ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಜೀವಿಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಇದನ್ನು ಜನನಾಂಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಅಂಗರಚನಾ ಅಂಗಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಜೈವಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ದ್ರವಗಳು, ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಮತ್ತು ಫೆರೋಮೋನ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ನಿರ್ಜೀವ ಪದಾರ್ಥಗಳು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಪರಿಕರಗಳಾಗಿವೆ. [೧] ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ವಿಭಿನ್ನ ಜಾತಿಗಳ ಲಿಂಗಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಎರಡು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ನಡುವೆ ಆನುವಂಶಿಕ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಂತತಿಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆನುವಂಶಿಕ ಯುಕ್ತತೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಅನುಮತಿಸುತ್ತದೆ. [೨]
ಪ್ರಾಣಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸಸ್ತನಿಗಳಲ್ಲಿ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಹ್ಯ ಜನನಾಂಗಗಳು (ಶಿಶ್ನ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ) ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಮೆಟ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಗೊನಾಡ್ಸ್ (ವೃಷಣಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಡಾಶಯಗಳು) ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಆಂತರಿಕ ಅಂಗಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಮಾನವನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರೋಗಗಳು ತುಂಬಾ ಸಾಮಾನ್ಯ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಇವು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಹರಡುವ ರೋಗಗಳಾಗಿವೆ . [೩]
ಹೆಚ್ಚಿನ ಇತರ ಕಶೇರುಕಗಳು ಗೊನಾಡ್ಸ್, ನಾಳಗಳು ಮತ್ತು ತೆರೆಯುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಒಂದೇ ರೀತಿಯ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಶೇರುಕಗಳ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ ಭೌತಿಕ ರೂಪಾಂತರಗಳು ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ತಂತ್ರಗಳ ದೊಡ್ಡ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಒಂದು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಜನನದ ಅಂಶವನ್ನು ನಾವು ಕಾಣಬಹುದು .
ಕಶೇರುಕಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಶೇರುಕಗಳು ತಮ್ಮ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಅವರೆಲ್ಲರೂ ಗೊನಾಡ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗ್ಯಾಮೆಟ್-ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ, ಈ ಗೊನಾಡ್ಗಳು ನಂತರ ಅಂಡಾಣುಗಳಿಂದ ದೇಹದ ಹೊರಭಾಗಕ್ಕೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಲೋಕಾಗೆ, ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಯೋನಿ ಅಥವಾ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಅಂಗದಂತಹ ವಿಶಿಷ್ಟ ರಂಧ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ ಈ ಹಂತದಿಂದ ಅವು ಜನನದ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಛಿಗೆ ಸಂತತಿ ಪಡೆಯಬಹುದಾಗಿದೆ.
ಮಾನವರು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮಾನವನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂಭೋಗದಿಂದ ಆಂತರಿಕ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಪುರುಷನು ಹೆಣ್ಣಿನ ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ತಮ್ಮ ನೆಟ್ಟಗೆ ಶಿಶ್ನವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವೀರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವೀರ್ಯವನ್ನು ಹೊರಹಾಕುತ್ತಾನೆ . ನಂತರ ವೀರ್ಯವು ಯೋನಿ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಕಂಠದ ಮೂಲಕ ಅಂಡಾಣು ಫಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಗರ್ಭಾಶಯ ಅಥವಾ ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳಿಗೆ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ. ಯಶಸ್ವಿ ಫಲೀಕರಣ ಮತ್ತು ಅಳವಡಿಕೆಯ ನಂತರ, ಭ್ರೂಣದ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯು ನಂತರ ಸುಮಾರು ಒಂಬತ್ತು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಸ್ತ್ರೀಯ ಗರ್ಭಾಶಯದೊಳಗೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ, ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆರಿಗೆ, ಹೆರಿಗೆಯ ನಂತರ ಹೆರಿಗೆಯೊಂದಿಗೆ ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆಯು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹೆರಿಗೆಯು ಗರ್ಭಾಶಯದ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಸಂಕುಚಿತಗೊಳಿಸುವುದು, ಗರ್ಭಕಂಠವನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಮಗು ಯೋನಿಯಿಂದ (ಸ್ತ್ರೀ ಜನನಾಂಗದ ಅಂಗ) ಹಾದುಹೋಗುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮಾನವನ ಶಿಶುಗಳು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಬಹುತೇಕ ಅಸಹಾಯಕರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಪೋಷಕರ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣಿನ ಸ್ತನಗಳಲ್ಲಿನ ಸಸ್ತನಿ ಗ್ರಂಥಿಗಳನ್ನು ಮಗುವಿಗೆ ಶುಶ್ರೂಷೆ ಮಾಡಲು ಬಳಸುವುದು ಪೋಷಕರ ಆರೈಕೆಯ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ವಿಧವಾಗಿದೆ. [೪]
ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಎರಡು ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ: ಮೊದಲನೆಯದು ಮೊಟ್ಟೆಯ ಕೋಶಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಎರಡನೆಯದು ಸಂತಾನವನ್ನು ಹುಟ್ಟುವವರೆಗೆ ರಕ್ಷಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪೋಷಿಸುವುದು. ಪುರುಷ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಒಂದು ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಇದು ವೀರ್ಯವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಠೇವಣಿ ಮಾಡುವುದು. ಮಾನವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದ ಲೈಂಗಿಕ ವ್ಯತ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂಗಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ದ್ವಿತೀಯ ಲೈಂಗಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಈ ಮಾನವ ಸಂತತಿಯು ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ತನ್ನ ಜೀವಿಯ ಉತ್ಪತ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಇತರ ಜೀವಿಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗೂ ಸಹಾಯಕಾರಿಗಿವೆ.
ಪುರುಷ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಪುರುಷ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ದೇಹದ ಹೊರಗೆ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಶ್ರೋಣಿಯ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಅಂಗಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಪುರುಷ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ನೇರ ಕಾರ್ಯವೆಂದರೆ ಅಂಡಾಣು ಫಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಪುರುಷ ವೀರ್ಯವನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದು.
ಪುರುಷನ ಪ್ರಮುಖ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಮೂರು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು.
ಮೊದಲ ವರ್ಗವೆಂದರೆ ವೀರ್ಯ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣೆ. ಸ್ಕ್ರೋಟಮ್ ಅನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಇರುವ ವೃಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯು ನಡೆಯುತ್ತದೆ, ಅಪಕ್ವವಾದ ವೀರ್ಯವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣೆಗಾಗಿ ಎಪಿಡಿಡೈಮಿಸ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
ಎರಡನೆಯ ವರ್ಗವು ಸ್ಖಲನದ ದ್ರವವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಗ್ರಂಥಿಗಳು, ಇದರಲ್ಲಿ ಸೆಮಿನಲ್ ವೆಸಿಕಲ್ಸ್, ಪ್ರಾಸ್ಟೇಟ್ ಮತ್ತು ವಾಸ್ ಡಿಫರೆನ್ಸ್ ಸೇರಿವೆ.
ಅಂತಿಮ ವರ್ಗವು ಪುರುಷನೊಳಗೆ ವೀರ್ಯ ( ವೀರ್ಯ ) ಸಂಯೋಗ ಮತ್ತು ಶೇಖರಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಶ್ನ, ಮೂತ್ರನಾಳ, ವಾಸ್ ಡಿಫೆರೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಕೌಪರ್ಸ್ ಗ್ರಂಥಿ ಸೇರಿವೆ .
ಪ್ರಮುಖ ದ್ವಿತೀಯ ಲೈಂಗಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳು ದೊಡ್ಡದಾದ, ಹೆಚ್ಚು ಸ್ನಾಯುವಿನ ನಿಲುವು, ಆಳವಾದ ಧ್ವನಿ, ಮುಖ ಮತ್ತು ದೇಹದ ಕೂದಲು, ಅಗಲವಾದ ಭುಜಗಳು ಮತ್ತು ಆಡಮ್ನ ಸೇಬಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಪುರುಷರ ಪ್ರಮುಖ ಲೈಂಗಿಕ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಆಂಡ್ರೊಜೆನ್ ಮತ್ತು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟೆಸ್ಟೋಸ್ಟೆರಾನ್ .
ವೃಷಣಗಳು ವೀರ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಈ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಪುರುಷರಲ್ಲಿ ಮುಖದ ಕೂದಲು ಮತ್ತು ಆಳವಾದ ಧ್ವನಿಯಂತಹ ದೈಹಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಹೆಣ್ಣು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮಾನವ ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ದೇಹದ ಒಳಗೆ ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣಿನ ಶ್ರೋಣಿಯ ಪ್ರದೇಶದ ಸುತ್ತಲೂ ಇರುವ ಅಂಗಗಳ ಸರಣಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಮೂರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ:
ಯೋನಿಯ ಯೋನಿ, ಯೋನಿ ತೆರೆಯುವಿಕೆ, ಗರ್ಭಾಶಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ; ಗರ್ಭಾಶಯ, ಇದು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ;ಮತ್ತು ಅಂಡಾಶಯಗಳು, ಇದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ತನಗಳು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಪೋಷಕರ ಹಂತದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿವೆ, ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ವರ್ಗೀಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಸ್ತ್ರೀ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಭಾಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಯೋನಿಯ ಹೊರಭಾಗವನ್ನು ಯೋನಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಧಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಯೋನಿಯ, ಚಂದ್ರನಾಡಿ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರನಾಳವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ; ಸಂಭೋಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಬಾರ್ಥೋಲಿನ್ ಗ್ರಂಥಿಗಳಿಂದ ಸ್ರವಿಸುವ ಲೋಳೆಯಿಂದ ನಯಗೊಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯೋನಿಯು ಗರ್ಭಕಂಠದ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಾಶಯಕ್ಕೆ ಲಗತ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ, ಆದರೆ ಗರ್ಭಾಶಯವು ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಅಂಡಾಶಯಕ್ಕೆ ಲಗತ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಅಂಡಾಶಯವು ನೂರಾರು ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ (ಏಕವಚನ ಅಂಡಾಣು ).
ಸರಿಸುಮಾರು ಪ್ರತಿ ೨೮ ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ, ಪಿಟ್ಯುಟರಿ ಗ್ರಂಥಿಯು ಕೆಲವು ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯಲು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಹಾರ್ಮೋನ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಒಂದು ಅಂಡಾಣು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್ ಮೂಲಕ ಗರ್ಭಾಶಯದೊಳಗೆ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಅಂಡಾಶಯದಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಹಾರ್ಮೋನುಗಳು ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಲು ಗರ್ಭಾಶಯವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತವೆ.
ಅಂಡಾಣು ತನ್ನ ಫಾಲೋಪಿಯನ್ ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ಚಲಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಫಲೀಕರಣ ಸಂಭವಿಸಲು ವೀರ್ಯವನ್ನು ಕಾಯುತ್ತದೆ. ಇದು ಸಂಭವಿಸದಿದ್ದಾಗ, ಅಂದರೆ ಫಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ವೀರ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಗರ್ಭಾಶಯದ ಒಳಪದರವನ್ನು ಎಂಡೊಮೆಟ್ರಿಯಮ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಫಲವತ್ತಾಗದ ಅಂಡಾಣುಗಳು ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಪ್ರತಿ ಚಕ್ರವನ್ನು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಅಂಡಾಣು ವೀರ್ಯದಿಂದ ಫಲವತ್ತಾದರೆ, ಅದು ಎಂಡೊಮೆಟ್ರಿಯಮ್‌ಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಭ್ರೂಣದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇತರ ಸಸ್ತನಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಸ್ತನಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಹೋಲುತ್ತವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಾನವರಲ್ಲದ ಸಸ್ತನಿಗಳು ಮತ್ತು ಮಾನವರ ನಡುವೆ ಕೆಲವು ಗಮನಾರ್ಹ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿವೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರುಷ ಸಸ್ತನಿಗಳು ಶಿಶ್ನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಅದು ನೆಟ್ಟಗೆ ಇರುವವರೆಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲ್ಪಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನವು ಶಿಶ್ನ ಮೂಳೆ ಅಥವಾ ಬ್ಯಾಕ್ಯುಲಮ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. [೫] ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾತಿಗಳ ಪುರುಷರು ಮನುಷ್ಯರಂತೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಫಲವತ್ತಾಗಿ ಉಳಿಯುವುದಿಲ್ಲ. ಮಾನವರಂತೆ, ಸಸ್ತನಿಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗುಂಪುಗಳು ಸ್ಕ್ರೋಟಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ವೃಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ, ಇತರರು ಕುಹರದ ದೇಹದ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲೆ ಇರುವ ವೃಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಆನೆಗಳಂತಹ ಸಸ್ತನಿಗಳ ಕೆಲವು ಗುಂಪುಗಳು ತಮ್ಮ ದೇಹದ ಕುಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಕೆಳಗಿಳಿಯದ ವೃಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ . [೬]
ಮರ್ಸುಪಿಯಲ್‌ಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ, ಹೆಣ್ಣು ಎರಡು ಯೋನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಇವೆರಡೂ ಒಂದು ರಂಧ್ರದ ಮೂಲಕ ಬಾಹ್ಯವಾಗಿ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಗರ್ಭಾಶಯದೊಳಗೆ ವಿಭಿನ್ನ ವಿಭಾಗಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತವೆ; ಪುರುಷರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು-ಬಗೆಯ ಶಿಶ್ನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ, ಇದು ಸ್ತ್ರೀಯರ ಎರಡು ಯೋನಿಗಳಿಗೆ ಅನುರೂಪವಾಗಿದೆ. [೭] [೮] ಮಾರ್ಸ್ಪಿಯಲ್ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಮ್ಮ ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳು ( ಜೋಯ್ಗಳು ) ಗರ್ಭಾಶಯದ ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಜೋಡಿಸುವ ಚಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಹ್ಯ ಚೀಲದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂತತಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುತ್ತವೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಮಾರ್ಸ್ಪಿಯಲ್ಗಳು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಪ್ರಿಪೆನಿಯಲ್ ಸ್ಕ್ರೋಟಮ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. [೯] ದಿ ಉದ್ದವಾದ ನವಜಾತ ಜೋಯಿ ೧೫ ಅನ್ನು ಸಹಜವಾಗಿ ತೆವಳುತ್ತಾ ಮತ್ತು ಸುಳಿದಾಡುತ್ತಾನೆ, ತುಪ್ಪಳಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವಾಗ, ಅದರ ತಾಯಿಯ ಚೀಲಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ.
ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಸರೀಸೃಪಗಳು, ಉಭಯಚರಗಳು ಅಥವಾ ಮೀನುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಹೋಮೋಲೋಗ್ ಇಲ್ಲದ ಸಸ್ತನಿಗಳಿಗೆ ಗರ್ಭಾಶಯ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿದೆ.[ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರ ಬೇಕಾಗಿದೆ] ಗರ್ಭಾಶಯದ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಇತರ ಕಶೇರುಕ ಗುಂಪುಗಳು ಮಾರ್ಪಡಿಸದ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕ್ಲೋಕಾಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ, ಇದು ಗ್ಯಾಮೆಟ್‌ಗಳು, ಮೂತ್ರ ಮತ್ತು ಮಲಗಳಿಗೆ ಹಂಚಿಕೆಯ ನಿರ್ಗಮನ ರಂಧ್ರವಾಗಿದೆ. ಮೊನೊಟ್ರೀಮ್ಸ್ (ಅಂದರೆ ಪ್ಲಾಟಿಪಸ್ ಮತ್ತು ಎಕಿಡ್ನಾಸ್ ), ಮೊಟ್ಟೆ ಇಡುವ ಸಸ್ತನಿಗಳ ಗುಂಪು, ಗರ್ಭಾಶಯ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಮತ್ತು ಆ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸರೀಸೃಪವನ್ನು ಹೋಲುವ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ನಾಯಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ದೇಶೀಯ ಕೋರೆಹಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ, ಲೈಂಗಿಕ ಪ್ರಬುದ್ಧತೆ (ಪ್ರೌಢಾವಸ್ಥೆ) ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಇಬ್ಬರಿಗೂ ೬ ರಿಂದ ೧೨ ತಿಂಗಳ ವಯಸ್ಸಿನ ನಡುವೆ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಕೆಲವು ದೊಡ್ಡ ತಳಿಗಳಿಗೆ ಇದು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಳಂಬವಾಗಬಹುದು.
ಕುದುರೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮೇರ್‌ನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಗರ್ಭಾವಸ್ಥೆ, ಜನನ ಮತ್ತು ಹಾಲುಣಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಅವಳ ಎಸ್ಟ್ರಸ್ ಚಕ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಯೋಗದ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಟಾಲಿಯನ್‌ನ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅವನ ಲೈಂಗಿಕ ನಡವಳಿಕೆ ಮತ್ತು ದ್ವಿತೀಯ ಲೈಂಗಿಕ ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳಿಗೆ (ದೊಡ್ಡ ಕ್ರೆಸ್ಟ್‌ನಂತಹ) ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಪಕ್ಷಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಡು ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಹಕ್ಕಿಗಳು ಕ್ಲೋಕಾವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಅದರ ಮೂಲಕ ಮೊಟ್ಟೆಗಳು, ವೀರ್ಯ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಹಾದುಹೋಗುತ್ತವೆ. ಕ್ಲೋಕೇಯ ತುಟಿಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಒತ್ತುವ ಮೂಲಕ ಸಂಭೋಗವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಅಂಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಸಸ್ತನಿಗಳ ಶಿಶ್ನಕ್ಕೆ ಹೋಲುವ ಫಾಲಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣು ಆಮ್ನಿಯೋಟಿಕ್ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಯುವ ಭ್ರೂಣವು ಹೆಣ್ಣಿನ ದೇಹವನ್ನು ತೊರೆದ ನಂತರ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಶೇರುಕಗಳಂತಲ್ಲದೆ ಹೆಣ್ಣು ಹಕ್ಕಿಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕೇವಲ ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಅಂಡಾಶಯ ಮತ್ತು ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. [೧೦] ಒಂದು ಗುಂಪಿನಂತೆ, ಸಸ್ತನಿಗಳಂತೆ ಪಕ್ಷಿಗಳು ತಮ್ಮ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ಪೋಷಕರ ಆರೈಕೆಗಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.
ಸರೀಸೃಪಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಸರೀಸೃಪಗಳು ಬಹುತೇಕ ಎಲ್ಲಾ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ದ್ವಿರೂಪವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಕ್ಲೋಕಾ ಮೂಲಕ ಆಂತರಿಕ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಕೆಲವು ಸರೀಸೃಪಗಳು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಇತರವು ಓವೊವಿವಿಪಾರಸ್ (ಜೀವಂತ ಮರಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳು). ಸರೀಸೃಪಗಳ ಕ್ಲೋಕಾದಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂಗಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರುಷ ಸರೀಸೃಪಗಳು ಕಾಪ್ಯುಲೇಟರಿ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಇವುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಿಂತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ತಲೆಕೆಳಗಾದ ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗೆ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಮೊಸಳೆಗಳಲ್ಲಿ, ಗಂಡು ಒಂದು ಮಧ್ಯದ ಶಿಶ್ನದಂತಹ ಅಂಗವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಗಂಡು ಹಾವುಗಳು ಮತ್ತು ಹಲ್ಲಿಗಳು ಪ್ರತಿಯೊಂದೂ ಒಂದು ಜೋಡಿ ಶಿಶ್ನದಂತಹ ಅಂಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಮುಖಾಂತರ ಅವು ತಮ್ಮ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತವೆ.
ಉಭಯಚರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಭಯಚರಗಳು ಮೊಟ್ಟೆಗಳ ಬಾಹ್ಯ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೀರಿನೊಳಗೆ, ಆದಾಗ್ಯೂ ಕೆಲವು ಉಭಯಚರಗಳಾದ ಕ್ಯಾಸಿಲಿಯನ್ಗಳು ಆಂತರಿಕ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. [೧೧] ಎಲ್ಲಾ ಜೋಡಿಯಾಗಿರುವ, ಆಂತರಿಕ ಗೊನಾಡ್ಗಳು, ಕ್ಲೋಕಾಗೆ ನಾಳಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿವೆ.
ಮೀನು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಮೀನುಗಳು ವಿವಿಧ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ತಂತ್ರಗಳ ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೀನುಗಳು ಅಂಡಾಣು ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ, ಹೆಣ್ಣುಗಳು ತಮ್ಮ ಗ್ಯಾಮೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲು ತಮ್ಮ ಕ್ಲೋಕಾವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ, ಇದನ್ನು ಸ್ಪಾನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪುರುಷರು ಫಲವತ್ತಾಗದ ಮೊಟ್ಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ವೀರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಿಳಿ ದ್ರವ "ಮಿಲ್ಟ್" ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ.
ಇತರ ಜಾತಿಯ ಮೀನುಗಳು ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೋಣಿಯ ಅಥವಾ ಗುದದ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ ಆಂತರಿಕ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದು ಮಾನವ ಶಿಶ್ನಕ್ಕೆ ಹೋಲುವ ಅಂತರ್ಮುಖಿ ಅಂಗವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. [೧೨] ಮೀನಿನ ಜಾತಿಗಳ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಭಾಗವು ವಿವಿಪಾರಸ್ ಅಥವಾ ಓವೊವಿವಿಪಾರಸ್ ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಲೈವ್ ಬೇರರ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. [೧೩]
ಮೀನಿನ ಗೊನಾಡ್ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಂಡಾಶಯಗಳು ಅಥವಾ ವೃಷಣಗಳ ಜೋಡಿಗಳಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೀನುಗಳು ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ದ್ವಿರೂಪವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಆದರೆ ಕೆಲವು ಪ್ರಭೇದಗಳು ಹರ್ಮಾಫ್ರೋಡಿಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಏಕಲಿಂಗಿಗಳಾಗಿವೆ . [೧೪]
ಅಕಶೇರುಕಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅಕಶೇರುಕಗಳು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅತ್ಯಂತ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ, ಅವುಗಳು ಎಲ್ಲಾ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತವೆ ಎಂಬುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸೆಫಲೋಪಾಡ್ಸ್ ಮತ್ತು ಆರ್ತ್ರೋಪಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರತಾಗಿ, ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಅಕಶೇರುಕಗಳು ಹರ್ಮಾಫ್ರೋಡಿಟಿಕ್ ಮತ್ತು ಬಾಹ್ಯ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತವೆ.
ಸೆಫಲೋಪಾಡ್ಸ್ (ಶಿರಪಾದಿಗಳು)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಎಲ್ಲಾ ಶಿರಪಾದಿಗಳು ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ದ್ವಿರೂಪವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುವ ಮೂಲಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಿರಪಾದಿಗಳು ಅರೆ-ಆಂತರಿಕ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಗಂಡು ತನ್ನ ಗ್ಯಾಮೆಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಣ್ಣಿನ ನಿಲುವಂಗಿ ಕುಹರದೊಳಗೆ ಅಥವಾ ಪಲ್ಯ ಕುಹರದೊಳಗೆ ಇರಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೆಣ್ಣಿನ ಏಕೈಕ ಅಂಡಾಶಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅಂಡಾಣುಗಳನ್ನು ಫಲವತ್ತಾಗಿಸುತ್ತದೆ. [೧೫] ಅಂತೆಯೇ, ಪುರುಷ ಸೆಫಲೋಪಾಡ್‌ಗಳು ಒಂದೇ ವೃಷಣವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಸೆಫಲೋಪಾಡ್‌ಗಳ ಸ್ತ್ರೀಯಲ್ಲಿ ನಿಡಮೆಂಟಲ್ ಗ್ರಂಥಿಗಳು ಮೊಟ್ಟೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಹೆಚ್ಚಿನ ಚಿಪ್ಪುರಹಿತ ಪುರುಷ ಸೆಫಲೋಪಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ "ಶಿಶ್ನ" ( ಕೊಲಿಯೋಡಿಯಾ ) ಗೊನೊಡಕ್ಟ್‌ನ ಉದ್ದ ಮತ್ತು ಸ್ನಾಯುವಿನ ಅಂತ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ಸ್ಪೆರ್ಮಟೊಫೋರ್ಗಳನ್ನು ಹೆಕ್ಟೋಕೋಟೈಲಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿದ ತೋಳಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದು ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಸ್ಪೆರ್ಮಟೊಫೋರ್ಗಳನ್ನು ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಕ್ಟೋಕೋಟೈಲಸ್ ಕಾಣೆಯಾಗಿರುವ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ, "ಶಿಶ್ನ" ಉದ್ದವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ನಿಲುವಂಗಿಯ ಕುಹರದ ಆಚೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪರ್ಮಟೊಫೋರ್‌ಗಳನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ.
ಕೀಟಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೀಟಗಳು ಅಂಡಾಣುವಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ, ಅಂದರೆ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುವ ಮೂಲಕ. ಒಂದು ಜೋಡಿ ಅಂಡಾಶಯದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣು ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಪುರುಷನಿಂದ ಒಂದು ವೃಷಣದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವೀರ್ಯ ಅಥವಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು, ಬಾಹ್ಯ ಜನನಾಂಗಗಳ ಮೂಲಕ ಸಂಯೋಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ. ವೀರ್ಯವು ಒಂದು ಅಥವಾ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೀರ್ಯಾಣುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯರಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹವಾಗುತ್ತದೆ. ಫಲೀಕರಣದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮೊಟ್ಟೆಗಳು ವೀರ್ಯದಿಂದ ಫಲವತ್ತಾಗಿಸಲು ಅಂಡಾಣುಗಳ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಚಲಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ದೇಹದಿಂದ ಹೊರಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತವೆ ("ಹಾಕಿದ"), ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅಂಡಾಣುಗಳ ಮೂಲಕ ಈ ತರನಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ .
ಅರಾಕ್ನಿಡ್ಸ್ ( ಚೇಳು ತರಹದ ಜೀವಿಗಳು)
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಅರಾಕ್ನಿಡ್‌ಗಳು ಒಂದು ಅಥವಾ ಎರಡು ಗೊನಾಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು, ಅವು ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಜನನಾಂಗದ ತೆರೆಯುವಿಕೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಎರಡನೇ ಕಿಬ್ಬೊಟ್ಟೆಯ ವಿಭಾಗದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಜಾತಿಗಳಲ್ಲಿ, ಪುರುಷ ವೀರ್ಯವನ್ನು ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅಥವಾ ಸ್ಪೆರ್ಮಟೊಫೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಣ್ಣಿಗೆ ವೀರ್ಯದ ಸುರಕ್ಷಿತ ವಿತರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪ್ರಣಯದ ಆಚರಣೆಗಳು ಅನೇಕ ಅರಾಕ್ನಿಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿವೆ. [೧೬]
ಅರಾಕ್ನಿಡ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದ ಮೊಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಇಡುತ್ತವೆ, ಇದು ವಯಸ್ಕರನ್ನು ಹೋಲುವ ಬಲಿಯದ ಮೊಟ್ಟೆಗಳಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಚೇಳುಗಳು ಅಂಡಾಣು ಅಥವಾ ವಿವಿಪಾರಸ್, ಜಾತಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಮರಿಗಳನ್ನು ಬದುಕುತ್ತವೆ.
ಗಿಡಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಎಲ್ಲಾ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ಹೂ ಬಿಡುವ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ರಚನೆಗಳಾದ ಹೂವುಗಳು ಭೌತಿಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಅನುಗುಣವಾದ ದೊಡ್ಡ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. [೧೭] ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಗಳಲ್ಲದ ಸಸ್ಯಗಳು ( ಹಸಿರು ಪಾಚಿಗಳು, ಪಾಚಿಗಳು, ಲಿವರ್ವರ್ಟ್ಗಳು, ಹಾರ್ನ್ವರ್ಟ್ಗಳು, ಜರೀಗಿಡಗಳು ಮತ್ತು ಕೋನಿಫರ್ಗಳಂತಹ ಜಿಮ್ನೋಸ್ಪರ್ಮ್ಗಳು ) ಸಹ ತಮ್ಮ ಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ರೂಪಾಂತರ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಅಂಶಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂತಾನವೃದ್ಧಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಅಥವಾ ಒಂದು ಸಸ್ಯದ ವೀರ್ಯವು ಇನ್ನೊಂದು ಸಸ್ಯದ ಅಂಡಾಣುವನ್ನು ಹೇಗೆ ಫಲವತ್ತಾಗಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ರೂಪವಿಜ್ಞಾನದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಕ್ಲೋನಲ್ ಅಲ್ಲದ ಸಸ್ಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಆನುವಂಶಿಕ ರಚನೆಯ ಏಕೈಕ ಪ್ರಮುಖ ನಿರ್ಧಾರಕವಾಗಿದೆ.
ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಕೊನ್ರಾಡ್ ಸ್ಪ್ರೆಂಗೆಲ್ (೧೭೯೩) ಹೂಬಿಡುವ ಸಸ್ಯಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಪರಾಗಸ್ಪರ್ಶ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜೈವಿಕ ಮತ್ತು ಅಜೀವಕ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ತಿಳಿಯಲಾಯಿತು.
ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಸಂಕೀರ್ಣವಾಗಿದೆ, ಇದು ಜೀವಿಗಳ ಈ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಳಗೆ ಜೀವನಶೈಲಿ ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ರಚನೆಯಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. [೧೮] ಎಲ್ಲಾ ಶಿಲೀಂಧ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದು ಭಾಗವು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಸರಣ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ; ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಒಂದು ಜಾತಿಯ ಜೀವನ ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು, ಟೆಲಿಮಾರ್ಫ್ ಮತ್ತು ಅನಾಮಾರ್ಫ್ . [೧೯] ಪರಿಸರದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಲೈಂಗಿಕ ಅಥವಾ ಅಲೈಂಗಿಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗಾಗಿ ವಿಶೇಷ ರಚನೆಗಳ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುವ ತಳೀಯವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ರಚನೆಗಳು ಬೀಜಕಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಬೀಜಕ-ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಪ್ರೋಪಾಗ್ಯುಲ್‌ಗಳನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ಚದುರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತವೆ.
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ Introduction to the Reproductive System, Epidemiology and End Results (SEER) Program. Archived February 28, 2009[Date mismatch], ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
- ↑ Reproductive System 2001 Body Guide powered by Adam
- ↑ STD's Today Archived 2014-10-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. National Prevention Network, Center for Disease Control, United States Government, retrieving 2007
- ↑ Sexual Reproduction in Humans. Archived 2018-02-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. 2006. John W. Kimball. Kimball's Biology Pages, and online textbook.
- ↑ Schultz, Nicholas G., et al. "The baculum was gained and lost multiple times during mammalian evolution." Integrative and comparative biology 56.4 (2016): 644-656.
- ↑ "The evolution of the scrotum and testicular descent in mammals: a phylogenetic view". J. Theor. Biol. 196 (1): 61–72. January 1999. doi:10.1006/jtbi.1998.0821. PMID 9892556.
- ↑ C. Hugh Tyndale-Biscoe (2005). Life of Marsupials. Csiro Publishing. ISBN 978-0-643-06257-3.
- ↑ Don II Hunsaker (2 December 2012). The Biology of Marsupials. Elsevier Science. ISBN 978-0-323-14620-3.
- ↑ Renfree, Marilyn; Tyndale-Biscoe, C. H. (1987). Reproductive physiology of marsupials. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 0-521-33792-5.
- ↑ Ritchison. BIO 554/754 Ornithology. Eastern Kentucky University.
- ↑ Grzimek, B. (1974). Grzimek's Animal Life Encyclopedia: Volume 5 Fishes II & Amphibians. New York: Van Nostrand Reihnhold Co. pp. 301–302. ASIN B000HHFY52.
- ↑ Fish Reproduction
- ↑ Science, Biology, and Terminology of Fish reproduction: Reproductive modes and strategies-part 1 Archived 2007-11-08 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.. 2002. MARTIN MOE. THE BREEDER'S NET Online Magazine
- ↑ Bony Fish Reproduction Archived 2007-09-27 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. 2002. SeaWorld/Busch Gardens Animal Information Database.
- ↑ Cephalopods. Archived 2011-05-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. The Living World of Molluscs. Robert Nordsieck.
- ↑ Robert D. Barnes (1982). Invertebrate Zoology. Philadelphia, PA: Holt-Saunders International. pp. 596–604. ISBN 0-03-056747-5.
- ↑ Barrett, S.C.H. (2002). "The evolution of plant sexual diversity" (PDF). Nature Reviews Genetics. 3 (4): 274–284. doi:10.1038/nrg776. PMID 11967552. Archived from the original (PDF) on 2013-05-27. Retrieved 2022-05-30.
- ↑ Alexopoulos et al., pp. 48–56.
- ↑ Kirk et al., p. 633.
- Alexopoulos CJ, Mims CW, Blackwell M (1996). Introductory Mycology. John Wiley and Sons. ISBN 0-471-52229-5.
- Kirk PM, Cannon PF, Minter DW, Stalpers JA (2008). Dictionary of the Fungi (10th ed.). Wallingford, UK: CAB International. ISBN 978-0-85199-826-8.