ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಹೋಗು

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂತ್ವ

ವಿಕಿಪೀಡಿಯದಿಂದ, ಇದು ಮುಕ್ತ ಹಾಗೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಶ್ವಕೋಶ

೨೦೧೧ ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವು ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಧರ್ಮವಾಗಿದೆ. ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಸುಮಾರು ೧.೨೭೩ ಕೋಟಿ ಜನರು ಹಿಂದೂಗಳು ಇದ್ದು ಒಟ್ಟು ೧೪.೯೭ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೮.೫%% ಆಗಿದೆ. [೧] [೨] ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ನೇಪಾಳದ ನಂತರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮವು ಭಾರತದ ಗಡಿ ರಾಜ್ಯವಾದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. ದೇಶ ವಿಭಜನೆಯಾಗುವವರೆಗೂ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. [೩] ವಿಶಾಲ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಬಹುಪಾಲು ಹಿಂದೂಗಳು ಬಂಗಾಳಿ ಹಿಂದೂಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. [೪]

ಇಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾ ಅಥವಾ ಕಾಳಿಕಾವನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [೫] ಭಗವಾನ್ ಶಿವನನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮೇಲ್ವರ್ಗದವರು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. [೬] ವಿಷ್ಣುವನ್ನು ಮಾತ್ರ (ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅವನ ಅವತಾರ ಅಥವಾ ಅವತಾರಗಳಾದ ರಾಮ ಅಥವಾ ಕೃಷ್ಣನ ರೂಪದಲ್ಲಿ) ಎಲ್ಲಾ ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಪೂಜಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವು ಆರಾಧನೆ, ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾನೆ. ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಈ ರೂಪ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಂನ ಸೂಫಿ ಸಂಪ್ರದಾಯವು ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು ಮತ್ತು ವ್ಯವಹರಿಸಿತು. ಇವೆರಡೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಗಳಾಗಿವೆ, ಅದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಅಥವಾ ಉಲೇಮಾಗಳ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಮುಖಂಡರು ಮತ್ತು ಶಿಷ್ಯರ ನಡುವಿನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. ಬಂಗಾಳಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸಂಪ್ರದಾಯದಂತೆ, ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರಾಧನೆಯು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಣ್ಣ ಭಕ್ತಿ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ( ಸಮಾಸ್ ) ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಇಬ್ಬರೂ ದೇವರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸಲು ಪ್ರೀತಿಯ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. [೭] ಎರಡೂ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಲ್ಲಿ, ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸೌಂದರ್ಯವು ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಪ್ರಭಾವದೊಂದಿಗೆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಮೂಲಭೂತ ವಾಹಕವಾಗಿದೆ. [೧೩]

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದಲ್ಲಿ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆ ಸ್ನಾನ, ಸಸ್ಯಗಳು, ಪವಿತ್ರ ನದಿಗಳು, ಪರ್ವತಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಹಿಂದೂ ಕೂಡ ಆ ಸ್ಥಳದ ಧರ್ಮವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪೀರ್‌ಗಳ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾನೆ. [೮] ಅನೇಕ ಹಿಂದೂಗಳು ಸಂತರನ್ನು ಗೌರವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಹಾನ್ ಸಂತನ ದರ್ಶನವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ತರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್-ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆಯು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಾದ್ಯಂತ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಚರಿಸಲು ವಿವಿಧ ನಗರಗಳು, ಪಟ್ಟಣಗಳು ಮತ್ತು ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮಂಟಪಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಳಿ ಪೂಜೆ, ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ, ಹೋಳಿ, ಸರಸ್ವತಿ ಪೂಜೆ, ಶಿವರಾತ್ರಿ, ರಥಯಾತ್ರೆ ಮತ್ತು ಶತಮಾನಗಳ ಧಮರೈ ರಥ ಯಾತ್ರೆ ಇತರ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಹಬ್ಬಗಳು .

ಗೋಮಾಂಸ ತಿನ್ನುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾಗಿ ಆಚರಣೆಯಲ್ಲಿರುವ ನಿಯಮಗಳಲ್ಲಿ ಅಹಿಂಸೆಯ ತತ್ವವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳಲ್ಲ, ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಾಂಸವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದು "ಉತ್ತಮ" ಸದ್ಗುಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು, ದಕ್ಷಿಣ ಏಷ್ಯಾದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿರುವುದಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಮೀನು ಮತ್ತು ಕೋಳಿ ತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ. [೯] ಇದು ಭಾರತದ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಮೀನು, ಮೊಟ್ಟೆ, ಕೋಳಿ ಮತ್ತು ಮಟನ್ ತಿನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಾಲಿ ಅಲ್ಲದ ಹಿಂದೂಗಳೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಜಾಂಗ್ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಬಾಂಕ್ಶಿ ಜನರು ತ್ರಿಪುರಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಹಿಂದೂಗಳು. [೧೦]

ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿವರಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಶೇ
ವರ್ಷ ಶೇಕಡಾವಾರು (%) ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (17x17px</img> ) ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
೧೯೦೧ ೩೩.೦೦ ೯೫,೪೬,೨೪೦ ೨,೮೯,೨೭,೬೨೬ ಬಂಗಾಳ ಪ್ರದೇಶ
೧೯೧೧ ೩೧.೫೦ ೯೯,೩೯,೮೨೫ ೩,೧೫,೫೫,೩೬೩ ವಿಭಜನೆಯ ಮೊದಲು
೧೯೨೧ ೩೦.೬೦ ೧,೦೧,೭೬,೦೩೦ ೩,೩೨,೫೪,೬೦೭
೧೯೩೧ ೨೯.೪೦ ೧,೦೪,೬೬,೯೮೮ ೩,೫೬,೦೪,೧೮೯
೧೯೪೧ ೨೮.೦೦ ೧,೧೭,೫೯,೧೬೦ ೪,೧೯,೯೯,೨೨೧
೧೯೫೧ ೨೨.೦೫ ೯೨,೩೯,೬೦೩ ೪,೨೦,೬೨,೪೬೨ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ
೧೯೬೧ ೧೮.೫೦ ೯೩,೭೯,೬೬೯ ೫,೦೮,೦೪,೯೪೧
೧೯೭೪ ೧೩.೫೦ ೯೬,೭೩,೦೪೮ ೭,೧೪,೭೮,೫೪೩ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ
೧೯೮೧ ೧೨.೧೩ ೧,೦೫,೭೦,೨೪೫ ೮,೭೧,೨೦,೪೮೭
೧೯೯೧ ೧೦.೫೧ ೧,೧೧,೭೮,೮೬೬ ೧೦,೬೩,೧೫,೫೮೩
೨೦೦೧ ೯.೬೦ ೧,೧೮,೨೨,೫೮೧ ೧೨,೩೧,೫೧,೮೭,
೨೦೧೧ ೮.೫೪ ೧,೨೭,೩೦,೬೫೧ ೧೪,೯೭,೭೨,೩೬೪
ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಸರಸ್ವತಿಯ ಪ್ರತಿಮೆ

೨೦೦೧ ರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧.೧೮೨ ಕೋಟಿ ಹಿಂದೂಗಳಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಒಟ್ಟು ೧೨.೩೧೫ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೯.೬% ಆಗಿದೆ. [೧೧] ೨೦೧೧ ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಮಾರು ೧.೨೭೩ ಕೋಟಿ ಜನರು ಹಿಂದೂಗಳು. ಇದು ಒಟ್ಟು ೧೪.೯೭೭ ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೮.೫೪% ಆಗಿದೆ. [೧೨] ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸ್ಥಳೀಯ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೨೦೦೧-೨೦೧೧ ರ ನಡುವೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಮಿಲಿಯನ್‌ನಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. [೧೩] ಕಡಿತವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಒಂಬತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. [೧೪] ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಕಮಿಷನ್ ಆನ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿಲಿಜಿಯಸ್ ಫ್ರೀಡಮ್‌ನ ಇತ್ತೀಚಿನ ೨೦೧೬ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಕೇವಲ ೭% ರಷ್ಟಿದ್ದಾರೆ. [೧೫] ೨೦೦೦ದ ದಶಕದ ಉತ್ತರಾರ್ಧದಲ್ಲಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ಗೋಪಾಲ್‌ಗಂಜ್, ದಿನಾಜ್‌ಪುರ, ಸಿಲ್ಹೆಟ್, ಸುನಮ್‌ಗಂಜ್, ಮೈಮೆನ್‌ಸಿಂಗ್, ಖುಲ್ನಾ, ಜೆಸ್ಸೋರ್, ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಚಿಟ್ಟಗಾಂಗ್ ಬೆಟ್ಟಗಳ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಸಮಾನವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ರಾಜಧಾನಿ ಢಾಕಾದಲ್ಲಿ, ಮುಸ್ಲಿಮರ ನಂತರ ಹಿಂದೂಗಳು ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮುದಾಯವಾಗಿದೆ. ಹಳೆಯ ನಗರದಲ್ಲಿರುವ ಶಂಕರಿ ಬಜಾರ್‌ನ ಸುತ್ತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಹಿಂದೂಗಳು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

