ಶ್ರೀ ಹೊಸ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಕಾಪು.

ಇತಿಹಾಸ

ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಕಾಪುವನ್ನು"ಹೂವಿನ ಹಿತ್ತಿಲು" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಒಡತಿಯಾದ ಶ್ರೀ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಿಯು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಭಕ್ತರಿಗೆ ಅನುಗ್ರಹಿಸುತ್ತಾಳೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಸೈಂಧವ ಮತ್ತು ವೈದಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸಮನ್ವಯವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಮನಸ್ಥಿತಿಯು ಅದರ ಉಸಿರು. 'ಸನ್ನಿಧಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಪೂಜೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಪೂಜಿಸುವಾಗ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು'. ಎಂಬುದು ಜನಪದ ನಂಬಿಕೆ ಈ ಸಮರ್ಪಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಶತಮಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗಿವೆ ಮತ್ತು ಈ ರೂಮದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಇವೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ರೂಪವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡರು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳನ್ನು ದಾಟಿದ ನಮ್ಮ ಬಹುತೇಕ ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಆರಾಧನಾ ವಿಧಾನಗಳು ಈಗ ವಿಕಸನಗೊಂಡ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಜಾನಪದ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹೊರಬಂದಿವೆ ಎಂಬುದು ಸಂಶೋಧಕರ ಮಯ್ಯು ಥಿಂಕ್- ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿದೆ. ಶ್ರೀ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಉಡುಪಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ತುಳು ಮಾತನಾಡುವ ಜನರು, ಪಂಚ ದೈವಸ್ಥಾನಗಳು, ಸಾಕಷ್ಟು ದೈವಗಳು (ಪ್ರೇತಗಳು) ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಾರಿ ಮತ್ತು ಅನುಸಂಧಾನದ ಕಲ್ಪನೆಯು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ರೂಢಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬುದು ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಸಂಗತಿ.

ದಂಡಿನ ಮಾರಿ

ವಿಜಯನಗರದ ಆಡಳಿತದ ನಂತರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಬದಲಾವಣೆಗಳ ನಂತರ ಕೆಳದಿಯ ನಾಯಕರು ತುಳುನಾಡಿನ ಆಡಳಿತದ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಸಮಯ ಮಾರಿಯ ಪ್ರವೇಶದ ಸಮಯವೆಂದು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಕವಿ ಲಿಂಗಣ್ಣನವರ 'ಕೆಳದಿನೃಪ ವಿಜಯ" ಮಹಾಕಾವ್ಯವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಕ್ರಿ.ಸ.೧೭೪೩ ರಲ್ಲಿ ಬಸಪ್ಪ ನಾಯಕ ಕಾಪು ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ 'ಮನೋಹರಗಡ' ಎಂಬ ಪುಟ್ಟ ಕೋಟೆಯನ್ನೂ, ಮಲ್ಲಾರ್‌ನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕೋಟೆಯನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದ ಎಂಬ ಅಂಶವನ್ನು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ಸ್ಟೇ ಆಫ್ ಫೋರ್ಸ್ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಮಾರಿಯ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರಕ್ಕೆ ಫೋರ್ಸ್ ಆಫ್ ಕಾಪ್ ಜೊತೆಗೆ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ರೋಡೇ ಕೂಡ 'ದಂಡಿನ ಮಾರಿ' ಎಂಬ ಹೆಸರು ಚಾಲಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಕೋಟೆ ಮನೆ, ಕೋಟೆ ಸೇವಕರು, ರನ್ಯ (ಯೋಧರು ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವುದು) ಇತ್ಯಾದಿ ಪಂಗಡಗಳ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಅಸ್ಥಿತ್ವದ ಬೆದರಿಕೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ "ಮಾರಿ ಆರಾಧನೆ" ಮೂಲವನ್ನು ನಾವು ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಈ ಜನರು ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವ ಜನರು