ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌

ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌
	'ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌' ನ ಚಿತ್ರ c. ೧೯೧೪-೧೯೧೯
Born	ಮಾರ್ಚ್ ೨,೧೮೪೭; ಎಡಿನ್ ಬರ್ಗ್, ಸ್ಕಾಟ್ಲಂಡ್,ಯು.ಕೆ
Died	Error: Need valid death date (first date): year, month, day; ಬೇನ್ ಭ್ರೇಗ್, ನೊವಾ ಸ್ಕೋಟಿಯ, ಕೆನಡಾ
Cause of death	ಮಧುಮೇಹ
Education	ಎಡಿನ್‍ಬರ್ಗ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ; ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಕಾಲೇಜು,ಲಂಡನ್
Occupation(s)	ಆವಿಷ್ಕಾರಕ,ವಿಜ್ಞಾನಿ,ಇಂಜಿನಿಯರ್, ಪ್ರಾದ್ಯಾಪಕ (ಬೋಸ್ಟನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ), ಕಿವುಡರ ಶಿಕ್ಷಕ
Known for	ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ
Spouse(s)	ಮೇಬಲ್ ಹಬ್ಬರ್ಡ್ ; (ವಿವಾಹ ೧೮೭೭–೧೯೨೨)
Children	(೪) Two sons who died in infancy and two daughters
Parent(s)	ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಮೆಲ್ವಿಲ್ಲೆ ಬೆಲ್; ಎಲಿಜಾ ಗ್ರೇಸ್ ಸೈಮಂಡ್ಸ್ ಬೆಲ್
Relatives	Gardiner Greene Hubbard (father-in-law); Gilbert Hovey Grosvenor (son-in-law); Melville Bell Grosvenor (grandson)
Signature

ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (ಮಾರ್ಚ್‌ ೩, ೧೮೪೭ – ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨, ೧೯೨೨) ಒಬ್ಬ ಉತ್ಕೃಷ್ಟ ವಿಜ್ಞಾನಿ, ಆವಿಷ್ಕಾರಕ, ಎಂಜಿನಿಯರ್‌ ಮತ್ತು ಹೊಸತನದ ಪ್ರವರ್ತಕನಾಗಿದ್ದ. ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯೋಪಯೋಗಿ ದೂರವಾಣಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿ ಇವನಿಗೆ ದೊರಕಿದೆ. ಬೆಲ್‌ನ ತಂದೆ, ತಾತ, ಮತ್ತು ಸೋದರ ಇವರೆಲ್ಲರೂ ವಾಗ್ವೈಖರಿ ಮತ್ತು ವಾಕ್‌ ಶಕ್ತಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಅವನ ತಾಯಿ ಹಾಗೂ ಹೆಂಡತಿ ಕಿವುಡರಾಗಿದ್ದುದು ಬೆಲ್‌ನ ಜೀವಮಾನದ ಕಾರ್ಯದ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರಿತ್ತು.^[೧] ಕೇಳುವಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಕ್‌ ಶಕ್ತಿಯ ಕುರಿತಾದ ಅವನ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಕೇಳುವಿಕೆಯ ಉಪಕರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವನು ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾದವು. ಇದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ, ೧೮೭೬ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ತನ್ನ ಮೊದಲ U.S. ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಯನ್ನು ಮುಟ್ಟಿತು.^[೨] ಸಿಂಹಾವಲೋಕನ ಮಾಡಿದರೆ, ತನ್ನ ಈ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಓರ್ವ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿರುವ ತನ್ನ ವಾಸ್ತವಿಕ ಕೆಲಸದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಹೇರುವಿಕೆ ಎಂದು ಬೆಲ್‌ ಪರಿಗಣಿಸಿದ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ದೂರವಾಣಿಯೊಂದನ್ನು ಹೊಂದಲು ಆತ ನಿರಾಕರಿಸಿದ.^[೩] ದ್ಯುತಿ ದೂರಸಂಪರ್ಕಗಳು, ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌ಗಳು ಹಾಗೂ ವಾಯುಯಾನ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಪರಿವರ್ತನಾಶೀಲ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಬೆಲ್‌ನ ನಂತರದ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅಂಕಿತಹಾಕಿದವು. ೧೮೮೮ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ.^[೪]

ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳು

೧೮೪೭ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೩ರಂದು ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌ ಹುಟ್ಟಿದ.^[೫] ೧೬ ಸೌತ್‌ ಚಾರ್ಲೋಟ್‌ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಅವನ ಕುಟುಂಬದ ಮನೆಯಿತ್ತು. ಈಗ ಅದರ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಗುರುತಿನ ತಾಣವಿದ್ದು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ನ ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಎಂಬುದಾಗಿ ಅದಕ್ಕೊಂದು ಗುರುತು ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಅವನಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಸೋದರರಿದ್ದರು. ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಜೇಮ್ಸ್‌ ಬೆಲ್‌ (೧೮೪೫–೧೮೭೦) ಮತ್ತು ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌‌ ಬೆಲ್‌ (೧೮೪೮–೧೮೬೭) ಎಂಬುದು ಅವರ ಹೆಸರಾಗಿತ್ತು. ಅವನ ಈ ಇಬ್ಬರು ಸೋದರರೂ ಕ್ಷಯರೋಗದಿಂದ ಮರಣ ಹೊಂದಿದರು.^[೬] ಅವನ ತಂದೆಯ ಹೆಸರು ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಬೆಲ್‌, ಹಾಗೂ ತಾಯಿಯ ಹೆಸರು ಎಲಿಜಾ ಗ್ರೇಸ್‌ (ವಿವಾಹಪೂರ್ವ, ಕನ್ಯಾನಾಮ: ಸಿಮಂಡ್ಸ್‌).^[೭] "ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್‌" ಎಂಬುದು ಅವನ ಜನ್ಮನಾಮವಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ತಾನು ಹತ್ತು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವನಾಗಿರುವಾಗ ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ಮನವಿಯೊಂದನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದ ಆತ, ತನ್ನ ಇಬ್ಬರು ಸೋದರರಂತೆಯೇ ತಾನೂ ಒಂದು ಮಧ್ಯನಾಮವನ್ನು ಹೊಂದಲು ಬಯಸಿರುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ.^[೮] ಅವನ ೧೧ನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವನ ಮನವಿಗೆ ಮೌನವಾಗಿ ಸಮ್ಮತಿಸಿದ ಅವನ ತಂದೆಯು "ಗ್ರಹಾಂ" ಎಂಬ ಮಧ್ಯನಾಮವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನಿಗೆ ಅನುವುಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಎಂಬ ಕೆನಡಾದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಈ ಹೆಸರಿನ ಆಯ್ಕೆ ನಡೆಯಿತು. ಕೆನಡಾದ ಈ ವ್ಯಕ್ತಿ ಬೆಲ್‌ನ ತಂದೆಯಿಂದ ಉಪಚರಿಸಲ್ಪಟ್ಟವನಾಗಿದ್ದು, ಹಣತೆತ್ತು ಓರ್ವರ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಊಟಮಾಡಿಕೊಂಡು (ಬೋರ್ಡರ್‌) ಇರುವವನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆತ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಓರ್ವ ಸ್ನೇಹಿತನಾಗಿದ್ದ.^[೯] ಸನಿಹದ ಸಂಬಂಧಿಕರು ಹಾಗೂ ಸ್ನೇಹಿತರಿಗೆ ಅವನು "ಅಲೆಕ್‌" ಆಗಿಯೇ ಉಳಿದ. ನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅವನ ತಂದೆ ಅವನನ್ನು ಹೀಗೆಯೇ ಕರೆಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ.^[೧೦]

ಮೊದಲ ಆವಿಷ್ಕಾರ

ಮಗುವಾಗಿದ್ದಾಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ, ಪುಟ್ಟ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಪ್ರಪಂಚದ ಕುರಿತಾಗಿ ಒಂದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾದ ಕುತೂಹಲವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಸಸ್ಯಗಳ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ತೀರಾ ಸಣ್ಣ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಮಾಡುವುದೂ ಸಹ ಅವನ ಚಟುವಟಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿತ್ತು. ಓರ್ವ ನೆರೆಹೊರೆಯವನಾಗಿದ್ದ ಬೆನ್‌ ಹೆರ್ಡ್‌ಮನ್‌ ಎಂಬಾತ ಅವನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸ್ನೇಹಿತನಾಗಿದ್ದ. ಅವನ ಕುಟುಂಬವು ಒಂದು ಹಿಟ್ಟಿನ ಗಿರಣಿಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅದು ಅನೇಕ ಸಾಹಸಗಳ ಒಂದು ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿತ್ತು. ಗಿರಣಿಯಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡುವುದಿದೆ ಎಂದು ಚಿಕ್ಕಹುಡುಗನಾಗಿದ್ದ ಅಲೆಕ್‌ ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ. ಒಂದು ಪ್ರಯಾಸಕರ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಮೂಲಕ ಗೋಧಿಯ ಹೊಟ್ಟುತೆಗೆಯುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಗಿರಣಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವನಿಗೆ ಹೇಳಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ೧೨ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಗೃಹನಿರ್ಮಿತ ಉಪಕರಣವೊಂದನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ. ತಿರುಗುವ ಹುಟ್ಟಿನಾಕಾರದ ಸಲಕರಣೆಗಳನ್ನು ಉಗುರುಕುಂಚದ ಜೋಡಿಗಳೊಡನೆ ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ಹೊಟ್ಟುತೆಗೆಯುವ ಒಂದು ಸರಳವಾದ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಅವನು ಈ ಮೂಲಕ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದ. ಇದನ್ನು ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ತೊಡಗಿಸಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಅದನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.^[೧೧] ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ, ಜಾನ್‌ ಹೆರ್ಡ್‌ಮನ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಹುಡುಗರಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವೊಂದನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಕೊಟ್ಟು, ಅದರೊಳಗೇ "ಆವಿಷ್ಕರಿಸಲು" ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಟ್ಟ.^[೧೧] ತನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೇ, ಒಂದು ಸಂವೇದನಾತ್ಮಕವಾದ ಸ್ವಭಾವವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ತೋರಿಸಿದ. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಕಲೆ, ಕವಿತೆ ಹಾಗೂ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಪ್ರತಿಭೆಗೆ ಅವನ ತಾಯಿಯಿಂದ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ದೊರಕಿತು. ಯಾವುದೇ ಔಪಚಾರಿಕ ತರಬೇತಿ ಇಲ್ಲದೆಯೇ, ಅವನು ಪಿಯಾನೊ ವಾದನವನ್ನು ಕೈಗೂಡಿಸಿಕೊಂಡ ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬದ ಪಿಯಾನೊ ವಾದಕನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ.^[೧೨] ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಶಾಂತಸ್ವರೂಪದ ಹಾಗೂ ಆತ್ಮಶೋಧಕ ಸ್ವಭಾವದವನಾಗಿದ್ದುದರ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಧ್ವನಿಗಾರುಡಿಗೆ ಸಮಾನ ಸದೃಶವಾಗಿರುವ "ಧ್ವನಿ ಚಮತ್ಕಾರಗಳು" ಹಾಗೂ ಅನುಕರಣ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಆತ ತೀವ್ರಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ. ಈ ಕಲೆಯಿಂದಾಗಿ ಅವನ ಮನೆಗೆ ಆಗಿಂದಾಗ್ಗೆ ಭೇಟಿನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಕುಟುಂಬದ ಅತಿಥಿಗಳಿಗೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮನರಂಜನೆ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು.^[೧೨] ಅವನ ತಾಯಿಯು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಕಿವುಡುತನಕ್ಕೆ ಜಾರುತ್ತಿರುವುದು ಬೆಲ್‌ನ ಮೇಲೆ ಆಳವಾದ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಬೀರಿತ್ತು (ಅವನು ೧೨ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವನಾಗಿರುವಾಗ ಅವಳ ಶ್ರವಣಶಕ್ತಿಯು ಹರಣವಾಗುವುದಕ್ಕೆ ಶುರುವಾಯಿತು). ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕೈಬೆರಳ ಸಂಜ್ಞೆಯ ಭಾಷೆಯೊಂದನ್ನು ಕಲಿತ ಆತ, ಅವಳ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಂಡು ಕುಟುಂಬದ ನಡುಮನೆಯ ಸುತ್ತಾ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುವ ಮಾತುಕತೆಗಳನ್ನು ಅವಳ ಕಿವಿಗೆ ಕೇಳಿಸುವಂತೆ ಮೆಲ್ಲಗೆ ತಟ್ಟಿ ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ.^[೧೩] ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ, ಏರಿಳಿತವನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸ್ಥಾಯಿಧ್ವನಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡುವ ಒಂದು ಕಲಾಕೌಶಲವನ್ನೂ ಸಹ ಅವನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ. ಈ ಶೈಲಿಯ ಮಾತುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ನೇರವಾಗಿ ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಹಣೆಯ ಬಳಿ ಅವನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ, ಅವಳು ಸಾಕಷ್ಟು ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯೊಂದಿಗೆ ಅದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಳು.^[೧೪] ತನ್ನ ತಾಯಿಯ ಕಿವುಡುತನದೊಂದಿಗಿನ ಬೆಲ್‌ನ ಮುನ್ನೊಲವು ಅಥವಾ ಅವಳ ಕಿವುಡುತನಕ್ಕೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು ತನ್ನ ಆದ್ಯಕರ್ತವ್ಯವೆಂಬ ಅವನ ಭಾವನೆಯಿಂದಾಗಿ, ಆತ ಶ್ರವಣವಿಜ್ಞಾನದ ಅಧ್ಯಯನದ ಕಡೆಗೆ ತನ್ನನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು.

