ಗುವಾಮ್‌‌‌‌

Guam
*Guåhan*code: cha promoted to code: ch
Guam Guåhan
	Flag Coat of arms
	Motto: "Where America's Day Begins"
	Anthem: Fanohge Chamoru
Capital	Hagåtña
Largest village	Dededo
Official languages	English and Chamorro
Ethnic groups	37.1% Chamorro, 26.3% Filipino, 11.3% Pacific, 6.9% white, 6.3% other Asian, 2.3% other, 9.8% Mixed
Demonym(s)	Guamanian
Government
• Governor	Felix P. Camacho (R)
• Lt. Governor	Michael W. Cruz (R)
• Head of State	Barack Obama (D)
Area
• Total	541.3 km2 (209.0 sq mi) (190th)
• Water (%)	negligible
Population
• 2009 estimate	178,000 (181st)
• 2000 census	154,805
• Density	320/km2 (828.8/sq mi) (37th)
GDP (PPP)	2000 estimate
• Total	$2.5 billion (2005 est.)1 (167th)
• Per capita	$15,000(2005 est.)1
Currency	United States dollar (USD)
Time zone	UTC+10 (Chamorro Standard Time)
• Summer (DST)	(no DST)
Calling code	+1-671
ISO 3166 code	GU
Internet TLD	.gu
	2000 estimate.;

‌‌‌‌ಗುವಾಮ್ (/ˈɡwɑːm/^ⓘ; ಚಮೊರೊ: Guåhancode: cha promoted to code: ch ) ಎಂಬುದು ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸಾಗರದ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ದ್ವೀಪವಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥಿತವಾದ ಸಂಘಟಿತವಾಗದ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಐದು U.S. ಪ್ರದೇಶಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದೆನಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಇದು, ಒಂದು ಸ್ಥಾಪಿತ ನಾಗರಿಕ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.^[೩]^[೪] ಹಗಾತ್ನಾ (ಹಿಂದೆ ಅಗಾನಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು) ಎಂಬುದು ಈ ದ್ವೀಪದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವು ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳ ಪೈಕಿ ಅತ್ಯಂತ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ ಮತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವ ದ್ವೀಪವಾಗಿದೆ.

ಚಮೊರೊಗಳು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸ್ಥಳೀಕ ಜನರಾಗಿದ್ದು, ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 4,000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಅವರು ದ್ವೀಪದ ಮೊದಲ ನಿವಾಸಿಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದರು.^[೫] ಈ ದ್ವೀಪವು ಐರೋಪ್ಯ ವಸಾಹತು ನೀತಿಯ ಒಂದು ಸುದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದ ಫರ್ಡಿನೆಂಡ್‌ ಮೆಗಲ್ಲನ್‌ ಎಂಬಾತನಿಂದ 1521ರ ಮಾರ್ಚ್‌ 6ರಂದು ಇದು ಮೊದಲಿಗೆ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿತು; ಪ್ಯಾಡ್ರೆ ಸ್ಯಾನ್‌ ವಿಟೋರೆಸ್‌ ಎಂಬ ಓರ್ವ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌‌ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರಕನನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಸಾಹತುಗಾರರ ಆಗಮನವಾಗುವುದರೊಂದಿಗೆ, 1668ರಲ್ಲಿ ಸ್ಪೇನ್‌‌ನಿಂದ ಮೊದಲ ವಸಾಹತು ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. 1898ರವರೆಗೂ ಈ ದ್ವೀಪವು ಸ್ಪೇನ್‌‌‌‌ನಿಂದ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿತ್ತು; ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌‌‌‌ನ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಸ್ಪೇನ್ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಶರಣಾದ ನಂತರ ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಕೈತಪ್ಪಿತು.

ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪವಾಗಿ ಮತ್ತು IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರಕ್ಕೆ ಮುಂಚೆ ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ US-ಅಧೀನದ ಏಕೈಕ ದ್ವೀಪವಾಗಿದ್ದ ಗುವಾಮ್‌, 1941ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌‌‌‌ 8ರಂದು ಪರ್ಲ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌‌‌ನ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಯ ಗಂಟೆಗಳ ನಂತರ ಜಪಾನಿಯರಿಂದ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಎರಡೂವರೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಇದು ಆಕ್ರಮಿತವಾಗಿತ್ತು.

ಆಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಚಿತ್ರಹಿಂಸೆ, ಶಿರಚ್ಛೇದಗಳು, ಮತ್ತು ಮಾನಭಂಗಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಭಯಾನಕ ಘೋರಕೃತ್ಯಗಳಿಂದ^[೬] ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಜನರು ನರಳಿದರು, ಮತ್ತು ಜಪಾನಿಯರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಅವರ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡವನ್ನು ಹೇರಲಾಗಿತ್ತು. ಜಪಾನಿಯರ ಆಕ್ರಮಿಸಿರುವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ 大宮島 ಡೈಕ್ಯುಟೊ (ಅಥವಾ ಓಮಿಯಾ ಜಿಮಾ ಎಂದು ಜನಪ್ರಿಯವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸುಪರಿಚಿತವಾಗಿತ್ತು) ಎಂಬ ಒಂದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನೂ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು; ಈ ಎರಡೂ ಹೆಸರುಗಳು "ಮಹಾನ್‌ ಪವಿತ್ರಸ್ಥಳದ ದ್ವೀಪ" ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. 1944ರ ಜುಲೈ 21ರಂದು ದ್ವೀಪವನ್ನು US ಪಡೆಗಳು ಮರುವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಉಗ್ರ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಈಡಾಯಿತು; ಈ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷವೂ ವಿಮೋಚನಾ ದಿನವಾಗಿ ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ.^[೭] ಗುವಾಮ್‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಉದ್ಯಮವಾದ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವು ಇಂದು ಅದರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿದ್ದು, ಜಪಾನ್‌‌ನಿಂದ ಬರುವ ಸಂದರ್ಶಕರನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಅದು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸೇನೆಯು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಎರಡನೇ-ಅತಿದೊಡ್ಡ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿದೆ.^[೮]

ಇತಿಹಾಸ

ಆಗ್ನೇಯ ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಜನರಿಂದ ಸುಮಾರು 2000 BCಯ ವೇಳೆಗೆ ಗುವಾಮ್‌ ಮೊದಲು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಸಂಪರ್ಕ-ಪೂರ್ವ ("ಪ್ರಾಚೀನ") ಚಮೊರೊಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ತಿಳಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಬಹುಪಾಲು ವಿಷಯಗಳು, ದಂತಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ನಂಬಿಕೆಗಳು, ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪುರಾವೆ, ಜೆಸ್ಯುಯಿಟ್‌‌ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರಕರ ವಿವರಣೆಗಳಿಂದ, ಮತ್ತು ಒಟ್ಟೋ ವಾನ್‌ ಕೊಟ್ಜೆಬ್ಯುವೆ ಮತ್ತು ಲೂಯಿಸ್‌ ಡೆ ಫ್ರೆಯ್ಸಿನೆಟ್‌‌‌‌ರಂಥ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಭೇಟಿಯಿಂದ ಬಂದಿವೆ ಎನ್ನಬಹುದು.

ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಮೊದಲು ಆಗಮಿಸಿದಾಗ, ಚಮೊರೊ ಸಮಾಜವು ಮೂರು ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಮಟುವಾ (ಮೇಲ್ವರ್ಗ), ಅಕಾವೊಟ್‌ (ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗ), ಮತ್ತು ಮನಾ'ಚಾಂಗ್‌‌ (ಕೆಳ ವರ್ಗ). ಮಟುವಾ ಜನಗಳು ಕಡಲತೀರದ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದರು; ಮೀನುಗಾರಿಕಾ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಅವರು ಉತ್ತಮವಾದ ಪ್ರವೇಶಾವಕಾಶವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಇದು ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. ಮನಾ'ಚಾಂಗ್‌‌ ಜನಗಳು ದ್ವೀಪದ ಒಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದರು. ಮಟುವಾ ಮತ್ತು ಮನಾ'ಚಾಂಗ್‌‌ ಜನಗಳು ತೀರಾ ಅಪರೂಪಕ್ಕೆಂಬಂತೆ ಪರಸ್ಪರರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಮಟುವಾ ಜನರು ಅಕಾವೊಟ್‌ ಜನರನ್ನು ಅನೇಕವೇಳೆ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರಂತೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. "ಮಕಾಹ್ನಾ" (ಷಾಮನ್‌‌ ಜನಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಜನರ ಅಸ್ತಿತ್ವವೂ ಅಲ್ಲಿದ್ದು, ಅವರು ಗುಣಪಡಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಔಷಧಿ ನೀಡುವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಟಾವೊಟಾವೊ ಮೊ'ನಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರಾಚೀನ ಚಮೊರೊಗಳ ಚೇತನಗಳಲ್ಲಿನ ನಂಬಿಕೆಯು, ಐರೋಪ್ಯ-ಪೂರ್ವ ಸಮಾಜದ ಒಂದು ಉಳಿಕೆಯಾಗಿ ಈಗಲೂ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಮೆಗೆಲ್ಲಾನ್‌ ಆಗಮಿಸಿದಾಗ, ಮಗ್ಗುಲ ತೇಲುದಿಂಡನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ನೂರಾರು ಸಣ್ಣದೋಣಿಗಳು ಅವನಿಗೆ ಸ್ವಾಗತವನ್ನು ಕೋರಿದವು; ಈ ಸಣ್ಣದೋಣಿಗಳು ಹೊಂದಿದ್ದ ಪರಿಗಣನಾರ್ಹ ವೇಗದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ನೀರಿನ ಮೇಲೆ ಹಾರುತ್ತಿರುವಂತೆ ಅವು ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಈ ಮಗ್ಗುಲ ತೇಲುದಿಂಡಿನ ಸಣ್ಣದೋಣಿಗಳನ್ನು ಈ ಮಗ್ಗುಲ ತೇಲುದಿಂಡಿನ ಸಣ್ಣದೋಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋವಾಸ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವನ್ನು ಐಲಾಸ್‌ ಡೆ ಲಾಸ್‌ ವೆಲಾಸ್‌ ಲಟಿನಾಸ್‌ (ಲಟೀನ್‌ ಹಾಯಿಪಟ‌‌ಗಳ ದ್ವೀಪಗಳು) ಎಂಬುದಾಗಿ ಮೆಗೆಲ್ಲಾನ್‌‌ ಹೆಸರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅವು ಕಾರಣವಾದವು.

ಕ್ಯೂಷು (ಜಪಾನ್‌‌), ನ್ಯೂಗಿನಿಯಾ, ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ ದ್ವೀಪಗಳು ಹಾಗೂ ಹವಾಯಿಯ ದ್ವೀಪಗಳ ನಡುವಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪಗಳಾದ ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದ ಏಕೈಕ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಭಾಗ ಎಂಬ ಕೀರ್ತಿಗೆ ಗುವಾಮ್ ದ್ವೀಪವು ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ; ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌‌‌ನ ಪೂರ್ವಭಾಗಕ್ಕೆ ಇರುವ ಏಕೈಕ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಹೊರಠಾಣೆ ಅಥವಾ ದೂರದ ವಸಾಹತು ಆಗಿರುವ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌, 1565ರಿಂದ 1815ರವರೆಗೆ ಅಕಾಪುಲ್ಕೊ, ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ಮತ್ತು ಮನಿಲಾಗಳ ನಡುವಿನ ನಿಯತವಾದ ಬಂದರಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು, ಮತ್ತು (ಫಿಲಿಪೈನ್‌ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಾದಾಗಿನಿಂದ) ಇದು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ವಲಯದಲ್ಲಿನ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ವಾಸ್ತವಿಕ ಪ್ರದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ಹೊರಠಾಣೆಯಾಗಿತ್ತು.

ಲ್ಯಾಟೆ ಕಂಬಕಲ್ಲುಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟಶೈಲಿಯ ಕಲ್ಲು ಕಂಬಗಳಾಗಿದ್ದು, ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕ-ಪೂರ್ವ ಚಮೊರೊ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಇತ್ತೀಚಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಲ್ಯಾಟೆ ಕಂಬಕಲ್ಲನ್ನು ಒಂದು ಆಧಾರವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅದರ ಮೇಲೆ ಹುಲ್ಲು ಹೊದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗುಡಿಸಲುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಹಲಿಗಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಆಕಾರನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಆಧಾರವನ್ನು ಲ್ಯಾಟೆಕಂಬವು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಟಾಸಾ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅದರ ಮೇಲುವರಿಸೆ ಕಲ್ಲು, ಮಿದುಳಿನಾಕಾರದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಹವಳದಿಂದ ಅಥವಾ ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಮೇಲಿರಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇಂಗಾಲ-ಕಾಲಗಣನೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ಪುರಾತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಸಂಪರ್ಕ-ಪೂರ್ವ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ (ಅಂದರೆ ಚಮೊರೊ) ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಮೂರು ಅವಧಿಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: "ಲ್ಯಾಟೆಕಂಬದ-ಪೂರ್ವದ" ಅವಧಿ (BC 2000?ದಿಂದ AD 1ರವರೆಗೆ) "ಲ್ಯಾಟೆಕಂಬದ-ಪೂರ್ವದ ರೂಪಾಂತರದ" ಅವಧಿ (AD 1ರಿಂದ AD 1000ದವರೆಗೆ), ಮತ್ತು "ಲ್ಯಾಟೆಕಂಬದ" ಅವಧಿ (AD 1000ರಿಂದ AD 1521ರವರೆಗೆ).

ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪುರಾವೆಯು ಮತ್ತೂ ಮುಂದುವರಿದು, ಕಂಬಕಲ್ಲುಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ 1521ರ ವೇಳೆಗೆ, ಚಮೊರೊ ಸಮಾಜವು ರೂಪಾಂತರದ ಮತ್ತೊಂದು ಹಂತದ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿತ್ತು ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ದೊಡ್ಡದಾದ ಲ್ಯಾಟೆ ಕಂಬಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮನೆಗಳಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಜನರ ಆಗಮನದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಚಮೊರೊ ಸಮಾಜವು ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಶುರುಮಾಡಿತ್ತು ಎಂದು ವಾದಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪುರಾವೆಯ ಕೊರತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಿದ್ಧಾಂತವು ಸತ್ತ್ವಹೀನವಾಗಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ; ಆದರೆ ಒಂದು ವೇಳೆ ಸರಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸಾಬೀತುಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟರೆ, ಸಂಪರ್ಕ-ಪೂರ್ವ ಚಮೊರೊ ಜನಗಳು ಒಂದು ಸ್ಪಂದಕ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಇದು ಮತ್ತಷ್ಟು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ವಸಾಹತುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಮನಿಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ನೌಕೆಗಳು

ಸ್ಪೇನ್‌‌ನ ರಾಜನಿಗಾಗಿ ಸಮುದ್ರಯಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪೋರ್ಚುಗೀಸ್‌‌ ನಾವಿಕ ಫರ್ಡಿನೆಂಡ್‌ ಮೆಗಲ್ಲನ್‌, ತನ್ನ ಹಡಗುಗಳ ಸಾಲಿನೊಂದಿಗೆ ಭೂಮಂಡಲವನ್ನು ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ ಮಾಡುವ ಸಾಹಸದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 1521ರಲ್ಲಿ ಈ ದ್ವೀಪವನ್ನು ತಲುಪಿದ. ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪವು ಸ್ಪೇನ್‌‌ಗೆ ಸೇರಿದ್ದೆಂದು ಜನರಲ್‌‌ ಮಿಗುಯೆಲ್‌ ಲೋಪೆಜ್‌ ಡೆ ಲೆಗಾಜ್ಪಿ ಎಂಬಾತ 1565ರಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿದ. ಪ್ಯಾಡ್ರೆ ಸ್ಯಾನ್‌ ವಿಟೋರೆಸ್‌ ಎಂಬಾತನ ಆಗಮನದೊಂದಿಗೆ 1668ರಲ್ಲಿ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ವಸಾಹತುಗಾರಿಕೆಯು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು; ಈತ ಮೊದಲ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌‌ ಧರ್ಮಪ್ರಚಾರ ಮಂಡಲಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ. ಈ ದ್ವೀಪಗಳು ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಈಸ್ಟ್‌ ಇಂಡೀಸ್‌‌ನ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌‌ನಿಂದ ಆಳಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದವು; ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಮೆಕ್ಸಿಕೊ ನಗರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಹೊಸ ಸ್ಪೇನ್‌‌ನ ವೈಸ್‌ರಾಯ್‌ನ ಅಧಿಕಾರದ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದವು.

1668 ಮತ್ತು 1815ರ ನಡುವೆ, ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಮನಿಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ನೌಕೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗುವಾಮ್‌ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ವಿಶ್ರಾಂತಿಯ ನಿಲುಗಡೆಯಾಗಿತ್ತು; ಸದರಿ ಮನಿಲಾ ವ್ಯಾಪಾರ ನೌಕೆಗಳು ಅಕಾಪುಲ್ಕೊ (ಮೆಕ್ಸಿಕೊ) ಮತ್ತು ಮನಿಲಾ (ಪಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌) ನಡುವಿನ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌‌‌ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಒಂದು ಹಡಗುಸಾಲು ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದವು. ಕೆರೋಲಿನ್‌‌ ದ್ವೀಪಗಳು ಮತ್ತು ಮೇರಿಯಾನಾದ ಉಳಿದ ದ್ವೀಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಅವನ್ನು ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಪೇನ್‌‌ನ ವಸಾಹತುವಿನ ಭಾಗವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಅನನ್ಯವಾಗಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳೆರಡರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಮೇಲೂ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಗಾಢವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿದ್ದವು; 333 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ನಡೆದ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಭಾವ ಉಂಟಾಗಿತ್ತು.^[೮]

ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಯುದ್ಧ ಮತ್ತು IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರ

ನೌಕಾಪಡೆಗಳ ಮೊದಲ ಆಕ್ರಮಣದ ಅಲೆಯು, 1944ರ ಗುವಾಮ್ ಕದನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಳನಾಡಿನ ಕಡೆಗೆ ಸಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿರುವುದು.

