ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌

Coordinates: 51°27′N 2°35′W / 51.450°N 2.583°W / 51.450; -2.583
ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
ಈ article the British city ಬಗ್ಗೆ. other uses ಗಾಗಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ (disambiguation) ನೋಡಿ.
Bristol
Unitary, City, Ceremonial county
A coat of arms, with a shield showing a sailing ship and a castle with maned lions on either side, surmounted by the helmet from a suit of arms and two hands holding a snake and scales of justice. The motto at the bottom is "Virtute et Industria"
Coat of Arms of the City Council
A map showing the location of Bristol in South West England.
Sovereign stateUnited Kingdom
Constituent countryEngland
RegionSouth West England
Ceremonial countyBristol
(County corporate)
Admin HQBristol
Royal Charter1155
County status1373
Government
 • TypeUnitary authority, City
 • Governing bodyBristol City Council
 • LeadershipLeader & Cabinet
 • ExecutiveLib Dem
 • MPsChris Skidmore (C)

Kerry McCarthy (L)
Charlotte Leslie (C)
Dawn Primarolo (L)

Stephen Williams (LD)
Area
 • Unitary, City, Ceremonial county೪೦ sq mi (೧೧೦ km2)
Elevation
[೧]
೩೬ ft (೧೧ m)
Population
 (ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:EnglishStatisticsYear)
 • Unitary, City, Ceremonial countyಟೆಂಪ್ಲೇಟು:EnglishDistrictPopulation (Ranked ೧೦th amongst English Districts / ೪೩rd amongst Ceremonial Counties)
 • Density೯೪೨೦/sq mi (೩,೬೩೯/km2)
 • Urban
೫,೮೭,೪೦೦ (೨,೦೦೬ ONS estimate)
 • Metro
೧೦,೦೬,೬೦೦ (LUZ೨,೦೦೯)
 • Ethnicity[೨]
೮೮.೮% White (೮೩.೫% White British)
೪.೨% S. Asian
೧.೯% Black
೨.೨% Mixed Race
೧.೯% E. Asian or Other
Time zoneUTC0 (GMT)
Postcode
BS
Area code0117
ISO 3166-2GB-BST
ONS code00HB
OS grid referenceST595726
NUTS 3UKK11
Websitebristol.gov.uk/
ಚಿತ್ರ:Bristol UK world wind.jpg
NASA ವರ್ಲ್ಡ್‌ ವಿಂಡ್‌ ಉಪಗ್ರಹದಿಂದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ವೆಸ್ಟರ್ಲಿಯ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಣ.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ /[unsupported input]ˈbrɪstəl/ ನೈಋತ್ಯ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ನಗರ, ಏಕೀಕೃತ ಆಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶ ಹಾಗೂ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಕೌಂಟಿಯಾಗಿದೆ. 2009ರಲ್ಲಿ, ಏಕೀಕೃತ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಅಂದಾಜು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 433,100ರಷ್ಟಿತ್ತು [೩] ಹಾಗೂ ಸುತ್ತಲಿರುವ ಬೃಹತ್‌ ನಗರ ವಲಯದಲ್ಲಿ 1,006,600 ನಿವಾಸಿಗಳು ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಆರನೆಯ ಹಾಗೂ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಎಂಟನೆಯ ಅತಿ ಜನನಿಬಿಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.[೪] ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳು‌ ಎನ್ನುವ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಇದೂ ಸಹ ಒಂದು ಹಾಗೂ ನೈಋತ್ಯ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತಿ ಜನನಿಬಿಡ ನಗರವಾಗಿದೆ.

1155ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ರಾಜಮನೆತನದ ಸನ್ನದು ಸ್ವೀಕರಿಸಿತು ಹಾಗೂ 1373ರಲ್ಲಿ ಕೌಂಟಿ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಹದಿಮೂರನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದ, ಅರ್ಧ ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಕಾಲ, ತೆರಿಗೆ ಸ್ವೀಕಾರದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ [೫] ಲಂಡನ್‌ ನಂತರ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್, ಯಾರ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ನಾರ್ವಿಚ್‌ಒಂದಿಗೆ‌ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೂರು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿತ್ತು. ನಂತರ, 18ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಪರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ ನಡೆದಾಗ ಲಿವರ್ಪೂಲ್‌, ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಂಚೆಸ್ಟರ್‌ ನಗರಗಳು ತ್ವರಿತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದವು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್ಸೆಟ್‌ ಮತ್ತು ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಷೈರ್‌ ಕೌಂಟಿಗಳಿವೆ. ಜೊತೆಗೆ ಅಗ್ನೇಯ ಹಾಗೂ ಉತ್ತರ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಬಾತ್‌ ಮತ್ತು ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್‌ ಎಂಬ ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಗರಗಳ ಸಮೀಪವಿದೆ. ನಗರವನ್ನು ಏವನ್‌ ನದಿಯ ತೀರದ ಸುತ್ತಲೂ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸೆವೆರ್ನ್‌ ನದೀಮುಖದಲ್ಲಿ ಬಹಳ ಕಿರಿದಾದ ಕಡಲತೀರವಿದೆ. ಇದು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆಯೊಳಗೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಈ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ, ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ನಗರದ ಆರಂಭಿಕ ದಿನಗಳಿಂದಲೂ ಇದರ ಏಳ್ಗೆಯು ಸಮುದ್ರದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ ಉದ್ದೇಶದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬಂದರು ಮೂಲತಃ ನಗರ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿತ್ತು. ನಂತರ ಇದನ್ನು ಏವನ್ಮೌತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸೆವರ್ನ್‌ ನದೀಮುಖಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ರಾಯಲ್‌ ಪೋರ್ಟ್‌ಬ್ಯುರಿ ಡಾಕ್‌ ನಗರದ ಗಡಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಬದಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಇನ್ನಷ್ಟು ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಿಕತೆಯು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಮಾಧ್ಯಮ, ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಮತ್ತು ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಉದ್ದಿಮೆಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ. ನಗರ ಕೇಂದ್ರದ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಪರಂಪರೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನಾಗಿ ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ.[೬] ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಇನ್ನೂ 34 ಇತರೆ ಜನನಿಬಿಡ ಸ್ಥಳಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ, ಪೆರು, ಕೆನಡಾ, ಜಮೈಕಾ ಮತ್ತು ಕೋಸ್ಟ ರಿಕಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿವೆ. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಹ ಬಹುಶಃ ಮೂಲ ನಗರದ ಹೆಸರನ್ನು ನೆನಪಿಸುತ್ತವೆ.[೭][೮]

ಇತಿಹಾಸ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಷೈರ್‌ಹ್ಯಾಂಪ್ಟನ್‌ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್‌ ಆನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಸುಮಾರು 60,000 ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಪುರಾತತ್ವ ಅವಶೇಷಗಳು ಪುರಾತನ ಶಿಲಾಯುಗದಿಂದಲೂ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದುದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷ್ಯ ಒದಗಿಸಿದೆ.[೯] ನಗರದ ಬಳಿ ಏವನ್‌ ಗಾರ್ಜ್‌ ಬದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಲೀ ವುಡ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ಡೌನ್‌ ಹಾಗೂ ಹೆನ್ಬರಿ ಹತ್ತಿರ ಕಿಂಗ್ವೆಸ್ಟನ್‌ ಹಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಬ್ಬಿಣ ಯುಗ ಕಾಲದ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲಿನ ಕೋಟೆಗಳಿವೆ.[೧೦] ರೋಮನ್‌ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಅಬೊನಾ ಎಂಬ ವಸಾಹತು ಸ್ಥಳವಿತ್ತು.[೧೧] ಈಗ ಸೀ ಮಿಲ್ಸ್ ಎಂದು ಹೆಸರುಪಡೆದಿರುವ ಇದು‌ ರೋಮನ್‌ ರಸ್ತೆಯ ಮೂಲಕ ಬಾತ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ವಸಾಹತು ಇಂದಿನ ಇನ್ಸ್‌ ಕೋರ್ಟ್‌ ಬಳಿಯಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದುದ್ದಕ್ಕೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ರೋಮನ್‌ ವಿಲ್ಲಾಗಳು ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ರೋಮನ್‌ ಕೋಟೆಗಳು ಮತ್ತು ವಸಾಹತುಗಳಿದ್ದವು.[೧೨] ಬ್ರಿಗ್‌ಸ್ಟೋ (Brycgstow) (ಹಳೆಯ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ. 'ಸೇತುವೆಯ ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳ' ಎಂದರ್ಥ) [೧೩] 11ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಿಂದಲೂ ಆಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು, ನಾರ್ಮನ್‌ ಜನರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ದಕ್ಷಿಣ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲೇ ಅತಿ ಭದ್ರ ಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು.[೧೪]

A yellow water taxi on the water between stone quaysides. The far bank has large buildings and in the distance is a three arch bridge.
ಬಂದರಿನುದ್ದಕ್ಕೂ ಹಾದುಹೋಗಿರುವ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸೇತುವೆ.

ಪಟ್ಟಣದ ಸುತ್ತುಗೊಡೆಯಾಚೆ, ಮೂಲ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸೇತುವೆ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ, ಫ್ರೋಮ್‌ ಮತ್ತು ಏವನ್‌ ನದಿಗಳ ಮೂಲ ಸಂಗಮ ಸ್ಥಳದ ಸುತ್ತಲ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲೇ ಈ ಬಂದರು 11ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಲಾರಂಭಿಸಿತು.[೧೫] 12ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರಾಗಿತ್ತು. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಜತೆ ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ನ ವ್ಯಾಪಾರದ ಬಹಳಷ್ಟು ಭಾಗವನ್ನು ಈ ಬಂದರು ನಿಭಾಯಿಸಿತು. 1247ರಲ್ಲಿ, ಹೊಸ ಕಲ್ಲಿನ ಸೇತುವೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. 1760ರ ದಶಕದ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಈ ಕಲ್ಲಿನ ಸೇತುವೆ ಬದಲಿಗೆ ಪ್ರಸಕ್ತದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸೇತುವೆ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.[೧೬] ಈ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲ ಹೊರವಲಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡು 1373ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅರ್ಹತೆಯಲ್ಲೇ ಒಂದು ಕೌಂಟಿಯೆಂದೆನಿಸಿತು.[೧೭] ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು. ಹಲವು ಸಾಗರೋತ್ತರ ಯಾತ್ರೆಗಳಿಗೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಆರಂಭ ಸ್ಥಳವಾಗಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ 1497ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್‌ ಕೆಬಟ್‌ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಶೋಧನಾ ಯಾತ್ರೆ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಿಂದಲೇ.[೧೮]

A stone built Victorian Gothic building with two square towers and a central arched entrance underneath a circular ornate window. A Victorian street lamp stands in front of the building and on the right part of a leafless tree, with blues skies behind.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಇಗರ್ಜಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಮುಂಭಾಗ

14ನೆಯ ಶತಮಾನದೊಳಗೆ, ಲಂಡನ್‌ ನಂತರ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಯಾರ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ನಾರ್ವಿಚ್‌ ನಗರಗಳೊಂದಿಗೆ, ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೂರು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಮಧ್ಯಯುಗೀಯ ಪಟ್ಟಣಗಳಾಗಿದ್ದವು. 1348-49 ಇಸವಿಯ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ಡೆತ್‌ ಸಂಭವಿಸುವ ಮುನ್ನ ಇಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 15,000-20,000 ನಿವಾಸಿಗಳಿದ್ದರು.[೧೯] ಪ್ಲೇಗ್‌ ರೋಗ ಸಂಭವಿಸಿದ ಕಾರಣ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಸ್ಥಗಿತ ಕಂಡಿತು. 15ನೆಯ ಮತ್ತು 16ನೆಯ ಶತಮಾನಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 10,000-12,000ರ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಡಯಸೀಸ್‌ನ್ನು 1542ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.[೨೦] ರಾಬರ್ಟ್‌ ಫಿಟ್ಜ್‌ಹಾರ್ಡಿಂಗ್‌ 1140ರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಮುಂಚಿನಸೇಂಟ್‌ ಆಗಸ್ಟೀನ್‌ ಅಬ್ಬೆಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪ್ರಧಾನ ಇಗರ್ಜಿಯಾಯಿತು.[೨೧] ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ, ಪಟ್ಟಣವು ನಗರ ಎಂದು ಸ್ಥಾನಮಾನಪಡೆಯುವುದಕ್ಕೆ ಇದು ಸಮನಾಗಿದೆ. 1640ರ ದಶಕದ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಯಲಿಸ್ಟ್‌ ಸೇನಾ ಪಡೆಯು, ರಾಯಲ್‌ ಫೊರ್ಟ್‌ ಎಂಬ ನಗರದ ಕೊನೆಯ ಸಂಸದೀಯ ಭದ್ರಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿ ಜಯಿಸಿದ ನಂತರ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ್ನು ಕೈವಶ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು.[೨೨]

17ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌‍‌ನ ಅಮೆರಿಕನ್ ವಸಾಹತುಗಳ ಹೆಚ್ಚಳ ಹಾಗೂ 18ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಆಫ್ರಿಕನ್ನರನ್ನು ಗುಲಾಮಗಿರಿಗಾಗಿ ಅಮೆರಿಕಕ್ಕೆ ಸಾಗಿಸಲು ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಪಾಲಿನ ತ್ವರಿತ ವಿಸ್ತರಣೆಯೊಂದಿಗೆ, ಪುನರ್ನವೀಕೃತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಯಿತು. ಲಿವರ್ಪೂಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಹ ತ್ರಿಕೋನೀಯ ವಹಿವಾಟಿನ ಕೇಂದ್ರವಾಯಿತು. ಈ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ತಯಾರಿಸಲಾದ ಸರಕನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಆಫ್ರಿಕಾಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳನ್ನು ಆಫ್ರಿಕನ್ನರಿಗಾಗಿ ವಿನಿಮಯ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ನಂತರ ಎರಡನೇ ಹಂತ ಅಥವಾ ಮಧ್ಯಾವಧಿ ಸಾಗಣೆಯಲ್ಲಿ ಆಫ್ರಿಕನ್‌ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದವರನ್ನು ಕ್ರೂರ ಸ್ಥಿತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ಸಾಗರದಾಚೆ ಸಾಗಿಸಲಾಯಿತು.[೨೩] ತ್ರಿಕೋನೀಯ ವಹಿವಾಟಿನ ಮೂರನೆಯ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ಸಕ್ಕರೆ, ತಂಬಾಕು, ಬೆಲ್ಲದ ಮದ್ಯ, ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿಯಂತಹ [೨೩] ತೋಟದ ಉತ್ಪಾದನೆಗಳನ್ನು ಒಯ್ದು ತರಲಾಯಿತು. ಜೊತೆಗೆ, ಕಡಿಮೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಗುಲಾಮರನ್ನೂ ಸಹ ಕರೆತಂದು, ಶ್ರೀಮಂತರ ಮನೆಗಳಿಗೆ ಮನೆಯಾಳುಗಳನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೆಲವು ಗುಲಾಮರು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪಡೆದದ್ದೂ ಉಂಟು.[೨೪] 1700ರಿಂದ 1807ರ ವರೆಗೆ, ಗುಲಾಮರ ವಹಿವಾಟು ಉತ್ತುಂಗದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 2,000ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗುಲಾಮರ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ಆಫ್ರಿಕಾದಿಂದ ಅಂದಾಜು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅರ್ಧ ದಶಲಕ್ಷದಷ್ಟು ಜನರನ್ನು ಅಮೆರಿಕಾಗೆ ಸಾಗಿಸಿ ಗುಲಾಮಗಿರಿಗೆ ಒಡ್ಡಲಾಯಿತು.[೨೫] ಸೆವೆನ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಪಥಿಕಗೃಹವು ಇಂದಿಗೂ ಇದೆ.[೨೬] ಗುಲಾಮಗಿರಿ ರದ್ದತಿವಾದಿ ಥಾಮಸ್‌ ಕ್ಲಾರ್ಕ್ಸನ್‌ ಇಲ್ಲಿ ಗುಲಾಮ ವಹಿವಾಟಿನ ಕುರಿತು ಮಾಹಿತಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದನು.

An engraving showing at the top a sailing ship and paddle steamer in a harbour, with sheds and a church spire. On either side arched gateways, all above a scroll with the word "Bristol". Below a street scene showing pedestrians and a horse drawn carriage outside a large ornate building with a colonnade and arched windows above. A grand staircase with two figures ascending and other figures on a balcony. A caption reading "Exterior, Colston Hall" and Staircase, Colston Hall". Below, two street scenes and a view of a large stone building with flying buttresses and a square tower, with the caption "Bristol cathedral". At the bottom views of a church interior, a cloister with a man mowing grass and archways with two men in conversation.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸುತ್ತಲಿನ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ 1873ರ ಇಸವಿಯ ಕೆತ್ತನೆ.

ಹದಿನೈದನೆಯ ಶತಮಾನದಿಂದಲೂ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಬೆಸ್ತರು ನ್ಯೂಫೌಂಡ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದ್ದರು.[೨೭] ಹದಿನೇಳನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅವರು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಫೌಂಡ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲೇ ಖಾಯಂ ಆಗಿ ಬೀಡುಬಿಟ್ಟು, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ಸ್‌ ಹೋಪ್‌ ಮತ್ತು ಕೂಪರ್ಸ್‌ ಕೋವ್‌ನಲ್ಲಿ ವಸಾಹತು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ದೃಢ ಕಡಲ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ್ದು, ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಡಲ ಸುರಕ್ಷೆಯು ಪ್ರಮುಖ ವಿಚಾರವಾಗಿತ್ತು. ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, 'ನಾವಿಕನ ಮಿತ್ರ' ಸ್ಯಾಮುಯಲ್‌ ಪ್ಲಿಮ್ಸಾಲ್‌ ಸಾಗರಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತಗೊಳಿಸಲು ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸಿದನು. ಹಡಗುಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಸರಕು ತುಂಬಿಸಿರುವುದನ್ನು ನೋಡಿ ಆತನಿಗೆ ಆಘಾತವಾಗಿತ್ತು. ಹಡಗುಗಳಿಗೆ ಪ್ಲಿಮ್ಸಾಲ್‌ ಗೆರೆ ( ಸರಕುಹಡಗಿನ ಮೇಲೆ ಹಾಕುವ ಗುರುತಿನ ಗೆರೆ) ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿ ಹಾಕಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಫಲನಾದ.[೨೮]

1760ರ ಸುಮಾರಿಗೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್‌ ನಗರದಿಂದ ಪೈಪೋಟಿ, 1793ರಲ್ಲಿ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ ಜೊತೆಗಿನ ಯುದ್ಧದಿಂದ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತಗೊಂಡ ಕಡಲ ವಾಣಿಜ್ಯ ಹಾಗೂ 1807ರಲ್ಲಿ ರದ್ದಾದ ಗುಲಾಮ ಪ್ಯಾಪಾರದಿಂದಾಗಿ, ಉತ್ತರ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟ್‌ ಮಿಡ್ಲೆಂಡ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ನೂತನ ತಯಾರಿಕಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸರಿಸಮನಾಗಿ ಹೆಜ್ಜೆಹಾಕಲು ನಗರವು ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಬಹಳಷ್ಟು ಉಬ್ಬರವಿಳಿತದ ಏವನ್‌ ಗಾರ್ಜ್‌ನುದ್ದಕ್ಕೂ ಇರುವ ಹಾದಿಯು ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಬಂದರನ್ನು ಬಹಳ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿಸಿತು. ಆದರೆ ವಿಲಿಯಮ್‌ ಜೆಸೊಪ್‌ ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ, 1804-09ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌ ವಿಫಲವಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಹೊರೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ವೆಚ್ಚದಿಂದಾಗಿ ಮಿತಿಮೀರಿದ ಬಂದರು ಬಾಕಿಗಳಿಗೆ ದಾರಿ ಕಲ್ಪಿಸಿತು.[೨೯] ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, 1801ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 66,000 ಇದ್ದದ್ದು, 19ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಐದು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಹೊಸ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಮತ್ತು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಹೊಸ ವಾಣಿಜ್ಯಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾದವು.[೩೦] ಇದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿಕ್ಟೋರಿಯನ್‌ ಇಂಜಿನಿಯರ್‌ ಇಸಾಂಬಾರ್ಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ ಬ್ರೂನೆಲ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಇವರು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ ಪ್ಯಾಡಿಂಗ್ಟನ್‌ ನಡುವಣ ಗ್ರೇಟ್‌ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ರೇಲ್ವೆ, ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಗ್ರೇಟ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಮತ್ತು ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಗ್ರೇಟ್‌ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಎಂಬ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್-ನಿರ್ಮಿತ ಸಾಗರಗಮ್ಯ ಎರಡು ಹಬೆ-ಚಾಲಿತ ಹಡಗುಗಳು ಹಾಗೂ ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ತೂಗುಸೇತುವೆ ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ್ದರು. 1739ರಲ್ಲಿ ಜಾನ್‌ ವೆಸ್ಲೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ರೂಮ್‌ ಎಂಬ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮೆಥಡಿಸ್ಟ್‌ ಖಾಸಗಿ ಇಗರ್ಜಿ (ಚ್ಯಾಪೆಲ್) ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. 1793 [೩೧] ಮತ್ತು 1831ರಲ್ಲಿ ಗಲಭೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದವು. ಮೊದಲಿನ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ತೂಗುಸೇತುವೆ ಬಳಸಲು ನೀಡಬೇಕಾದ ಸುಂಕ ಜಾರಿಗೊಳಿಸುವ ಕಾಯಿದೆಯ ನವೀಕರಣದ ವಿರುದ್ಧ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಸುಧಾರಣಾ ಮಸೂದೆಯ ತಿರಸ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಎರಡನೆಯದು ಗಲಭೆಗಳಾದವು.[೩೨]