೧೯೧೩ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಇಸ್ಲಾಮಿಸ್ಟ್ ರಾಜಕೀಯ ರಚನೆಗಳ ಉದಯದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ ಅಮ್ನೆಸ್ಟಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಅನೇಕ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಬೆದರಿಕೆ ಮತ್ತು ದಾಳಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಬಹಳ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಜನರು ದೇಶವನ್ನು ತೊರೆದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ. [೧೬]

೧೯೦೧ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವು ಈಗ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತದ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು, ಬಂಗಾಳವಾಯಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ೩೩% ರಷ್ಟಿದ್ದರು. ಆದರೆ ೧೯೩೧ ರಲ್ಲಿ, ಬಂಗಾಳದ ವಿಭಜನೆಯ ಮೊದಲು, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು ೨೯.೪% ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯಿತು. ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ, ಹಿಂದೂಗಳು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸುಮಾರು ೨೮% ರಷ್ಟಿದ್ದರು. ಇದು ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ೧೯೫೧ ರಲ್ಲಿ ೨೨.೦೫% ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ, ಶ್ರೀಮಂತ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಜಾತಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬಂದರು. ಪೂರ್ವ ಬಂಗಾಳದ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕಾಯಿದೆಯ ಮೂಲಕ ವಲಸೆ ಬಂದ ಶ್ರೀಮಂತ ಹಿಂದೂಗಳು ತಮ್ಮ ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಹೊಸ ಕಾನೂನುಗಳಿಂದ ಹಿಂದುಳಿದ ಬಡ, ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ತಾರತಮ್ಯ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೬೫ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ-ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಯುದ್ಧವು ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ , ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ರಕ್ಷಣಾ ಸುಗ್ರೀವಾಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ಶತ್ರು (ಕಸ್ಟಡಿ, ನೋಂದಣಿ) ಆದೇಶ II ರ ಮೂಲಕ ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು "ಶತ್ರುಗಳು" ಎಂದು ಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. [೧೭] ಅಂದಿನಿಂದ ಇದು ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ೧೯೭೪ ರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೧೩.೫% ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರವೂ ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು "ಭಾರತೀಯ ಆಪ್ತರು" ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹವಲ್ಲದ ನಾಗರಿಕರು ಎಂದು ಬ್ರಾಂಡ್ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ, ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ, ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗವು ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತೊರೆದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಪೂರ್ವ ಬಂಗಾಳಿ ನಿರಾಶ್ರಿತರಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ತಮ್ಮ ವಲಸೆಯ ನಂತರ ಭಾರತೀಯ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಸನ್ನಿವೇಶವು ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಳಿಸುವ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯಿತು. [೧೮]

೧೯೭೧ ರಿಂದ, ಹಿಂದೂಗಳ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ೨೦೧೧ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೮.೯೬%. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಪಾಲು ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಬಾಹ್ಯ ವಲಸೆಯೇ ಕಾರಣ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದೂಗಳ ಫಲವತ್ತತೆ ದರವು ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗಿಂತ ಸತತವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ (೨೦೧೪ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ೨.೧ ಪ್ರತಿಶತ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮರಲ್ಲಿ ೨.೩ ಪ್ರತಿಶತ).

ಪ್ರತಿ ಉಪಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಶೇಖಡವಾರು ಪ್ರಮಾಣ

ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಿಂದ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ವಿಭಜನೆಯಾದ್ಯಂತ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (೨೦೧೧) [೧೯]
ವಿಭಜನೆ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (17x17px</img> </img>) ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಶೇಕಡಾವಾರು (%)
ಬಾರಿಸಲ್ ೭,೬೧,೭೭೯ ೮,೨೪೮,೪೦೪ ೯.೨೪
ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್ ೨೦,೦೫,೦೦೪ ೨೮,೪೨೩,೦೧೯ ೭,೦೫
ಢಾಕಾ ೨೪,೮೫,೯೧೦ ೩೬,೪೩೩,೫೦೫ ೬.೮೨
ಖುಲ್ನಾ ೨೦,೩೦,೩೦೯ ೧೫,೬೮೭೭೫೯ ೧೨.೯೪
ಮೈಮೆನ್ಸಿಂಗ್ ೪,೬೪,೨೩೨ ೧೦,೯೯೦,೯೧೩ ೪.೨೨
ರಾಜಶಾಹಿ ೧೦,೮೧,೫೮೪ ೧೮,೪೮೪,೮೫೮ ೫.೮೫
ರಂಗಪುರ ೨೦,೮೬,೧೪೮ ೧೫,೭೮೭,೭೫೮ ೧೩.೨೧
ಸಿಲ್ಹೆಟ್ ೧೩,೯೧,೯೧೧ ೯,೯೧೦,೨೧೯ ೧೪.೦೫
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (೨೦೧೧)[೨೦]
ಜಿಲ್ಲೆ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (17x17px) ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ %
ಬರ್ಗುಣ ೬೮,೬೭೮ ೮,೯೨,೭೮೧ ೭.೬೯
ಬಾರಿಸಲ್ ೨,೭೧,೭೦೬ ೨೩,೨೪,೩೧೦ ೧೧.೬೯
ಭೋಲಾ ೬೧,೧೬೨ ೧೭,೭೬,೭೯೫ ೩.೪೪
ಝಲೊಕಟಿ ೬೮,೫೭೨ ೬,೮೨,೬೬೯ ೧೦.೦೪
ಪಟುಖಾಲಿ ೧,೦೫,೪೯೬ ೧೪,೬೦,೭೮೧ ೭.೨೨
ಪಿರೋಜ್ ಪುರ ೧,೮೬,೧೬೫ ೧೧,೧೧,೦೬೮ ೧೬.೭೬
ಬಂದರ್ಬನ್ ೧೩,೧೩೭ ೩,೮೮,೩೩೫ ೩.೩೮
ಬ್ರಾಹ್ಮಣಬಾರಿಯಾ ೨,೧೧,೮೯೯ ೨೮,೪೦,೪೯೮ ೭.೪೬
ಚಾಂದ್ ಪುರ ೧,೪೫,೫೫೧ ೨೪,೧೬,೦೧೮ ೬.೦೨
ಚಿಟ್ಟಗಾಂಗ್ ೮,೬೧,೪೯೪ ೭೬,೧೬,೩೫೨ ೧೧.೩೧
ಕೊಮಿಲ್ಲಾ ೨,೫೮,೧೦೫ ೫೩,೮೭,೨೮೮ ೪.೭೯
ಕಾಕ್ಸ್ ಬಜಾರ್ ೯೭,೬೪೮ ೨೨,೮೯,೯೯೦ ೪.೨೬
ಫೆನಿ ೮೩,೭೭೩ ೧೪,೩೭,೩೭೧ ೫.೮೩
ಖಗ್ರಾಚಾರಿ ೧,೦೩,೧೯೫ ೬,೧೩,೯೧೭ ೧೬,೮೧
ಲಕ್ಷ್ಮೀಪುರ್ ೫೯,೪೧೭ ೧೭,೨೯,೧೮೮ ೩.೪೪
ನೋಖಾಲಿ ೧,೪೦,೫೪೧ ೩೧,೦೮,೦೮೩ ೪.೫೨
ರಂಗಮತಿ ೩೦,೨೪೪ ೫,೯೫,೯೭೯ ೫.೦೭
ಢಾಕಾ ೫,೬೬,೩೬೮ ೧,೨೦,೪೩,೯೭೭ ೪.೭
ಫರೀದ್ ಪುರ್ ೧,೮೦,೩೬೬ ೧೯,೧೨,೯೬೯ ೯.೪೩
ಗಾಜೀಪುರ್ ೧,೭೬,೫೮೨ ೩೪,೦೩,೯೧೨ ೫.೧೯
ಗೋಪಾಲ್ಗಂಜ್ ೩,೫೩,೭೯೪ ೧೧,೭೨,೪೧೫ ೩೦.೧೮
ಕಿಷೋರ್ಗಂಜ್ ೧,೫೮,೫೩೮ ೨೯,೧೧,೯೦೭ ೫.೪೪
ಮದರಿಪುರ್ ೧,೪೧,೦೯೭ ೧೧,೬೫,೯೫೨ ೧೨.೧
ಮಾಣಿಕ್ ಗಂಜ್ ೧,೩೦,೦೯೫ ೧೩,೯೨,೮೬೭ ೯.೩೪
ಮುನ್ಷಿಗಂಜ್ ೧,೧೪,೬೫೫ ೧೪,೪೫,೬೬೦ ೭.೯೩
ನಾರಾಯಣಗಂಜ್ ೧,೪೪,೧೦೫ ೨೯,೪೮,೨೧೭ ೪.೮೯
ನಾರ್ಸಿಂಗ್ ೧,೨೫,೭೬೯ ೨೨,೨೪,೯೪೪ ೫.೬೫
ಜಾಜಬರಿ ೧,೦೬,೯೭೪ ೧೦,೪೯,೭೭೮ ೧೦.೧೯
ಷರಿಯತ್ಪೂರ್ ೪೧,೩೩೦ ೧೧,೫೫,೮೨೪ ೩.೫೮
ಟಾಂಗೈಲ್ ೨,೪೬,೨೩೭ ೩೬,೦೫,೦೮೩ ೬.೮೩
ಬಾಗರ್ಹಾಟ್ ೨,೭೦,೮೭೪ ೧೪,೭೬,೦೯೦ ೧೮.೩೫
ಚೂಡಡಂಗ ೨೬,೫೧೪ ೧೧,೨೯,೦೧೫ ೨.೩೫
ಜೆಸ್ಸೋರ್ ೩,೧೦,೧೮೪ ೨೭,೬೪,೫೪೭ ೧೧.೨೨
ಜೆಸೈದಾ ೧,೬೭,೮೮೦ ೧೭,೭೧,೩೦೪ ೯.೪೮
ಖುಲ್ನಾ ೫,೨೫,೭೨೭ ೨೩,೧೮,೫೨೭ ೨೨.೬೮
ಕುಷ್ಟಿಯಾ ೫೬,೭೯೨ ೧೯,೪೬,೮೩೮ ೨.೯೨
ಮಗುರಾ ೧,೬೪,೫೭೮ ೯,೧೮,೪೧೯ ೧೭.೯೨
ಮೆಹೆರ್ಪೂರ್ ೭,೮೭೦ ೬,೫೫,೩೯೨ ೧.೨
ಸರೈಲ್ ೧,೪೮,೩೩೯ ೭,೨೧,೬೬೮ ೨೦.೫೬
ಸತ್ಛಿರಾ ೩,೫೧,೫೫೧ ೧೯,೮೫,೯೫೯ ೧೭.೭
ಜಮಾಲ್ಪುರ್ ೩೮,೮೩೨ ೨೨,೯೨,೬೭೪ ೧.೬೯
ಮೈಮೆನ್ ಸಿಂಗ್ ೧,೮೩,೦೨೬ ೫೧,೧೦,೨೭೨ ೩.೫೮
ನೆಟ್ರಾಕೋನಾ ೨,೦೭,೪೩೦ ೨೨,೨೯,೬೪೨ ೯.೩
ಷೇರ್ಪುರ್ ೩೪,೯೪೪ ೧೩,೫೮,೩೨೫ ೨.೫೭
ಬೋಗ್ರಾ ೨,೦೫,೩೩೩ ೩೪,೦೦,೮೭೪ ೬.೦೪
ಚಪಾಯ್ ನವಾಬ್ಗಂಜ್ ೬೬,೬೦೨ ೧೬,೪೭,೫೨೧ ೪.೦೪
ಜೋಯ್ಪುರ್ಷಾಟ್ ೮೦,೬೯೬ ೯,೧೩,೭೬೮ ೮.೮೩
ನವೋಗಾವ್ ೨,೮೭,೯೧೯ ೨೬,೦೦,೧೫೭ ೧೧.೦೭
ನಾಟೋರ್ ೧,೦೩,೭೪೭ ೧೭,೦೬,೬೭೩ ೬.೦೮
ಪಾಬ್ನಾ ೭೩,೪೮೭ ೨೫,೨೩,೧೭೯ ೨.೯೧
ರಾಜ್ಷಾಹಿ ೧,೨೨,೩೯೪ ೨೫,೯೫,೧೯೭ ೪.೭೨
ಸಿರಾಜ್ ಗಂಜ್ ೧,೪೧,೪೦೬ ೩೦,೯೭,೪೮೯ ೪.೫೭
ದಿನಾಜ್ಪುರ್ ೫,೮೩,೩೧೩ ೨೯,೯೦,೧೨೮ ೧೯.೫೧
ಗೈಬಂಧ ೧,೬೭,೮೯೭ ೨೩,೭೯,೨೫೫ ೭.೦೬
ಕುರಿಗ್ರಾಮಂ ೧,೩೫,೪೮೪ ೨೦,೬೯,೨೭೩ ೬.೫೫
ಲಾಲ್ಮೊನಿರ್ಷತ್ ೧,೭೪,೫೫೮ ೧೨,೫೬,೦೯೯ ೧೩.೯
ನಿಲ್ಪಮರಿ ೨,೯೩,೩೮೫ ೧೮,೩೪,೨೩೧ ೧೫.೯೯
ಪಂಚಾಫುರ್ ೧,೬೩,೪೦೪ ೯,೮೭,೬೪೪ ೧೬.೫೪
ರಂಗಪೂರ್ ೨,೫೮,೬೮೪ ೨೮,೮೧,೦೮೬ ೮.೯೮
ಠಾಕೂರ್ಗಾವ್ ೩,೦೯,೪೨೩ ೧೩,೯೦,೦೪೨ ೨೨.೨೬
ಹಬೀಗಂಜ್ ೩,೫೨,೪೦೭ ೨೦,೮೯,೦೦೧ ೧೬.೮೭
ಮೌಲ್ವೀಬಜಾರ್ ೪,೭೧,೯೭೪ ೧೯,೧೯,೦೬೨ ೨೪.೫೯
ಸುನಮ್ಗಂಜ್ ೩,೧೯,೩೭೬ ೨೪,೬೭,೯೬೮ ೧೨.೯೪
ಸಿಲ್ವೋಟ್ ೨,48,154 ೩೪,೩೪,೧೮೮ ೭.೨೩
ವರ್ಷ ಶೇಕಡಾ ಹೆಚ್ಚಿಸಿ
೧೯೦೧ ೩೩% -
೧೯೧೧ ೩೧.೫% -೧.೫%
೧೯೨೧ ೩೦.೬% -೦.೯%
೧೯೩೧ ೨೯.೪% -೧.೨%
೧೯೪೧ ೨೮% -೧.೪%
೧೯೫೧ ೨೨% -೬%
೧೯೬೧ ೧೮.೫% -೩.೫%
೧೯೭೪ ೧೩.೫% -೫%
೧೯೮೧ ೧೨.೧% -೧.೪%
೧೯೯೧ ೧೦.೫% -೧.೬%
೨೦೦೧ ೯.೬% -೦.೯%
೨೦೧೧ ೮.೫% -.೧%