1898ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌-ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನ ಒಡಂಬಡಿಕೆ‌‌‌‌ಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ದ್ವೀಪವನ್ನು ತಮ್ಮ ನಿಯಂತ್ರಣಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡವು. ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌ಗೆ ಹೋಗಿ-ಬಂದು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಮೆರಿಕಾದ ಹಡಗುಗಳಿಗೆ ಒಂದು ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮುಂದೆಬಂದರೆ, ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳು ಜರ್ಮನಿಗೆ, ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಜಪಾನ್‌‌ಗೆ ನೆರವು ನೀಡಿದವು‌.^[೮]

IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, 1941ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌‌‌‌ 8ರಂದು ಜಪಾನ್‌‌ನ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳು ಗುವಾಮ್‌ನ ಮೇಲೆ ದಾಳಿಮಾಡಿ, ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡವು. ದಾಳಿಯನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದ ನೌಕಾಪಡೆಯು ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಸೇನಾ ಅವಲಂಬಿತರನ್ನೂ ದ್ವೀಪದಿಂದ ಆಚೆಗೆ ಸಾಗಿಸಿತ್ತಾದರೂ, ಸಂಭಾವ್ಯ ಬಾಂಬುದಾಳಿಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಸ್ಥಳೀಕ ಚಮೊರೊಗಳಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲ.

ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳು ಒಂದು ಜಪಾನಿ-ಪಾಲಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದ್ದವು. ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಜಪಾನಿ ಪಡೆಗಾಗಿ ದುಭಾಷಿಗಳಾಗಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು, ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳಿಂದ ಚಮೊರೊಗಳನ್ನು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಕರೆತರಲಾಗಿತ್ತು. ಗುವಾಮೇನಿಯಾದ ಚಮೊರೊಗಳನ್ನು ಜಪಾನಿ ಸೇನೆಯು ಒಂದು ಆಕ್ರಮಿತ ಶತ್ರುಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಿತ್ತು. ಯುದ್ಧದ ನಂತರ, ಗುವಾಮೇನಿಯಾದ ಚಮೊರೊಗಳು ಹಾಗೂ ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳ ಚಮೊರೊಗಳ ನಡುವಿನ ಅಸಮಾಧಾನಕ್ಕೆ ಇದು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ತಮ್ಮ ಉತ್ತರ ಭಾಗದ ಸೋದರರು ತಮ್ಮೆಡೆಗೆ ಸಹಾನುಭೂತಿಯುಳ್ಳವರಾಗಿರಬೇಕಿತ್ತು ಎಂದು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಚಮೊರೊಗಳು ಭಾವಿಸಿದ್ದರೆ, 30 ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಯಿಂದ ಆಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ಚಮೊರೊಗಳು ಜಪಾನ್‌‌ಗೆ ತಮ್ಮ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಮೂವತ್ತೊಂದು ತಿಂಗಳುಗಳವರೆಗೆ ಜಪಾನಿಯರು ಗುವಾಮ್‌ನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಈ ಅವಧಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸ್ಥಳೀಕ ಜನರನ್ನು ಬಲವಂತದ ಕೂಲಿಕೆಲಸ, ಕುಟುಂಬವನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸುವಿಕೆ, ಸೆರೆಯಲ್ಲಿಡುವಿಕೆ, ಗಲ್ಲಿಗೇರಿಸುವಿಕೆ, ಸೆರೆಶಿಬಿರಗಳು ಮತ್ತು ಬಲವಂತದ ವೇಶ್ಯಾವೃತ್ತಿ ಇವೇ ಮೊದಲಾದವುಗಳಿಗೆ ಈಡುಮಾಡಲಾಯಿತು. 2004ರಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಪುರಾವೆಗಳ ಅನುಸಾರ, ಆಕ್ರಮಿಸಿರುವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಒಂದು ಸಾವಿರ ಜನರು ಸತ್ತರು. ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪದ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಅಂದಾಜಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸುಮಾರು 20,000 ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪೈಕಿ 10%ನಷ್ಟು ಜನರು ಹಿಂಸಾಚಾರದಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು; ಈ ಕೊಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಪಾಲು ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯದ ಸೇನೆ ಮತ್ತು ನೌಕಾಪಡೆಯಿಂದ ಸಂಭವಿಸಿತು.^[೯]

ಜಪಾನಿ ಸೇನಾ ಆಕ್ರಮಿಸಿರುವಿಕೆಯ ತೆಕ್ಕೆಯಿಂದ ದ್ವೀಪವನ್ನು ಮರುವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮರಳಿದ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಪಡೆಗಳು, 1944ರ ಜುಲೈ 21ರಂದು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಕದನದಲ್ಲಿ ಸೆಣೆಸಿದವು. 18,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಪಾನಿಯರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಕೇವಲ 485 ಮಂದಿ ಶರಣಾಗತರಾದರು. 1972ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಶರಣಾಗತನಾದ ಸಾರ್ಜೆಂಟ್‌‌ ಷೋಯ್ಕಿ ಯೊಕೊಯಿ ಎಂಬಾತ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯದಾಗಿ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಜಪಾನಿ ಹಿಡಿತ ಎಂದು ಕಂಡುಬರುತ್ತಾನೆ‌‌‌.^[೧೦] 1812ರ ಯುದ್ಧವಾದಂದಿನಿಂದ, ಒಂದು ವಿದೇಶಿ ಸೇನಾಬಲದಿಂದ ಆಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಡುವಿಕೆಗೆ ಒಳಗಾದ, ಒಂದು ಗಣನೀಯ ಗಾತ್ರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯೊಂದಿಗಿನ ಏಕೈಕ U.S. ನೆಲವಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಇಂದಿಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದೆ. ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡವು ಮತ್ತು ಆಕ್ರಮಿಸಿದವು.

ಯುದ್ಧಾನಂತರದ ಸ್ಥಿತಿ

ಯುದ್ಧದ ನಂತರ, 1950ರ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ರಾಜ್ಯಾಂಗ ಕಾಯಿದೆಯು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ್ನು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಒಂದು ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಸಂಘಟಿತ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ, ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ನಾಗರಿಕ ಸರ್ಕಾರದ ರಚನಾ-ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಒದಗಿಸಿತು ಹಾಗೂ ಜನರಿಗೆ U.S. ಪೌರತ್ವವನ್ನು ನೀಡಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇಂದಿನವರೆಗೂ, ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ U.S. ನಾಗರಿಕರು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವಂತಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಮ್ಮೇಳನದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯು ಓರ್ವ ಮತ-ಚಲಾಯಿಸದ ಸದಸ್ಯನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ.^[೮]

ಹೆಸರು ಬದಲಾವಣೆ

2010ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ 15ರಂದು, ದ್ವೀಪದ ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡಿದ ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಫೆಲಿಕ್ಸ್‌ ಕೆಮಾಚೊ, ಗುವಾಮ್‌ನ ಹೆಸರು ಚಮೊರೊ ಭಾಷೆಯ ಗುವಾಹಾನ್‌‌ (ಗುವಾಹಾನ್‌‌) ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಬದಲಾವಣೆಗೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆನೀಡಿದ.^[೧೧] ದ್ವೀಪ-ಪ್ರದೇಶದ ಹೆಸರನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌ನಿಂದ ಗುವಾಹಾನ್ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಯಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಅದೇ ದಿನದಂದು ಕೆಮಾಚೊ ನೀಡಿದ‌‌.^[೧೨]^[೧೩] ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇದರ ಜೊತೆಜೊತೆಗೇ ತನ್ನನ್ನು "ಗುವಾಹಾನ್‌‌ನ ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲೂ ಕೆಮಾಚೊ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ.^[೧೪]

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಉದ್ಯಾನಗಳು ಮತ್ತು ವಿನೋದ-ವಿಹಾರದ ಇಲಾಖೆಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಚೇರಿಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಟೋನಿ ರಾಮಿರೆಜ್‌‌ ಎಂಬಾತನ ಅನುಸಾರ, ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಎಂಬ ಹೆಸರು "ನಾವು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ"^[೧೩] ಅಥವಾ "ಹೊಂದಿರುವ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶ"^[೧೧] ಎಂಬ ಅರ್ಥವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ; ಇದು ದ್ವೀಪದ ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತಿದ್ದು, ಇವು ನೆರೆಹೊರೆಯ ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದ ಇತರ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಅಪರೂಪವಾಗಿದ್ದವು.^[೧೩]

ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಅಥವಾ ಗುವಾಜಾನ್‌‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು, 1521 ಮತ್ತು 1898ರ ನಡುವೆ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು.^[೧೧]^[೧೫] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಚಮೊರೊ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಹಾಗೂ ಓರ್ವ ಇತಿಹಾಸಕಾರನಾದ ಪೀಟರ್‌ ಒನೆಡೆರಾ ಎಂಬಾತನ ಅನುಸಾರ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮತ್ತು ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಎಂಬ ಎರಡೂ ಹೆಸರುಗಳು ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದಿನ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಭೂಪಟಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ.^[೧೪] ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ, ಮೊದಲ ದ್ವೀಪದ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷನಾದ ರಿಚರ್ಡ್‌ ಲಿಯರಿ ಎಂಬಾತ ದ್ವೀಪವನ್ನು "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಕಿರುದ್ವೀಪ" ಎಂದು ಕರೆದಾಗ, 1900ರಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.^[೧೩]^[೧೪]

ಎರಡು-ಅವಧಿಗೆ ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡಿ, ಒಂದು ಮೂರನೇ ಅವಧಿಯನ್ನು ಬಯಸಲಾಗದ ಕೆಮಾಚೊ, ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು 2011ರಲ್ಲಿ ಬಿಡಲಿದ್ದಾನೆ.^[೧೪] ದ್ವೀಪದ ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ತಾನು ಮಾಡಿದ ಕೊನೆಯ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ಸದರಿ ಹೆಸರು ಬದಲಾವಣೆಯು ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷನಾಗಿ ತನ್ನ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಲಿದೆ ಮತ್ತು ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಭದ್ರವಾಗಿಸಲಿದೆ ಎಂದು ಅವನು ವಿವರಿಸಿದ.^[೧೪] ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಆಗುವ ಹೆಸರಿನ ಬದಲಾವಣೆಯು, ದ್ವೀಪದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗುರುತು ಮತ್ತು ಚಮೊರೊಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮರು-ದೃಢೀಕರಿಸಲಿದೆ ಎಂದೂ ಸಹ ಅವನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾನೆ.^[೧೩] ಕೆಮಾಚೊನ ಆದೇಶವು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ, ಸದರಿ ಬದಲಾವಣೆಯು "ಚಮೊರೊ ಭಾಷೆಯ ಪರಿಪಾಠ ಅಥವಾ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ವರ್ಧಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಈ ದ್ವೀಪಕ್ಕಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಪ್ರವರ್ತಿಸುತ್ತದೆ".^[೧೪] ಸದರಿ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಆದೇಶವು ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗುವಾಮೇನಿಯಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಅಧಿಕೃತ ಸಂಪರ್ಕಗಳು, ವ್ಯವಹಾರ ನಿರ್ವಹಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಗುರುತುಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ.^[೧೪] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಮುದಾಯದ ನಾಯಕರು, ವ್ಯವಹಾರದ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನು ರೂಪಿಸುವವರೂ ಸಹ ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಹೆಸರನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬುದು ಕೆಮಾಚೊ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ ಬಯಕೆಯಾಗಿದೆ.^[೧೪] ಆತ ಮತ್ತಷ್ಟು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಾ, ದ್ವೀಪದ ಹೆಸರನ್ನು ಗುವಾಹಾನ್‌‌ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕಾನೂನಿನಲ್ಲಿ ಬದಲಿಸಲು, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಶಾಸನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಮಸೂದೆ 331ನ್ನು ತಾನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ.^[೧೧] ಒಂದು ಸುದೀರ್ಘಕಾಲದ ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲೆ ಸಮಯದ ಅಥವಾ ಹಣಕಾಸಿನ ಯಾವುದೇ ಹೊರೆಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ, ಸದರಿ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಈ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಆದೇಶವು ಯಾವುದೇ ಗಡುವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಿಲ್ಲ.^[೧೪] ಸರ್ಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಅನುಕೂಲಕರ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಾಗ, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಚೇರಿಯ ಹೊಸ ಲೆಟರ್‌‌ಹೆಡ್‌‌‌ಗಾಗಿ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವಾಗ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು.^[೧೪]

ಕಾನೂನು ರೂಪಿಸುವವರು ಮತ್ತು ನಿವಾಸಿಗಳ ಎರಡೂ ವಲಯಗಳ ಪೈಕಿ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯು ದೊರೆಯಿತು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಆಗಿರುವ ಗುರುತಿನ ಒಂದು ಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಷ್ಟವನ್ನು ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವಲ್ಲಿ, ಈ ಬದಲಾವಣೆಯು ನೆರವಾಗಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದನ್ನು ಶಾಸನಸಭೆಯ ಸಭಾಪತಿಯಾದ ಜುಡಿತ್‌ ವಾನ್‌ ಪ್ಯಾಟ್‌‌‌ ಗಮನಿಸಿದಳು.^[೧೩] ಮಾಧ್ಯಮಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವಳು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, "ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಜನರು ತಾವು ಯಾರು ಎಂಬುದನ್ನು ಅರಿಯಲು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಗುರುತನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುವ ಯುಗವಿದು. ಹಾಗೆಂದೇ ಇದು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆಯೂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ" ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದಳು.^[೧೩] ಇತ್ತೀಚಿಗಷ್ಟೇ ಒಂದು ಚಮೊರೊ–ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅರ್ಥಕೋಶವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿರುವ ಲೇಖಕಿ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಸೆನೆಟ್‌ ಸದಸ್ಯಳಾದ ಕ್ಯಾಥರೀನ್‌ ಅಗುವಾನ್ ಎಂಬಾಕೆಯೂ ಸಹ ಹೆಸರು ಬದಲಾವಣೆಗೆ ತನ್ನ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾಳಾದರೂ, ಇಂಥ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಗೆ ಗುವಾಮೇನಿಯಾದ ಮತದಾರರಿಂದ ಅನುಮೋದನೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕು ಎಂಬ ಅಂಶಕ್ಕೆ ಒತ್ತುನೀಡಿದ್ದಾಳೆ.^[೧೪]

ಒಂದು ಅಧಿಕೃತವಾದ, ಊರ್ಜಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೆಸರು ಬದಲಾವಣೆಯು ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಒಂದಷ್ಟು ಆರ್ಥಿಕ ಹಿಂಪುಟಿತಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಮುಂಬರುವ 2010 ರಾಜ್ಯಪಾಲಕನ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌‌ ಪಕ್ಷದ ಓರ್ವ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿರುವ ಸೆನೆಟ್‌ ಸದಸ್ಯ ಎಡ್ಡೀ ಕ್ಯಾಲ್ವೊ ಎಂಬಾತ ಸದರಿ ಆದೇಶಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಸೂಚನೆಯನ್ನೂ ನೀಡಿದ; ದೃಶ್ಯಫಲಕ, ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಜಾಹೀರಾತಿನ ಪ್ರಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಿಂದಾಗಿ ಆಗುವ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದೇ ಅವನ ಸೂಚನೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೧೩] ದ್ವೀಪದ ಪ್ರಸಕ್ತ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರವಾಸಿ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನವನ್ನಾಗಿ ಬ್ರಾಂಡ್‌‌ ಮಾಡಲು ದಶಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಡಾಲರುಗಳನ್ನು ಖರ್ಚುಮಾಡಿರುವ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಂದರ್ಶಕರ ವಿಭಾಗವು (ಗುವಾಮ್‌‌ ವಿಸಿಟರ್ಸ್‌ ಬ್ಯೂರೋ-GVB), "ವೀ ಆರ್‌‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ಹೊಸ ಮಾರಾಟಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದೆ.^[೧೬] ಎಲ್ಲಾ ರಸ್ತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವಾಗತ ಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು, ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಪ್ರಚಾರ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದರ ಆರ್ಥಿಕ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡುವುದೂ ಸಹ ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.^[೧೬]

ಭೌಗೋಳಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರ

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವು 13.2°N ಮತ್ತು 13.7°N ನಡುವೆ ಮತ್ತು 144.6°E ಮತ್ತು 145.0°E ನಡುವೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು 212 square miles (549 km²)ನಷ್ಟಿರುವ ಒಂದು ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ತನ್ಮೂಲಕ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ 32ನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪ ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕಿರುವ ಮತ್ತು ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಇದು ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ದ್ವೀಪವೂ ಆಗಿದೆ. ತಾಗಿಕೊಂಡಂತಿರುವ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಮತ್ತು ಫಿಲಿಪೈನ್‌ ಸಮುದ್ರಗಳ ರಾಚನಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಪದರಗಳಿಂದ ಈ ದ್ವೀಪ ಸರಪಳಿಯು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ದ್ವೀಪ ಸರಪಳಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವ ದಿಕ್ಕಿಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಆಳವಾದ ರಾಚನಿಕ ಪದರಗಳ ತೂರಿಕೆಯ ವಲಯವಾದ ಮೇರಿಯಾನಾ ಕಡಲ ನಾಲೆಗೆ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವು ಅತ್ಯಂತ ನಿಕಟವಾಗಿರುವ ವಿಶಾಲವಾದ ಭೂಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿ ಅಳತೆ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಅನುಸಾರ ಅತ್ಯಂತ ಆಳವಾದ ಸ್ಥಳವೆಂದು ಹೆಸರಾಗಿರುವ ಚಾಲೆಂಜರ್‌ ಡೀಪ್‌, 35,797 feet (10,911 m)ನಷ್ಟು ಆಳದಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌ನ ನೈಋತ್ಯ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಮೌಂಟ್‌ ಲಾಮ್‌ಲಾಮ್‌‌ ಎಂಬುದು ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಎತ್ತರದ ಬಿಂದುವಾಗಿದ್ದು, ಇದು 1,332 ಅಡಿಯಷ್ಟು (406 ಮೀ) ಎತ್ತರವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪವು 30 miles (48 km)ನಷ್ಟು ಉದ್ದ ಮತ್ತು 4 mi (6 km)ರಿಂದ 12 mi (19 km)ವರೆಗಿರುವ ವಿಶಾಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ದ್ವೀಪವು ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಭೂಕವಚದ ಪದರದ ಪಶ್ಚಿಮದ ತುದಿಯ ಮೇಲೆ ಹಾಗೂ ಫಿಲಿಪೈನ್‌ ಸಮುದ್ರದ ಭೂಕವಚದ ಪದರಕ್ಕೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ, ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಭೂಕಂಪಗಳಿಗೆ ಈಡಾಗುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಅಧಿಕೇಂದ್ರಗಳು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸಮೀಪ ಇದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಇಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಭೂಕಂಪಗಳು 5.0ರಿಂದ 8.7ರವರೆಗಿನ ವೈಶಾಲ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ಅನಾತಹಾನ್‌‌ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಯು ಕಂಡುಬರುವ ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿಗಳು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿಲ್ಲ.^[೧೭] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅನಾತಹಾನ್‌‌ಗೆ ತಾನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮೀಪ್ಯತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ವೋಗ್‌‌‌ ಗುವಾಮ್‌ನ ಮೇಲೆ ಸಾಂದರ್ಭಿಕವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ.^[೧೮]

ಆಳನೀರಿನ ಕಾಲುವೆಗಳೊಂದಿಗಿನ ಚಪ್ಪಟೆ ಮೇಲ್ಮೈನ ಒಂದು ಹವಳದ ದಿಬ್ಬವು ಗುವಾಮ್‌ನ ಬಹುಭಾಗವನ್ನು ಸುತ್ತುವರಿಯುತ್ತದೆ. ಮರಳಿನ ಕಡಲತೀರಗಳು, ಕಡಿದಾದ ಬಂಡೆಗಳ ಶ್ರೇಣಿ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್‌ ಮರಗಳು ಕಡಲಂಚಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿಸುತ್ತವೆ. ಶುದ್ಧಾಂಗವಾಗಿ ಸುಣ್ಣದ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಕಡಲತೀರದ ಕಡಿದಾದ ಬಂಡೆಗಳು ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದರೆ, ದ್ವೀಪದ ದಕ್ಷಿಣದ ತುದಿಯು ಪರ್ವತಮಯವಾಗಿದ್ದು, ನಡುವಿನಲ್ಲಿ ಕೆಳ ಬೆಟ್ಟಗಳಿವೆ. ^[೧೯]

ಹವಾಗುಣ

ಉಷ್ಣವಲಯದ ಕಡಲಿನ ವಾತಾವರಣವಾಗಿ ಇಲ್ಲಿನ ಹವಾಮಾನದ ಲಕ್ಷಣವು ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ವಾಯುಗುಣವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಿಸಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾಲೋಚಿತವಾದ ಅಲ್ಪಮಟ್ಟದ ತಾಪಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ತೇವವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸರಾಸರಿ ಉನ್ನತ ತಾಪಮಾನವು 86 °Fನಷ್ಟು (30 °C) ಮತ್ತು ಸರಾಸರಿ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟವು 76 °Fನಷ್ಟು (24 °C) ಇದ್ದು, 96 ಇಂಚುಗಳಷ್ಟು (2,180 ಮಿ.ಮೀ.) ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆಯ ಸುರಿತವಿರುತ್ತದೆ. ಶುಷ್ಕ ಋತುವು ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ನಿಂದ‌‌‌ ಜೂನ್‌ವರೆಗೂ ಇರುತ್ತದೆ. ಉಳಿದಿರುವ ತಿಂಗಳುಗಳು (ಜುಲೈನಿಂದ ನವೆಂಬರ್‌‌‌ವರೆಗೆ‌‌‌) ಮಳೆಯ ಋತುವನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತವೆ. ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರುವರಿ ತಿಂಗಳುಗಳು ವರ್ಷದ ಅತ್ಯಂತ ತಂಪಾದ ತಿಂಗಳುಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ರಾತ್ರಿ ಸಮಯದ ತಾಪಮಾನಗಳು ಮಧ್ಯಮ ಮಟ್ಟದಿಂದ 70ರ ಮಟ್ಟದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯವರೆಗೆ ಹಾಗೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೆಳ ಆರ್ದ್ರತೆಯ ಮಟ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌‌ ಮತ್ತು ನವೆಂಬರ್‌‌‌ ತಿಂಗಳುಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತೂಫಾನುಗಳ ಅಪಾಯವು ತಲೆದೋರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವು ವರ್ಷ-ಪೂರ್ತಿ ಸಂಭವಿಸಬಲ್ಲವಾಗಿರುತ್ತವೆ.

"ತೂಫಾನು ಗಲ್ಲಿ" ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಡ್ಡಹೆಸರಿಡಲ್ಪಟ್ಟ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ತೇವದ ಋತುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಷ್ಣವಲಯದ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಭಾವ್ಯ ತೂಫಾನುಗಳು ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಬೆದರಿಕೆಯೊಡ್ಡುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಸೂಪರ್‌ ಟೈಫೂನ್‌ ಪೊಂಗ್ಸೊನಾ ಎಂಬುದು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮುಖಾಂತರ ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಹಾದುಹೋದ ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರವಾದ ತೂಫಾನು ಆಗಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ 144 ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು ವೇಗದಲ್ಲಿರುವ ಬಿರುಗಾಳಿಗಳನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಥಟ್ಟನೆ ಬಿರುಸಾಗಿ ಬೀಸುವ ಇದರ ವೇಗವು ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ 173 ಮೈಲುಗಳಷ್ಟಿತ್ತು. 2002ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌‌‌‌ 8ರಂದು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದ ಈ ತೂಫಾನು ಭಾರೀ ನಾಶಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

1976ರಲ್ಲಿ ಸೂಪರ್‌ ಟೈಫೂನ್‌ ಪಮೇಲಾ ಅಪ್ಪಳಿಸಿದಾಗಿನಿಂದ, ಮರದ ರಚನೆಗಳು ಕಾಂಕ್ರೀಟಿನ ರಚನೆಗಳಿಂದ ಅಗಾಧವಾದ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.^[೨೦]^[೨೧] 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ನಿತ್ಯೋಪಯೋಗದ ಮರದ ಕಂಬಗಳನ್ನು ತೂಫಾನು-ನಿರೋಧಕ ಕಾಂಕ್ರೀಟಿನ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿನ ಕಂಬಗಳಿಂದ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಚಾಲನೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಂಹಿತೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತಂದ ನಂತರ, ಅನೇಕ ಮನೆಯ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರದ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳ ಮಾಲೀಕರು, ತೂಫಾನು ಕವಾಟಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಬಲವರ್ಧಿತ ಕಾಂಕ್ರೀಟಿನಿಂದ ತಮ್ಮ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ

Historical population
Census	Pop.	%±
1970	೮೪,೯೯೬	—
1980	೧,೦೫,೯೭೯	೨೪.೭%
1990	೧,೩೩,೧೫೨	೨೫.೬%
2000	೧,೫೪,೮೦೫	೧೬.೩%

2000ರಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ U.S. ಜನಗಣತಿಯ ಅನುಸಾರ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 154,805ರಷ್ಟಿತ್ತು.^[೨೨] 2008ರಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 175,000ದಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿರಬಹುದೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.^[೧೯] 2005ರ ವೇಳೆಗೆ ಇದ್ದಂತೆ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಾರ್ಷಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು 1.76%ನಷ್ಟಿದೆ.^[೨೩] ಸ್ಥಳೀಕ ಚಮೊರೊಗಳು ಇಲ್ಲಿನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪಾಗಿದ್ದು, ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಇವರ ಪಾಲು 37.1%ನಷ್ಟಿದೆ. ಇತರ ಗಮನಾರ್ಹ ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಫಿಲಿಪಿನೊ (25.5%), ಬಿಳಿಯರ (10%) ಗುಂಪುಗಳೂ ಸೇರಿದ್ದು, ಬಹುಪಾಲು ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಜನಾಂಗವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಐರೋಪ್ಯ ಸಮುದಾಯ ಹಾಗೂ ಬಿಳಿಯ ಅಮೆರಿಕನ್ನರ ಪೀಳಿಗೆಯಿರುವುದನ್ನು ಅದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ; ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಚೀನಿಯರು, ಜಪಾನಿಯರು ಮತ್ತು ಕೊರಿಯಾದ ಪೀಳಿಗೆಯು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌‌ ಮತವು ಪ್ರಧಾನವಾದ ಧರ್ಮವಾಗಿದ್ದು, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 85%ನಷ್ಟು ಭಾಗವು ಅದರೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.

ನಿಯೋಜಿತ U.S. ಸೇನೆ ಜಮಾವಣೆಯು (2010–14) ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು (ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 40%ನಷ್ಟು ಅಥವಾ ನಿರ್ಮಾಣಗಳ^[೨೪] ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 80,000ದಷ್ಟು ಜನರು) ಉಂಟುಮಾಡಲಿದ್ದು, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಸೀಮಿತವಾದ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಗುಂದಿದ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯದ ಮೇಲೆ ಇದು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಲಿದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಇರದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಈ ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಹೆಚ್ಚಳವು 20 ವರ್ಷದ ಒಂದು ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಚಮೊರೊ ಈ ದ್ವೀಪದ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಗಳಾಗಿವೆ.

ಸಂಸ್ಕೃತಿ

ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ನೃತ್ಯ, ಸಮುದ್ರ ಯಾನ, ಅನನ್ಯ ಪಾಕಪದ್ಧತಿ, ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಆಟಗಳು (ಬಟು, ಚೊಂಕಾ, ಎಸ್ಟುಲೆಕ್ಸ್‌‌, ಮತ್ತು ಬಯೊಗು ಇವೇ ಮೊದಲಾದವು), ಹಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಗೋಚರಿಸುವಂತೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಇತರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದಿರುವ ಜನರಿಂದ ಇವು ಪ್ರಭಾವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.

ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ (1668–1898) ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಕಾರ್ಯನೀತಿಯು ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌‌ ಮತದ ವಿಜಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಈ ಮತಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗಳು ನಡೆಯುವಲ್ಲಿ ಅದು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಪುರುಷ ಯೋಧರನ್ನು ಅನುಕ್ರಮವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೊರಹಾಕುವುದಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಚಮೊರೊ ಜನರನ್ನು ಅವರ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಪಲ್ಲಟನಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಕೆಟಲಾಗೊ ಆಲ್ಫಾಬೆಟಿಕೊ ಡೆ ಅಪೆಲ್ಲಿಡೋಸ್‌ ಮೂಲಕ ರೋಮನ್‌‌ ಕ್ಯಾಥಲಿಕ್‌‌ ಕ್ರೈಸ್ತಮತಕ್ಕೆ ಚಮೊರೊಗಳು ಮತಾಂತರಗೊಂಡ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಇಂದು ಅನೇಕ ಚಮೊರೊಗಳು ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ಕುಲನಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಹೊರಗಿನ ಬಲಗಳಿಂದ ಆದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಭಾವದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಮೂಲ ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಮುಖ ಮಗ್ಗುಲುಗಳು ವರ್ಷಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಕಳೆದುಹೋಗಿವೆ. ಕಳೆದ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪುನರ್ಜಾಗೃತಿಯು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪಗಳಾದ್ಯಂತ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾ ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ; ನೃತ್ಯ, ಭಾಷೆ, ಮತ್ತು ಸಣ್ಣದೋಣಿಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದಂಥ ಚಮೊರೊಗಳ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪರಿಪಾಠಗಳ ಸ್ವರೂಪ ಹೇಗಿತ್ತು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವುದು ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ.

ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಚೆನ್‌ಚುಲೆ' ಮತ್ತು ಇನಾಫಾ'ಮವೊಲೆಕ್‌‌ ಎಂಬ ಎರಡು ಮಗ್ಗುಲುಗಳು ಕಾಲದ ಹೊಡೆತವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ತಡೆದುಕೊಂಡು ತಮ್ಗತನವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಚೆನ್‌ಚುಲೆ' ಎಂಬುದು ಚಮೊರೊ ಸಮಾಜದ ಹೃದಯಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಪರಸ್ಪರ ವಿನಿಮಯದ ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಇನಾಫಾ'ಮವೊಲೆಕ್‌‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಮೌಲ್ಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬೇರುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಲಾರೆನ್ಸ್‌ ಕನ್ನಿಂಗ್‌ಹ್ಯಾಂ ಎಂಬ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಈ ಕುರಿತು 1992ರಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ, "ಚಮೊರೊಗಳ ಒಂದು ಗ್ರಹಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಈ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಇದರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೆ ಸೇರಿವೆ. Inafa'maolekcode: cha promoted to code: ch , ಅಥವಾ ಪರಸ್ಪರಾವಲಂಬನೆಯು ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಧಾನ ಅಂಶ, ಅಥವಾ ಪ್ರಧಾನ ಮೌಲ್ಯವಾಗಿದೆ.... Inafa'maolekcode: cha promoted to code: ch ಎಂಬುದು ಸಹಕಾರ ಮತ್ತು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಒಂದು ಆಶಯದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಯಂತ್ರವೊಂದರ ಆರ್ಮೇಚರು, ಅಥವಾ ನಡುಹುರಿಯಂತಿದ್ದು, ಚಮೊರೊ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶವೂ ಇದರ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ವತಂತ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಖಾಸಗಿ ಸ್ವತ್ತಿನ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ, ಪರಸ್ಪರತೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಶಕ್ತಿಯುತ ಕಾಳಜಿಯಾಗಿದೆ" ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾನೆ.

ಪ್ರಧಾನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಅಥವಾ ಪೆಂಗ್‌ಗಾನ್‌ ಚಮೊರೊ ಎಂಬುದು, ಗೌರವದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿರುವ ಸಂಕೀರ್ಣ ಸಾಮಾಜಿಕ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ: ಹಿರಿಯರ ಹಸ್ತಗಳನ್ನು ಆಘ್ರಾಣಿಸುವುದು (ಚಮೊರೊ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ಮಾಂಗ್‌ಗಿಂಗೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ), ದಂತಕಥೆಗಳು, ಸ್ತೋತ್ರಗಳು, ಮತ್ತು ಪ್ರೇಮಯಾಚನೆಯ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಂತರದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುವುದರಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡು, ಒಂದು ಅರಣ್ಯ ಅಥವಾ ಪ್ರಾಚೀನ ಯುದ್ಧಭೂಮಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಓರ್ವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪೂರ್ವಜರಿಂದ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಕೋರುವುದರವರೆಗೆ ಈ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಿದೆ. ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ವಿಜಯಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚಿನ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಇತರ ಪರಿಪಾಠಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿವೆ: ಗ್ಯಾಲೈಡೆ' ಸಣ್ಣದೋಣಿಯ-ರೂಪಿಸುವಿಕೆ, ಬೆಲೆಂಬಾವೋಟುಯಾನ್‌‌ (ಸೋರೆಬುರುಡೆಯೊಂದರಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಒಂದು ತಂತಿ-ವಾದ್ಯ) ವಾದ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದು, åcho' atupatcode: cha promoted to code: ch ಜೋಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಜೋಲಿಕಲ್ಲುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಆಯುಧ ತಯಾರಿಕೆ, Måtan Guma'code: cha promoted to code: ch ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರದ ಆಚರಣೆಗಳು, ಮತ್ತು ಸುರುಹಾನುವಿನಿಂದ ಗಿಡಮೂಲಿಕೆಯ ಔಷಧಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವುದು.

ನಿಪುಣರಾದ ಕುಶಲ-ಕರ್ಮಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ನೇಯ್ಗೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕುಸುರಿ-ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಅಂಥ ಕೆಲವು ಪರಿಣತಿಗಳೆಂದರೆ: ಹೆಣಿಗೆ ಹಾಕಿದ ಕಲಾಕೃತಿ (ನಿಯೋಕ್‌‌- ಮತ್ತು ಆಕ್‌ಗಾಕ್‌‌-ಎಲೆಯ ಬುಟ್ಟಿಗಳು, ಚಾಪೆಗಳು, ಚೀಲಗಳು, ಟೋಪಿಗಳು, ಮತ್ತು ಆಹಾರ-ಧಾರಕಗಳು), ಮಗ್ಗದಿಂದ-ನೇಯ್ದ ಸಾಮಗ್ರಿ (ಕಾಲಾಚೂಚ-ದಾಸವಾಳ ಮತ್ತು ಬಾಳೆಗಿಡದ ನಾರಿನ ಲಂಗಗಳು, ಬೆಲ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಹೆಣದ ಹೊದಿಕೆಗಳು), ಮತ್ತು ದೇಹದ ಅಲಂಕರಣ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು (ಮಣಿ ಮತ್ತು ಕಪ್ಪೆಚಿಪ್ಪಿನ ಸರಗಳು, ಕಡಗಗಳು, ಕಿವಿಯೋಲೆಗಳು, ಬೆಲ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಆಮೆ ಚಿಪ್ಪುಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಬಾಚಣಿಗೆಗಳು) ಮತ್ತು ಮೃದ್ಚಂಗಿ ಅಲಂಕರಣಗಳು.

ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಗ್ರಹಣವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿರುವ ಬಲಗಳ ನಡುವೆಯೇ ತಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಗುರುತನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಹೋರಾಡುತ್ತಿರುವ ಚಮೊರೊಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಗಿ ಆಧುನಿಕ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರತಿಬಂಧಕವಿಲ್ಲದ ಸ್ವರೂಪವು ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಒಡ್ಡುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಚಮೊರೊಗಳು, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಮೊರೊ ಯುವಜನರು U.S.ನ ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗಕ್ಕೆ ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಬದಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು, ಚಮೊರೊ ಗುರುತಿನ ವಿಶದೀಕರಣ ಮತ್ತು ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಳೆರಡನ್ನೂ ಮತ್ತಷ್ಟು ಜಟಿಲಗೊಳಿಸಿದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಕೆಲವೇ ಸಂಖ್ಯೆಯ ನಿಪುಣರು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಲಾಸ್ವರೂಪಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ, ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಚಮೊರೊ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿರುವ ಆಸಕ್ತಿಯ ಪುನರ್ಜಾಗೃತಿಯು, ಯುವ ಚಮೊರೊಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಸಾಹವನ್ನು ತುಂಬಿದೆ; ಇದರಿಂದಾಗಿ ಚಮೊರೊ ಜನರ ಪ್ರಾಚೀನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಬಯಸುತ್ತಿರುವ ಸದರಿ ಚಮೊರೊ ಯುವಜನರ ಸಂಖ್ಯೆಯು ದಿನೇದಿನೇ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ.

ಸರಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಅಸಾನ್‌ನಲ್ಲಿನ ವಾರ್‌‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌‌‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌.

ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಚುನಾಯಿತನಾಗಿರುವ ಓರ್ವ ಕಾಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಏಕಸಭಾ ಶಾಸನಸಭೆಯ 15-ಸದಸ್ಯರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಒಂದು ಶಾಸನಸಭೆಯಿಂದ ಗುವಾಮ್‌ ಆಳಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದು, ಶಾಸನಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸೆನೆಟ್‌ ಸದಸ್ಯರು ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸಭೆಗೆ ಓರ್ವ ಮತ-ಚಲಾಯಿಸದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಚುನಾಯಿಸುತ್ತದೆ; ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಡೆಮಕ್ರಾಟ್‌ ಪಕ್ಷದ ಮ್ಯಾಡೆಲೀನ್‌ Z. ಬೋರ್ಡಲ್ಲೊ ಎಂಬಾತ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ.

U.S. ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿನ ತಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿನ U.S. ನಾಗರಿಕರು ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಗ್ರಹಣಾ ಮತದಾನದಲ್ಲಿ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಾರೆ; ಆದರೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾಯಕ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಯಾವುದೇ ಮತಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ, ಈ ಮತದಾನವು ಯಾವುದೇ ನಿಜವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಿಪಬ್ಲಿಕನ್‌‌ ಮತ್ತು ಡೆಮಕ್ರಾಟಿಕ್‌‌ ಪಕ್ಷಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಾವೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಕಳಿಸುವಲ್ಲಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷನ ಹುದ್ದೆಯ ಕಣದಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌ ಒಂದು ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ; ಆದರೂ ಸಮಾವೇಶದ ಈ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು ಪ್ರಾರಂಭಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿನ ಮತದಾರರಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಪಕ್ಷದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಾವೇಶಗಳಿಂದ ಚುನಾಯಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ.^[೮]

1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು 1990ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸದರಿ ಪ್ರದೇಶವು ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಸ್ಥಾನ‌‌ವಾಗುವುದರ ಪರವಾಗಿ ಒಂದು ಗಮನಾರ್ಹ ಆಂದೋಲನವು ಕಂಡುಬಂತು; ಹೀಗೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಸ್ಥಾನ‌‌‌ದ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ದಕ್ಕಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ, ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಪೂರ್ಟೊ ರಿಕೊ ಮತ್ತು ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳ ರೀತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವಯಮಾಡಳಿತದ ಒಂದು ಮಟ್ಟವು ದೊರೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಗುವಾಮ್‌ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಿದ ಒಂದು ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಸ್ಥಾನದ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಒಕ್ಕೂಟ ಸರ್ಕಾರವು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು; U.S. ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಷರತ್ತಿನೊಂದಿಗೆ (ಕಲಮು IV, ಖಂಡ 3, ವರ್ಗ 2) ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳದ ಷರತ್ತುಗಳನ್ನು ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವವು ಹೊಂದಿದ್ದೇ ಅದು ತಿರಸ್ಕೃತಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ತದ್ವಿರುದ್ಧವಾದ ಆಂದೋಲನಗಳೂ ಸಹ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು, ಸಂಸ್ಥಾನತ್ವ, ಒಂದು ಏಕೈಕ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿ ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳೊಂದಿಗಿನ ಒಕ್ಕೂಟ, ಅಥವಾ ಈಗಿನ U.S.ನ ಹವಾಯಿ ಸಂಸ್ಥಾನದೊಂದಿಗಿನ ಒಕ್ಕೂಟ- ಇವೆಲ್ಲದರಿಂದ ರಾಜಕೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಬೇಕು ಎಂಬುದಾಗಿ ಈ ಆಂದೋಲನಗಳು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತವೆ.

ಹಳ್ಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಸೇನಾ ನೆಲೆಗಳು

ಅಡಿಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು ನೋಡಿ ^[೨೫]

19 ಪುರಸಭೆಗಳಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಭಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಅವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗ್ರಾಮಸಭೆಗಳು ಎಂಬುದಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ಅಗಾನಾ ಹೈಟ್ಸ್‌‌, ಅಗಾಟ್‌‌, ಅಸಾನ್‌-ಮೈನಾ, ಬ್ಯಾರಿಗಡಾ, ಚಾಲನ್‌-ಪಾಗೊ-ಆರ್ಡಾಟ್‌, ಡೆಡೆಡೊ, ಹಗಾತ್ನಾ, ಇನಾರಾಜನ್‌, ಮಂಗಿಲಾವೊ, ಮೆರಿಜೊ, ಮೊಂಗ್‌ಮೊಂಗ್‌-ಟೊಟೊ-ಮೈಟೆ, ಪಿಟಿ, ಸಾಂಟಾ ರಿಟಾ, ಸಿನಾಜನಾ, ಟಲೊಫೊಫೊ, ಟಮುನಿಂಗ್‌‌, ಉಮಟಾಕ್‌‌‌, ಯಿಗೊ, ಯೊನಾ.

U.S. ಸೇನೆಯು ತನ್ನ ನೆಲೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಆಡಳಿತ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ; ಈ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 39,000 acres (160 km²)ನಷ್ಟಿದೆ ಅಥವಾ ದ್ವೀಪದ ಒಟ್ಟು ಭೂಪ್ರದೇಶದ 29%ನಷ್ಟಿದೆ:

U.S. ನೌಕಾ ನೆಲೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌, U.S. ನೌಕಾಪಡೆ – ಸುಮಯ್‌‌
U.S. ಕಡಲತೀರದ ರಕ್ಷಣಾ ವಿಭಾಗ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌, – ಸುಮಯ್‌‌
ಆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ವಾಯುಪಡೆಯ ನೆಲೆ, U.S. ವಾಯುಪಡೆ – ಯಿಗೊ
ಏಪ್ರಾ ಬಂದರು – ಒರೋಟ್‌ ಪೆನಿನ್ಸುಲಾ
ಆರ್ಡ್‌ನೆನ್ಸ್‌ ಅನೆಕ್ಸ್, U.S. ನೌಕಾಪಡೆ – ಸೌತ್‌ ಸೆಂಟ್ರಲ್‌ ಹೈಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್‌ (ಹಿಂದೆ ಇದನ್ನು ನೌಕಾ ಉಗ್ರಾಣವೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು‌‌)
ನೌಕಾಪಡೆಯ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್‌‌ ಮತ್ತು ದೂರಸಂಪರ್ಕಗಳ ನಿಲ್ದಾಣ, U.S. ನೌಕಾಪಡೆ – ಬ್ಯಾರಿಗಡಾ ಮತ್ತು ಫೈನ್‌ಗಯಾನ್‌‌
ಜಂಟಿ ಪಡೆಯ ಕೇಂದ್ರಕಚೇರಿ-ಗುವಾಮ್‌‌‌‌, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಗಾರ್ಡ್‌ – ರೇಡಿಯೋ ಬ್ಯಾರಿಗಡಾ ಮತ್ತು ಫೋರ್ಟ್‌ ಜುವಾನ್‌ ಮುನಾ

ತೀರದ-ಮೇಲೆ ಸೇನೆಯನ್ನು ನೆಲೆಗೊಳಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳ ಉಳಿದ ದ್ವೀಪಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಗುವಾಮ್ ದ್ವೀಪವು U.S.ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸೇನಾ ತರಬೇತಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಪಶ್ಚಿಮಭಾಗದ ಶ್ರೇಣಿಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಲು ಸಿದ್ಧತೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ. ಸೇನಾ ಜಮಾವಣೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಸೇನಾ ಜಮಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಹೆಚ್ಚುವರಿ ತರಬೇತಿಯು ನಡೆಯಲಿದೆ. ವಾಯುಮಾರ್ಗ, ಭೂಮಾರ್ಗ, ಸಮುದ್ರಮಾರ್ಗ ಮತ್ತು ಸಾಗರದೊಳಗಿನ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ U.S. ಸೇನಾಬಲವು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಲ್ಪಡಲು ಮತ್ತಷ್ಟು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಬಲ್ಲ ಒಂದು ಪ್ರಧಾನ ಸೇನಾಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ.

ಜಪಾನ್‌‌ನ ಒಕಿನಾವಾದಿಂದ U.S. ನೌಕಾಪಡೆಗಳನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಗೆ ನಿಯೋಜಿಸುವ ಮುಂದಿನ ಸಿದ್ಧತಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಹೊಸಸ್ಥಳದಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಾಪಿಸುವಿಕೆಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿದ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೇನಾ ಹಾಜರಿಯು 2010ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಲು ಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು ಇದು ಮುಂದಿನ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯಲಿರುವುದರಿಂದ, ಸೇನೆಯು ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಲಿರುವ ಅಥವಾ ಗೇಣಿದಾರನಾಗಲಿರುವ ಒಟ್ಟು ಭೂಮಿಯ ಪ್ರಮಾಣಗಳು, ಗುವಾಮ್‌ನ ವಿಶಾಲವಾದ ಸಮಗ್ರ ಭೂಪ್ರದೇಶದ 40%ನಷ್ಟರವರೆಗೆ ಬೆಳೆಯಬಹುದು ಅಥವಾ ಅದನ್ನೂ ಮೀರಿಸಬಹುದು.

ಹಳ್ಳಿಗರು ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಸಮುದಾಯದವರು ಅನೇಕ ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರ-ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅನೇಕ ಹಳ್ಳಿಗರು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಅಥವಾ ನಿವೃತ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಅನೇಕ ಕರ್ತವ್ಯನಿರತ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ನಾಗರಿಕರೂ ಸಹ, ಸೇನಾ ಸ್ಥಾಪನೆಯ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸೇನೆಯ ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಯ ಸಮುದಾಯಗಳು "ದತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರ"ದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ತೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದರಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಜನಸಮುದಾಯ ಹಾಗೂ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಠಿಕಾಣಿ ಹೂಡಿರುವ ಸೇನಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳು ಸಮುದಾಯ ಸೇವಾ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಆರ್ಥಿಕತೆ

ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ, ರಕ್ಷಣಾ ನೆಲೆಗಳ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ವ್ಯವಹಾರದ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳ ಮೇಲೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಅವಲಂಬಿಸುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ವಿದೇಶಿ ನೆರವನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ, U.S. ಒಕ್ಕೂಟದ ಬೊಕ್ಕಸದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಆದಾಯಗಳಿಂದ ಬರುವ ದೊಡ್ಡ ವರ್ಗಾವಣಾ ಪಾವತಿಗಳನ್ನು ಗುವಾಮ್‌ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು U.S. ಒಕ್ಕೂಟದ ಬೊಕ್ಕಸಕ್ಕೆ ಗುವಾಮ್‌ ಯಾವುದೇ ಆದಾಯ ಅಥವಾ ಅಬಕಾರಿ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸುವುದಿಲ್ಲ; ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌‌‌ನ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಕಾನೂನಿನ ಮುನ್ನೇರ್ಪಾಡುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಬೊಕ್ಕಸವು U.S. ಬೊಕ್ಕಸದ ಬದಲಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ತೆರಿಗೆದಾರರಿಂದ ಪಾವತಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಕ್ಕೂಟದ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತದೆ; ಇದು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸೇನೆಯ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕ ಒಕ್ಕೂಟದ ನೌಕರರನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿರುತ್ತದೆ.

ಜಪಾನಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯ ಗಮ್ಯಸ್ಥಾನವಾಗಿದೆ. ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಎಂಬ ಇದರ ಪ್ರವಾಸಿ ಕೇಂದ್ರವು 20ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ದೊಡ್ಡ ಹೊಟೇಲುಗಳು, ಸುಂಕ-ಮಾಫಿ ಮಾಡಲಾದ ಒಂದು ಗಿರಾಕಿಗಳ ವ್ಯಾಪಾರಕೇಂದ್ರ, ಪ್ಲೆಷರ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಜಿಲ್ಲೆ, ಒಳಾಂಗಣ ಮತ್ಸ್ಯಾಲಯ, ಮರಳಕೋಟೆ ಲಾಸ್‌ ವೆಗಾಸ್‌–ಶೈಲಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವ್ಯಾಪಾರಕೇಂದ್ರ ಹಾಗೂ ಮನರಂಜನಾ ತಾಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಹವಾಯಿ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ ಇದು ಏಷ್ಯಾ ಅಥವಾ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಿಂದ ಒಂದು ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ವಿಮಾನ ಹಾರಾಟದ ಅಂತರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತಾಣವಾಗಿದೆ; ಇಲ್ಲಿರುವ ಹೊಟೇಲುಗಳು ಮತ್ತು ಏಳು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಾಲ್ಫ್‌ ಮೈದಾನಗಳು ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರವಾಸಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಷ್ಟು ಸಮರ್ಥವಾಗಿವೆ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಪ್ರವಾಸಿಗರ ಪೈಕಿ 75 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಭಾಗವು ಜಪಾನಿಯರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ, U.S., ಫಿಲಿಪೈನ್ಸ್‌, ಮತ್ತು ತೈವಾನ್‌‌‌ ದೇಶಗಳಿಂದಲೂ ಗಣನೀಯ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಗೆ ಭೇಟಿನೀಡುತ್ತಾರೆ.^[೨೬] ಇಲ್ಲಿನ ಆದಾಯದ ಗಮನಾರ್ಹ ಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ಸುಂಕ-ಮುಕ್ತವಾಗಿರುವ, ವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವ್ಯಾಪಾರಕೇಂದ್ರದ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾದ-ಶೈಲಿಯ ಮಾಲ್‌ಗಳು ಸೇರಿವೆ: ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾ ಮಾಲ್‌, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಪ್ರೀಮಿಯರ್‌ ಔಟ್‌ಲೆಟ್ಸ್‌, ಅಗಾನಾ ಷಾಪಿಂಗ್‌ ಸೆಂಟರ್‌, ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾಲ್‌ ಆಗಿರುವ ಕ್ಮಾರ್ಟ್‌ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.

ಏರಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ 2000ದಿಂದಲೂ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಸ್ಥಿರವಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ಏಷ್ಯಾದ ಬಹುಪಾಲು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಕುಸಿತದಿಂದಾಗಿ ಇಲ್ಲಿಯೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕುಸಿತ ಕಂಡುಬಂತು. U.S. ನೌಕಾಪಡೆಯ ವಿಶೇಷ ದಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ, ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಒಕಿನಾವಾದಲ್ಲಿರುವ (ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 8,000 ಹಡಗುಪಡೆಗಳು, ಅವುಗಳ 10,000 ಅವಲಂಬಿತರೊಂದಿಗೆ) ನೌಕಾಪಡೆಯ 3ನೇ ವಿಶೇಷ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಪಡೆಯ ಮುನ್ನಂದಾಜಿಸಿದ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಗೆ 2010 ಮತ್ತು 2015ರ ನಡುವಣ ಅವಧಿಗಿಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಂಚೆಯೇ ನೆಲೆಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದ್ದರೂ, ದ್ವೀಪದ ಒಟ್ಟಾರೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಅಭೂತಪೂರ್ವವೆನ್ನಬಹುದಾದ 10%ನಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಲಿದೆ.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} 2003ರಲ್ಲಿ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಪ್ರಮಾಣವು 14%ನಷ್ಟಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರವು 314 ದಶಲಕ್ಷ $ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು.^[೨೭]

ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು, ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು, ಮಾರ್ಷಲ್‌‌ ದ್ವೀಪಗಳ ಗಣರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಪಾಲಾವುವಿನ ಗಣರಾಜ್ಯದ ನಡುವಿನ ಮುಕ್ತ ಒಡನಾಟದ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗಳು, ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ದ್ವೀಪಗಳ ನ್ಯಾಸಾಧೀನ ಪ್ರದೇಶದ ಹಿಂದಿನ ಅಸ್ತಿತ್ವಗಳಿಗೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳೊಂದಿಗಿನ "ಮುಕ್ತ ಒಡನಾಟ"ದ ಒಂದು ರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಸಮನ್ವಯಗೊಳಿಸಿದವು. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ (ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ) ವಾಸಿಸಲು ಈ ದ್ವೀಪ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಈ ಒಡಂಬಡಿಕೆಗಳು ಯಾವುದೇ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿಧಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಗುವಾಮ್‌ ಹೊಂದಿರುವ ಸಾಮೀಪ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಹಾಗೂ ಪರಿಸರೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅನ್ಯೋನ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕರು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನೆಡೆಗೆ ಆಕರ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು. ವರ್ಷಗಳಾದ ನಂತರ, ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದರು. ಇಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತಿರುವ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನೆರವಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ಈ ಒಪ್ಪಂದದ ಬಿರುಸನ್ನು ಗುವಾಮ್‌ ಪ್ರದೇಶವು ಸಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗಿ ಬಂದಿದ್ದು, ಈ ಬಗೆಯ ವಲಸೆಯಿಂದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗಾದ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಕ್ಕೂಟ ಸರ್ಕಾರವು ಸರಿದೂಗಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅವರ ವಾದವಾಗಿತ್ತು.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, "ಒಡಂಬಡಿಕೆ ಪ್ರಭಾವ"ದ ನೆರವುಗಳನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌, ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳು ಮತ್ತು ಹವಾಯಿ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌‌ ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಈ ಮೀಸಲಿಡುವಿಕೆಯು ಪ್ರತಿಯೊಂದರ ನವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಡಂಬಡಿಕೆಯಾಗಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿನ ಸಮರ್ಥನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿ, ಈ ಪರಿಹಾರವು ಸಾಕಷ್ಟಿಲ್ಲ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅಥವಾ ಸ್ವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ವಾಸ್ತವಿಕ ಪರಿಹಾರದ ವಿತರಣೆಯು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಪರಸ್ಪರ ಹೊಂದಿಕೆಯಿಲ್ಲದ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ವಾದಿಸಿದರು.^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]}

ಸಾಗಣೆ ಮತ್ತು ಸಂವಹನ-ಸಂಪರ್ಕಗಳು

ಆಂಟೋನಿಯೋ B. ವಾನ್‌ ಪ್ಯಾಟ್‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ.