An old ordnance survey map of Bristol, showing roads, railways, rivers and contours.
1946ರ ಇಸವಿಯ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಕ್ಷೆ

ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಲುಫ್ಟ್‌ವಾಫ್‌ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ನಗರ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ತೀವ್ರ ಹಾನಿಯಾಯಿತು.[೩೩] ಸೇತುವೆ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯ ಹತ್ತಿರವಿರುವ ಮೂಲ ಕೇಂದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಕ್ಷೇತ್ರವು ಇಂದು ಒಂದು ಸ್ಮಾರಕ ಉದ್ಯಾನವನವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್‌ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಳಾದ ಎರಡು ಇಗರ್ಜಿಗಳು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯ ಕೆಲ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ, ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾದ ಸೇಂಟ್‌ ನಿಕಾಲಸ್‌ ಎಂಬ ಮತ್ತೊಂದು ಇಗರ್ಜಿಯನ್ನು ಪುನಃ ನಿರ್ಮಿಸಿ, ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯವಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಗಿದೆ.ಸೇಂಟ್‌ ಮೇರಿ ರೆಡ್‌ಕ್ಲಿಫ್‌ನ ಎತ್ತರದ ದೇವಪೀಠಕ್ಕಾಗಿ ವಿಲಿಯಮ್‌ ಹೊಗರ್ಥ್‌ 1756ರಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಮೂರಂಕಣ ಕಲಾಕೃತಿಯು ಇದರಲ್ಲಿದೆ. ಸುಮಾರು 1760ರಲ್ಲಿ ನೆಲಸಮವಾದ ನಗರದ ಗೋಡೆಗಳ ಲಾಫರ್ಡ್ಸ್‌ ದ್ವಾರದಿಂದ ಪಡೆದ ಆರ್ನೋಸ್ ಕೊರ್ಟ್‌ ಟ್ರಯಂಫಲ್‌ ಆರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ಮೊದಲನೆಯ ಕಿಂಗ್‌ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಹಾಗೂ ಮೂರನೆಯ ಕಿಂಗ್‌ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ರ ಪ್ರತಿಮೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿ ಈ ಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯದಲ್ಲಿಡಲಾಗಿದೆ. ಜೊತೆಗೆ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕ್ಯಾಸ್ಲ್‌ನ ಶಿಲ್ಪಿ ರಾಬರ್ಟ್‌, ಹಾಗೂ ನಗರದ ಕೋಟೆಯ ಗೋಡೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಪಕ ಕೂಟೆನ್ಸಸ್‌ನ ಬಿಷಪ್‌ ಜಿಯೊಫ್ರಿ ಡಿ ಮಾಂಟ್‌‌ಬ್ರೇರನ್ನು ನಿರೂಪಿಸುವ 13ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಡಲಾಗಿದೆ.[೩೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರ ಕೇಂದ್ರದ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ, ಕಡಿಮೆ ವೆಚ್ಚದ 1960ರ ದಶಕದ ಕಾಲಾವಧಿಯ ಗಗನಚುಂಬಿ ವಸತಿ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಬಳಕೆ, ಬ್ರೂಟಲಿಸ್ಟ್ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿ ಹಾಗೂ ರಸ್ತೆಯ ವಿಸ್ತರಣೆ ಕಾರ್ಯಗಳ ಲಕ್ಷಣಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದವು. 1980ರ ದಶಕದ ಕಾಲಾವಧಿಯಿಂದಲೂ, ಕೆಲವು ಮುಖ್ಯರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಿದ್ದರಿಂದ ಒಂದು ಹೊಸ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದೆ. ಜಾರ್ಜಿಯನ್‌ ಯುಗದ ಕ್ವೀನ್ಸ್‌ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ ಮತ್ತು ಪೋರ್ಟ್‌ಲೆಂಡ್‌ ಸ್ಕ್ವೇರ್ಗಳ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆ, ಬ್ರಾಡ್ಮೀಡ್‌ ವ್ಯಾಪಾರ ಪ್ರದೇಶದ ಪುನಶ್ಚೇತನ ಮತ್ತು ನಗರ ಕೇಂದ್ರದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಯುದ್ಧನಂತರದ ಗೋಪುರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದನ್ನು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.[೩೫]

ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ನಗರದಿಂದ 7 miles (11.3 km) ಪ್ರವಾಹ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ, ಏವನ್ಮೌತ್‌ ಡಾಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್‌ ಪೊರ್ಟ್‌ಬ್ಯೂರಿ ಡಾಕ್‌‌ಗೆ ಸೇರಿದ ಧಕ್ಕೆ(ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ)ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ ಪ್ರದೇಶದ ('ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌') ಪುನರಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದೆ. ಆದರೂ, ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳ ಮುಂದುವರಿದ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಅಪಾಯದಲ್ಲಿತ್ತು, ಏಕೆಂದರೆ ಇದನ್ನು ಆಸ್ತಿಪಾಸ್ತಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುವ ಬದಲಾಗಿ ಒಂದು ಪರಿತ್ಯಕ್ತ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಸ್ಥಳ ಎಂದು ಭಾವಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೂ, 1996ರಲ್ಲಿ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳ ಸುತ್ತಮುತ್ತಲೂ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಸೀನ ಆಯೋಜನೆಯಿಂದಾಗಿ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಯ ಪ್ರದೇಶವು ತನ್ನ ಹೊಸ ವಿರಾಮ ಸ್ಥಳದ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಗರದ ಮುಖ್ಯಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ದೃಢಪಟ್ಟಿತು.[೩೬]

ಆಡಳಿತ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
A large brick building, built in a shallow curve, with a central porch. In front of that a pool and a water fountain. Autumn trees on the right and a blue sky with some clouds above.
ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಸ್ಥಾನವಾದ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಹೌಸ್‌
A tall church spire over a quayside with wooden sheds and boats covered with tarpaulins. In front of these on the water a twin masted sailing boat and a narrowboat
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸೇಂಟ್‌ ಮೇರಿ ರೆಡ್‌ಕ್ಲಿಫ್‌ ಇಗರ್ಜಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲೋಟಿಂಗ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್(ನಗರಸಭೆ) 35 ನಗರವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ 70 ಜನ ಕೌನ್ಸಿಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿ ನಗರವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಇಬ್ಬರು ಕೌನ್ಸಿಲರುಗಳ ಮೂಲಕ ಮೂರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಆಯ್ಕೆಯಾಗುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಸದಸ್ಯರ ಅವಧಿ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷ. ಯಾವುದೇ ನಗರವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಕೌನ್ಸಿಲರುಗಳು ಒಂದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣೆಗೆ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ. ಇದರ ಫಲವಾಗಿ, ನಗರವಿಭಾಗಗಳ ಪೈಕಿ ಮೂರನೇ ಎರಡಷ್ಟು ಪ್ರತಿ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೌನ್ಸಿಲರುಗಳು ಚುನಾಯಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ.[೩೭] ಕೌನ್ಸಿಲ್ಯು ಬಹಳ ದೀರ್ಘಕಾಲದಿಂದ ಲೇಬರ್‌ ಪಾರ್ಟಿಯ ಪ್ರಾಬಲ್ಯದಿಂದ ಕೂಡಿದೆ. ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಲಿಬರಲ್‌ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್ಸ್‌ ಬಲಿಷ್ಠರಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ. 2005ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದು ದೊಡ್ಡ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಯಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪಮತದ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿತು. 2007ರಲ್ಲಿ, ಲೇಬರ್‌ ಮತ್ತು ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್‌ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೈತ್ರಿಕೂಟವು ಜತೆಗೂಡಿ ಲಿಬರಲ್‌ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್ ಪಕ್ಷವನ್ನು ‌ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪರಾಭವಗೊಳಿಸಿದ ಫಲವಾಗಿ, ಲೇಬರ್‌ ಪಕ್ಷವು ಅಲ್ಪಬಹುಮತದಲ್ಲಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿತು ಹಾಗು ಹೆಲೆನ್‌ ಹಾಲೆಂಡ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದರು.[೩೮] 2009ರ ಫೆಬ್ರವರಿ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ಲೇಬರ್‌ ಪಕ್ಷವು ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿತು. ಲಿಬರಲ್‌ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಪಕ್ಷವು ತಮ್ಮದೇ ಅಲ್ಪ ಬಹುಮತದೊಂದಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿತು.[೩೯] 2009ರ ಜೂನ್‌ 4ರಂದು ನಡೆದ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಲಿಬರಲ್ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ಗಳು ನಾಲ್ಕು ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಜಯಗಳಿಸಿ, ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಯ ಮೇಲೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹೊಂದಿತು.[೪೦] ಲಿಬರಲ್‌ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲರ್ ಕ್ರಿಸ್‌ ಡೇವಿಸ್‌ ನಗರದ ಮಹಾಪೌರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.[೪೧]

ಹೌಸ್‌ ಆಫ್‌ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ನೆರೆಹೊರೆಯ ಆಡಳಿತಗಳ ಗಡಿಯಾಚೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿವೆ. ನಗರವು - ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪಶ್ಚಿಮ, ಪೂರ್ವ, ದಕ್ಷಿಣ, ವಾಯವ್ಯ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಸ್‌ವುಡ್ಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆಯಾಗಿದೆ. ನಾರ್ಥ್‌ವಾನ್‌ ಸಹ ಕೆಲವು ಹೊರವಲಯಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಆಡಳಿತದ ಕೌಂಟಿಯ ಯಾವುದೇ ಅಂಗವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿಲ್ಲ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 2010ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಕೌಂಟಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಗಡಿಗಳನ್ನು ಮರುಹೊಂದಿಸಲಾಯಿತು. ಕಿಂಗ್ಸ್‌ವುಡ್ ಇಂದು ಯಾವುದೇ ಕೌಂಟಿಯನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿಲ್ಲ. ಜೊತೆಗೆ ನೂತನ ಫಿಲ್ಟನ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಡ್ಲೆ ಸ್ಟೋಕ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರವು ದಕ್ಷಿಣ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಷೈರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹೊರವಲಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಸಂಸದ್‌ ಸದಸ್ಯ(MPs)ರ ಪೈಕಿ ಇಬ್ಬರು ಲೇಬರ್‌, ಒಬ್ಬ ಲಿಬರಲ್‌ ಡೆಮೊಕ್ರ್ಯಾಟ್‌ ಹಾಗೂ ಮೂವರು ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್‌ ಪಕ್ಷದ ಸದಸ್ಯರಿದ್ದಾರೆ.[೪೨]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಸಕ್ರಿಯತೆಯ ಸಂಪ್ರದಾಯವಿದೆ. ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 1774ರಿಂದ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದ ಎಡ್ಮಂಡ್‌ ಬರ್ಕ್‌ ತಾವು ತಮ್ಮ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ರಕ್ಷಣೆಯ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಮೊದಲಿಗೆ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದು ಹೆಸರು ಪಡೆದಿದೆ. ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪರ ಹೋರಾಟಗಾರ್ತಿ ಎಮೆಲಿನ್‌ ಪೆಥಿಕ್‌-ಲಾರೆನ್ಸ್‌ (1867–1954) ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು. ಹಿರಿಯ ಎಡ-ಪಂಥೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ ಟೊನಿ ಬೆನ್‌ ಅಗ್ನೇಯ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಸಂಸತ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು 1950ರಿಂದ 1983ರ ತನಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಮ್ನಿಬಸ್‌ ಕಂಪನಿ ಕಪ್ಪು ವರ್ಣೀಯ ಬಸ್‌ ಚಾಲಕರು ಮತ್ತು ನಿರ್ವಾಹಕರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿ, 1963ರಲ್ಲಿ ನಗರದ ಬಸ್‌ಗಳ ಬಹಿಷ್ಕಾರ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. 

 ಈ ಬಹಿಷ್ಕಾರದಿಂದಾಗಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಾಂಗೀಯತೆ ಸಂಬಂಧ ಕಾಯಿದೆಯನ್ನು 1965ರಲ್ಲಿ ರೂಪಿಸಿ ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು.[೪೩]

ನಗರದಲ್ಲಿ 1980ರ ದಶಕದಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಗಲಭೆ ಸಂಭವಿಸಿತು. ಸೇಂಟ್ ಪಾಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ, ಬಹಳಷ್ಟು ಆಫ್ರಿಕಾ-ಕೆರಿಬಿಯನ್‌ ಮೂಲದ ಜನರ ಗುಂಪು ವರ್ಣಭೇದ ನೀತಿ, ಪೊಲೀಸ್‌ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗತಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿ ದಂಗೆಯೆದ್ದಿತು. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಗಲಭೆಗಳು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಉದ್ದಗಲಕ್ಕೂ ಹಬ್ಬಿತು. 2005ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರಕ್ಕೆ ಫೇರ್‌ಟ್ರೇಡ್‌ ಸಿಟಿ ಎಂಬ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿದಾಗನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ವಹಿವಾಟು ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಸ್ಥಳೀಯ ಬೆಂಬಲಕ್ಕೆ ಮನ್ನಣೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.[೪೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ನಗರವು ಮಧ್ಯಯುಗದ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ಕೌಂಟಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿರುವುದು ಅಸಾಮಾನ್ಯ ವಿಚಾರವಾಗಿದೆ. ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ನಂತಹ ಹೊರವಲಯ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರಲು ಕೌಂಟಿಯನ್ನು 1835ರಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಯಿತು. 1889ರಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೌಂಟಿ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಉಕ್ತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿ.[೧೭] ಆದರೂ, 1974ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1ರಂದು, ಅಲ್ಪಕಾಲಿಕ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಏವನ್‌ ಕೌಂಟಿಯ ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತದ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಯಿತು.[೪೫] 1996ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1ರಂದು, ಏವನ್‌ ಕೌಂಟಿಯನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ತನ್ನ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಕೌಂಟಿ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಪುನಃ ಪಡೆದು, ಏಕೀಕೃತ ಅಧಿಕಾರವಾಯಿತು.[೪೬]

ಭೂಗೋಳ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಡಿರೇಖೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Suspension bridge between two brick built towers, over a wooded gorge, showing mud and water at the bottom. In the distance are hills.
ಬ್ರುನೆಲ್‌ರ ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ತೂಗುಸೇತುವೆ.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಗಡಿರೇಖೆಗಳನ್ನು ವಿವಿಧ ರೀತಿಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಗಡಿಗಳು ನಗರವನ್ನು, ವರ್ಧಿತ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಥವಾ ವ್ಯಾಪಕ ಗ್ರೇಟರ್ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ನಿರೂಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆಯೇ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಗಡಿಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಗಡಿಯೆಂಬುದು ನಗರದ ಅತಿ ಸಂಕುಚಿತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ಎನ್ನಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇದು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಸೆವೆರ್ನ್‌ ನದಿಮುಖದ ದೂರಪ್ರದೇಶದವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಆದರೆ ಸ್ಟೀಪ್‌ ಹೊಮ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ಲ್ಯಾಟ್‌ ಹೊಮ್‌ ದ್ವೀಪಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿಲ್ಲ.[೪೭] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶಶಾಸ್ತ್ರ ಕಾರ್ಯಾಲಯವು (ONS) ಸ್ವಲ್ಪಮಟ್ಟಿಗೆ ಸಂಕುಚಿತ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ನೀಡಿದೆ. ಗಡಿಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ, ಆದರೆ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಗಡಿಯೊಳಗಿರದ ವರ್ಧಿಸಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವ್ಹಿಟ್‌ಚರ್ಚ್‌ ಗ್ರಾಮ, ಫಿಲ್ಟನ್‌, ಪ್ಯಾಚ್ವೇ, ಬ್ರಾಡ್ಲೆ ಸ್ಟೋಕ್‌ನಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಗಡಿಯೊಳಗೆ ವರ್ಧಿಸಿರದ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಇದು ಹೊರತಾಗಿದೆ.[೪೮] ONS (ಒಎನ್‌ಎಸ್‌) 'ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರ ಪ್ರದೇಶ' ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸಹ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಕಿಂಗ್ಸ್‌ವುಡ್‌, ಮ್ಯಾಂಗಾಟ್ಸ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ಸ್ಟೋಕ್‌ ಜಿಫರ್ಡ್‌, ವಿಂಟರ್ಬೊರ್ನ್‌, ಫ್ರ್ಯಾಂಪ್ಟನ್‌ ಕಾಟರೆಲ್‌, ಅಮಂಡ್ಸ್‌ಬ್ಯೂರಿ ಹಾಗೂ ಈಸ್ಟನ್‌-ಇನ್‌-ಗಾರ್ಡನೊ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಈ ಗಡಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿವೆ.[೪೯] ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಸರ್ಕಾರದ ನೈಋತ್ಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯವು [೫೦] ಬಳಸುವ 'ಗ್ರೇಟರ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್'‌ ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಗರ ಹಾಗೂ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಸ್ಥಳೀಯ ಆಡಳಿತಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.(ಬಾತ್‌ ಮತ್ತು ಈಶಾನ್ಯ ಸಾಮರ್ಸೆಟ್‌, ಉತ್ತರ ಸಾಮರ್ಸೆಟ್‌ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್‌ಷೈರ್‌) . ಈ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮುಂಚಿನ ಏವನ್‌ ಪ್ರದೇಶ ಅಥವಾ ವೆಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

River flowing though a steep sided valley. In the distance is a suspension bridge supported by towers. In the left foreground is a handrail.
ಹಲವು ಅಪೂರ್ವ ಸಸಿ ಪ್ರಭೇದಗಳ ಆಗರವಾಗಿರುವ ಏವನ್‌ ಗಾರ್ಜ್‌

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮತ್ತು ಇತರೆ ನಗರಗಳ ನಡುವಣ ದೂರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಬಾತ್‌: 10.57 ಮೈಲುಗಳು (17.01 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಕಾರ್ಡಿಫ್‌: 26.74 ಮೈಲುಗಳು (43.04 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌: 75.71 ಮೈಲುಗಳು (121.84 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಲಂಡನ್‌: 106.13 ಮೈಲುಗಳು (170.80 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್‌: 311.72 ಮೈಲುಗಳು (501.65 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಹ್ಯಾನೊವರ್‌‌: 527.08 ಮೈಲುಗಳು (848.23 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಟೂಲೂಸ್‌: 573.22 ಮೈಲುಗಳು (922.48 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]
  • ಗ್ವಾಂಗ್ಝೌ: 5987.33 ಮೈಲುಗಳು (9635.4 ಕಿ.ಮೀ.)[೫೧]

ಭೌಗೋಳಿಕತೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲು ಹೇರಳವಾಗಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲು ಪ್ರದೇಶವು ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ ಮೆಂಡಿಪ್‌ ಹಿಲ್ಸ್‌ನಿಂದ ಈಶಾನ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಟ್ಸ್‌ವೊಲ್ಡ್ಸ್‌ ತನಕ ಹಬ್ಬಿದೆ.[೫೨] ಏವನ್‌ ಮತ್ತು ಪ್ರೋಮ್‌ ನದಿಗಳು ಈ ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲನ್ನು ಕಡಿದು ಇದರಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಬೆಟ್ಟಗುಡ್ಡಗಳುಳ್ಳ ಭೂಚಿತ್ರಣ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಏವನ್‌ ನದಿಯು ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಬಾತ್‌ ನಗರದಿಂದ, ಪ್ರವಾಹದ ಮಟ್ಟಸ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಹಾಗೂ, ನಗರವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗುವ ಮುಂಚೆ ಇದ್ದ ಜೌಗು ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹರಿಯುತ್ತ, ಏವನ್‌ ನದಿಯು ಸುಣ್ಣಕಲ್ಲನ್ನು ಕಡಿದು ಏವನ್‌ ಗಾರ್ಜ್‌ ಎಂಬ ನದಿ ಹರಿಯುವ ಕಮರಿ ರಚಿಸಿದೆ. ಕೊನೆಯ ಹಿಮಯುಗದ ನಂತರ ಇದು ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ಹಿಮದ ಕರಗಿದ ನೀರಿನಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿದೆ.[೫೩] ಈ ಕಮರಿಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬಂದರಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಇಲ್ಲಿ ಬಂಡೆ ಒಡೆಯುವ ಚಟುವಟಿಕೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಕಮರಿಯನ್ನು ಆವರಿಸಿರುವ ದಿ ಡೌನ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಲೀ ವುಡ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಭೂಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಮರಿ ಮತ್ತು ಏವನ್‌ ನದಿಮುಖವು, ನೆರೆಯ ಉತ್ತರ ಸಾಮರ್ಸೆಟ್‌ನೊಂದಿಗೆ‌ ಈ ಕೌಂಟಿಯ ಗಡಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿದೆ. ನದಿಯು ಏವನ್‌ಮೌತ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೆವರ್ನ್‌ ನದಿಮುಖದೊಳಗೆ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ಲೇಯ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಸ್ಲ್ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಕಮರಿಯಿದೆ.[೫೩]

ಹವಾಗುಣ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ದೇಶದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಅತಿ ಬೆಚ್ಚಗಿನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಇಲ್ಲಿನ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶ 10.2-12 °C (50-54 °F).[೫೪] ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 1,541ರಿಂದ 1,885 ಗಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಕಾಲ ಸೂರ್ಯನ ಉಜ್ವಲ ಬೆಳಕಿರುವುದರಿಂದ, ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಬೀಳುವ ನಗರಗಳ ಪೈಕಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಹ ಒಂದು.[೫೫] ನಗರವು ಮೆಂಡಿಪ್‌ ಹಿಲ್ಸ್‌ ಇಂದ ಆಂಶಿಕವಾಗಿ ರಕ್ಷಿತವಾಗಿದ್ದು, ಸೆವರ್ನ್‌ ನದಿಮುಖ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಡಲ್ಗಾಲುವೆಗಳಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಮಳೆಯು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ 741-1,060 ಮಿಮೀ (29.2-41.7 ಅಂಗುಲ) ಆಗಿದ್ದು, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗೆ ಸಮನಾಗಿದೆ. ಇಡೀ ವರ್ಷವೂ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಶರತ್ಕಾಲ ಮತ್ತು ಚಳಿಗಾಲ ಅತಿ ಆರ್ದ್ರತೆಯುಳ್ಳ ಋತುಗಳಾಗಿವೆ. ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್‌ ಸಾಗರವು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಹವಾಮಾನದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುತ್ತದೆ. ಇಡೀ ವರ್ಷ ಸರಾಸರಿ ಉಷ್ಣಾಂಶವನ್ನು ಶೀತಲ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೇ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಶೀತಗಾಳಿಯಿಂದಾಗಿ ಹಿಮ ಆವರಿಸುತ್ತದೆ. ನವೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳ ಮಧ್ಯದಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ ತಿಂಗಳ ಮಧ್ಯಭಾಗದವರೆಗೂ ಮಂಜು ಬೀಳಬಹುದು, ಆದರೂ ಈ ಸಂಭವ ಅಪರೂಪ. ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣವು ಶುಷ್ಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಿಸಿಲು, ಮಳೆ ಮತ್ತು ಮೋಡಗಳ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ. ವಸಂತ ಋತುವು ಸ್ಥಿರವಾಗಿರದೆ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಾಗಬಹುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚಳಿಗಾಲದ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಬೇಸಿಗೆಯ ಬಿಸಿಲನ್ನೂ ತಂದೊಯ್ಯಬಹುದು.[೫೬]

Bristol, England, United Kingdomದ ಹವಾಮಾನ ದತ್ತಾಂಶ
ತಿಂಗಳು ಜ ಫೆ ಮಾ ಏ ಮೇ ಜೂ ಜು ಆ ಸೆ ಆಕ್ಟೋ ನ ಡಿ ವರ್ಷ
ಅಧಿಕ ಸರಾಸರಿ °C (°F) 7
(45) 		8
(46) 		11
(52) 		15
(59) 		18
(64) 		21
(70) 		23
(73) 		23
(73) 		20
(68) 		15
(59) 		11
(51) 		8
(46) 		15
(59)
ಕಡಮೆ ಸರಾಸರಿ °C (°F) 3
(37) 		2
(36) 		4
(40) 		7
(45) 		9
(48) 		12
(54) 		14
(58) 		14
(57) 		12
(53) 		9
(48) 		5
(41) 		3
(37) 		8
(46)
Average precipitation mm (inches) 97.7
(3.846) 		53.8
(2.118) 		85.9
(3.382) 		65.0
(2.559) 		92.5
(3.642) 		70.6
(2.78) 		79.8
(3.142) 		56.6
(2.228) 		64.5
(2.539) 		113.3
(4.461) 		118.6
(4.669) 		117.0
(4.606) 		೧,೦೧೫.೩
(೩೯.೯೭೨)
Source #1: Weatherbase[೧]
Source #2: Met Office- Yeovilton[೫೭]

ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಪೋಷಣೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪರಿಸರೀಯ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಭವಿಷ್ಯ-ಯೋಜನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹವಾಮಾನ-ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ರೀತಿ, ಪುನರ್ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಜೀವವೈವಿಧ್ಯಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ್ನು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಅತಿ ಜೀವನಾಡಿ ನಗರ ಎಂಬ ದರ್ಜೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಫೊರಮ್‌ ಫಾರ್ ದಿ ಫ್ಯೂಚರ್‌ ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿದ 2008ರ ಜೀವನಾಡಿ ನಗರಗಳ ಸೂಚಿಯಲ್ಲಿ ಅಗ್ರಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಿತು.[೫೮][೫೯] 1977ರಲ್ಲಿ ಸೈಕಲ್‌ಬ್ಯಾಗ್ ‌ ಎಂಬ ರಾಷ್ಟೀಯ ಸೈಕಲ್‌ ಜಾಲ ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಸಸ್ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ [೬೦], ಹಾಗೂ 1988ರಲ್ಲಿ ಏವನ್‌ ಫ್ರೆಂಡ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅರ್ಥ್‌ ಸಂಘಟನೆಯು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಲಾಭರಹಿತ ವ್ಯವಹಾರವಾದ ರಿಸೊರ್ಸ್‌ಸೇವರ್ ‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಗಮನಾರ್ಹ ಸ್ಥಳೀಯ ಉಪಕ್ರಮಗಳಿವೆ.[೬೧]

ಜನಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

2008ರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏಕೀಕೃತ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 416,900ರಷ್ಟಿತ್ತೆಂದು [೬೨][೬೩] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಂಕಿಅಂಶಶಾಸ್ತ್ರ ಕಾರ್ಯಾಲಯವು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 47ನೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ವಿಧ್ಯುಕ್ತ ಕೌಂಟಿಯೆಂದೆನಿಸಿದೆ.[೬೪] 2001ರ ಜನಗಣತಿಯ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಬಳಸಿದ ONS ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 441,556 ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿತು.[೬೫] ಈ ನಗರಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 551,066 ಎಂದು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲಾಯಿತು.[೬೬] ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, 2006ರಲ್ಲಿ ONS ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ, ನಗರಪ್ರದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 587,400ರಷ್ಟಿತ್ತು.[೬೭] ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ನಗರವು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಆರನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯುಳ್ಳ ನಗರ ಹಾಗೂ ಒಂಬತ್ತನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯುಳ್ಳ ಪಟ್ಟಣ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ.[೬೬] 3,599 inhabitants per square kilometre (9,321/sq mi)ರಲ್ಲಿ, ಇದು ಏಳನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುವ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಜಿಲ್ಲೆಯಾಗಿದೆ.[೬೮]

2007ರ ಅಂದಾಜುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 88.1%ರಷ್ಟು ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮೂಲ, 4.6%ರಷ್ಟು ಏಷ್ಯನ್‌ ಅಥವಾ ಏಷ್ಯನ್‌ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮೂಲ, 2.9%ರಷ್ಟು ಕರಿಯ ಅಥವಾ ಕರಿಯ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌, 2.3%ರಷ್ಟು ಮಿಶ್ರಿತ ಜನಾಂಗೀಯತೆ, 1.4%ರಷ್ಟು ಚೀನೀಯರು ಮತ್ತು 0.7%ರಷ್ಟು ಇತರೆ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಜನಾಂಗಗಳಿಗಾಗಿ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಳು 88.2%, 5.7%, 2.8%, 1.7%, 0.8% ಹಾಗೂ 0.7%ರಷ್ಟಿತ್ತು.[೬೯]

ಐತಿಹಾಸಿಕ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ದಾಖಲೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಗಮನಿಸಿ: ಇದು ಕೇವಲ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏಕೀಕೃತ ಆಡಳಿತದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. (ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪಟ್ಟಣಪ್ರದೇಶದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಇದು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದೆ (2006ರ ಅಂದಾಜು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 587,400) ಆದರೆ, ಕಿಂಗ್ಸ್‌ವುಡ್‌, ಮ್ಯಾಂಗಾಟ್ಸ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ಫಿಲ್ಟನ್‌, ವಾರ್ಮ್‌ಲೆ ಇತ್ಯಾದಿಯಂತಹ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ UA ಗಡಿಯೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ದಕ್ಷಿಣ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಷೈರ್‌, BANES ಅಥವಾ ಉತ್ತರ ಸಾಮರ್ಸೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ.[೭೦] 2008 ಮತ್ತು 2009 ಇಸವಿಗಳ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾರ್ಯಾಲಯದ ಅಂದಾಜಾಗಿವೆ.

ವರ್ಷ 1377[೭೧] 1607[೭೨] 1700[೭೦] 1801[೭೦] 1811[೭೦] 1821[೭೦] 1831[೭೦] 1841[೭೦] 1851[೭೦]
ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 9,518 10,549 20,000 68,944 83,922 99,151 120,789 144,803 159,945
ವರ್ಷ 1861[೭೦] 1871[೭೦] 1881[೭೦] 1891[೭೦] 1901[೭೦] 1911[೭೦] 1921[೭೦] 1931[೭೦] 1941[೭೦]
ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 194,229 228,513 262,797 297,525 323,698 352,178 367,831 384,204 402,839
ವರ್ಷ 1951[೭೦] 1961[೭೦] 1971[೭೦] 1981[೭೦] 1991[೭೦] 2001[೭೦] 2008[೩] 2009[೩]
ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ 422,399 425,214 428,089 384,883 396,559 380,615 426,100 433,100

ಆರ್ಥಿಕತೆ ಮತ್ತು ಉದ್ದಿಮೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Two ornate metal pillars with large dishes on top in a paved street, with a eighteenth century stone building behind upon which can be seen the words "Tea Blenders Estabklishec 177-". People sitting at cafe style tables outside. On the right iron railings.
ಕಾರ್ನ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನ ನೇಲ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಹಿವಾಟು ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಮುಖ ಬಂದರಾಗಿರುವ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರವು ಸರಕು ವಹಿವಾಟಿನಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿದೆ, ಮೂಲತಃ ಉಣ್ಣೆ ಬಟ್ಟೆಗಳ ರಫ್ತುಗಳು ಹಾಗೂ ಮೀನು, ವೈನ್‌, ಧಾನ್ಯ ಮತ್ತು ಹೈನು ಉತ್ಪನ್ನಗಳು,[೭೩] ಆನಂತರ ತಂಬಾಕು, ಉಷ್ಣವಲಯ ಮೂಲದ ಹಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ತೋಟದ ಸರಕುಗಳ ಆಮದು ಈ ಬಂದರಿನ ಮೂಲಕ ಸಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇಂದು ಮೋಟಾರ್‌ ವಾಹನಗಳು, ಧಾನ್ಯಗಳು, ನಾಟಾ, ತಾಜಾ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಪೆಟ್ರೊಲಿಯಮ್‌ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ಆಮದಾಗುತ್ತವೆ. ಮೂಲತಃ ಒಪ್ಪಂದಗಳನ್ನು ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾರ್ನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ದಿ ಎಕ್ಸ್‌ಚೇಂಜ್‌ ಸುತ್ತಲಿನ ಮುಂಚಿನ ವಹಿವಾಟು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ, 'ದಿ ನೇಲ್ಸ್' ಎನ್ನಲಾದ ಕಂಚಿನ ವಹಿವಾಟು ಮೇಜುಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಇದನ್ನು ಆಗಾಗ್ಗೆ 'Cash on the nail'(ಕ್ಯಾಶ್ ಆನ್ ದಿ ನೇಲ್) ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯ ಮೂಲವೆಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರ ಅರ್ಥ, ತಕ್ಷಣದ ಪಾವತಿ. ಆದರೆ, ನೇಲ್ (ಕಂಚಿನ ಮೇಜು)ಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸುವ ಮುಂಚೆಯೇ ಈ ಉಕ್ತಿಯು ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು ಎಂಬುದರ ಸಂಭವ ಹೆಚ್ಚು.[೭೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಕಡಲ ಸಂಪರ್ಕಗಳಂತೆ, ನಗರದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯೂ ಸಹ ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಉದ್ದಿಮೆ, ರಕ್ಷಣಾ ಕ್ಷೇತ್ರ, ಮಾಧ್ಯಮ, ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದೆ.[೭೫] ಮುಂಚಿನ ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದ (MoD) ಖರೀದಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ, ನಂತರ ರಕ್ಷಣಾ ಇಲಾಖೆಯ ಖರೀದಿ ನಿಯೋಗ, ಹಾಗೂ ಇಂದು ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣ ಮತ್ತು ಬೆಂಬಲ ಇಲಾಖೆಯು, ಫಿಲ್ಟನ್‌ನ ಅಬ್ಬೆ ವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ‌ ಇದಕ್ಕೆಂದೇ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ನೂತನ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಳಕ್ಕೆ 1995ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳಿಸಿತು. ಈ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 7,000ರಿಂದ 8,000 ಜನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. MoDಯ ರಕ್ಷಣಾ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಪಡೆದು, ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದು ಪ್ರಮುಖ ಹೊಣೆಯಾಗಿದೆ.[೭೬]

2004ರ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ GDP £9.439 ಶತಕೋಟಿಯಷ್ಟಿತ್ತು, ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಷೈರ್‌, ವಿಲ್ಟ್‌ಷೈರ್‌ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಸಮರ್ಸೆಟ್‌ನ ಸಂಯುಕ್ತ GDP £44.098 ಶತಕೋಟಿಯಷ್ಟಿತ್ತು. ತಲಾವಾರು GDP £23,962 (US$47,738, €35,124) ಆಗಿದ್ದು, ಈ ನಗರವು ಇಡೀ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿತ್ತು. GDP ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತಲೂ 40% ಹೆಚ್ಚಾಗಿತ್ತು. ಲಂಡನ್‌ ಮತ್ತು ನಾಟಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ ನಂತರ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲೇ‌ ಮೂರನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತಲಾವಾರು GDP ಹೊಂದಿರುವ ನಗರ ಹಾಗೂ, ಲಂಡನ್, ಎಡಿನ್ಬರ್ಗ್‌, ಗ್ಲ್ಯಾಸ್ಗೋ, ಬೆಲ್ಫಾಸ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ನಾಟಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ ನಗರಗಳ ನಂತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಐದನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತಲಾವಾರು GDP ಹೊಂದಿರುವ ನಗರವಾಗಿದೆ.[೭೭] 2007ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ನೈಋತ್ಯ ವಲಯದಲ್ಲಿ 4.0% ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ 5.5%ಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಪ್ರಮಾಣವು 4.8%ರಷ್ಟಿತ್ತು.[೭೮]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯು ಮುಂಚಿನಂತೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬಂದರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿಲ್ಲ. ಹಡಗಿನ ಮೂಲಕ ಸರಕು ಸಾಗಾಣಿಕೆಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಹೆಚ್ಚಾದ ಫಲವಾಗಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬಂದರನ್ನು 1870ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹಂತ-ಹಂತವಾಗಿ ಏವನ್‌ ನದಿಮುಖದಲ್ಲಿರುವ ಏವನ್ಮೌತ್‌ ಹೊಸ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗಳು [೭೯] ಹಾಗೂ 1977ರಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್‌ ಪೋರ್ಟ್‌ಬ್ಯೂರಿ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ನಗರವು UKಗೆ ಕಾರುಗಳನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.[೮೦] 1991ರಲ್ಲಿ ಬಂದರನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗಿನಿಂದಲೂ, £330 ದಶಲಕ್ಷ ಹಣದ ಹೂಡಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಾರ್ಷಿಕ ಟನ್‌ಮಾನ ಪ್ರಮಾಣವು 3.9 ದಶಲಕ್ಷ ಲಾಂಗ್‌ ಟನ್‌ಗಳಿಂದ (4 ದಶಲಕ್ಷ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್‌ಗಳು) 11.8 ದಶಲಕ್ಷ ಲಾಂಗ್‌ಟನ್‌ಗಳಷ್ಟಕ್ಕೆ (12 ದಶಲಕ್ಷ ಮೆಟ್ರಿಕ್‌ ಟನ್‌ಗಳು) ಹೆಚ್ಚಿತು.[೮೧] ತಂಬಾಕು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಸಿಗರೇಟ್‌ ತಯಾರಿಕೆಯು ಈಗ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದೆ. ಆದರೆ ಹಾರ್ವೀಸ್‌ ಮತ್ತು ಆವೆರಿ ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ವೈನ್‌ ಮತ್ತು ಮದ್ಯದ್ರಾವಣಗಳ ಆಮದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸುತ್ತಿವೆ.

ನಗರದ ಹಣಕಾಸು ಸೇವಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 59,000 ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿದ್ದಾರೆ.[೮೨] ಉನ್ನತ-ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರ (ಹೈಟೆಕ್‌ ಸೆಕ್ಟರ್‌) ಸಹ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. 1983ರಲ್ಲಿ ಆರಂಭಗೊಂಡ ಹ್ಯೂಲೆಟ್‌-ಪ್ಯಾಕರ್ಡ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ 50-ಮೈಕ್ರೊ-ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಸಿಲಿಕಾನ್‌ ವಿನ್ಯಾಸ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 5,000 ಮಂದಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿದ್ದಾರೆ.[೮೩] [೮೪] ವಿದೇಶೀಯರಿಗೆ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಏಳನೆಯ ಅತಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಗಮ್ಯಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಒಂಬತ್ತು ದಶಲಕ್ಷ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ನಗರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸುವರು.[೮೫]

ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ತಯಾರಿಕಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ವಿಮಾನ ನಿರ್ಮಾಣದ ವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಏರೊಪ್ಲೇನ್‌ ಕಂಪೆನಿ ಫಿಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಮಾನ ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರೊ-ಇಂಜಿನ್ಸ್‌ (ನಂತರ ರೊಲ್ಸ್-ರಾಯ್ಸ್‌) ಪ್ಯಾಚ್ವೇನಲ್ಲಿ ಏರೊ--ಇಂಜಿನ್‌ ತಯಾರಿಕಾ ಘಟಕವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಮೊದಲ ಮಹಾಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಫೈಟರ್‌ [೮೬] ಹಾಗೂ ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಬ್ಲೆನ್ಹೇಂ ಮತ್ತು ಬ್ಯೂಫೈಟರ್‌ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ವಿಮಾನ ಉದ್ದಿಮೆಯು ಖ್ಯಾತಿ ಪಡೆಯಿತು.[೮೬] 1950ರ ದಶಕದ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಫ್ರೇಯ್ಟರ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟನ್ನಿಯಾ ಹಾಗೂ ಬೃಹದಾಕಾರದ ಬ್ರಬಾಝೋನ್‌ ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಈ ಉದ್ದಿಮೆಯು, ದೇಶದ ಪ್ರಮುಖ ವಿಮಾನ ತಯಾರಕಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಯಿತು. 1940ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರೊಪ್ಲೇನ್‌ ಕಂಪೆನಿಯು ಕಾರು ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲೂ ತೊಡಗಿತು. ತನ್ನ ಫಿಲ್ಟನ್‌ ಕಾರ್ಖಾನೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಾರ್ಸ್‌ ಹೆಸರಿನಡಿ ಹಸ್ತ-ನಿರ್ಮಿತ ಸುವಿಹಾರಿ ಕಾರ್‌ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು. 1960ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಾರ್ಸ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರೊಪ್ಲೇನ್‌ ಕಂಪೆನಿಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡು ಸ್ವತಂತ್ರವೂ ಆಯಿತು.[೮೭] 1908ರಿಂದ 1983ರ ತನಕ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಿರ್ಮಾಣದ ಬಸ್‌ಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ನಗರವು ನೀಡಿತು. ಮೊದಲಿಗೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಬಸ್‌ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಟ್ರ್ಯಾಮ್‌ವೇಸ್‌ ಹಾಗೂ 1955ರಿಂದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಮರ್ಷಿಯಲ್‌ ವೆಹಿಕಲ್ಸ್‌ ಬಸ್‌ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದವು.