ಈಗ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿರುವ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೧೯೪೦ ರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೨೮% ರಿಂದ ೨೦೧೧ ರಲ್ಲಿ ೮.೫% ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಚನೆಯ ನಂತರ, ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯದ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣವು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ೧೩.೫% ರಿಂದ ೨೦೧೧ ರಲ್ಲಿ ೮.೫% ಕ್ಕೆ ಕುಸಿಯುತ್ತಲೇ ಇತ್ತು [೨೧] ೨೦೧೬ ರ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೭%ಗೆ ಕುಸಿದಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨೨]

ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಭವಿಷ್ಯದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಪ್ಯೂ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವು ೨೦೫೦ರ ವೇಳೆಗೆ ೧.೪೪೭ ಕೋಟಿ ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ೭.೩% ರಷ್ಟಿದೆ. [೨೩] ಇನ್ನೊಂದು ಸಿದ್ಧಾಂತವು ೨೦೫೦ರ ವೇಳೆಗೆ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಕನಿಷ್ಟ ೨೩-೨೫ ಕೋಟಿಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ, [೨೪] ಸುಮಾರು ೮೫.೧-೯೨.೫ ಲಕ್ಷ ಹಿಂದೂಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ. ಅಂದರೆ ಶತಮಾನದ ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ೩.೭% ಹಿಂದೂಗಳು ಮಾತ್ರ ಇರುತ್ತಾರೆ. [೨೫] ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸರಾಸರಿ ೨,೩೦,೬೧೨ ಹಿಂದೂಗಳು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ವಲಸೆ ಹೀಗೆಯೇ ಮುಂದುವರಿದರೆ ೨೦೧೧-೨೦೫೧ರ ನಡುವೆ ೯೨,೨೪,೪೮೦ ಹಿಂದೂಗಳು ದೇಶ ತೊರೆಯಲಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. [೨೬]

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಭವಿಷ್ಯದ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ
ವರ್ಷ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಶೇಕಡಾ
೨೦೨೦ ೧೬,೮೧,೮೦,೦೦೦ ೧,೩೭,೯೦,೦೦೦ ೮.೨%
೨೦೩೦ ೧೮,೩೪,೩೦,೦೦೦ ೧,೪೪,೯೦,೦೦೦ ೭.೯%
೨೦೪೦ ೧೯,೩೫,೫೦,೦೦೦ ೧,೪೭,೧೦,೦೦೦ ೭.೬%
೨೦೫೦ ೧೯,೮೨,೧೯,೦೦೦ ೧,೪೪,೭೦,೦೦೦ ೭.೩%
ಮೂಲ: [೨೩] [೨೭]

"ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತಿರುವ" ಜನಸಂಖ್ಯೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೪೭ ರಲ್ಲಿ ದೇಶದ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ, ಜನರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋದಂತೆ ಪೂರ್ವ ಬಂಗಾಳದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅನುಪಾತವು ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಇದು ಮುಂದೆ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವಾಯಿತು. ೧೯೫೦ ಮತ್ತು ೧೯೬೦ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾಚಾರವೂ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ಇದು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲ್ಜಾತಿ ಬಂಗಾಳಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ, ಅಸ್ಸಾಂ ಮತ್ತು ತ್ರಿಪುರಾಕ್ಕೆ ವಲಸೆ ಹೋಗಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು . ೧೯೪೭ - ೧೯೫೮ ರ ನಡುವೆ ಪೂರ್ವ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ೪೧.೨ ಲಕ್ಷ (ಹಿಂದೂ) ನಿರಾಶ್ರಿತರು ವಲಸೆ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಭಾರತೀಯ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. [೨೮]

೧೯೪೭ ರಿಂದ ೨೦೦೧ ರವರೆಗಿನ ೫೫ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಧ್ಯಯನ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಸಚಿ ದಸ್ತಿದಾರ್ ಅವರು ಇಂದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಾದ ೪.೯ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. [೨೯] [೩೦] [೩೧] ಅವರು ತಮ್ಮ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ೧೯೪೭ ರ ವಿಭಜನೆಯ ನಂತರ ಸಂಭವಿಸಿದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸದಿದ್ದರೆ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಪ್ರಸ್ತುತ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಸುಮಾರು ೬.೨೭೩ ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು, ಅಂದರೆ ೩೧.೪% ರಷ್ಟು ಇರುತ್ತಿತ್ತು. [೨೯] [೩೦] [೩೨] [೩೩] [೩೪]

ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ವಿವಾದಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೨೦೧೧ರ ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ಹಿಂದೂಗಳ ಅಧಿಕೃತ ಸಂಖ್ಯೆ ಸುಮಾರು ೧.೨೭೩ ಕೋಟಿ ಅಥವಾ ೮.೫%. [೩೫] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿವಿಧ ನಾಯಕರು ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಬ್ಯೂರೋ ವಿಭಿನ್ನ ಅಂದಾಜುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ.