ದ್ವೀಪದ ಬಹುಭಾಗವು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಮೊಬೈಲ್‌ ಫೋನ್‌ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕೇಬಲ್‌ ಅಥವಾ DSL ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಉನ್ನತ-ವೇಗದ ಅಂತರಜಾಲ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. 1997ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಎಣಿಕೆಯ ಯೋಜನೆ (NANP)ಗೆ (ನಾರ್ತ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ನಂಬರಿಂಗ್‌ ಪ್ಲಾನ್‌) ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು (671 ಎಂಬ ದೇಶ ಸಂಕೇತವು NANP ಪ್ರದೇಶ ಸಂಕೇತ 671 ಎಂಬುದಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು); ಇದರಿಂದಾಗಿ U.S. ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗಕ್ಕೆ ಇದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚದ ಸುದೀರ್ಘ-ಅಂತರದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕರೆಗಳ ಅಡತಡೆಯು ನಿರ್ಮೂಲಗೊಂಡಂತಾಯಿತು.

1899ರಲ್ಲಿ, ಹಿಂದಿನ ಇತರ ಸ್ಪ್ಯಾನಿಷ್‌‌ ವಸಾಹತುಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌" ಹೆಸರಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಅಂಚೆಯ ಚೀಟಿಗಳು ಅಧಿಕವಾಗಿ ಮುದ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟವಾದರೂ, ಅದಾದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ನಂತರ ಇವು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಂದೀಚೆಗೆ ನಿಯತವಾದ U.S. ಅಂಚೆಯ ಚೀಟಿಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವೂ ಸಹ U.S. ಅಂಚೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ("ಸಂಸ್ಥಾನ" ಸಂಕೇತ: GU, ZIP ಸಂಕೇತ ವ್ಯಾಪ್ತಿ: 96910–96932) ಭಾಗವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, U.S. ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದಿಂದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಗೆ ಬರುವ ಪತ್ರವನ್ನು ಸ್ವದೇಶಿ ಪತ್ರ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, UPS, DHL ಅಥವಾ ಫೆಡ್‌ಎಕ್ಸ್‌‌ನಂಥ ಖಾಸಗಿ ಸರಕು ಸಾಗಣಾ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪವನ್ನು ಸ್ವದೇಶಿ ಪ್ರದೇಶ ಎಂಬುದಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿಲ್ಲ.

ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ನಡುವೆ ಸಂಚರಿಸುವ ಪತ್ರದ ವೇಗವು, ಗಾತ್ರ ಮತ್ತು ವರ್ಷದ ಕಾಲವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಗುರವಾದ, ಮೊದಲ-ವರ್ಗದ ವಸ್ತುಗಳು ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದಿಂದ ತಲುಪಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ವಾರಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ದೊಡ್ಡದಾದ ಮೊದಲ-ವರ್ಗದ ಅಥವಾ ಆದ್ಯತೆಯ ವಸ್ತುಗಳು ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ವಾರದಷ್ಟು ಅವಧಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಲ್ಲವು. ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಂಥ ನಾಲ್ಕನೇ-ವರ್ಗದ ಪತ್ರಗಳು, ಹವಾಯಿ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಸಮುದ್ರಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. ಬಹುಪಾಲು ನಿವಾಸಿಗಳು ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳು ಅಥವಾ ಖಾಸಗಿ ಪತ್ರದ ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರಾದರೂ, ವಾಸಪ್ರದೇಶದ ಬಟವಾಡೆಯು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಖಂಡಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೆಡೆಗಳಿಂದ ಒಳಬರುವ ಪತ್ರದ ಮೇಲಿನ ವಿಳಾಸದಲ್ಲಿ "USA" ಎಂಬುದರ ಬದಲಿಗೆ "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌" ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ; U.S. ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದ ಮೂಲಕದ ಸುದೀರ್ಘ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ತನ್ಮೂಲಕ ಒಂದು ಉನ್ನತ ದರವು ವಿಧಿಸಲ್ಪಡುವ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಏಷ್ಯಾದಿಂದ ಬರುವ ಪತ್ರಗಳಿಗೆ) ತಪ್ಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ವಾಣಿಜ್ಯ ಬಂದರು ಈ ದ್ವೀಪದ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿದೆ; ಏಕೆಂದರೆ, ಬಳಕೆದಾರರಿಂದ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುವ ಬಹುಪಾಲು ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಹಡಗು-ಸಾಗಣೆಯ ಮೂಲಕವೇ ಬರಬೇಕಿದೆ. ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾದ ಪ್ರದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಹಬ್ಬಿರುವ 500,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ಬಂದರು ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಾಹನಾಂತರಣ ಕೇಂದ್ರವೂ ಆಗಿದೆ. ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ US ರಕ್ಷಣಾ ನೆಲೆಗಳ ಇಲಾಖೆ, ಆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ವಾಯುಪಡೆಯ ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಆಜ್ಞಾಪಕ ವಿಭಾಗ, ನೇವಲ್‌ ಫೋರ್ಸಸ್‌ ಮೇರಿಯಾನಾಸ್‌ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಮೂರನೇ ವಿಶೇಷ ದಂಡಯಾತ್ರೆಯ ಪಡೆ ಇವೇ ಮೊದಲಾದವಕ್ಕೆ ನಿಗದಿಗೊಳಿಸಲಾದ ಧಾರಕ-ಪೆಟ್ಟಿಗೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಈ ಬಂದರು ಸರಕು ಸಾಗಣೆಯ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ತಾಣವಾಗಿದೆ.

ಆಂಟೋನಿಯೋ B. ವಾನ್‌ ಪ್ಯಾಟ್‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ ಸೇವೆಯು ಗುವಾಮ್‌ಗೆ ಲಭ್ಯವಿದ್ದು, ಇದು ಐರೋಪ್ಯ ಮಿಕ್ರೋನೇಷಿಯಾಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪವು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸುಂಕದ ಇಲಾಖೆಯ ವಲಯದಿಂದ ಹೊರಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರುವುದರಿಂದ, ತನ್ನದೇ ಆದ ಸುಂಕದ ಇಲಾಖೆ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕತಡೆ ಸಂಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಆಡಳಿತ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಸ್ಥಾಪನೆ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಜವಾಬ್ದಾರನಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, U.S.ನ ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಗಡಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯು ಕೇವಲ ವಲಸೆಗಾರಿಕೆಯ (ಆದರೆ ಸುಂಕ-ಸಂಬಂಧಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನಲ್ಲ) ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪವು ಒಕ್ಕೂಟ ವಲಸೆ ಆಡಳಿತದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ, ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ಆಗಮಿಸುವ ಪ್ರಯಾಣಿಕರು ವಲಸೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟು, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕತಡೆಯ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಾರೆ.

ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತಿರುವ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮತ್ತು CNMIನ ವೀಸ ಬಿಟ್ಟುಕೊಡುವಿಕೆಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಿಂದಾಗಿ, ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ನಡೆಯುವ ವಿಮಾನ ಹಾರಾಟಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಅರ್ಹತಾಸುತ್ತಿನ ಅನುಮತಿ-ಪೂರ್ವ ತಪಾಸಣೆಯನ್ನು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರದ ಮೇರಿಯಾನಾ ದ್ವೀಪಗಳಿಗೆ (ಇವು ವಲಸೆಯ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ) ಹೋಗಿ-ಬಂದು ಮಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಒಂದು ಸಂಪೂರ್ಣ-ಪರಿಶೀಲನೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ ಅಮೆರಿಕಾದ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಒಂದು ರಹದಾರಿಯ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಒಂದು ವಿದೇಶಿ ತಾಣದ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಜಪಾನಿ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣದ) ಮೂಲಕವಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಚರಿಸುವುದಾದಲ್ಲಿ, ರಹದಾರಿಯೊಂದರ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.

ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಬಹುಪಾಲು ನಿವಾಸಿಗಳು ಗುವಾಮ್‌ನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗೆ ಸಂಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೇವಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬಸ್‌ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ (ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಮೂಹ ಸಾರಿಗೆ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ) ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಸಕ್ತವಾಗಿ ಹೊರಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ, ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಂದು ವಾಣಿಜ್ಯ ಕಂಪನಿಗಳು ಪ್ರವಾಸಿಗಳ ವಾಡಿಕೆಯ ಭೇಟಿಯ ತಾಣಗಳ ನಡುವೆ ಬಸ್‌ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ.

ಪರಿಸರ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿವಾದಾಂಶಗಳು

ಜೈವಿಕ-ಆಕ್ರಮಣದ ಪರಿಣಾಮಗಳಿಗೆ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದೃಷ್ಟಾಂತವಾಗಿದೆ.

ಕಂದು ಮರದ ಹಾವು

IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಅಂತ್ಯವು ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ U.S. ಸೇನೆಯ ಸಾರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದರ ಮೂಲಕ ಆಗಿರಬಹುದಾದ ಒಂದು ಕಳ್ಳ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿರುವ ಕಂದು ಮರದ ಹಾವು (ಬೊಯ್ಗಾ ಇರ್ರೆಗ್ಯುಲಾರಿಸ್‌ ) ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಗೆ ಬಂದು ಸೇರಿಕೊಂಡಿತು; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಹಿಂದೆ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳೀಕ ಹಾವಿನ ಜಾತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರದಿದ್ದ ಈ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಸ್ಥಳೀಕ ಪಕ್ಷಿಸಂಕುಲವನ್ನು ಇದು ಹೆಚ್ಚೂಕಮ್ಮಿ ನಿರ್ಮೂಲಗೊಳಿಸಿತು; ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಈ ಹಾವು ಯಾವುದೇ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪರಭಕ್ಷಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ. ಕಂದು ಮರದ ಹಾವು ಕೊಂಚಮಟ್ಟಿಗೆ ವಿಷಪೂರಿತವಾಗಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ, ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ತುಲನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ನಿರುಪದ್ರವಿಯಾಗಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂದು ಮರದ ಹಾವುಗಳ ಒಂದು ಅತೀವವಾದ ದಟ್ಟಣೆಯಿರುವುದನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಸೂಚಿಸಿವೆಯಾದರೂ, ಈ ರಾತ್ರಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ಹಾವುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳು ಅಪರೂಪಕ್ಕೆಂಬಂತೆ ನೋಡುತ್ತಾರೆ.

ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲ್ಪಡುವ ಸರಕಿನ ಹರಿವಿನಿಂದ ಕಂದು ಮರದ ಹಾವುಗಳನ್ನು ಆಚೆಗಿಡಲು, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಯು ಶೋಧಕ ನಾಯಿಗಳಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡಿದೆ. ಈ ವಲಯದ ದ್ವೀಪಗಳ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿರುವ ಮರಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ, ಹಾವುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಥವಾಗಿರುವ ನಾಯಿಗಳಿಗೆ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಭೂವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮೀಕ್ಷಾ ಇಲಾಖೆಯು ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.^[೨೮]^[೨೯]

ಕಂದು ಮರದ ಹಾವಿನ ಪರಿಚಯದ ಪರಿಣಾಮವು ಕಳೆದ ಹಲವಾರು ದಶಕಗಳಿಂದಲೂ ಗಮನಾರ್ಹವೆನಿಸಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಕಂದು ಮರದ ಹಾವುಗಳ ಪರಿಚಯ ಮತ್ತು ಹಾಜರಿಯೇ ಸ್ಥಳೀಯ ಪಕ್ಷಿಸಂಕುಲದ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅನೇಕ ಹಿರಿಯರ ಅಭಿಪ್ರಾಯದ ಅನುಸಾರ, IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೊಕೊ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದವು; ಕಂದು ಮರದ ಹಾವುಗಳಿಂದಾಗುವ ಪರಭಕ್ಷಣದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಈಗ ಕೊಕೊ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಅಗಾಧವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ.^[೩೦]

ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಖಡ್ಗಮೃಗ ಜೀರುಂಡೆ

ಓರಿಕ್ಟೆಸ್‌ ರೈನೋಸರಸ್‌ ಎಂಬ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹೆಸರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಖಡ್ಗಮೃಗ ಜೀರುಂಡೆಯ (ಕೋಕನಟ್‌ ರೈನೋಸರಸ್‌ ಬೀಟಲ್‌-CRB) ಒಂದು ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವಿಕೆಯನ್ನು 2007ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ 12ರಂದು ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲಾಯಿತು. ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಮೋವದಲ್ಲಿ ಇರುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ CRBಯು ಕಂಡುಬಂದಿರುವ ನಿದರ್ಶನಗಳಿಲ್ಲ. 2007ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ 13–25ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಗಡಿಗುರುತಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಸೂಚಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ, ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 900 acres (3.6 km²)ನಷ್ಟಿರುವ ಒಂದು ವಿಸ್ತೀರ್ಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಕೊಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಫೈಫೈ ಕಡಲತೀರಕ್ಕೆ ಇವುಗಳ ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವಿಕೆಯು ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಯು (ಗುವಾಮ್‌ ಡಿಪಾರ್ಟ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್‌‌-GDA) ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌‌ 5ರಂದು ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಪ್ರದೇಶದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯೊಳಗಿನ ಎಲ್ಲಾ ಸ್ವತ್ತುಗಳ ಮೇಲೆ ಸಂಪರ್ಕತಡೆಯನ್ನು ವಿಧಿಸಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌‌ 25ರಂದು ಸುಮಾರು 2,500 acres (10 km²)ವರೆಗೆ ಸಂಪರ್ಕತಡೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿತು; ಇದು CRB ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವಿಕೆಯ ಎಲ್ಲಾ ಗೊತ್ತಿರುವ ತಾಣಗಳಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ 0.5 miles (800 m)ನಷ್ಟು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. CRBಯು ದಕ್ಷಿಣದ ಏಷ್ಯಾಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳೀಕವಾಗಿರುವ ಜಾತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಏಷ್ಯಾ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ವಲಯದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿಕೊಂಡಿದೆ; ಶ್ರೀಲಂಕ, ಉಪೋಳು, ಪಶ್ಚಿಮದ ಸಮೋವ, ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಮೋವ, ಪಾಲಾವು ದ್ವೀಪಗಳು, ನ್ಯೂಬ್ರಿಟನ್‌, ವೆಸ್ಟ್‌ ಇರಿಯನ್‌‌, ನ್ಯೂಐರ್ಲೆಂಡ್‌, ಪಾಕ್‌ ದ್ವೀಪ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾನಸ್‌ ದ್ವೀಪ (ನ್ಯೂಗಿನಿಯಾ), ಫಿಜಿ, ಕೊಕಸ್‌ (ಕೀಲಿಂಗ್‌) ದ್ವೀಪಗಳು, ಮಾರಿಷಸ್‌, ಮತ್ತು ರೀಯೂನಿಯನ್‌‌ ಇವೇ ಮೊದಲಾದವು ಈ ವಲಯಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುತ್ತವೆ.

ವಯಸ್ಕ ಕೀಟಗಳು ಈ ಕೀಟದ ಹಾನಿಕರ ಹಂತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಅವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ-ವೇಳೆಯ ಹಾರಾಟಗಾರರಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಪರಪೋಷಿಯ ಮೇಲೆ ಅವು ಇಳಿದಾಗ, ಸಸ್ಯರಸವನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಕೊಂಬೆಗಳ ಮಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ, ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿರುವ ಸೋಗೆಗಳ ಒಳಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ಅವನ್ನು ಜಗಿಯಲು ಶುರುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಎಲೆಗಳು ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಮಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿದಾಗ, ಸೋಗೆಗಳಲ್ಲಿನ V-ಆಕಾರದ ಸೀಳಿಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಎಲೆಯ ನಡುದಿಂಡಿನ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗಿರುವ ರಂಧ್ರಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದುವೇಳೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ತುದಿಯು ಹಾನಿಗೊಂಡರೆ, ಕೊಂಬೆಯು ಸತ್ತುಹೋಗಬಹುದು ಅಥವಾ ಎಲೆ ಅಂಗಾಂಶದ ತೀವ್ರವಾದ ನಷ್ಟವು ಕಾಯಿಯ ಸಂಚಯದಲ್ಲಿ ಕುಸಿತವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು.

ರೋಗಕಾರಕಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಕ್ರಿಮಿಕೀಟಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಉಣಿಸುವ ಗಾಯಗಳು ಒಂದು ಸೋಂಕು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾ ಸರಣಿಯಾಗಿಯೂ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.

ವಯಸ್ಕ ಕೀಟಗಳು ಮಾಡುವ ಕೊರೆಯುವಿಕೆಯ ಪರಿಣಾಮಗಳು, ಚೂಪುಕಾಂಡಗಳು ಕಿರಿದಾಗಿರುವ ಎಳೆಯ ಕೊಂಬೆಗಳ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚು ತೀವ್ರವಾಗಿರಬಹುದು. ಎಳೆಯ ಕೊಂಬೆಗಳ ಸಾವಿನ ಪ್ರಮಾಣವು ಈಗಾಗಲೇ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಣೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಕ್ಷಯಿಸುತ್ತಿರುವ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಕೊರಡುಗಳು ಅಥವಾ ಮೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆಗಳ ಇಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಮರಿಹುಳುವಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಹಂತಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟವೆಂಬಂತೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ.

CRBಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕ್ರಮಗಳು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಂಘಟಿತವಾದ ನಿರ್ಮೂಲನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವುದು ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವಾಗಿದೆ; ವಯಸ್ಕ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲು ಫೆರೋಮೋನ್‌‌ನ್ನು-ಆಹಾರವಾಗಿಸಿರಿದ, ಆಕರ್ಷಕ ಬೇಟೆಯ ಜಾಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಕೀಟಗಳ ಮುತ್ತಿಕೆಗೆ ಮತ್ತು ತೊಂದರೆಗೆ ಈಡಾಗುವ ಪರಪೋಷಿ ಸಾಮಗ್ರಿಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಲು ಹಲವಾರು ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು, ಮತ್ತು ಮರಿಹುಳುಗಳು ಹಾಗೂ ವಯಸ್ಕ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಇವೇ ಮೊದಲಾದವು ಸದರಿ ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ. ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿರದ ಮರಗಳಿಗೆ ಕೀಟನಾಶಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವುದನ್ನು ಒಂದು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಸಂಸ್ಕರಣಾ-ಕ್ರಮವಾಗಿಯೂ ಬಳಸಬಹುದು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಖಡ್ಗಮೃಗ ಜೀರುಂಡೆಯ ನಿರ್ಮೂಲನಾ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ USDA-APHISಯು ಒಂದು ಪರಿಸರೀಯ ನಿರ್ಧಾರಣೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದೆ (EA ಸಂಖ್ಯೆ: GU-08-1, http://www.guaminsects.net/uogces/kbwiki/images/d/dc/CRB_EA.pdf). ಈ ನಿರ್ಮೂಲನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು USDA (APHIS ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಸೇವೆ), GDA ಮತ್ತು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಗುವಾಮ್‌-UOG) ಇವುಗಳ ನಡುವಿನ ಒಂದು ಸಹಕಾರಿ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿದೆ. ಕ್ಲೀಜುನಾಸ್‌ ಮತ್ತು ಇತರರು 2001ರಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿರುವ ಫಾರೆಸ್ಟ್‌‌ ಸರ್ವೀಸ್‌ ಪೆಸ್ಟ್‌ ರಿಸ್ಕ್‌ ಅಸೆಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿ-ಸಂಚಯದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಈ ದಸ್ತಾವೇಜು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಗುವಾಮ್‌‌ನಲ್ಲಿನ CRBಯ ಪ್ರಸಕ್ತ ಸ್ಥಾನಮಾನ, ಮುತ್ತಿಕೊಂಡಿರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹರಡುವಲ್ಲಿನ ಇದರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ, ಮತ್ತು ಅದು ನೆಲೆಗೊಂಡಲ್ಲಿ ಆಗುವ ಪರಿಣಾಮಗಳು ಈ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಈ ದಸ್ತಾವೇಜು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಆಶಯವನ್ನು ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ. ಲಭ್ಯವಿರುವ ಜೀವವಿಜ್ಞಾನದ ಮಾಹಿತಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ತೀರ್ಮಾನದ ಮೇಲೆ ಉನ್ನತವಾದ, ಮಿತವಾದ ಅಥವಾ ಕಡಿಮೆ ಮಟ್ಟದ ಅಪಾಯಮೌಲ್ಯಗಳು ಆಧರಿಸಿವೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೊದಲ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ CRB ಶೋಧಕ ನಾಯಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳುವ, ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೊದಲ ಜೈವಿಕ-ಭದ್ರತಾ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸುಂಕ ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕತಡೆ ಇಲಾಖೆ (CRB ಶೋಧಕ ನಾಯಿಗಳು ಮತ್ತು CRB ನಿರ್ವಾಹಕರಿಗೆ ಇದು ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ), ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆ (CRB ಶೋಧಕ ನಾಯಿಯ ನಿರ್ವಾಹಕರನ್ನು ಇದು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ), ಗುವಾಮ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಕೃಷಿ ಕಾಲೇಜು (CRB ಶೋಧಕ ನಾಯಿಯ ಕಾರ್ಯಸೂಚಿಗೆ ಇದು ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ) ಮತ್ತು U.S.ನ ಕೃಷಿ ಪ್ರಾಣಿ ಹಾಗೂ ಸಸ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಶೀಲನಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಇಲಾಖೆ (ಕಾರ್ಯತಂತ್ರದ ದಿಕ್ಕು ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಕ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಒಕ್ಕೂಟ ಸಂಸ್ಥೆ) ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ಜಂಟಿ ಉಪಕ್ರಮವು ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಈ ಕೀಟಜಾತಿಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಹಮ್ಮಿಕೊಂಡಿರುವ, ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಜಾತಿಯ ನಿಷೇಧ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮೂಲನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವರ್ಧಿತ ಅರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಒದಗಿಸಲಿದೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿನ ಇತರ ಆಡಳಿತ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಹರಡದಂತೆ ಇದನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವುದೂ ಸಹ ಇದರ ಕಾರ್ಯವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದೆ. ಗುವಾಮ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಸೇನೆ ಜಮಾವಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಜಾತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದ ಹೆಚ್ಚಳವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು, ಈ ಕಾರ್ಯಪಡೆಯು ದ್ವೀಪದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಇತರ ಆಕ್ರಮಣಶೀಲ ಪ್ರಾಣಿ ಜಾತಿಗಳು

ಹದಿನೇಳನೇ ಶತಮಾನದಿಂದ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದವರೆಗೂ, ಹಂದಿಗಳು, ನಾಯಿಗಳು, ಕೋಳಿಮರಿಗಳು, ಫಿಲಿಪೈನ್‌ ಜಿಂಕೆ (ಸೆರ್ವಸ್‌ ಮೇರಿಯಾನಸ್‌), ಕಪ್ಪು ಕವುಜುಗ ಹಕ್ಕಿಗಳು, ಮತ್ತು ಸಾಕಿದ ಎಮ್ಮೆ ಮೊದಲಾದವುಗಳನ್ನು ಸ್ಪೇನ್‌ನ ಜನರು ಇಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಕಾರಬಾವೊ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸಾಕಿದ ಎಮ್ಮೆಗಳು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಈ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹಿಂಡುಗಳು, ಸೇನಾ ನೆಲೆಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಿಗೆ ತಡೆಯೊಡ್ಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಕ ಪರಿಸರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹಾನಿಮಾಡುತ್ತವೆ. ಜನನ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಮತ್ತು ದತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಿರರ್ಥಕವಾದ ನಂತರ, U.S. ಸೇನೆಯು 2002ರಲ್ಲಿ ಹಿಂಡುಗಳನ್ನು ಸಾಯಿಸಲು ಶುರುಮಾಡಿತು; ಈ ಕ್ರಮಕ್ಕೆ ದ್ವೀಪ ನಿವಾಸಿಗಳಿಂದ ವ್ಯವಸ್ಥಿತ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ವ್ಯಕ್ತವಾದವು.^[೩೧]

ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ 1937ರಲ್ಲಿ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ಸಮುದ್ರ ಕಪ್ಪೆಗಳು, ಆಫ್ರಿಕಾದ ದೈತ್ಯ ಬಸವನಹುಳು (IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿತ ಜಪಾನಿ ಪಡೆಗಳಿಂದ ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಕೃಷಿಯ ಕೀಟ) ಇವು ಸೇರಿವೆ; ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಕಂದು ಮರದ ಹಾವಿನ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಬೆಳೆಗಳಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ಒಡ್ಡಬಲ್ಲ ಕಪ್ಪೆ ಜಾತಿಯೊಂದು ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಈ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಕೆರಿಬಿಯನ್‌‌ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ಥಳೀಕ ಜಾತಿಯಾಗಿದ್ದು, ಹವಾಯಿ ದ್ವೀಪದಿಂದ ಆಗಮಿಸಿರಬಹುದಾದ, ಕಾಕ್ವಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ದೊಡ್ಡ ದನಿಯಲ್ಲಿ ಕೀಚುದನಿ ಮಾಡುವ ಕಪ್ಪೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ವರದಿಗಳು, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಈ ಶಬ್ದವು ಬೆದರಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂಬ ಭಯಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿವೆ.^[೩೨]

ಪರಿಚಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕಾಡು ಹಂದಿಗಳು ಮತ್ತು ಜಿಂಕೆಗಳು, ಮಿತಿಮೀರಿದ-ಬೇಟೆಯಾಡುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮಾನವ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಿಂದಾದ ಆವಾಸಸ್ಥಾನದ ನಷ್ಟ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಹ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸ್ಥಳೀಕ ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಇಲ್ಲವಾಗಲು ಹಾಗೂ ಕುಸಿತ ಅಂಚನ್ನು ತಲುಪಲು ಕಾರಣವಾಗಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿವೆ.

ಸ್ಥಳೀಕ ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಗಿರುವ ಬೆದರಿಕೆಗಳು

ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡುವ ಪ್ರಾಣಿ ಜಾತಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರವೇ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸ್ಥಳೀಕ ಸಸ್ಯವರ್ಗಕ್ಕೆ ಬೆದರಿಕೆ ಒದಗಿಬಂದಿಲ್ಲ. ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಕೊಂಬೆಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯುಂಟುಮಾಡುವ ಟಿನನ್‌ಗಜಾ ಎಂಬ ಒಂದು ವೈರಸ್‌‌ 1917ರಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿತು; ಕೊಬ್ಬರಿಯ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ಇನ್ನೂ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದಾಗಲೇ ಇದು ಕಂಡುಬಂತು. ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ತೆಂಗಿನ ತೋಟಗಳು ಈಗ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಪಿಡುಗಿನ ಕಾರಣದಿಂದ ಸತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಸೋಂಕಿಗೊಳಗಾದ ಮರಗಳು ಗುವಾಮ್‌ನ ಅರಣ್ಯಗಳ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.^[೩೩] ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿಯೂ, ಉತ್ತರದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ನಿಬಿಡವಾದ ಅರಣ್ಯಗಳು, ದಟ್ಟವಾದ ಟಂಗನ್‌‌ ಟಂಗನ್‌‌ ಕುರುಚಲು ಗಂಟಿಗಳಿಂದ (ಅಮೆರಿಕಾ ಖಂಡಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಕವಾಗಿರುವ ಲ್ಯುಕೇನಾ) ಅಗಾಧ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬದಲಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಬಹುಪಾಲು ಪರ್ಣಸಂಚಯವು IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವಾದಂತಾಯಿತು. ಸವಕಳಿಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಸಲುವಾಗಿ ವೈಮಾನಿಕ ಸಿಂಪಡಣೆಯ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಉದುರಿಸುವ ಮೂಲಕ, U.S. ಸೇನೆಯು 1947ರಲ್ಲಿ ಟಂಗನ್‌‌ ಟಂಗನ್‌‌ ಜಾತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ದಕ್ಷಿಣದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಬಹುಪಾಲು ಭೂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಕವಲ್ಲದ ಹುಲ್ಲು ಜಾತಿಯೂ ಸಹ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದೆ.

ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು

ತೇವದಿಂದ ಕೂಡಿದ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪವು ಹೊಂದಿದ್ದರೂ ಸಹ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಶುಷ್ಕ ಋತುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಮರಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ("ಸಮೃದ್ಧವಾದ" ಅಥವಾ "ಅರಣ್ಯ") ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚುಗಳು ಪೀಡಿಸುತ್ತವೆ. ಬಹುಪಾಲು ಬೆಂಕಿಗಳು ಮನುಷ್ಯ-ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿದ್ದು, 80 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ನಿದರ್ಶನಗಳು ಕಿಚ್ಚಿಡುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತವೆ.^[೩೪] ಹೊಸ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಡೆಗೆ ಜಿಂಕೆಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಕಳ್ಳ ಬೇಟೆಗಾರರು ಅನೇಕವೇಳೆ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಸುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಜೀವನ ಚಕ್ರದ ಭಾಗವಾಗಿ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ನೆಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹುಲ್ಲು ಜಾತಿಯು, ನಿಯತವಾಗಿ ಸುಡಲ್ಪಟ್ಟ ಅನೇಕ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೆ ಮರಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಮತ್ತು "ಕುರುಚಲು ಮೇಡುಗಳು" ಪಲ್ಲಟಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು ಸವಕಳಿಯು ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಮಳೆಯ ಋತುವಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅಗಾಧವಾದ ಮಳೆನೀರು ಕೆಸರನ್ನು ಫೆನಾ ಸರೋವರದ ಜಲಾಶಯ ಮತ್ತು ಉಗಮ್‌‌ ನದಿಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತದೆ; ಇದರಿಂದಾಗಿ ದಕ್ಷಿಣದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನೀರಿನ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಸವಕಳಿಯ ಕಾರಣದಿಂದ ರೂಪುಗೊಂಡ ಇಂಥ ಹೂಳು ದ್ವೀಪದ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ದಿಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಡಲಿನ ಜೀವರಾಶಿಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡುತ್ತದೆ. ಮರ ನೆಡುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಂದ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಕೆಲಸಗಾರರಿಂದ ನಡೆಯುವ ಮಣ್ಣು ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು, ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಮಟ್ಟದ ಯಶಸ್ಸು ಕಂಡವು.^[೩೫]

ಜಲಜೀವಿಗಳ ಮೀಸಲು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು

ಸ್ಕೂಬಾ ಜಿಗಿತಗಾರರಿಗಾಗಿ ಒಂದು ರಜಾಕಾಲದ ವಿಹಾರದ ತಾಣವನ್ನಾಗಿ ರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಾಲಿನ್ಯ, ಸವೆದುಹೋದ ಹೂಳಿನಿಂದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಹವಳದ ದಿಬ್ಬದ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಹಾಗೂ ಮೀನಿನ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಕುಗ್ಗಲು ಕಾರಣವಾಗಿರುವ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟುವ ಕಾರ್ಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಯ ಜಲಜೀವಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಭಾಗವು ಹೊಸದಾದ ಹಲವಾರು ಕಡಲಿನ ಮೀಸಲುಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ಮೀನಿನ ಸಂಕುಲದ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.^[೩೬] U.S.ನ ಪರಿಸರೀಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸಂಸ್ಥೆ‎ಯ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಕೊಲ್ಲಿಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೂಳೆತ್ತುಗದಿಂದ ಚೊಕ್ಕಮಾಡಲಾಯಿತು; ಹೊಟೇಲಿನ ಅತಿಥಿಗಳಿಗಾಗಿ ಒಂದು ಉತ್ತಮವಾದ ಅನುಭವವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಹೊಟೇಲು ಉದ್ಯಮಗಳು ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡವು.^[೩೭]^[೩೮] ಅಂದಿನಿಂದ ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಕೊಲ್ಲಿಯನ್ನು ಒಂದು ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶವನ್ನಾಗಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರದ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಒಕ್ಕೂಟದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಆಶ್ರಯತಾಣವೊಂದು, ತೀವ್ರ ಸಂಕಷ್ಟಕ್ಕೀಡಾದ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಮತ್ತು ಮೇರಿಯಾನಾ ಹಣ್ಣು ಬಾವಲಿಗಳ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ವಸಾಹತನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.^[೩೯] IIನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರಕ್ಕೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸಮುದ್ರದ ಆಮೆಯ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬೆಳೆಸುವುದು ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು. 1978ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ಗೆ ಮುಂಚಿನ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯನ್ನು (ಚೆಲೋನಿಯಾ ಮೈಡಾಸ್‌) ಕಾನೂನು ಬದ್ಧವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು; ಆದರೆ ಈ ಅವಧಿಯ ನಂತರ, ಅಪಾಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಜಾತಿಯ ಕಾಯಿದೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೆದರಿಕೆಗೆ ಒಳಗಾದ ಪರಿಪಾಠ ಎಂಬುದಾಗಿ ಈ ಬೆಳೆಸುವಿಕೆಯನ್ನು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಯಿತು. ಗಿಡುಗಮೂಗಿನ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯು (ಎರೆಟ್ಮೋಚೆಲಿಸ್‌ ಇಂಬ್ರಿಕೇಟಾ) 1970ರಿಂದಲೂ ಅಪಾಯಕ್ಕೊಳಗಾಗಿರುವ ಪ್ರಾಣಿಜಾತಿ ಎಂಬುದಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಖಾತ್ರಿನೀಡುವ ಒಂದು ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ, ವೈಮಾನಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಾಡಿಕೆಯ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಹೊಸಮರಿಗಳನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಗೂಡಿನ ತಾಣಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಹಾಗೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಉತ್ಸವಗಳು, ಮದುವೆಗಳು, ಅಂತ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಗಳು, ಮತ್ತು ನಾಮಕರಣಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಮಾಂಸಕ್ಕೆ ದಿನೇದಿನೇ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ವಾಡಿಕೆಯ ಬೇಡಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗುವಾಮ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಕಳ್ಳ ಬೇಟೆಯಾಡುವಿಕೆಯು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಹೊಣೆಗಾರರಾದ ಸಹಭಾಗಿಗಳನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯುವುದು ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆಯಾದರೂ, ಅನಧಿಕೃತ ಮಾಂಸದ ವಶಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಿಂದೆ ದಸ್ತಗಿರಿಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ವಿಧಿಸುವಿಕೆಯು ನಿರ್ಣಾಯಕ ಕ್ರಮವಾಗಲಿದೆ.