A view from below of an aeroplane in flight, with a slender fuselage and swept back wings.
2003ರ ನವೆಂಬರ್‌ 26ರಂದು ಯಾವುದೇ ಕಾಂಕಾರ್ಡ್‌ನ ಕಟ್ಟಕಡೆಯ ಉಡ್ಡಯನ.ಫಿಲ್ಟನ್‌ ರನ್ವೇಯಲ್ಲಿ ನೆಲ ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ಕೆಲ ನಿಮಿಷಗಳ ಮುಂಚೆ ವಿಮಾನದ ದೃಶ್ಯವಿದು. ಇಲ್ಲಿಂದಲೇ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1969ರಲ್ಲಿ ವಿಮಾನವು ಉಡ್ಡಯನವಾಯಿತು.

1960ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಅಂಗ್ಲೊ-ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಸಹಯೋಗದ ಶಬ್ದಾತೀತ ಕಾನ್ಕಾರ್ಡ್‌ ವಿಮಾನ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಫಿಲ್ಟನ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರೊಪ್ಲೇನ್‌ ಕಂಪೆನಿಯು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಪಾಲುದಾರ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಏರ್‌ಕ್ರಾಫ್ಟ್‌ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ (BAC) ನ ಅಂಗವಾಯಿತು. ಕಾನ್ಕಾರ್ಡ್‌ ಬಿಡಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳನ್ನು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಟೂಲೂಸ್‌ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಫಿಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅಂತಿಮ ಜೋಡಣಾ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ರವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಮಾನದ ಮಧ್ಯ ಶರೀರಕಟ್ಟು ಮತ್ತು ಮಧ್ಯದ ರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು, ವಿಮಾನದ ಮೂಗುಭಾಗ, ವಿಮಾನದ ಹಿಂಭಾಗದ ಶರೀರಕಟ್ಟು, ಬಾಲ, ರೆಕ್ಕೆ ತುದಿಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ವಿಮಾನದ ಒಲಿಂಪಸ್‌ 593 ಇಂಜಿನ್‌ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಫಿಲ್ಟನ್‌ನ ರೋಲ್ಸ್‌-ರಾಯ್ ಹಾಗೂ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌ನ SNECMA ಉದ್ದಿಮೆಗಳಿಗೆ ಹಂಚಲಾಯಿತು. ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಉದ್ದಿಮೆಯು ಪರೀಕ್ಷಾ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸಿ ಐದು ವಾರಗಳ ನಂತರ, 1969ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 9ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕಾನ್ಕಾರ್ಡ್‌ ಪ್ರಯೋಮಾದರಿಯು ಮೊದಲ ಉಡ್ಡಯನವನ್ನು ಫಿಲ್ಟನ್‌ನಿಂದ RAF ಫೇರ್‌ವರ್ಡ್‌ ತನಕ ನಡೆಸಿತು.[೮೮] 2003ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಏರ್ವೇಸ್‌ ಮತ್ತು ಏರ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ ಈ ವಿಮಾನದ ಹಾರಾಟವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿ, ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಹಲವು ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ(ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯಗಳಿಗೆ) ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. 2003ರ ನವೆಂಬರ್‌ 26ರಂದು, ಕಾನ್ಕಾರ್ಡ್‌ ವಿಮಾನವು ತನ್ನ ಅಂತಿಮ ಕಾನ್ಕಾರ್ಡ್‌ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸಿ, ಫಿಲ್ಟನ್‌ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣಕ್ಕೆ ಮರಳಿತು. ಮುಂಬರುವ ವಿಮಾನ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಾಯಂ ಪ್ರಧಾನವಸ್ತುವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುವುದು. ಈ ವಸ್ತು ಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರೋ ಸಂಗ್ರಹವೂ ಸೇರಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬ್ರಿಟನ್ನಿಯಾ ವಿಮಾನವೂ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.[೮೯]

ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಉದ್ದಿಮೆಯು ಸ್ಥಳೀಯ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ.[೯೦] ಮಾರ್ಕೊನಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಬಿಎಇ (BAe) ವಿಲೀನಗೊಂಡು ರಚನೆಯಾದ ಬಿಎಇ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌, (ಸ್ವತಃ ಬಿಎಇ ಉದ್ದಿಮೆಯು ಬಿಎಸಿ, ಹಾಕರ್‌ ಸಿಡಲೆ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಏವಿಯೇಷನ್‌ ವಿಲೀನವಾಗಿ ರಚನೆಯಾದದ್ದು); ಏರ್ಬಸ್‌ [೯೧] ಮತ್ತು ರೊಲ್ಸ್‌-ರಾಯ್ಸ್‌ - ಇವೆಲ್ಲಾ ಉದ್ದಿಮೆಗಳೂ ಫಿಲ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿವೆ. ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ ವೆಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನಾ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. ಬಿಸಿ-ಗಾಳಿ ಬಲೂನ್‌ ತಯಾರಿಸುವ ಉದ್ದಿಮೆ ಕ್ಯಾಮೆರಾನ್‌ ಬಲೂನ್ಸ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಉದ್ದಿಮೆಯಾಗಿದೆ.[೯೨] ನಗರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಆಗಸ್ಟ್‌ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಲೂನ್‌ ಫೀಸ್ಟಾ ಆಯೋಜಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಯುರೋಪ್‌ನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಬಿಸಿ-ಗಾಳಿಯ ಬಲೂನ್‌ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.[೯೩]

2008ರಲ್ಲಿ ಕೆಬಾಟ್‌ ಸರ್ಕಸ್‌ ಎಂಬ £500 ದಶಲಕ್ಷ ಪೌಂಡ್‌ ವೆಚ್ಚದ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಹತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದಾಗಲಿದೆಯೆಂದು ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿದಾರರು ಮತ್ತು ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಹೇಳಿಕೊಂಡರು.[೯೪] 2009ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದ ಹತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಹ ಒಂದು ಎಂದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರವಾಸ ಪ್ರಕಟಣಾ ಸಂಸ್ಥೆ ಡೊರ್ಲಿಂಗ್‌ ಕಿಂಡರ್ಸ್ಲೆ ಯುವ ಓದುಗರಿಗಾಗಿ ಐವಿಟ್ನೆಸ್‌ ಕೈಪಿಡಿ ಸರಣಿಗಳಲ್ಲಿ ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿತು.[೯೫]

A panoramic view looking over a cityscape of office blocks, old buildings, church spires and a multi-story car park. In the distance hills.
Panorama over Bristol, taken in 2004.

ಸಂಸ್ಕೃತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕಲೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
An imposing eighteenth century building with three entrance archways, large first floor windows and an ornate peaked gable end above. On the left a twentieth century grey brick building with a gilded crest and on the right a cream coloured building with four pitched roofs. In front a cobbled street.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ ಥಿಯೆಟರ್‌ ರಾಯಲ್‌ ಸಂಕೀರ್ಣದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರವಾಗಿರುವ ಕೂಪರ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌.
A long two storey building with 4 cranes in front on the quayside. Two tugboats are moored at the quay.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯ.
A painting on a building showing a naked man hanging by one hand from a window sill. A man in a suit looks out of the window, shading his eyes with his right hand, behind him stands a woman in her underwear.
ನಗರದಲ್ಲಿನ ಹಲವು ಬ್ಯಾಂಕ್ಸಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.

ನಗರವು ತನ್ನ ಸಂಗೀತ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರೋದ್ಯಮಕ್ಕಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. 2008ರಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ರಾಜಧಾನಿ (ಯುರೋಪಿಯನ್‌ ಕ್ಯಾಪಿಟಲ್‌ ಆಫ್‌ ಕಲ್ಚರ್‌) ಮಾನ್ಯತೆಗಾಗಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂತಿಮ ಸುತ್ತನ್ನು ತಲುಪಿತ್ತು. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಈ ಮನ್ನಣೆ ಲಿವರ್ಪೂಲ್‌ಗೆ ಸಂದಿತು.[೯೬]

ನಗರದ ಪ್ರಮುಖ ನಾಟಕತಂಡ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ 1946ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಯಿತು. ಇದು ಲಂಡನ್‌ನ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಶಾಖೆಯೆನಿಸಿತ್ತು. ಕಿಂಗ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಇದರ ಹರವಿನಲ್ಲಿ 1766ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ, 607 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ಥಿಯೆಟರ್‌ ರಾಯಲ್‌, 150 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ನ್ಯೂ ವಿಕ್‌ ಎಂಬ ಆಧುನಿಕ ಸ್ಟುಡಿಯೊ ರಂಗಮಂದಿರ, ಹಾಗೂ 1743ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದ, ವಿರಾಮ ಖಾನೆ ಮತ್ತು ಬಾರ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಕೂಪರ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಇವೆ. ಥಿಯೆಟರ್‌ ರಾಯಲ್‌ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕಟ್ಟಡವಾಗಿದ್ದು,[೯೭][೯೮] ಇಡೀ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಅತಿ ಹಳೆಯ ರಂಗಮಂದಿರವಾಗಿದೆ.[೯೯] ಕಿಂಗ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೂಲಸ್ಥಳ ಹೊಂದಿದ್ದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ ಥಿಯೆಟರ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಇಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಕಂಪೆನಿಯಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಂಗೀತ-ನರ್ತನ ಶಾಲೆ ಇನ್ನು ದೊಡ್ಡ ರಂಗಮಂದಿರವಾಗಿದೆ. 1981 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ಈ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟಮಟ್ಟದ ಪ್ರವಾಸೀ ನಾಟಕ ತಂಡಗಳ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಇತರೆ ರಂಗಮಂದಿರಗಳ ಪೈಕಿ ಟೊಬ್ಯಾಕೊ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ (250 ಆಸನಗಳು), QEH (220 ಆಸನಗಳು), ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ನ ರೆಡ್‌ಗ್ರೇವ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ (320 ಆಸನಗಳು) ಹಾಗೂ ಅಲ್ಮಾ ಟೇವರ್ನ್‌ (50 ಆಸನಗಳು) ಸೇರಿವೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ ಕಂಪೆನಿಯಲ್ಲದೆ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ರಂಗಭೂಮಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಗಳ ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಷೋ ಆಫ್‌ ಸ್ಟ್ರೆಂತ್‌ ಥಿಯೆಟರ್‌ ಕಂಪೆನಿ, ಷೇಕ್ಸ್‌ಪಿಯರ್‌ ಅಟ್‌ ದಿ ಟೊಬ್ಯಾಕೊ ಫ್ಯಾಕ್ಟರಿ ಹಾಗೂ ಟ್ರಾವೆಲಿಂಗ್‌ ಲೈಟ್‌ ಥಿಯೇಟರ್‌ ಕಂಪೆನಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಥಿಯೇಟರ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಎಂಬುದು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆರ್ಟ್ಸ್‌ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜಂಟಿ ಸಹಯೋಗವಾಗಿದೆ.ಇದು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಟಕ ಉದ್ದಿಮೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸುವ ಗುರಿ ಹೊಂದಿದೆ.[೧೦೦] ರಂಗಕರ್ಮಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ನಾಟಕ ನಿರ್ಮಾಪಕರಿಗೆ ಸೂಕ್ತ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವ ಹಲವು ಸಂಘಟನೆ-ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ನಗರದಲ್ಲಿವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಇಕ್ವಿಟಿ ಎಂಬ ನಟರ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಶಾಖೆಯು ನಗರದಲ್ಲಿದೆ.[೧೦೧] ರೆಸಿಡೆನ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರ ಮೂಲದ ಹಲವು ನಾಟಕ-ತಂಡಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರದರ್ಶನಾ ತಂಡಗಳಿಗಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಲಯ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ.[೧೦೨]

1970ರ ದಶಕದ ಅಪರಾರ್ಧದಿಂದಲೂ, 'ಪಂಕ್‌', 'ಫಂಕ್‌' 'ಡಬ್' ಶೈಲಿಯ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಬೆರೆಸಿರುವ ವಾದ್ಯವೃಂದಗಳಿಗೆ ನಗರವು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ಲ್ಯಾಕ್ಸೊ ಬೇಬೀಸ್‌,[೧೦೩] ದಿ ಪಾಪ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌[೧೦೪] ಮತ್ತು ಟ್ರಿಪ್‌ ಹಾಪ್‌, ಅಥವಾ, ಟ್ರಿಕಿ,[೧೦೫] ಪೋರ್ಟಿಸ್‌ಹೆಡ್‌[೧೦೬] ಮತ್ತು ಮಾಸೀವ್‌ ಅಟ್ಯಾಕ್‌ನಂತಹ 'ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸೌಂಡ್‌' ಕಲಾವಿದರು ಗಮನಾರ್ಹ.[೧೦೭] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ತಂಡಗಳ‌ ಪಟ್ಟಿಯು ವಿಸ್ತಾರವಾಗಿದೆ.‌ ಬಹಳಷ್ಟು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದ ಡ್ರಮ್‌ & ಬಾಸ್‌ ವಾದಕರು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮರ್ಕ್ಯೂರಿ ಪ್ರೈಜ್‌ ವಿಜೇತ ರೊನಿ ಸೈಜ್‌/ರಿಪ್ರೆಜೆಂಟ್‌[೧೦೮], ಹಾಗೂ, ಹರಿಕಾರ ಎನಿಸಿಕೊಂಡ ಡಿಜೆ ಕ್ರಸ್ಟ್‌[೧೦೯] ಮತ್ತು ಮೋರ್‌ ರಾಕರ್ಸ್‌ ಜನಪ್ರಿತೆ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.[೧೧೦] ಈ ಸಂಗೀತವು, 1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಗಮನ ಸೆಳೆದ, ಇನ್ನಷ್ಟು ವಿಸ್ತಾರವಾದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪಟ್ಟಣ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಸನ್ನಿವೇಶದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.[೧೧೧] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸಂಗೀತಗೋಷ್ಠಿ ಪ್ರದರ್ಶನಾ ಮಂದಿರಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ, 2,000 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ಕಾಲ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಹಾಲ್‌ ಅತಿ ದೊಡ್ಡದು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಕಾಲ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಅವರ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾಗಿ ಈ ಗೋಷ್ಠಿಮಂದಿರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನುಳಿದವುಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಕ್ಯಾಡೆಮಿ, ಫಿಡ್ಲರ್ಸ್‌, ವಿಕ್ಟೊರಿಯಾ ರೂಮ್ಸ್‌, ಟ್ರಿನಿಟಿ ಸೆಂಟರ್‌, ಸೇಂಟ್‌ ಜಾರ್ಜ್ಸ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌‌, ಇವಿಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಜ್ಯಾಝ್‌ ಶೈಲಿ-ಪ್ರಧಾನದ ದಿ ಓಲ್ಡ್‌ ಡ್ಯೂಕ್ನಿಂದ ರಾಕ್‌ ಶೈಲಿಯ ಫ್ಲೀಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫರ್ಕಿನ್‌‌ವರೆಗೆ ಹಾಗೂ ಲೂಯಿಸಿಯಾನಾದಲ್ಲಿ ಇಂಡೀ ವಾದ್ಯವೃಂದಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿವಿಧ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗೃಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.[೧೧೨][೧೧೩] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅತಿ ಸಂಗೀತಮಯ ನಗರ ಎಂದು PRS ಫಾರ್ ಮ್ಯೂಸಿಕ್‌ 2010ರಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿತು. ನಗರದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಸಂಗೀತ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಈ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿದೆ.[೧೧೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಿಟಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಮ್‌ ಮತ್ತು ಆರ್ಟ್‌ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಇತಿಹಾಸ, ಪುರಾತತ್ತ್ವ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಸ್ಥಳೀಯ ಗಾಜಿನ ವಸ್ತುಗಳು, ಚೀನೀ ಪಿಂಗಾಣಿ ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಡಲಾಗಿವೆ. ಸಂರಕ್ಷಿಸಲಾದ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆ ಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕೈಗಾರಿಕಾ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 2006ರಲ್ಲಿ ಮುಚ್ಚಲಾಯಿತು. 2011ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಪುನಾರಂಭಿಸುವ ಯೋಜನೆ ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದೆ.[೧೧೫] ನಗರ ವಸ್ತುಪ್ರದರ್ಶನಾಲಯವು ಇನ್ನೂ ಮೂರು ಸಂರಕ್ಷಿತ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಭವನಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ: ಟ್ಯೂಡರ್‌ ರೆಡ್‌ ಲಾಡ್ಜ್‌, ಜಾರ್ಜಿಯನ್‌ ಹೌಸ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ಲೇಯ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾಸ್ಲ್‌ ಹೌಸ್‌. ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರದ ಹಡಗುಕಟ್ಟೆಯ ಉಗ್ರಾಣಗಳಲ್ಲಿರುವ ವಾಟರ್ಷೆಡ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ಸೆಂಟರ್‌ ಮತ್ತು ಅರ್ನಾಲ್ಫಿನಿ ಸಂಪುಟಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಕಾಲೀನ ಕಲೆ, ಛಾಯಾಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಸಿನೇಮಾ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ನಗರದ ಅತಿ ಹಳೆಯ ಚಿತ್ರ ಸಂಪುಟವು ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ರಾಯಲ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ಅಕ್ಯಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಆರ್ಡ್ಮನ್‌ ಅನಿಮೇಷನ್ಸ್‌[೧೧೬] ನಿರ್ಮಿಸಿರುವ ಸ್ಟಾಪ್‌-ಫ್ರೇಮ್‌ ಅನಿಮೇಷನ್‌ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಪ್ರಪಂಚದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿರುವ ಕಿರುತೆರೆ ಸರಣಿ ಸಹ ನಗರಕ್ಕೆ ಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮನ್ನಣೆ ಸಹ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಬಿಬಿಸಿ ವೆಸ್ಟ್‌ ಹಾಗೂ ಬಿಬಿಸಿ ನ್ಯಾಚುರಲ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿ ಯುನಿಟ್‌ನ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯಸ್ಥಳ ನಗರದಲ್ಲಿದೆ.[೧೧೭] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತ-ಮುತ್ತಲ ಸ್ಥಳಗಳು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಬಿಬಿಸಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಇತಿಹಾಸ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೃಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರೀಕರಿಸಲಾದ ಅನಿಮಲ್‌ ಮ್ಯಾಜಿಕ್‌ ಎಂಬ ಮಕ್ಕಳ ಕಿರುತೆರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಹ ಸೇರಿದೆ.[೧೧೮]

ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ, ಹದಿನೆಂಟನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕವಿ ಥಾಮಸ್‌ ಚಾಟರ್ಟನ್‌ [೧೧೯] ಹಾಗೂ 1774ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ವೈನ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ರಾಬರ್ಟ್‌ ಸೌತೀ [೧೨೦] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದರು. ಸೌತೀ ಹಾಗೂ ತಮ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತ ಸ್ಯಾಮುಯೆಲ್‌ ಟೇಲರ್ ಕೊಲರಿಜ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಫ್ರಿಕರ್‌ ಸಹೋದರಿಯರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು.[೧೨೧] ವಿಲಿಯಮ್‌ ವರ್ಡ್ಸ್‌ವರ್ತ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಕಾಲ ಕಳೆದರು.[೧೨೨] 1798ರಲ್ಲಿ ಜೊಸೆಫ್‌ ಕಾಟ್ಲ್‌ ಮೊದಲ ಬಾರಿ ಭಾವಗೀತೆಯಂತಹ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದರು.[೧೨೩]

