ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ
Muhammad Ali
ಅಂಕಿಅಂಶ
ನಿಜವಾದ ಹೆಸರುCassius Clay, Jr.
ಅಡ್ಡಹೆಸರು(ಗಳು)The Greatest
The Champ
The Louisville Lip
ತೂಕ ವಿಭಾಗHeavyweight
ಎತ್ತರ6 ft 3 in (1.91 m)
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ American
ಹುಟ್ಟಿದ ದಿನಾಂಕ (1942-01-17) ೧೭ ಜನವರಿ ೧೯೪೨ (ವಯಸ್ಸು ೮೨)
ಹುಟ್ಟಿದ ಸ್ಥಳLouisville, Kentucky, United States
ಸಾವಿನ ದಿನಾಂಕJune 3, 2016(2016-06-03) (aged 74)
ಸಾವಿನ ಸ್ಥಳಫ಼ೀನಿಕ್ಸ್, ಆರಿಜೋನಾ, ಅಮೆರಿಕಾ
ನಿಲುವುOrthodox
ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ದಾಖಲೆ
ಒಟ್ಟು ಪಂದ್ಯಗಳು61
ಗೆಲುವು56
ಕೋ ಮೂಲಕ ಗೆಲ್ಲುವು37
ನಷ್ಟಗಳು5
ಡ್ರಾಗಳು0
ಯಾವುದೇ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಇಲ್ಲ0
ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ
ಪದಕ ದಾಖಲೆ
Men's boxing
Representing the USA
Gold medal – first place 1960 Rome Light heavyweight

ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ (ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಮಾರ್ಸೆಲಸ್‌‌ ಕ್ಲೇ Jr. ಆಗಿ; ಜನವರಿ 17, 1942ರಂದು ಜನನ)ಯವರು ಓರ್ವ ಮಾಜಿ ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ ಮೂರು-ಬಾರಿಯ ವಿಶ್ವ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಆಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಓರ್ವರೆಂದು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಓರ್ವ ಹವ್ಯಾಸಿ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾಗಿ, ಆತ ರೋಮ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1960ರ ಬೇಸಿಗೆ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ನ ಲಘು/ಹಗುರ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರು. ವೃತ್ತಿಪರರಾದ ನಂತರ, ಅವರು ಲಿನಿಯಲ್‌/ಸರಳರೇಖೀಯ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌‌ಅನ್ನು ಮೂರು ಬಾರಿ ಜಯಿಸಿದ ಪ್ರಥಮ ಕುಸ್ತಿಪಟುವೆನಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಮೂಲತಃ ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಕ್ಲೇ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ, ಅಲಿಯವರು 1964ರಲ್ಲಿ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡ ನಂತರ ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಬದಲಿಸಿಕೊಂಡರು, ಅದಾದ ನಂತರ 1975ರಲ್ಲಿ ಸುನ್ನಿ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದು, ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಸೂಫಿ ಪಂಥಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರವಾಗಿದ್ದಾರೆ.[] 1967ರಲ್ಲಿ, ತಮ್ಮ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್‌‌ ಯುದ್ಧದ ಬಗ್ಗೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಅವರು U.S. ಸೇನಾಪಡೆಗೆ ಸೇರಲು ಅಲಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಕಡ್ಡಾಯ ಸೇನಾಸೇವೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯತ್ನದ ಆರೋಪ ಸಾಬೀತಾಗಿ ಆತನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿದು ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಸಿಯಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಆತನನ್ನು ಸೆರೆವಾಸಕ್ಕೀಡು ಮಾಡದಿದ್ದರೂ, ಅವರು U.S. ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದವರೆಗೆ ಅಪೀಲು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಯಶಸ್ವಿಯಾದ ಬಹುಪಾಲು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೂ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವಾಡಲಿಲ್ಲ.

"ಶ್ರೇಷ್ಠಪಟು" ಎಂಬ ಉಪನಾಮದ ಅಲಿಯವರು ಅನೇಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ರೊಂದಿಗಿನ ಮತ್ತು ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌ರನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ನಿಂದ ಸೋಲಿಸಿ ವಿಶ್ವ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ದ್ವಿತೀಯ ಬಾರಿ ಪಡೆದ ಪಂದ್ಯಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಮೂರು ಪಂದ್ಯಗಳು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿವೆ. ಯಾವುದೇ ಸರಿಸಮ ಪಂದ್ಯಗಳಿಲ್ಲದ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇವಲ ಐದು ಸೋಲುಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದ್ದು (ನಾಲ್ಕು ನಿರ್ಣಯ/ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಂದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಪಂದ್ಯದಿಂದ ನಿವೃತ್ತಗೊಳಿಸಲಾದ TKO) 56 ವಿಜಯಗಳನ್ನು (37 ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 19 ನಿರ್ಣಯ/ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಂದ್ಯಗಳು) ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.[] ತಮ್ಮ ವರ್ಣನೆಯಂತೆ "ಚಿಟ್ಟೆಯಂತೆ ತೇಲುವಿಕೆ, ಜೇನ್ನೊಣದಂತೆ ಕುಟುಕುವಿಕೆ"ಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ರೋಪ್‌-ಎ-ಡೋಪ್‌ನಂತಹಾ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಾದಾಟಶೈಲಿಗೆ ಅಲಿಯವರು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾರೆ.[] ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಕೆಲಕಾಲದ ಮುನ್ನ ಕಿರುತೆರೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎದುರಾಗಿಯೇ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಪ್ರಾಸಬದ್ಧ ಕವಿತೆಗಳೊಡನೆ "ಹೀಗಳೆಯುವ" ಪಂದ್ಯಪೂರ್ವದ ಅಪಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಕೂಡಾ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ರೀತಿಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ನಿಂದನೆಗಳು ಮತ್ತು ನುಡಿಗಟ್ಟುಗಳು ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಾದಾಟದ ಶೈಲಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸೇರಿ ಅವರನ್ನು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರತೀಕವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದ್ದವು. ನಂತರದ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಪಾರ್ಕಿನ್ಸನ್ಸ್‌‌‌ ಕಾಯಿಲೆ ಪೀಡಿತರಾದರು. 1999ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್‌‌ ಪತ್ರಿಕಾ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನೀಡಿದ "ಶತಮಾನದ ಕ್ರೀಡಾ/ಕುಸ್ತಿಪಟು" ಮತ್ತು BBCಯಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ "ಶತಮಾನದ ಕ್ರೀಡಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ" ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಭಾಜನರಾದರು.[]

ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹವ್ಯಾಸಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನ ಮತ್ತು ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ ಗಳಿಕೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕೆಂಟುಕಿಯ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನವರಿ 17, 1942ರಂದು ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಮಾರ್ಸೆಲಸ್‌‌ ಕ್ಲೇ Jr. ಜನಿಸಿದನು.[] ಈರ್ವರು ಬಾಲಕರಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯನಾದ ಅವನಿಗೆ ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಮಾರ್ಸೆಲಸ್‌‌ ಕ್ಲೇ, Sr. ಎಂಬ 19ನೇ ಶತಮಾನದ ನಿರ್ಮೂಲನವಾದಿ ರಾಜಕಾರಣಿಯ ಹೆಸರನ್ನೇ ಇಡಲಾಗಿದ್ದ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರನ್ನೇ ಇಡಲಾಯಿತು. ಆತನ ತಂದೆ ಜಾಹಿರಾತು ಫಲಕಗಳು ಮತ್ತು ನಾಮಫಲಕಗಳನ್ನು ಬರೆಯುವವರಾಗಿದ್ದರೆ[] ಆತನ ತಾಯಿ ಒಡೆಸ್ಸಾ ಗ್ರೇಡಿ ಕ್ಲೇಯವರು ಗೃಹಿಣಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ Sr. ಸ್ವತಃ ಮೆಥೊಡಿಸ್ಟರಾಗಿದ್ದರು, ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಮತ್ತು ಆತನ ಕಿರಿಯ ಸಹೋದರ ರುಡಾಲ್ಫ್‌‌ "ರೂಡಿ" ಕ್ಲೇ (ನಂತರ ರಹಮಾನ್‌‌ ಅಲಿ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣಗೊಂಡರು) ಇಬ್ಬರನ್ನೂ ಬಾಪ್ಟಿಸ್ಟರಾಗಿ ಬೆಳೆಸಲು ಒಡೆಸ್ಸಾರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ್ದರು.[] ಅವರು ಅಮೇರಿಕದ ದಕ್ಷಿಣಭಾಗದ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧ ಯುಗಪೂರ್ವ ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಗುಲಾಮರುಗಳ ಸಂತತಿಯವರಾಗಿದ್ದು,[] ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಐರಿಷ್‌ ಮತ್ತು ಆಂಗ್ಲ ಪೀಳಿಗೆಯ ಆಫ್ರಿಕನ್‌‌-ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ವಂಶದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ.[]

ತನ್ನ ಸೈಕಲ್‌ ಕಳ್ಳತನವಾದುದಕ್ಕೆ ಕ್ರುದ್ಧನಾಗಿದ್ದ 12-ವರ್ಷದ ಬಾಲಕ ಕ್ಲೇನನ್ನು ಕಂಡ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯ ಆರಕ್ಷಕ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ತರಬೇತುದಾರ ಜೋ E. ಮಾರ್ಟಿನ್‌‌‌ರು,[] ಅವನಿಗೆ ಮೊದಲಿಗೆ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದೆಡೆಗೆ ದಾರಿ ತೋರಿದ್ದರು.[೧೦] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮಾರ್ಟಿನ್‌‌‌'ರಿಗೆ ತಿಳಿಯದಂತೆ, ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಆಫ್ರಿಕನ್‌‌-ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ತರಬೇತುದಾರ ಫ್ರೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೋನರ್‌‌ರ ಬಳಿಯೂ ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯಲು ಕ್ಲೇ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದ.[೧೧] ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಮಾರ್ಟಿನ್‌‌‌ ನಡೆಸಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಟುಮಾರೋಸ್‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್ಸ್‌‌, ಎಂಬ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಪ್ತಾಹಿಕ TV ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ/ಷೋದ ಮೂಲಕ ಕ್ಲೇನ ಹವ್ಯಾಸಿ ವೃತ್ತಿಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಆತನ ಜೊತೆಗಿದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುಭವಿ ಸ್ಟೋನರ್‌ನ, ತರಬೇತಿಯ ಅನುಕೂಲದೊಂದಿಗೆ ವಾರಕ್ಕೆ $4 ದುಡಿಯಲು ಕ್ಲೇಗೆ ಅವಕಾಶವಾಗಿತ್ತು.

ಸ್ಟೋನರ್‌'ರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ, ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ ಕ್ಲೇ ಆರು ಕೆಂಟುಕಿ ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಗ್ಲೋವ್ಸ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಗ್ಲೋವ್ಸ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಅಮೆಚೂರ್‌‌ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, ಮತ್ತು ರೋಮ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1960ರ ಬೇಸಿಗೆ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಲಘು/ಹಗುರ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಿನ್ನದ ಪದಕಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರು.[೧೨] ಹವ್ಯಾಸಿ ಪಟುವಾಗಿ ಕ್ಲೇ'ನ ದಾಖಲೆಯಾಗಿ ಐದು ಸೋಲುಗಳೊಂದಿಗೆ 100 ವಿಜಯಗಳಿದ್ದವು.

ಅಲಿಯವರು (ತಮ್ಮ 1975ರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ) 'ಶ್ವೇತವರ್ಣೀಯರಿಗೆ-ಮಾತ್ರ' ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಿಗದಿದ್ದಾಗ ಬಿಳಿಯರ ಗ್ಯಾಂಗ್‌‌ನೊಂದಿಗೆ ನಡೆದ ಹೊಡೆದಾಟದ ಬಳಿಕ ತನ್ನ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ ಪಂದ್ಯದ ಚಿನ್ನದ ಪದಕವನ್ನು ಓಹಿಯೋ ನದಿಗೆ ಎಸೆದೆನೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.[೧೩] ಇದು ನಿಜವೇ ಎಂಬುದು ಈಗಲೂ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದವೇ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಅಟ್ಲಾಂಟಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1996ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ಜ್ಯೋತಿ ಬೆಳಗಿದ ಅವರಿಗೆ ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್‌‌ ಪಂದ್ಯದ ವಿರಾಮ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬದಲಿ ಪದಕವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು.

ವೃತ್ತಿಪರ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಆದಿಕಾಲ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ತನ್ನ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ ಪಂದ್ಯದ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ನಂತರ, ಕ್ಲೇ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆಗೆ ಮರಳಿ ತನ್ನ ವೃತ್ತಿಪರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 29, 1960ರಂದು, ಆರು-ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ವರ್ಜೀನಿಯಾದ ಫಾಯೆಟ್ಟೆವಿಲ್ಲೆಯ ಆರಕ್ಷಕ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದ ಟನ್ನೆ ಹನ್ಸೇಕರ್‌‌ರನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ್ದು ಆತನ ಮೊದಲ ವೃತ್ತಿಪರ ಪಂದ್ಯವಾಗಿತ್ತು.

ಕ್ಲೇಯವರು 6-ft, 3-in (1.91 m)ರಷ್ಟು ಎತ್ತರದ ನಿಲುವು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿಗೆ ತೀರ ಅಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವೆನಿಸುವ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಕಾದಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೈಗಳನ್ನು ಎತ್ತರಕ್ಕೆತ್ತಿ ಮುಖದ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿ ತಡೆಯುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶೈಲಿಯ ಬದಲು, ತನ್ನ ಕಾಲಿನ ವೇಗ ಮತ್ತು ಹೊಡೆತಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ತ್ವರಿತತೆಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದ ಅವರು ಕೈಗಳನ್ನು ಕೆಳಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.

1960ರಿಂದ 1963ರವರೆಗೆ, ಈ ಯುವ ಕುಸ್ತಿಪಟು 15 ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ 19–0ನ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟು ಮಾಡಿದರು. ಟೋನಿ ಎಸ್ಪೆರ್ಟಿ, ಜಿಮ್‌‌ ರಾಬಿನ್ಸನ್‌‌‌, ಡಾನ್ನೀ ಫ್ಲೀಮನ್‌‌‌, ಅಲೋನ್ಜೋ ಜಾನ್ಸನ್‌‌, ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಲೋಗನ್‌‌‌, ವಿಲ್ಲಿ ಬೆಸ್ಮನಾಫ್‌‌‌, ಲಾಮರ್‌‌‌ ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌‌ (ಇವರು ತಮ್ಮ ಹಿಂದಿನ 40 ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ನಿಂದ ಗೆದ್ದಿದ್ದರು), ಡೌಗ್‌ ಜೋನ್ಸ್‌‌‌ ಮತ್ತು ಹೆನ್ರಿ ಕೂಪರ್‌‌‌ರಂತಹಾ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳನ್ನು ಆತ ಸೋಲಿಸಿದ್ದರು.

ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಅನೇಕ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳನ್ನು ತಾನು "ಕೊನೆಗೊಳಿಸುವ", ಸುತ್ತಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಊಹಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗೂ ವಿಜಯೋತ್ಸವಗಳನ್ನು ಕೊಚ್ಚಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಕ್ಲೇ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡರು.[] ಸಾವಿರಾರು ಅಭಿಮಾನಿಗಳನ್ನು ಈ ರೀತಿಯಿಂದಲೇ ಪಡೆದಿದ್ದ ಲಾಸ್‌‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌‌ ಪ್ರದೇಶದ ಜನಪ್ರಿಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಮುಷ್ಠಿಯುದ್ಧ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ "ಜಾಜ್ವಲ್ಯಮಾನ" ಜಾರ್ಜ್‌‌ ವ್ಯಾಗ್ನರ್‌‌ರಿಂದ,‌ ತಾನು ಈ ಹೀಗಳೆಯುವ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಕ್ಲೇ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.[] "ನೀವು ದ್ವೇಷಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುವ ವ್ಯಕ್ತಿ," ಎಂದೇ ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಡುವ ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಕೆಲ ಆವೇಶದ ಟೀಕೆಟಿಪ್ಪಣಿಗಳ ಮೂಲಕ ಜನಸಮೂಹವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುತ್ತಿದ್ದುದನ್ನೇ ಅಲಿ ಅನುಸರಿಸಿದರು.

(ಪಾಳಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ನೆಲ ಕಚ್ಚಿಸಿದ್ದ) ಸಾನ್ನಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸ್‌‌, ಅಲೆಜಾಂಡ್ರೋ ಲಾವೊರಂಟೆ, ಮತ್ತು ವಯಸ್ಸಾದ ಆರ್ಚೀ ಮೂರ್‌‌ರವರುಗಳು (200ಕ್ಕೂ ಮೀರಿದ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೆ ಕಾದಾಡಿದ್ದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ದಂತಕಥೆಯಾದ, ಇವರು ಏಂಜಲೋ ಡುಂಡೀಯವರಿಗಿಂತ ಮುನ್ನಾ ಕ್ಲೇ'ನ ತರಬೇತುದಾರರೂ ಆಗಿದ್ದರು) ಕ್ಲೇ'ರ ಈ ರೀತಿಯ ಬಲಿಪಶುಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಮೂರ್‌‌ರನ್ನೇ ತರಬೇತುದಾರರನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಮುಂದಿನ ಪಾಳಿಯಲ್ಲೂ ಮುಂದುವರೆಸಲು ಕ್ಲೇ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರೂ, ಅಹಂಕಾರದ "ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಲಿಪ್‌‌"ಗೆ ತರಬೇತಿ ಶಿಬಿರದ ಚಿಲ್ಲರೆ ಕೆಲಸಗಳಾದ ಕಸ ಗುಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಪಾತ್ರೆ ತೊಳೆಯುವಂತಹಾ ಕೆಲಸಮಾಡಲು ಮೂರ್‌‌ ಒತ್ತಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆತ ತನ್ನ ಆರಾಧ್ಯ ದೈವ, ಸು/ಷುಗರ್‌‌ ರೇ ರಾಬಿನ್ಸನ್‌‌‌ರನ್ನು ಕೂಡಾ ನಿರ್ವಾಹಕರನ್ನಾಗಿ ಹೊಂದಲಿಚ್ಛಿಸಿದ್ದರೂ ಡುಂಡೀಯವರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಕ್ಲೇ ಮೊದಲಿಗೆ ಡುಂಡೀರನ್ನು ಆತ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆನಲ್ಲಿ ಲಘು/ಹಗುರ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ವಿಲ್ಲೀ ಪ್ಯಾಸ್ಟ್ರಾನೋರೊಂದಿಗಿದ್ದಾಗ ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಯುವ ಗೋಲ್ಡನ್‌ ಗ್ಲೋವ್ಸ್‌‌‌ ವಿಜೇತನು ಪೇಟೆವಲಯದಲ್ಲಿರುವ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿನ ಭೋಜನಾಲಯ/ಹೋಟೆಲ್‌ಗೆ ತೆರಳಿ ಅಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳೀಯ ದೂರವಾಣಿಯ ಮೂಲಕ ಡುಂಡೀಯವರಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿದಾಗ ಆತನನ್ನು ಮೇಲಿರುವ ಅವರ ಕೋಣೆಗೆ ಬರಹೇಳಲಾಯಿತು. ಆತ ಈ ಅವಕಾಶವನ್ನು ಸದುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಡುಂಡೀಯವರಿಗೆ (ಚಾಂಪಿಯನ್‌‌ಗಳಾದ ಸು/ಷುಗರ್‌‌ ರಾಮೊಸ್‌‌ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮೆನ್‌‌ ಬೆಸಿಲಿಯೋರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಥವಾ ಸಂಪರ್ಕವಿದ್ದ) ಆತನ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳು ಏನು ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುತ್ತಾರೆ, ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ನಿದ್ದೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಇರುತ್ತಾರೆ (ನಡುಗೆಯ ಕಸರತ್ತು) ಹಾಗೂ ಎಷ್ಟು ಹೊತ್ತು ಅವರು ಪಟ್ಟಿನ ವರಸೆ ತೋರುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದೆಲ್ಲದರ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದನು.

ಮೂರ್‌‌ರೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಪಾಳಿಯ ನಂತರ, ಡೌಗ್‌ ಜೋನ್ಸ್‌‌‌ರ ಎದುರು 1963ರ ಸಾಲಿನ "ವರ್ಷದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ"ವೆಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾದ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ 10-ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಮ್ಯಾಚ್‌ಅಪ್‌‌ ಪಂದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಕ್ಲೇ ಗೆದ್ದನು. ಕ್ಲೇ'ನ ಮುಂದಿನ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವು ಹೆನ್ರಿ ಕೂಪರ್‌‌‌ರ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿತ್ತು, ಅವರು ಕ್ಲೇನನ್ನು ನಾಲ್ಕನೇ ಸುತ್ತಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಎಡ ಕೊಕ್ಕೆ ಹೊಡೆತದ ಮೂಲಕ ಕೆಡವಿದ್ದರು. ಐದನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಕೂಪರ್‌‌‌'ರ ಕಣ್ಣುಗಳ ಬಳಿ ಆಳವಾದ ಗಾಯವಾದ ಕಾರಣ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಹೀಗೆ ಕೊಂಚದ್ದರಲ್ಲಿ ಬಚಾವಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ,ಸಾನ್ನಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಕ್ಲೇ ಅಗ್ರ ಸ್ಪರ್ಧಿಯೆನಿಸಿಕೊಂಡನು. ಆತನ ಗಮನ ಸೆಳೆವ ಸಾಧನೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಆತ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ನನ್ನು ಸೋಲಿಸುತ್ತಾನೆಂಬ ನಿರೀಕ್ಷೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಫೆಬ್ರವರಿ 25, 1964ರಂದು ಫ್ಲಾರಿಡಾದ ಮಿಯಾಮಿಯಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಮಿಯಾಮಿಯ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ಸದಸ್ಯನಾದ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮಾಲ್ಕಾಮ್‌‌ Xನೊಂದಿಗೆ ಕ್ಲೇ ಸುತ್ತಾಡುತ್ತಿದ್ದುದು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಕರಾದ, ಬಿಲ್‌‌ ಫೇವರ್‌ಷಾಮ್‌‌ರ ಗಮನಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ ಬಹುತೇಕ ರದ್ದಾಗುವಂತಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಸಹಯೋಗದ ಬಗೆಗಿನ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ಪಂದ್ಯವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಬಹುದಾದ ಕಾರಣವೆಂಬಂತೆ ಭಾವಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರು ಗೆಲ್ಲುವ ಕುದುರೆಯೆನಿಸುವ ಅಗಾಧ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದ್ದುದರಿಂದ (7–1ರ ವ್ಯತ್ಯಾಸದೊಂದಿಗೆ),[೧೪] ಕ್ಲೇ'ನ ವರ್ಣಮಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಮತ್ತು ತಡೆರಹಿತ ಬಡಾಯಿ ಮಾತ್ರವೇ ಆ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಣೆಯಾಗಿ ಉಳಿದುದಾಗಿತ್ತು.

ಫೇವರ್‌ಷಾಮ್‌‌ ಕ್ಲೇನನ್ನು ಮಾಲ್ಕಾಮ್‌‌ Xನೊಂದಿಗೆ ಆತನ ಸಂಬಂಧದ ಬಗ್ಗೆ (ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕೆನಡಿಯವರ ಹತ್ಯೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಾಸ್ಪದ ಟೀಕೆ ಮಾಡಿದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಅವರನ್ನು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೇಷನ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಮಾನತ್ತಿನಲ್ಲಿಟ್ಟಿತ್ತು) ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದರು. ನೇಷನ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಸದಸ್ಯ ತಾನೆಂಬುದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದರ ಬದಲಿಗೆ ಕ್ಲೇ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದ ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದನು. ರಾಜಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಫೇವರ್‌ಷಾಮ್‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಟುವನ್ನು ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವು ಮುಗಿಯುವವರೆಗೆ ತಾನು ಇಸ್ಲಾಂಗೆ ಮತಾಂತರ ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ಘೋಷಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದೂಡಲು ಸೂಚಿಸಿದರು. ಈ ಘಟನೆಯನ್ನು 1975ರ ದ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್‌‌‌ : ಮೈ ಓನ್‌ ಸ್ಟೋರಿ ಅಲಿಯವರಿಂದ (ರಿಚರ್ಡ್‌ ಡುರ್ಹಾಮ್‌‌ರೊಂದಿಗೆ) ರಚಿತವಾದ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಪಂದ್ಯದ ಹಿಂದಿನ ದಿನದಂದು ವೇಯ್‌-ಇನ್‌/ತೂಕಮಾಪನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಸರತ್ತಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆಗ್ಗಾಗ್ಗೆ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರನ್ನು "ದೊಡ್ಡ ಕೊಳಕು ಕರಡಿ" (ಉಳಿದ ಟೀಕೆಗಳಲ್ಲದೇ) ಎಂದು ಜರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಜಂಬಗಾರ ಕ್ಲೇ, "ತಾನು ಚಿಟ್ಟೆಯಂತೆ ತೇಲುವೆ, ಜೇನ್ನೊಣದಂತೆ ಕುಟುಕುವೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುತ್ತಿದ್ದರಲ್ಲದೇ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಆಕ್ರಮಣದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತನ್ನ ಯೋಜನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ, "ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳು ಕಾಣದಿರುವುದನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಕೈಗಳು ಹೊಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ಪ್ರಥಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದ ಪಂದ್ಯ ಹಾಗೂ ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪಂದ್ಯದ ಮುನ್ನ ನಡೆಸುವ ತೂಕ-ತಪಾಸಣೆಯಲ್ಲಿ, ಕ್ಲೇ'ನ ನಾಡಿ ಗತಿಯು 120ರಷ್ಟಿತ್ತು, ಅವರ ಸಾಧಾರಣ ಗತಿಯಾದ 54ರ ದುಪ್ಪಟ್ಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು.[೧೫] ಇತರರ ಹಾಗೆ ಎಲಿಸ್ಟನ್‌‌, ಇದನ್ನು ನರೋದ್ರೇಕದಿಂದಾಗಿರುವುದು ಎಂದು ತಪ್ಪು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಆರಂಭಿಕ ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ಲೇ'ನ ವೇಗವು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ತಲೆ ಹಾಗೂ ದೇಹದ ಮೇಲಿನ ಹೊಡೆತಗಳಿಂದ ಪಾರುಮಾಡಿತು, ಇದರೊಂದಿಗೆ ಆತನ ತನ್ನ ಎತ್ತರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಮಿಂಚಿನ ವೇಗದ ತಿವಿತದ ಮೂಲಕ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರಿಗೆ ಹೊಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.[೧೫]

ಮೂರನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಕ್ಲೇ ಅಂಕಗಳಲ್ಲಿ ಮುಂದಿದ್ದನಲ್ಲದೇ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಕಣ್ಣಿನ ಕೆಳಗೆ ಗಾಯ ಮಾಡಿದ್ದನು.[೧೫] ಕ್ಲೇ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಯಾವುದೋ ವಸ್ತುವು ಹೊಕ್ಕಿದ್ದರಿಂದ ಕಣ್ಣು ಕಾಣದಿದ್ದುದರಿಂದ ನಾಲ್ಕನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರು ಸ್ವಲ್ಪ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.[೧೫] ಆ ವಸ್ತುವು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಗಾಯಕ್ಕೆ ಹಾಕಿದ್ದ ರಕ್ಷಣಾಪಟ್ಟಿಯದೋ ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಕೈಗವಸುಗಳಿಗೆ ತಗಲಿಸಿದ್ದೋ ಎಂಬುದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ;[೧೫] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಬರ್ಟ್‌‌ ಸು/ಷುಗರ್‌‌‌ರು (ಲೇಖಕ, ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಮತ್ತು ಅಂತರ್ಯದವರು) ಇದೇ ತರಹದ ಸಂದರ್ಭ ಉಂಟಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಎರಡು ಇತರೆ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಂಡು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರ ಕಡೆಯವರು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಮೋಸ ಮಾಡಲು ಯತ್ನಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ ನಾಲ್ಕನೇ ಸುತ್ತನ್ನು ಸವಾಲಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಕುಸ್ತಿಪಟುವನ್ನು ಮಣಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಕ್ಲೇ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಲೇ, ಲಿಸ್ಟನ್‌‌'ರ ಹೊಡೆತಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ. ಆತನ ಬೆವರು ಹಾಗೂ ಕಣ್ಣೀರುಗಳಿಂದಾಗಿ ಆ ವಸ್ತು ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಐದನೇ ಸುತ್ತಿನ ಕೊನೆಗೆ ಉದ್ವೇಗಭರಿತ ಪ್ರಯತ್ನಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಡೆತಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತಾ ಆತ ಹಾಗೆಯೇ ಹೊಡೆತದಿಂದ ದೂರವುಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಆರನೇ ಸುತ್ತಿನ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಆತ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಕೊನೆಗೊಳಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಾ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರ ಮೇಲೆ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿದ. ಆಗ, ಏಳನೆ ಸುತ್ತಿಗೆಂದು ಗಂಟೆ ಹೊಡೆದರೂ ಏಳಲಾಗದಿದ್ದ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ ಹೆಗಲಿಗೆ ಪೆಟ್ಟು ಬಿದ್ದಿದೆ, ಏಳಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದು ಹೇಳಿ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ವಿಶ್ವವನ್ನೇ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸಿದರು. ಪಂದ್ಯದ ಕೊನೆಗೆ, ಕ್ಲೇ ಪಂದ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಮುಂಚೆ ತನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ ಅನುಮಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದ ಪತ್ರಿಕಾಬಳಗದ ಮುಂದೆ ಬಡಾಯಿ ಕೊಚ್ಚಿಕೊಂಡು, "ನಾನು ವಿಶ್ವವನ್ನೇ ಬೆಚ್ಚಿಬೀಳಿಸಿದೆ!" ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದ

ಕ್ಲೇ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದಾಗ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ರಿಂದ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ ಅತಿ ಕಿರಿಯ ಕುಸ್ತಿಪಟು (ವಯಸ್ಸು 22)ವಾಗಿದ್ದ, ಈ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ 1980ರ ದಶಕದ ಮಧ್ಯದವರೆಗೆ ಹಾಗೇ ಇತ್ತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಫ್ಲಾಯ್ಡ್‌‌ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ (ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರಿಂದ ಪರಾಜಯಗೊಂಡವರು) ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಅತಿ ಕಿರಿಯ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌(ವಯಸ್ಸು 21)ರಾಗಿದ್ದರೂ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಕಿ ಮಾರ್ಸಿ/ರ್ಚಿಯಾನೋ'ರ ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ ಲಘು/ಹಗುರ-ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಆಗಿದ್ದ ಆರ್ಚೀ ಮೂರ್‌ರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ಹೊರದೂಡುವ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಆತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರು.

ಮೈನೆಯ ಲೂಯಿಸ್‌ಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಮೇ 1965ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರೊಂದಿಗಿನ, ಮರುಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ, (ಆ ಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಂಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ) ಅಲಿ "ಫ್ಯಾಂಟಮ್‌ ಪಂಚ್" ಎಂದು ನಂತರ ಕರೆಯಲಾದ ಹೊಡೆತದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಪ್ರಥಮ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೇ ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ನಿಂದ ಗೆದ್ದರು. ಅನೇಕರು ಭಾವಿಸುವ ಪ್ರಕಾರ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರು, ಬಹುಶಃ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ ತೀವ್ರವಾದಿಗಳ ಬೆದರಿಕೆಗಳಿಂದ ಅಥವಾ ಸಾಲಗಳನ್ನು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪಂದ್ಯವನ್ನು "ಬಲಿ" ಕೊಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ಎಣಿಕೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಕಾದರು (ನೋಡಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಎದುರು ಸಾನ್ನಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌). ಆದಾಗ್ಯೂ ಎರಡೂ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕಿ ಇತರರು, ತುಂಡರಿಸುವ ತ್ವರಿತ ವೇಗದ ಅಲಿಯ ಹೊಡೆತವು ತಲೆಯ ಬದಿಗೆ ಬಿದ್ದುದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಔಚಿತ್ಯಪೂರ್ಣವಾಗಿಯೇ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದರು ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮುಂಚಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ನವೆಂಬರ್‌ 22, 1965ರಂದು, ಅಲಿ ತನ್ನ ಎರಡನೇ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಫ್ಲಾಯ್ಡ್‌‌ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ರೆದುರು ಕುಸ್ತಿಯಾಡಿದರು. ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ 12ನೇ ಸುತ್ತಿನ ಕೊನೆಗೆ ತಾಂತ್ರಿಕ ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮೂಲಕ ಪಂದ್ಯ ಸೋತರು. ಎರ್ನೀ ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರೊಡನೆಯೂ ನಂತರ ಹೀಗೆ ನಡೆಸಿದುದಂತೆಯೇ, ಅನೇಕ ಕ್ರೀಡಾಂಕಣಕಾರರು ಅಲಿಯವರನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮಾಡದೆಯೇ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಶಿಕ್ಷಿಸಲಾಗುವಂತೆ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ರನ್ನು "ಹೊತ್ತೊಯ್ದ" ಬಗ್ಗೆ ದೂರಿದರು. ತನ್ನ ತ್ರಿಕಾಸ್ಥಿ ಮತ್ತು ಕಟ್ಯಸ್ಥಿಗಳ ನಡುವಿನ ಅಸ್ಥಿಯು ಉಳುಕಿದಾಗ ತನ್ನ ಹೊಡೆತದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವು ಕುಂದಿದೆಯೆಂದು ಹೇಳಿದ್ದ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ರನ್ನು ಸೋಲಿಸುವುದು, ತೋರುವಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅಲಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಅಲಿಯವರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವನ್ನು WBA ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಎರ್ನೀ ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರೊಂದಿಗೆ (WBA ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಲಿಯವರಿಗೆ ನೀಡಿದ್ದ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರೊಡನೆ ಮರುಪಂದ್ಯವಾಡಲು ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದಾಗ ಕಸಿದುಕೊಂಡಿತು) ಮಾರ್ಚ್ 29, 1966ರಂದು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಆದರೆ ಟೆರ್ರೆಲ್‌ ಹಿಂದೆ ಸರಿದರು. ಅಲಿಯವರು ಬದಲಿ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಚುವಾಲೋ ವಿರುದ್ಧದ 15-ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಗೆದ್ದರು. ನಂತರ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌‌ಗೆ ತೆರಳಿದ ಅವರು ಹೆನ್ರಿ ಕೂಪರ್‌‌‌ರನ್ನು ಮೇ 21ರಂದು ನಡೆದ ಗಾಯದಿಂದಾಗಿ ನಿಂತ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸಿದುದಲ್ಲದೇ, ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಯಾನ್‌ ಲಂಡನ್‌‌ರನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮಾಡಿದರು. ಅಲಿ'ಯವರ ಮುಂದಿನ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪಂದ್ಯವು ಜರ್ಮನ್‌ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಎಡಚರಾದ ಕಾರ್ಲ್‌‌ ಮಿಲ್ಡೆನ್‌‌ಬರ್ಗರ್‌‌ರೊಡನೆಯಾಗಿತ್ತು, ಅವರು ಮ್ಯಾಕ್ಸ್‌‌ ಷ್ಮೆಲಿಂಗ್‌‌ರ ನಂತರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆಂದು ಕುಸ್ತಿಯಾಡಿದ ಪ್ರಥಮ ಜರ್ಮನ್‌ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾಗಿದ್ದರು. ತನ್ನ ಜೀವಮಾನದ ಕಷ್ಟಸಾಧ್ಯವಾದ ಕೆಲ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ, ಅಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯನ್ನು 12ನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಪರಾಭವಗೊಳಿಸಿದ್ದರು.

ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ ಖಗವಾಕ್ಷ ಕ್ರೀಡಾಂಕಣದಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್‌ 1966ರಲ್ಲಿ ಕ್ಲೀವ್‌‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌‌ನ "ದೊಡ್ಡ ಬೆಕ್ಕು/ಬಿಗ್‌ ಕ್ಯಾಟ್‌‌" ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌ರೊಡನೆ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ಗೆ ಮರಳಿದರು. ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್‌‌ನ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಪಂದ್ಯವು 35,460 ಕುಸ್ತಿಯಾಟ ಅಭಿಮಾನಿಗಳು ವೀಕ್ಷಿಸಿದ ಒಳಾಂಗಣದಲ್ಲಿನ ವೀಕ್ಷಣೆಯ ವಿಶ್ವ ದಾಖಲೆಯಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತ್ತು. ಈ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದೂವರೆ ವರ್ಷದ/ಒಂದು ವರ್ಷ ಆರು ತಿಂಗಳ ಮುಂಚೆ, ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌ರ ಮೇಲೆ ಟೆಕ್ಸಾಸ್‌‌ನ ಆರಕ್ಷಕದಳದವನೊಬ್ಬ ತೀರ ಸನಿಹದಿಂದ/ಪಾಯಿಂಟ್‌‌-ಬ್ಲಾಂಕ್‌ ಅಂತರದಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ್ದನು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಒಂದು ಮೂತ್ರಪಿಂಡ, ಸಣ್ಣ ಕರುಳಿನ 10 ಅಡಿಯುದ್ದ ಭಾಗಗಳ ನಷ್ಟದೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಗುಂಡಿನಿಂದ ನರಕ್ಕೆ ಆದ ಹಾನಿಯಿಂದಾಗಿ ಸುರುಟಿಕೊಂಡ ಎಡಗಾಲುಗಳೊಂದಿಗೆ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌ ಕುಸ್ತಿ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ್ದರು. ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌ರನ್ನು ಮೂರು ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಿ ಸೋಲಿಸಿದರು.

ಫೆಬ್ರವರಿ 6, 1967ರಂದು, ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರೊಡನೆ ಕರಾಳ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಪಂದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ನ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಅಂಕಣಕ್ಕೆ ಅಲಿ ಮರಳಿದರು. ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ ಅಲಿಯವರನ್ನು ಕ್ಲೇ ಎಂದು ಕರೆದು ಕೋಪ ಬರಿಸಿದ್ದರು, ಇದರಿಂದ ಅವಮಾನಿತರಾದ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಶಿಕ್ಷೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದರು. ಪಂದ್ಯದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಅಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗೆ ಅಬ್ಬರದಿಂದ ಹೀಗೆಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದರು, "ನನ್ನ ಹೆಸರೇನು, ಅಂಕಲ್‌ ಟಾಮ್‌‌... ನನ್ನ ಹೆಸರೇನು?" ಈರ್ವರು ತೀರ್ಪುಗಾರರ ಅಂಕಪಟ್ಟಿಯ ಪ್ರಕಾರ 13 ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಸೋತ ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ 15 ಸುತ್ತುಗಳ ದಾರುಣ ದಂಡನೆ ಪಡೆದರು, ಆದರೂ ಅಲಿ ಆತನನ್ನು ನಾಕ್‌ ಔಟ್‌ ಮಾಡಿರಲಿಲ್ಲ. ESPNನಲ್ಲಿ ಅದರ "ಅಲಿ ರ್ರ್ಯಾಪ್‌" ವಿಶೇಷ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಕ್ರೀಡಾ ವಾಹಿನಿಯೊಂದಿಗೆ ಮಾತಾಡಿದ ಅನೇಕರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಊಹಿಸಿದ ಪ್ರಕಾರ ಅಲಿಯವರು ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ದಂಡಿಸಿ ಅವಮಾನಿಸಲೆಂದು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ್ದುದರಿಂದ ಪಂದ್ಯವು ಮುಂದುವರೆದಿತ್ತು. ಪಂದ್ಯದ ನಂತರ, ಟೆಕ್ಸ್‌ ಮಾಲೆ "ಇದೊಂದು ಕುಸ್ತಿಯ ಲಾಘವದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಕ್ರೂರತನದ ಬರ್ಬರ ಪ್ರದರ್ಶನವಾಗಿತ್ತು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದರು. ABC'ನ ಜನಪ್ರಿಯ "ವೈಡ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌" ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಈ ಪಂದ್ಯದ ಪುನಃಪ್ರಸಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಿರೂಪಕ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಕೋಸೆಲ್‌ರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗ, ತಾನು ಅನುಚಿತವಾಗಿ ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರೊಡನೆ ಕ್ರೂರವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದ ಅಲಿ - ಎಲ್ಲಾ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು ಶರಣಾಗುವವರೆಗೆ ಅಥವಾ ಸೋಲುವವರೆಗೆ ಹೊಡೆಯಲೆಂದೇ ಹಣ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದುತ್ತರಿಸಿದರು. ಆತ ತಾನು ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ರಿಗೆ ಹೊಡೆದು ನೋಯಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ ತನಗೆ ಹೊಡೆದು ನೋಯಿಸಿರುತ್ತಿದ್ದರು, ಇದೊಂದು ಮಾನಕ ಪದ್ಧತಿಯೆಂದು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಇದೇ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಕೋಸೆಲ್‌ರು ಪದೇ ಪದೇ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಅಲಿಗೆ ಆಶ್ವರ್ಯ ಉಂಟು ಮಾಡಿತ್ತು. ಮಾರ್ಚ್‌ 1967ರಲ್ಲಿ ಝೋರಾ ಫಾಲ್ಲೆರ ಎದುರು ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪಂದ್ಯದ ನಂತರದ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಕಡ್ಡಾಯ ಸೇನಾ ಸೇವೆಗೆ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಲು[] ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದುದಕ್ಕೆ ಅಲಿಯವರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಆತನ ವೃತ್ತಿಪರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು.

ಎಲಿಜಾಹ್‌‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್‌‌ ಜನರನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಅಲಿ

1964ರಲ್ಲಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರಿಂದ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಷಿಪ್‌‌ ಗೆದ್ದ ನಂತರ, ಕ್ಲೇ ತಾನು ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ಸದಸ್ಯನೆಂದು (ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕಪ್ಪು ಮುಸಲ್ಮಾನರು ಎಂದು ಅನೇಕ ವೇಳೆ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು) ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದರು, ಆಗ ಇತರ ನೇಷನ್‌ ಸದಸ್ಯರು ಮಾಡಿದ ಹಾಗೆ ತನ್ನ ಕುಲನಾಮವು ತನ್ನ ಪೂರ್ವಿಕರ ಗುಲಾಮತನದ ಚಿಹ್ನೆಯೆಂದು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿ ನೇಷನ್‌ ಸಂಘಟನೆಯು ಕ್ಲೇಗೆ ಕ್ಯಾಸ್ಸಿಯಸ್‌ X ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿತು. ಮಾರ್ಚ್‌ 6, 1964ರ ಶುಕ್ರವಾರದಂದು, ಮಾಲ್ಕಾಮ್‌‌ X ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘ ಕಟ್ಟಡದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸಹಿತ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಕ್ಲೇನನ್ನು (ಎರಡನೇ ಬಾರಿಗೆ) ಕರೆದೊಯ್ದನು. ಮಾಲ್ಕಾಮ್‌‌ X ತನ್ನ "X" ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಕ್ಲೇಗೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿದನು. ಅದೇ ರಾತ್ರಿ, ಎಲಿಜಾಹ್‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಕ್ಲೇನ ಹೆಸರನ್ನು ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್ (ಹೊಗಳಿಕೆಗೆ ಅರ್ಹನಾದವನು) ಅಲಿ (ನಾಲ್ಕನೇ ಸನ್ಮಾರ್ಗದ ಖಲೀಫ) ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ರೇಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗಲಿರುವ ದೂರವಾಣಿ ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ಧ್ವನಿಮುದ್ರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಕೆಲವೇ ಪತ್ರಕರ್ತರು (ಬಹುಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಕೋಸೆಲ್‌) ಈ ರೀತಿಯ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದರು. ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಉದ್ಘೋಷಕ ಡಾನ್‌ ಡನ್‌ಫಿ, ಚಾಂಪಿಯನ್‌ರನ್ನು ಆತನ ಆಯ್ದುಕೊಂಡ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಸಂಬೋಧಿಸಿದಾಗ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ವರದಿಗಾರರೂ ಕೂಡಾ ಹಾಗೆ ಮಾಡಿದರು. ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ಸದಸ್ಯ ಎಂಬ ತನ್ನ ನವೀನ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯು ಸಂಕೇತಿಸಿತು.

1960ರ ದಶಕದ ಆದಿಯ ಅನೇಕ ಕ್ರೀಡಾಂಕಣಕಾರರು ಅಲಿ'ಯವರ ಸಹೋದರ, ರೂಡಿ ಕ್ಲೇಯವರು, ಮೊದಲಿಗೆ ಇಸ್ಲಾಮ್‌ಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದು ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದರು (ಇದು 1961ನೇ ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ). ಇತರರು ಕ್ಲೇಯವರು ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರೊಡನೆ ಆಡಿದ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಮುಂಚೆಯೇ ಮುಸಲ್ಮಾನರ ಅನೇಕ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಅಲಿ'ಯವರ ತಮ್ಮದೇ ಆದ ಪಾಠಾಂತರದ ಪ್ರಕಾರ ತಾನು ಸಾನ್ನಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ರೊಡನೆ ಪಂದ್ಯವಾಡುವುದಕ್ಕೆ ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಮುಂಚೆಯೇ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ಸಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂಬದಿಯ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಗ ಅವರು ಇತರರಿಗೆ ಈ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದರೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೆದರಿದ್ದರು.

ತನ್ನನ್ನು ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡುದುದು ವಿವಾದಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮಿಂಚಿನ ದಂಡವನ್ನಾಗಿಸಿತು, ಖಂಡಿತವಾದಿಯಾದ ಆದರೆ ಜನಪ್ರಿಯ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಆಗಿದ್ದ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಯುಗದ ಅಭಿಜ್ಞೇಯ ಮತ್ತು ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತು. ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಅಮೇರಿಕಾವು ಸಂಘಟನೆಯನ್ನು ದೇಶವಿರೋಧಿ ಎಂದಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಅನುಮಾನದಿಂದ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ಮುಖಂಡ ಎಲಿಜಾಹ್‌‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್‌‌‌ನೊಡನೆ ಮೆರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮತ್ತು ಆತನ ಮೇಲಿನ ತನ್ನ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಜಾಹೀರುಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಂತಾದ ನಡೆಗಳು ಅಲಿಯ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಅಸಮಧಾನ ಮತ್ತು ಅನುಮಾನದ ಅಲೆಯನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿತು. ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಕೋನದಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಸ್ಪಷ್ಟ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವಂತಹಾ ಚಂಚಲ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅಂತಹಾ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವಂತೆ ಕೂಡಾ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಏಕೀಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು : "ಎಲಿಜಾಹ್‌‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್‌‌ರ ಬೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವ ನಾವು ಏಕೀಕರಣಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಒತ್ತಾಯವನ್ನು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ. ಏಕೀಕರಣವು ತಪ್ಪು. ನಾವು ಬಿಳಿಯರೊಂದಿಗೆ ಇರಲು ಇಷ್ಟಪಡುವುದಿಲ್ಲ ; ಅಷ್ಟೇ."[೧೬] ಹಾಗೂ ಅಂತರ-ಜನಾಂಗ ಮದುವೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ : "ಯಾವುದೇ ಬುದ್ಧಿವಂತ ಕಪ್ಪು ಪುರುಷ ಅಥವಾ ಮಹಿಳೆ ತಮ್ಮ ಸರಿಯಾದ ಕಪ್ಪುಜನರ ಮನಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಬಿಳಿ ಹುಡುಗರು ಅಥವಾ ಬಿಳಿ ಹುಡುಗಿಯರು ತಮ್ಮ ಕಪ್ಪು ಗಂಡು ಅಥವಾ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಲು ತಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ಬರುವುದನ್ನು ಇಚ್ಛಿಸುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದಿದ್ದರು."[೧೬] ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಅಲಿ'ಯವರ ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿನ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಬಿಳಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿ "ದುಷ್ಟ ವ್ಯಕ್ತಿ" ಮತ್ತು ಬಿಳಿಯರೆಲ್ಲರೂ "ಋಜು ಮಾರ್ಗದವರಲ್ಲ" ಎಂಬ ಭಾವನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅಲಿಯವರು ಬಿಳಿಯರು ಕಪ್ಪುಜನರನ್ನು ದ್ವೇಷಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದರು.

