ಗಂಗಾವತಿ
| ಗಂಗಾವತಿ | |
  ಗಂಗಾವತಿ
| |
| ರಾಜ್ಯ - ಜಿಲ್ಲೆ |
ಕರ್ನಾಟಕ - ಕೊಪ್ಪಳ |
| ನಿರ್ದೇಶಾಂಕಗಳು | |
| ವಿಸ್ತಾರ - ಎತ್ತರ |
16.53 km² - 406 ಮೀ. |
| ಸಮಯ ವಲಯ | IST (UTC+5:30) |
| ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2001) - ಸಾಂದ್ರತೆ |
93,249 - 5641.2/ಚದರ ಕಿ.ಮಿ. |
| ಕೋಡ್‍ಗಳು - ಪಿನ್ ಕೋಡ್ - ಎಸ್.ಟಿ.ಡಿ. - ವಾಹನ |
- 583 227 - +08533 - KA-37 |
ಗಂಗಾವತಿ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಗರ ಪುರಸಭೆ ಮತ್ತು ತಾಲ್ಲೂಕು. ಇದು ಕಲ್ಯಾಣ-ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಮತ್ತು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇದು ದೊಡ್ಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.
ಭೂಗೋಳ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾವತಿಯು ಸರಾಸರಿ ೪೦ ಮೀಟರ್ (೧೩೩೨ ಅಡಿ) ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ತುಂಗಭದ್ರಾ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕೊಪ್ಪಳದ ತಾಲೂಕಾಗಿದೆ (ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗ), ಇದು ಹಿಂದೆ ರಾಯಚೂರಿನ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು.
ಗಂಗಾವತಿ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತೆಂಟು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತಿಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತ ಗ್ರಾಮಗಳಿವೆ.[೧]
ಸಾರಿಗೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾವತಿ ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಉತ್ತಮ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ.
ರೈಲು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾವತಿಯು ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಗಂಗಾವತಿ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ) ಮತ್ತು ಇದು ಮಹಬೂಬ್‌ನಗರ-ಮುನಿರಾಬಾದ್ ರೈಲು ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾವತಿಯು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವಾಣಿಜ್ಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಭತ್ತದ ಬೆಳೆ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ಅಕ್ಕಿ ಉದ್ಯಮ ಸಕ್ಕರೆ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ.[೨] ಇಲ್ಲಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆ ಗಂಗಾವತಿ ಶುಗರ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಇದು ಗಂಗಾವತಿಯಿಂದ ೧೦ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಏಷ್ಯಾದ ಎರಡನೇ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸಕ್ಕರೆ ಕಾರ್ಖಾನೆ ಆಗಿದೆ.
ಶ್ರೀ ಹುಲಿಗೆಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ
ನಮ್ಮ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆಗಳ ಆರಾಧನೆಗೆ ಆಗ್ರಾಗಣ್ಯ ಸ್ಥಾನವಿದೆ. ಗ್ರಾಮದೇವತೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿಗಳು ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ವಿಶೇಷ ದೇವತೆಗಳು ತಮ್ಮ ಪವಾಡಗಳಿಂದಗಿಯೇ ಇಡೀ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ದೆಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರೆ. ಅಂತಹಃ ವಿಶಿಷ್ಟ ದೇವಿಯೇ ನಮ್ಮ ಹುಲಿಗೆಮ್ಮ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಪೌರಾಣಿಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪೌರಾಣಿಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ ಹುಲಿಗಿ. ಹುಲಿಗೇ ಅಥವಾ ಹುಲಿಗಿ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಈ ಪವಿತ್ರ ಪುಣ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಾಹಾ ಮಾತೆ ಶಕ್ತಿ ಸ್ವಾರೂಪಿಣಿಯಾದ ರೇಣುಕಾಂಬ ದೇವಿಯು ಹುಲಿಗೆಮ್ಮ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದಳೆ.
ಶ್ರೀ ಕ್ಷೇತ್ರ ಹುಲಿಗಿಯ ಕುರಿತಾಗಿ ಹಲವಾರು ಕುತೂಹಲ ಬರಿತ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ಒಂದೊಂದಾಗಿ ತಿಳಿಯುತ್ತ ಹೋಗೋಣ. ಕೊಪ್ಪಳ ತಾಲೂಕಿನ ಶ್ರೀ ಹುಲಿಗೆಮ್ಮ ದೇವಸ್ಥಾನ ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮುಖ ಶಕ್ತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ವಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕ ತೆಲಂಗಾಣ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ತಮಿಳುನಾಡಿನಿಂದ ಭಕ್ತಾದಿಗಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಆಗಮಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದ ಅದೆಷ್ಟೋ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಈ ದೇವತೆಯು ಮನೆದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದಾಳೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿಯು ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನದಿಯ ದಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಸೋಮೇಶ್ವರ ಲಿಂಗ ಇದೆ. ಈ ಲಿಂಗಕ್ಕೂ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಪುನಸ್ಕಾರ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.
