೫]

ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರಾಜ್ಯವನ್ನು 77 ಕೌಂಟಿಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೌಂಟಿ ಸ್ಧಳೀಯ ಆಡಳಿತ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಮೂರು ಚುನಾಯಿತ ಕಮೀಶನತುಗಳ ಸಮಿತಿ, ಒಬ್ಬ ತೆರಿಗೆ ಅಂದಾಜುದಾರ ಗುಮಾಸ್ತ, ಕೋರ್ಟು ಗುಮಾಸ್ತ, ಖಜಾಂಚಿ ಮತ್ತು ಶರೀಫರಿರುತ್ತಾರೆ.[೧೬೬] ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಮುನಿಸಿಪಾಲಿಟಿಯು ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಾರ್ಯಾಕಾರಿ ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಿಕ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಕೌಂತಿ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಅಧಿಕಾರ ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಧಿಕೃತ ನಗರಗಳ ಅಥ ಅನಧಿಕೃತ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೂ ವ್ಯಾಪಿಸಿದ್ದು ಕಾರ್ಯಾಂಗ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಶಾಸಕೀಯ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ.

ಕೌಂಟಿ ಹಾಗೂ ಪುರಸಭೆ ಸರ್ಕಾರಗಳೆರಡೂ ತೆರಿಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪೋಲೀಸ್ ವ್ಯವಸ್ಧೆ ನೇಮಿಸುವ ಚುನವಣೆ ಏರ್ಪಡಿದುವ ಮತ್ತು ಅಪತ್ ಕಾಲ ಎದುರಿಸುವ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರದೊಳಗೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ.[೧೬೭][೧೬೮] ಇತರೆ ಸ್ಧಾನೀಯ ಸರಕಾರದ ಘಟ್ಟಗಳೆಂದರೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು, ಸಮುದಾಯ ಕಾಲೇಜು ಜಿಲ್ಲೆಗಳು, ಗ್ರಾಮೀಣ ಅಗ್ನಿ ಶಾಮಕ ವಿಭಾಗಗಳು ಗ್ರಾಮೀಣ ಜಲವಿಭಾಗ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ವಿಶೇಷ ಉಪಯೋಗಗಳ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು.

ಮೂವತ್ತೊಂಭತ್ತು ಆಮೇರಿಕಾದ ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸರ್ಕಾರಗಳ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸರ್ಕಾರದ ನಿಯಮಿತ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೂಲನಿವಾಸಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾವಲು ಪ್ರದೇಶ, ಆಮೇರಿಕೆಯ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ರುವಂತೆ, ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸರ್ಕಾರಗಳು ಇಂಡಿಯನ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ಜಮೀನಿನ ಮೇಲೆ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿವೆಯಾದರೂ ಆದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದು ರಾಜ್ಯದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸಂಸ್ಧೆಗಳಾದ ಪುರಸಭೆ ಕೌಂಟಿಗಳ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನದ ಸರ್ಕಾರವು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಅರೆ-ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಘಟಕಗಳೆಂದು ಮಾನ್ಯಮಾಡಿದೆ ಇವುಗಳು ಕಾರ್ಯಂಗ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಹಾಗೂ ಶಾಸಕಾಂಗ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನದವರ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಮೇಲೆ ಹೊಂದಿವೆ. ಅವು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪ್ರಾಧಿಕಾರಕ್ಕೊಳ ಪಟ್ಟಿದ್ದು ಅದು ಅವುಗಳ ಕೆಲವು ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯುವ ಅಥವಾ ತಡೆಹಿಡಿಯುವ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ. ಬುಡಕಟ್ಟು ಸರ್ಕಾರಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಗಾಗಿ ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. [೧೬೯][೧೭೦]

ಐದು ನ್ಯಾಯವಿಧಾಯಕ ಸಭೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಒಕ್ಲಹೋಮಾದಲ್ಲಿ ಇವೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜಕೀಯ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು [೧೭೧]
ವರ್ಷ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌ರು ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ಗಳು
2008 65.65% 960,165 34.35% 502,496
2004 65.57% 959,792 34.43% 503,966
2000 60.31% 744,337 38.43% 474,276
1996 48.26% 582,315 40.45% 488,105
1992 42.65% 592,929 34.02% 473,066
1988 57.93% 678,367 41.28% 483,423
1984 68.61% 861,530 30.67% 385,080
1980 60.50% 695,570 34.97% 402,026
1976 49.96% 545,708 48.75% 532,442
1972 73.70% 759,025 24.00% 247,147
1968 47.68% 449,697 31.99% 301,658
1964 44.25% 412,665 55.75% 519,834
1960 59.02% 533,039 40.98% 533,039

ಬಹು ಮತಧಿಕಾರ ಪಡೆದ ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮತದಾರರು ಡೆಮೋಕ್ರಾಟಿಕ್ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರೂ ರಾಜ್ಯವು ಕಟ್ಟಾ ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೊಂದಾಯಿತ ರಿಪಬ್ಲಿಕನರು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಸಂಖ್ಯಾತರಾದರೂ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು 1968ರಿಂದ ಪ್ರತಿ ಅದ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಿದೆ. 2004-2008 ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜ್ W ಬುಷ್ ಮತ್ತು ಜಾನ್ ಮೆಕ್‌ಕೈನ್ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಮತ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ; ಇವರಿಬ್ಬರಿಗೂ ರಾಜ್ಯದ 65% ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು.

2008ರಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕೌಂಟಿಗಳು ಏಕಪಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ಮೆಕ್‌ಕೈನ್‌ಗೆ ಮತ ಹಾಕಿದ ಒಂದು ರಾಜ್ಯವೆಂದರೆ ಅದು ಒಕ್ಲಹೋಮ ಮಾತ್ರ.[೧೭೨]

2000ದ ಜನ ಗಣತಿಯ ನಂತರ, ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಆರರಿಂದ ಐದಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಲಾಯಿತು, ಪ್ರತಿ ನ್ಯಾಯವಿಧಾಯಕ ಸಭೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜಿಲ್ಲೆಯಿಂದ ಒಬ್ಬ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸೇವೆ ಮಾಡುವನು. 110ನೇ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್(2007-2009) ಸಭೆಗೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲೂ ಪಕ್ಷಗಳ ಬಲದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಬದಲಾವಣೆಯೂ ಆಗದೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ಜನ ರಿಪಬ್ಲಕನ್ನರೂ ಒಬ್ಬ ಡೆಮೋಕ್ರಾಟ್ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ U.S. ಸೆನೆಟರ್‌ಗಳು ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್ನರು ಜಿಮ್ ಇನ್‌ಹೋಫ್ ಮತ್ತು ಟಾಮ್ ಕಬರ್ನ್, ಮತ್ತು ಇದರ U.S. ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಹಾನ್ ಸುಲ್ಲಿವನ್ (R-OK-1), ಡ್ಯಾನ್ ಬೋರೆನ್ (D-OK-2), ಫ್ರಾಂಕ್ ಡಿ. ಲುಕಾಸ್ (R-OK-3), ಟಾಮ್ ಕೋಲ್ (R-OK-4), ಮತ್ತು ಮೇರಿ ಫಾಲಿನ್ (R-OK-5).