ಅಲಿಯವರು ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ ಪಂಥದಿಂದ ಮುಖ್ಯವಾಹಿನಿ ಸುನ್ನಿ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ಗೆ 1975ರಲ್ಲಿ ಮತಾಂತರಗೊಂಡರು. ಪುತ್ರಿ ಹನಾ ಯಾಸ್ಮೀನ್‌‌ ಅಲಿಯೊಂದಿಗೆ ರಚಿಸಿದ 2004ರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರು ಸುನ್ನಿ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ಗೆ ತಾನು ಮತಾಂತರ ಹೊಂದಲು ಕಾರಣ 1975ರಲ್ಲಿ ಎಲಿಜಾಹ್‌‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್‌‌ರ ಮರಣದ ನಂತರ ನೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಇಸ್ಲಾಮ್‌‌ನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ ವಾರಿತ್‌ ಡೀನ್‌‌ ಮು/ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ 2005ರಿಂದ ಆತ ಸೂಫೀ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪದ್ಧತಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೧೭]

ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಯುದ್ಧ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1964ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು U.S. ಸೇನಾ ಪಡೆಗಳ ಅರ್ಹತಾ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಬರವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಉಚ್ಚಾರಣಾ/ಕಾಗುಣಿತ ಕುಶಲತೆಗಳು ಕೆಳಮಟ್ಟದ್ದಾದುದರಿಂದ ವಿಫಲರಾದರು. ಆದ್ದಾಗ್ಯೂ, 1966ರ ಆದಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲಾಯಿತಾಗಿ, ಅಲಿಯವರನ್ನು 1A ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು.[] ಈ ವರ್ಗೀಕರಣದ ಮೂಲಕ ಅವರು ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್‌‌ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾಗ ಕಡ್ಡಾಯ ಸೇನಾಸೇವೆಗೆ ಹಾಗೂ U.S. ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿದ್ದರು. ಈ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ಆತ ತಾನು ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ ಸೇನೆಯ ಪರವಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾರೆನೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದರಲ್ಲದೇ, ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ತಾನು ಆತ್ಮಸಾಕ್ಷಿಯ ಕರೆಗೆ ಓಗೊಡುವದಕ್ಕೆಂದು ಆಕ್ಷೇಪಕನಾಗಿದ್ದೇನೆಂದು ತಿಳಿಸಿದರು.[] "ಯುದ್ಧವು ಪವಿತ್ರ ಖುರಾನ್‌‌ನ ಬೋಧನೆಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ. ನಾನು ಕಡ್ಡಾಯ ಸೇನಾಸೇವೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯತ್ನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಅಲ್ಲಾ ಅಥವಾ ದೇವದೂತರುಗಳಿಂದ ಘೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿಲ್ಲದ ಯಾವುದೇ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಬಾರದು. ನಾವು ಕ್ರೈಸ್ತರ ಯುದ್ಧಗಳು ಅಥವಾ ನಮ್ಮ ಪಂಥದವರಲ್ಲದವರ ಯಾವುದೇ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಅಲಿ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು. 1966ರಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ನೀಡಿದ ಜನಪ್ರಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ಹೀಗಿತ್ತು : "ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್‌ನ ಆಡಳಿತದೊಂದಿಗೆ ನನಗೆ ಯಾವ ಹಗೆತನವೂ ಇಲ್ಲ ... ಅವರು ನನ್ನನ್ನು ಎಂದೂ ನೀಗ್ರೋ ಎಂದು ಕರೆದಿಲ್ಲ." ಆ ಕಾಲದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಪರೂಪವಾಗಿ ಓರ್ವ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಆಗಿ, ಕಪ್ಪು ಶಕ್ತಿ ಸಮಿತಿ/ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ಪವರ್‌‌ ಕಮಿಟಿ ಎಂಬ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಪ್ರತಿಭಟನಾ ಸಮುದಾಯದ ಪರವಾಗಿ ಹಾವರ್ಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಷಣ ಮಾಡಲು ಹಾವರ್ಡ್‌ನ‌ ಸಮಾಜಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ನಾಥನ್‌‌ ಹೇರ್‌‌‌ರು, ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದಾಗ ಅಲಿಯವರು ಹಾವರ್ಡ್‌‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಜಯಘೋಷ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ 4,000 ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಮುದಾಯದವರನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ತಮ್ಮ ಜನಪ್ರಿಯ "ಕಪ್ಪು ಜನರೇ ಶ್ರೇಷ್ಠರು" ಎಂಬ ಭಾಷಣವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದರು.[೧೮][೧೯]

ಇದಾದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳ ನಂತರ U.S. ಸೇನಾಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಆತನ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಏಪ್ರಿಲ್‌ 28, 1967ರಂದು ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಅವರು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕೂಗಿದಾಗ ಮೂರು ಬಾರಿ ಮುಂದೆ ಹೋಗಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರು. ಓರ್ವ ಅಧಿಕಾರಿ ಆತನಿಗೆ ನೀವು ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಸೆರೆವಾಸ ಮತ್ತು $10,000ಗಳ ದಂಡದಂತಹಾ ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದಾದ ಗುರುತರ ಅಪರಾಧ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ಎಚ್ಚರಿಸಿದರು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಲಿ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಕೂಗಿದಾಗ ಕದಲಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಆತನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಅದೇ ದಿನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ರಾಜ್ಯದ ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್‌ ಸಮಿತಿಯು ಅವರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿತಲ್ಲದೇ ಆತನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ವಾಪಸ್ಸು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು. ಇತರೆ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಸಮಿತಿಗಳೂ ಇದನ್ನೇ ಅನುಸರಿಸಿದವು.

ಜೂನ್‌ 20, 1967ರಂದು ನಡೆದ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ, ಕೇವಲ 21 ನಿಮಿಷಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲೇ ತೀರ್ಪುಗಾರರು ಅಲಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರೆಂದು ತೀರ್ಪಿತ್ತರು.[] ಅಪೀಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯವೊಂದು ಅಪರಾಧ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿದಾಗ, ಮೊಕದ್ದಮೆಯು U.S. ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ಯುದ್ಧವಿರೋಧಿ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತಳೆದರಲ್ಲದೇ ಅಲಿಯ ಪರ ಬೆಂಬಲ ಹೆಚ್ಚಿತು. ಅಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಾದ್ಯಂತ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ಹೆಚ್ಚಿರುವಂತೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಷಣ ಮಾಡುತ್ತಾ ತನಗೆ ಬೆಂಬಲ ಕ್ರೋಢೀಕರಿಸಿಕೊಂಡರು. ಜೂನ್‌ 28, 1971ರಂದು, ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಕ್ಲೇ v. ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಯಲ್ಲಿ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ವಿರೋಧಿಸಿದ ಅಪರಾಧ ನಿರ್ಣಯದ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಅವಿರೋಧ ನಿರ್ಣಯದ ಮೂಲಕ ಅಪರಾಧಮುಕ್ತಗೊಳಿಸಿತು.[] ಈ ನಿರ್ಣಯವು ವಸ್ತುತಃ ಕ್ಲೇ'ನ/ಅಲಿ'ಯ ಹೇಳಿಕೆಯ ಸತ್ಯಾಸತ್ಯತೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಧಾರಿತವಾಗಿರಲೂ ಇಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿರಲೂ ಇಲ್ಲ ; ಬದಲಿಗೆ, ಯಾವ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ತಿರಸ್ಕೃತಗೊಂಡವು ಹಾಗೂ ಯಾವುವನ್ನು ಎತ್ತಿಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದಾಗಿ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲು ಸರ್ಕಾರವು ವಿಫಲಗೊಂಡಿದುದು, ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಪರಾಧ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.[೨೦]

ವಿಯೆಟ್ನಾಮ್‌‌ ಯುದ್ಧದ ಬಗೆಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
I ain't got no quarrel with the Vietcong. No Vietcong ever called me Nigger.[೨೧]
No, I am not going 10,000 miles to help murder kill and burn other people to simply help continue the domination of white slavemasters over dark people the world over. This is the day and age when such evil injustice must come to an end.[೨೨]
Why should they ask me to put on a uniform and go ten thousand miles from home and drop bombs and bullets on brown people in Vietnam while so-called Negro people in Louisville are treated like dogs and denied simple human rights?[೨೧]

ಶತಮಾನದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

1970ರಲ್ಲಿ, ಆತನ ವಿರುದ್ಧದ ಮೊಕದ್ದಮೆಯು ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗಲೇ, ಅಲಿಯವರಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವಾಡಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ರಾಜ್ಯದ ಶಾಸಕರೊಬ್ಬರ ಸಹಾಯದಿಂದ, ಅವರಿಗೆ ಜಾರ್ಜಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಯಾಡಲು ಪರವಾನಗಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು, ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಸಮಿತಿಯಿಲ್ಲದ ರಾಜ್ಯ ಅದೊಂದೇ ಆಗಿದ್ದಿತು. ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 1970ರಂದು ನಡೆದ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ, ಜೆರ್ರಿ ಕ್ವಾರ್ರಿಯೊಂದಿಗಿನ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಮೂರು ಸುತ್ತುಗಳ ನಂತರ ಗಾಯದಿಂದಾಗಿ ಕೊನೆಗೊಳಿಸಿದರು. ಕ್ವಾರ್ರಿಯೊಂದಿಗಿನ ಪಂದ್ಯದ ಕೆಲವೇ ಕಾಲದ ನಂತರ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ರಾಜ್ಯದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಅಲಿಯವರಿಗೆ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಪರವಾನಗಿ ನೀಡದಿರುವುದು ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಕುಸ್ತಿಯಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾದ ಅವರು, ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 1970ರಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾಡಿಸನ್‌ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ ಗಾರ್ಡನ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಆಸ್ಕರ್‌‌ ಬೊನವೇನಾರೊಂದಿಗೆ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವಾಡಿದರು. ಕಷ್ಟಕರವಾದ 14 ಸುತ್ತುಗಳ ನಂತರ, 15ನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಬೊನವೇನಾರನ್ನು ಪರಾಜಯಗೊಳಿಸಿದ ಅಲಿ, ಸೋಲು ಕಂಡರಿಯದಿದ್ದ ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ರ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆಯುವ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು.

ಅಲಿ ಮತ್ತು ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ ಮಾರ್ಚ್‌ 8, 1971ರಂದು, ಮ್ಯಾಡಿಸನ್‌ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ ಗಾರ್ಡನ್‌ನ ಕುಸ್ತಿ ಆಖಾಡದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದರು. "ಶತಮಾನದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ"ವೆಂದೇ ಹೆಸರಾದ ಈ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವು, ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕವಾಗಿ ತೀವ್ರ ಕುತೂಹಲ ಕೆರಳಿಸಿದ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಈಗಲೂ ಅತಿ ಜನಪ್ರಿಯ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ. ಈ ಪಂದ್ಯವು ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತ ಅರ್ಹತೆ ಹೊಂದಿದ್ದ ಇಬ್ಬರು ನುರಿತ ಸೋಲರಿಯದ ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳ ನಡುವಿನ ಪಂದ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಅಂಕಣದ ಸಮೀಪದ ಆಸನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ವಿಫಲರಾಗಿದ್ದ ಫ್ರಾಂಕ್‌ ಸಿನಾತ್ರಾ —— ಲೈಫ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯ ಪರವಾಗಿ ಪಂದ್ಯದ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರು. ದಂತಕಥೆಯೆನಿಸಿದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಉದ್ಘೋಷಕ ಡಾನ್‌ ಡನ್‌ಫಿ ಮತ್ತು ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಪ್ರೇಮಿ ನಟ ಬರ್ಟ್‌‌ ಲಂಕಾಸ್ಟರ್‌‌ರವರುಗಳು ದಶಲಕ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ಜನರನ್ನು ತಲುಪಿದ ಪಂದ್ಯದ ಪ್ರಸಾರವನ್ನು ನಡೆಸಿಕೊಟ್ಟರು. ತನ್ನ ಅತಿರಂಜಿತ ಪ್ರಚಾರಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿಯೇ ಮೂಡಿಬಂದ ಈ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ, ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ 15ನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಲಂಘನದ ಭಾರಿ ಎಡಕೊಕ್ಕೆ ಹೊಡೆತದ ಮೂಲಕ ಅಲಿಯನ್ನು ನೆಲಕ್ಕೆ ಕೆಡವಿ ತನ್ನ ವಿಜಯವನ್ನು ಖಚಿತಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವಿರೋಧ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಕೊಂಡ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌, ಅಲಿಗೆ ತಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ ವೃತ್ತಿಪರ ಸೋಲನ್ನು ಉಣಿಸಿದರು.

1973ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿ'ಯ ದವಡೆಯನ್ನು ಮುರಿದು 12 ಸುತ್ತುಗಳ ವಿಭಜಿತ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದ ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ರೊಡನೆ ಅಲಿ ಹೋರಾಡಿದರು. ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌ರೆದುರು ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಆಗಲೇ ಸೋತಿದ್ದ ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ರೊಂದಿಗೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 10, 1973ರಂದು ನಡೆದ ಅಲಿ-ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ II ಪಂದ್ಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಲ್ಲದ ಮರುಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಲಿ ವಿಭಜಿತ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಮರುಪಂದ್ಯವನ್ನು ಗೆದ್ದರು. ಜನವರಿ 28, 1974ರಂದು ನಡೆದ 12-ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಲಿ ಅವಿರೋಧ ವಿಜಯ ಪಡೆದರು.

ಕೋಲಾಹಲಕಾರಿ ಪಂದ್ಯ/ರಂಬಲ್‌ ಇನ್‌ ದ ಜಂಗಲ್‌‌

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಘಟನೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ, ಅಕ್ಟೋಬರ್‌‌ 30, 1974ರಂದು ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಫೋರ್‌ಮನ್‌ರನ್ನು ಝೈರೆಯ ಕಿನ್ಷಾಸಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ತಮ್ಮ ನಡುವಿನ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಸೋಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ಡಾನ್‌‌ ಕಿಂಗ್‌‌‌ರು "ಕೋಲಾಹಲಕಾರಿ ಪಂದ್ಯ/ರಂಬಲ್‌ ಇನ್‌ ದ ಜಂಗಲ್‌‌ " ಎಂದು ಅತಿರಂಜಿತ ಪ್ರಚಾರ ಗಿಟ್ಟಿಸಿದ ಈ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದ ಪ್ರವರ್ತಕರಾಗಿದ್ದರು.

ಅಲಿ'ಯ ದೀರ್ಘ-ಕಾಲೀನ ಬೆಂಬಲಿಗ ಹೋವರ್ಡ್‌ ಕೋಸೆಲ್‌ರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೂಡ ಬಹುತೇಕ ಯಾರೂ, ಮಾಜಿ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಗೆಲ್ಲುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ ಮತ್ತು ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ರವರುಗಳು ಅಲಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಣದಲ್ಲಿ ಕಠಿಣ ಸವಾಲನ್ನೊಡ್ಡಿದ್ದು ಅದರಲ್ಲಿ ಎರಡರಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ಈರ್ವರನ್ನೂ ಎರಡನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ನಾಕ್‌ಔಟ್‌‌ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದ್ದರು. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ವಾಸ್ತವಾಂಶದ ಪ್ರಕಾರ ತಮ್ಮ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ರನ್ನು ವಿಸ್ಮಯಕಾರಿಯಾಗಿ ಆರು ಬಾರಿ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ನಿಮಿಷಗಳು ಮತ್ತು 25 ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮಾಡಿದ್ದರು.

ಪಂದ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಹೋರಾಟ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದರು. ಪಂದ್ಯವು ಆರಂಭವಾಗುವವರೆಗೆ, ತಾನು "ನೃತ್ಯ" ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಕುಸ್ತಿ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ತನ್ನ ವೇಗದಿಂದ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರ ಆಕ್ರಮಣಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವುದಾಗಿ ಮತ್ತು ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಪ್ರಥಮ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲೇ, ಅಲಿ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ರೆಡೆಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಿ ಬಲಗೈ ಮುಂದಾಳತ್ವ ಪಡೆದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರನ್ನು ಅಚ್ಚರಿಗೊಳಿಸಿದರು. ಅಲಿ ಇದೇ ತಂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಪ್ರಥಮ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲೇ ಒಂಬತ್ತು ಬಾರಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರನ್ನು ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಸಿದರೂ ಅವರನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮಾಡಲು ವಿಫಲರಾದರು. ಆತ ನಂತರ ಯುವ ಚಾಂಪಿಯನ್‌'ರ ದುರ್ಬಲತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು : ಅದೆಂದರೆ ಸಹನಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ. ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ತಮ್ಮ 40 ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ 37 ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮೂಲಕ ಬಹುತೇಕ ಮೂರು ಸುತ್ತುಗಳೊಳಗೆ ಗೆದ್ದಿದ್ದರು. ಆತನ ಹಿಂದಿನ ಎಂಟು ಪಂದ್ಯಗಳು ಎರಡನೇ ಸುತ್ತನ್ನು ಮೀರಿರಲಿಲ್ಲ. ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರನ್ನು ಹಿಂದೆ ಹಾಕುವ ಒಂದು ಅವಕಾಶವನ್ನು ಇದರಲ್ಲಿ ಕಂಡುಕೊಂಡ ಅಲಿ ಅದನ್ನೇ ಬಂಡವಾಳ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು.

ಎರಡನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಈ ಸ್ಪರ್ಧಿಯು ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರಿಗೆ ತನ್ನನ್ನು ಹೊಡೆಯಲು ಆಹ್ವಾನಿಸುತ್ತಾ ಕಟಾಂಜನದ ಹಗ್ಗದ ಕಡೆಗೆ ಹಿಂಜರಿಯುತ್ತಿದ್ದು ಯುವಸ್ಪರ್ಧಿಯನ್ನು ಮಾತಿನಿಂದ ಕೆಣಕುತ್ತಾ ಪ್ರತಿಘಾತಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರನ್ನು ಕೆರಳಿಸಿ ಆತನ ಪರಾಕಾಷ್ಠ ಹೊಡೆತಗಳನ್ನು ಮೊದಲೇ ಉದ್ದೀಪಿಸಿ ಆತನನ್ನು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಮತ್ತು ದೈಹಿಕವಾಗಿ ದಣಿಯುವಂತೆ ಮಾಡುವುದು ಅಲಿ'ಯವರ ಯೋಜನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರು ಅಲಿ'ಯ ದೇಹದ ಮೇಲೆ ದೀರ್ಘ ಪ್ರಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೆ, ಅಲಿ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌'ರ ತಲೆಯ ಮೇಲೆಯೇ ಮೊನಚಾದ ನೇರ ಪ್ರಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ಏಳು ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ಪ್ರಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರೂ, ಸಮಯ ಕಳೆದ ಹಾಗೆ ತಂತ್ರಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ಶಕ್ತಿಗುಂದಿದರು. ಕಟಾಂಜನಕ್ಕೆ ಒರಗಿಕೊಳ್ಳುವ, ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ತಡೆ ಒಡ್ಡುವ ಹಾಗೂ ದೇಹದ ಮೇಲಿನ ಹೊಡೆತಗಳನ್ನು ವಿಫಲವಾಗುವಂತೆ ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಲಿ'ಯವರ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ನಂತರ "ದ ರೋಪ್‌-A-ಡೋಪ್‌" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.