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಹಿಂದೂಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ (೨೦೧೩-೨೦೨೧ ಅಂದಾಜು. )
ಮೂಲ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (%) ಹಕ್ಕು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ವರ್ಷ ಉಲ್ಲೇಖ
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಬ್ಯೂರೋ ಹೇಳಿದೆ ೧,೫೫,೦೦,೦೦೦ (೧೦.೩%) ೨೦೧೪ [೩೬]
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಬ್ಯೂರೋ ಹೇಳಿದೆ ೧,೭೦,೦೦,೦೦೦ (೧೦.೭%) ೨೦೧೬ [೩೬]
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಹಿಂದೂ ಜನಜಾಗೃತಿ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರವೀಂದ್ರ ಘೋಷ್ ಹೇಳಿದರು ೧,೮೦,೦೦,೦೦೦ (೧೧.೦೪%) ೨೦೧೯ [೩೭]
ಹಕ್ಕು ಪಡೆದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ (ಪರಿಚಯ) ೧,೮೧,೫೦,೦೦೦ (೧೨.೧%) (ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ) [೩೮]
ಕೆಎಂಎಸ್ ನಾಯಕ ಅಖಿಲ್ ಗೊಗೊಯ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ೧,೯೦,೦೦,೦೦೦ (೧೧.೬೫%) ೨೦೧೯ [೩೯]
2019 ರ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವರದಿ: ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (US ರಾಜ್ಯ ಇಲಾಖೆ) ೧,೫೨,೮೦,೦೦೦ (೧೦%) ೨೦೧೯ [೪೦]
ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮಹಾ ಹಿಂದೂ ಒಕ್ಕೂಟದ ನಾಯಕ ಗೋವಿಂದೋ ಪ್ರಮಾಣಿಕ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ೨,೫೦,೦೦,೦೦೦ (೧೫.೭%) ೨೦೧೯ [೪೧]

ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
  • ಶಿವ ದೇವಾಲಯ, ಪುತಿಯಾ, ರಾಜಶಾಹಿ.
    ಶಿವ ದೇವಾಲಯ, ಪುತಿಯಾ, ರಾಜಶಾಹಿ.
  • ಢಾಕೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಢಾಕಾ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.
    ಢಾಕೇಶ್ವರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಢಾಕಾ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.
  • ದಿನಾಜ್‌ಪುರದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಂತಂಜಿ ದೇವಾಲಯ
    ದಿನಾಜ್‌ಪುರದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಂತಂಜಿ ದೇವಾಲಯ
  • ಗೋಬಿಂದ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪುತಿಯಾ, ರಾಜಶಾಹಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ
    ಗೋಬಿಂದ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪುತಿಯಾ, ರಾಜಶಾಹಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ
  • ಬ್ರಾಹ್ಮಣಬಾರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾಲ್ ಭೈರಬ್ ದೇವಾಲಯ
    ಬ್ರಾಹ್ಮಣಬಾರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾಲ್ ಭೈರಬ್ ದೇವಾಲಯ
  • ರಥ ಯಾತ್ರೆ ಮೆರವಣಿಗೆ.
    ರಥ ಯಾತ್ರೆ ಮೆರವಣಿಗೆ.
  • ಢಾಕಾದಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ
    ಢಾಕಾದಲ್ಲಿ ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ
  • ಕಾಂತಾಜಿ ದೇವಸ್ಥಾನ
    ಕಾಂತಾಜಿ ದೇವಸ್ಥಾನ

ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಹರಡಿಕೊಂಡಿವೆ. ಕಾಂತಾಜಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ೧೮ ನೇ ಶತಮಾನದ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಸೊಗಸಾದ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ. ಢಾಕಾದಲ್ಲಿರುವ ಢಾಕೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯವು ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾದ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಂಘಟನೆಗಳು ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಕೃಷ್ಣ ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿಯನ್ನು ಬಹಳ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಆಯೋಜಿಸುತ್ತವೆ. ಢಾಕಾದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ದೇವಾಲಯಗಳೆಂದರೆ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಮಿಷನ್, ಜಾಯ್ ಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಲಕ್ಷ್ಮಿ ನಾರಾಯಣ ಮಂದಿರ, ಸ್ವಾಮಿ ಬಾಗ್ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಸಿದ್ದೇಶ್ವರಿ ಕಾಳಿ ಮಂದಿರ. [೪೨]

೧೯ ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಬಾರಿಯಾದಲ್ಲಿರುವ ಕಾಲ ಭೈರವ ದೇವಾಲಯವು ದೇಶದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಶಿವನ ವಿಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಆಶ್ರಮಗಳೆಂದರೆ ಚಂದ್ರನಾಥ ದೇವಾಲಯ, ಆದಿನಾಥ ದೇವಾಲಯ, ಸುಗಂಧ, ಜೇಶೋರೇಶ್ವರಿ ಕಾಳಿ ದೇವಾಲಯ, ಪಂಚ ರತ್ನ ಗೋವಿಂದ ದೇವಾಲಯ, ಭಬನಿಪುರ ಶಕ್ತಿಪೀಠ , ಚಟ್ಟೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ, ಧಮರೈ ಜಗನ್ನಾಥ ರಥ, ಪುತಿಯಾ ದೇವಾಲಯ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಕಾಂತಜೇವ್ ದೇವಾಲಯ, ಕೊಮಿಲ್ಲಾ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಾಲಯ. ಶ್ರೀ ಶೈಲ್, ಬಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬೋರೋ ಕಾಳಿ ಬಾರಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಮುಕ್ತಗಚಾ ಶಿವ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಶ್ಯಾಮಸುಂದರ್ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಚಂದ್ರಬತಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಲಾಲ್ಮಾಯಿ ಚಂಡಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಜೋರ್ಬಂಗ್ಲಾ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಸೋನಾರಂಗ್ ಅವಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು, ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪಾಬ್ನಾ, ರಾಜು ಕಾಂಗ್ಸಾ ನಾರಾಯಣ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಬರೋಡಿ ಲೋಕೇನಾ ಆಶ್ರಮ, ಶ್ರೀ ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಆಶ್ರಮ ಮಂದಿರ, ಶ್ರೀ ಅಂಗನ್, ವಹೇದ್‌ಪುರ ಗಿರಿಧಾಮ್, ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್‌ನ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಸೇವಾಶ್ರಮ, ರಾಮ್ ಠಾಕೂರ್ ಆಶ್ರಮ, ರಾಮಗೋಂಜ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮಾ ಪಿಂಗಲ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಲಕ್ಷ್ಮೀಪುರ ಇತ್ಯಾದಿ.

ಸ್ಥಿರಾಸ್ತಿ ಕಾಯ್ದೆಯಿಂದಾಗಿ ಹಲವು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾಯಿದೆಯ ಮೂಲಕ, ವಿವಿಧ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಪರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಏಜೆಂಟ್‌ಗಳು ಭೂಮಿ ಮತ್ತು ಚರಾಸ್ಥಿಗಳನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಕೋಮು ಗಲಭೆಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳು ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯದ ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿವೆ (ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ೧೯೯೦, ೧೯೯೨, ೨೦೧೧ ರಲ್ಲಿ). ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಕರೆ ಮಾಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕ. [೪೩]

ಹಿಂದೂ ವಿವಾಹ ಕಾಯಿದೆ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]
ವಿಶಿಷ್ಟ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ವಿವಾಹ.

ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬ ಕಾನೂನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಪುರುಷನಿಗೆ ಬಹುಪತ್ನಿತ್ವ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿದೆ ಏಕೆಂದರೆ ಒಬ್ಬ ಹಿಂದೂ ಪುರುಷ ಎಷ್ಟು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಮದುವೆಯಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಮಿತಿಯಿಲ್ಲ. [೪೪]

"ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ (ನಾಗರಿಕ) ಕಾನೂನಿನ ಪ್ರಕಾರ, ಪುರುಷರು ಬಹು ಪತ್ನಿಯರನ್ನು ಹೊಂದಬಹುದು. ಆದರೆ ಔಪಚಾರಿಕ ವಿಚ್ಛೇದನ ಸಾಧ್ಯತೆ ಕಡಿಮೆ,’’ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ.

ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಹಿಂದೂ ನಾಗರಿಕ ಕಾನೂನುಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

ರಿಸರ್ಚ್ ಇನಿಶಿಯೇಟಿವ್ಸ್ ಇನ್ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಎಂಜೆಎಫ್ ಜಂಟಿಯಾಗಿ ನಡೆಸಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ೨೬.೭% ಹಿಂದೂ ಪುರುಷರು ಮತ್ತು ೨೯.೨% ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯರು ವಿಚ್ಛೇದನವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾನೂನುಗಳಿಂದಾಗಿ ವಿಚ್ಛೇದನ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. [೪೫]

ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯವು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮುದಾಯದಂತೆಯೇ ಅನೇಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳು, ವರದಕ್ಷಿಣೆ, ಬಡತನ, ನಿರುದ್ಯೋಗ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯಗಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯು ಹಿಂದೂ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ವಿಷಯಗಳಾಗಿವೆ. ಇಸ್ಲಾಮಿಸ್ಟ್‌ಗಳ ಸಣ್ಣ ಪಂಗಡಗಳು ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿವೆ.[೪೬] ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಚದುರಿಹೋಗಿರುವುದರಿಂದ (ನಾರಾಯಣಗಂಜ್ ಹೊರತುಪಡಿಸಿ), ಅವರು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಒಂದಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.[೪೭]ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿವಿಧ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಮುಕ್ತ ಮತದಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಹಿಂದೂಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಮತ್ತು ಕಮ್ಯುನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಮತ ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಾಮಮಾತ್ರದ ಬದ್ಧತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶದ ಏಕೈಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಇವು; [೪೮] ಪರ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ನ್ಯಾಶನಲಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಇವೆರಡೂ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತಾವಾದಿ ಸುಧಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಪಕ್ಷಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ) ಅಥವಾ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಸ್ಟ್ ಜಮಾತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಮಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ (ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮೂಲದ ಜಮಾತ್-ನ ಒಂದು ಶಾಖೆಯಂತಹ ಇಸ್ಲಾಮಿಸ್ಟ್-ಪರ ಕೇಂದ್ರಿತ ಪಕ್ಷಗಳು- ಇ-ಇಸ್ಲಾಮಿ) ಇದು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಕಾನೂನನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರಂತೆ, ಹಿಂದೂಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮೇತರರಾಗಿ ವಿಶೇಷ ನಿಬಂಧನೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಿಂದೂಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಉದಾರವಾದಿ ಮುಸ್ಲಿಮರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಎರಡೂ ಸಮುದಾಯಗಳು ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ಈದ್ ಅಲ್-ಫಿತರ್‌ನಂತಹ ಹಬ್ಬಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತವೆ. [೪೯]

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಲಿಬರೇಶನ್ ವಾರ್ ಅಟ್ರಾಸಿಟೀಸ್ (೧೯೭೨)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ವಿಮೋಚನಾ ಯುದ್ಧವು ೨೦ ನೇ ಶತಮಾನದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಮಾರಣಹೋಮಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಸಾವಿನ ಸಂಖ್ಯೆ ೨,೦೦,೦೦೦–೩೦,೦೦,೦೦೦ ಆಗಿದ್ದರೂ, ಪೂರ್ವ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಬಂಗಾಳಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಮೇಲೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸೇನೆಯ ದಾಳಿಯಿಂದ ಹಿಂದೂಗಳು ಅಸಮಾನವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುದು ಸಮಂಜಸವಾಗಿ ಖಚಿತವಾಗಿದೆ. [63] ವಿಮೋಚನಾ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಬಂಗಾಳಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸೇನೆಯಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. ಬಂಗಾಳಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಒಡೆತನದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವ್ಯಾಪಾರಗಳು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ನಾಶವಾದವು. ಢಾಕಾದಲ್ಲಿರುವ ಐತಿಹಾಸಿಕ ರಮಣ ಕಾಳಿ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಧಮ್ರಾಯ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ರಥವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸೇನೆ ಕೆಡವಿ ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿದೆ. [65]

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯೋತ್ತರ ಅವಧಿ (೧೯೭೨–೭೫)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಹೊಸದಾಗಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರದ ಮೊದಲ ಸಂವಿಧಾನವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುರುತನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಎಲ್ಲಾ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿತು. [೪] ವಿಮೋಚನೆಗೊಂಡ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಶೇಖ್ ಮುಜಿಬುರ್ ರೆಹಮಾನ್ ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾಡಿದ ಮೊದಲ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ವಿಮೋಚನಾ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಅಸಮಾನವಾದ ನೋವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ . ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಕೋಲ್ಕತ್ತಾಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಮುಜೀಬ್ ಅವರು ಇನ್ನೂ ಹಲವಾರು ಲಕ್ಷ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಿ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಆತಿಥ್ಯ ವಹಿಸಿರುವ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಶಿಬಿರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ ಮತ್ತು ದೇಶವನ್ನು ಪುನರ್ನಿರ್ಮಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಅವರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು.

ಶೇಖ್ ಮುಜಿಬುರ್ ರೆಹಮಾನ್ ಅವರ ಸರ್ಕಾರವು ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಮೇತರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಹಕ್ಕುಗಳ ಮರುಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಬದ್ಧವಾಗಿದ್ದರೂ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿನ ಹಿಂದೂಗಳ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳು ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿವೆ. ಮೊದಲನೆಯದು ಢಾಕಾದ ಅತ್ಯಂತ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಮಹತ್ವದ ದೇವಾಲಯವಾದ ರಮಣ ಕಾಳಿ ಮಂದಿರದ ಆವರಣವನ್ನು ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲು ಅವರು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ವಿಮೋಚನಾ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಈ ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸೇನೆಯು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸಿತು. ಸುಮಾರು ನೂರು ಭಕ್ತರು ಪ್ರಾಣ ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಶತ್ರು ಆಸ್ತಿ ಕಾಯಿದೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ, ಪಿತ್ರಾರ್ಜಿತ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಉಳಿದಿರುವ ಸದಸ್ಯರಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ ಆಸ್ತಿಯ ಮಾಲೀಕತ್ವವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ತೀರ್ಮಾನಿಸಿತು. ಭೂಮಿಯನ್ನು ಢಾಕಾ ಕ್ಲಬ್‌ಗೆ ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. [೫೦]

ಎರಡನೆಯದಾಗಿ, ಶತ್ರು ಆಸ್ತಿ ಕಾಯಿದೆಯ ನಿಬಂಧನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಒಡೆತನದ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಮುಟ್ಟುಗೋಲು ಹಾಕಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಮುಜೀಬ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿತ್ತು. ಢಾಕಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಅಬುಲ್ ಬರ್ಕತ್ ನಡೆಸಿದ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಶೇಖ್ ಮುಜೀಬ್ ಅವರ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಪಕ್ಷವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರದ 35 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಆಸ್ತಿ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಫಲಾನುಭವಿಯಾಗಿದೆ. [೫೧] ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಸೇನೆಯ ನರಮೇಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಅನುಭವಿಸಿದ ವಿಶೇಷ ಹಿಂಸಾಚಾರ, ಗೊಂದಲ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಾಂತರವು ಇದಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿತು. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಾದ <i id="mwA84">ಟೈಮ್</i> ಮ್ಯಾಗಜೀನ್, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಮತ್ತು ಡಿಕ್ಲಾಸಿಫೈಡ್ ಹಮುದುರ್ ರೆಹಮಾನ್ ಆಯೋಗದ ವರದಿಗಳು ಈ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿವೆ. ಇದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳಲ್ಲಿ ಬಹಳಷ್ಟು ವೇದನೆಯನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ ಪರ- ಜಾತ್ಯತೀತತೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಮರಸ್ಯದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ.

ರೆಹಮಾನ್ ಮತ್ತು ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಆಡಳಿತಗಳು (೧೯೭೫–೧೯೯೦)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಿಯಾವುರ್ ರಹಮಾನ್ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲಾದ ಜಾತ್ಯತೀತತೆಯ ಷರತ್ತನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟರು. ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅಧಿಕೃತ ಮುದ್ರೆಗಳು, ಸಂವಿಧಾನದ ಪೀಠಿಕೆ). ಜಿಯಾ ಬಹು-ಪಕ್ಷ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ತಂದರು. ಇದು ಜಮಾತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಮಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಂತಹ ಸಂಘಟನೆಗಳನ್ನು ಮರುಸಂಘಟಿಸಲು ಮತ್ತು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು.