ನಗರಗಳು ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮಾವು ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹಾಗೂ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.

2006 ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು 549 ನಗರ ಮತ್ತು ಪುರ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ನಗರಗಳು 100,000 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಸಂಖ್ಯೆ ಮತ್ತು 40 ಪುರಗಳು 10,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ನಗರಗಳು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಐವತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಆಗಿವೆ. 58% ರಷ್ಟು ಒಕ್ಲಹೋಮನರು ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಿದ್ದರೆ. ಅಥವಾ ಅದರ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರುವ ಅರ್ಥಿಕ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳ ಜನಗಣತಿ ಬ್ಯೂರೋ ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾ ನೀಡಿದೆ.[೮][೧೭೩] ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿ ಹಾಗೂ ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರ ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರವು 2007ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮೆಟ್ರೊಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು 1,269,907 ಜನರಿದ್ದರು, ಹಾಗೂ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶ ತುಲ್ಸಾವು 905,755 ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೧೭೪] 2005 ಮತ್ತು 2006ರ ಮಧ್ಯೆ, ತುಲ್ಸಾದ ಹೊರವಲಯಗಳಾದ ಜೆಂಕ್ಸ್, ಬಿಕ್ಸ್‌ಬಿ, ಮತ್ತು ಓವಾಸ್ಸೊಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವಲ್ಲಿ ಪಾತ್ರವಹಿಸುತ್ತವೆ, ಕ್ರಮವಾಗಿ 47.9, 44.56, ಮತ್ತು 34.31, ಶೇಕಡಾವಾರು ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.[೧೭೫]

ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹಾಗೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತುಲ್ಸಾವು ರಾಜ್ಯದ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.

ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳು 2007ರಂತೆ ಹೀಗಿವೆ: ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರ (547,274), ತುಲ್ಸಾ (384,037), ನಾರ್ಮನ್ (106,707), ಲಾಟನ್ (91,568), ಬ್ರೋಕನ್ ಆರೋ (90,714), ಎಡ್ಮಂಡ್ (78,226), ಮಿಡ್‌ವೆಸ್ಟ್ ನಗರ (55,935), ಮೂರೆ (51,106), ಎನಿಡ್ (47,008), ಮತ್ತು ಸ್ಟಿಲ್‌ವಾಟರ್ (46,976). ರಾಜ್ಯದ ಹತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ, ಮೂರು ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ನಗರ ಮತ್ತು ತುಲ್ಸಾ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಪ್ರದೇಶದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿವೆ, ಮತ್ತು ಲಾಟನ್ ನಗರ ಮಾತ್ರ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸೆನ್ಸನ್ ಬ್ಯೂರೊ ದೃಢೀಕರಿಸುವಂತೆ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಅಂಕಿಅಂಶ ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲದೆಫೋರ್ಟ್ ಸ್ಮಿತ್, ಅರ್ಕನ್ಸಾಸ್‌ನ ಮೆಟ್ರೋಪಾಲಿಟನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಪ್ರದೇಶವು ರಾಜ್ಯದೆಡೆ ಹರಡಿದೆ.[೧೭೫]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಪುರಸಭೆಗಳ ನಿಯಮದಡಿಯಲ್ಲಿ ಇವುಗಳನ್ನು ಎರಡು ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ವಿಭಾಗಿಸಿದೆ: ನಗರಗಳು ಇವು 1000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿವೆ.ಪಟ್ಟಣಗಳು 1000 ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇವೆರಡೂ ಸಂಸ್ಧೆಗಳು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಪ್ರದೇಶದಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಸನಾತ್ಮಕ, ನ್ಯಾಯಾಂಗಿಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ನಗರಗಳು ಮೇಯರ್-ಸಮಿತಿ, ಕೌನ್ಸಿಲ್- ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಅಥವಾ ಮಹಾಮೇಯರ್ ರೀತಿಯ ಸರ್ಕಾರ ಹೊಂದಬಹುದು ಆದರೆ ಪಟ್ಟಣಗಳು ಒಬ್ಬ ಚುನಾಯಿತ ಅಧಿಕಾರಿ ವ್ಯವಸ್ಧೆ ಮುಖಾಂತರ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು.[೧೬೭]

ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಡೆನ್ಸಿಟಿ ಭೂಪಟದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

2005ರ ಪೂರ್ವಿಕರ ರಚನೆಯಂತೆ 14.5% ಜರ್ಮನ್, 13.1% ಅಮೆರಿಕನ್, 11.8% ಐರಿಶ್, 9.6% ಇಂಗ್ಲಿಷ್, 8.1% ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅಮೇರಿಕನ್, ಮತ್ತು 11.4% ನೇಟೀವ್ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು, 7.9% ಚೆರೋಕಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 2008ರಲ್ಲಿ, ಒಕ್ಲಹೋಮಾವು 3,642,361ರಷ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ[೧೭೬],[೧೭೭][೧೭೮] ಅಲ್ಲದೆ ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಡಿಯನ್ನರು 8.1%ಗಳಷ್ಟು ಇದ್ದಾರೆ.[೩] ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು 2002 ರಲ್ಲಿ ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಮೇರಿಕನ್ ಮೂಲ ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಅಂದರೆ ಅಂದಾಜು 395,219 ಹೊಂದಿತ್ತು. ಇದು ದೇಶದ ಇತರೆ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶೇಕಡವಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಾಗಿದೆ.[೧೭೮] 2006 ರಲ್ಲಿ 4.7% ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಾಗರೀಕರು ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದವರಾಗಿದ್ದರು,[೧೭೯] ದೇಶದಲ್ಲಿ ಇವರು ಶೇಕಡವಾರು ಸಂಖ್ಯೆ 12.4% ಆಗಿದೆ.[೧೮೦]

ಒಕ್ಲಹೋಮ  ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಕೇಂದ್ರ ಸ್ಪಾರ್ಕ್ಸ್ ಪಟ್ಟಣದ ಸಮೀಪದ ಲಿಂಕನ್ ಕೌಂಟಿಯಾಗಿದೆ.[೧೮೧]

2006 ರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮ ನರ ತಲಾ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಆದಾಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ 37 ನೆಯದಾಗಿದ್ದು $32,210, ಇದು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ದೇಶದ ಮೂರನೆಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ತಲಾ ಆದಾಯವಾದರೂ,[೬] ಜೀವನ ವೆಚ್ಚ ಸೂಚಿಯ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠವಾಗಿದೆ.[೧೮೨] ಒಕ್ಲಹೋಮ ನಗರದ ಉಪನಗರ ಪ್ರದೇಶವಾದ ನೈಕೋಲ್ಸ್ ಹಿಲ್ಸ್ ರಾಜ್ಯದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತಲಾ ಆದಾಯ $73,661, ತುಲ್ಸಾ ಕೌಂಟಿ ಗರಿಷ್ಠ ತಲಾ ಆದಾಯ ಹೊಂದಿದೆ.[೧೭೫] 2006ರಲ್ಲಿ 6.9% ನಷ್ಟು ಒಕ್ಲಹೋಮನ್ನರು 5 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದು 25.9%, 18ರ ಒಳಗೆ 13.2% ನಷ್ಟು 65 ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚು ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರು. ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 50.6%ರಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾಲು ಇದೆ.