18ನೆಯ ಮತ್ತು 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಭಾವಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದ ಸರ್‌ ಥಾಮಸ್‌ ಲಾರೆನ್ಸ್‌ ಹಾಗೂ ಸಿಡ್ನಿ ನಗರದ ಮೊದಲ ಹಲವು ಕಟ್ಟಡಗಳ ವಿನ್ಯಾಸಕ 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪಿ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್‌ ಗ್ರೀನ್ವೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದರು. ಇನ್ನೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಗ್ರ್ಯಾಫಿಟಿ ಕಲಾವಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸ್ಕಿಯವರ ಹಲವು ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ನಗರದಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ.[೧೨೪] ಕೆಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಾಸ್ಯಕಲಾವಿದರು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಇವರಲ್ಲಿ ಜಸ್ಟಿನ್‌ ಲೀ ಕಾಲಿನ್ಸ್‌,[೧೨೫] ಲೀ ಇವಾನ್ಸ್‌,[೧೨೬] ರಸೆಲ್‌ ಹಾವರ್ಡ್‌ [೧೨೭] ಹಾಗೂ ಬರಹಗಾರ/ಹಾಸ್ಯನಟ ಸ್ಟೀಫೆನ್‌ ಮರ್ಚೆಂಟ್‌ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.[೧೨೮]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಪದವೀಧರರ ಪೈಕಿ ಯಕ್ಷಿಣಿಗಾರ ಮತ್ತು ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಮಾಯಾವಾದಿ ಡೆರೆನ್‌ ಬ್ರೌನ್‌ [೧೨೯]; ಹಾಸ್ಯಸಾಹಿತಿ ಕ್ರಿಸ್‌ ಮಾರಿಸ್‌ [೧೩೦]; ಸ್ಪೇಸ್ಡ್‌ , ಷಾನ್ ಆಫ್‌ ದಿ ಡೆಡ್‌ ಮತ್ತು ಹಾಟ್‌ ಫಜ್ ನ ಸೈಮನ್‌ ಪೆಗ್‌ [೧೩೧] ಮತ್ತು ನಿಕ್‌ ಫಾಸ್ಟ್‌ [೧೩೨]; ಹಾಗೂ ಲಿಟ್ಲ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌ ಖ್ಯಾತಿಯ ಮ್ಯಾಟ್‌ ಲ್ಯೂಕಾಸ್‌[೧೩೩] ಮತ್ತು ಡೇವಿಡ್ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್[೧೩೪]. ಹಾಲಿವುಡ್‌ ನಟ ಕ್ಯಾರಿ ಗ್ರ್ಯಾಂಟ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು;[೧೩೫] ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್‌ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌, ಜೇನ್‌ ಲಪೊಟೇರ್‌, ಪೀಟ್‌ ಪೊಸ್ಲೆಟ್ವೇಟ್‌, ಜೆರೆಮಿ ಐರನ್ಸ್‌, ಗ್ರಿಟಾ ಸ್ಯಾಚಿ, ಮಿರಾಂಡಾ ರಿಚರ್ಡ್ಸನ್‌, ಹೆಲೆನ್‌ ಬ್ಯಾಕ್ಸೆಂಡೇಲ್‌, ಡೇನಿಯಲ್‌ ಡೇ-ಲೂಯಿಸ್‌ ಮತ್ತು ಜೀನ್‌ ವಿಲ್ಡರ್‌ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ ವಿಕ್‌ ಥಿಯೆಟರ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿತ ಹಲವು ನಟರ ಪೈಕಿ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ.[೧೩೬]

ಈ ರಂಗಮಂದಿರವನ್ನು ಲಾರೆನ್ಸ್‌ ಒಲಿವಿಯರ್‌ 1946ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. ಹಾಸ್ಯಕಲಾವಿದ ಜಾನ್‌ ಕ್ಲೀಸ್‌ ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು.[೧೩೭] ಹುಗೊ ವೀವಿಂಗ್‌ ಕ್ವೀನ್‌ ಎಲಿಜಬೆತ್ಸ್‌ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ [೧೩೮] ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ಡೇವಿಡ್‌ ಪ್ರೌಸ್‌ (ಡಾರ್ತ್‌ ವೇಡರ್‌, ಸ್ಟಾರ್‌ ವಾರ್ಸ್‌ ) ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಗ್ರ್ಯಾಮರ್‌ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು.‌ [೧೩೯]

ವಾಸ್ತುಶೈಲಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
A seventeenth century timber framed building with three gables and a traditional inn sign showing a picture of a sailing barge. Some drinkers sit at benches outside on a cobbled street. Other old buildings are further down the street and in the background part of a modern office building can be seen.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಲ್ಯಾಂಡೊಜರ್‌ ಟ್ರೊ ಎಂಬ ಪುರಾತನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮಂದಿರ.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ 51 ಗ್ರೇಡ್‌ I ಪಟ್ಟಿಯಾದ ಕಟ್ಟಡಗಳು,[೯೮] 500 ಗ್ರೇಡ್‌ II* ಹಾಗೂ 3800ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಗ್ರೇಡ್‌ II ಕಟ್ಟಡಗಳಿವೆ.[೧೪೦] ಈ ಕಟ್ಟಡಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮಧ್ಯಯುಗೀಯದಿಂದ ಹಿಡಿದು 21ನೆಯ ಶತಮಾನದ ತನಕದ ವರೆಗೆ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿತವಾಗಿವೆ. 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ, ನಗರಕ್ಕೆ ಅಪೂರ್ವವಾಗಿರುವ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬೈಝಾಂಟೀನ್‌ ಎಂಬ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಹಲವು ಭವನಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ವಾಸ್ತುಶೈಲಿಯ ಬಹಳಷ್ಟು ಅವಧಿಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಾದ್ಯಂತ ಕಾಣಬಹುದಾಗಿವೆ. ಕೋಟೆಯ ರಕ್ಷಣೆಯಿರುವ ನಗರ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಯ ಉಳಿದಿರುವ ಅಂಶಗಳು ಮಧ್ಯಯುಗೀನ ಯುಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದಾಗಿದೆ.[೧೪೧] ಜೊತೆಗೆ 12ನೆಯ ಶತಮಾನ ಅಥವಾ ಈಚೆಗೆ ಸೇರಿದ ಕೆಲವು ಇಗರ್ಜಿಗಳು ಈ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿವೆ.[೧೪೨]

ಐತಿಹಾಸಿಕ ನಗರ ಕೇಂದ್ರದಾಚೆ, ಶ್ರೀಮಂತ ವರ್ತಕರಿಗಾಗಿ ನಿರ್ಮಿತವಾದ ಹಲವು ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಡರ್‌ ಭವನಗಳಿವೆ.[೧೪೩] ಅದೇ ಕಾಲದ ಧರ್ಮಶಾಲೆಗಳು [೧೪೪] ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಿವಾಸಗಳು ಇಂದಿಗೂ ನಿಂತಿವೆ.[೧೪೫] ಇವು ಆಧುನಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಮ್ಮಿಶ್ರವಾಗಿದೆ. 18ನೆಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ, ಮಧ್ಯಮ-ವರ್ಗದ ಜನರ ವಿಹಾರಕ್ಕಾಗಿ ಹಲವು ಜಾರ್ಜಿಯನ್‌-ಯುಗದ ಚೌಕಗಳನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.[೧೪೬]

ಎರಡನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬ್ಲಿಟ್ಜ್‌ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ, ನಗರ ಕೇಂದ್ರವು ಬಹಳಷ್ಟು ಹಾನಿಯಾಯಿತು.[೧೪೭] ವ್ಯಾಪಾರ ಮಳಿಗೆಗಳು, ಕಛೇರಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ಬಂದರುಬದಿಯ ಪುನರಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ.

ಕ್ರೀಡೆ ಮತ್ತು ಬಿಡುವಿನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
In the foreground twentieth century housing can be seen amidst trees and on the right a tower block of flats. In the middle distance a complex of red coloured buildings can be seen and behind that a steep sided gorge with a suspension bridge spanning it. Eighteenth century terraces on the right side of the gorge, the slopes of which are heavily wooded and a tower can be seen in the distance on the skyline.
ಆಷ್ಟನ್‌ ಗೇಟ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣ. ಏವನ್‌ ಗಾರ್ಜ್‌ ಮೇಲೆ ಹಾದುಹೋಗುವ ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ತೂಗು ಸೇತುವೆ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿದೆ.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ: ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಿಟಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ರೋವರ್ಸ್‌, ಜೊತೆಗೆ ಹಲವು ಲೀಗ್-ಅಲ್ಲದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೂ ಇವೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಿಟಿ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಯು 1897ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಯಿತು. 1907ರ ಡಿವಿಜನ್‌ ಒನ್‌ನಲ್ಲಿ ರನ್ನರ್‌ಅಪ್ ಆಯಿತು. 1909ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ FA ಕಪ್‌ ಅಂತಿಮ ಸುತ್ತಿನ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೋಲಪ್ಪಿತು. 1976ರಲ್ಲಿ ತಂಡವು ತಮ್ಮ ಉತ್ತುಂಗ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳಿತು. ಆದರೆ 1980ರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಡಿವಿಜನ್‌ಗೆ ಇಳಿಯಬೇಕಾಯಿತು. 2007ರಲ್ಲಿ ತಂಡವು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ನ ಎರಡನೆಯ ಪಂಕ್ತಿಗೆ ಬಡ್ತಿ ಪಡೆಯಿತು. 2007/2008 ಋತುವಿನಲ್ಲಿ, ಈ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿನ ಮೂರನೆಯ ಸ್ಥಾನಕ್ಕಾಗಿ ನಡೆದ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ತಂಡವು ಹಲ್‌ ಸಿಟಿ ವಿರುದ್ಧ ಸೋಲಪ್ಪಿತು. ತಮ್ಮ ಸ್ವಸ್ಥಳ ಆಷ್ಟನ್‌ ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸದ್ಯದ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ನೂತನ 30,000ಸರ್ವಆಸನ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ತಂಡವು ಯೋಜನೆಯೊಂದನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.[೧೪೮] 1883ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ರೋವರ್ಸ್‌ ಅತಿ ಹಳೆಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಫುಟ್ಬಾಲ್‌ ತಂಡವಾಗಿದೆ. ಈ ತಂಡವು ಲೀಗ್‌ ಒನ್‌ ಅಂಕಪಟ್ಟಿಯ ಮೇಲರ್ಧದಲ್ಲಿದೆ. FA ಕಪ್ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ಫೈನಲ್‌ ಹಂತದ ತನಕ ತಲುಪಿತು. ತನ್ನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ರೋವರ್ಸ್‌ ತಂಡವು 1952/53 ಹಾಗೂ 1989/90 ಇಸವಿಯ ಹಳೆಯ ಮೂರನೆಯ ಡಿವಿಜನ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿ ಜಯಗಳಿಸಿತ್ತಲ್ಲದೆ, 1972 ಮತ್ತು 2006/07ರಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಟ್ನೇ ಕಪ್‌ ಗೆದ್ದು, ಜಾನ್ಸ್ಟೋನ್ಸ್‌ ಪೇಯಿಂಟ್‌ ಟ್ರೊಫಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ರನ್ನರ್ಸ್ ಅಪ್ ಆಗಿತ್ತು. ಈ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಯು ತಮ್ಮ ಸ್ಮಾರಕ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು 18,500 ಆಸನಗಳುಳ್ಳ ನೂತನ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನಾಗಿ ನವೀಕರಿಸಲು ಅನುಮತಿಗಾಗಿ ಯೋಜಿಸಿದೆ. ಇದು 2010ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.[೧೪೯]

A cricket match with fielders and batmen wearing coloured kit. A bowler delivers a ball to one of the batsman. Some of the crowd can be seen behind advertising hoardings and in front of trees and a scaffold construction.
ಆಷ್ಲೆ ಡೌನ್‌ನ ಕೌಂಟಿ ಮೈದಾನ

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ರಗ್ಬಿ ಎಂಬ ರಗ್ಬಿ ಯುನಿಯನ್‌ ಕ್ಲಬ್,[೧೫೦] ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್ಷೈರ್‌ ಕೌಂಟಿ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಕ್ಲಬ್‌ ಎಂಬ ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ತಂಡ,[೧೫೧] ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಾನಿಕ್ಸ್‌ ಎಂಬ ರಗ್ಬಿ ಲೀಗ್‌ ಕಾನ್ಫೆರೆನ್ಸ್‌ ತಂಡ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿದೆ. ನಗರವು ವಾರ್ಷಿಕ ಅರ್ಧ-ಮ್ಯಾರಥಾನ್ ಆಯೋಜಿಸಿತಲ್ಲದೆ, 2001ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಅರ್ಧ-ಮ್ಯಾರಥಾನ್‌ ಚಾಂಪಿಯನ್ಷಿಪ್ಸ್‌ ಕ್ರೀಡಾಕೂಟದ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಿತ್ತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ಎಸಿ, ಬಿಟ್ಟನ್‌ ರೋಡ್‌ ರನರ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟ್‌ಬ್ಯೂರಿ ಹ್ಯಾರಿಯರ್ಸ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಲವು ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್‌ ಕ್ರೀಡಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ. 1928ರಿಂದ 1960ರ ತನಕ ಕ್ನೋಲ್‌ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಸ್ಪೀಡ್ವೇ ಓಟಗಳನ್ನು ವಿರಾಮ-ಸಹಿತ ಅಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. 1960ರಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣವನ್ನು ಮುಚ್ಚಿ ಪುನರಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. 1970ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಈ ಕ್ರೀಡೆಯು ಪುನಃ ನಗರಕ್ಕೆ ಮರಳಿತು. ಬುಲ್ಡಾಗ್ಸ್‌ ತಂಡವು ಈಸ್ಟ್‌ವಿಲ್ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ ಓಟ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿತು.[೧೫೨] 2009ರಲ್ಲಿ, 17 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಹಿರಿಯರ ಹಿಮ-ಹಾಕಿ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯು ನಗರಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸಿತು. ಹೊಸದಾಗಿ ರಚಿತವಾದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪಿಟ್ಬುಲ್ಸ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಐಸ್‌ ರಿಂಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಂದ್ಯವನ್ನಾಡಿತು.

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಬಲೂನ್ ಫೀಸ್ಟಾ ಎಂಬುದು ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಬಿಸಿ-ಗಾಳಿಯ ಬಲೂನಿಂಗ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ನಗರದ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿರುವ ಆಷ್ಟನ್‌ ಕೋರ್ಟ್‌ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.[೧೫೩] ಈ ಉತ್ಸವ ವೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಹಳಷ್ಟು ಮಂದಿ ವೀಕ್ಷಕರು ಬೆಳಗಿನ ಜಾವ 6.30ಕ್ಕೆ ಸಹ ಬಂದು ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ನೆರೆಯುವರು. ದಿನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ಮತ್ತು ಮೇಳದ ಮೈದಾನ ಸಂದರ್ಶಕರಿಗೆ ಮನರಂಜನೆ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಗಾಳಿಯ ವೇಗ ಕಡಿಮೆಯಿರುವ ಮುಸ್ಸಂಜೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯ ಸಾಮೂಹಿಕ ಆರೋಹಣ ನಡೆಸಲಾಗುತ್ತದೆ. 2007ರ ವರೆಗೆ, ಆಷ್ಟನ್ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಆಷ್ಟನ್‌ ಕೋರ್ಟ್‌ ಉತ್ಸವ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಮ್ಯೂನಿಟಿ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್‌ ಎನ್ನಲಾದ ಇದು ಹೊರಾಂಗಣ ಸಂಗೀತ ಉತ್ಸವವಾಗಿತ್ತು.

ಮಾಧ್ಯಮಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
A large number of hot air balloons taking off from a field which is surrounded by tents and stalls. The sun is low in the sky and balloons can be seen flying into the distance.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಬೆಲೂನ್‌ ಫಿಯೆಸ್ಟಾ

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಡೇಲಿ ಪ್ರೆಸ್‌ ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಈವನಿಂಗ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಎಂಬ ಎರಡು ದೈನಿಕ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಬ್ಸರ್ವರ್‌ ಎಂಬ ಉಚಿತ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ, ಉಚಿತಮೆಟ್ರೊ ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಯ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್ ಸಂಚಿಕೆಯಿದೆ. ಇವೆಲ್ಲ ಪತ್ರಿಕೆಗಳೂ ಡೇಲಿ ಮೇಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ಜನರಲ್‌ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದಲ್ಲಿದೆ.[೧೫೪] ವೆನ್ಯೂ ಎಂಬ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವ ಸ್ಥಳೀಯ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಗರದ ಸಂಗೀತ, ರಂಗಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಕಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಡೇಲಿ ಮೇಲ್ ಅಂಡ್‌ ಜನರಲ್‌ ಟ್ರಸ್ಟ್‌ನ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ನಾರ್ತ್‌ಕ್ಲಿಫ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ಇದರ ಸ್ವಾಮ್ಯ ವಹಿಸಿದೆ.[೧೫೫] 1600 ಮಂದಿ ಸದಸ್ಯರುಳ್ಳ ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಮಾಧ್ಯಮ ಉದ್ದಿಮೆಗೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೀಡಿಯಾ ನಗರದ ಬೆಂಬಲ ಜಾಲವಾಗಿದೆ.[೧೫೬] ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸ್ಥಳೀಯ ರೇಡಿಯೊ ಪ್ರಸಾರವಾಹಿನಿಗಳಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಬಿಸಿ ರೇಡಿಯೊ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌‌, ಹಾರ್ಟ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ (ಮುಂಚೆ GWR FM), ಕ್ಲ್ಯಾಸಿಕ್‌ ಗೋಲ್ಡ್‌ 1260, ಕಿಸ್‌ 101, ಸ್ಟಾರ್ 107.2, BCಎಫ್‌ಎಂ (ಮಾರ್ಚ್‌ 2007ರಲ್ಲಿ ಚಾಲಿತಗೊಳಿಸಲಾದ ಸಮುದಾಯ ರೇಡಿಯೊ ಕೇಂದ್ರ), ಉಜಿಮಾ 98 FM,,[೧೫೭] 106 ಜ್ಯಾಕ್‌ FM (ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌),[೧೫೮] ಅಲ್ಲದೇದಿ ಹಬ್‌ ಮತ್ತು BURST‌ ಎಂಬ ಎರಡು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ರೇಡಿಯೊ ಕೇಂದ್ರಗಳಿವೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದ ಹಲವು ಖ್ಯಾತ ಕಿರುತೆರೆ ನಿರ್ಮಾಣಗಳಿವೆ. ಐಟಿವಿ ವೆಸ್ಟ್‌ (ಮುಂಚೆ ಹೆಚ್‌ಟಿವಿ ವೆಸ್ಟ್‌) ಹಾಗೂ ಐಟಿವಿ ವೆಸ್ಟ್‌ಕಂಟ್ರಿ ವಾಹಿನಿಗಳಿಗಾಗಿ ದಿ ವೆಸ್ಟ್‌ ಕಂಟ್ರಿ ಟುನೈಟ್‌ , ಬಿಬಿಸಿ ವೆಸ್ಟ್‌ಗಾಗಿ ಪಾಯಿಂಟ್ಸ್‌ ವೆಸ್ಟ್‌ ,ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಕುರಿತ ನಾಟಕ ಕ್ಯಾಸ್ಯುಯಲ್ಟಿ 2011ರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಳ್ಳಲಿರುವ, ಇದು 1986ರಿಂದಲೂ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದು, ಕಾಲ್ಪನಿಕ ನಗರ ಹಾಲ್ಬಿಯ [೧೫೯] ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಸುತ್ತ ಕಥೆ ಹೆಣೆಯಲಾಗಿತ್ತು) ಹಾಗೂ ಡೀಲ್‌ ಆರ್‌ ನೊ ಡೀಲ್‌ ಎಂಬ ಎಂಡೆಮೊಲ್‌ ನಿರ್ಮಾಣಗಳೂ ಸೇರಿವೆ. ಚಾನೆಲ್‌ 4 ವಾಹಿನಿಯ ಹಾಸ್ಯ ಧಾರಾವಾಹಿ ಟೀಚರ್ಸ್ ‌, BBC ಸರಣಿ ಮಿಸ್ಟ್ರೆಸಸ್‌ , ಹದಿಹರೆಯದವರು ಕೇಂದ್ರಬಿಂದುವಾಗಿರುವ ಸ್ಕಿನ್ಸ್ ‌ ಮತ್ತು BBC3 ಹಾಸ್ಯನಾಟಕ ಸರಣಿ ಬೀಯಿಂಗ್ ಹ್ಯೂಮನ್ ‌ ಚಿತ್ರೀಕರಣವು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದೆ.

ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಉಪಭಾಷೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಕೆಲವು ನಿವಾಸಿಗಳು ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ ಭಾಷೆಯ ಉಪಭಾಷೆ ಮಾತನಾಡುವರು. ಆಡುಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಬ್ರಿಸ್ಟೊಲಿಯನ್‌ ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಅನೌಪಚಾರಿಕವಾಗಿ, 'ಬ್ರಿಸ್ಲ್‌' ಅಥವಾ 'ಬ್ರಿಝ್ಲ್‌' ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಿವಾಸಿಗಳು rhotic ಉಚ್ಚಾರಣಾ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವರು. car ನಂತಹ ಪದಗಳಲ್ಲಿನ r ಅಕ್ಷರವನ್ನು ಉಚ್ಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ L ಅಥವಾ ಅಂತಿಮ L ('a' ಅಥವಾ 'o' ಒಂದಿಗೆ ಅಂತ್ಯಗೊಳ್ಳುವ ಪದಗಳ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ L ಶಬ್ದ ಸೇರಿಸಲಾಗುವುದು) ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ಗೇ ವಿಶೇಷವಾಗಿರುವ ಈ ಉಪಭಾಷೆಯ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.[೧೬೦] ಇದರಿಂದಾಗಿ, 'area' ಎಂಬುದು 'areal' ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ, ಇತ್ಯಾದಿ. ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶೇಷವೇನೆಂದರೆ, ದಿಕ್ಕು ಅಥವಾ ನೆಲೆ ಕುರಿತು ಕೇಳಾದ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ 'to' ಬಳಸುತ್ತಾರೆ (ಈ ಲಕ್ಷಣವು ಸೌತ್‌ ವೇಲ್ಸ್‌ನ ಕಡಲತೀರ ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ). ಇದಲ್ಲದೆ, 'at' ಬಳಸುವ ಬದಲು 'to' ಬಳಕೆ ಹಾಗೂ 'it' ಬದಲಿಗೆ 'he', 'him' ಎಂಬ ಸರ್ವನಾಮ ಪುಲ್ಲಿಂಗ ಬಳಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, 'Where's that?' ಎಂಬುದನ್ನು 'Where's he to?' ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಪದಪುಂಜವವು ನ್ಯೂಫೌಂಡ್ಲೆಂಡ್‌ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ರಫ್ತಾಗಿದೆ.[೧೬೧]

An ornate brick tower surrounded by trees. The tower has balconies and is surmounted by a pitched roof with an ornate figure at the apex.
ಬ್ರ್ಯಾಂಡನ್‌ ಹಿಲ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌ನಿಂದ ಕೆಬಟ್‌ ಟವರ್‌ನ ನೋಟ.

ಫಿಲ್ಟನ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಉಪಭಾಷಾ ಪದಗಳು ಅಂತರಿಕ್ಷ ಯಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಎಂದು ಉಪಭಾಷಾ ಸಂಶೋಧಕ ಸ್ಟ್ಯಾನ್ಲೆ ಎಲ್ಲಿಸ್‌ ಕಂಡುಕೊಂಡರು. 'ಇದು ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿಚಿತ್ರ, ಭಾಷೆಯ ಕಾಡು ಸೇಬಿನ ಮರವಾಗಿದೆ ಹಾಗೂ ನಾನು ಬಹಳ ದಿನಗಳಿಂದ ಕೇಳಿರುವ ಅತಿ ತೀಕ್ಷ್ಣ ಹಾಗೂ ಅಹ್ಲಾದಕರ ಸ್ವಾದ ಹೊಂದಿದೆ' ಎಂದು ಅವರು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.[೧೬೨]

ಧರ್ಮ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

2001ರ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ ಜನಗಣತಿಯಲ್ಲಿ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 60%ರಷ್ಟು ತಮ್ಮನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ; 25%ರಷ್ಟು ಜನರು ತಾವು ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. UK ಸರಾಸರಿಗಳು ಕ್ರಮವಾಗಿ 72% ಹಾಗೂ 15%ರಷ್ಟಿವೆ. ಈ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 2%ರಷ್ಟು ಇಸ್ಲಾಮ್‌ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ (ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ 3%). ಇತರೆ ಯಾವುದೇ ಧರ್ಮವು 1%ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪಾಲು ಹೊಂದಿಲ್ಲ, ಆದರೂ ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ 9%ರಷ್ಟು ಜನರು ಯಾವುದೇ ಉತ್ತರ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.[೧೬೩]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್‌ ಇಗರ್ಜಿಗಳಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಆಂಗ್ಲಿಕನ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕತೀಡ್ರಲ್‌ ಮತ್ತು ಸೇಂಟ್‌ ಮೇರಿ ರೆಡ್‌ಕ್ಲಿಫ್‌ ಹಾಗೂ ರೋಮನ್‌ ಕ್ಯಾತಲಿಕ್‌ ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ಕತಿಡ್ರಲ್‌ ಬಹುತೇಕ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯಕ್ಕೆ ಬದ್ಧವಲ್ಲದ ಇಗರ್ಜಿ(ಚರ್ಚ್ ಆಫ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಮತಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸದ)ಗಳಲ್ಲಿ ಬಕಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್‌ ಚಾಪೆಲ್‌ ಹಾಗೂ ಬ್ರಾಡ್ಮೀಡ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಜಾನ್‌ ವೆಸ್ಲೆಯವರ ನ್ಯೂ ರೂಮ್‌ ಸೇರಿವೆ.[೧೬೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ, ಇತರೆ ಧರ್ಮಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಮಸೀದಿಗಳು,[೧೬೫][೧೬೬] ಹಲವು ಬೌದ್ಧ ಧ್ಯಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳು,[೧೬೭], ಒಂದು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯ,[೧೬೮] ಪ್ರಗತಿಪರ ಮತ್ತು ಸಂಪ್ರದಾಯವಾದಿ ಯೆಹೂದಿ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರಗಳು[೧೬೯] ಹಾಗೂ ನಾಲ್ಕು ಸಿಖ್‌ ಗುರುದ್ವಾರಗಳು ಇವೆ.[೧೭೦][೧೭೧][೧೭೨]

ಶಿಕ್ಷಣ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
A Palladian style nineteenth century stone building with a large colonnaded porch. In front a large metal statue on a pedestal and fountains with decorations.
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸ್ವಾಮ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ವಿಕ್ಟೊರಿಯಾ ರೂಮ್ಸ್‌
Main article: Education in Bristol

ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿವೆ: 1909ರಲ್ಲಿ ಸನ್ನದು ನೀಡಲಾದ, ರೆಡ್‌ಬ್ರಿಕ್ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, ಹಾಗೂ, ವೆಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ (ಮುಂಚೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್‌) ಇವೆ. 1992ರಲ್ಲಿ ಇದಕ್ಕೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ಎಂಬ ಸ್ಥಾನಮಾನ ದೊರಕಿತು. ನಗರದಲ್ಲಿ ಸಿಟಿ ಆಫ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ ಮತ್ತು ಫಿಲ್ಟನ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ ಎಂಬ ಎರಡು ವಿಶಿಷ್ಟ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ, ಹಾಗೂ ಟ್ರಿನಿಟಿ ಕಾಲೇಜ್‌, ವೆಸ್ಲೇ ಕಾಲೇಜ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಬ್ಯಾಪ್ಟಿಸ್ಟ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ ಎಂಬ ಮೂರು ದೇವತಾಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ವಿದ್ಯಾಸಂಸ್ಥೆಗಳಿವೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ 129 ಶಿಶುವಿಹಾರಗಳು, ಕಿರಿಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳಿವೆ.[೧೭೩] 17 ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳು,[೧೭೪] ಹಾಗೂ ಮೂರು ನಗರ ಕಲಿಕಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿವೆ. ಉತ್ತರ ಲಂಡನ್‌ನ ವಿಶೇಷ ಮೀಸಲು ಪ್ರದೇಶದ ನಂತರ, ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ವತಂತ್ರ ಶಾಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಸಾಂದ್ರತೆಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿದೆ.[೧೭೫] ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಶಾಲೆಗಳ ಪೈಕಿ ಕೊಲ್ಸ್ಟನ್ಸ್‌ ಸ್ಕೂಲ್, ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್ ಕಾಲೇಜ್‌, ಕ್ಲಿಫ್ಟನ್‌ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್‌, ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಕತೀಡ್ರಲ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಗ್ರ್ಯಾಮರ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌, ರೆಡ್ಲೆಂಡ್‌ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌, ಕ್ವೀನ್‌ ಎಲಿಜಬೆತ್ಸ್‌ ಹಾಸ್ಪಿಟಲ್‌ (ಬಾಲಕರಿಗಾಗಿರುವ ಏಕೈಕ ಶಾಲೆ) ಹಾಗೂ ರೆಡ್‌ ಮೇಯ್ಡ್ಸ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ (ಇದು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಅತಿ ಹಳೆಯ ಬಾಲಿಕೆಯರ ಶಾಲೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಜಾನ್‌ ವಿಟ್ಸನ್‌ 1634ರಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು) ಸೇರಿವೆ.[೧೭೬]

A tall stone nineteenth century with shields on the visible sides and a pepperpot upper storey. In front, traffic and pedestrians on a busy street.
ಪಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ವಿಲ್ಸ್‌ ಸ್ಮಾರಕ ಭವನವು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಸ್ವತ್ತು.2006-2007ರಲ್ಲಿ ಈ ಗೋಪುರವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

2005ರಲ್ಲಿ, ಅಂದಿನ ಅರ್ಥಸಚಿವರು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ, ದೇಶದ ಆರು ವಿಜ್ಞಾನ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರವೂ ಒಂದೆಂದು ಹೆಸರಿಸಿದರು ಹಾಗು ನಗರದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ಹಣ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದರು.[೧೭೭] ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ, ಎಮರ್ಸನ್ಸ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ನಲ್ಲಿ £300 ದಶಲಕ್ಷ ವೆಚ್ಚದ ವಿಜ್ಞಾನ ಉದ್ಯಾನ ನಿರ್ಮಾಣವು ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿದೆ.[೧೭೮] ಜೊತೆಗೆ, ಎರಡು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಸೌತ್ಮೀಡ್‌ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿನ ಸಂಶೋಧನೆಯೊಂದಿಗೆ, ನಗರಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಶಿಕ್ಷಣವು ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ಎಟ್-ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಜೂ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಫೆಸ್ಟಿವಲ್‌ ಆಫ್‌ ನೇಚರ್‌ ಹಾಗೂ ಕ್ರಿಯೇಟ್‌ ಸೆಂಟರ್‌ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂವಹನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿರುವ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪೈಕಿ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಾಗಿವೆ. ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದ ಹಲವು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿದ್ದರು. ಇವರಲ್ಲಿ, ಹಾಟ್ವೆಲ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದ 19ನೆಯ ಶತಮಾನದ ರಸಾಯನ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸರ್‌ ಹಂಫ್ರಿ ಡೇವಿ [೧೭೯] ಸಹ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಕ್ವಾಂಟಮ್‌ ಯಂತ್ರಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ 1933ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಬೌತವಿಜ್ಞಾನಿ ಪಾಲ್ ಡಿರಾಕ್‌,[೧೮೦] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದ ಬಿಷಪ್ಸ್‌ಟನ್‌ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು. ಸಿಸಿಲ್‌ ಫ್ರಾಂಕ್‌ ಪೊವೆಲ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಮೆಲ್ವಿಲ್‌ ವಿಲ್ಸ್ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ಛಾಯಾಚಿತ್ರಣದ ವಿಧಾನದ ಮೂಲಕ ಪರಮಾಣು ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿತ‌ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಗೆ 1950ರಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭಿಸಿತು. ಬೀಗಲ್‌ 2 ಮಾರ್ಸ್‌ ಲ್ಯಾಂಡರ್(ಮಂಗಳ ಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶನೌಕೆ) ಯೋಜನೆಯ ಹಿಂದಿರುವ ಗ್ರಹಗಳ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಕೊಲಿನ್‌ ಪಿಲಿಂಗರ್‌‌ [೧೮೧] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದರು. ಮನೋವಿಜ್ಞಾನಿ ರಿಚರ್ಡ್‌ ಗ್ರೆಗೊರಿ ಅವರಿಗೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರವು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ.[೧೮೨] ಫೈಯಿಂಗ್‌ ಸ್ಟಾರ್ಟ್‌ ಚಾಲೆಂಜ್‌ನಂತಹ ಉಪಕ್ರಮಗಳು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ವಿಷಯಗಳತ್ತ ಆಸಕ್ತಿ ವಹಿಸಲು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪ್ರದೇಶದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ನೆರವಾಗಿವೆ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಉತ್ತೇಜನ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ವಿನ್ಯಾಸ ಕುರಿತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಣಾ ಶಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು, ಪ್ರಮುಖ ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ಉದ್ದಿಮೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಲಾಗಿದೆ.[೧೮೩]

ಸಾರಿಗೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಟೆಂಪಲ್‌ ಮೀಡ್ಸ್‌ ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿದೆ. ಲಂಡನ್‌ ಪ್ಯಾಡಿಂಗ್ಟನ್‌ನತ್ತ ಸಾಗುವ ನಿಯಮಿತ ಅತಿ ವೇಗದ ರೈಲುಗಳು ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಮತ್ತು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸೇವೆಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ರಾಸ್‌‌ಕಂಟ್ರಿ ರೈಲುಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಫಸ್ಟ್‌ ಗ್ರೇಟ್‌ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ರೈಲು ಸೇವೆಗಳುಂಟು. ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪಾರ್ಕ್ವೇ ನಗರದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಕಾರ್ಡಿಫ್‌ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ ನಗರಗಳ ನಡುವೆ ಅತಿವೇಗದ ಫಸ್ಟ್‌ ಗ್ರೇಟ್‌ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ರೈಲು ಸೇವೆಗಳು ಇಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯ, ಜೊತೆಗೆ ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ ಹಾಗೂ ಈಶಾನ್ಯ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹೋಗುವ ಕ್ರಾಸ್‌ಕಂಟ್ರಿ ರೈಲುಸೇವೆಗಳೂ ಸಹ ಲಭ್ಯ. ನೈಋತ್ಯ ರೈಲುಗಳು ನಿರ್ವಹಿಸುವ, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಟೆಂಪಲ್‌ ಮೀಡ್ಸ್‌ನಿಂದ ಲಂಡನ್‌ ವಾಟರ್ಲೂ ಕಡೆಗೆ ಸೀಮಿತ ಸೇವೆಗಳಿವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಕಿಂಗ್ಡಮ್‌ನ ಹಲವು ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳ ಕಡೆಗೆ ನಿಯಮಿತವಾದ ರೈಲು ಸಂಪರ್ಕಗಳಿವೆ.[೧೮೪]

A railway station with curved platforms under an arched iron framed roof with roof-lights. A passenger train stands at the platform on the right and on the left passengers waiting for a train.
ಟೆಂಪಲ್‌ ಮಿಡ್ಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ

ಲಂಡನ್‌ನಿಂದ ವೆಸ್ಟ್‌ ವೇಲ್ಸ್‌‌ಗೆಪೂರ್ವ-ಪಶ್ಚಿಮ ಅಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಎಂ4 ಮೋಟಾರ್ವೇ ಮೂಲಕ ನಗರವು ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ಬರ್ಮಿಂಗ್ಹ್ಯಾಮ್‌ನಿಂದ ಎಕ್ಸೆಟರ್‌ ನಗರಗಳ ನಡುವೆ ಉತ್ತರ-ನೈರುತ್ಯ ಅಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಎಂ5 ಮೋಟಾರ್ವೇ ಮೂಲಕ ನಗರವು ರಸ್ತೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದೆ. ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿರುವ ಎಂ5 ಹಾಗೂ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿರುವ ಎಂ4 ಸೆವರ್ನ್‌ ಕ್ರಾಸಿಂಗ್‌ ನಡುವಣ ಎಂ49 ಮೊಟಾರ್ವೇ ಎಂಬ ಅಡ್ಡ ಮಾರ್ಗ ಹೊಂದಿದೆ. ಎಂ32 ಮೊಟಾರ್ವೇ ಎಂಬುದು ಎಂ4 ಮೋಟಾರ್ವೇಯಿಂದ ನಗರ ಕೇಂದ್ರದತ್ತ ಹೋಗುವ ಉಪರಸ್ತೆಯಾಗಿದೆ.[೧೮೪]

ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರದ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (BRS) ಲಲ್ಸ್‌ಗೇಟ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. 2001ರಿಂದಲೂ, ಅದರ ರನ್‌ವೇ, ನಿಲ್ದಾಣ ಮತ್ತಿತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.[೧೮೪]

An aerial view of an airport with one main runway, car parks on the left and right, and aircraft parked outside terminal buildings on the right.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ, ಲಲ್ಸ್‌ಗೇಟ್‌

ನಗರದಲ್ಲಿನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಯು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಸ್‌ ಸೇವಾ ಜಾಲವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಮುಂಚೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಆಮ್ನಿಬಸ್‌ ಕಂಪೆನಿ ಎನ್ನಲಾದ ಫಸ್ಟ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌ ಪ್ರಮುಖ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಇತರೆ ಬಸ್‌ ಸೇವಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೆಂದರೆ ಎ-ಬಸ್‌,[೧೮೫] ಬ್ಯೂಗ್ಲರ್ಸ್‌,[೧೮೬] ಯುಲಿಂಕ್‌,[೧೮೭] ಹಾಗೂ ವೆಸೆಕ್ಸ್‌ ಕನೆಕ್ಟ್‌.[೧೮೮] ನಗರದಲ್ಲಿ ಬಸ್‌ ಸೇವೆ ಬಹಳ ದುಬಾರಿ ಹಾಗೂ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿರದ ಕಾರಣ ವ್ಯಾಪಕ ಟೀಕೆಗೊಳಗಾಗಿದೆ. ವಿಳಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಾ ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಗಳ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ 2005ರಲ್ಲಿ ಫರ್ಸ್ಟ್‌ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ದಂಡ ವಿಧಿಸಲಾಗಿತ್ತು.[೧೮೯][೧೯೦] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ಕಾರುಗಳ ಬಳಕೆ ಬಹಳ ಹೆಚ್ಚು. ಹಾಗು ನಗರವು ಸಂಚಾರದಟ್ಟಣೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ ವಾರ್ಷಿಕ £350 ದಶಲಕ್ಷಗಳಷ್ಟು ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ.[೧೯೧] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೊಟಾರ್‌ಸೈಕಲ್‌ ಸ್ನೇಹಿ ನಗರವೆಂದೆನಿಸಿದೆ. ನಗರದ ಬಸ್‌ ಪಥಗಳಲ್ಲಿ ಮೋಟಾರ್‌ಸೈಕಲ್‌ ಚಲಾಯಿಸಲು ಅವಕಾಶವಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಉಚಿತ ಹಾಗೂ ಸುಭದ್ರವಾದ ವಾಹನ ನಿಲುಗಡೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸಹ ಇದೆ.[೧೯೨] 2000ದಿಂದಲೂ, ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾರಿಗೆ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಲಘು ರೈಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಆದರೂ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಹಣ ಬೆಂಬಲ ನೀಡಲು ಯಾವುದೇ ಇಂಗಿತ ತೋರುತ್ತಿಲ್ಲ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಾಗಿ ನಗರಕ್ಕೆ ಐರೋಪ್ಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಹಣಬೆಂಬಲದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಸಾರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಯು ಅಗತ್ಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಹಣಬೆಂಬಲ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.[೧೯೩] ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆಗೆ ಬೆಂಬಲದ ಜೊತೆಗೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್ಯು ಹಲವು ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗಗಳ ಪುನರ್ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ವರ್ತುಲ ರಸ್ತೆಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಕಾಮಗಾರಿಯೂ ಸೇರಿವೆ.[೧೯೪] ಸ್ಥಳೀಯ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ, ನಗರದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಪಾರ್ಕ್‌-ಅಂಡ್‌-ರೈಡ್‌ ತಾಣಗಳಿವೆ.[೧೯೫] ನಗರದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಫೆರಿ ಬೋಟ್‌ ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಜಲ ಸಾರಿಗೆಯಿದೆ. ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಪ್ಯಾಕೆಟ್‌ ಮತ್ತು ನಂಬರ್‌ ಸೆವೆನ್‌ ಬೋಟ್‌ ಟ್ರಿಪ್‌ಗಳು ವಿಹಾರಿ ಹಾಗೂ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಸೇವೆ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ.[೧೯೬]