ಜನ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಅರಿವುಂಟುಮಾಡುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಸ್ತುತಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು DAWR ಮುಂದುವರಿಸಲಿದ್ದು, ಇದು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ-ಪ್ರೌಢ ಶಾಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಮೂಲಕ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯ ಕುರಿತಾದ ಭಿತ್ತಿಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕರಪತ್ರಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ವಿತರಿಸುವುದರ ಕುರಿತಾಗಿ ಮಾಡಲಾಗಿರುವ ಶಿಫಾರಸು, ಸಂರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ವರ್ಧಿಸುವಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವುದರ ಅರಿವನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯದೊಳಗೆ ಮೂಡಿಸುವಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗಲಿದೆ.

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಜಲಜೀವಿ ಮತ್ತು ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ವಿಭಾಗದ (ಡಿವಿಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಆಕ್ವಾಟಿಕ್‌‌ ಅಂಡ್‌ ವೈಲ್ಡ್‌ಲೈಫ್‌ ರಿಸೋರ್ಸಸ್‌-DAWR), ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯನ್ನು ಪೂರ್ವಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು (ಸೀ ಟರ್ಟಲ್‌ ರಿಕವರಿ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ-STRP) PIAOನ ಹೊನೊಲುಲುವಿನ NMFSನಿಂದ ಭಾಗಶಃ ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ; ಕಡಲತೀರದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹದ ನೆರವಿನಿಂದ ಜಾಡುಹಿಡಿಯುವುದರ ಮೂಲಕ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ನಿವಾಸಿ/ಗೂಡುಕಟ್ಟಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಗೂಡುಕಟ್ಟಿರುವ ಆವಾಸಸ್ಥಾನಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಉಪಗ್ರಹ ನಮೂದುಪಟ್ಟಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಪಗ್ರಹ ಸಮಯದ ಖರೀದಿಯ ಮೂಲಕ, ಸದರಿ ಯೋಜನೆಯ ಉಪಗ್ರಹ ದೂರಮಾಪಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಕಾಮ್‌ನಾವ್‌ಮೇರಿಯಾನಾಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಭಾಗಶಃ ಧನಸಹಾಯವನ್ನು ಮಾಡಿದೆ. ಸದರಿ ಯೋಜನೆಯ ಉದ್ದೇಶಗಳು ಹೀಗಿವೆ:

ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತುಮುತ್ತಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಎಲ್ಲೆಗೆರೆಯ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಗಾತ್ರ-ರಚನಾ ಸ್ವರೂಪ (ವಯಸ್ಸು ಮತ್ತು ಗಾತ್ರ) ಮತ್ತು ತಳಿಸ್ವರೂಪದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು.
ಗುವಾಮ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ ಗೂಡುಕಟ್ಟುವ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಗಾತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಗೂಡುಕಟ್ಟುವ ಅವಧಿಯಾದ್ಯಂತ ಹಸಿರು ಆಮೆ (ಚೆಲೋನಿಯಾ ಮೈಡಾಸ್‌) ಮತ್ತು ಗಿಡುಗಮೂಗಿನ ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗಳ (ಎರೆಟ್ಮೋಚೆಲಿಸ್‌ ಇಂಬ್ರಿಕೇಟಾ) ಕುರಿತಾದ, ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯ ಗೂಡುಕಟ್ಟುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಕಡಲತೀರಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುವುದು; ಚಲನೆ, ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲು ಹಾಗೂ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಮಾದರಿಯನ್ನು ವಿಶದೀಕರಿಸಲು ಒಂದು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಜೋಡಣಾ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.
ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ, ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಯ ಕುರಿತಾದ ಗುವಾಮ್‌ ಮೂಲದ ಒಂದು ಕಾರ್ಯನಿರತ ಗುಂಪನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಯೋಜನೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಮಧ್ಯಸ್ಥಗಾರರನ್ನು ತೊಡಗಿಸುವುದು.

2000ನೇ ಇಸವಿಯ ಮಾರ್ಚ್‌ ಮತ್ತು ಏಪ್ರಿಲ್‌‌ ತಿಂಗಳುಗಳಲ್ಲಿ, ಉಪಗ್ರಹ ಜೋಡಣಾ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳು ಮತ್ತು ತರಬೇತಿಯ ಪಡೆಯುವಿಕೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. 2000ನೇ ಇಸವಿಯ ಜೂನ್‌ 28ರಂದು, ಸರಿಸುಮಾರಾಗಿ ಒಂದು 250–300 ಪೌಂಡ್‌ನಷ್ಟಿದ್ದ ಹಸಿರು ಸಮುದ್ರ ಆಮೆಗೆ Argos™ ಎಂಬ ಉಪಗ್ರಹದ-ಹಣೆಪಟ್ಟಿ ದೊರೆಯಿತು ಮತ್ತು ಆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ವಾಯುಪಡೆಯ ನೆಲೆಯ ಸ್ಫೋಟಕ ಫಿರಂಗಿಗಳ ವಿಲೇವಾರಿಯ ಕಡಲತೀರದ ಮೇಲೆ ಒಂದು ತಪ್ಪು ತೆವಳುವಿಕೆಯನ್ನು (ಅಂದರೆ, ಯಾವುದೇ ಗೂಡು ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರದುದರಲ್ಲಿ) ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಇದರ ಜಾಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು. ಮರುದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಕಳ್ಳ ಬೇಟೆಯಾಡುವಿಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ದಸ್ತಗಿರಿಯನ್ನೂ ಮಾಡಲಾಯಿತು; ಟ್ಯುಮಾನ್‌‌ ಕೊಲ್ಲಿಯ ಕಡಲಿನ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 22 ಪೌಂಡ್‌ ತೂಕದ ಒಂದು C. ಮೈಡಾಸ್‌ ಜಾತಿಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬಾಹಿರವಾಗಿ ಭರ್ಜಿಯಿಂದ ಇರಿದ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ದಿಬ್ಬದ ಮೀನು
ಬಿಳಿಚುಕ್ಕೆಯುಳ್ಳ ಚಚ್ಚೌಕಮೀನು (ಆಸ್ಟ್ರೇಷಿಯನ್‌ ಮೆಲಿಯಾಗ್ರಿಸ್‌)

ಶಿಕ್ಷಣ

ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಮುದಾಯ ಕಾಲೇಜು ಈ ಎರಡೂ ಸಹ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕಾಲೇಜಸ್‌‌‌‌ನಿಂದ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದ್ದು, ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿನ ವ್ಯಾಸಂಗ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.^[೪೦] ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಐಲೆಂಡ್ಸ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಎಂಬುದು ಉದಾರ ಕಲೆಗಳಿಗೆ (ಅಥವಾ ಮಾನವಿಕ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳಿಗೆ) ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌‌‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದ್ದು, ಟ್ರಾನ್ಸ್‌‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಕಾಲೇಜಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್‌‌ ವತಿಯಿಂದ ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿದೆ. ಸ್ನಾತಕಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪದವಿ ಮಟ್ಟಗಳೆರಡರಲ್ಲೂ ಅವು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ.

ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳು

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು^[೪೧] ಸಮಗ್ರ ಗುವಾಮ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ. 2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ 32,000 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪ್ರವೇಶಾವಕಾಶವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿರುವ ಶಾಲೆಬಿಟ್ಟ ನಿದರ್ಶನಗಳು ಹಾಗೂ ಕಳಪೆ ಮಟ್ಟದ ಪರೀಕ್ಷಾ ಅಂಕಗಳಂಥ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಗುವಾಮ್‌ನ‌‌‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳು ಹೆಣಗುತ್ತಿವೆ.^[೪೨]^[೪೩] U.S. ಪ್ರಧಾನ ಭೂಭಾಗದಿಂದ 6,000 miles (9,700 km)ನಷ್ಟು ದೂರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯವಾಗಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಯಾವಾಗಲೂ ಅನನ್ಯ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿದೆ; ಅಮೆರಿಕಾದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕಾಣದ ಹಿನ್ನೆಲೆಗಳಿಂದ ಬಂದಿರುವ ಅನೇಕ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಒಂದು ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿರುವುದೂ ಇದಕ್ಕೊಂದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.^[೪೪] 1990ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಿಂದೀಚೆಗೆ ಗುವಾಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದ ಒಂದು ಆರ್ಥಿಕ ಕುಸಿತವು, ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಜಟಿಲಗೊಳಿಸಿತು.^[೪೫]

1997ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌‌ಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ, U.S. ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯು ಗುವಾಮ್‌ನ ಶಿಕ್ಷಣ ಮಂಡಳಿಯೊಂದಿಗೆ ಪಾಲುದಾರನಾಯಿತು.^[೪೬] 1997ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ‌, ಸೇನಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಮಕ್ಕಳಿಗೋಸ್ಕರ ತನ್ನದೇ ಆದ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು DoDEA ತೆರೆಯಿತು.^[೪೭] ಕೆಲವೊಂದು ಒಕ್ಕೂಟ ನಾಗರಿಕ ನೌಕರರ ಮಕ್ಕಳನ್ನೂ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ DoDEA ಶಾಲೆಗಳು, 2000ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ 2,500ನಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಒಂದು ಹಾಜರಿಯನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದವು. ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ DoDEAಯು ಮೂರು ಪ್ರಾಥಮಿಕ/ಮಧ್ಯಮ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದೆ.^[೪೮]

ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳು

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಹಗಾತ್ನಾದಲ್ಲಿನ ನೀವೆಸ್‌ M. ಫ್ಲೋರ್ಸ್‌ ಸ್ಮಾರಕ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ಹಾಗೂ ಐದು ಶಾಖಾ ಗ್ರಂಥಾಲಯಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.^[೪೯]

ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣೆ

ಗುವಾಮ್‌ನ ಸರ್ಕಾರ‌‌‌ವು ಟಮುನಿಂಗ್‌‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ದ್ವೀಪದ ಮುಖ್ಯ ಆರೋಗ್ಯ ರಕ್ಷಣಾ ಸೌಲಭ್ಯವಾದ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸ್ಮಾರಕ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.^[೫೦] U.S. ಮಂಡಳಿಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ವೈದ್ಯರು ಮತ್ತು ದಂತವೈದ್ಯರು, ಎಲ್ಲಾ ವಿಶೇಷ ಪರಿಣತಿಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅಗಾನಾ ಹೈಟ್ಸ್‌‌^[೫೧] ಎಂಬಲ್ಲಿರುವ U.S. ನೌಕಾಪಡೆಯ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯು, ಸೇನಾ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸಕ್ರಿಯ ಕರ್ತವ್ಯನಿರತ ಸದಸ್ಯರು ಹಾಗೂ ಅವಲಂಬಿತರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ, [www.gmha.org] ತಾಣದಲ್ಲಿರುವ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸ್ಮಾರಕ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯ ವೆಬ್‌ಪುಟವನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿ.

ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳ ಚಿತ್ರೀಕರಣವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗಿದ್ದು, ನೋ ಮ್ಯಾನ್‌ ಈಸ್‌ ಆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌‌ (1962), ಅರಾಕ್ನಿಡ್‌‌ (1998) ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ-ಸಹಾಯಧನದಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ Max Havoc: Curse of the Dragon (2004) ಚಿತ್ರಗಳು ಅದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ; ಸರ್ಕಾರಿ-ಸಹಾಯಧನದಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಸದರಿ ಚಿತ್ರವು ಕಾನೂನು ದಾವೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಮೋಸಗಾರಿಕೆಯ ಆರೋಪಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಬಿದ್ದಿತ್ತು; ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ಈ ಚಿತ್ರವು ಮೋಸವನ್ನೆಸಗಿದೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿ, ಹಾಲಿವುಡ್‌‌ ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮಿಗಳಾದ ಜಾನ್‌ ಲೈಂಗ್‌‌ ಮತ್ತು ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಪ್ಯುನ್‌‌ ಎಂಬಿಬ್ಬರು ಈ ಚಿತ್ರದ ವಿರುದ್ಧ ದಾವೆ ಹೂಡಿದ್ದರು.^[೫೨]

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal box

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

↑ "CIA FActbook: Guam". Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2010-09-01.
↑ "World Population Prospects – Table A.1". UN Department of Economic and Social Affairs. Retrieved 2009-07-21.
↑ "U.S. Territories." DOI ಆಫೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್ಸುಲಾರ್‌ ಅಫೇರ್ಸ್‌‌. ಫೆಬ್ರುವರಿ 9, 2007
↑ "ವಿಶದೀಕರಣS OF ದ್ವೀಪದಂಥ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜಕೀಯ ORGANIZATIONS Archived 2012-02-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ‌‌ಆಫೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್ಸುಲಾರ್‌ ಅಫೇರ್ಸ್. 2008ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2010-09-30. Retrieved 2010-09-01.
↑ http://catalogue.nla.gov.au/Record/197751
↑ "Guam police arrest suspect in memorial theft". Marine Corps Times. Associated Press. July 7, 2007. Archived from the original on ಮೇ 15, 2011. Retrieved April 5, 2010.
↑ ^೮.೦ ^೮.೧ ^೮.೨ ^೮.೩ ^೮.೪ Rogers, Robert F. (1995). Destiny's Landfall: A History of Guam. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0824816780.
↑ ‌‌ವರ್ನರ್‌‌ ಗ್ರಹ್ಲ್, ಇಂಪೀರಿಯಲ್‌ ಜಪಾನ್‌'ಸ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವಾರ್‌ ಟೂ, 1931-1945 , ಟ್ರಾನ್ಸಾಕ್ಷನ್‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌‌, 2007 ISBN 978-0-7658-0352-8
↑ ‌ಕ್ರಿಸ್ಟಾಫ್, ನಿಕೋಲಸ್‌ D. [೧]"ಷೋಯ್ಕಿ ಯೊಕೊಯಿ, 82, ಈಸ್‌ ಡೆಡ್‌; ಜಪಾನ್‌‌ ಸೋಲ್ಜರ್‌ ಹಿಡ್‌ 27 ಇಯರ್ಸ್‌‌," ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 26, 1997.
↑ ^೧೧.೦ ^೧೧.೧ ^೧೧.೨ ^೧೧.೩ "Camacho wants Guam renamed "Guahan"". KUAM. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.
↑ "Governor Issues Executive Order Changing Island Name To Guahan". Pacific News Center. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.
↑ ^೧೩.೦ ^೧೩.೧ ^೧೩.೨ ^೧೩.೩ ^೧೩.೪ ^೧೩.೫ ^೧೩.೬ ^೧೩.೭ Tamondong, Dionesis (2010-02-16). "Camacho: Name change will affirm identity". Pacific Daily News. Retrieved 2010-02-18.
↑ ^{೧೪.೦೦} ^{೧೪.೦೧} ^{೧೪.೦೨} ^{೧೪.೦೩} ^{೧೪.೦೪} ^{೧೪.೦೫} ^{೧೪.೦೬} ^{೧೪.೦೭} ^{೧೪.೦೮} ^{೧೪.೦೯} ^{೧೪.೧೦} Limtiaco, Steve (2010-02-18). "Residents mixed on name change". Pacific Daily News. Retrieved 2010-02-18.
↑ ಜೋಸ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೋ ಸ್ಯಾಕೊ. ಕಲೆಕ್ಷನ್‌ ಡೆ ಪಾಪೆಲೆಸ್‌ ಸೈಂಟಿಫಿಕೋಸ್‌, ಹಿಸ್ಟೋರಿಕೋಸ್‌, ಪೊಲಿಟಿಕೋಸ್‌ ವೈ ಡೆ ಓಟ್ರೋಸ್‌ ರಾಮೋಸ್‌ ಸೊಬ್ರೆ ಲಾ ಇಸ್ಲಾ ಡೆ ಕ್ಯೂಬಾ. 1859.
↑ ^೧೬.೦ ^೧೬.೧ "GVB Reacts To Proposed Guam Name Change". Pacific News Center. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.
↑ "ಜಿಯಾಗ್ರಫಿ ಆಫ್‌‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌," Archived 1996-10-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಗುವಾಮ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ತಾಣ‌‌‌‌, ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8, 2007; 2007ರ ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಹೋಮ್‌ ಪೇಜ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅನಾಹಾಟನ್‌ ವಲ್ಕ್ಯಾನೊ," Archived 2007-10-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. USGS-CNMI, ನವೆಂಬರ್ ‌8, 2007; 2007ರ ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ^೧೯.೦ ^೧೯.೧ "Guam‌‌‌‌," Archived 2013-12-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. CIA ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಬುಕ್‌‌, ಏಪ್ರಿಲ್‌‌ 17, 2007. 2007ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "Guam Catastrophe Model". Risk Management Solutions. Archived from the original on 2011-02-07. Retrieved 2007-06-16.
↑ "Winds". PacificWorlds.com. Archived from the original on 2007-08-27. Retrieved 2007-06-16.
↑ . "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಮ್ಮರಿ ಫೈಲ್‌‌," Archived 2012-01-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಫೈಂಡರ್‌‌, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ 2000ರ ಜನಗಣತಿ. 2007ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "MIPT Terrorism Knowledge Base: Guam". 2007-05-17. Retrieved 2007-07-19.
↑ EIS: 79,178 ನ್ಯೂ ಪೀಪಲ್‌ ಆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಬೈ 2014, ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಡೈಲಿ ನ್ಯೂಸ್‌, 2009-11-21
↑ ನೇವಲ್‌ ಏರ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌, ಅಗಾನಾ ವಾಸ್‌ ಡೀಆಕ್ಟಿವೇಟೆಡ್‌. ಮಿಲಿಟರಿ: ನೇವಲ್‌ ಏರ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌, ಅಗಾನಾ (ಟಿಯಾನ್‌‌). GlobalSecurity.org. 2010-02-19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ: ಲಿಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ನೇವಿ ಇನ್‌ಸ್ಟಾಲೇಷನ್ಸ್‌#ಗುವಾಮ್‌‌‌‌.
↑ "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಸಿಟರ್ಸ್‌ ಬ್ಯೂರೋ ಟೂರಿಸ್ಟ್‌ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌". Archived from the original on 2007-08-27. Retrieved 2010-09-01.
↑ "2004 Guam Yearbook" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2005-10-29. Retrieved 2007-07-19.
↑ Fritts, T.H. (2001). "USGS: The Brown Tree Snake on Guam". Retrieved 2007-07-28. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
↑ Vice, Daniel S. (2000). "Brown Tree Snake Discoveries During Detector Dog Inspections Following Supertyphoon Paka". Retrieved 2009-06-07. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
↑ Rodda, Gordon H. (1992). "The Impact of the Introduction of the Colubrid Snake Boiga irregularis on Guam's Lizards". Journal of Herpetology. 26 (2). Society for the Study of Amphibians and Reptiles: 166–174. doi:10.2307/1564858. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ "More Than 100 Protest Guam Carabao Cull". AnimalRights.net. 2003-10-15. Archived from the original on 2005-04-28. Retrieved 2007-06-15.
↑ Worth, Katie (2004-02-28). "Two Male Coqui Frogs Found in Guam". Retrieved 2007-07-19.
↑ Hodgson, R. A. J.; Wall, G. C.; Randles, J. W. (1998). "Specific Identification of Coconut Tinangaja Viroid for Differential Field Diagnosis of Viroids in Coconut Palm" (PDF). Phytopathology. 88 (8): 774–781. doi:10.1094/PHYTO.1998.88.8.774. PMID 18944882. Archived from the original (PDF) on 2007-06-14. Retrieved 2007-06-16.
↑ ಟೆರಿಟರಿ ಆಫ್‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಫೈರ್‌ ಅಸೆಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಜನವರಿ 2004 Archived 2009-03-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಪುಟಗಳು 6–7
↑ National Park Service. "Fire and Guam". United States Department of the Interior. Archived from the original on 2004-10-26. Retrieved 2007-06-16.
↑ Brown, Valerie. "Guam's Marine Preserves". Pacific Daily News. Retrieved 2007-06-16.
↑ "Management of Contaminated Harbor Sediments in Guam" (PDF). EPA Guam Report. Archived from the original (PDF) on 2007-08-08. Retrieved 2010-09-01.
↑ Packbier, Paul E.R. "Tumon Bay – Engineering a Better Environment". Directions Magazine; June/July 1996. Archived from the original on 2011-07-26. Retrieved 2010-09-01.
↑ Holmes III, Rolston (2001). "Environmental Ethics in Micronesia, Past and Present, Part II—Guam Today: Still "on the Edge." Colonial Legacy and American Presence". International Society for Environmental Ethics Newsletter. 12 (3). Archived from the original on 2007-06-09. Retrieved 2007-06-16.
↑ "Politics Trumps Performance in Guam School System". Pacific Islands Report. 2006-06-15. Archived from the original on 2007-10-06. Retrieved 2007-06-16.
↑ ವೆಲ್‌ಕಮ್‌ ಟು ದಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಪಬ್ಲಿಕ್‌‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌!
↑ "Merrow Report: First to Worst". Retrieved 2007-11-08.
↑ "State Comparisons". 1996. Archived from the original on 2007-07-13. Retrieved 2007-11-08.
↑ Grace, Ted (1966). "Guam's Education Marches On". Peabody Journal of Education. 44 (1): 37–39. doi:10.1080/01619566609537383. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)
↑ "An act to establish a guam parental school choice program". 1999. Archived from "AN ACT TO ESTABLISH A GUAM PARENTAL SCHOOL CHOICE PROGRAM" the original on 2007-12-14. Retrieved 2007-11-08. {{cite web}}: Check |url= value (help)
↑ "Rats, other problems face guam‌‌‌ schools." ‌‌ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸ್ಟ್ರೈಪ್ಸ್ . ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 3, 1993.
↑ http://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=12381
↑ "DODEA". Archived from the original on 2006-05-09. Retrieved 2006-05-10.
↑ "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2009-01-15. Retrieved 2021-08-28.
↑ http://www.gmha.org/
↑ "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2008-09-13. Retrieved 2021-08-10.
↑ KUAM 3/28/07