ರಾಜ್ಯದ ತೆರಿಗೆ ಅಂತರ್ಜಾಲ http://www.tax.ok.gov/mla/mla-index.html Archived 2010-05-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯದ ಯಾವ ನಗರ ಅಥವಾ ಪಟ್ಟಣದ ಹೆಸರು "U","X" ಅಥವಾ "Z" ನಿಂದ ಆರಂಭವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಧರ್ಮ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯವು "ಬೈಬಲ್ ಬೆಲ್ಟ್" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದು ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಾಕ ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟಿರುವ ಬೈಬಲ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನಿಟಿ, ಇವಾಂಜಿಲಿಕಲ್, ಮತ್ತು ಪ್ರಾಟಿಸ್ಟೆಂಟರಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ನೈರುತ್ಯ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿರುವ, ಈ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪ್ರದೇಶವು ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದೆ. ತುಲ್ಸಾ, ರಾಜ್ಯದ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರ, ಪ್ರಮುಖವಾದ ಓರಲ್ ರಾಬರ್ಟ್ಸ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯು ಇಲ್ಲಿದೆ , ಇದನ್ನು ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಉತ್ತುಂಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಇದನ್ನು "ಬಕಲ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಬೈಬಲ್ ಬೆಲ್ಟ್"ಗಳಲಿ ಒಂದು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ .[೧೮೩][೧೮೪] ಪೆವ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರಕಾರ, ಶೇಕಡಾ 80ರಷ್ಟು ಜನರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಾಗ ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅನುಯಾಯಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರು -ಶೇಕಡಾ 85ರಷ್ಟು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಒಕ್ಲೊಹೋಮನ್ಸ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಸಂ‌ಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗೆ ಸುಮಾರು ಎರಡರಷ್ಟು ಇವಾಂಜಿಲಿಕಲ್ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಾಂಟಿಸಮ್‌ಗೆ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ರಾಜ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಶೇಕಡಾವಾರು ಆರ್ಕನ್ಸಾಸ್‌‌‌ಗಳಿದ್ದಾರೆ.[೧೮೫]

ತುಲ್ಸಾ ನಗರದಲ್ಲಿನ ಬೋಸ್ಟನ್ ಅವೆನ್ಯೂ ಮೆಥೊಡಿಸ್ಟ್ ಚರ್ಚ್, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹೆಗ್ಗುರುತಾಗಿದೆ

ಅನುಯಾಯಿಗಳ 73 ಮುಖ್ಯ ಅಂಗ ಸಂಸ್ಧೆಗಳ 5,854 ರಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಈ ತಂಡಗಳು 1578 ಚರ್ಚುಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 967,223 ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸದರನ್ ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್ ಕನ್ವೆನ್ಷನ್‌ನಿಂದ 1 ಚರ್ಚ್ 6 ಸದಸ್ಯರಿರುವ ಉತ್ತರ ಅಮೇರಿಕಾದ ಹೋಲಿ ಅರ್ಥೋಡಾಕ್ಸ್ ಚರ್ಚ್‌ನ ವರೆಗೂ ಹರಡಿವೆ. ರಾಜ್ಯದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಚರ್ಚ್‌ ಸದಸ್ಯರು ಸದರನ್ ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್ ಕನ್‌ವೆನ್ಷನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಮೆಥೆಡಿಸ್ಟ್ ಚರ್ಚಿಗೆ 322,794 ಸದಸ್ಯರು, ರೋಮನ್ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚಿನ 168,625 ಸದಸ್ಯರು, ಅಸೆಂಬ್ಲೀಸ್ ಆಫ್ ಗಾಡ್ 88,301 ಸದಸ್ಯರು ಮತ್ತು ಚರ್ಚಸ್ ಆಫ್ ಕ್ರ್ಟಿಸ್ಟ್‌ಗೆ 83,047 ಸದಸ್ಯರಿದ್ದಾರೆ.[೧೮೬]

ವರ್ಷ 2000ದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 5000 ಯಹೂದಿಗಳು, 6000 ಮುಸ್ಲಿಮರು, ಇದ್ದು ಇವರು ತಲಾ 10 ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮೂಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.[೧೮೬]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ರಚನೆ:[೧೮೬][A]

ರಾಜ್ಯದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಮೆರಿಕಾದ ಕಾಡೆಮ್ಮೆ, ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ರಾಜ್ಯದ ಸಸ್ತ್ರನಿ
ಒಕ್ಲಹೋಮಾದ ತ್ರೈಮಾಸವು, 2008ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ತ್ರೈಮಾಸಿಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಒಕ್ಲಹೋಮಾ ರಾಜ್ಯದ ಪಕ್ಷಿಯು ಅದರ ರಾಜ್ಯದ ಕಾಡು ಹೂವಿನ ಮೇಲೆ ಹಾರಾಡುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಯಿತು.[೧೮೭]

ಒಕ್ಲಹೋಮ ರಾಜ್ಯದ ಲಾಂಛನಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವದ ಸ್ಧಾನಗಳು ರಾಜ್ಯದ ನಿಯಮಗಳಿಂದ ಸಂಕಲಿತವಾಗಿವೆ. ಒಕ್ಲಹೋಮ ಸೆನೇಟ್ ಅಥವಾ ಜನಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸಭೆಯು;[೧೮೮] ವಿಶೇಷ ಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲು ಇತರೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸಲು ವಿಶೇಷ ಗೊತ್ತುವಳಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಬಹುದು.

