ಶಂಬೂಕ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ರಾಮನು ಶಂಬೂಕನನ್ನು ಸಂಹರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಮೊಘಲ್ ಕಿರುಚಿತ್ರದ ಮೂಲಕ ರಾಮಾಯಣದ ವಿವರಣೆ.
Valmiki Ramayan I Gita Press Gorakhpur by MahaMuni
ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣ

ಶಂಬೂಕ (ಸಂಸ್ಕೃತ:शम्बूक, IAST : śambūka) ಎಂಬುದು ಒಂದು ಪ್ರಕ್ಷೇಪಿಸಿದ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ, ಇದು ಮೂಲ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವುದಿಲ್ಲ ಆದರೆ ನಂತರದ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ಉತ್ತರ ಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. [೧] [೨] [೩] ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಧರ್ಮವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿ ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ರಾಮನಿಂದ ಶೂದ್ರ ತಪಸ್ವಿಯಾದ ಶಂಬೂಕನನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲಾಯಿತು, ಇದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣನ ಮಗನ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಕೆಟ್ಟ ಕರ್ಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. [೪]

ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨] [೫] [೬] [೭] ಜೈನ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಶಂಬೂಕನ ಕಥೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವನು ಶೂರ್ಪನಖಿಯ ಮಗ. [೮]

ಕಥೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಈ ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಮನು ಅಯೋಧ್ಯೆಯನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಒಬ್ಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ನ್ಯಾಯಾಲಯವನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದನು ಮತ್ತು ರಾಮನ ದುರಾಡಳಿತದಿಂದ ತನ್ನ ಚಿಕ್ಕ ಮಗ ಸತ್ತನೆಂದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಹೇಳಿದನು. ರಾಮನು ತಕ್ಷಣವೇ ತನ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಮಂತ್ರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಭೆಯನ್ನು ಕರೆದು ಇದರ ಕಾರಣವನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿದನು. ತಪಸ್ಸಿನ ನಿಯಮದ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಿಂದ ಇದು ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ನಾರದ ಋಷಿ ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಿದರು. ಒಬ್ಬ ಶೂದ್ರನು ತಪಸ್ಸನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನೆಂದು ನಾರದನು ಅವನಿಗೆ ತಿಳಿಸಿದನು. ಹಾಗೂ ಅದು ತ್ರೇತಾಯುಗದಲ್ಲಿ ನಿಷೇಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಆದ್ದರಿಂದ ರಾಮನು ಶೂದ್ರನನ್ನು ಹುಡುಕಲು ಹೋದನು ಮತ್ತು ಶಂಬೂಕನು ತಪಸ್ಸು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡನು. ಶಂಬೂಕನು ಶೂದ್ರನೆಂದು ದೃಢಪಡಿಸಿದ ನಂತರ ರಾಮನು ಅವನನ್ನು ಕೊಂದನು. ದೇವರುಗಳು ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ರಾಮನನ್ನು ಶ್ಲಾಘಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಶೂದ್ರರಿಗೆ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಸ್ವರ್ಗವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಅನುಮತಿಸದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ರಾಮನನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಿದರು. ಬ್ರಾಹ್ಮಣನ ಮಗನೂ ಪುನರುತ್ಥಾನಗೊಂಡನು. [೨] [೬]

ಮನ್ನಣೆ[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ರವೀಂದ್ರನಾಥ ಟ್ಯಾಗೋರ್, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಮುಂತಾದ ಲೇಖಕರು ಶಂಬೂಕನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ನಂತರದ ಅವಧಿಯ ಪ್ರಕ್ಷೇಪಣ ಮತ್ತು ಸೃಷ್ಟಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೯] [೧೦] ಪುಷ್ಟಿಮಾರ್ಗ ವೈಷ್ಣವ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ರಾಮಾಯಣವು ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಶಬರಿಯಂತಹ ಇತರ ಶೂದ್ರರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಶಂಬೂಕನು ರಾಮನ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯಲು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಧರ್ಮವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಅವನ ಶಿರಚ್ಛೇದನಗೊಂಡಾಗ ಮೋಕ್ಷವನ್ನು ಪಡೆದನು. [೧೧] ಕನ್ನಡದ ಖ್ಯಾತ ಕವಿ ಕುವೆಂಪು, ಶೂದ್ರ ತಪಸ್ವಿ ಎಂಬ ತನ್ನ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ, ಶಂಬೂಕನನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಾಮನು ತನ್ನ ಕರ್ತವ್ಯವನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಂಬೂಕನನ್ನು ಧರ್ಮನಿಷ್ಠ ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧಾವಂತ ಋಷಿಯಾಗಿ ಶೋಷಣೆಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಬೇಕು ಎಂದು ತೋರಿಸಿದರು. ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಕಥೆಯನ್ನು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ವಿಮರ್ಶೆಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು.[೧೨]