ವಾಗ್ವೈಖರಿಯ ಬೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಅವನ ಕುಟುಂಬವು ಬಹಳ ಕಾಲದಿಂದಲೂ ತನ್ನನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು: ಅವನ ತಾತನಾದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌ ಲಂಡನ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ; ಅವನ ಚಿಕ್ಕಪ್ಪ ಡಬ್ಲಿನ್‌ನಲ್ಲಿ; ಹಾಗೂ ಅವನ ತಂದೆ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ- ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ವಾಕ್ಚತುರರಾಗಿದ್ದರು. ಈ ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಅವನ ತಂದೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾದ ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ಪೈಕಿಯ ಅನೇಕ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಇನ್ನೂ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿವೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ದಿ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್‌ ಇಲಕ್ಯೂಷನಿಸ್ಟ್‌ (೧೮೬೦)^[೧೨] ಎಂಬ ಅವನ ಪುಸ್ತಕವು ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೮೬೮ರಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ದಿ ಸ್ಟಾಂಡರ್ಡ್‌ ಇಲಕ್ಯೂಷನಿಸ್ಟ್‌ ಪುಸ್ತಕವು ೧೬೮ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆವೃತ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಹಾಗೂ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೊಂದರಲ್ಲೇ ಎರಡೂವರೆ ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರತಿಗಳು ಮಾರಾಟವಾದವು. ಪದಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಹಾಗೂ ಅರ್ಥವನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಲು ಇತರ ಜನರ ತುಟಿಚಲನೆಗಳನ್ನು ಓದುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕಿವುಡಮೂಕರಿಗೆ (ಅವರನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು) ಬೋಧಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾದ ತನ್ನ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಈ ಪ್ರಕರಣಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಅವನ ತಂದೆಯು ವಿವರಿಸುತ್ತಾನೆ. ಅಲೆಕ್‌ನ ತಂದೆಯು ಅವನಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಸೋದರರಿಗೆ ಗೋಚರಿಸುವ ಮಾತನ್ನು ಬರೆಯುವುದನ್ನಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ, ಯಾವುದೇ ಸಂಕೇತ ಹಾಗೂ ಅದರ ಜತೆಗೂಡಿದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದನ್ನೂ ಕಲಿಸಿದ.^[೧೫] ಅಲೆಕ್‌ ಎಷ್ಟೊಂದು ಪರಿಣತಿಯನ್ನು ಪಡೆದನೆಂದರೆ, ಆತ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಗಳ ಒಂದು ಭಾಗವೇ ಆಗಿಹೋದ ಮತ್ತು ಲ್ಯಾಟಿನ್‌, ಗೇಲಿಕ್‌ ಭಾಷೆಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಂಕೇತಗಳ ಅರ್ಥವನ್ನೂ ಗ್ರಹಿಸುವ ತನ್ನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ದಂಗುಗೊಳಿಸಿದ.^[೧೫]