ರಾಜ್ಯದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು:[೧೮೯]

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

^ 2008ರಲ್ಲಿ ಪೆವ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ನಡೆಸಿದ ಸರ್ವೇಯಿಂದ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು. ಶೇಕಡಾವಾರು ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ, ನಿರ್ಧಿಷ್ಟ ಸಮೂಹದಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ ಪಡೆದಿರಬೇಕೆಂಬ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲ. ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ ±5ರಷ್ಟು ದೋಷಗಳಿರಬಹುದು.[೧೮೫]
B. ^ ^ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮ, ಇಸ್ಲಾಂ, ಹಿಂದು ಧರ್ಮ, ಜುದಾಯಿಸಂ, ಇತರೆ ಧರ್ಮಗಳ ಜನರು ಶೇಕಡಾ 1 ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದಾರೆ. ಜಿಹೊವಾ‌ನ ಸಾಕ್ಷಿ, ಮರ್ಮೊನ್ಸ್, ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು 5% ಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಇವೆ. 1% ಜನರು ಪೆವ್ ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರದ ಸರ್ವೇಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು.[೧೮೫]

ಆಕರಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ೧.೦ ೧.೧ "Elevations and Distances in the United States". U.S Geological Survey. April 29, 2005. Archived from the original on 2008-06-01. Retrieved 2006-11-07.
  2. "Oklahoma - Definitions from Dictionary.com". Dictionary.com. Retrieved 2007-08-10.
  3. ೩.೦ ೩.೧ "Oklahoma QuickFacts from the US Census Bureau". State & County QuickFacts. U.S. Census Bureau. 2006-01-12. Archived from the original on 2008-05-14. Retrieved 2008-07-10.
  4. ೪.೦ ೪.೧ Wright, Muriel (1936). "Chronicles of Oklahoma". Oklahoma State University. Retrieved 2007-07-31. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  5. ೫.೦ ೫.೧ ೫.೨ "Oklahoma at a Glance" (PDF). Oklahoma Department of Commerce. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-01.
  6. ೬.೦ ೬.೧ "State Personal Income 2006". United States Department of Commerce. 2007-03-27. Archived from the original on 2013-06-22. Retrieved 2007-08-05.
  7. ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named GDP
  8. ೮.೦ ೮.೧ "Annual Estimates of the Population of Metropolitan and Micropolitan Statistical Areas: April 1, 2000 to July 1, 2006". United States Census Bureau. Archived from the original (csv) on 2007-09-14. Retrieved 2007-09-15.
  9. ೯.೦ ೯.೧ "America's Best Sports Colleges: 1-10". Sports Illustrated. 2002-10-07. Retrieved 2007-08-05.
  10. ೧೦.೦ ೧೦.೧ "Princeton review raves TU" (PDF). The Collegian. 2002-09-24. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-03.
  11. ೧೧.೦ ೧೧.೧ ೧೧.೨ ೧೧.೩ "Oklahoma, All Terrain Vacation". TravelOK. TravelOK.com. 2006-01-12. Archived from the original on 2006-07-09. Retrieved 2006-07-15.
  12. ೧೨.೦ ೧೨.೧ Greymorning, Stephen. "Profiles of Native American Education Programs". Southwest Educational Development Laboratory. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-04.
  13. ೧೩.೦ ೧೩.೧ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named voters
  14. "Oklahoma State History and Information". A Look at Oklahoma. Oklahoma Department of Tourism and Recreation. 2007. Archived from the original on 2006-07-16. Retrieved 2006-06-07.
  15. Merserve, John (1941). "Chief Allen Wright". Chronicles of Oklahoma. Archived from the original on 2013-10-23. Retrieved 2006-06-07.
  16. "Land and Water Area of States, 2000". Information Please. 2000. Retrieved 2006-11-22.
  17. "A Tapestry of Time and Terrain". USGS. 2003-04-17. Archived from the original on 2006-05-15. Retrieved 2007-07-31.
  18. ೧೮.೦ ೧೮.೧ "The Geography of Oklahoma". Netstate. 2007-07-31. Retrieved 2007-07-31.
  19. ೧೯.೦ ೧೯.೧ ೧೯.೨ "Oklahoma State Map Collection". geology.com. 2006. Retrieved 2007-08-01.
  20. ೨೦.೦ ೨೦.೧ ೨೦.೨ ೨೦.೩ ೨೦.೪ Arndt, Derek (2003-01-01). "The Climate of Oklahoma". Oklahoma Climatological Survey. Retrieved 2007-07-31.
  21. "Managing Upland Forests of the Midsouth". USD Forest Service. 2007-03-07. Archived from the original on 2008-06-22. Retrieved 2007-07-31.
  22. ೨೨.೦ ೨೨.೧ "About Oklahoma". TravelOK.com. 2007. Archived from the original on 2006-07-07. Retrieved 2006-07-10.
  23. ೨೩.೦ ೨೩.೧ ೨೩.೨ "Oklahoma in Brief" (pdf). State of Oklahoma. 2003. Retrieved 2007-08-04.
  24. ೨೪.೦ ೨೪.೧ ೨೪.೨ ೨೪.೩ "A Look at Oklahoma: A Student's Guide" (PDF). State of Oklahoma. 2005. Archived from the original (pdf) on 2004-06-10. Retrieved 2007-08-14.
  25. ೨೫.೦ ೨೫.೧ "Oklahoma Ecoregional Maps". Oklahoma Department of Agriculture. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-02.
  26. "Oklahoma State Parks". Oklahoma Parks Department. 2004. Retrieved 2007-08-02.
  27. ೨೭.೦ ೨೭.೧ "Oklahoma National Park Guide". National Park Service. 2007. Retrieved 2007-08-02.
  28. "National Forests". United States Department of Agriculture Forest Service. 2005-05-01. Retrieved 2007-08-02.
  29. "Ouachita National Forest". United States Department of Agriculture Forest Service. 2005-05-10. Retrieved 2007-08-02.
  30. "Tallgrass Prairie Preserve". The Nature Conservatory. 2007. Archived from the original on 2011-02-23. Retrieved 2007-07-31.
  31. "Black Kettle National Grassland". USDA Forest Service. 2007-07-24. Retrieved 2007-08-02.
  32. "Refuge Locator Map - Oklahoma". U.S. Fish and Wildlife Service. Archived from the original on 2013-06-22. Retrieved 2007-08-17.
  33. "Wichita Mountains Wildlife Refuge". U.S. Fish and Wildlife Service. Archived from the original on 2013-03-29. Retrieved 2007-08-17.
  34. ೩೪.೦ ೩೪.೧ ಉಲ್ಲೇಖ ದೋಷ: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named Climate of OK
  35. "Tornado Climatology". NOAA National Climatic Data Center. Retrieved 2006-10-24.
  36. Novy, Chris. "SPC and its Products". NOAA. Retrieved 2007-08-01.
  37. "Oklahoma Weather And Climate". UStravelweather.com. 2007. Retrieved 2007-08-02.
  38. "Weather Averages: Lawton, Oklahoma". MSN Weather. Archived from the original on 2013-06-18. Retrieved 2007-08-13.
  39. Palino, Valerie. "Early Man in North America: The Known to the Unknown". Yale-New Haven Teachers Institute. Retrieved 2007-08-01.
  40. "The Historic Spiro Mounds". Spiro Area Chamber of Commerce. 2007. Retrieved 2007-08-01.
  41. "Prehistory of Oklahoma". rootsweb. Retrieved 2007-08-01.
  42. ೪೨.೦ ೪೨.೧ ೪೨.೨ ೪೨.೩ ೪೨.೪ "Oklahoma's History". Government of Oklahoma. Archived from the original on 2007-07-26. Retrieved 2007-08-01.
  43. "French and Spanish Explorations". rootsweb. Retrieved 2007-08-01.
  44. "Oklahoma's History". Government of Oklahoma. Archived from the original on 2009-12-12. Retrieved 2007-11-01.
  45. "1890 Indian Territory Map". RootsWeb. Retrieved 2009-05-06.
  46. "Map of Cattle Drives in 1881". Lectricbooks. Archived from the original on 2010-08-15. Retrieved 2007-08-01.
  47. Hamilton, Robert. "United States and Native American Relations". Florida Gulf Coast University. Retrieved 2007-08-01.
  48. "Factors Influencing Enrollment in Agricultural Education Classes of Native American Students in Oklahoma". Oklahoma State University. 1999. Archived from the original (DOC) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-01.
  49. "Clem Rogers". Will Rogers Museum Association. Archived from the original on 2007-05-20. Retrieved 2007-08-01.
  50. "Tulsa Area History". Tulsa County Library. Archived from the original on 2007-01-08. Retrieved 2007-04-25.
  51. "The Father of Route 66". University of Virginia. Retrieved 2007-04-20.
  52. ೫೨.೦ ೫೨.೧ "The Tulsa Lynching of 1921: A Hidden Story". Variety Magazine. Retrieved 2008-06-26.
  53. "Tulsa Race Riot, A Report by the Oklahoma Commission to Study the Tulsa Race Riot of 1921, February 28, 2001" (PDF). Oklahoma Historical Society. Retrieved 2008-06-10.
  54. O'Dell, Larry. "KU KLUX KLAN". Oklahoma Historical Society. Archived from the original on 2008-10-09. Retrieved 2008-06-26.
  55. "1930s Dust Bowl". Cimarron County Chamber of Commerce. 2005-08-05. Archived from the original on 2007-07-07. Retrieved 2007-08-01.
  56. "History of the States: Oklahoma, The Sooner State". The History Channel. 2007. Retrieved 2007-08-09.
  57. "Oklahoma City Tragedy". CNN. 1996. Retrieved 2007-08-01.
  58. "Oklahoma Rising" (PDF). Chesapeake Energy. 2007. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-01.
  59. ೫೯.೦ ೫೯.೧ ೫೯.೨ ೫೯.೩ "State Fact Sheets: Oklahoma". United States Department of Agriculture. 2007-07-03. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2007-08-01.
  60. ೬೦.೦ ೬೦.೧ "Fortune 500: 2006 States". CNN. 2007. Retrieved 2007-08-01.
  61. ೬೧.೦ ೬೧.೧ ೬೧.೨ ೬೧.೩ "An Overview Of Oklahoma's Target Industries". Oklahoma Department of Commerce. Retrieved 2007-08-01.
  62. Ellis, David (2007). "Tax Friendly Places 2007". CNN Money. Retrieved 2007-08-08.
  63. "Per Capita Gross Domestic Product by State". University of New Mexico. 2007-06-12. Archived from the original on 2009-01-12. Retrieved 2007-08-01.