ಏಳನೇ ಸುತ್ತಿನ ಕೊನೆಗೆ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ದಣಿದು ಹೋದರು. ಎಂಟನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ, ಅಲಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ರನ್ನು ಕಣದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಂಕೀರ್ಣ ಹೊಡೆತದ ಮೂಲಕ ನೆಲಕಚ್ಚಿಸಿದಾಗ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ಎಣಿಕೆಗೆ ಓಗೊಡಲಾರರಾದರು. ಪ್ರತಿಕೂಲತೆಗಳ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಅಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ತಮ್ಮ 45ನೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಆದರು. ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ (ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌'ರ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ನೇಹಿತ) ಆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದು ಕೇಳಿದಾಗ, "ನಾನು ಬಂದರೆ ಜಾರ್ಜ್‌‌ರೆಡೆಗಿನ ಗಮನ ಪಲ್ಲಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಆತನ ಸಮಯ, ನನ್ನದಲ್ಲ" ಎಂದಿದ್ದರು.

"ಕೋಲಾಹಲಕಾರಿ ಪಂದ್ಯ/ರಂಬಲ್‌ ಇನ್‌ ದ ಜಂಗಲ್‌‌" ಪಂದ್ಯವು 1996ರ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ, ವೆನ್‌‌ ವೀ ವೆರ್‌ ಕಿಂಗ್ಸ್‌ ‌ನ ವಿಷಯವಸ್ತುವಾಗಿತ್ತು. 100 ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕ್ರೀಡಾ ಘಟನೆಗಳು/ಗ್ರೇಟ್‌ ಸ್ಪೋರ್ಟಿಂಗ್‌‌ ಮೂಮೆಂಟ್ಸ್‌ ಎಂಬ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಕಿರುತೆರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಈ ಪಂದ್ಯಕ್ಕೆ ಏಳನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕ ದೊರಕಿತ್ತು. ಅಲಿ ಎಂಬ ಜಾನ್‌ ಹರ್ಜ್‌ಫೆಲ್ಡ್‌‌'ರ 1997ರ ವ್ಯಕ್ತಿವಿವರಚಿತ್ರ Don King: Only in America ಮತ್ತು ಮೈಕೆಲ್‌ ಮಾನ್‌‌‌'ರ 2001ರ ವ್ಯಕ್ತಿವಿವರಚಿತ್ರಗಳೆರಡರಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಪಂದ್ಯ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದ ಘಟನೆಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಸವಿವರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮನಿಲಾದಲ್ಲಿನ ಥ್ರಿಲ್ಲಾ/ ಮನಿಲಾ ಇನ್‌ ಥ್ರಿಲ್ಲಾ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
1978ರಲ್ಲಿ ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌‌ನ ಬಾಲ್ಟಿಮೋರ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು WBAL-TV'ಯ ಕರ್ಟ್‌‌ ಆಂಡರ್‌ಸನ್‌ರಿಗೆ ಸಂದರ್ಶನ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ

ಮಾರ್ಚ್‌ 1975ರಲ್ಲಿ, ಮೂಲ ರಾಕಿ ಯನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸಿದ ಪಂದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಚಕ್‌‌ ವೆಪ್ನರ್‌‌ರನ್ನು ಎದುರಿಸಿದರು. ಅಲಿಯವರು ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸುವರು ಎಂದೇ ವ್ಯಾಪಕ ಭಾವನೆ ಇದ್ದರೂ, ವೆಪ್ನರ್‌‌ ಒಂಬತ್ತನೇ ಸುತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರನ್ನು ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ಮಾಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಆವರೆಗೆ ಸಾಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ತೋರಿದ್ದು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರನ್ನೂ ಅಚ್ಚರಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಡವಿತು. ಅಲಿಯವರು 15ನೇ ಸುತ್ತಿನ ಕೊನೆಯ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ವೆಪ್ನರ್‌‌ರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು. ರಾನ್‌ ಲೈಲೆಯವರೊಂದಿಗಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಪಂದ್ಯದ ನಂತರ, ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಜೋ ಬಗ್ನರ್‌‌‌ರನ್ನು ಎದುರಿಸಿ, 15 ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಜಯಗಳಿಸಿದರು.

ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ 1, 1975ರಂದು, ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ರೊಂದಿಗೆ ಮೂರನೇ ಬಾರಿ ಅಲಿಯವರು ಹೋರಾಡಿದರು.[] ಇದಾದ ನಂತರದ ಅಲಿ-ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌‌ ಹೋರಾಟದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿಗೇರಿದ ಡಾನ್‌‌ ಕಿಂಗ್‌‌ರು ಈ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಮನಿಲಾದಲ್ಲಿನ ಥ್ರಿಲ್ಲಾ/ಥ್ರಿಲ್ಲಾ ಇನ್‌ ಮನಿಲಾ [] ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಇಬ್ಬರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪಟುಗಳ ಅಂತಿಮ ಹಣಾಹಣಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರೀ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹೊಂದಲಾಗಿತ್ತು. ಅಲಿಯವರು ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ರನ್ನು ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ "ತೀರಾ ಹಳೆಯ ಪಟು" ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ್ದರು. ಅಲಿ'ಯವರ ಪದೇಪದೇ ಮೂದಲಿಕೆ, ನಿಂದನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹೀನೈಸುವ ಪದ್ಯಗಳು ಹೋರಾಟದ ಬಗೆಗಿನ ನಿರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದವಲ್ಲದೇ, ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ್ದ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ರನ್ನು ರೊಚ್ಚಿಗೇಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದವು. ಈ ಹೋರಾಟದ ಬಗ್ಗೆ, ಅಲಿ ಈ ಜನಪ್ರಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದರು, "ಇಟ್‌‌ ವಿಲ್‌‌ ಬಿ ಎ ಕಿಲ್ಲಾ... ಅಂಡ್‌‌ ಎ ಚಿಲ್ಲಾ ... ಅಂಡ್‌‌ ಎ ಥ್ರಿಲ್ಲಾ ... ವೆನ್‌ ಐ ಗೆಟ್‌‌ ದ ಗೊರಿಲ್ಲಾ ಇನ್‌ ಮನಿಲಾ."

ಈ ಪಂದ್ಯವು 100 ಡಿಗ್ರಿ ಫ್ಯಾರನ್‌ಹೀಟ್‌‌ಗಳವರೆಗಿನ ತಾಪಮಾನದಲ್ಲಿ 14 ಶಕ್ತಿಗುಂದಿಸುವ ಸುತ್ತುಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯಿತು. ಮೊದಲಿನ ಅನೇಕ ಸುತ್ತುಗಳನ್ನು ಅಲಿ ಗೆದ್ದರು, ಆದರೆ ಮಧ್ಯದ ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ ಮೇಲುಗೈಗೆ ಮರಳಿದಾಗ, ಅಲಿ ಕಟಾಂಜನದ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆಯಬೇಕಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ನಂತರದ ಸುತ್ತುಗಳಲ್ಲಿ, ಅಲಿ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು, 15ನೇ ಮತ್ತು ಅಂತಿಮ ಸುತ್ತಿನ (ಆತನ ಕಣ್ಣುಗಳು ಊದಿಕೊಂಡು ಮುಚ್ಚಿದ್ದವು) ಗಂಟೆಗೆ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಲಾರರಾದಾಗ ಪಂದ್ಯವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌'ರ ತರಬೇತುದಾರ, ಎಡ್ಡೀ ಫಚ್‌‌‌ರು ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌ರಿಗೆ ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಿಲ್ಲ.

ತರುವಾಯದ ಪಂದ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ನಿವೃತ್ತಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಫೆಬ್ರವರಿ 1976ರಲ್ಲಿ, ಜೀನ್‌-ಪಿಯೆರ್ರೆ ಕೂಪ್‌ಮನ್‌‌ರನ್ನು ಸರಾಗವಾಗಿ ಅಲಿ ಸೋಲಿಸಿದರು. ಏಪ್ರಿಲ್‌ 1976ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಜಿಮ್ಮಿ ಯಂಗ್‌‌ ಮತ್ತು ನಂತರದ ತಿಂಗಳು ರಿಚರ್ಡ್‌‌ ಡುನ್‌‌ರನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು, ಅದು ಅಲಿ'ಯವರ ಕೊನೆಯ ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ ವಿಜಯವಾಯಿತು. ಆ ಪಂದ್ಯದ ನಂತರ, ಆತ ಒಂದು ವೃತ್ತಿಪರ ಮುಷ್ಠಿಯುದ್ಧಪಟು ಮತ್ತು ಮಿಶ್ರ ಸಮರಕಲೆ ಪ್ರವೀಣ ಆಂಟೊನಿಯೋ ಐನೊಕಿಯವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರದರ್ಶನ ಪಂದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು.[೨೩] ಪ್ರಚಾರ ತಂತ್ರವೆಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಭಾವನೆಯಿದ್ದರೂ, ಐನೊಕಿಯವರ ವಿರುದ್ಧದ ಪಂದ್ಯವು ಅಲಿ'ಯವರ ಚಲನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಮೇಲೆ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ಅಪಾಯಕರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು. ಪಂದ್ಯದ ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯವನ್ನು ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಅಲಿ’ಯ ಕಾಲುಗಳಿಗೆ ಹಾನಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಐನೊಕಿ ಕಳೆದರೆ, ಪಂದ್ಯದ ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯವನ್ನು ಪ್ರಹಾರಗಳಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಹಾಗೂ ಕಟಾಂಜನಕ್ಕೆ ಒರಗಿರುತ್ತಾ ಅಲಿ ಕಳೆದರು.[೨೪] 15 ಸುತ್ತುಗಳ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಪಂದ್ಯವನ್ನು ಸರಿಸಮವೆಂದು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಅಲಿ'ಯವರ ಕಾಲುಗಳಲ್ಲಿ, ಸೋಂಕು ಉಂಟಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅವರ ಕಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಎರಡು ಕಡೆ ರಕ್ತ ಗರಣೆ ಕೂಡಾ ಕಟ್ಟಿತ್ತು.[೨೩]

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 1976ರಲ್ಲಿ ಯಾಂಕೀ ಕ್ರೀಡಾಂಗಣದಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ರನ್ನು ತಮ್ಮಿಬ್ಬರ ನಡುವಿನ ಮೂರನೇ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಎದುರಿಸಿದರಲ್ಲದೇ, ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಸಮೀಪದ ಅವಿರೋಧ 15-ಸುತ್ತುಗಳ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಗೆದ್ದರು. 1977ರಲ್ಲಿ ಆಲ್‌‌ಫ್ರೆಡೋ ಎವಾಂಜೆಲಿಸ್ಟಾ ಮತ್ತು ಯಿಯರ್ನೀ ಷೇವರ್ಸ್‌‌‌ರ ವಿರುದ್ಧದ ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಅಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡರು. ಕುಸ್ತಿ ಪಂದ್ಯಗಳ ವೈದ್ಯ ಫರ್ಡೀ ಪಚೆಕೋರವರು ಅಲಿ'ಯವರ ತಂಡವನ್ನು ಷೇವರ್ಸ್‌ ಪಂದ್ಯದ ನಂತರ ಅಲಿಯವರನ್ನು ನಿವೃತ್ತಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಸಲಹೆ ನೀಡಿದುಕ್ಕಾಗಿ ಮುಖಭಂಗ ಮಾಡಿದುದರಿಂದ ತೊರೆದರು.

ಫೆಬ್ರವರಿ 1978ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು 1976ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಲಿಯಾನ್‌‌ ಸ್ಪಿಂಕ್ಸ್‌‌ರೆದುರು ಸೋತರು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 15, 1978ರಂದು ನ್ಯೂ ಅರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್‌‌ ಲೂಸಿಯಾನಾ ಮಹಾಗೋಳ/ಸೂಪರ್‌ಡೋಮ್‌‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಸ್ಪಿಂಕ್ಸ್‌‌ರ ವಿರುದ್ಧ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ WBA ಆವೃತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಮರುಪಂದ್ಯವನ್ನಾಡಿದರಲ್ಲದೇ ದಾಖಲಾರ್ಹ ಮೂರನೇ ಬಾರಿ ಗೆದ್ದರು. ಅಲಿಯವರು ಜೂನ್‌ 27, 1979ರಂದು ಈ ವಿಜಯದ ನಂತರ ನಿವೃತ್ತಿ ಪಡೆದರೂ, ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಅಭೂತಪೂರ್ವ ನಾಲ್ಕನೇ ಬಾರಿ ಗೆಲ್ಲುವ ಯತ್ನದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಲ್ಯಾರ್ರಿ ಹೋಮ್ಸ್‌‌ರನ್ನು ಎದುರಿಸಲು 1980ರಲ್ಲಿ ಮರಳಿದರು. 11ನೇ ಸುತ್ತಿಗೆ ಹೊರಬರಲು ಏಂಜಲೋ ಡುಂಡೀ ನಿರಾಕರಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಈ ಪಂದ್ಯವು ಅಲಿ'ಯವರ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದ ಸೋಲುಗಳಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಸೋಲಾಯಿತು. 1981ರಲ್ಲಿ ಅಲಿ'ಯವರ ಅಂತಿಮ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯವು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಸ್ಪರ್ಧಿ ಟ್ರೆವರ್‌‌ ಬರ್ಬಿಕ್‌‌‌ರ ಎದುರಿನ 10 ಸುತ್ತುಗಳ ನಂತರ ಅವಿರೋಧ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯದ ಸೋಲಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು.

ಅಲಿ'ಯವರ ಹಿರಿಮೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರು ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳ ಸುವರ್ಣಯುಗ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾದ ತನ್ನ ಯುಗದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಅಗ್ರ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪಟುವನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ್ದರು. ಅಲಿಯವರು ಇತರೆ ಯಾವುದೇ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ರಿಂಗ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ ಯಿಂದ "ವರ್ಷದ ಕುಸ್ತಿಪಟು" ಪಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದಲ್ಲದೇ, ಇತರೆ ಯಾವುದೇ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ರಿಂಗ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ ಯ "ವರ್ಷದ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ" ಪಂದ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಶ್ರೇಷ್ಠರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಗಳಿಸಿರುವರಲ್ಲದೇ ಏಳು ಇತರೆ ಶ್ರೇಷ್ಠರ ಪಟ್ಟಿ ದಾಖಲುಗೊಂಡವರ ಮೇಲೆ ವಿಜಯ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್‌‌ ನಿಂದ "ವರ್ಷದ ಕ್ರೀಡಾಪಟು" ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕೇವಲ ಮೂವರು ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

1978ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರ ಶಾಶ್ವತ ನಿವೃತ್ತಿಗೆ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಮುನ್ನ, ಆತನ ತವರುನಗರವಾದ ಕೆಂಟುಕಿಯ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆನ ಸ್ಥಳೀಯ ಪುರಸಭೆಯು ವಾಲ್ನಟ್‌ ಬೀದಿಯನ್ನು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಬೌವ್ಲ್‌ವಾರ್ಡ್‌ ಎಂದು ನಾಮಕರಣಗೊಳಿಸುವ ವಿಧೇಯಕಕ್ಕೆ 6–5 ಮತಗಳ ಬೆಂಬಲ ಸೂಚಿಸಿತು. ಒಂದೇ ವಾರದೊಳಗೆ 70 ಮಾರ್ಗಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ 12 ಫಲಕಗಳನ್ನು ಕದ್ದೊಯ್ಯಲಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಇದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿವಾದಾತ್ಮಕವೆನಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಅದೇ ವರ್ಷದ ಆದಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜೆಫರ್‌ಸನ್‌ ಕೌಂಟಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶಾಲೆಗಳ ಸಮಿತಿಯೊಂದು ಕೇಂದ್ರೀಯ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯ ಹೆಸರನ್ನು ಗೌರವಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಆತನ ಹೆಸರಿಗೆ ಬದಲಿಸಲು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೂ, ಆ ಪ್ರಸ್ತಾಪವು ಬಿದ್ದುಹೋಯಿತು. ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಬೌವ್ಲ್‌ವಾರ್ಡ್‌ — ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಅಲಿಯವರನ್ನು — ಆತನ ತವರು ನಗರವು ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿತು.[೨೫]

1993ರಲ್ಲಿ, ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್‌‌ ಪ್ರೆಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿನ 800ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮರಣಿಸಿದ ಅಥವಾ ಜೀವಿತ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಾನ್ಯತೆ ಗಳಿಸಿದ ಕ್ರೀಡಾಪಟುವಾಗಿ ಬೇಬ್‌ ರುತ್‌ರೊಡನೆ ಅಲಿಯವರನ್ನು ಕೂಡಾ ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆಯೆಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿತು. ನ್ಯೇ ಲ್ಯಾವೆಲ್ಲೇ'ರ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್‌ ಗ್ರೂಪ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ನಡೆಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಮೀಕ್ಷೆಯು, 12-ವರ್ಷಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಯಸ್ಸಿನ 97%ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಮೇರಿಕನ್ನರು, ಅಲಿ ಮತ್ತು ರುತ್‌‌ ಈರ್ವರನ್ನೂ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿತು.[೨೬]

ಅವರು 1997ರ ಅರ್ಥರ್‌‌ ಆಷೆ ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಭಾಜನರೂ ಕೂಡಾ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.

ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ನಿವೃತ್ತಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ

ಅಲಿಯವರು ತೀವ್ರ ತಲೆಗೆ ಪೆಟ್ಟಾಗುವಂತಹವರಿಗೆ ತಗಲುವ ರೋಗವಾದ ಪಾರ್ಕಿನ್‌ಸನ್‌ ಕಾಯಿಲೆ ಪೀಡಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು 1984ರಲ್ಲಿ,[೨೭][೨೮] ರೋಗನಿದಾನ ಮಾಡಲಾಯಿತು, ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಂತವರು ಇದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ತುತ್ತಾಗುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ.[೨೯] ಈ ಅಶಕ್ತತೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಅವರು ಈಗಲೂ ಪ್ರೀತಿಪಾತ್ರರಾದ ಹಾಗೂ ಸಕ್ರಿಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. 1985ರಲ್ಲಿ, ನಡೆದ ರೆಸಲ್‌ಮೇನಿಯಾ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ಅತಿಥಿ ರೆಫರಿಯಾಗಿದ್ದರು.[೩೦][೩೧] 1987ರಲ್ಲಿ U.S. ಸಂವಿಧಾನದ ದ್ವಿಶತಮಾನೋತ್ಸವದ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನದಿಂದ U.S. ಸಂವಿಧಾನ ಮತ್ತು ಹಕ್ಕುಗಳ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅನೇಕ ಉನ್ನತ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಸಾರುವಂತಹಾ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಅವರು ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು. ಅಲಿಯವರು U.S. ಸಂವಿಧಾನ'ದ 200ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬ/ವರ್ಷದ ಸ್ಮಾರಕೋತ್ಸವಾಚರಣೆಯ ಅಂಗವಾಗಿ 1988ರ ಟೂರ್ನಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ರೋಸಸ್‌ ಪೆರೇಡ್‌ಅನ್ನು ಉದ್ಘಾಟಿಸುತ್ತಾ ತೆಪ್ಪವನ್ನು ಹತ್ತಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿದರು. ಅವರು ಥಾಮಸ್‌‌ ಹಾಸರ್‌‌‌, ರಚಿತ ಮೌಖಿಕ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕೂಡಾ 1991ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು.Muhammad Ali: His Life and Times ಅದೇ ವರ್ಷ ಅಲಿಯವರು ಕೊಲ್ಲಿಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇರಾಕ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ನಡೆದ ಸಂಧಾನ ಪ್ರಯತ್ನದ ಭಾಗವಾಗಿ ಸದ್ದಾಮ್‌ ಹುಸೇನ್‌ರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾಗಿದ್ದರು.[೩೨] ಅಲಿಯವರಿಗೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಸುಪರಿಚಿತ ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಎಂದು ಘೋಷಿಸಿ ಸ್ಪಿರಿಟ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೇರಿಕಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. 1996ರಲ್ಲಿ, ಜಾರ್ಜಿಯಾದ ಅಟ್ಲಾಂಟಾನಲ್ಲಿ ನಡೆದ 1996ರ ಬೇಸಿಗೆ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಜ್ಯೋತಿಯನ್ನು ಬೆಳಗುವ ಗೌರವವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ'ಯ ನದಿಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಜ್ಯ ಹೆದ್ದಾರಿ 64ರಲ್ಲಿರುವ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಸೆಂಟರ್‌

ಆಂಥನಿ ಪ್ರಾಟ್‌ರು ಆತನನ್ನು ಕ್ರೀಡೆಯನ್ನು ನೋಡಲು ಆಹ್ವಾನಿಸಿದ್ದ 1998ರ AFL (ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್‌ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್‌ ಲೀಗ್‌)ನ ಗ್ರಾಂಡ್‌ ಫೈನಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಅವರು ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಲಾಸ್‌‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌ ಮ್ಯಾರಥಾನ್‌ ಓಟಗಾರರಿಗೆ ಆರಂಭಿಕ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಿಂತು ಶುಭಕೋರುತ್ತಾರೆ.

1999ರಲ್ಲಿ, BBC ವಾಹಿನಿ ಯು ತನ್ನ ವಾರ್ಷಿಕ BBC ವರ್ಷದ ಕ್ರೀಡಾವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಸಮಾರಂಭದ ವಿಶೇಷ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದಾಗ, ಅವರ ಶತಮಾನದ ಕ್ರೀಡಾ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ,[೩೩] ಇತರ ನಾಲ್ಕು ಸ್ಪರ್ಧಿಗಳ ಒಟ್ಟಾರೆ ಮೊತ್ತವನ್ನೂ ಮೀರಿದ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮತಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿ ಅಲಿಯವರು ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದರು. 1999ರಲ್ಲಿ[೩೪] ಕುಸ್ತಿಪಟುವೆನಿಸಿಕೊಂಡ ಅವರ ಪುತ್ರಿ ಲೈಲಾ ಅಲಿ ಕೂಡಾ ಆಕೆಯ ತಂದೆಯು : "ಮಹಿಳೆಯರು ಎದೆ ಹಾಗೂ ಮುಖಕ್ಕೆ ಹೀಗೆ ಹೊಡೆಯಲೆಂದು ರಚನೆಗೊಂಡವರಲ್ಲ... ಆ ದೇಹವು [ತನ್ನ ಎದೆಯನ್ನು ತಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ] ಇಲ್ಲಿ ಹೊಡೆಯಲೆಂದು ರಚಿತವಾದುದ್ದಲ್ಲ. ಎದೆಗೆ ಹೊಡೆತವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ... ಬಲವಾದ ಹೊಡೆತ ... ಮತ್ತುಳಿದುದೆಲ್ಲಾ"[೩೫] ಎಂದು ಹಿಂದೆ 1978ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಡಿದ್ದ ಟೀಕೆಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾದರು.

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 13, 1999ರಂದು, ಗಾಲ್ಟ್‌ ಹೌಸ್‌ ಈಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಕೆಂಟುಕಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಅಲಿಯವರು "ಶತಮಾನದ ಕೆಂಟುಕಿ ಕ್ರೀಡಾಪಟು" ಎಂಬ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದರು.[೩೬]

ಅಲಿ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಟ್ಟಿರುವ ಅಲಿ'ಯವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಪದಕ

2001ರಲ್ಲಿ, ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಮೈಕೆಲ್‌ ಮಾನ್‌‌‌ರ ನಿರ್ದೇಶನದ ಅಲಿ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ಚಿತ್ರವೊಂದರಲ್ಲಿ, ವಿಲ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌‌ರವರು ಅಲಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಚಿತ್ರವು ಮಿಶ್ರಿತ ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಿತು, ಸ್ಮಿತ್‌ ಹಾಗೂ ಪೋಷಕ ನಟ ಜಾನ್‌ ವಾಯ್ಟ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನಾಮಾಂಕಿತಗೊಂಡುದರಿಂದ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಧನಾತ್ಮಕ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ನಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಅಲಿ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಮುನ್ನಾ, ಅಲಿಯವರ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಸ್ವತಃ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರೇ ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಆತನನ್ನು ಪಾತ್ರವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ವಿಲ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌‌ ಸತತವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದರು. ಸ್ಮಿತ್‌‌ರ ಪ್ರಕಾರ ಈ ವಿಷಯವಾಗಿ ಅಲಿಯವರು ಸ್ಮಿತ್‌‌ರೊಡನೆ ಹೇಳಿದ ಮೊದಲ ಮಾತೆಂದರೆ : "ನೀನು ನನ್ನ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಮಾಡುವಷ್ಟು ದೇಹದಾರ್ಢ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ" ಎಂಬುದಾಗಿತ್ತು.

ನವೆಂಬರ್‌ 17, 2002ರಂದು, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರು ಆಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನಕ್ಕೆ "U.N. ಶಾಂತಿದೂತರಾಗಿ" ಹೋಗಿದ್ದರು.[೩೭] ಅವರು ಮೂರು-ದಿನಗಳ ಸೌಹಾರ್ದತಾ ನಿಯೋಗದಲ್ಲಿ ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘದ ವಿಶೇಷ ಅತಿಥಿಯಾಗಿ ಕಾಬೂಲ್‌‌ನಲ್ಲಿದ್ದರು.[೩೮]

ಜನವರಿ 8, 2005ರಂದು, ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರು ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾರ್ಜ್‌‌ W. ಬುಷ್‌ರಿಂದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ನಾಗರಿಕರ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದರು.

ಅವರು ನವೆಂಬರ್‌ 9, 2005ರಂದು,[೩೯][೪೦] ನಡೆದ ಶ್ವೇತ ಭವನ ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಪದಕವನ್ನು ಪಡೆದುದಲ್ಲದೇ US ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಚಳುವಳಿ ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘದೊಂದಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದುದಕ್ಕಾಗಿ (ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 17, 2005) ಸಂಯುಕ್ತ ರಾಷ್ಟ್ರ ಸಂಘದ ಜರ್ಮನಿ ಸಂಘಟನೆಯ(DGVN) "ಒಟ್ಟೋ ಹಾನ್‌ ಶಾಂತಿಯ ಚಿನ್ನದ ಪದಕ"ವನ್ನು ಬರ್ಲಿನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.

ನವೆಂಬರ್‌ 9, 2005ರಂದು, ಶ್ವೇತ ಭವನದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಪದಕವನ್ನು ನೀಡಿದ ನಂತರ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾರ್ಜ್‌‌ W. ಬುಷ್‌ರು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರನ್ನು ಆಲಿಂಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದನ್ನು Mrs. ಲಾನ್ನೀ ಅಲಿ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ನವೆಂಬರ್‌ 19, 2005ರಂದು (ಅಲಿ'ಯವರ 19ನೇ ವಿವಾಹ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವ), $60 ದಶಲಕ್ಷ ಮೌಲ್ಯದ ಲಾಭರಹಿತ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆಯ ಪೇಟೆ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಆರಂಭಿಸಲಾಯಿತು. ಅವರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದ ನೆನಪಿನ ಗುರುತುಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಕೇಂದ್ರವು ಶಾಂತಿ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಜವಾಬ್ದಾರಿ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳ ಮೇಲಿನ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಅಲಿ ಸೆಂಟರ್‌‌ ಜಾಲತಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, "ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯಗಳಿಂದ ತಾನು ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಿದ ನಂತರ, ಅಲಿಯವರು ತಮ್ಮನ್ನು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತದ ಮಾನವೀಯ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಓರ್ವ ಶ್ರದ್ಧಾವಂತ ಮಹಮ್ಮದೀಯರಾಗಿದ್ದು, ತಮ್ಮ ಪ್ರಖ್ಯಾತಿ ಹಾಗೂ ಸಾನ್ನಿಧ್ಯವನ್ನು ಹಸಿವು ಹಾಗೂ ಬಡತನ ನಿವಾರಣೆ, ಎಲ್ಲಾ ವಿಧದ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದು ಮತ್ತು ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಜನರು ಪರಸ್ಪರರನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಬೇಕೆಂದು ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡುತ್ತಾ ವಿಶ್ವವನ್ನೆಲ್ಲಾ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಾರೆ. 22 ದಶಲಕ್ಷಕ್ಕೂ ಮೀರಿದ ಊಟಗಳ/ಆಹಾರವನ್ನು ಹಸಿದವರಿಗೆ ನೀಡಲು ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅಲಿಯವರು ಸರಾಸರಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 200ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ."

ಜನವರಿ 2, 2007ರಂದು ನಡೆದ ಫೆಡ್‌ಎಕ್ಸ್‌ ಆರೆಂಜ್‌ ಬೌಲ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರು ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಕಾರ್ಡಿನಲ್ಸ್‌ ತಂಡದ ಗೌರವ ಕಪ್ತಾನ/ನಾಯಕರಾಗಿ 19 ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಅವರ ಶ್ವೇತವರ್ಣದ ಜಾಕೀಟು/ಜೆರ್ಸಿಯನ್ನು ಧರಿಸಿದ್ದರು. ಅಲಿಯವರಿಗೆ ಜೊತೆಯಾಗಿ ವೇಕ್‌ ಫಾರೆಸ್ಟ್ಡೆಮನ್‌ ಡೀಕನ್‌‌‌ರ ತಂಡದ ಗೌರವ ಕಪ್ತಾನ/ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದ ಗಾಲ್ಫ್‌ ದಂತಕಥೆ ಅರ್ನಾಲ್ಡ್‌‌ ಪಾಲ್ಮರ್‌‌ ಮತ್ತು ಮಿಯಾಮಿ ಹೀಟ್‌‌ ತಾರೆ ಡ್ವೇನ್‌ ವೇಡ್‌‌ ಇದ್ದರು.

ಅಲಿ'ಯವರ ತವರುನಗರದಲ್ಲಿನ ಯುವ ಕ್ಲಬ್‌ವೊಂದಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಗುಲಾಬಿಯ ತಳಿಯೊಂದಕ್ಕೆ (ರೋಸಾ ಅಲಿ ) ಅವರ ಹೆಸರನ್ನಿಡಲಾಗಿದೆ. ಜೂನ್‌ 5, 2007ರಂದು ಅವರು, ಪ್ರಿನ್ಸ್‌‌ಟನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ'ದ 260ನೇ ಪದವಿಪ್ರದಾನ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮಾನವಶಾಸ್ತ್ರದ ಗೌರವ ಡಾಕ್ಟೋರೇಟ್‌ಅನ್ನು ಪಡೆದರು.[೪೧]

ಅಲಿಯವರು ಅರಿಝೋನಾದ ಸ್ಕಾಟ್ಸ್‌‌ಡೇಲ್‌‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ನಾಲ್ಕನೇ ಪತ್ನಿ, ಯೋಲಂಡಾ "ಲಾನ್ನಿ" ಅಲಿಯವರೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.[೪೨] ಮಿಷಿಗನ್‌‌‌ನ ಬೆರ್ರಿಯೆನ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್ಸ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಂದು ಮನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು ಅದೀಗ ಮಾರಾಟಕ್ಕಿದೆ. ಜನವರಿ 9, 2007ರಂದು, $1,875,000ಗಳ ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಅವರು ಕೆಂಟುಕಿಯ ಪಶ್ಚಿಮ ಜೆಫರ್‌ಸನ್‌‌ ಕೌಂಟಿಯಲ್ಲಿ ಗೃಹವೊಂದನ್ನು ಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.[೪೩] ಲಾನ್ನಿಯವರು ತನ್ನ 20ರ ವಯಸ್ಸಿನ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್‌ ಧರ್ಮದಿಂದ ಇಸ್ಲಾಂಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಿದ್ದರು.[೪೪]

ಆಗಸ್ಟ್‌ 2009ರ 17ರಂದು ಐರ್‌ಲೆಂಡ್‌‌‌ನ ಕೋ ಕ್ಲಾರೆ/ಕ್ಲೇರ್‌‌ಯ, ಎನ್ನಿಸ್‌‌ ಪಟ್ಟಣದ ಪುರಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಅಲಿಯವರನ್ನು ಎನ್ನಿಸ್‌‌ನ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವತಂತ್ರವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನಾಗಿ ಅವಿರೋಧವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಎನ್ನಿಸ್‌‌ ಪಟ್ಟಣವು 1860ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೆಂಟುಕಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುವ ಮುನ್ನ U.S.ಗೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅಲಿ'ಯವರ ಮುತ್ತಜ್ಜನವರ ಹುಟ್ಟಿದ ಸ್ಥಳವೂ ಆಗಿದೆ.[೪೫] ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 1, 2009ರಂದು, ಅಲಿಯವರು ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಎನ್ನಿಸ್‌‌ ಪಟ್ಟಣಕ್ಕೆ ನಾಗರಿಕ ಸತ್ಕಾರ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಅವರು ಪಟ್ಟಣದ ಸ್ವತಂತ್ರವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗೌರವವನ್ನು ಪಡೆದರು.[೪೬]

ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿನ ಶ್ರೇಯಾಂಕವಿವರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ'ಯವರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯದ ಕೈಗವಸುಗಳನ್ನು ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಇತಿಹಾಸದ ಸ್ಮಿತ್‌ಸೋನಿಯನ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸಂರಕ್ಷಿಸಿಡಲಾಗಿದೆ

ಅಲಿಯವರನ್ನು ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪಟ್ಟುಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನಾಗಿ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕರು ಹಾಗೂ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಮುಖ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಯಾದ ರಿಂಗ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ ಯು 1998ರ ಸರ್ವಯುಗೀಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ ಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ನಂಬರ್‌/ಸಂಖ್ಯೆ 1ರ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡಿತು.[೪೭]

ಅಲಿಯವರನ್ನು ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲೇ ಎರಡನೇ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕುಸ್ತಿಪಟುವೆಂಬ ಗೌರವವನ್ನು ESPN.com ನೀಡಿದೆ, ಇವರ ಮೊದಲಿನ ಸ್ಥಾನ ವೆಲ್ಟರ್‌ವೇಯ್ಟ್‌ ಮತ್ತು ಮಿಡಲ್‌‌ವೇಯ್ಟ್‌‌ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಷು/ಸುಗರ್‌‌ ರೇ ರಾಬಿನ್ಸನ್‌‌ರದ್ದಾಗಿದೆ.[೪೮] ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 2007ರಲ್ಲಿ, ESPN ವಾಹಿನಿ ಯು ಅಲಿಯವರನ್ನು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ಗಳಲ್ಲಿ ಜೋ ಲೂಯಿಸ್‌‌‌ರ ನಂತರ ತನ್ನ ದ್ವಿತೀಯ ಆಯ್ಕೆಯೆಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿತ್ತು.[೪೯]

ಖಾಸಗಿ ಜೀವನ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರು ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಮದುವೆಯಾಗಿದ್ದು ಏಳು ಪುತ್ರಿಯರನ್ನೂ ಈರ್ವರು ಪುತ್ರರನ್ನೂ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಅಲಿಯವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಥಮ ಪತ್ನಿ, ಕಾಕ್‌ಟೇಲ್‌ ಪಾನೀಯ ಸರಬರಾಜು ಪರಿಚಾರಿಕೆ ಸೋನ್ಜಿ ರಾಯ್‌ರನ್ನು ತಮ್ಮ ಮದುವೆಯಾದ ಆಗಸ್ಟ್‌ 14, 1964ರಂದಿಗೆ ಸರಿಸುಮಾರು ಒಂದು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆಯಷ್ಟೇ ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಮಹಿಳೆಯರು ಧರಿಸುವ ಉಡುಪುಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಕೆಲ ಮಹಮ್ಮದೀಯ ಕಟ್ಟುಪಾಡುಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಅವರ ವಿಚ್ಛೇದನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದವು. ಅವರು ಜನವರಿ 10, 1966ರಂದು ವಿಚ್ಛೇದನ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು.

ಆಗಸ್ಟ್‌ 17, 1967ರಂದು, ಅಲಿ (25ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ) 17-ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಬೆಲಿಂಡಾ ಬಾಯ್ಡ್‌‌ರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು. ಮದುವೆಯಾದ ನಂತರ, ಆಕೆ ಇಸ್ಲಾಂ/ಮಹಮ್ಮದೀಯ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡು ತಮ್ಮ ಹೆಸರನ್ನು ಖಲೀಲಾ ಅಲಿಯೆಂದು ಬದಲಿಸಿಕೊಂಡರೂ ಆಕೆಯ ಕುಟುಂಬ ವರ್ಗದವರು ಮತ್ತು ಸ್ನೇಹಿತರು ಆಕೆಯನ್ನು ಬೆಲಿಂಡಾ ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದು ಅವರೆಂದರೆ: ಮರಿಯಮ್‌‌ (b. 1968), ಜಮೀಲ್ಲಾ ಮತ್ತು ಲಿಬಾನ್‌ (b. 1970), ಮತ್ತು ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ Jr. (b. 1972) ಆಗಿದ್ದಾರೆ.[೫೦]

1975ರಲ್ಲಿ, ಅಲಿಯವರು ಓರ್ವ ನಟಿ ಹಾಗೂ ರೂಪದರ್ಶಿಯಾದ ವೆರೋನಿಕಾ ಪೋರ್ಷೆಯವರೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಣಯವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದರು. 1977ರ ಬೇಸಿಗೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಲಿ'ಯವರ ಎರಡನೇ ಮದುವೆ ಮುರಿದು ಬಿದ್ದು ಅವರು ವೆರೋನಿಕಾರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು.[೫೧] ತಮ್ಮ ಮದುವೆಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅವರು ಹಾನಾ ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರಲ್ಲದೇ ವೆರೋನಿಕಾ ಅವರ ಎರಡನೇ ಮಗುವಿಗೆ ತಾಯಾಗಲಿದ್ದರು. ಅವರ ಎರಡನೇ ಮಗಳು ಲೈಲಾರು, ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 1977ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. 1986ರ ವೇಳೆಗೆ, ಅಲಿ ಮತ್ತು ವೆರೋನಿಕಾ ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು.

ನವೆಂಬರ್‌ 19, 1986ರಂದು, ಅಲಿಯವರು ಯೋಲಂಡಾ ಅಲಿಯವರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದರು. ಅವರು 1964ರಿಂದಲೇ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸ್ನೇಹಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೆ 5 ವರ್ಷದ ಅಸಾದ್‌‌ ಅಮಿನ್‌ ಎಂಬ ಓರ್ವ ದತ್ತು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಪುತ್ರನಿದ್ದಾನೆ.[೫೦][೫೨][೫೩][೫೪][೫೫]

ಅಲಿಯವರು ವಿವಾಹಬಾಹಿರ ಸಂಬಂಧಗಳಿಂದ ಮಿಯಾ ಮತ್ತು ಖಲೀಲಾ ಎಂಬ ಇನ್ನೆರಡು ಪುತ್ರಿಯರನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.[೫೦][೫೬]

ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಓರ್ವ ವಿಶ್ವ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ ಕುಸ್ತಿಪಟು ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರಾಗಿ, ಅಲಿಯವರು ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರೆ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಕೃತಿಗಳ ವಿಷಯವಸ್ತುವಾಗಿದ್ದಾರೆ. 1963ರಲ್ಲಿ, ಅವರು I ಆಮ್‌ ದ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್‌‌‌! ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಕೊಲಂಬಿಯಾ ರೆಕಾರ್ಡ್ಸ್‌ನ ಮಾತುಕತೆಯ ಆಲ್ಬಂಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್‌‌ ನ ಮುಖಪುಟದಲ್ಲಿ ಮೈಕೆಲ್‌ ಜೋರ್ಡಾನ್‌ರ ನಂತರ ಅತಿಹೆಚ್ಚು ಎಂದರೆ 37 ವಿವಿಧ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.[೫೭] ರಿಚರ್ಡ್‌ ಡುರ್ಹಾಮ್‌‌ರೊಡನೆ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ ದ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್‌‌‌‌‌ : ಮೈ ಓನ್‌ ಸ್ಟೋರಿ ಯನ್ನು 1975ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು.[೫೮] ಕೋಲಾಹಲಕಾರಿ ಪಂದ್ಯ/ರಂಬಲ್‌ ಇನ್‌ ದ ಜಂಗಲ್‌‌ ಬಗೆಗಿನ ವೆನ್‌‌ ವೀ ವೆರ್‌ ಕಿಂಗ್ಸ್ ‌‌, ಎಂಬ 1996ರ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಗೆದ್ದುಕೊಂಡಿತಲ್ಲದೇ,[೫೯] 2001ರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ಕುರಿತ ಚಲನಚಿತ್ರ ಅಲಿ ಯು ವಿಲ್‌ ಸ್ಮಿತ್‌‌'ರ ನಾಯಕ ಪಾತ್ರದ ನಟನೆಗೆ ಆಸ್ಕರ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡಿತ್ತು.[೬೦]

ರಂಗಭೂಮಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ 6801 ಹಾಲಿವುಡ್‌ ಬೌವ್ಲ್‌ವಾರ್ಡ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಲಿವುಡ್‌‌ ವಾಕ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ತಾರೆಯೊಂ/ನಕ್ಷತ್ರವೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ.[೬೧]

ವೃತ್ತಿಪರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
56 ವಿಜಯಗಳು (37 ನಾಕ್‌ಔಟ್‌ಗಳು, 19 ನಿರ್ಣಯ/ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಂದ್ಯಗಳು), 5 ಸೋಲುಗಳು (4 ನಿರ್ಣಯ/ನಿರ್ಣಾಯಕ ಪಂದ್ಯಗಳು, 1 ನಿವೃತ್ತಿ), 0 ಸರಿಸಮ ಪಂದ್ಯಗಳು []
Res. ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿ ವಿಧ Rd., ಸಮಯ ದಿನಾಂಕ ಸ್ಥಳ ಟಿಪ್ಪಣಿ
ಸೋಲು ಟ್ರೆವರ್‌‌ ಬರ್ಬಿಕ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 10 (10) 1981-12-11 ಬಹಾಮಾಸ್ ಬಹಾಮಾಸ್‌ನ ನಸ್ಸಾವೌ
ಸೋಲು ಲ್ಯಾರ್ರಿ ಹೋಮ್ಸ್‌‌ TKO 10 (15) 1980-10-02 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌ Match was for WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಲಿಯಾನ್‌‌ ಸ್ಪಿಂಕ್ಸ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1978-09-15 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ LAನ ನ್ಯೂ ಅರ್ಲಿಯಾನ್ಸ್ Won WBA Heavyweight title;
Vacated title on 1979-09-06
ಸೋಲು ಲಿಯಾನ್‌‌ ಸ್ಪಿಂಕ್ಸ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (split) 15 (15) 1978-02-15 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌ Lost WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಯಿಯರ್ನೀ ಷೇವರ್ಸ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1977-09-29 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಆಲ್‌‌ಫ್ರೆಡೋ ಎವಾಂಜೆಲಿಸ್ಟಾ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1977-05-16 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ MDಯ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಓವರ್‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1976-09-28 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ನ ದ ಬ್ರಾಂಕ್ಸ್‌‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ರಿಚರ್ಡ್‌‌ ಡುನ್‌‌ TKO 5 (15) 1976-05-24 Germany ಜರ್ಮನಿಯ ಮ್ಯುನಿಚ್‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜಿಮ್ಮಿ ಯಂಗ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1976-04-30 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ MDಯ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಓವರ್‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜೀನ್‌-ಪಿಯೆರ್ರೆ ಕೂಪ್‌ಮನ್‌‌ KO 5 (15) 1976-02-20 ಪೋರ್ಟೊ ರಿಕೊ ಪೋರ್ಟೋ ರಿಕೋದ ಸ್ಯಾನ್‌ ಜುವಾನ್‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ TKO 14 (15), 0:59 1975-10-01 ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್ ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್‌‌ನ ಕ್ವೆಜಾನ್‌ ಮಹಾನಗರ "The Thrilla in Manila";
Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜೋ ಬಗ್ನರ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1975-06-30 ಮಲೇಶಿಯ ಮಲೇಷಿಯಾದ ಕ್ವಾಲಾಲಾಂಪುರ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ರಾನ್‌‌ ಲೈಲೆ TKO 11 (15) 1975-05-16 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಚಕ್‌‌ ವೆಪ್ನರ್‌‌ TKO 15 (15), 2:41 1975-03-24 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ OHನ ರಿಚ್‌‌ಫೀಲ್ಡ್‌‌‌ Retained WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಫೋರ್‌ಮನ್‌‌ KO 8 (15), 2:58 1974-10-30 Zaire ಝೈರೆಯ ಕಿನ್ಷಾಸಾ "The Rumble in the Jungle";
Won WBA/WBC Heavyweight titles
ಗೆಲುವು ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 12 (12) 1974-01-28 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ Retained NABF Heavyweight title;
Vacated title later in 1974
ಗೆಲುವು ರೂಡಿ ಲಬ್ಬರ್ಸ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 12 (12) 1973-10-20 ಇಂಡೋನೇಷ್ಯಾ ಇಂಡೋನೇಷಿಯಾದ ಜಕಾರ್ತಾ
ಗೆಲುವು ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (split) 12 (12) 1973-09-10 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ CAನ ಇಂಗಲ್‌‌ವುಡ್‌‌‌ Won NABF Heavyweight title
ಸೋಲು ಕೆನ್‌ ನಾರ್ಟನ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (split) 12 (12) 1973-03-31 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ CAನ ಸ್ಯಾನ್‌ ಡಿಯಾಗೋ Lost NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಜೋ ಬಗ್ನರ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 12 (12) 1973-02-14 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌
ಗೆಲುವು ಬಾಬ್‌ ಫಾಸ್ಟರ್‌‌ KO. 7 (12) 1972-11-21 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVಯ ಸ್ಟೇಟ್‌ಲೈನ್‌‌ Retained NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಫ್ಲಾಯ್ಡ್‌‌ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ TKO 7 (12) 1972-09-20 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ Retained NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಆಲ್ವಿನ್‌ ಲೂಯಿಸ್‌‌ TKO 11 (12), 1:15 1972-07-19 ಐರ್ಲೇಂಡ್ ಗಣರಾಜ್ಯ ಐರ್‌ಲೆಂಡ್‌‌‌ನ ಡಬ್ಲಿನ್‌‌
ಗೆಲುವು ಜೆರ್ರಿ ಕ್ವಾರ್ರಿ TKO 7 (12), 0:19 1972-06-27 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌ Retained NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಚುವಾಲೋ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 12 (12) 1972-05-01 ಕೆನಡಾ ಕೆನಡಾದ ವ್ಯಾಂಕೂವರ್‌‌ Retained NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಮ್ಯಾಕ್‌ ಫಾಸ್ಟರ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1972-04-01 ಜಪಾನ್ ಜಪಾನ್‌ನ ಟೋಕಿಯೋ/ಟೋಕ್ಯೋ
ಗೆಲುವು ಜರ್ಗನ್‌ ಬ್ಲಿನ್‌‌ KO. 7 (12), 2:12 1971-12-26 ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡ್‌‌ನ ಜೂರಿಚ್‌/ಕ್‌‌
ಗೆಲುವು ಬಸ್ಟರ್‌ ಮಾಥಿಸ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 12 (12) 1971-11-17 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ TXನ ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ Retained NABF Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಜಿಮ್ಮಿ ಎಲ್ಲಿಸ್‌‌ TKO 12 (12), 2:10 1971-07-26 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ TXನ ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ Won vacant NABF Heavyweight title
ಸೋಲು ಜೋ ಫ್ರೇಜಿಯರ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1971-03-08 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ "The Fight of the Century";
Match was for WBA/WBC Heavyweight
titles
ಗೆಲುವು ಆಸ್ಕರ್‌‌ ಬೊನವೇನಾ TKO 15 (15), 2:03 1970-12-07 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ Won NABF Heavyweight title;
Vacated title in 1971
ಗೆಲುವು ಜೆರ್ರಿ ಕ್ವಾರ್ರಿ TKO 3 (15) 1970-10-26 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ GAನ ಅಟ್ಲಾಂಟಾ
ಗೆಲುವು ಝೋರಾ ಫಾಲ್ಲೆ KO. 7 (15), 1:48 1967-03-22 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ Retained WBA/WBC Heavyweight titles;
Stripped of titles on 1967-04-28
ಗೆಲುವು ಎರ್ನೀ ಟೆರ್ರೆಲ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1967-02-06 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ TXನ ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ Retained WBC Heavyweight title,
Won WBA Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಕ್ಲೀವ್‌‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌‌ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌ TKO 3 (15) 1966-11-14 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ TXನ ಹೌಸ್ಟನ್‌‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಕಾರ್ಲ್‌‌ ಮಿಲ್ಡೆನ್‌‌ಬರ್ಗರ್‌‌ TKO 12 (15) 1966-09-10 Germany ಜರ್ಮನಿಯ ಫ್ರಾಂಕ್‌‌ಫರ್ಟ್‌‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಬ್ರಿಯಾನ್‌ ಲಂಡನ್‌‌ KO. 3 (15) 1966-08-06 ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲಂಡನ್‌‌ ‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಹೆನ್ರಿ ಕೂಪರ್‌‌‌ TKO 6 (15), 1:38 1966-05-21 ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲಂಡನ್‌‌ ‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಚುವಾಲೋ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 15 (15) 1966-03-29 ಕೆನಡಾ ಕೆನಡಾದ ಟೊರೆಂಟೊ/ಟೊರೊಂಟೊ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಫ್ಲಾಯ್ಡ್‌‌ ಪ್ಯಾಟರ್‌‌ಸನ್‌‌ TKO 12 (15), 2:18 1965-11-22 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಸಾನ್ನಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ KO. 1 (15), 2:12 1965-05-25 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ MEಯ ಲೂಯಿಸ್‌ಟನ್‌‌ Retained WBC Heavyweight title
ಗೆಲುವು ಸಾನ್ನಿ ಲಿಸ್ಟನ್‌‌ TKO 7 (15) 1964-02-25 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ Won WBA/WBC Heavyweight titles;
Stripped of WBA title on 1964-06-19
ಗೆಲುವು ಹೆನ್ರಿ ಕೂಪರ್‌‌‌ TKO 5 (10), 2:15 1963-06-18 ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಲಂಡನ್‌‌ ‌
ಗೆಲುವು ಡೌಗ್‌ ಜೋನ್ಸ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 10 (10) 1963-03-13 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ
ಗೆಲುವು ಚಾರ್ಲಿ/ರ್ಲೆ ಪಾವೆಲ್‌‌ KO. 3, 2:04 1963-01-24 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ PAನ ಪಿಟ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌
ಗೆಲುವು ಆರ್ಚೀ ಮೂರ್‌‌ TKO 4 (10), 1:35 1962-11-15 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ CAನ ಲಾಸ್‌‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌‌‌
ಗೆಲುವು ಅಲೆಜಾಂಡ್ರೋ ಲಾವೊರಂಟೆ KO. 5 (10), 1:48 1962-07-20 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ CAನ ಲಾಸ್‌‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌‌‌
ಗೆಲುವು ಬಿಲ್ಲಿ ಡೇನಿಯಲ್ಸ್ TKO 7 (10), 2:21 1962-05-19 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ CAನ ಲಾಸ್‌‌ ಏಂಜಲೀಸ್‌‌‌
ಗೆಲುವು ಜಾರ್ಜ್‌‌ ಲೋಗನ್‌‌‌ TKO 4 (10), 1:34 1962-04-23 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ
ಗೆಲುವು ಡಾನ್‌ ವಾರ್ನರ್‌‌ TKO 4, 0:34 1962-03-28 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ
ಗೆಲುವು ಸಾನ್ನಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ಸ್‌‌‌ TKO 4 (10), 0:26 1962-02-10 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NYನ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌‌ ಮಹಾನಗರ
ಗೆಲುವು ವಿಲ್ಲಿ ಬೆಸ್ಮನಾಫ್‌‌‌ TKO 7 (10), 1:55 1961-11-29 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ KYನ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ
ಗೆಲುವು ಅಲೆಕ್ಸ್‌‌ ಮಿಟೆಫ್‌‌‌ TKO 6 (10), 1:45 1961-10-07 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ KYನ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ
ಗೆಲುವು ಅಲೋನ್ಜೋ ಜಾನ್ಸನ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 10 (10) 1961-07-22 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ KYನ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ
ಗೆಲುವು ಡ್ಯೂಕ್‌ ಸೇಬ್‌ಡಾಂಗ್‌‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 10 (10) 1961-06-26 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ NVನ ಲಾಸ್‌‌ ವೇಗಾಸ್‌‌
ಗೆಲುವು ಲಾಮರ್‌‌‌ ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌‌ KO. 2 (10), 1:27 1961-04-19 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ KYನ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ
ಗೆಲುವು ಡಾನ್ನೀ ಫ್ಲೀಮನ್‌‌‌ TKO 7 (8) 1961-02-21 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ
ಗೆಲುವು ಜಿಮ್ಮಿ ರಾಬಿನ್‌ಸನ್‌‌ KO. 1 (8), 1:34 1961-02-07 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ
ಗೆಲುವು ಟೋನಿ ಎಸ್ಪೆರ್ಟಿ TKO 3 (8), 1:30 1961-01-17 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ
ಗೆಲುವು ಹರ್ಬ್‌‌ ಸೈಲರ್‌‌‌ KO. 4 (8) 1960-12-27 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ FLನ ಮಿಯಾಮಿ ತೀರನಗರ
ಗೆಲುವು ಟನ್ನೆ ಹನ್ಸೇಕರ್‌‌ ನಿರ್ಣಾಯಕ/ನಿರ್ಣಯ ಪಂದ್ಯ (unanimous) 6 (6) 1960-10-29 ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ KYನ ಲೂಯಿಸ್‌ವಿಲ್ಲೆ