೧೯೮೮ ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಹುಸೇನ್ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಇರ್ಷಾದ್ ಇಸ್ಲಾಂ ಅನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಧರ್ಮವೆಂದು ಘೋಷಿಸಿದನು. ಈ ಕ್ರಮವನ್ನು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು, ಎಡಪಂಥೀಯ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಗುಂಪುಗಳು ಪ್ರತಿಭಟಿಸಿದ್ದರೂ, ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ಬಿ.ಎನ್.ಪಿ. ಅಥವಾ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಆಡಳಿತಗಳು ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿಲ್ಲ. ಇದು ಅನುಷ್ಠಾನ ಹಂತದಲ್ಲಿದೆ. [೫೨]

೧೯೯೦ ರಲ್ಲಿ, ಬಾಬ್ರಿ ಮಸೀದಿ ಘಟನೆಯ ನಂತರ ನಡೆದ ಹಿಂದೂ ವಿರೋಧಿ ಗಲಭೆಗಳು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೋಮು ಗಲಭೆಯಾಗಿದೆ. ಈ ಗಲಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರ್ಷಾದ್ ಅವರ ಸರ್ಕಾರವು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯದ ಆರೋಪವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ (ಕೆಲವು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಅವರು ಗಲಭೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಆರೋಪಿಸಿದೆ). ತನ್ನ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ವಿರೋಧದಿಂದ ಗಮನವನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ತಿರುಗಿಸಲು ಅವನು ಇದನ್ನು ಮಾಡಿದನು. [೫೩] [೫೪] ೧೯೭೧ ರಿಂದ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ, ಅನೇಕ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳು, ಹಿಂದೂ ನೆರೆಹೊರೆಗಳು ಮತ್ತು ಢಾಕೇಶ್ವರಿ ದೇವಾಲಯ ಸೇರಿದಂತೆ ಅಂಗಡಿಗಳು ದಾಳಿ ಮತ್ತು ಹಾನಿಗೊಳಗಾದವು. ಅನೇಕ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಿಗಳು ಈ ದೌರ್ಜನ್ಯಗಳನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮದ ಗಮನಕ್ಕೆ ತಂದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ತಸ್ಲೀಮಾ ನಸ್ರಿನ್ ಕೂಡ ಒಬ್ಬರು. ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ಲಜ್ಜಾ ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ಗೆ ಅನುವಾದಗೊಂಡಿದೆ. [೪]

ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವಕ್ಕೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ (೧೯೯೧–೨೦೦೮)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೦೧ ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ನ್ಯಾಶನಲಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ ಮತ್ತು ಅದರ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷಗಳು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದ ಕೂಡಲೇ, ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಒಕ್ಕೂಟದ ಕಾರ್ಯಕರ್ತರು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷವಾದ ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದ ದಾಳಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನೂರಾರು ಜನರು ಸತ್ತರು. ಅನೇಕರು ಅತ್ಯಾಚಾರಕ್ಕೊಳಗಾದರು. ಸಾವಿರಾರು ಮಂದಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಓಡಿಹೋದರು. [೫೫] ಈ ಘಟನೆಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ಧ್ವಂಸದ ವಿರುದ್ಧ ನಡೆದಿವೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. [೫೬]

ಪ್ರಮುಖ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಕೋಮು ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಕೆರಳಿಸಲು "ಹಿಂದೂ ದ್ವೇಷ" ವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಆಶ್ರಯಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಖಲೀದಾ ಜಿಯಾ ಅವರು ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯರಿಂದ ಆಜಾನ್ ಬದಲಿಗೆ ಮಸೀದಿಗಳಿಂದ ಉಲುದ್ವಾನಿ ಕೇಳುವ ಅಪಾಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಚೋದನಕಾರಿ ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. (Agence France-Presse ವರದಿ, ೧೮ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೯೬, "ಧಾರ್ಮಿಕ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಘಾಸಿಗೊಳಿಸಿದ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ"). [೫೭]

೨೦೦೧ ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್-ಪರ ಮಧ್ಯಮ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ನ್ಯಾಶನಲಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಬಿಎನ್ಪಿ) ನೇತೃತ್ವದ ಎರಡು ಇಸ್ಲಾಮಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷಗಳು (ಜಮಾತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಮಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಮಿ ಆಯಿಕಾ ಜೋಟೆ) ಸೇರಿದಂತೆ ಮಧ್ಯಮ ಒಕ್ಕೂಟವು ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ, ಆಡಳಿತ ವರ್ಗವು ಅನೇಕ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಹಿಂದೂಗಳು ಮತ್ತು ಉದಾರವಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿತು. ಜಾತ್ಯತೀತ ಮುಸ್ಲಿಮರು. ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರದ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಹೊಂದಿರುವವರ ಕಿರುಕುಳದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾವಿರಾರು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಓಡಿಹೋದರು. [೫೮] ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ದೌರ್ಜನ್ಯಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸುವಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೫೭] [೫೯]

ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ, ಹೊಸ ಸರ್ಕಾರವು ಮುಸ್ಲಿಮೇತರ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ವಿರುದ್ಧದ ಆರೋಪಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲು ಮಾಧ್ಯಮದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಿರ್ಬಂಧಿಸಿತು. ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹಿಂಸಾಚಾರ ಮತ್ತು ಇತರ ಬೆದರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿವೆ. ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿ, ಮುಸ್ಲಿಂ ಪತ್ರಕರ್ತ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಶಹರಿಯಾರ್ ಕಬೀರ್ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ನಿರಾಶ್ರಿತರನ್ನು ಸಂದರ್ಶಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಭಾರತದಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಬಂಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟರು; ಇದನ್ನು ಸ್ವತಃ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಮಾಡಿದೆ. ನಂತರ ಅವರನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. [೬೦]

ಬಿ.ಎನ್.ಪಿ. ಮತ್ತು ನ್ಯಾಶನಲಿಸ್ಟ್ ಪಾರ್ಟಿಯಂತಹ ಮೂಲಭೂತವಾದಿ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಪಕ್ಷಗಳು ಹಿಂದೂಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಸಹಾನುಭೂತಿ ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಅವಿಧೇಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ವ್ಯಾಪಕ ಗ್ರಹಿಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅವರು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಹಿಂದೂಗಳು ಅವಾಮಿ ಲೀಗ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಮಧ್ಯಮ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. [೬೧] ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಭಕ್ತಾದಿಗಳ ಮೇಲೆ ವ್ಯಾಪಕ ದಾಳಿಗಳು ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಪೂಜಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ವರದಿಯಾಗಿದೆ. [೬೨]

ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಾಂಬ್ ಸ್ಫೋಟಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ ನಂತರ, ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆ ಮತ್ತು ರಥಯಾತ್ರೆಯ ವಿವಿಧ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಆಚರಣೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭದ್ರತೆಯನ್ನು ಬಿಗಿಗೊಳಿಸಲು ಸರ್ಕಾರ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. [೬೩]

ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ, ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ಕಮಿಷನ್ ಆನ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ರಿಲಿಜಿಯಸ್ ಫ್ರೀಡಮ್ 'ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮೇಲೆ ನೀತಿ ಗಮನ' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ದೇಶದ ಕಳೆದ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ, 'ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಉಗ್ರಗಾಮಿ ಹಿಂಸಾಚಾರ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ದೇಶದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿರುವ ಕಳವಳಗಳು ತೀವ್ರಗೊಂಡಿವೆ’ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಅಥವಾ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಅಂಶಗಳು ಅಥವಾ ಉಗ್ರವಾದದ ಕೆಲವು ಸಂಯೋಜನೆಗಳಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾದ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ದುರ್ಬಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂಗಳು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಆಪಾದಿತ ನಿಷ್ಠೆ ಮತ್ತು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಮೂಲಭೂತವಾದಿಗಳಿಂದ ಸಹಿಸದ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳಿಂದ ಅನೇಕ ಅನಾನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹಿಂದೂಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು "ಅವರ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಓಡಿಹೋಗಲು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು" ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಹಿಂದೂ ಅಮೇರಿಕನ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನ ಹಿಂದಿನ ವರದಿಗಳು ಈ ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತ ವರದಿಯಿಂದ ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. [೬೪] [೬೫]

೨ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಂದು, USCIRF ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶವನ್ನು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಹಿಂದೂಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸಾಚಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಟೀಕಿಸಿತು. [೬೪] [೬೫] ಜನವರಿ ೨೦೦೭ ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮುಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬುಷ್ ಆಡಳಿತವು ಢಾಕಾವನ್ನು ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು.