  64. Snead, Mark (2006). "Outlook Update – OKC GM Plant Closing" (PDF). Oklahoma State University. Archived from the original (pdf) on 2006-04-30. Retrieved 2007-08-12.
  65. Bls.gov; ಸ್ಥಳೀಯ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು
  66. ೬೬.೦ ೬೬.೧ "Oklahoma Economy at a Glance". United States Department of Labor, Bureau of Labor Statistics. 2007-08-01. Retrieved 2007-08-01.
  67. "American's TUL Maintenance & Engineering Base Sets Goal to Achieve $500 Million in Revenue, Cost Savings By End of 2006". American Airlines. Archived from the original on 2012-12-03. Retrieved 2007-07-14.
  68. "Impact of Trade in Oklahoma" (PDF). United States Chamber of Commerce. 2005. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-01.
  69. "Manufacturing Cluster Analysis" (PDF). Oklahoma Chamber of Commerce. 2005. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-01.
  70. ೭೦.೦ ೭೦.೧ "Fueling Oklahoma's Economy" (PDF). Oklahoma Wind Power Initiative. 2002-07-15. Archived from the original (pdf) on 2010-06-18. Retrieved 2007-08-01.
  71. ೭೧.೦ ೭೧.೧ ೭೧.೨ ೭೧.೩ "Oklahoma Factoids" (PDF). Oklahoma Energy Resource Board. 2003. Archived from the original (pdf) on 2006-03-11. Retrieved 2007-08-01.
  72. "Annual Industry Rankings Demonstrate Continues Growth of Wind Industry in the United States". American Wind Energy Association. 2006-03-15. Archived from the original on 2009-04-23. Retrieved 2007-08-08.
  73. "Oklahoma Energy Statistics". United States Department of Energy. 2007-06-18. Retrieved 2007-08-08.
  74. ೭೪.೦ ೭೪.೧ "Oklahoma's Energy history". Oklahoma Energy Resource Board. 2005. Archived from the original on 2007-09-28. Retrieved 2007-08-01.
  75. "Impact of Oklahoma's Oil industry". Oklahoma Energy Resource Board. 2007. Archived from the original on 2007-12-16. Retrieved 2007-08-01.
  76. ೭೬.೦ ೭೬.೧ "Three Of America's Largest Private Companies Call Oklahoma Home". Oklahoma Department of Commerce. 2005-12-02. Retrieved 2007-08-01.
  77. ೭೭.೦ ೭೭.೧ "Three Fortune's Snapshot: Devon energy". CNN. 2007. Retrieved 2007-08-01.
  78. ೭೮.೦ ೭೮.೧ "A Welcome From The Commissioner". Oklahoma Department of Agriculture, Food and Forestry. Archived from the original on 2007-05-30. Retrieved 2007-08-07.
  79. "Census Regions and Divisions of the United States" (PDF). United States Census Bureau. Archived from the original (pdf) on 2001-11-04. Retrieved 2007-08-04.
  80. Lew, Allen. "What is geography?". Northern Arizona University. Archived from the original on 2007-05-10. Retrieved 2007-08-04.
  81. Greene, Wayne. "Largest Ancestry". Valparaiso University. Archived from the original on 2010-03-05. Retrieved 2007-08-04.
  82. "Flags over Oklahoma". Oklahoma History Center. Archived from the original on 2007-11-21. Retrieved 2007-08-04.
  83. "Oklahoma Quick Facts". Oklahoma Department of Tourism. 2007. Archived from the original on 2007-05-17. Retrieved 2007-08-04.
  84. "Fodor's Choice: Top Overlooked Destinations". Fodor's Magazine. 2007. Archived from the original on 2007-04-05. Retrieved 2007-08-02.
  85. "Oklahoma Travel Industry Association Information". Oklahoma Travel Industry Association. 2007. Archived from the original on 2012-03-17. Retrieved 2007-08-04.
  86. "Generosity Index 2003 (2001 data)". Catalogue for Philanthropy. 2003. Archived from the original on 2012-04-26. Retrieved 2007-08-16.
  87. "The Essence of the Midwest". Clarke College. 1999-05-10. Archived from the original on 2007-08-22. Retrieved 2007-08-04.
  88. ೮೮.೦ ೮೮.೧ "Filmmaker to share documentary chronicling local poet's life". Sacramento State University. 2003-02-25. Archived from the original on 2008-09-18. Retrieved 2008-04-04.
  89. Greene, Wayne. "Oklahoma centennial quiz". Tulsa World. Archived from the original on 2012-09-13. Retrieved 2007-08-04.
  90. ೯೦.೦ ೯೦.೧ "Museums of Oklahoma". Tufts University. Retrieved 2007-08-05.
  91. ೯೧.೦ ೯೧.೧ ೯೧.೨ ೯೧.೩ ೯೧.೪ ೯೧.೫ "Oklahoma - A Great Place to Play". Oklahoma Department of Commerce. 2007. Retrieved 2007-08-04.
  92. "Oklahoma's Diversity". Oklahoma Department of Commerce. 2007. Retrieved 2007-08-04.
  93. "Oklahoma Mozart Festival". OK Mozart Festival. 2007. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-04.
  94. Gilmore, Joan (2007-12-13). "OKC Events". The Oklahoma City Journal Record. Retrieved 2008-06-17.
  95. "Ballet Russes". Geller/Goldfine Productions. 2008. Retrieved 2008-06-17.
  96. "Capri Films" (PDF). Geller/Goldfine Productions. 2008. Archived from the original (PDF) on 2006-08-25. Retrieved 2008-06-17.
  97. "Honors and Awards". Discoveryland!. Retrieved 2007-04-26.
  98. Stancavage, John (2006-07-15). "Selling Tulsa: Branded". Tulsa World. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2007-08-04.
  99. "About the Museum". Oklahoma City Museum of Art. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-04.
  100. "Sherwin Miller Museum of Judaism". Sherwin Miller Museum of Jewish Art. Retrieved 2006-04-20.
  101. Barber, Brian (2006-09-07). "100 and 1: State's centennial is named top-ranked bus-tour destination". Tulsa World. Archived from the original on 2012-05-26. Retrieved 2007-08-04.
  102. "Oklahoma State Fair Opens September 14" (PDF). Oklahoma State Fair. 2006-09-11. Archived from the original (PDF) on 2007-06-29. Retrieved 2007-08-04.
  103. "Tulsa State Fair - General Information". Tulsa State Fair. 2007. Archived from the original on 2007-08-28. Retrieved 2007-08-25.
  104. Bell, Leigh (2007-05-21). "Mayfest: Celebrating Downtown: Festival closes after big year". Tulsa World. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2007-05-21.
  105. Harrison, Daniel. "Top 10: American Oktoberfest Destinations". Ask Men. Retrieved 2007-05-05.
  106. "Medieval Fair of Norman". Medieval Fair of Norman. 2010. Archived from the original on 2011-07-27. Retrieved 2010-02-14.
  107. ೧೦೭.೦ ೧೦೭.೧ ೧೦೭.೨ ೧೦೭.೩ "A Look at Education". Oklahoma State Department of Education. 2006. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-03.
  108. "Public Elementary and Secondary School Student Enrollment, High School Completions and Staff from the Common Core of Data, School Year 2005-06" (pdf). IES, National Center for Education Statistics.
  109. "Growth in Oklahoma's State Governments 1992-2002" (PDF). University of Central Oklahoma. 2006-02-01. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-03.
  110. "Superintendent Garrett announces Oklahoma #1 in Pre-Kindergarten". Oklahoma State Department of Education. 2004-11-19. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-03.
  111. "Oklahoma's "Kids Count" Ranking Falls Again". KOTV. 2007-07-25. Retrieved 2007-08-03.
  112. "High school diploma or higher, by percentage by state". Statemaster.com. 2004. Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 2007-08-20.
  113. "Missouri and the Nation". University of Missouri. 2007-02-09. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2007-08-03.
  114. "America's Best Colleges - 2007". Oklahoma Education Information System. 2007. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-03.
  115. "Student Center Financial Aid". Oklahoma State Regents for Higher Education. 2008. Archived from the original on 2008-03-23. Retrieved 2008-04-06.
  116. ೧೧೬.೦ ೧೧೬.೧ "NSU Demographics" (PDF). Northeastern State University. 2006. Archived from the original (pdf) on 2006-09-12. Retrieved 2008-02-10.
  117. "Rare Eye Condition Takes Center Stage At NSUOCO". Northeastern State University. 2008. Archived from the original on 2019-09-13. Retrieved 2008-04-06.
  118. "INBRE Participants". Oklahoma Idea Network of Biomedical Research Excellence. Archived from the original on 2008-04-10. Retrieved 2008-04-06.
  119. "OBU Named to The Princeton Review "Best in the West" list". Oklahoma Baptist University. 2005-08-26. Archived from the original on 2007-08-08. Retrieved 2007-08-03.
  120. "Best Value Colleges". Princeton Review. 2006-03-28. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2007-08-03.
  121. "Oklahoma Colleges: A Profile of College Degree Programs & Post-Secondary Education in Oklahoma". Archived from the original on 2010-03-10. Retrieved 2010-05-13.
  122. Hibdon, Glenn (2007-07-29). "Pro soccer: Soccer comes to Tulsa". Tulsa World. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2007-08-05.
  123. "BA Team Valuations - #29 New Orleans Hornets". PGA. 2007-01-25. Retrieved 2007-08-05.
  124. "Sonics, city reach settlement". The Seattle Times. 2008-07-02. Retrieved 2008-07-02.
  125. "Oklahoma Sets New Attendance Record". University of Oklahoma. Archived from the original on 2010-07-01. Retrieved 2007-11-04.
  126. "NCAA Members by State". NCAA. Archived from the original on 2005-11-25. Retrieved 2007-08-05.
  127. "America's Best Sports Colleges: 11-100". Sports Illustrated. 2002-10-07. Retrieved 2007-08-05.