ಎಂಬುದು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಅಂಶವಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಮಾರಿ ದೇವಿಯು ಬಲದೊಂದಿಗೆ ಬಂದ ಶಕ್ತಿ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು. ಕೋಟೆಮನೆಯಲ್ಲಿ (ಕೋಟೆಮನೆ) "ಮಾರಿ" ಯನ್ನು ಮನೆಯ ದೇವತೆಯಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಮಾರಿಗುಡಿಯಲ್ಲಿ ಹವಾಲ್ದಾರ್ ದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸರ್ವೆಗಾರರು ಮತ್ತು ರಣ್ಯರು ಮಾತ್ರ ಮಂಗಳವಾರದ ಆಚರಣೆ ಮತ್ತು ಮಾರಿ ಪೂಜೆ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿನ ವಾಸ್ತವಾಂಶಗಳು, ಮಲ್ಲಿಗೆ ಹೂವಿನ ಸುಗಂಧ ಪಸರಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯೊಳಗೆ ಇರುವ ನಂದಿ ಕೊಳದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವ ಸದ್ದು ಜನರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಕೂಡಾ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮ್ಯಾನೇಜರ್(ಇವರು ಮುಸ್ಲಿಂ) ಮಂಗಳವಾರ ರಾತ್ರಿ ಕೋಟೆಗೆ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಒಂಟಿ ಸ್ಥಳ, ಮಲ್ಲಿಗೆಯ ಪರಿಮಳ, ಸ್ನಾನ ಮಾಡುವವರು ಹೆಂಗಸರು ಎಂದು ಅರಿತ ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಕೇಳುತ್ತಾನೆ, "ಯಾರು ನೀನು?", "ನಾನು ಕೋಟೆಯ ಮಾರಿ" ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಕೊಳದಿಂದ ಬಂದಿತು. ಕೋಟೆ ಈಗ ನಮಗೆ ಸೇರಿದೆ ಎಂದು ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಎಚ್ಚರಿಸಿದಾಗ, ಮಾರಿ "ನನಗೆ ವಾಸಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳವನ್ನು ತೋರಿಸು ನಾನು ಹೋಗುತ್ತೇನೆ" ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮ್ಯಾನೇಜರ್ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕವಾಗಿ, "ನಾನು ಮುಸ್ಲಿಂ ನಾನು ನಿಮಗೆ ವಾಸಿಸಲು ಸ್ಥಳವನ್ನು ಹೇಗೆ ತೋರಿಸಲಿ?". ಮಾರಿ "ನೀವು ನಾಲ್ಕು ಜಾತಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರನ್ನು ಕರೆತನ್ನಿ" ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸೀಮಿತ ಜನರೈಂದ ಮೊದಲು ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಮಾರಿಯು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಆದೇಶದಂತೆ ನಾಲ್ಕು ಜಾತಿಗಳಾ ಜನರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿ ನಂತರ ಎಲ್ಲಾ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳ ಆರಾಧ್ಯ ದೈವವಾಯಿತು.

ದೇವಿ ಮಹಾತ್ಮೆ

ಕಾಪು ಹಿಂದೆ ಅನೇಕ ರಾಜರುಗಳು ಮತ್ತು ಚಕ್ರವರ್ತಿಗಳಿಂದ ಆಳಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಈ ಸ್ಥಳದ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತರ ಅಪೇಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲಕ ಅವಳು ಕಾಪುವಿನಲ್ಲಿ ದಂಡಿನ ಮಾರಿಯಾಗಿ ನೆಲೆಸಿದರು ಎಂಬುದು ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಮಾರಿಯಮ್ಮ ಶಕ್ತಿಯ ಐಕಾನ್ ಆಗಿದ್ದು, ಅವರು "ಕಾಪುದಪ್ಪೆ" ("ಕಾಪು ತಾಯಿ") ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದರು. ಏಕೆಂದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶವಾಹಕರಾದ ಉಚ್ಚಂಗಿಯ ಮೂಲಕ ಮಾರಿಯಮ್ಮನನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಯುದ್ಧಗಳಿಗೆ ಹೊರಡುವ ಜನರಿಗೆ ವಿಜಯವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಕಾಪು ಭೂಮಿಯ ಒಡೆಯನಾದ ಶ್ರೀ ಲಕ್ಷ್ಮೀಜನಾರ್ದನ ದೇವರಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಳಾದ ಮಹಾಮಾತೆ ಮಾರಿ ದೇವಿಯು ಸತ್ಯದ ಮಾತೆಯಾಗಿ (ಸತ್ಯದಪ್ಪೆ) ಸತ್ಯವಾಗಿ ಜೀವನ ನಡೆಸುವ ಜನರಿಗೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರುವವರಿಗೆ ಶರಣು ದುರ್ಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಮಂಗಳವಾರ ಮಾರಿಯಮ್ಮನ ನೆಚ್ಚಿನ ದಿನವಾಗಿದ್ದು, ದೇವಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಭಕ್ತ ಸಾಗರವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. ಗದ್ದಿಗೆ (ಗದ್ದುಗೆ) ಸಾನ್ನಿಧ್ಯ ವಹಿಸುವ ಮಾರಿಯಮ್ಮನ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಂಗಳವಾರ ನಡೆಯುವ ಮಾರಿಪೂಜೆ (ಮಾರಿ ಪೂಜೆ), ಚಂಡಿಕಾ ಯಾಗ, ಗದ್ದಿಗೆ ಪೂಜೆ (ಸಿಂಹಾಸನಾರಾಧನೆ), ತುಲಾಭಾರ ಸೇವೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಮಹತ್ವ ಪಡೆದಿವೆ. ದೇವಿಯ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಮಾರಿ ಪೂಜಾ ವಿಧಿವಿಧಾನ ನೆರವೇರಿಸಲು ಮುಂದಿನ ಏಳೆಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ದಿನಾಂಕ ನಿಗದಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಮಾರಿ ಪೂಜಾ ಕಾಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗದ್ದಿಗೆ ಪೂಜೆಯನ್ನು ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಿಗೆ ವ್ರತದ ಮೂಲಕ ಸಮರ್ಪಿಸಿ ಸಿಂಹಾಸನದ ಮೇಲೆ (ಗದ್ದಿಗೆ) ಭಕ್ತರನ್ನು ಆಶೀರ್ವದಿಸಿ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಿಗೆ ವ್ರತದ ಮೂಲಕ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗುವುದು. ಮಹಾನ್ ತಾಯಿಯು ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳ ಜನರ ಶ್ರಮ ಮತ್ತು ದುಃಖಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ಆದ್ದರಿಂದ ಅವಳನ್ನು 'ತ್ರಯಂಬಕೇಶ್ವರಿ' ಅಥವಾ 'ಮಂಗಳಾಂಬಿಕೆ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರಿಯಮ್ಮನ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವಾದ ಸಿಂಹಾಸನ ಪೂಜೆ, ಕುಂಕುಮಾರ್ಚನೆ, ಹೂವಿನ ಪೂಜೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇವೆಗಳು ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ಹಂತದ ಜನರು ಮಾರಿಕಾಂಬೆಯ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಮಂಗಳವಾರ ಆಯೋಜಿಸುವ ಸಾಮೂಹಿಕ ಅನ್ನದಾನದಲ್ಲಿ (ಅನ್ನಧಾನ) ಸಾವಿರಾರು ಜನರು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಟರ್ಮಿನಲ್ ಮಾರಿಪೂಜೆ, ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ೩ ಬಾರಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟರ್ಮಿನಲ್ ಮಾರಿಪೂಜೆಯು ಪರಶುರಾಮನ ಸೃಷ್ಟಿಯಾದ ತುಳುನಾಡಿನ ಏಳು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಉತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಸುಗ್ಗಿ (ವಸಂತ) ಆಟಿ ಮತ್ತು ಜಾರ್ದೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಟರ್ಮಿನಲ್ ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಕೆನರಾ, ಉಡುಪಿ, ಕಾಸರಗೋಡು ಮತ್ತು ಪರ್ವತ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ದೂರದ ಮುಂಬೈನಿಂದಲೂ ಜನಸಾಗರ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.

ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ, ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿ ಉತ್ಸವವನ್ನು ನಡೆಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಒಂಬತ್ತು ದಿನಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿ ಮಾಡಲು, ಪ್ರತಿದಿನ ಅನೇಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ದೇವಿಯ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಂಡಿಕಾ ಯಾಗ, ಸಾಮೂಹಿಕ ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ ಮತ್ತು ಶ್ರೀ ದೇವಿ ದರ್ಶನ ಸೇವೆಯು "ಕಾಪು ಮರಿಯಮ್ಮ ತಾಯಿ"ಯ ಪವಿತ್ರ ಸ್ಥಳದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿದೆ. ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ೯ ದಿನಗಳು. ಶರತ್ಕಾಲ, ಆಶ್ವೀಜ ಮಾಸ, ಚಂದ್ರನ ತಿಂಗಳ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಅರ್ಧವನ್ನು 'ನವರಾತ್ರಿ' (ಒಂಬತ್ತು ರಾತ್ರಿಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ದಿನವನ್ನು 'ವಿದ್ಯಾ ದಶಮಿ' ಮತ್ತು 'ವಿಜಯ ದಶಮಿ' ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾತೆ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವ ಮತ್ತು ದೇವಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿ ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುವ ಕಾಲವನ್ನು-‘ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ನವರಾತ್ರಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ೯ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಶಕ್ತಿ ಮಂತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆವಾಹನ, ಆಸನ, ಪಾದ್ಯ, ಆಚಮನ, ಸ್ನಾನ, ವಸ್ತ್ರ, ಧೂಪ, ದೀಪ, ನೈವೇದ್ಯ, ಪ್ರದಕ್ಷಿಣೆ, ನಮಸ್ಕಾರ, ಷೋಡಶೋಪಚಾರಗಳಾದ ೯ ದಿನಗಳ ಕಾಲ ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದರೆ, ದೇವಿಯು ಪೂಜಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾಳೆ ಎಂಬುದು ಭಕ್ತರ ನಂಬಿಕೆ. ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಆಸೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಾರೆ. ಶ್ರೀ ಮಾರಿಯಮ್ಮನನ್ನು ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ "ಶ್ರೀ ದುರ್ಗಾ ದೇವಿ", "ಶ್ರೀ ಆರ್ಯ ದೇವಿ", "ಶ್ರೀ ಭಗವತಿ ದೇವಿ", "ಶ್ರೀ ಕುಮಾರಿ ದೇವಿ", "ಶ್ರೀ ಅಂಬಿಕಾ ದೇವಿ" "ಶ್ರೀ ಮಹಿಷಮರ್ಧಿನಿ ದೇವಿ" ಮತ್ತು "ಶ್ರೀ ಮೂಲ ದೇವಿ" ಎಂದು ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯು ಕರಾವಳಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಸ್ಥಳದ ಪ್ರಮುಖ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಭಕ್ತರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಜೀರ್ಣೋದ್ಧಾರ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೆದ್ದಾರಿ ೬೬ರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ "ಶ್ರೀ ಹೊಸಮಾರಿಗುಡಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಕಾಪು", ಮಾರಿಯಮ್ಮನ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿರುವ ಸಮಿತಿಯು ಸಭಾಂಗಣ, ಗರ್ಭಗುಡಿ ಮತ್ತು ಸುತ್ತುವರಿದ ಗೋಡೆಯನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಸಮಾಜದಿಂದ ತುಳಿತಕ್ಕೊಳಗಾದ ಅನೇಕರಿಗೆ ಕಾಪು ಮಾತೆ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ಅವರ ನಿಧಿಯಿಂದ ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸಂಘಗಳು, ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಆಯೋಜಿಸುವ ಸಮಾಜ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೂ ಸಹಕಾರ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ದೇವಾಲಯಗಳು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಸಾಮಾಜಿಕ-ಕಲ್ಯಾಣವನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿರಬೇಕು ಎಂಬ ಹಿರಿಯರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಸಹ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯ ವಿಧಿವಿಧಾನ

ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯ ನಂತರ ಮಂಗಳವಾರದಂದು “ಬೇಟೆ” (ದೇವಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗಿ ಅರ್ಪಿಸಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವ ವಸ್ತು) ಬಿಟ್ಟ ನಂತರ ಮಾರಿ ಪೂಜಾ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯನ ಸಂಕ್ರಾಂತಿಯು ಮಂಗಳವಾರ ಸಂಭವಿಸಿದರೆ, ಅದೇ ದಿನದಂದು ಈ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಿಂದೆ ಕುರಿಗಳನ್ನು ‘ಬೇಟೆ’ ಎಂದು ಅರ್ಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಈಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕುಂಬಳಕಾಯಿಯನ್ನು ‘ಬೇಟೆ’ ಎಂದು ಅರ್ಪಿಸಿ ಇದನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಕೋಟೆಯ ಸೇವಕರು (ಹವಾಲ್ದಾರರು), ಕುರುಬರು, ರಣ್ಯರು ಮತ್ತು ಇತರರು ಕೋಟೆ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮಾರಿಗುಡಿಗೆ ಹೂವು, ಹಿಂಗಾರ ಮತ್ತು ಕುಂಬಳಕಾಯಿಯನ್ನು ತರುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಉಚ್ಚಂಗಿ ಗುಡಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ನಂತರ, ಕುಂಬಳಕಾಯಿಯನ್ನು ಉತ್ತರದ ಬಾಗಿಲಿನ ಮೂಲಕ ಕುರಿ-ಕಾಯುವ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ನಂತರ, ಕುಂಬಳಕಾಯಿಯನ್ನು ಆ ಮನೆಯ ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ‘ಬೇಟೆ’ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ಬಿಟ್ಟ ಕುರಿಗಳನ್ನು (ಕುಂಬಳಕಾಯಿ) ಆ ಮನೆಯ ನಿವಾಸಿಗಳು ಸಂರಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಾರನೆಯ ದಿನ ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯ ದಿನದಂದು ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸುವ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ದೇವಿಯ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವ ‘ಮಾರ ಮುಹೂರ್ತ’ ನಡೆಯಲಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಬೀಚ್ ಮರವನ್ನು (ಹೊಂಗಾರಕ) ಆಚರಣೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕತ್ತರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮರದ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯ ದಿನದಂದು ಸಿದ್ಧವಾಗುವಂತೆ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯ ದಿನದಂದು ಸಿಂಹಾಸನ ಪೂಜೆ (ಗದ್ದಿಗೆ ಪೂಜೆ) ನಡೆಯಲಿದೆ. ಸ್ಥಳದ ಜನರು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಮೆರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಂಕರಿಸುವ ಚಿನ್ನದ ಆಭರಣಗಳನ್ನು ತರುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ದರ್ಶನ ಪಾತ್ರಿ, ಹವಾಲ್ದಾರರು, ಕುರುಬರು (ಕುರುಬರು) ಒಟ್ಟಾಗಿ ಮರದ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ, ಪೂಜಾ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ ದೇಗುಲಕ್ಕೆ ತರುತ್ತಾರೆ. ದೇಗುಲದ ಒಳಗೆ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ತರುವಾಗ, ತೊಳೆಯುವವರು ಅದರ ಮೇಲೆ ಅರಿಶಿನ ಮತ್ತು ಸಿಂಪಡಿನ ಮಿಶ್ರಣದ ಬಣ್ಣದ ನೀರನ್ನು ಸುರಿಯುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ, ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನದೊಳಗೆ ಸ್ವಸ್ತಿಕದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಇಟ್ಟು ಅಲಂಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ನಂತರ, ದರ್ಶನ ಸೇವೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ, 'ಬೇಟೆ ಜನರು' ಮೊದಲ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ (ದೇವತೆಗೆ ಅರ್ಪಿಸಿದ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಪಾನೀಯ). ಈ ಜನರು ನಂತರ ಕಡಲತೀರದ ಸಮೀಪವಿರುವ ಕುರಿಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿರುವ ಮತ್ತು ಸಿಂಹಾಸನವಿರುವ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಸಾದವನ್ನು ನೀಡಿ ಕುಂಬಳಕಾಯಿಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ ಮಾರಿಗುಡಿಗೆ ತರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಅದನ್ನು ಉಚ್ಚಂಗಿ ದೇಗುಲದ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿಯ ರಾಶಿಯ ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟು ಒಂದೇ ಏಟಿಗೆ ಕತ್ತರಿಸಿ ಹೆಸರಿಗಾಗಿ ಬಲಿಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅದರ ನಂತರ, ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಇರಿಸಲಾಗಿರುವ ಸಮುದ್ರತೀರಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನದ ಮೇಲೆ ಅಕ್ಕಿಯ ರಾಶಿಯನ್ನು ಬಿಡುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ, ಅರಮನೆಯ ಪೂಜೆಯನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ, ಉಚ್ಚಂಗಿಯನ್ನೂ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಪೂಜೆ ಹಾಗೂ ದರ್ಶನ ಸೇವೆ ನಡೆದು ಭಕ್ತರು ಮಾರಿಯಮ್ಮನ ಪ್ರಸಾದ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಂತರ ದೇವಿಯ ಮರದ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ರಣ್ಯರು, ಕೊರಗರು, ಹವಾಲ್ದಾರರು, ಕುರುಬರು ಸೇರಿ ದೇಗುಲದಿಂದ ಸುಮಾರು ೪ ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕಳತ್ತೂರಿನ ಚಂದ್ರನಗರದ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನಿಮಜ್ಜನ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಮಾರಿಪೂಜೆಯೊಂದಿಗೆ ಮುಕ್ತಾಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಶಕ್ತಿಯ ಪ್ರತಿಮೆಯಾದ ಮಾರಿಯಮ್ಮ ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿದ್ದು ಭಕ್ತರ ಇಷ್ಟಾರ್ಥಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವ ಮೂಲಕ ಬೆಳಗುತ್ತಾಳೆ. ತುಳುನಾಡಿನ ಏಳು ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಮಾರಿ ಪೂಜೆಯೂ ಒಂದು. ಪರ್ಯಾಯ, ಉಡುಪಿ. ಬಪ್ಪನಾಡು ಡೋಲು (ಜಾತ್ರೆ), ಮೂಲ್ಕಿ ಅರಸರ ಕಂಬಳ, ಕವತ್ತಾರು ಆಯನ, ಪಡುಬಿದ್ರಿಯ ಧರ್ಮಸ್ಥಳದ ದೀಪ ಮತ್ತು ಢಕ್ಕೆ ಬಲಿ ಇತರ ಆರು ಮಹತ್ವದ ಆಚರಣೆಗಳು.