ಶಿಕ್ಷಣ

ಓರ್ವ ಚಿಕ್ಕ ಮಗುವಾಗಿರುವಾಗ, ತನ್ನ ಸೋದರರಂತೆಯೇ ಬೆಲ್ ಕೂಡಾ ತನ್ನ ತಂದೆಯಿಂದ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಸಾಕಷ್ಟು ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಅವನನ್ನು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಯಲ್‌ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌‌‌ಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಮೊದಲ ನಾಲ್ಕು ತರಗತಿಗಳನ್ನಷ್ಟೇ ಮುಗಿಸಿದ ಆತ ತನ್ನ ೧೫ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಬಿಟ್ಟ.^[೧೬] ಅವನ ಶಾಲಾ ದಾಖಲೆಗಳು ಅಂಥಾ ಹೆಚ್ಚುಗಾರಿಕೆಯನ್ನೇನೂ ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ, ಗೈರುಹಾಜರಿಕೆ ಮತ್ತು ನೀರಸವಾದ ದರ್ಜೆಗಳನ್ನು ಅವು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು. ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ, ಅದರಲ್ಲೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಅವನ ಮುಖ್ಯ ಆಸಕ್ತಿಯು ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು. ಪ್ರಯತ್ನಶೀಲತೆಯನ್ನು ಬಯಸುವ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಭಯಕ್ಕಾಗಿ ಆತ ಶಾಲೆಯ ಇತರ ಪಠ್ಯವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿಷ್ಪಕ್ಷಪಾತವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದ.^[೧೭] ಶಾಲೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟನಂತರ, ತನ್ನ ತಾತನಾದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌ನೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸಲು ಬೆಲ್‌ ಲಂಡನ್‌‌‌‌‌ಗೆ ತೆರಳಿದ. ತನ್ನ ತಾತನೊಂದಿಗೆ ಆತ ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಕಲಿಕೆಯ ಒಂದು ಪ್ರೀತಿಯು ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಗಂಭೀರ ಸ್ವರೂಪದ ಚರ್ಚೆ ಹಾಗೂ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿ ತಾತನೊಂದಿಗೆ ಸುದೀರ್ಘ ಅವಧಿಗಳನ್ನು ಕಳೆದದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ತನ್ನ ಕಿರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಹಾಗೂ ಸ್ವತಃ ಓರ್ವ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗುವಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿರುವ ವಿಶೇಷ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗಾಢನಂಬಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಕಲಿಯುವಲ್ಲಿ ಅವನ ತಾತ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶ್ರಮವಹಿಸಿದ.^[೧೮] ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ೧೬ನೇ ವಯಸ್ಸಿಲ್ಲಿರುವಾಗ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೋರೆಯ ಎಲ್ಜಿನ್‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ವೆಸ್ಟನ್‌ ಹೌಸ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ವಾಗ್ವೈಖರಿ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ವಿಷಯಗಳ ಓರ್ವ "ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ-ಶಿಕ್ಷಕ"ನ ಸ್ಥಾನವೊಂದನ್ನು ಗಳಿಸಿದ. ಲ್ಯಾಟಿನ್‌ ಮತ್ತು ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿನ ಓರ್ವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿ ಅವನು ದಾಖಲಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದನಾದರೂ, ಆತ ಸ್ವತಃ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಿದ. ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಫಲವಾಗಿ ಊಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರತಿ ತರಗತಿಗೆ ೧೦ £ನಷ್ಟು ಹಣವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಗೌರವಕ್ಕೂ ಅವನು ಪಾತ್ರನಾದ.^[೧೯] ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ‌ವನ್ನು ದಾಖಲಾದ ಆತ, ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆದಿದ್ದ ತನ್ನ ಹಿರಿಯ ಸೋದರನಾದ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡ.