  128. "Member Institutions". NAIA. 2005. Archived from the original on 2011-07-22. Retrieved 2007-08-05.
  129. "Oklahoma's Top 10 Private Golf Courses". Tulsaweb. Archived from the original on 2007-08-06. Retrieved 2007-08-05.
  130. "Southern Hills Country Club is rich in History". PGA. 2007. Retrieved 2007-08-05.
  131. "Rodeo History". Guymon Rodeo Foundation. Archived from the original on 2007-05-16. Retrieved 2007-05-02.
  132. ೧೩೨.೦ ೧೩೨.೧ "Health Report: Oklahoma". Trust for America's Health. Retrieved 2007-08-02.
  133. "State health workforce profiles:Oklahoma" (pdf). United States Department of Health and Human Services. Retrieved 2007-08-02.[ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಮಡಿದ ಕೊಂಡಿ]
  134. "Health insurance, lack of coverage among adults: State, 2002-2005". United States Department of Health and Human Services. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2007-09-08.
  135. "U.S. Obesity Trends". Centers for Disease Control and Prevention. Retrieved 2009-09-12.
  136. "OU Medical Center Employment Opportunities". University of Oklahoma. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-02.
  137. "Trauma One Center". University of Oklahoma. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-02.
  138. "Southwestern Regional Medical Center". Cancer Treatment Centers of America. Archived from the original on 2007-10-10. Retrieved 2007-05-07.
  139. "Tulsa Regional Medical Center Changes its name to OSU Medical Center". Oklahoma State University. 2007. Retrieved 2007-08-02.
  140. "Basic Biomedical Research in the OSU College of Osteopathic Medicine". Oklahoma State University. Archived from the original on 2006-09-01. Retrieved 2007-08-02.
  141. ೧೪೧.೦ ೧೪೧.೧ "2006 Top 100 Daily Newspapers in the U.S. by Circulation" (PDF). BurrellesLuce. 2006. Archived from the original (pdf) on 2015-07-22. Retrieved 2007-08-06.
  142. "210 Designated Market Areas - 03-04". Nielsen Media. Archived from the original on 2006-05-17. Retrieved 2007-08-06.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link)
  143. "Historical Highlights of Television in Tulsa, Oklahoma". Tulsa TV History. Retrieved 2007-08-06.
  144. "U.S. Television Stations in Oklahoma". Global Computing. 2007. Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 2007-08-06.
  145. ೧೪೫.೦ ೧೪೫.೧ "History of Newspapers in Oklahoma". Oklahoma Historical Society. Retrieved 2007-08-06.
  146. "About OPR". Oklahoma Public Radio. 2007. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-06.
  147. "PRI factsheet". Public Radio International. Archived from the original on 2007-08-13. Retrieved 2007-08-06.
  148. "Oklahoma Fun Facts". Legends of America. 2007. Archived from the original on 2006-11-07. Retrieved 2007-08-06.
  149. "Complete List of Radio Stations in the State of OK". On the Radio.net. 2006. Archived from the original on 2007-08-24. Retrieved 2007-08-06.
  150. ೧೫೦.೦ ೧೫೦.೧ "Transportation in Oklahoma City". Oklahoma City Chamber of Commerce. 2007. Archived from the original on 2007-10-12. Retrieved 2007-08-02.
  151. "Route 66 - Facts and Trivia". Legends of America. 2007. Archived from the original on 2007-08-09. Retrieved 2007-08-02.
  152. "2005 Annual Average Daily Traffic" (PDF). Oklahoma Department of Transportation. 2005. Archived from the original (PDF) on 2007-06-14. Retrieved 2007-08-02.
  153. Ellis, Randy (2007-08-03). "In Oklahoma: We are worst in the nation". The Daily Oklahoman. Retrieved 2007-09-01.
  154. "Passenger Trends". Oklahoma City Airport Authority. 2005. Archived from the original on 2010-10-06. Retrieved 2007-08-02.
  155. "Tulsa International Airport - Airline Information". Tulsa Airport Authority. 2007. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2007-08-02.
  156. "Will Rogers World Airports - Airline Information". Oklahoma City Airport Authority. 2004. Archived from the original on 2007-08-01. Retrieved 2007-08-02.
  157. "Riverside Jones Airport". Tulsa Airport Authority. 2007. Archived from the original on 2011-08-22. Retrieved 2007-08-02.
  158. "Airports of Oklahoma". Oklahoma Airport Operators Association. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-02.
  159. Barber, Brian. "Federal matching funds may help bring Amtrak to Tulsa". Tulsa World. Archived from the original on 2007-09-27. Retrieved 2007-08-02.
  160. "Live in Tulsa". Tulsa Chamber of Commerce. 2005. Archived from the original on 2007-05-25. Retrieved 2007-07-14.
  161. ೧೬೧.೦ ೧೬೧.೧ "What's new at the port?". Tulsa Port Authority. Archived from the original on 2007-07-14. Retrieved 2007-07-30.
  162. "State Government - Oklahoma". GoveEngine.com. 2006. Retrieved 2007-07-31.
  163. ೧೬೩.೦ ೧೬೩.೧ "Oklahoma State Government". Netstate. 2007-06-07. Retrieved 2007-08-01.
  164. "Legislative Longevity Limits". U. S. Term Limits. Archived from the original on 2007-09-20. Retrieved 2007-08-09.
  165. "Report of the Governor's Commission on Government Performance". Governor's Commission. 1995-12-01. Archived from the original on 2007-08-16. Retrieved 2007-08-06.
  166. "List of County Officers". Government of Oklahoma. 2006-01-06. Archived from the original on 2007-05-31. Retrieved 2007-08-01.
  167. ೧೬೭.೦ ೧೬೭.೧ "Oklahoma Municipal Government" (pdf). Oklahoma Department of Libraries. 2005. Retrieved 2007-08-07.
  168. Diehl, Don (2007-07-24). "Metro About Jenks population figures ... doubled in size since 2000 census". Neighbor Newspapers. Archived from the original on 2007-09-30. Retrieved 2007-08-01.
  169. Henry, Robert (1989-03-22). "Oklahoma Attorney General's Opinions: Question Submitted by: The Honorable Enoch Kelly Haney, Oklahoma State Senate". The Oklahoma State Courts Network. Retrieved 2007-08-21.
  170. Robertson, Lindsay (2001). "Native Americans and the Law: Native Americans Under Current United States Law". University of Oklahoma. Archived from the original on 2012-04-16. Retrieved 2007-08-21.
  171. Leip, David. "Presidential General Election Results Comparison - Oklahoma". US Election Atlas. Retrieved December 29, 2009.
  172. "Presidential Election of 2004 in Oklahoma" (PDF). Oklahoma State Election Board. Oklahoma State Election Board. 2004. Archived from the original (pdf) on 2007-09-26. Retrieved 2007-08-01.
  173. "State and County Quickfacts - Metropolitan Statistical Area". United States Census Bureau. Archived from the original on 2007-07-11. Retrieved 2007-07-15.
  174. Morgan, Rhett (2008-03-27). "Stillwater's growth tops in Oklahoma". Tulsa World. Archived from the original on 2008-09-19. Retrieved 2008-03-29.
  175. ೧೭೫.೦ ೧೭೫.೧ ೧೭೫.೨ "Oklahoma Census Data Center News" (PDF). Oklahoma Department of Commerce. 2007. Archived from the original (pdf) on 2007-08-08. Retrieved 2007-07-31. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  176. "State Fact Sheets: Oklahoma". Economic Research Service. United States Department of Agriculture. 2009-12-09. Archived from the original on 2007-08-11. Retrieved 2010-03-28.
  177. "Oklahoma - Selected Social Characteristics". United States Census Bureau. 2005. Archived from the original on 2020-02-11. Retrieved 2007-08-19.
  178. ೧೭೮.೦ ೧೭೮.೧ "The American Indian and Alaska Native Population: 2000" (pdf). United States Census Bureau. 2002. Retrieved 2007-08-05.
  179. "Immigration Impact:Oklahoma". Federation for American Immigration Reform. Retrieved 2007-11-17.
  180. "National Selected Social Characteristics". U.S. Census Bureau. 2005. Archived from the original on 2020-02-12. Retrieved 2007-08-05.
  181. "statecenters". U.S. Census Bureau. 2000. Retrieved 2007-08-05.
  182. "More or Less". Oklahoma Chamber of Commerce. Oklahoma Chamber of Commerce. 2007. Retrieved 2007-08-05.
  183. Bram, Thursday. "Jewish Life in the Bible Belt". New Voices Magazine. Archived from the original on 2007-01-21. Retrieved 2007-08-05.
  184. Sherman, Bill (2007-04-29). "Minister's book plunges into cultural issues". Tulsa World. Archived from the original on 2007-10-08. Retrieved 2007-08-05.
  185. ೧೮೫.೦ ೧೮೫.೧ ೧೮೫.೨ "U.S. Religious Landscapes Survey". The Pew Forum on Religion and Life. Retrieved 2008-04-22.
  186. ೧೮೬.೦ ೧೮೬.೧ ೧೮೬.೨ "State Membership Report - Oklahoma". Association of Religion Data Archives. Archived from the original on 2010-12-06. Retrieved 2007-08-05.
  187. [480]
  188. "OCIS Document Index". The Oklahoma Supreme Court Network. Retrieved 2007-05-11.
  189. "Oklahoma State Icons". Oklahoma Department of Libraries. Archived from the original on 2014-01-15. Retrieved 2007-05-11.
  190. "Oklahoma State Fossil". State fossils. Retrieved 2007-01-20.
  191. John Benson, (April 28, 2009). "Flaming Lips prepare for Oklahoma honor". Reuters.{{cite web}}: CS1 maint: extra punctuation (link)

ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  • Baird, W. David (1994). The Story of Oklahoma. Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-2650-7. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Dale, Edward Everett (1948). History of Oklahoma. New York: Prentice-Hall. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Gibson, Arrell Morgan (1981). Oklahoma: A History of Five Centuries (2nd ed. ed.). Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-1758-3. {{cite book}}: |edition= has extra text (help)
  • Goble, Danney (1980). Progressive Oklahoma: The Making of a New Kind of State. Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-1510-6.
  • Jones, Stephen (1974). Oklahoma Politics in State and Nation (vol. 1 (1907-62) ed.). Enid, Okla.: Haymaker Press.
  • Joyce, Davis D. (ed.) (1994). An Oklahoma I Had Never Seen Before: Alternative Views of Oklahoma History. Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-2599-3. {{cite book}}: |first= has generic name (help)
  • Morgan, Anne Hodges (1982). Oklahoma: New Views of the Forty-sixth State. Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-1651-X. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Morgan, David R. (1991). Oklahoma Politics and Policies: Governing the Sooner State. Lincoln: University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-3106-7. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Morris, John W. (1986). Historical Atlas of Oklahoma (3rd ed. ed.). Norman: University of Oklahoma Press. ISBN 0-8061-1991-8. {{cite book}}: |edition= has extra text (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  • Wishart, David J. (ed.) (2004). Encyclopedia of the Great Plains. Lincoln: University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-4787-7. {{cite book}}: |first= has generic name (help)