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Portal box

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  1. http://www.beliefnet.com/Faiths/Islam/2005/02/Muhammad-Alis-New-Spiritual-Quest.aspx
  2. ೨.೦ ೨.೧ "boxer: Muhammad Ali". BoxRec. Archived from the original on ಜನವರಿ 21, 2013. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  3. ತಾನು ಚಿಟ್ಟೆಯಂತೆ ತೇಲುವೆ, ಜೇನ್ನೊಣದಂತೆ ಕುಟುಕುವೆ. ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿಯವರಿಂದ
  4. "Ali crowned Sportsman of Century". BBC News. ಡಿಸೆಂಬರ್ 13, 1999.
  5. ೫.೦೦ ೫.೦೧ ೫.೦೨ ೫.೦೩ ೫.೦೪ ೫.೦೫ ೫.೦೬ ೫.೦೭ ೫.೦೮ ೫.೦೯ ೫.೧೦ Jeffrys, Michael. Dawson, Dawn P (ed.). Great Athletes. Vol. 1 (Revised ed.). Salem Press. pp. 38–41. ISBN 1-58765-008-8.
  6. Hauser 2004, p. 14
  7. "Ancestry of Muhammad Ali". Wargs.com. Retrieved ಡಿಸೆಂಬರ್ 28, 2009.
  8. "Ali has Irish ancestry". BBC News. ಫೆಬ್ರವರಿ 9, 2002. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2009.
  9. Kandel, Elmo (ಏಪ್ರಿಲ್ 1, 2006). "Boxing Legend - Muhammad Ali". Article Click. Elmo Kandel. Retrieved ಮಾರ್ಚ್ 9, 2009.
  10. "Muhammad Ali". University of Florida. Archived from the original on ಮೇ 31, 2008. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  11. Kindred, Dave (2006). Sound and Fury: Two Powerful Lives, One Fateful Friendship. Simon and Schuster. p. 34. ISBN 9780743262118.
  12. "Muhammad Ali Timeline". Infoplease. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  13. ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಗಳು : ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ.
  14. "Boxing Classics - Sonny Liston v Cassius Clay - February 25, 1964". Saddo Boxing. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  15. ೧೫.೦ ೧೫.೧ ೧೫.೨ ೧೫.೩ ೧೫.೪ Lipsyte, Robert (ಫೆಬ್ರವರಿ 26, 1964). "Clay Wins Title in Seventh-Round Upset As Liston Is Halted by Shoulder Injury". New York Times. Retrieved ಡಿಸೆಂಬರ್ 27, 2008.
  16. ೧೬.೦ ೧೬.೧ Hauser, Thomas (ನವೆಂಬರ್ 2, 2003). "The living flame". London: Observer. Archived from the original on ಮಾರ್ಚ್ 16, 2007. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  17. Caldwell, Deborah. "Muhammad Ali's New Spiritual Quest". Beliefnet. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  18. ""The Greatest" Is Gone". Time. ಫೆಬ್ರವರಿ 27, 1978. p. 5. Archived from the original on ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 18, 2012. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 4, 2007.
  19. "This Week in Black History". Jet. ಮೇ 2, 1994. Archived from the original on ಏಪ್ರಿಲ್ 28, 2009. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 4, 2007.
  20. ಕ್ಲೇ v. ಯುನೈಟೆಡ್‌‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌‌
  21. ೨೧.೦ ೨೧.೧ Haas, Jeffrey (2009). The Assassination of Fred Hampton: How the FBI and the Chicago Police Murdered a Black Panther. Lawrence Hill Books. p. 27. ISBN 1-556-52765-9.
  22. African-American involvement in the Vietnam war |date=1967 |accessdate=2010-05-25
  23. ೨೩.೦ ೨೩.೧ Tallent, Aaron. "The Joke That Almost Ended Ali's Career". The Sweet Science. Archived from the original on ಮೇ 15, 2007. Retrieved ಡಿಸೆಂಬರ್ 4, 2007.
  24. "Inoki vs. Ali Footage". YouTube. Retrieved ಡಿಸೆಂಬರ್ 4, 2007.
  25. Hill, Bob (ನವೆಂಬರ್ 19, 2005). "Ali stirs conflicting emotions in hometown". The Courier-Journal. Retrieved ಡಿಸೆಂಬರ್ 22, 2006.
  26. ರೆಟ್ಟನ್‌‌, ಹ್ಯಾಮಿಲ್‌‌ ಬಹು ಜನಪ್ರಿಯ ಅಮೇರಿಕನ್‌‌ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳು ; ವಿಲ್‌ಸ್ಟೀನ್‌, ಸ್ಟೀವ್‌‌, ಅಸೋಸಿಯೇಟೆಡ್‌‌ ಪ್ರೆಸ್‌ ಸಂಸ್ಥೆ; ಮೇ 17, 1993.
  27. Thomas Jr., Robert McG. (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 20, 1984). "Change In Drug Helps Ali Improve". New York Times. 1984-09-20. pp. D–29. Retrieved ಮಾರ್ಚ್ 9, 2009.
  28. "Ali Leaves Hospital Vowing to take better care of himself and get more sleep,". New York Times. 1984-09-222. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 22, 1984. Retrieved ಮಾರ್ಚ್ 9, 2009.
  29. ಕುಸ್ತಿಪಟುಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಪಾರ್ಕಿನ್‌ಸನ್‌ ರೋಗಗಳ ಸಾಧ್ಯತೆ
  30. ರೆಸಲ್‌ಮೇನಿಯಾ I: ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು Archived June 5, 2011[Date mismatch], ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ..
  31. McAvennie, Mike (ಜನವರಿ 17, 2007). "Happy Birthday to "The Greatest"". WWE.com. Retrieved ಫೆಬ್ರವರಿ 16, 2009.
  32. ಹೀರೋಯಿಸಮ್‌ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್‌‌‌ - ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ
  33. BBC ಕ್ರೀಡಾ ವ್ಯಕ್ತಿ : ಹಿಂದಿನ ವಿಜೇತರು 1998-2004.
  34. ಮಹಿಳೆಯರ ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ - ಲೈಲಾ ಅಲಿ.
  35. ಕುಸ್ತಿಪಂದ್ಯ- ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ.
  36. Spears, Marc J. (ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 14, 1999). "Ali: The Greatest of 20th century; Show stops when the champ arrives for awards dinner". The Courier-Journal. Retrieved ಜನವರಿ 7, 2007.
  37. UN ಶಾಂತಿದೂತ ಮುಹಮ್ಮದ್ ಅಲಿ ಆಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ್‌‌‌ಗೆ ಆಗಮಿಸಿದರು.
  38. "Muhammad Ali visits Kabul". Getty Images. Archived from the original on ಮಾರ್ಚ್ 16, 2010. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  39. William Plumber (ನವೆಂಬರ್ 3, 2003). "Presidential Medal of Freedom Recipients". White House Press Secretary. Archived from the original on ಮಾರ್ಚ್ 6, 2008. Retrieved ಮೇ 20, 2008.
  40. "Bush presents Ali with Presidential Medal of Freedom". ESPN. ನವೆಂಬರ್ 14, 2005. Retrieved ಫೆಬ್ರವರಿ 16, 2009.
  41. Ryan, Joe (ಜೂನ್ 5, 2007). "Boxing legend Ali gets Princeton degree". The Star-Ledger. Retrieved ಜೂನ್ 5, 2007.
  42. Dahlberg, Tim (ಜನವರಿ 17, 2007). "Ali turns 65 with a whisper and twinkle". The Courier-Journal. Retrieved ಜನವರಿ 18, 2007.
  43. Shafer, Sheldon S. (ಜನವರಿ 25, 2007). "Ali coming home, buys house in Jefferson County" (PDF). The Courier-Journal. Archived from the original (PDF) on ಮಾರ್ಚ್ 25, 2009. Retrieved ಜನವರಿ 25, 2007.
  44. ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಷೆರಿಡನ್‌ (2007-12-03) "ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಷೆರಿಡನ್‌‌'ಸ್‌‌ ಬ್ರೇಕ್‌ಫಾಸ್ಟ್‌‌ ವಿತ್‌ ... Archived January 18, 2012[Date mismatch], ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಲಾನ್ನೀ ಅಲಿ" Archived January 18, 2012[Date mismatch], ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಪಿಟ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌-ಗೆಜೆಟ್‌‌ . 2009-07-28ರಂದು ಪಡೆಯಲಾಗಿದೆ
  45. "Fightin' talk as Ennis awaits Muhammed Ali". Irish Independent. ಆಗಸ್ಟ್ 12, 2009. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2009.
  46. "Ennis honours Muhammad Ali". RTE News. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2008. Retrieved ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 1, 2009.
  47. ಅಲಿಯವರು ಶ್ರೇಷ್ಠ ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌ ಪಟುವಾಗಿದ್ದರೇ‌‌?
  48. "Sugar Ray Robinson wins split decision from Ali". ESPN. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 6, 1999. Archived from the original on ಜನವರಿ 7, 2008. Retrieved ಏಪ್ರಿಲ್ 26, 2009.
  49. ESPN ಕ್ಲಾಸಿಕ್‌‌ ರಿಂಗ್‌ಸೈಡ್‌ : ಅಗ್ರ 10 ಹೆವಿವೇಯ್ಟ್‌‌‌ಗಳು.
  50. ೫೦.೦ ೫೦.೧ ೫೦.೨ "Winstead, Fry, Clay, Greathouse, and Alexander Family Tree:Information about Muhammad Ali". Familytreemaker.genealogy.com. Archived from the original on ಅಕ್ಟೋಬರ್ 30, 2012. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2009.
  51. ವೆರೋನಿಕಾ ಪೋರ್ಷೆ ಆಂಡರ್‌ಸನ್‌ಗೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟ ಪುಟ Archived October 2, 2011[Date mismatch], ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ..
  52. "Muhammad Ali confesses illness put a stop to his 'girl chasing,' but his son is just starting". Findarticles.com. Archived from the original on ಜುಲೈ 8, 2012. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2009.
  53. Miller, Davis. "Still Larger Than Life - To Millions, Muhammad Ali Will Always Be The Champ". Seattle Times Newspaper. Community.seattletimes.nwsource.com. Archived from the original on ಜೂನ್ 10, 2022. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2009.
  54. ಪುಟ 9
  55. By Rhett Bollinger / MLB.com. "Angels draft boxing legend Ali's son". Mlb.mlb.com. Retrieved ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2009.
  56. ದ ಬಯೋಗ್ರಾಫಿ ವಾಹಿನಿ - ಮೊಹಮ್ಮದ್‌‌ ಅಲಿ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ.
  57. ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ ಆಫ್‌ ದ ವೀಕ್‌‌ (9/28/06): ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್‌‌ ಇಲ್ಲಸ್ಟ್ರೇಟೆಡ್‌‌ ನವೆಂಬರ್‌ 28, 1983.
  58. Durham, Richard; Ali, Muhammad (1975). The greatest, my own story. New York: Random House. ISBN 0-394-46268-8. OCLC 1622063.{{cite book}}: CS1 maint: multiple names: authors list (link)
  59. ವೆನ್‌‌ ವೀ ವೆರ್‌ ಕಿಂಗ್ಸ್‌‌ (1996).
  60. ಅಲಿ (2001).
  61. Ali "Hollywood Walk of Fame database". HWOF.com. {{cite web}}: Check |url= value (help)

ಆಕರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೊರಗಿನ ಕೊಂಡಿಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
Achievements
Preceded by WBA Heavyweight boxing champion
February 25, 1964 – June 19, 1964 (Stripped)
Succeeded by
Ernie Terrell
filled vacancy
WBC Heavyweight boxing champion
February 25, 1964 – March 11, 1969 (Stripped)
Succeeded by
Joe Frazier
filled vacancy
Preceded by WBA Heavyweight boxing champion
February 6, 1967 – April 28, 1967 (Stripped)
Succeeded by
Jimmy Ellis
filled vacancy
Preceded by
Leotis Martin (Vacated)
NABF Heavyweight boxing champion
December 17, 1970–1971 (Vacated)
Succeeded by
George Foreman
filled vacancy
Preceded by
George Foreman (Vacated)
NABF Heavyweight boxing champion
Ju1y 26, 1971 – March 31, 1973
Succeeded by
Preceded by NABF Heavyweight boxing champion
September 10, 1973–1974 (Vacated)
Succeeded by
Ken Norton
filled vacancy
Preceded by WBA Heavyweight boxing champion
October 30, 1974 – February 15, 1978
Succeeded by
WBC Heavyweight boxing champion
October 30, 1974 – February 15, 1978
Preceded by WBA Heavyweight boxing champion
September 15, 1978 – September 6, 1979 (Vacated)
Succeeded by
John Tate
filled vacancy
Awards
Preceded by
none
United Press International
Athlete of the Year

1974
Succeeded by
Preceded by Associated Press Male Athlete of the Year
1974
Succeeded by
Preceded by Hickok Belt Winner
1974
Succeeded by
Olympic Games
Preceded by Final Summer Olympic Torchbearer
Atlanta 1996
Succeeded by

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Muhammad Ali Footer

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:APAthleteOTY