ಶುಭಪಂತುರಾವಳಿ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ | |
---|---|
ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತ ರಚನೆಗಳು | |
ಸಂಗೀತೋಪಕರಣಗಳು | |
ಮಾಧುರ್ಯ: ಸರಸ್ವತಿ ವೀಣೆ • ವೇಣು • ಪಿಟೀಲು • ಚಿತ್ರ ವೀಣ • ನಾದಸ್ವರ • ಮ್ಯಾಂಡೊಲಿನ್ ತಾಳ: ಮೃದಂಗ • ಘಟಂ • ಮೋರ್ಸಿಂಗ್ • ಕಂಜೀರ • ತವಿಲ್ ಝೇಂಕಾರ: ತಂಬೂರ • ಶ್ರುತಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ | |
ಸಂಗೀತಕಾರರು | |
ಶುಭಪಂತುರಾವಳಿ( ಅಂದರೆ ಮಂಗಳಕರ ಚಂದ್ರ ) ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ (ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ)ಪದ್ಧತಿಲ್ಲಿ ಒಂದು ರಾಗವಾಗಿದೆ . ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ 72 ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದು 45 ನೇ ಮೇಳಕರ್ತ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ಸಂಗೀತ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಶಿವಪಂತುರಾವಳಿ ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ.[೧][೨] ಹಿಂದುಸ್ತಾನಿ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ತೋಡಿ (ಥಾಟ್) ಇದರ ಸಮಾನವಾಗಿದೆ [೨]
ರಚನೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷಣ
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶುಭಪಂತುರಾವಳಿ ಇದು 8 ನೇ ವಸು ಚಕ್ರದಲ್ಲಿ 3 ನೇ ರಾಗವಾಗಿದೆ. ನೆನಪಿನ ಹೆಸರು ವಸು-ಗೊ . ನೆನಪಿನ ಪದಗುಚ್ಛವು ಸಾ ರಾ ಗಿ ಮಿ ಪಾ ದಾ ನು . [1] ಅದರ ಆರೋಹಣ-ಅವರೋಹಣ ರಚನೆ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣ) ಕೆಳಕಂಡಂತಿವೆ ( ಕೆಳಗಿನ ಸಂಕೇತಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಭಾಷೆಗಳ ಕುರಿತಾದ ವಿವರಗಳಿಗಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ):
ಆರೋಹಣ : ಸ ರಿ೧ ಗ೨ ಮ೨ ಪ ದ೧ ನಿ೩ ಸ ಅವರೋಹಣ : ಸ ನಿ೩ ದ೧ ಪ ಮ೨ ಗ೨ ರಿ೧ ಸ ಈ ಪ್ರಮಾಣದ ಸ್ವರಗಳು ಶುದ್ಧ ರಿಷಭ, ಸಾಧರಣ ಗಾಂಧಾರ, ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮ, ಶುದ್ಧ ದೈವತ ಮತ್ತು ಕಾಕಲಿ ನಿಶಾದ ವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ . ಇದು ಮೆಳಕರ್ತ ರಾಗವಾದುದರಿಂದ, ಇದು ಒಂದು ಸಾಂಪೂರ್ಣ ರಾಗ (ಆರೋಹಣ ಮತ್ತು ಅವರೋಹಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಏಳು ಸ್ವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ). ಇದು 9 ನೇ ಮೆಳಕರ್ತ ರಾಗವಾದ ಧೇನುಕ (ರಾಗ) ಸಮಾನವಾದ ಪ್ರತಿ ಮಧ್ಯಮವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ .
ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಶುಭಪಂತುವಾರಾಳಿಯು ಕೆಲವು ಸಣ್ಣ ಜನ್ಯ ರಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಪಡೆದ ಮಾಪಕಗಳು) ಅದರೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ.
ಸಂಯೋಜನೆಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಡಲಾಗುವ ಕೆಲವು ಸಾಮಾನ್ಯ ಸಂಯೋಜನೆಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ, ಶುಭಪಂತುವರಾಳಿಗೆ ಹೊಂದಿಸಿ .
ಎನ್ನಲು ಒರಕೆ- ತ್ಯಾಗರಾಜರಾಜರ ಕೀರ್ತನೆ ಶ್ರೀ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣಮ್ ಮತ್ತು ಪಶುಪತೇಶ್ವರಮ್- ಮುತ್ತುಸ್ವಾಮಿ ದೀಕ್ಷಿತರ ರಚನೆ ಕಹಿಣಿ ವರದರಾಜನ್ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ ಪಹಿಮಾಮ್ ಪಯೋರಾಸಿ ವರ್ಣಮ್ ಡಾ. ಎಂ. ಬಾಲಮುರಳಿ ಕೃಷ್ಣ ಸಂಯೋಜಿಸಿದ ಕರುಣಾನು ನಾನು ಕಾಪುದುಮು
ಉಲ್ಲೇಖಗಳು
[ಬದಲಾಯಿಸಿ]