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಸಾಮಾನ್ಯ

ಸರಕಾರ

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಆಟಪಾಟಗಳು

ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸ

ಭೂಪಟಗಳು ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯಾವಿವರಗಳು

{{ {{{1}}} | alias = ಅಮೇರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ | flag alias = Flag of the United States.svg | flag alias-೧೭೭೬ = Grand Union Flag.svg | flag alias-೧೭೧೭ = US flag 13 stars – Betsy Ross.svg | flag alias-೧೭೯೫ = Star-Spangled Banner flag.svg | flag alias-೧೮೧೮ = US flag 20 stars.svg | flag alias-೧೮೧೯ = US flag 21 stars.svg | flag alias-೧೮೨೦ = US flag 23 stars.svg | flag alias-೧೮೨೨ = US flag 24 stars.svg | flag alias-೧೮೩೬ = US flag 25 stars.svg | flag alias-೧೮೩೭ = US flag 26 stars.svg | flag alias-೧೮೪೫ = US flag 27 stars.svg | flag alias-೧೮೪೬ = US flag 28 stars.svg | flag alias-೧೮೪೭ = US flag 29 stars.svg | flag alias-೧೮೪೮ = US flag 30 stars.svg | flag alias-೧೮೫೧ = U.S. flag, 31 stars.svg | flag alias-೧೮೫೮ = US flag 32 stars.svg | flag alias-೧೮೫೯ = US flag 33 stars.svg | flag alias-೧೮೬೧ = US flag 34 stars.svg | flag alias-೧೮೬೩ = US flag 35 stars.svg | flag alias-೧೮೬೫ = US flag 36 stars.svg | flag alias-೧೮೬೭ = US flag 37 stars.svg | flag alias-೧೮೭೭ = US flag 38 stars.svg | flag alias-೧೮೯೦ = US flag 43 stars.svg | flag alias-೧೮೯೧ = US flag 44 stars.svg | flag alias-೧೮೯೬ = US flag 45 stars.svg | flag alias-೧೯೦೮ = US flag 46 stars.svg | flag alias-೧೯೧೨ = U.S. flag, 48 stars.svg | flag alias-೧೯೫೯ = US flag 49 stars.svg | flag alias-೧೯೬೦ = Flag of the United States (Pantone).svg | flag alias-ವಾಯುಸೇನಾ ಧ್ವಜ = Flag of the United States Air Force.svg | flag alias-ಕೋಸ್ಟಲ್ ಗಾರ್ಡ್ = Ensign of the United States Coast Guard.svg | flag alias-ಕೋಸ್ಟ ಗಾರ್ಡ್-1915 = Ensign of the United States Coast Guard (1915-1953).png | link alias-naval = United States Navy | flag alias-ಭೂಸೇನಾ ಧ್ವಜ = Flag of the United States Army.svg | link alias-football = United States men's national soccer team | link alias-basketball = United States men's national basketball team | link alias-field hockey = United States men's national field hockey team | link alias-Australian rules football = United States men's national Australian rules football team | size = | name = ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ | altlink = | altvar = | variant =

}}


ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ
Utah
List of U.S. states by date of statehood
Admitted on November 16, 1907 (46th)
ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ
New Mexico

35°30′N 98°00′W / 35.5°N 98°W / 35.5; -98

"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಒಕ್ಲಹೋಮ&oldid=1209367" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