ನಮ ಕನ್ನಡ ನಾಡಿನ ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಶಕ್ತಿ ದೇವತೆಗಳ ್ಮಖ್ಯೆ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]೨೦೧೧ರ ಭಾರತದ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಗಂಗಾವತಿಯು ೧೦೫೫೨೯ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಪುರುಷರು ೫೧% ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರು ೪೯% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಗಂಗಾವತಿಯು ಸರಾಸರಿ ೫೭% ಸಾಕ್ಷರತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿ ೫೯.೫% ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ: ಪುರುಷರ ಸಾಕ್ಷರತೆ ೬೭% ಮತ್ತು ಮಹಿಳಾ ಸಾಕ್ಷರತೆ ೪೮%. ಗಂಗಾವತಿಯಲ್ಲಿ ೧೫% ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೬ ವರ್ಷದೊಳಗಿನವರು.[೩]
ಹೆಗ್ಗುರುತುಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಗಂಗಾವತಿ ಬಳಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಗಮನಾರ್ಹ ಸ್ಥಳಗಳೆಂದರೆ ಹಂಪಿ, ಪಟ್ಟಣದ ನೈಋತ್ಯ ೧೪ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (೮.೭ ಮೈಲಿ)ಯಲ್ಲಿ ಯುಎನ್ಇಎಸ್‍ಸಿಓ ವಿಶ್ವ ಪರಂಪರೆಯ ತಾಣವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ವಿರೂಪಾಕ್ಷ ದೇವಾಲಯ, ಕನಕಗಿರಿ ಮತ್ತು ಆನೆಗುಂಡಿ ಗ್ರಾಮಗಳು ಮತ್ತು ನವ ಬೃಂದಾವನದಲ್ಲಿರುವ ಗುರುಗಳ ಸಮಾಧಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಹೇಮಗುಡ್ಡ ಗ್ರಾಮವು ೧೨ಕಿಲೋಮೀಟರ್ (೭.೫ ಮೈಲಿ) ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ೧೪ ನೇ ಶತಮಾನದ ಸುರಕ್ಷಿತ-ಧಾಮದ ಹೇಮಗುಡ್ಡ ಕೋಟೆಯ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ.
ಅಂಜನಾದ್ರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ರಾಮಾಯಣ ಎಂದ ತಕ್ಷಣ ನೆನಪಿಗೆ ಬರುವುದು ಶ್ರೀರಾಮಚಂದ್ರ ಸೀತಾಮಾತೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಹಾಗೂ ವೀರಶೂರ ಪರಾಕ್ರಮಿ ರಾಮನ ಬಂಟ ಎಂದು ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹನುಮಂತ. ಹನುಮಂತ ಜನಿಸಿದ ಈ ಅಂಜನಾದ್ರಿ ಪರ್ವತ ಒಂದು ಪಾವನ ಭೂಮಿ. ಇದು ಬರಿ ಊರಲ್ಲ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಗೆ ನೋಡಿದಷ್ಟು ಮುಗಿಯದ ವಿಸ್ಮಯ ತಾಣವು ಹೌದು. ಗತಕಾಲದ ವೈಭವವನ್ನು ಮತ್ತು ಹಲವು ನಂಬಿಕೆಗಳನ್ನು ಪೌರಾಣಿಕ ಘಟನೆಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಇರುವವರೆಗೂ ಶಾಂತಿಯ ತೋಟ. ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಸಿರಿವಂತಿಕೆ ತವರು ಈ ಅಂಜನಾದ್ರಿ ತವರು ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದಂತೆ ಸುತ್ತಲೂ ಹಚ್ಚ ಹಸಿರಿನಿಂದ ಸಂಪಾಗಿ ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಗಿಡ ಮರಗಳು ಮೈದುಂಬಿ ಹರಿಯುತ್ತಿರುವ ತುಂಗಭದ್ರ ಪವಿತ್ರ ದಡದ ಮೇಲೆ ತಲೆಯೆತ್ತಿ ನಿಂತಿದೆ ಈ ಅಂಜನಾದ್ರಿ ಪರ್ವತ. ನಿಜಕ್ಕೂ ಇಲ್ಲಿನ ಪರ್ವತ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಕಾಣುವುದೇ ನಯನ ಮನೋಹರ ಈ ಬೆಟ್ಟಗಳ ಸಾಲುಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಹೋದರೆ ನಮಗೆ ಕಾಣಿಸುವುದು ಹೇಮಗುಡ್ಡ ಪರ್ವತ ಮಾತಂಗಿ ಪರ್ವತ ಋಷಿಮುಕ ಪರ್ವತ ಹಾಗೂ ಅಂಜನೀ ಪರ್ವತ ಈ ಅಂಜನದ ಪರ್ವತ ನಮ್ಮ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ಒಂದು ಹೆಮ್ಮೆ ವಿಷಯ ಹಂದಿನಿಂದ ಹಿಂದಿನವರೆಗೂ ತನ್ನ ಪವಿತ್ರತೆಯನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿದೆ. ಅಂಜನಿ ಪರ್ವತ ಮೇಲೆ ನಿಂತು ನೋಡಿದರೆ ನಮಗೆ ಹೊಸ ಹಂಪಿ ಮತ್ತು ಹಳೆ ಹಂಪಿ ನಮಗೆ ನೋಡಲು ಸಿಗುತ್ತದೆ.
ಸಹ ನೋಡಿ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- ↑ "Reports of National Panchayat Directory: Village Panchayat Names of Ganavathi, Koppal, Karnataka". Ministry of Panchayati Raj, Government of India. Archived from the original on 2013-02-13.
- ↑ "Gangavathi City Municipal Council - ಗಂಗಾವತಿ ನಗರಸಭೆ". Archived from the original on 19 January 2012. Retrieved 9 March 2012.
- ↑ "Census of India 2001: Data from the 2001 Census, including cities, villages and towns (Provisional)". Census Commission of India. Archived from the original on 2004-06-16. Retrieved 2008-11-01.
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]- "Gangavathi City Municipal Council", Government of Karnataka
- "Gangavathi City Municipal Council" Archived 4 March 2016 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ., Government of Karnataka