ಧ್ವನಿಯೊಂದಿಗಿನ ಮೊದಲ ಪ್ರಯೋಗಗಳು

ವಾಕ್‌ ಶಕ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್‌ಗೆ ಇದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವನ ತಂದೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದ ಮತ್ತು ೧೮೬೩ರಲ್ಲಿ, ಒಂದು ಅನನ್ಯವಾದ ಯಂತ್ರಮಾನವನನ್ನು ತೋರಿಸಲು ತನ್ನ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಆತ ಕರೆದುಕೊಂಡುಹೋದ. ಬ್ಯಾರನ್‌ ವೋಲ್ಫ್‌ಗ್ಯಾಂಗ್‌ ವಾನ್‌ ಕೆಂಪೆಲೀನ್‌‌‌ ಮುಂಚೆಯೇ ರೂಪಿಸಿದ್ದ ಕೃತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಸರ್‌ ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌‌ ವೀಟ್‌‌ಸ್ಟೋನ್‌ ಈ ಯಂತ್ರಮಾನವನನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ್ದ.^[೨೦] ಮೊಟ್ಟಮೊದಲಿನ "ಯಾಂತ್ರಿಕ ಮನುಷ್ಯ" ಮಾನವ ಧ್ವನಿಯೊಂದನ್ನು ಅನುಕರಿಸಿದ. ಸದರಿ ಯಂತ್ರದಿಂದ ಅಲೆಕ್‌ ಆಕರ್ಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿದ್ದ ವಾನ್‌ ಕೆಂಪೆಲೀನ್‌ನ ಪುಸ್ತಕದ ಪ್ರತಿಯೊಂದನ್ನು ಅವನು ಪಡೆದ ನಂತರ, ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಪ್ರಯಾಸಕರವಾಗಿ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವನು ಮತ್ತು ಅವನ ಹಿರಿಯ ಸೋದರ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ತಮ್ಮದೇ ಸ್ವಂತದ ಯಂತ್ರಮಾನವನ ತಲೆಭಾಗವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ಅವರ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಅತೀವವಾದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ತಳೆದಿದ್ದ ಅವರ ತಂದೆಯು, ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಪೂರೈಕೆಗಳಿಗೆ ಹಣಪಾವತಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ ಮತ್ತು ಒಂದು ವೇಳೆ ಆ ಹುಡುಗರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದೇ ಆದಲ್ಲಿ, ಒಂದು "ದೊಡ್ಡ ಬಹುಮಾನ"ವನ್ನು ಅವರಿಗೆ ನೀಡುವ ಪ್ರಲೋಭನೆಯನ್ನು ಒಡ್ಡುವ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದ.^[೨೦] ಅವನ ಸೋದರನು ಗಂಟಲು ಹಾಗೂ ಧ್ವನಿಪೆಟ್ಟಿಗೆಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರೆ, ಒಂದು ನಿಜವಾದ ತಲೆಬುರುಡೆಯನ್ನು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಅತ್ಯಂತ ಕಷ್ಟಕರವಾದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅಲೆಕ್‌ ನಿಭಾಯಿಸಿದ. ಅವನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಂದಾಗಿ, ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಜೀವಂತವಾಗಿರುವಂತಿರುವ ಒಂದು ತಲೆಯು ರೂಪುಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಕೇವಲ ಕೆಲವೇ ಪದಗಳನ್ನಾದರೂ "ಮಾತನಾಡಬಲ್ಲ" ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅದು ಹೊಂದಿತ್ತು.^[೨೦] "ತುಟಿಗಳನ್ನು" ಅತ್ಯಂತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಆ ಹುಡುಗರು ಹೊಂದಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಒಂದು ತಿದಿಯು ಶ್ವಾಸನಾಳದ ಮೂಲಕ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಒತ್ತಿದಾಗ, ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದಾದ "ಮಾಮಾ" ಎಂಬ ಶಬ್ದವು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿ, ಬೆಲ್‌ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ನೋಡಲು ಬಂದಿದ್ದ ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಮನೆಯವರಲ್ಲಿ ಅದು ಹರ್ಷೋತ್ಕರ್ಷವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು.^[೨೧] ಯಂತ್ರಮಾನವನ ಫಲಿತಾಂಶಗಳಿಂದ ಆಸಕ್ತಿ ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಂಡ ಬೆಲ್‌, ಕುಟುಂಬದ ಸ್ಕೈ ತಳಿಯ ನಾಯಿಯಾದ "ಟ್ರೌವೆ"ಯನ್ನು ಒಂದು ಜೀವಂತ ಪ್ರಯೋಗಪಶುವಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ.^[೨೨] ನಿರಂತರವಾಗಿ ಗುರ್ರೆನ್ನುತ್ತಿರುವಂತೆ ನಾಯಿಗೆ ಅವನು ಕಲಿಸಿದ ನಂತರ, ನಾಯಿಯ ಬಾಯಿಯ ಬಳಿಗೆ ಸಮೀಪಿಸಿದ ಅಲೆಕ್‌ ಅದರ ತುಟಿಗಳು ಹಾಗೂ ಧ್ವನಿ ತಂತುಗಳನ್ನು ಕೈನಿಂದ ಪ್ರಚೋದಿಸಿ, "ಔ ಆಹ್‌ ಊ ಗಾ ಮಾ ಮಾ" ಎಂಬಂಥ ಒಂದು ಒರಟಾದ-ಧ್ವನಿಯು ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಂತೆ ಮಾಡಿದ. ನೋಡಲು ಬಂದಿದ್ದವರಿಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟ ನಂತರ, ಅವನ ನಾಯಿಯು "ಹೌ ಆರ್‌ ಯೂ ಗ್ರಾಂಡ್‌ ಮಾ?" ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಅವರು ನಂಬಿದರು. ಅವನ ತಮಾಷೆಯ ಸ್ವಭಾವದ ಅತೀವ ಸೂಚಕವಾಗಿದ್ದ ಅವನ ಪ್ರಯೋಗಗಳು, ತಾವೊಂದು "ಮಾತನಾಡುತ್ತಿರುವ ನಾಯಿ"ಯನ್ನು ಕಂಡೆವೆಂದು ವೀಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆಮಾಡಿಕೊಡುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದವು."^[೨೩] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಧ್ವನಿಯೊಂದಿಗಿನ ಪ್ರಯೋಗಪರೀಕ್ಷೆ ಇಳಿದ ಈ ಆರಂಭಿಕ ಸಾಹಸಗಳು, ಅನುರಣನವನ್ನು ಒಳಹೊಕ್ಕು ವಿಚಾರಮಾಡಲು ಶ್ರುತಿ ಕವೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿಯ ಪ್ರಸರಣದ ಕುರಿತಾದ ತನ್ನ ಮೊದಲ ಗಂಭೀರ ಸ್ವರೂಪದ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೆಲ್‌ಗೆ ದಾರಿತೋರಿಸಿದವು. ತನ್ನ ೧೯ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ತಾನು ಕೈಗೊಂಡ ಕಾರ್ಯದ ಕುರಿತಾಗಿ ವರದಿಯೊಂದನ್ನು ಬರೆದ ಆತ, ಅದನ್ನು ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಎಲ್ಲಿಸ್‌ ಎಂಬ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿಕೊಟ್ಟ (ನಂತರದಲ್ಲಿ ಈತ ಪಿಗ್ಮಾಲಿಯನ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಹೆನ್ರಿ ಹಿಗ್ಗಿನ್ಸ್‌‌ ಎಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ).^[೨೩] ಇದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣವೇ ಉತ್ತರಿಸಿದ ಎಲ್ಲಿಸ್‌, ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕೃತಿಯನ್ನು ಈ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಹೋಲುವಂತಿದ್ದವು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ. ಇದೇ ಥರದ ಶ್ರುತಿ ಕವೆಯಂಥ ಒಂದು "ವಿಚಿತ್ರ-ಸಾಧನ"ದ ನೆರವಿನಿಂದ ಸ್ವರ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸಿದ್ದ ಹರ್ಮನ್‌ ವಾನ್‌ ಹೆಲ್ಮ್‌ಹೋಲ್ಟ್ಜ್‌‌ನಿಂದ ಪರಿವರ್ತನಾಶೀಲ ಕೆಲಸವು ಅಷ್ಟುಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಕೈಗೊಳ್ಳಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡು ಉತ್ಸಾಹಗೆಡಿಸಿಕೊಂಡ ಆತ, ಜರ್ಮನ್‌ ವಿಜ್ಞಾನಿಯ ಸೆನ್ಸೇಷನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಟೋನ್‌ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಆಳವಾಗಿ ಮಗ್ನನಾದ. ಮೂಲ ಜರ್ಮನ್‌ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಸ್ವತಃ ತಾನೇ ಮಾಡಿದ ಹಾದಿತಪ್ಪಿದ ತಪ್ಪುಅನುವಾದದ ನೆರವಿನಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಲೆಕ್‌, ಅದೃಷ್ಟವಶಾತ್‌‌ ಎನ್ನುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಯ ಸಂವಹನೆಯ ಕುರಿತಾದ ತನ್ನೆಲ್ಲಾ ಭವಿಷ್ಯದ ಕೆಲಸದ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಒಂದು ಕಾರಣಪೂರ್ವಕ ಊಹನವೊಂದನ್ನು ಆಗ ಮಾಡಿದ. ಈ ಕುರಿತಾಗಿ ಅವನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಹೀಗಿತ್ತು: "ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚೇನೂ ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳದೆಯೇ ನನಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಸ್ವರ ಧ್ವನಿಗಳು ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಹುಟ್ಟಬಲ್ಲವಾಗಿದ್ದರೆ, ವ್ಯಂಜನ ಧ್ವನಿಗಳೂ ಸಹ ಹುಟ್ಟಲು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ, ಮಾತನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲೂ ಸಹ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ" , ಮತ್ತು ಆತ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಟೀಕೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾ: "ಹೆಲ್ಮ್‌ಹೋಟ್ಜ್‌‌ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ನಾನು ತಿಳಿದಿದ್ದೆ ... ಮತ್ತು ಕೇವಲ ವಿದ್ಯುಚ್ಚಕ್ತಿಯ ಕುರಿತಾದ ನನ್ನ ಅಜ್ಞಾನವೇ ನನ್ನ ವಿಫಲತೆಗೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ನಾನು ತಿಳಿದಿದ್ದೆ. ಇದೊಂದು ಬೆಲೆಬಾಳುವ ಪ್ರಮಾದವಾಗಿತ್ತು ... ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್‌ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಓದಲು ನನಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ, ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಪ್ರಾರಂಭಿಸದೆಯೇ ಇರಬಹುದಾಗಿತ್ತು!" ^[೨೪]^[೨೫] ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದ.