ಜಾತಿ ನಿರ್ಮೂಲನೆ ಎಂಬ ತಮ್ಮ ಮೂಲ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬಿ. ಆರ್. ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಅವರು ವರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಟೀಕಿಸುತ್ತಾ ಶಂಬೂಕನ ಕಥೆಯನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜನರನ್ನು ನಾಲ್ಕು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ನಿಖರವಾಗಿ ವರ್ಗೀಕರಿಸುವುದು ಅಸಾಧ್ಯವೆಂದು ಅವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಪರಾಧಿಯನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸದ ಹೊರತು, ಪುರುಷರು ತಮ್ಮ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಅಂದರೆ ಇಡೀ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಕುಸಿಯುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ಅಂಬೇಡ್ಕರ್ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಮನು ಶಂಬೂಕನನ್ನು ಕೊಲ್ಲುವ ಮೂಲಕ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಪರಾಧ ನಡೆಯದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. [೧೩] [೧೪] [೧೫]

ಕೆ. ಆರ್. ರಾಜು ಶಂಬೂಕನ ಕಥೆಯನ್ನು ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ಮತ್ತು ದುರುದ್ದೇಶಪೂರಿತವಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕರೆದರು. [೧೬] ವಿದ್ವಾಂಸ ಎನ್. ಎಂ. ಚಕ್ರವರ್ತಿ, ಉತ್ತರಕಾಂಡವನ್ನು ಪ್ರಕ್ಷೇಪಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಶಂಬೂಕನ ಕಥೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅಸಮರ್ಥನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. [೧೭]

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

  1. ↑ Nadkarni, M. V. (2003). "Is Caste System Intrinsic to Hinduism? Demolishing a Myth". Economic and Political Weekly. 38 (45): 4783–4793. ISSN 2349-8846. JSTOR 4414252. Archived from the original on 12 November 2022. Retrieved 12 November 2022.
  2. ↑ ೨.೦ ೨.೧ ೨.೨ Paula Richman (2008). Ramayana Stories in Modern South India: An Anthology. Indiana University Press. p. 111. ISBN 978-0-253-21953-4. Archived from the original on 6 August 2020. Retrieved 27 April 2020.
  3. ↑ Indian Literature, Issues 213-218. Sahitya Akademi. p. 163.
  4. ↑ Government of Maharashtra, Nasik District Gazeteer: "History - Ancient Period". Archived from the original on 7 November 2006. Retrieved 2006-10-01. (text credited to Mahamahopadhyaya Dr. V. V. Mirashi)
  5. ↑ An Introduction to Eastern Ways of Thinking. Concept Publishing Company. p. 158. By now, it can be confirmly said the ' Uttarkand ' of Ramayana is an interpolation of quite later period
  6. ↑ ೬.೦ ೬.೧ Hari Prasad Shastri (1957). The Ramayana of Valmiki (in English). Vol. III - Yuddha Kanda and Uttara Kanda. Shanti Sadan. pp. 583–586. ISBN 978-0-8542-4048-7. OCLC 654387657. OL 8651428W.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  7. ↑ "Cantos LXXV-LXXVI (75-76)". Śrīmad Vālmīki-Rāmāyaṇa (in English and Sanskrit). Vol. Part III - Yuddha Kāṇḍa and Uttara Kāṇḍa (3 ed.). Gita Press. 1992. pp. 2130–2135. OCLC 27360288. Archived from the original on 5 April 2023. Retrieved 22 March 2023.{{cite book}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
  8. ↑ "Surpanakha's Shambuk". 18 June 2023.
  9. ↑ Gangeya Mukherji (29 November 2020). An Alternative Idea of India: Tagore and Vivekananda. Taylor & Francis. p. 83. ISBN 9781000083774.
  10. ↑ D. K. Misra; Shambhu Lal Doshi; C. M. Jain (1972). Gandhi and Social Order. Research Publications in Social Sciences. p. 14. ISBN 9780896843950. Archived from the original on 19 May 2022. Retrieved 19 May 2022. Mahatma Gandhi, on the other hand, has regarded this entire story as an interpolation
  11. ↑ Motiramji Sastri, Ramayan (in Gujarati) (Ahmedabad, 1961).
  12. ↑ 'M. Raghava, "The king and the protector of the devout" The Hindu (26 October 2004).
  13. ↑ B.R. Ambedkar (2020). Ambedkar's India. Sristhi Publishers & Distributors. p. 47. ISBN 9789387022898. Archived from the original on 1 May 2021. Retrieved 16 December 2020.
  14. ↑ Aishwary Kumar (2015). Radical Equality: Ambedkar, Gandhi, and the Risk of Democracy. Stanford University Press. p. 292. ISBN 9780804794268. Archived from the original on 1 May 2021. Retrieved 16 December 2020.
  15. ↑ Kurukundi Raghavendra Rao (1993). Babasaheb Ambedkar. Sahitya Akademi. p. 25. ISBN 9788172011529. Archived from the original on 1 May 2021. Retrieved 16 December 2020.
  16. ↑ Untouchability Affire Archived 5 April 2023[Date mismatch] ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., p.17, 1997
  17. ↑ Nadkarni, M. V. (2003). "Is Caste System Intrinsic to Hinduism? Demolishing a Myth". Economic and Political Weekly. 38 (45): 4783–4793. ISSN 2349-8846. JSTOR 4414252. Archived from the original on 12 November 2022. Retrieved 12 November 2022.
"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಶಂಬೂಕ&oldid=1192356" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