ಏವನ್ಮೌತ್‌ ಮತ್ತು ಸೆವರ್ನ್‌ ಬೀಚ್‌ ಗೆ ಸಂಚರಿಸುವ ಸೆವರ್ನ್‌ ಬೀಚ್‌ ಲೈನ್‌ ರೈಲು ಸೇವೆಯು ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಹೊರವಲಯ ರೇಲ್ವೆಯಾಗಿದೆ. ಬೀಚಿಂಗ್‌ ಏಕ್ಸ್‌ ಅನ್ವಯ ಪ್ರಯಾಣಿಕರಿಗಾಗಿ ಪೊರ್ಟಿಸ್‌ಹೆಡ್‌ ರೇಲ್ವೆಯನ್ನು ಮುಚ್ಚಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ರಾಯಲ್‌ ಪೊರ್ಟ್‌ಬ್ಯೂರಿ ಡಾಕ್‌ ತನಕ 2000-2002 ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಕು ಸಾಗಾಣಿಕೆಗಾಗಿ ಪುನಃ ಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು ಸ್ಟ್ರಾಟೆಜಿಕ್‌ ರೇಲ್‌ ಅಥಾರಿಟಿ ರೇಲ್ವೆ ಸರಕು ಅನುದಾನ ಇದಕ್ಕೆ ಲಭಿಸಿತ್ತು. ಪೊರ್ಟಿಸ್‌ಹೆಡ್‌ ತನಕ ಇನ್ನೂ ಮೂರು ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು (5 ಕಿಮೀ.) ಉದ್ದನೆಯ ಹಳಿ ಜೋಡಿಸುವ ಯೋಜನೆಯಿದೆ. ಆದರೆ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಹಣದ ಕೊರತೆಯಿದೆ. (ಪೊರ್ಟಿಸ್‌ಹೆಡ್‌ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ವಾಸಸ್ಥಳದ ಪಟ್ಟಣ. ಇಲ್ಲಿಗೆ ಕೇವಲ ಒಂದೇ ರಸ್ತೆಯ ಸಂಪರ್ಕವಿದೆ).[೧೯೭] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ರೈಲುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಪರೀತ ಜನದಟ್ಟಣೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಅನುಭವಿಸಿದೆ. ಗ್ರೇಟರ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೆಟ್ರೊ ಸ್ಕೀಮ್‌ ಯೋಜನೆಯಡಿ ರೈಲುಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿದೆ.[೧೯೮]

2008ರಲ್ಲಿ [೧೯೯] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ನಗರವನ್ನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ ಸಿಟಿ '" ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು ಹಾಗು ಜೀವನಾಡಿ ಸಾರಿಗೆ ದತ್ತಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಸ್ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಗೆ ಇದು ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಹಲವು ನಗರವಲಯದ ಸೈಕಲ್‌ ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ, ಜೊತೆಗೆ ಬಾತ್‌ ಹಾಗೂ ಲಂಡನ್‌ ನಗರಗಳತ್ತ, ಹಾಗೂ ಗ್ಲೌಸೆಸ್ಟರ್‌ ಮತ್ತು ವೇಲ್ಸ್‌ ಕಡೆಗೆ, ಹಾಗೂ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ನೈಋತ್ಯ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ (ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸೈಕಲ್‌ ನೆಟ್ವರ್ಕ್‌)ಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ನಗರದಲ್ಲಿ ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ ಚಟುವಟಿಕೆ ತೀವ್ರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧಿಸಿದೆ. 2001ರಿಂದ 2005ರ ತನಕ ಸೈಕ್ಲಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ 21%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಳ ಸಾಧಿಸಿತ್ತು.[೧೯೧]

ಅವಳಿ ನಗರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
The walls and tower of an old ruined church set in a paved area and surrounded by a park. On the left is water with some pontoons morred and in the background office blocks, streets and church spires.
ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಕ್ಯಾಸ್ಲ್ ಪಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಪಾಳುಬಿದ್ದಿರುವ ಸೇಂಟ್‌ ಪೀಟರ್ಸ್‌ ಇಗರ್ಜಿ.

ಅವಳಿ ನಗರಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಮೊದಲ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಸಹ ಒಂದು. 1947ರಲ್ಲಿ ಬಾರ್ಡೊ ಜತೆಗೆ ನಂತರ ಹ್ಯಾನೊವರ್‌ಜತೆ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಅವಳಿ ನಗರವಾಗಿತ್ತು.[೨೦೦] ಮಹಾಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್‌ ನಗರಗಳು ಅವಳಿ ಎನಿಸಿಕೊಂಡದ್ದು ಇದೇ ಮೊದಲು. ನಂತರ, 1984ರಲ್ಲಿ ಪೊರ್ಚುಗಲ್‌ನ ಪೋರ್ಟೊ,[೨೦೧] 1988ರಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜಿಯಾದ ಟಿಬಿಲಿಸಿ,[೨೦೨] 1989ರಲ್ಲಿ ನಿಕಾರಾಗುವಾದ ಪೂರ್ಟೊ ಮೊರಾಜಾನ್‌ Puerto Morazan, 1990ರಲ್ಲಿ ಮೊಝಾಂಬಿಕ್‌ನ ಬೇರಾ ಹಾಗೂ 2001ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದ ಗ್ವಾಂಗ್‌ಝೌ,[೨೦೩] ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಅವಳಿ ನಗರಗಳಾಗಿವೆ.[೨೦೪]

ಇವನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳಗಳ ಪಟ್ಟಿ
  • ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಮೂಲದ ಜನರ ಪಟ್ಟಿ
  • W.D & H.O ವಿಲ್ಸ್‌
  • ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಜಲಾಶಯಗಳು
  • ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಉದ್ಯಾನವನಗಳು
  • ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶೈಲಿ
  • ಮಾಲ್ಟೀಸ್‌ ಕ್ರಾಸ್‌ (ಅನಧಿಕೃತ ಕೌಂಟಿ ಹೂವು)
  • ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತ ಹಲವು ಹೋಟೆಲ್‌ಗಳು ಏಕೆ ಈ ಹೆಸರನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿವೆ ಎಂದು ವಿವರಿಸುವ ಹೋಟೆಲ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. ↑ ೧.೦ ೧.೧ "Historical Weather for Bristol, England, United Kingdom". Weatherbase. Canty & Associates. Archived from the original on 25 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2018. Retrieved 3 August 2007.
  2. ↑ "Lead View Table: Bristol, City of (Local Authority)". Neighbourhood Statistics. Office for National Statistics. Archived from the original on 13 ಮೇ 2011. Retrieved 14 June 2009.
  3. ↑ ೩.೦ ೩.೧ ೩.೨ "Population estimates for UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland - current datasets". National Statistics Online. Office for National Statistics. Archived from the original (ZIP) on 10 September 2010. Retrieved 27 June 2010.
  4. ↑ Legg, Michael (17 October 2005). "The West of England: a Census based picture" (PDF). West of England Partnership. Archived from the original (PDF) on 15 ಮೇ 2011. Retrieved 13 January 2010.
  5. ↑ Manco, Jean (25 July 2009). "The Ranking of Provincial Towns in England 1066-1861". Delving into building history. www.buildinghistory.org. Retrieved 13 January 2010.
  6. ↑ Norwood, Graham (30 October 2007). "Bristol: seemingly unstoppable growth". The Guardian. London: Guardian News and Media. Retrieved 18 December 2007.
  7. ↑ "Bristol on Geody". Geody. Retrieved 1 January 2009.
  8. ↑ Malvern, Jack (29 December 2008). "Richmond, in Surrey, is the most widely copied British place name worldwide". The Times. London: News International. Retrieved 1 January 2009.[permanent dead link]
  9. ↑ "The Palaeolithic in Bristol". Bristol City Council. 24 April 2007. Archived from the original on 20 ಮೇ 2011. Retrieved 6 May 2007.
  10. ↑ "Bristol in the Iron Age". Bristol City Council. Archived from the original on 20 ಮೇ 2011. Retrieved 10 March 2007.
  11. ↑ "Abona - Major Romano-British Settlement". www.Roman-Britain.org. Archived from the original on 3 ಫೆಬ್ರವರಿ 2008. Retrieved 17 December 2008.
  12. ↑ "Bristol in the Roman Period". Bristol City Council. Archived from the original on 20 ಮೇ 2011. Retrieved 10 March 2007.
  13. ↑ Little, Bryan (1967). The City and County of Bristol. Wakefield: S. R. Publishers. ISBN 0854095128.
  14. ↑ "The Impregnable City". Bristol Past. Retrieved 7 October 2007.
  15. ↑ Brace, Keith (1996). Portrait of Bristol. London: Robert Hale. pp. 13–15. ISBN 0709154356. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help); Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  16. ↑ "Bristol Bridge". Images of England. Archived from the original on 20 ನವೆಂಬರ್ 2015. Retrieved 22 December 2006.
  17. ↑ ೧೭.೦ ೧೭.೧ Rayfield, Jack (1985). Somerset & Avon. London: Cadogan. ISBN 0947754091. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  18. ↑ Croxton, Derek (1990–1991). "The Cabot Dilemma: John Cabot's 1497 Voyage & the Limits of Historiography". Essays in History. 33. Virginia: Corcoran Department of History at the University of Virginia. Retrieved 16 March 2009.{{cite journal}}: CS1 maint: date format (link)
  19. ↑ "Largest towns in England in 1334". Love my town. Retrieved 10 March 2007.
  20. ↑ Horn, Joyce M (1996). "BRISTOL: Introduction". Fasti Ecclesiae Anglicanae 1541-1857: volume 8: Bristol, Gloucester, Oxford and Peterborough dioceses. Institute of Historical Research: 3–6. Archived from the original on 29 ಆಗಸ್ಟ್ 2014. Retrieved 14 March 2009.
  21. ↑ Bettey, Joseph (1996). St Augustine's Abbey, Bristol. Bristol: Bristol Branch of the Historical Association. pp. 1–5. ISBN 0901388726. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help)
  22. ↑ "Bristol". Fortified Places. Archived from the original on 20 ಮಾರ್ಚ್ 2007. Retrieved 24 March 2007.
  23. ↑ ೨೩.೦ ೨೩.೧ "Triangular trade". National Maritime Museum. Archived from the original on 25 ನವೆಂಬರ್ 2011. Retrieved 22 March 2009.
  24. ↑ "Black Lives in England : The Slave Trade and Abolition". Archived from the original on 2008-06-12. Retrieved 22 March 2009.
  25. ↑ "Lottery Fund rejects Bristol application in support of a major exhibition to commemorate the 200th Anniversary of the Abolition of the Slave Trade" (PDF). British Empire & Commonwealth Museum. Archived from the original (PDF) on 2 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008. Retrieved 10 March 2007.
  26. ↑ "Seven Stars, Slavery and Freedom!". Bristol Radical History Group. Retrieved 18 December 2008.
  27. ↑ Cathcart, Brian (19 March 1995). "Rear Window: Newfoundland: Where fishes swim, men will fight". The Independent, archived at Nexis. Independent News and Media. Archived from the original (fee required) on 15 ಮೇ 2011. Retrieved 21 July 2009.
  28. ↑ "Samuel Plimsoll - the seaman's friend". BBC - Bristol - History. Retrieved 16 March 2009.
  29. ↑ Buchanan, R A (1969). "2". The Industrial Archaeology of the Bristol Region. Newton Abbot: David & Charles. pp. 32–33. ISBN 0715343947. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help); Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  30. ↑ "A vision of Bristol UA/City". A Vision of Britain. Archived from the original on 1 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007. Retrieved 29 January 2007.
  31. ↑ Hunt, Henry (original circa 1818). Memoirs of Henry Hunt, Esq. Vol. 3. Project Gutenberg. Archived from the original on 26 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2009. Retrieved 14 March 2009. {{cite book}}: Check date values in: |date= (help)
  32. ↑ "BBC - Made in Bristol - 1831 Riot facts". BBC News. Retrieved 15 March 2009.
  33. ↑ ಜಾನ್‌ ಪೆನ್ನಿ ಎಮ್‌ಎ; ದಿ ಲುಫ್ಟ್‌ವ್ಯಾಫ್‌ ಒವರ್‌ ದಿ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ ಏರಿಯಾ 1940-44 2008ರ ಜುಲೈ 14ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
  34. ↑ "Four figures on Arno's Gateway". Public Monument and Sculpture Association National Recording Project. Archived from the original on 16 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 19 March 2007.
  35. ↑ "Demolition of city tower begins". BBC News. 13 January 2006. Retrieved 10 March 2007.
  36. ↑ Jeremy McNeill ; illustrations by Ben Wookey. (1997). Bristol's Harbourside: A Guide to the City Docks. Bristol: Hotwell Press. ISBN 978-0953027002. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  37. ↑ "Wards up for future elections". Bristol City Council. Archived from the original on 17 ನವೆಂಬರ್ 2009. Retrieved 22 July 2007.
  38. ↑ "Council leader battle resolved". BBC News. 27 May 2007. Retrieved 31 May 2007.
  39. ↑ "Labour 'lost council confidence'". BBC News Bristol. 25 February 2009. Retrieved 25 February 2009.
  40. ↑ "Lib Dems take control of Bristol". BBC News. 5 June 2009. Retrieved 5 June 2009.
  41. ↑ Councillor Chris Davis. Bristol City Council. Archived from the original on 2009-03-21. Retrieved 2010-09-23.
  42. ↑ "Bristol's Members of Parliament and Members of the European Parliament". Bristol City Council. 2005. Archived from the original on 7 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 12 May 2007.
  43. ↑ Alan Rusbridger (10 November 2005). "In praise of... the Race Relations Acts". Guardian. London. Retrieved 12 May 2007. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  44. ↑ Morris, Steven (4 March 2005). "From slave trade to fair trade, Bristol's new image". The Guardian. London. Retrieved 14 March 2009. {{cite news}}: Text "Environment" ignored (help); Text "The Guardian" ignored (help)
  45. ↑ "LOCAL GOVERNMENT BILL (Hansard, 16 November 1971)". hansard.millbanksystems.com. Retrieved 7 March 2009.
  46. ↑ "The Avon (Structural Change) Order 1995". www.opsi.gov.uk. Retrieved 7 March 2009.
  47. ↑ "NOMIS (www.nomisweb.co.uk) area boundary for the Bristol unitary authority". Archived from the original on 15 ಆಗಸ್ಟ್ 2021. Retrieved 1 January 2009.
  48. ↑ "NOMIS (www.nomisweb.co.uk) area boundary for the Bristol urban area". Archived from the original on 11 ಮೇ 2011. Retrieved 1 January 2009.
  49. ↑ "Usual resident population: Census 2001, Key Statistics for urban areas". Archived from the original (xls) on 23 July 2004. Retrieved 1 January 2009.
  50. ↑ Atkins (2005). "Greater Bristol Strategic Transport Study" (PDF). South West Regional Assembly. Archived from the original (PDF) on 11 ಮಾರ್ಚ್ 2012. Retrieved 5 February 2009.
  51. ↑ ೫೧.೦ ೫೧.೧ ೫೧.೨ ೫೧.೩ ೫೧.೪ ೫೧.೫ ೫೧.೬ ೫೧.೭ http://www.mapcrow.info/
  52. ↑ "CotswoldS AONB". Archived from the original on 10 ಮೇ 2011. Retrieved 5 May 2007.
  53. ↑ ೫೩.೦ ೫೩.೧ Hawkins, Alfred Brian (1973). "The geology and slopes of the Bristol region". Quarterly Journal of Engineering Geology and Hydrogeology. 6 (3–4). London: Geological Society of London: 185–205. doi:10.1144/GSL.QJEG.1973.006.03.02. {{cite journal}}: |access-date= requires |url= (help)
  54. ↑ "Average annual temperature". Met Office. 2000. Archived from the original on 3 ಜನವರಿ 2014. Retrieved 12 May 2007.
  55. ↑ "Average annual sunshine". Met Office. 2000. Archived from the original on 28 ಜುಲೈ 2014. Retrieved 12 May 2007.
  56. ↑ "Average annual rainfall". Met Office. 2000. Archived from the original on 7 ಆಗಸ್ಟ್ 2011. Retrieved 12 May 2007.
  57. ↑ "Yeovilton 1971-2000 averages". Meteorological Office. Archived from the original on 6 ಜೂನ್ 2013. Retrieved 3 August 2007.
  58. ↑ Staff writer (9 November 2008). "Bristol is Britain's greenest city". Evening Post. Bristol News and Media. Archived from the original on 7 ಜುಲೈ 2009. Retrieved 5 July 2009.
  59. ↑ "Sustainable Cities Index 2008". Forum for the Future. 25 November 2008. Archived from the original on 18 ಏಪ್ರಿಲ್ 2009. Retrieved 5 July 2009.
  60. ↑ ಸಸ್‌ಟ್ರ್ಯಾನ್ಸ್‌, 2002. ದಿ ಅಫಿಷಿಯಲ್‌ ಗೈಡ್‌ ಟು ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಸೈಕಲ್‌ ನೆಟ್ವರ್ಕ್‌ . 2ನೆಯ ಆವೃತ್ತಿ. ಇಟಲಿ: ಕೆನೈಲ್‌ & ಟುರಿನ್‌. ISBN 1-901389-35-9. ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪುನಃ ನಮೂದಿಸಲಾಗಿದೆ [೧].
  61. ↑ "Resourcesaver: Home Page". Beehive. Bristol News and Media. Archived from the original on 19 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 5 July 2009.
  62. ↑ url=http://www.statistics.gov.uk/downloads/theme_population/Mid_2007_UK_England_&_Wales_Scotland_and_Northern_Ireland%20_21_08_08.zip/url[permanent dead link]
  63. ↑ "National Statistics Online". Statistics.gov.uk. Archived from the original on 2 December 2002. Retrieved 27 February 2009.
  64. ↑ "ONS 2005 Mid-Year Estimates". Office of National Statistics. 20 December 2005. Retrieved 12 May 2007.
  65. ↑ "Usual resident population". Office for National Statistics, Census 2001. 5 August 2004. Archived from the original on 21 Apr 2007. Retrieved 12 May 2007.
  66. ↑ ೬೬.೦ ೬೬.೧ "The UKs major urban areas" (PDF). Office for National Statistics, 2001. Archived from the original (PDF) on 15 Feb 2006. Retrieved 12 May 2007.
  67. ↑ "ದಿ ಪಾಪ್ಯುಲೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ - ಜನವರಿ 2009 (pdf, 1183 Kb)p5 ಸೆಕ್ಷನ್‌ 3.2". Archived from the original on 2010-09-17. Retrieved 2010-09-23.
  68. ↑ "ONS 2005 Mid-Year Estimates". Office of National Statistics. 10 October 2006. Retrieved 12 May 2007.
  69. ↑ "Resident Population Estimates by Ethnic Group". Office for National Statistics, 2006. 2006. Archived from the original on 6 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 22 February 2008.
  70. ↑ ೭೦.೦೦ ೭೦.೦೧ ೭೦.೦೨ ೭೦.೦೩ ೭೦.೦೪ ೭೦.೦೫ ೭೦.೦೬ ೭೦.೦೭ ೭೦.೦೮ ೭೦.೦೯ ೭೦.೧೦ ೭೦.೧೧ ೭೦.೧೨ ೭೦.೧೩ ೭೦.೧೪ ೭೦.೧೫ ೭೦.೧೬ ೭೦.೧೭ ೭೦.೧೮ ೭೦.೧೯ ೭೦.೨೦ ೭೦.೨೧ ೭೦.೨೨ "Bristol England through time - Population Statistics - Total Population". Great Britain Historical GIS Project. University of Portsmouth. Archived from the original on 10 ಮೇ 2011. Retrieved 21 June 2009.
  71. ↑ Russell, J. C. (1948). British Medieval Population. Albuquerque: University of New Mexico Press. pp. 142–143.
  72. ↑ Latimer, J.. (1900). Annals of Bristol in the seventeenth century. Bristol: William George's Sons.
  73. ↑ "Chapter 3 - Murage, keyage and pavage". British History Online. Archived from the original on 28 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2011. Retrieved 20 March 2009.
  74. ↑ Knowles, Elizabeth (2006). The Oxford Dictionary of Phrase and Fable. Oxford University Press. ISBN 0198602197. {{cite book}}: |access-date= requires |url= (help)
  75. ↑ "Bristol Today - a thriving economy". Bristol City Council. Archived from the original on 11 ಮೇ 2011. Retrieved 14 March 2009.
  76. ↑ "History of the MOD". MoD. Retrieved 25 March 2009.
  77. ↑ "Sub-regional: Gross value added1 (GVA) at current basic price". Archived from the original on 2007-01-09.
  78. ↑ "Lead Key Figures". Office for National Statistics. Archived from the original on 29 ಜುಲೈ 2014. Retrieved 14 March 2009.
  79. ↑ "Gloucester, 1835-1985 - Economic development to 1914". www.british-history.ac.uk. Retrieved 20 March 2009. {{cite web}}: Text "British History Online" ignored (help)
  80. ↑ "Bristol Business Statistics » Expert Office Advice". www.office-connection.com. Archived from the original on 26 ಜನವರಿ 2009. Retrieved 15 March 2009.
  81. ↑ "About". The Bristol Port Company. Archived from the original on 10 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 14 March 2009.
  82. ↑ "Invest West - the West of England Financial & Business Services Sector". www.investwest.org. Archived from the original on 5 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 15 March 2009.
  83. ↑ "About the Region". Silicon Southwest. Retrieved 15 March 2009.
  84. ↑ "HP Lab, Bristol, UK". Hewlet Packard. Archived from the original on 8 ಏಪ್ರಿಲ್ 2009. Retrieved 22 March 2009.
  85. ↑ "Bristol Today - an overview of the city". Bristol City Council. Archived from the original on 30 ಜೂನ್ 2007. Retrieved 10 March 2007.
  86. ↑ ೮೬.೦ ೮೬.೧ Boyne, Walter J (1 July 2002). Air Warfare. ABC-Clio. p. 105. ISBN 1576073459. Retrieved 15 March 2009.
  87. ↑ "A brief history of the Bristol Marque". Bristol Owners Club. Archived from the original on 7 October 2006. Retrieved 29 August 2007.
  88. ↑ "Concorde Early History". concordesst.com. Retrieved 20 December 2008.
  89. ↑ "Concorde at Filton". BAC Trading Ltd. Archived from the original on 6 ಜುಲೈ 2007. Retrieved 20 December 2008.
  90. ↑ "Dr Doug Naysmith - Bristol Northwest". ePolitix.com. Archived from the original on 3 ಜೂನ್ 2009. Retrieved 14 March 2008.
  91. ↑ "Airbus in UK". www.airbus.com. Archived from the original on 2008-08-22. Retrieved 20 March 2009.
  92. ↑ "Balloon Fiesta: How to make a hot-air balloon". BBC Bristol. Retrieved 31 December 2008.
  93. ↑ "BBC - Bristol - Balloon Fiesta - Balloon Fiesta: Don Cameron". BBC News. Retrieved 5 February 2009.
  94. ↑ "Bristol shopping centre Cabot Circus will lift city into top 10 say business leaders". www.thisisbristol.co.uk. Archived from the original on 14 ಜೂನ್ 2009. Retrieved 5 February 2009.
  95. ↑ "Destination - Bristol Placed in Top 10 for Eyewitness Guides". www.travelpulse.com. 29 December 2008. Archived from the original on 7 ಜನವರಿ 2012. Retrieved 5 February 2009.
  96. ↑ "Six Cities Make Short List For European Capital Of Culture 2008". www.culture.gov.uk. Archived from the original on 12 ಮೇ 2010. Retrieved 22 March 2009.
  97. ↑ "The Theatre Royal". Images of England. English Heritage. Archived from the original on 6 ಜೂನ್ 2011. Retrieved 16 March 2009.
  98. ↑ ೯೮.೦ ೯೮.೧ "Grade I Listed Buildings in Bristol". Bristol City Council. Archived from the original (PDF) on 11 ಮೇ 2011. Retrieved 16 March 2009.
  99. ↑ Rowe, Mark (27 March 2005). "England special: In the footsteps of Bristol's slave traders" (fee required). The Independent on Sunday archived at Nexis. Independent News and Media. Retrieved 21 July 2009.
  100. ↑ "About Us". Theatre Bristol. Archived from the original on 17 ಮೇ 2008. Retrieved 8 May 2008.
  101. ↑ "Bristol and West General Branch". Equity. Retrieved 8 May 2008.
  102. ↑ "About". Residence. Archived from the original on 28 ಆಗಸ್ಟ್ 2008. Retrieved 8 May 2008.
  103. ↑ Kellman, Andy. "Glaxo Babies > Overview". www.allmusic.com. Retrieved 11 October 2009.
  104. ↑ Dougan, John. "The Pop Group > Overview". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  105. ↑ Erlewine, Stephen Thomas. "Tricky > Overview". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  106. ↑ Erlewine, Stephen Thomas. "Portishead > Biography". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  107. ↑ Ankeny, Jason. "Massive Attack > Biography". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  108. ↑ Cooper, Sean. "Roni Size > Biography". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  109. ↑ Bush, John. "Krust > Overview". www.allmusic.com. Retrieved 15 March 2009.
  110. ↑ Prato, Greg. "More Rockers > Overview". www.allmusic.com. Archived from the original on 19 ನವೆಂಬರ್ 2002. Retrieved 15 March 2009.
  111. ↑ "Blagging and Boasting". Metroactive Music. Retrieved 28 January 2007.
  112. ↑ Reid, Melanie (18 July 2007). "A student's guide to...University of Bristol". The Times. London. Archived from the original on 6 ಜೂನ್ 2010. Retrieved 14 March 2009.
  113. ↑ "Bristol's music scene". PortCities Bristol. Archived from the original on 11 ಮೇ 2011. Retrieved 14 March 2009.
  114. ↑ "Bristol is Britain's 'most musical city'". BBC. 12 March 2010. Retrieved 9 April 2010.
  115. ↑ "Bristol Industrial Museum (closed for refurbishment)". Culture 24. Archived from the original on 10 ನವೆಂಬರ್ 2010. Retrieved 14 March 2009.
  116. ↑ "Aardman Animations Biography". www.screenonline.org.uk. Retrieved 7 March 2009.
  117. ↑ Davies, Gail (1998). "Networks of nature: Stories of Natural History Film-Making from the BBC" (PDF). UCL EPrints. London: University College London: 11–15. Archived from the original (PDF) on 19 ಮಾರ್ಚ್ 2009. Retrieved 7 March 2009.
  118. ↑ "ANIMAL MAGIC". www.televisionheaven.co.uk. Archived from the original on 21 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 7 March 2009.
  119. ↑ "Chatterton - Bristol's boy poet". BBC. Retrieved 20 December 2008.
  120. ↑ "Robert Southey". Spartacus Educational. Archived from the original on 11 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 20 December 2008.
  121. ↑ "'Not so pleasant to the taste': Coleridge in Bristol during the mixed bread campaign of 1795". Edinburgh University Press. Retrieved 20 December 2008.
  122. ↑ Newlyn, Lucy (2001). Coleridge, Wordsworth and the Language of Allusion. ISBN 9780199242597. Retrieved 20 December 2008. {{cite book}}: |work= ignored (help)
  123. ↑ "Samuel Taylor Coleridge". NNDB. Soylent Communications. Retrieved 15 March 2009.
  124. ↑ "Graffiti artist Banksy unmasked ... as a former public schoolboy from middle-class suburbia". Daily Mail. Retrieved 7 March 2009.
  125. ↑ Morris, Sophie (11 December 2006). "Justin Lee Collins: My Life in Media". The Independent. London. Retrieved 7 March 2009.
  126. ↑ "Lee Evans Biography (1964-)". www.filmreference.com. Retrieved 7 March 2009.
  127. ↑ "New Bristol date for Russell Howard". Crackerjack Bristol. Retrieved 7 March 2009.[permanent dead link]
  128. ↑ Ellen, Barbara (5 November 2006). "Barbara Ellen meets the 6ft 7in comedy giant Stephen Merchant". The Guardian. London. Retrieved 7 March 2009.
  129. ↑ "Derren Brown Info - Info". www.derrenbrowninfo.co.uk. Archived from the original on 31 ಜನವರಿ 2009. Retrieved 7 March 2009.
  130. ↑ "Chris Morris Profile". BBC News. Retrieved 7 March 2009.
  131. ↑ "Simon Pegg Profile". BBC News. Retrieved 7 March 2009.
  132. ↑ "International Student Accommodation Bristol - Go Live It - Student Residences, Flats and Houses". goliveit.net. Archived from the original on 5 ಮಾರ್ಚ್ 2009. Retrieved 7 March 2009.
  133. ↑ Viner, Brian (16 December 2006). "Matt Lucas: Pride and prejudice - Profiles, People - The Independent". The Independent. London. Retrieved 7 March 2009.
  134. ↑ Viner, Brian (16 December 2006). "Matt Lucas: Pride and prejudice". The Independent. London. Retrieved 5 January 2009. In due course, they both went on to study drama at Bristol University.
  135. ↑ "Biography for Cary Grant". IMdB. Retrieved 5 January 2009.
  136. ↑ "BOVTS Past Graduates". BOVTS. Archived from the original on 17 June 2008. Retrieved 20 December 2008. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
  137. ↑ "Cleese's contribution to comedy". BBC News. 12 June 2006. Retrieved 7 March 2009.
  138. ↑ "Hugo Weaving - Biography". IMdB. Retrieved 22 July 2009.
  139. ↑ "David Prowse". www.imdb.com. Retrieved 7 March 2009.
  140. ↑ "Bristol City Council: Listed buildings register: Listed buildings". www.bristol.gov.uk. Archived from the original on 22 ಆಗಸ್ಟ್ 2009. Retrieved 16 March 2009.
  141. ↑ Burrough, THB (1970). Bristol. London: Studio Vista. ISBN 0289798043. {{cite book}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  142. ↑ "Church of St James". Images of England. Archived from the original on 16 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2015. Retrieved 15 March 2009.
  143. ↑ "Red Lodge and attached rubble walls and entrance steps". Images of England. Archived from the original on 3 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2007. Retrieved 10 March 2007.
  144. ↑ "St Nicholas' Almshouses, Nos.1-10". Images of England. Archived from the original on 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007. Retrieved 21 February 2007.
  145. ↑ "Llandoger Trow". Images of England. Archived from the original on 12 ನವೆಂಬರ್ 2007. Retrieved 22 February 2007.
  146. ↑ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಫಾಯ್ಲ್‌, ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ , ಪೆವ್‌ಸ್ನರ್‌ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಚರಲ್‌ ಗೈಡ್ಸ್‌ (2004) ISBN 0-300-10442-1
  147. ↑ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನ ಇತಿಹಾಸ‌, bristolhistory.com. ಮರುಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದು 2008ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 28ರಂದು.
  148. ↑ "POTTED HISTORY". Bristol City FC. 6 June 2008. Archived from the original on 9 ಏಪ್ರಿಲ್ 2008. Retrieved 16 March 2009.
  149. ↑ "Bristol Rovers Football Club FC Pirates BRFC". www.football-england.com. Retrieved 16 March 2009.
  150. ↑ "Bristol Rugby : History Page". www.bristolrugby.co.uk. Archived from the original on 31 ಜುಲೈ 2008. Retrieved 16 March 2009.
  151. ↑ "Gloucestershire County Cricket Club". www.gloscricket.co.uk. Retrieved 16 March 2009.
  152. ↑ Bamford, Roger (30 September 2003). Bristol Bulldogs Speedway : Bristol Bulldogs Speedway. NPI Media Group. p. 128. ISBN 978-0752428659.
  153. ↑ "Balloon Fiesta celebrates 30 years". BBC Bristol. 14 April 2008. Retrieved 16 March 2009.
  154. ↑ "Media titles owned by Daily Mail and General Trust". Media UK. Archived from the original on 9 ಮಾರ್ಚ್ 2009. Retrieved 15 March 2009.
  155. ↑ "Bristol, Somerset & Gloucestershire". Northcliffe Media. Archived from the original on 8 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 15 March 2009.
  156. ↑ "Bristol Media - Directory". Bristol Media. Archived from the original on 17 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 15 March 2009.
  157. ↑ "Ujima 98 FM". Archived from the original on 5 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 23 December 2008.
  158. ↑ "106 JACK fm (Bristol)". 106 JACK fm (Bristol). Archived from the original on 5 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2009. Retrieved 14 March 2009.
  159. ↑ "BBC's Casualty to move to Wales". BBC News. 26 March 2009. Retrieved 28 March 2009.
  160. ↑ Stoke, Harry (2003). A Dictionary of Bristle. Bristol: Broadcast Books. ISBN 1874092656. {{cite book}}: Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (help)
  161. ↑ "An Introduction to Newfoundland Vernacular English". Language Variation in Canada. Archived from the original on 29 ಜೂನ್ 2008. Retrieved 28 January 2007.
  162. ↑ ಸೈಮನ್‌ ಎಲ್ಮ್ಸ್‌, "ಟಾಕಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಬ್ರಿಟನ್‌", ಪು.39
  163. ↑ "Key Statistics 07: Religion". Office for National Statistics, Census 2001. 13 February 2003. Retrieved 12 May 2007.
  164. ↑ "The New Room Bristol - John Wesley's Chapel in the Horsefair". www.newroombristol.org.uk. Retrieved 15 March 2009.
  165. ↑ [6] ^ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಿಲ್ಲದ ದಾಖಲೆ
  166. ↑ "ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿನ ಮಸೀದಿಗಳು‌". Archived from the original on 2011-07-17. Retrieved 2021-08-10.
  167. ↑ "Bristol Buddhist Forum". www.bristolbuddhistforum.org.uk. Archived from the original on 15 ಮೇ 2011. Retrieved 15 March 2009.
  168. ↑ "The Bristol Hindu Temple". www.bristolhindutemple.co.uk. Retrieved 15 March 2009.
  169. ↑ "Synagogues in Bristol - Shuls in Bristol - Jewish Temples in Bristol". www.mavensearch.com. Archived from the original on 4 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 15 March 2009.
  170. ↑ "Bristol Sikh Temple". www.bristolsikhtemple.co.uk. Archived from the original on 16 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 15 March 2009.
  171. ↑ "Ramgharia Sikh Temple (Gurwara)". England's Past for Everyone in Bristol. Victoria County History. Archived from the original on 5 ಮಾರ್ಚ್ 2012. Retrieved 23 August 2009.
  172. ↑ "UK Gurdwara List: Avon". British Organisation of Sikh Students. Archived from the original on 16 ಏಪ್ರಿಲ್ 2009. Retrieved 23 August 2009.
  173. ↑ "List of primary schools in Bristol". Bristol LEA. Archived from the original on 23 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 13 April 2006.
  174. ↑ "List of secondary schools in Bristol". Bristol LEA. Archived from the original on 23 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 13 April 2006.
  175. ↑ Polly, Curtis (29 January 2008). "To have and have not". The Guardian. London. Retrieved 29 January 2008. {{cite news}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  176. ↑ "Bristol Independent Girls' Schools". Redmaids' School. Archived from the original on 28 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 15 March 2009.
  177. ↑ "Vice-Chancellor's speeches and articles". University of Bristol. 11 November 2005. Archived from the original on 20 ಜನವರಿ 2007. Retrieved 6 May 2007.
  178. ↑ "City science park partner named". BBC News. 20 April 2006. Retrieved 6 May 2007.
  179. ↑ "Sir Humphry Davy (1778 - 1829)". BBC News. Retrieved 7 March 2009.
  180. ↑ "Dirac biography". www-groups.dcs.st-and.ac.uk. Archived from the original on 14 ಮಾರ್ಚ್ 2009. Retrieved 7 March 2009.
  181. ↑ "barnstormpr - The website of Professor Colin Pillinger, CBE FRS". colinpillinger.com. Archived from the original on 18 ಫೆಬ್ರವರಿ 2012. Retrieved 7 March 2009.
  182. ↑ "Professor Richard Gregory on-line". www.richardgregory.org. Retrieved 7 March 2009.
  183. ↑ "Flying Start Challenge". www.flyingstartchallenge.co.uk. Archived from the original on 5 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 16 March 2009.
  184. ↑ ೧೮೪.೦ ೧೮೪.೧ ೧೮೪.೨ "Bristol (UK)". www.progress-project.org. Archived from the original on 7 ಫೆಬ್ರವರಿ 2009. Retrieved 16 March 2009.
  185. ↑ "Abus". Retrieved 20 December 2008.
  186. ↑ "Buglers 500 Service" (PDF). Retrieved 20 December 2008.
  187. ↑ "Ulink". Archived from the original on 8 ಆಗಸ್ಟ್ 2007. Retrieved 20 December 2008.
  188. ↑ "Wessex Connect". Archived from the original on 15 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 20 December 2008.
  189. ↑ Kerry McCarthy; et al. (17 January 2006). "Oral Answers to Questions—Transport". British House of Commons. Hansard. Retrieved 12 May 2007. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |month= and |coauthors= (help); Explicit use of et al. in: |author= (help)
  190. ↑ "Bus firm must reduce city fleet". BBC News Online. 25 July 2005. Retrieved 6 May 2007.
  191. ↑ ೧೯೧.೦ ೧೯೧.೧ "Joint Local Transport Plan". B&NES, Bristol City, North Somerset and South Gloucestershire councils. 2006. Archived from the original on 24 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2010. Retrieved 22 July 2009.
  192. ↑ "Motorcycles". Bristol City Council. Archived from the original on 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007. Retrieved 24 September 2007.
  193. ↑ "Memorandum on Government Discrimination against Innovative Low-cost Light Rail in favour of Urban Diesel Buses" (PDF). Sustraco / H.M. Treasury. 2006. Retrieved 1 January 2009. {{cite web}}: Unknown parameter |month= ignored (help)
  194. ↑ Atkins (2005). "Greater Bristol Strategic Transport Study Chapter 6". Archived from the original on 13 ಏಪ್ರಿಲ್ 2007. Retrieved 12 May 2007. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameters: |month= and |coauthors= (help)
  195. ↑ "Park and Ride". Bristol City Council. Archived from the original on 26 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2008. Retrieved 8 May 2007.
  196. ↑ "Ferry Services". Bristol City Council. Archived from the original on 3 ಜುಲೈ 2010. Retrieved 22 August 2010.
  197. ↑ "Bristol-Portishead Rail Link". House of Commons Debate. Hansard. 24 January 2005. Retrieved 12 May 2007. {{cite web}}: Cite has empty unknown parameter: |coauthors= (help)
  198. ↑ "Greater Bristol Metro" (PDF). West of England Partnership. Archived from the original (PDF) on 15 ಮೇ 2011. Retrieved 20 September 2009.
  199. ↑ "Bristol named first cycling city". BBC NEWS. 19 June 2008. Retrieved 16 March 2009.
  200. ↑ "Hanover - Twinn Towns" (in German). © 2007-2009 HANNOVER.de - Offizielles Portal der Landeshauptstadt und der Region Hannover in Zusammenarbeit mit hier.de. Archived from the original on 24 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 17 July 2009. {{cite web}}: External link in |publisher= (help)CS1 maint: unrecognized language (link)
  201. ↑ "International Relations of the City of Porto" (PDF). © 2006-2009 Municipal Directorateofthe PresidencyServices InternationalRelationsOffice. Archived from the original (PDF) on 13 ಜನವರಿ 2012. Retrieved 10 July 2009.
  202. ↑ "Tbilisi Municipal Portal - Sister Cities". © 2009 - Tbilisi City Hall. Archived from the original on 24 ಜುಲೈ 2013. Retrieved 16 June 2009.
  203. ↑ "Sister Cities of Guangzhou". Guangzhou Foreign Affairs Office. Retrieved 10 February 2010.
  204. ↑ "Bristol City - Town twinning". Bristol City Council. Archived from the original on 28 ಜುಲೈ 2011. Retrieved 17 July 2009.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Bristol ಸಂಬಂಧಿತ ಮೀಡಿಯಾ ವಿಕಿಮೀಡಿಯ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
Wikivoyage has a travel guide for Bristol.
Neighbouring counties
Gloucestershire
Severn Estuary Gloucestershire
   Bristol    
Somerset

51°27′N 2°35′W / 51.450°N 2.583°W / 51.450; -2.583

"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಬ್ರಿಸ್ಟಲ್‌&oldid=1258646" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