ಶೇಖ್ ಹಸೀನಾ ಯುಗ (೨೦೦೮–ಇಂದಿನವರೆಗೆ)

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೨೦೧೩ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕ್ರೈಮ್ಸ್ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನಲ್ ೧೯೭೧ ರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ದೌರ್ಜನ್ಯದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧ ಅಪರಾಧಗಳಿಗಾಗಿ ಹಲವಾರು ಜಮಾತ್ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ದೋಷಾರೋಪಣೆ ಮಾಡಿತು. ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ, ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಜಮಾತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಮಿ ಹಿಂದೂ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ವಿರುದ್ಧ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸಿತು. [೬೬]

BJHM (ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿಂದೂ ಮಹಾಜೋತೆ) ತನ್ನ ವರದಿಯಲ್ಲಿ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ೧೦೭ ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯದ ಸದಸ್ಯರು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು, ೩೧ ಮಂದಿ ನಾಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ೭೮೨ ಹಿಂದೂಗಳು ದೇಶವನ್ನು ತೊರೆಯುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಲಾಯಿತು ಅಥವಾ ಪಲಾಯನ ಮಾಡುವ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಲಾಯಿತು. ೨೩ ಜನರನ್ನು ಬಲವಂತವಾಗಿ ಬೇರೆ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ೨೫ ಹಿಂದೂ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಅತ್ಯಾಚಾರ ಮತ್ತು ೨೩೫ ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸಲಾಯಿತು. ೨೦೧೭ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಸಮುದಾಯದ ಮೇಲೆ ನಡೆದ ಒಟ್ಟು ದೌರ್ಜನ್ಯಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ೬೪೭೪. [೬೭]

೨೦೧೯ರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಚುನಾವಣೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಠಾಕೂರ್‌ಗಾಂವ್ ಒಂದರಲ್ಲೇ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಎಂಟು ಮನೆಗಳಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಲಾಗಿತ್ತು. [೬೮] ಏಪ್ರಿಲ್ ೨ ರಲ್ಲಿ, ಅಪರಿಚಿತ ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳು ಬ್ರಾಹ್ಮಣಬಾರಿಯಾದ ಕಾಜಿಪಾರಾದಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ ಮತ್ತು ಸರಸ್ವತಿಯ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿದರು. [೬೯] ಅದೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ದುಷ್ಕರ್ಮಿಗಳು ಮದರಿಪುರ ಸದರ್ ಉಪಜಿಲಾದ ಎರಡು ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಹಂತದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವಾರು ಹಿಂದೂ ದೇವತೆಗಳ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಅಪವಿತ್ರಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. [೭೦]

೨೦೨೧ ರಲ್ಲಿ, ಹೆಫಾಜತ್-ಎ-ಇಸ್ಲಾಂ ಮತ್ತು ಇತರ ಮೂಲಭೂತ ಗುಂಪುಗಳು ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಭೇಟಿಯ ಮೇಲೆ ಮೋದಿ ವಿರೋಧಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳಲ್ಲಿ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ಹಲವಾರು ದೇವಾಲಯಗಳು ಮತ್ತು ಮನೆಗಳನ್ನು ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸಿದವು. ನಾಶವಾಯಿತು. [೭೧] [೭೨] [೭೩] ಅಂತೆಯೇ, ೨೦೨೦ ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿಗಳು ನಡೆದವು, ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಸ್ಯಾಮ್ಯುಯೆಲ್ ಪ್ಯಾಟಿಯ ಹತ್ಯೆಯ ನಂತರ ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಅನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. [೭೪] ಅದೇ ವರ್ಷದ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳಿ ಹಿಂದೂಗಳ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಕೋಮುಗಲಭೆ ನಡೆದಿತ್ತು. ದುರ್ಗಾ ಪೂಜೆಯ ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕುರಾನ್ ಅಪವಿತ್ರಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ವದಂತಿ ಹರಡಿತು, ಇದರಲ್ಲಿ ೧೨೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯಗಳನ್ನು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಸುಮಾರು ೭ ಹಿಂದೂಗಳು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು. [೭೫] [೭೬] ಇದನ್ನು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಟೈಮ್ಸ್ "ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕೆಟ್ಟ ಪಂಥೀಯ ಹಿಂಸಾಚಾರ" ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದೆ. [೭೭]

ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ೧೩.೫% ರಿಂದ ಇಳಿಮುಖವಾದ ನಂತರವೂ, ಜನಗಣತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ೨೦೦೧ ರಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ನಂತರದ ಹಿಂದೂಗಳು ಸುಮಾರು ೯.೨% ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ೨೦೦೧ ರ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ, ೩೦೦ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂಗಳು ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಮಾತ್ರ ರಚಿಸಿದರು; ೨೦೦೪ರ ಉಪಚುನಾವಣೆ ಗೆಲುವಿನ ನಂತರ ಅದು ಐದಕ್ಕೆ ಏರಿತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನೇರವಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡುವ ೫೦ ಮಹಿಳಾ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೂ ಹಿಂದೂಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯ ತೃಪ್ತಿಕರವಾಗಿಲ್ಲ. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ಕೋಮುವಾದಿ ಚುನಾವಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಹಲವಾರು ಹಿಂದೂ ವಕಾಲತ್ತು ಗುಂಪುಗಳು ಒತ್ತಾಯಿಸಿವೆ. ಇದು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ನ್ಯಾಯಯುತ ಮತ್ತು ಅನುಪಾತದ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ಅವರು ಕೊಡುವ ಕಾರಣ ೧೯೪೬ರಿಂದ ಹಿಂದೂಗಳ ಮೇಲಿನ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಮುಂದುವರಿದಿದೆ [೭೮]

ಒಟ್ಟಾರೆ ಶೇಕಡಾವಾರು ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು ಕ್ಷೀಣಿಸುತ್ತಿದೆಯಾದರೂ, ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಭೌಗೋಳಿಕ ಸಾಂದ್ರತೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವರು ಇನ್ನೂ ಗಮನಾರ್ಹ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುತ್ತಾರೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಎರಡು ಸಂಸದೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ (ಖುಲ್ನಾ-೧, ಗೋಪಾಲಗಂಜ್-೩) ಹಿಂದೂಗಳು ಬಹುಮತ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಕನಿಷ್ಠ ಇನ್ನೂ ಮೂವತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ೨೫% ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು. ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ, ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಸತ್ತಿನ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕ ಅಂಶಗಳಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಗೆಲುವಿನ ಅಂತರ ಕಡಿಮೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಹಿಂದೂಗಳು ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಮಾಡದಂತೆ ತಡೆಯುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಆಗಾಗ್ಗೆ ಆರೋಪಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮತದಾರರನ್ನು ಬೆದರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಥವಾ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡುವ ಮೂಲಕ ಇಂತಹ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. [೭೯]

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

[ಬದಲಾಯಿಸಿ]

ಮುಂದೊಂದು ದಿನ ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ ಹಿಂದೂ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ

  1. ↑ "Population & Housing Census-2011: Union Statistics" (PDF). Bangladesh Bureau of Statistics. March 2014. p. xiii. Archived from the original (PDF) on 3 September 2017. Retrieved 2015-04-17.
  2. ↑ "Bangladesh Population (2021) - Worldometer". www.worldometers.info (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-05-04.
  3. ↑ Rummel 1998.
  4. ↑ ೪.೦ ೪.೧ ೪.೨ Nasrin 2014.
  5. ↑ "Kali Puja on Saturday". Dhaka Tribune. 2020-11-13. Retrieved 2021-02-13.
  6. ↑ "The Subaltern Deities of Bengal Are up Against Aggressive Hindutva Now". The Wire. Retrieved 2021-02-13.
  7. ↑ "International Journal of Hindu Studies | Volumes and issues". SpringerLink (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-02-13.
  8. ↑ Aquil, Raziuddin. "History of a distinct culture". Frontline (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-02-13.
  9. ↑ Bandyopadhyay 2004.
  10. ↑ Refugees, United Nations High Commissioner for. "Refworld - World Directory of Minorities and Indigenous Peoples - Bangladesh : Adivasis". Refworld.
  11. ↑ Nagarajan, Rema (22 May 2010). "Door out of Dhaka". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-05-09.
  12. ↑ "Official Census Results 2011 page xiii" (PDF). Bangladesh Government. Archived from the original (PDF) on 3 September 2017. Retrieved 2015-04-17.
  13. ↑ https://www.dw.com/en/bangladeshi-hindus-seeking-safety-in-india/a-19310941
  14. ↑ alaldulal (2014-04-12). "Is this the Bangladesh we wanted? Analyzing the Hindu Population Gap (2001-2011)". আলাল ও দুলাল | ALAL O DULAL (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-04-21.
  15. ↑ "As per as Bangladesh Bureau of Statistics, The country's Hindu population have declined from 8.5% in 2011 to 7% in 2016". News Indian Express.
  16. ↑ "Bangladesh: Wave of violent attacks against Hindu minority". Amnesty International. 6 March 2013. Archived from the original on 5 November 2018. Retrieved 9 November 2015.
  17. ↑ "Door out of Dhaka Rema Nagarajan". Retrieved 2010-05-22.
  18. ↑ "Not Bengalis,Hindus were Pakistani targets in 1971 Bangladesh War,claims new book". The Indian Express (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2013-10-16. Retrieved 2021-05-04.
  19. ↑ "Population & Housing Census 2011 (Zila Series & Community Series)". http (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-07-23. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  20. ↑ "Population & Housing Census 2011 (Zila Series & Community Series)". http (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-07-23. {{cite web}}: Check |url= value (help)
  21. ↑ Ashraf, Ajaz. "Interview: Hindus in Bangladesh have faced ethnic cleansing since 1947". Scroll.in (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-07-20.
  22. ↑ "At a mere 7 per cent, Bangladesh Hindus under threat, says US rights activist". The New Indian Express. Retrieved 2021-07-20.
  23. ↑ ೨೩.೦ ೨೩.೧ "Projected Changes in the Global Hindu Population". Pew Research Center's Religion & Public Life Project (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2015-04-02. Retrieved 2021-02-09.
  24. ↑ "What will Bangladesh look like in 2050?". The Daily Star (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2018-04-14. Retrieved 2021-05-09.
  25. ↑ "Violence Against Minority Hindus in Bangladesh: An Analysis". www.vifindia.org (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-05-09.
  26. ↑ "No Hindus will be left in Bangladesh after 30 years: professor". The Hindu (in Indian English). PTI. 2016-11-22. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-04-22.
  27. ↑ "Religions in Bangladesh | PEW-GRF". www.globalreligiousfutures.org. Archived from the original on 2022-04-09. Retrieved 2021-04-22.
  28. ↑ "Homepage". home.iitk.ac.in. Retrieved 2021-04-21.
  29. ↑ ೨೯.೦ ೨೯.೧ "Ethnic cleansing of Hindus on rise in Bangladesh". The New Indian Express. Retrieved 2021-04-21.
  30. ↑ ೩೦.೦ ೩೦.೧ https://www.ohchr.org
  31. ↑ https://www.ipf.org.in › EncycPDF Bangladesh Book final english - India Policy Foundation
  32. ↑ https://www.ipf.org.in › EncycPDF Bangladesh Book final english - India Policy Foundation
  33. ↑ Welle (www.dw.com), Deutsche. "Bangladeshi Hindus seeking safety in India | DW | 07.06.2016". DW.COM (in ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-05-04.
  34. ↑ alaldulal (2014-04-12). "Is this the Bangladesh we wanted? Analyzing the Hindu Population Gap (2001-2011)". আলাল ও দুলাল | ALAL O DULAL (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-04-21.
  35. ↑ Manish, Sai (2019-12-11). "Resurgence of Bengali-phobia driving anti-CAB protests in Assam". Business Standard India. Retrieved 2021-05-09.
  36. ↑ ೩೬.೦ ೩೬.೧ "Bangladesh's Hindus number 1.7 crore, up by 1 p.c. in a year: report". The Hindu (in Indian English). PTI. 2016-06-23. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-05-09.
  37. ↑ "Atrocities on Hindus in Bangladesh: Now, 1.8 crore Hindu Bengali citizens of Bangladesh are ready to go to India, said Ravindra Ghosh, Chairman of Bangladesh Hindu Janajagruti Samiti" (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-05-09.
  38. ↑ https://mofa.gov.bd/site/page/6dde350b-1ca6-4c69-becd-a3f12cf14ac1/Bangladesh--An-Introduction
  39. ↑ "Protests across Assam over Citizenship (Amendment) Bill". The Hindu (in Indian English). PTI. 2019-12-06. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-05-09.
  40. ↑ https://www.state.gov › reports › ba.
  41. ↑ "As per as Bangladesh Bureau of Statistics, there are around 2.5 crore Hindus living in the country, constituting 15.7 per cent of the population as of 2019 year". Apn news.
  42. ↑ "Top 10 Hindu Temple in Bangladesh (Oldest And Biggest)". Travel Mate (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2019-09-11. Retrieved 2021-04-22.
  43. ↑ "'Black' property law still haunts Bangladesh minorities - UCA News". ucanews.com (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-04-22.
  44. ↑ "Bangladesh: Family code". Archived from the original on 2019-05-18. Retrieved 2009-06-10.
  45. ↑ "Hindus can practice polygamy in Bangladesh; forbidden to divorce, remarry". Business Standard. IANS. 2017-08-16. Retrieved 2021-02-09.
  46. ↑ "बांग्लादेश में ¨हदू परिवारों के हमलावरों पर हो कार्रवाई : सुशील". Dainik Jagran.
  47. ↑ Alexandar and ed 2015, pp. 210–215; Chakravarti 2017, pp. 650–651; Lorea 2016, pp. 110–112.
  48. ↑ বাংলাদেশ আওয়ামী লীগ এর গঠনতন্ত্র [Constitution of Bangladesh Awami League] (in Bengali). Archived from the original on 29 July 2017. Retrieved 21 November 2016.
  49. ↑ "We were originally Hindus, says Bangladeshi author Sharbari Zohra Ahmed". The Hindu (in Indian English). PTI. 2020-01-01. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-02-13.
  50. ↑ "Bangladesh slammed for persecution of Hindus". www.rediff.com. Retrieved 2021-02-13.
  51. ↑ "Discrimination against Bangladeshi Hindus: Report". rediff.com. Retrieved 2021-02-22.
  52. ↑ "Bangladesh Parliament Votes To Make Islam State Religion". The New York Times. 8 June 1988. Retrieved 2013-10-25.
  53. ↑ "Primary Report". Hrcbm.org. 31 October 1990. Retrieved 2013-10-25.
  54. ↑ "South Asia: Afghanistan" (PDF). United States House Committee on International Relations. Archived from the original (PDF) on 2006-12-29.
  55. ↑ Ramananda Sengupta (22 March 2006). "The truth about Bangladesh's Hindus". Rediff.com. Retrieved 2013-10-25.
  56. ↑ "Analysis: Fears of Bangladeshi Hindus". BBC News. 19 October 2001. Retrieved 2013-10-25.
  57. ↑ ೫೭.೦ ೫೭.೧ "Bangladesh". State.gov. Retrieved 2013-10-25.
  58. ↑ "India state warns of Bangladesh refugees". BBC News. 15 November 2001. Retrieved 2013-10-25.
  59. ↑ "Bangladesh Hindu atrocities 'documented'". BBC News. 8 November 2001. Retrieved 2013-10-25.
  60. ↑ "Bangladesh scribe arrest 'illegal'". BBC News. 12 January 2002. Retrieved 2013-10-25.
  61. ↑ "Bangladesh: Wave of violent attacks against Hindu minority". Amnesty International. 6 March 2013. Archived from the original on 5 November 2018. Retrieved 9 November 2015.
  62. ↑ "Security fears for Hindu festival". BBC News. 8 October 2002. Retrieved 2013-10-25.
  63. ↑ "Business & Financial News, U.S & International Breaking News | Reuters". www.reuters.com. Archived from the original on 31 March 2007. Retrieved 2021-02-22.
  64. ↑ ೬೪.೦ ೬೪.೧ "Bangladesh slammed for persecution of Hindus". Rediff.com. Archived from the original on 3 March 2016. Retrieved 2013-10-25.
  65. ↑ ೬೫.೦ ೬೫.೧ "Original USCIRF Report, United States Commission on International Religious Freedom" (PDF). Uscirf.gov. Archived from the original (PDF) on 28 September 2011. Retrieved 2013-10-25.
  66. ↑ "Bangladesh: Wave of violent attacks against Hindu minority". Press releases. Amnesty International. Archived from the original on 9 March 2013. Retrieved 2013-03-08.
  67. ↑ "BJHM: 107 Hindus killed, 31 forcibly disappeared in 2017". Dhaka Tribune. 2018-01-06. Archived from the original on 29 March 2019. Retrieved 2019-10-30.
  68. ↑ "Hindu houses under 'arson' attack ahead of Bangladesh elections". The Statesman (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2018-12-28. Archived from the original on 20 April 2019. Retrieved 2019-10-30.
  69. ↑ "Hindu idols vandalized in Brahmanbaria". Dhaka Tribune. 2019-04-08. Retrieved 2019-10-30.
  70. ↑ "Hindu idols desecrated in Madaripur". Dhaka Tribune. 2019-04-26. Retrieved 2019-10-30.
  71. ↑ "Extremist Islamist group's supporters attack 70-80 Hindu houses in Bangladesh: Police". India Today (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-04-22.
  72. ↑ "Bangladesh violence spreads after PM Modi's visit, attacks on Hindu temples, train - Times of India". The Times of India (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Retrieved 2021-04-22.
  73. ↑ "Hardline Hefazat-e-Islam supporters attack Hindu village in Bangladesh: Report". Hindustan Times (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-03-18. Retrieved 2021-04-22.
  74. ↑ "Hindu homes attacked in Bangladesh over rumours about alleged Facebook post slandering Islam". The Hindu (in Indian English). PTI. 2020-11-02. ISSN 0971-751X. Retrieved 2021-04-22.
  75. ↑ "Seven dead after violence erupts during Hindu festival in Bangladesh". the Guardian (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). 2021-10-16. Retrieved 2021-11-21.
  76. ↑ "Police: Comilla resident Iqbal placed the Quran on a Puja idol". Dhaka Tribune. 2021-10-20. Archived from the original on 2021-11-30. Retrieved 2021-11-21.
  77. ↑ Hasnat, Saif; Mashal, Mujib (2021-10-15). "Bangladesh Strengthens Security as Violence Targets Hindu Festival". The New York Times (in ಅಮೆರಿಕನ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್). ISSN 0362-4331. Retrieved 2021-11-21.
  78. ↑ "Home - Noakhali Noakhali". Noakhalinoakhali.webs.com. Archived from the original on 11 April 2012. Retrieved 2013-10-25.
  79. ↑ "Hindu areas in Ctg still out of listing". The Daily Star. Archived from the original on 2016-08-17. Retrieved 2016-08-16.


"https://kn.wikipedia.org/w/index.php?title=ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ_ಹಿಂದೂತ್ವ&oldid=1201376" ಇಂದ ಪಡೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