ಕುಟುಂಬದ ದುರಂತ

೧೮೬೫ರಲ್ಲಿ, ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬವು ಲಂಡನ್‌‌‌‌ಗೆ^[೨೬] ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡಾಗ, ಓರ್ವ ಸಹಾಯಕ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿ ವೆಸ್ಟನ್‌ ಹೌಸ್‌ಗೆ ಬೆಲ್‌ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಮತ್ತು, ಕನಿಷ್ಟ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಧ್ವನಿಯ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ. ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಸಂವಹನ ಮಾಡಲು ವಿದ್ಯುಚ್ಚಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುವುದರ ಕುರಿತು ಬೆಲ್‌ ಗಮನಹರಿಸಿದ ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಸಾಮರ್‌ಸೆಟ್‌ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿದ್ದ ತನ್ನ ಕೋಣೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಓರ್ವ ಸ್ನೇಹಿತನ ಕೋಣೆಗೆ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿದ.^[೨೭] ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಬಳಲಿಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ೧೮೬೭ರ ವರ್ಷದ ಅಂತ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಅವನ ಆರೋಗ್ಯಸ್ಥಿತಿಯು ತತ್ತರಿಸಿತು. ಅವನ ಕಿರಿಯ ಸೋದರನಾದ ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ "ಟೆಡ್‌" ಕೂಡಾ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಸಿಗೆ ಹಿಡಿದಿದ್ದ. ಆತ ಕ್ಷಯರೋಗದಿಂದ ನರಳುತ್ತಿದ್ದುದು ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಅನಾರೋಗ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಂಡ (ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರಗಳಲ್ಲಿ ಆತ ತನ್ನ ಕುರಿತಾಗಿ "A.G. ಬೆಲ್‌" ಎಂದೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಿದ್ದ) ಮತ್ತು ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಂಡ್‌ನ ಸಾಮರ್‌ಸೆಟ್‌‌ನ ಬಾಥ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಾಮರ್‌ಸೆಟ್‌ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಓರ್ವ ಬೋಧಕನಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ. ಅದೇ ವೇಳೆಗೆ ಅವನ ಸೋದರನ ದೇಹಸ್ಥಿತಿ ಹದಗೆಟ್ಟಿತು. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌ ಮತ್ತೆಂದೂ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳದ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದ್ದ. ತನ್ನ ಸೋದರನ ಸಾವಿನ ನಂತರ, ಬೆಲ್‌ ೧೮೬೭ರಲ್ಲಿ ತವರು ನೆಲಕ್ಕೆ ಮರಳಿದ. ಅವನ ಹಿರಿಯ ಸೋದರನಾದ "ಮೆಲ್ಲಿ" ಅಷ್ಟು ಹೊತ್ತಿಗೆ ಮದುವೆಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬೇರೆಡೆಗೆ ತೆರಳಿದ್ದ. ಲಂಡನ್‌‌‌ನಿನ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿಯೊಂದನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಹೆಬ್ಬಯಕೆಯೊಂದಿಗೆ, ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಮುಂದಿನ ವಷಗಳನ್ನು ಪದವಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಿದ್ಧತೆಯ ಅವಧಿಯಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಿ, ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ವಾಸಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ತನ್ನ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ. ಗೋಚರಿಸುವ ಮಾತಿನ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಂದೆಗೆ ನೆರವಾಗುವ ಬೆಲ್‌ನ ಕಾರ್ಯಚಟುವಟಿಕೆಯು, ಸುಸಾನ್ನಾ E. ಹಲ್‌ ಎಂಬುವವರು ಕಿವುಡರಿಗಾಗಿ ಲಂಡನ್‌‌‌‌‌ನ ಸೌತ್‌ ಕೆನ್ಸಿಂಗ್ಟನ್‌‌‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿರುವ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಯವರೆಗೂ ಅವನನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ದಿತು. ಅವನ ಮೊದಲ ಇಬ್ಬರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು "ಕಿವುಡ ಮೂಗ" ಹುಡುಗಿಯರಾಗಿದ್ದು, ಅವನ ಬೋಧನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಪ್ರಗತಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಿದರು. ಅವನ ಹಿರಿಯ ಸೋದರನು, ತನ್ನದೇ ಆದ ವಾಗ್ವೈಖರಿ ಶಾಲೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು, ಆವಿಷ್ಕಾರವೊಂದರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜಿಸಲ್ಲಿಸುವುದು, ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯವೊಂದನ್ನು ಶುರುಮಾಡುವುದೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ರಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಧಿಸುವವನಂತೆ ಕಂಡರೆ, ಬೆಲ್‌ ಓರ್ವ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ೧೮೭೦ರ ಮೇ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ, ಕ್ಷಯರೋಗದಿಂದ ಉಂಟಾದ ಸಂಕೀರ್ಣತೆಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ತೀರಿಕೊಂಡ. ಇದು ಒಂದು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಅವನ ತಂದೆಯೂ ಕೂಡಾ ತನ್ನ ಮುಂಚಿನ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಿತ್ರಾಣಗೊಳಿಸುವ ಕಾಯಿಲೆಯೊಂದರಿಂದ ನರಳಿದ್ದ ಮತ್ತು ನ್ಯೂಫೌಂಡ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಚೇತರಿಕೆಯ ಧಾಮದಿಂದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆದ ನಂತರ ತನ್ನ ಆರೋಗ್ಯಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಮರುಗಳಿಸಿದ್ದ. ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಮಗನೂ ಸಹ ರೋಗಪ್ರಕೃತಿಯವನಾಗಿದ್ದ ಎಂಬುದು ಬೆಲ್‌ನ ಹೆತ್ತವರಿಗೆ ಅರಿವಾದಾಗ, ಒಂದು ದೂರದೃಷ್ಟಿಯೊಂದಿಗಿನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಕುರಿತಾದ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಬೆಲ್‌, ಕುಟುಂಬದ ಎಲ್ಲಾ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನೂ^[೨೮] ಮಾರಾಟಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲು ಬೆಲ್‌ಗೆ ಕೇಳಿಕೊಂಡ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ತನ್ನ ಸೋದರನ ಎಲ್ಲ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನೂ ಸಮಾಪ್ತಿಗೊಳಿಸಲು (ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಮಾಡುವಾಗ ತೊದಲುತ್ತಿದ್ದ ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯನ್ನು ಗುಣಪಡಿಸುವುದಕ್ಕೋಸ್ಕರ ಬೆಲ್‌ ಅವನನ್ನು ತನ್ನ ಸುಪರ್ದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ)^[೨೯] ಮತ್ತು "ಪಶ್ಚಿಮಾರ್ಧ ಗೋಳದೆಡೆಗೆ (ಅಥವಾ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾದೆಡೆಗೆ) ತೆರಳಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿರುವ ತನ್ನ ತಂದೆ-ತಾಯಿಯರನ್ನು ಸೇರಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡುವಂತೆಯೂ ತಿಳಿಸಿದ.^[೩೦] ಒಲ್ಲದ ಮನಸ್ಸಿನೊಂದಿಗೆ, ಬೆಲ್‌ ಕೂಡಾ ಮೇರಿ ಎಕಲ್‌ಸ್ಟನ್‌ ಜೊತೆಗಿನ ಸಂಬಂಧವೊಂದನ್ನು ಸಮಾಪ್ತಿಗೊಳಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬಂತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಅವನು ಸಂಶಯದಿಂದ ಊಹಿಸಿದಂತೆಯೇ, ಇಂಗ್ಲಂಡ್‌ನ್ನು ತೊರೆದು ಅವನೊಂದಿಗೆ ಇರಲು ಅವಳು ಸಿದ್ಧಳಿರಲಿಲ್ಲ.^[೩೦]