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

Find more about Guam at Wikipedia's sister projects
	Definitions and translations from Wiktionary
	Media from Commons
	Learning resources from Wikiversity
	Quotations from Wikiquote
	Source texts from Wikisource
	Textbooks from Wikibooks

ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ಪೀಡಿಯಾ, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ ಆನ್‌ಲೈನ್‌‌ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವೆಬ್‌‌ತಾಣ Archived 2008-10-20 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌‌ತಾಣ Archived 2017-05-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
Guam entry at The World Factbook
U.S. ಜನಗಣತಿ ಇಲಾಖೆ: ದ್ವೀಪ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಜನಗಣತಿ 2000
ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಓಪನ್ ಡೈರೆಕ್ಟರಿ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್
ಪೋರ್ಟಲ್ಸ್‌ ಟು ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌‌: ಗುವಾಮ್‌‌‌‌: U.S. ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌‌‌‌‌‌ನಿಂದ ಪಡೆದದ್ದು
Wikimedia Atlas of Guam
KUAM TV/AM/FM
ವಾರ್‌‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪೆಸಿಫಿಕ್‌‌‌ – ಲಿಬರೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌

Wikivoyage has a travel guide for Guam.

ಭೂಪಟಗಳು – ಪೆರ್ರಿ-ಕ್ಯಾಸ್ಟನೀಡ ಲೈಬ್ರರಿಯ ಭೂಪಟ ಸಂಗ್ರಹ
ಮಿಲಿಟರಿ: ನೇವಲ್‌ ಏರ್‌‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌‌, ಅಗಾನಾ (ಟಿಯಾನ್‌‌) (ಮುಚ್ಚಲಾಗಿದೆ ). GlobalSecurity.org. 2010-02-19ರಂದು ಮರು ಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು

[CIA-1] "CIA FActbook: Guam". Archived from the original on 2013-12-03. Retrieved 2010-09-01.

[2] "World Population Prospects – Table A.1". UN Department of Economic and Social Affairs. Retrieved 2009-07-21.

[oia-3] "U.S. Territories." DOI ಆಫೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್ಸುಲಾರ್‌ ಅಫೇರ್ಸ್‌‌. ಫೆಬ್ರುವರಿ 9, 2007

[4] "ವಿಶದೀಕರಣS OF ದ್ವೀಪದಂಥ ಪ್ರದೇಶ ರಾಜಕೀಯ ORGANIZATIONS Archived 2012-02-04 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.." ‌‌ಆಫೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್ಸುಲಾರ್‌ ಅಫೇರ್ಸ್. 2008ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 31ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[5] "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2010-09-30. Retrieved 2010-09-01.

[6] ttp://catalogue.nla.gov.au/Record/197751

[7] "Guam police arrest suspect in memorial theft". Marine Corps Times. Associated Press. July 7, 2007. Archived from the original on ಮೇ 15, 2011. Retrieved April 5, 2010.

[Rogers-8] ೮.೦ ^೮.೧ ^೮.೨ ^೮.೩ ^೮.೪ Rogers, Robert F. (1995). Destiny's Landfall: A History of Guam. Honolulu: University of Hawaii Press. ISBN 978-0824816780.

[9] ‌‌ವರ್ನರ್‌‌ ಗ್ರಹ್ಲ್, ಇಂಪೀರಿಯಲ್‌ ಜಪಾನ್‌'ಸ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವಾರ್‌ ಟೂ, 1931-1945 , ಟ್ರಾನ್ಸಾಕ್ಷನ್‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌‌, 2007 ISBN 978-0-7658-0352-8

[10] ‌ಕ್ರಿಸ್ಟಾಫ್, ನಿಕೋಲಸ್‌ D. [೧]"ಷೋಯ್ಕಿ ಯೊಕೊಯಿ, 82, ಈಸ್‌ ಡೆಡ್‌; ಜಪಾನ್‌‌ ಸೋಲ್ಜರ್‌ ಹಿಡ್‌ 27 ಇಯರ್ಸ್‌‌," ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 26, 1997.

[kuam-11] ೧೧.೦ ^೧೧.೧ ^೧೧.೨ ^೧೧.೩ "Camacho wants Guam renamed "Guahan"". KUAM. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.

[pnc-12] "Governor Issues Executive Order Changing Island Name To Guahan". Pacific News Center. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.

[pdn-13] ೧೩.೦ ^೧೩.೧ ^೧೩.೨ ^೧೩.೩ ^೧೩.೪ ^೧೩.೫ ^೧೩.೬ ^೧೩.೭ Tamondong, Dionesis (2010-02-16). "Camacho: Name change will affirm identity". Pacific Daily News. Retrieved 2010-02-18.

[pdn2-14] {೧೪.೦೦} ^{೧೪.೦೧} ^{೧೪.೦೨} ^{೧೪.೦೩} ^{೧೪.೦೪} ^{೧೪.೦೫} ^{೧೪.೦೬} ^{೧೪.೦೭} ^{೧೪.೦೮} ^{೧೪.೦೯} ^{೧೪.೧೦} Limtiaco, Steve (2010-02-18). "Residents mixed on name change". Pacific Daily News. Retrieved 2010-02-18.

[15] ಜೋಸ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೋ ಸ್ಯಾಕೊ. ಕಲೆಕ್ಷನ್‌ ಡೆ ಪಾಪೆಲೆಸ್‌ ಸೈಂಟಿಫಿಕೋಸ್‌, ಹಿಸ್ಟೋರಿಕೋಸ್‌, ಪೊಲಿಟಿಕೋಸ್‌ ವೈ ಡೆ ಓಟ್ರೋಸ್‌ ರಾಮೋಸ್‌ ಸೊಬ್ರೆ ಲಾ ಇಸ್ಲಾ ಡೆ ಕ್ಯೂಬಾ. 1859.

[pnc2-16] ೧೬.೦ ^೧೬.೧ "GVB Reacts To Proposed Guam Name Change". Pacific News Center. 2010-02-16. Retrieved 2010-02-18.

[Guam-17] "ಜಿಯಾಗ್ರಫಿ ಆಫ್‌‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌," Archived 1996-10-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಗುವಾಮ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ತಾಣ‌‌‌‌, ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8, 2007; 2007ರ ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[USGS_Anahatan_Volcano-18] "ಹೋಮ್‌ ಪೇಜ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅನಾಹಾಟನ್‌ ವಲ್ಕ್ಯಾನೊ," Archived 2007-10-13 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. USGS-CNMI, ನವೆಂಬರ್ ‌8, 2007; 2007ರ ನವೆಂಬರ್‌‌‌ 8ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[cia-19] ೧೯.೦ ^೧೯.೧ "Guam‌‌‌‌," Archived 2013-12-03 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. CIA ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಬುಕ್‌‌, ಏಪ್ರಿಲ್‌‌ 17, 2007. 2007ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[20] "Guam Catastrophe Model". Risk Management Solutions. Archived from the original on 2011-02-07. Retrieved 2007-06-16.

[21] "Winds". PacificWorlds.com. Archived from the original on 2007-08-27. Retrieved 2007-06-16.

[uscb-22] . "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಸಮ್ಮರಿ ಫೈಲ್‌‌," Archived 2012-01-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್‌ಫೈಂಡರ್‌‌, ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ನ 2000ರ ಜನಗಣತಿ. 2007ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[23] "MIPT Terrorism Knowledge Base: Guam". 2007-05-17. Retrieved 2007-07-19.

[24] EIS: 79,178 ನ್ಯೂ ಪೀಪಲ್‌ ಆನ್‌ ಐಲೆಂಡ್‌ ಬೈ 2014, ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಡೈಲಿ ನ್ಯೂಸ್‌, 2009-11-21

[25] ನೇವಲ್‌ ಏರ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌, ಅಗಾನಾ ವಾಸ್‌ ಡೀಆಕ್ಟಿವೇಟೆಡ್‌. ಮಿಲಿಟರಿ: ನೇವಲ್‌ ಏರ್‌ ಸ್ಟೇಷನ್‌, ಅಗಾನಾ (ಟಿಯಾನ್‌‌). GlobalSecurity.org. 2010-02-19ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು ಇದನ್ನೂ ನೋಡಿ: ಲಿಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ನೇವಿ ಇನ್‌ಸ್ಟಾಲೇಷನ್ಸ್‌#ಗುವಾಮ್‌‌‌‌.

[26] "ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ವಿಸಿಟರ್ಸ್‌ ಬ್ಯೂರೋ ಟೂರಿಸ್ಟ್‌ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌". Archived from the original on 2007-08-27. Retrieved 2010-09-01.

[27] "2004 Guam Yearbook" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2005-10-29. Retrieved 2007-07-19.

[28] Fritts, T.H. (2001). "USGS: The Brown Tree Snake on Guam". Retrieved 2007-07-28. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

[29] Vice, Daniel S. (2000). "Brown Tree Snake Discoveries During Detector Dog Inspections Following Supertyphoon Paka". Retrieved 2009-06-07. {{cite web}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)

[30] Rodda, Gordon H. (1992). "The Impact of the Introduction of the Colubrid Snake Boiga irregularis on Guam's Lizards". Journal of Herpetology. 26 (2). Society for the Study of Amphibians and Reptiles: 166–174. doi:10.2307/1564858. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)

[31] "More Than 100 Protest Guam Carabao Cull". AnimalRights.net. 2003-10-15. Archived from the original on 2005-04-28. Retrieved 2007-06-15.

[32] Worth, Katie (2004-02-28). "Two Male Coqui Frogs Found in Guam". Retrieved 2007-07-19.

[33] Hodgson, R. A. J.; Wall, G. C.; Randles, J. W. (1998). "Specific Identification of Coconut Tinangaja Viroid for Differential Field Diagnosis of Viroids in Coconut Palm" (PDF). Phytopathology. 88 (8): 774–781. doi:10.1094/PHYTO.1998.88.8.774. PMID 18944882. Archived from the original (PDF) on 2007-06-14. Retrieved 2007-06-16.

[34] ಟೆರಿಟರಿ ಆಫ್‌ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಫೈರ್‌ ಅಸೆಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಜನವರಿ 2004 Archived 2009-03-24 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., ಪುಟಗಳು 6–7

[35] National Park Service. "Fire and Guam". United States Department of the Interior. Archived from the original on 2004-10-26. Retrieved 2007-06-16.

[36] Brown, Valerie. "Guam's Marine Preserves". Pacific Daily News. Retrieved 2007-06-16.

[37] "Management of Contaminated Harbor Sediments in Guam" (PDF). EPA Guam Report. Archived from the original (PDF) on 2007-08-08. Retrieved 2010-09-01.

[38] Packbier, Paul E.R. "Tumon Bay – Engineering a Better Environment". Directions Magazine; June/July 1996. Archived from the original on 2011-07-26. Retrieved 2010-09-01.

[39] Holmes III, Rolston (2001). "Environmental Ethics in Micronesia, Past and Present, Part II—Guam Today: Still "on the Edge." Colonial Legacy and American Presence". International Society for Environmental Ethics Newsletter. 12 (3). Archived from the original on 2007-06-09. Retrieved 2007-06-16.

[40] "Politics Trumps Performance in Guam School System". Pacific Islands Report. 2006-06-15. Archived from the original on 2007-10-06. Retrieved 2007-06-16.

[41] ವೆಲ್‌ಕಮ್‌ ಟು ದಿ ಗುವಾಮ್‌‌‌‌ ಪಬ್ಲಿಕ್‌‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್‌!

[Merrow-42] "Merrow Report: First to Worst". Retrieved 2007-11-08.

[State-43] "State Comparisons". 1996. Archived from the original on 2007-07-13. Retrieved 2007-11-08.

[Peabody-44] Grace, Ted (1966). "Guam's Education Marches On". Peabody Journal of Education. 44 (1): 37–39. doi:10.1080/01619566609537383. {{cite journal}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help); Unknown parameter |month= ignored (help)

[Guam_Legislature-45] "An act to establish a guam parental school choice program". 1999. Archived from "AN ACT TO ESTABLISH A GUAM PARENTAL SCHOOL CHOICE PROGRAM" the original on 2007-12-14. Retrieved 2007-11-08. {{cite web}}: Check |url= value (help)

[46] "Rats, other problems face guam‌‌‌ schools." ‌‌ಪೆಸಿಫಿಕ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸ್ಟ್ರೈಪ್ಸ್ . ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 3, 1993.

[47] ttp://www.spaceref.com/news/viewpr.html?pid=12381

[DODEA-48] "DODEA". Archived from the original on 2006-05-09. Retrieved 2006-05-10.

[49] "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2009-01-15. Retrieved 2021-08-28.

[50] ttp://www.gmha.org/

[51] "ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು". Archived from the original on 2008-09-13. Retrieved 2021-08-10.

[52] KUAM 3/28/07

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]

[೧೮]

[೧೯]

[೨೦]

[೨೧]

[೨೨]

[೨೩]

[೨೪]

[೨೫]

[೨೬]

[೨೭]

[೨೮]

[೨೯]

[೩೦]

[೩೧]

[೩೨]

[೩೩]

[೩೪]

[೩೫]

[೩೬]

[೩೭]

[೩೮]

[೩೯]

[೪೦]

[೪೧]

[೪೨]

[೪೩]

[೪೪]

[೪೫]

[೪೬]

[೪೭]

[೪೮]

[೪೯]

[೫೦]

[೫೧]

[೫೨]