ಕೆನಡಾ

೧೮೭೦ರಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ೨೩ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಬೆಲ್‌, ಅವನ ಸೋದರನ ವಿಧವೆ, ಕ್ಯಾರಲೀನ್‌ (ಮಾರ್ಗರೆಟ್‌ ಒಟ್ಟಾವೆ),^[೩೧] ಮತ್ತು ಅವನ ಹೆತ್ತವರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ SS ನೆಸ್ಟೋರಿಯನ್‌ ಹಡಗನ್ನೇರಿಕೊಂಡು ಕೆನಡಾಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ.^[೩೨] ಕ್ವೆಬೆಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿ ಇಳಿದ ನಂತರ, ಬೆಲ್ ಕುಟುಂಬಿಕರು ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್‌ ಕಡೆಗಿನ ರೈಲನ್ನು ಹತ್ತಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಪ್ಯಾರಿಸ್‌‌ಗೆ ತೆರಳಿದರು. ರೆವರೆಂಡ್‌ ಥಾಮಸ್‌ ಹೆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ಎಂಬ ಓರ್ವ ಕುಟುಂಬದ ಸ್ನೇಹಿತನೊಂದಿಗೆ ಉಳಿದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವರ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಹೆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಕಾಲ ಇದ್ದ ನಂತರ, ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಸಮೀಪವಿರುವ ಟ್ಯುಟಿಲೊ ಹೈಟ್ಸ್‌ (ಈಗ ಇದನ್ನು ಟ್ಯುಟಿಲಾ ಹೈಟ್ಸ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ) ಎಂಬಲ್ಲಿ ಹತ್ತೂವರೆ ಎಕರೆಯಷ್ಟಿದ್ದ ಒಂದು ತೋಟವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬವು ಖರೀದಿಸಿತು. ಒಂದು ಹಣ್ಣಿನ ತೋಟ, ದೊಡ್ಡದಾದ ತೋಟದಮನೆ, ಕುದುರೆಲಾಯ, ಹಂದಿಯ ರೊಪ್ಪ, ಕುಕ್ಕುಟಗೃಹ ಮತ್ತು ಒಂದು ಸಾಗಣೆಯ ಮನೆ ಇಷ್ಟನ್ನು ಸದರಿ ಆಸ್ತಿಯು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಅದು ಗ್ರಾಂಡ್‌ ನದಿಯ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿತ್ತು.^[೩೩] ಈ ವಸತಿ ನಿವೇಶನದಲ್ಲಿ, ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾದ ಸಾಗಣೆಯ ಮನೆಯಲ್ಲಿ^[೩೪] ಬೆಲ್‌ ತನ್ನದೇ ಸ್ವಂತದ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಂಡ. ನದಿಗಿಂತ ಮೇಲಿದ್ದ ಸ್ವತ್ತಿನ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿದ್ದ ಮರಗಳಲ್ಲಿ ಆಯಕಟ್ಟಾಗಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದ, ತನ್ನ "ಕನಸು ಕಾಣುವ ಜಾಗ" ಎಂದು ಅವನಿಂದ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡದಾದ ಪೊಟರೆಯ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವಿತ್ತು.^[೩೫] ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಬಂದಿಳಿದ ಮೇಲಿನ ತನ್ನ ಅಲ್ಪಾರೋಗ್ಯದ ಸ್ಥಿತಿಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಅಲ್ಲಿನ ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಪರಿಸರವು ತನ್ನ ಅಭಿರುಚಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆಯೇ ಇರುವುದನ್ನು, ಮತ್ತು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಸುಧಾರಿಸಿರುವುದನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಕಂಡುಕೊಂಡ.^[೩೬] ಮಾನವ ಧ್ವನಿಯ ಅಧ್ಯಯನದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಒನೊಂಡಾಗಾದಲ್ಲಿನ ನದಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಆರು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಮೀಸಲನ್ನು ಅವನು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದಾಗ, ಆತ ಮೊಹಾವ್ಕ್‌ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿತುಕೊಂಡ ಮತ್ತು ಅದರ ಅಲಿಖಿತ ಶಬ್ದಭಂಡಾರವನ್ನು ಗೋಚರಿಸುವ ಮಾತಿನ ಸಂಕೇತಗಳಾಗಿ ಅನುವಾದಿಸಿದ. ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ, ಬೆಲ್‌ಗೆ ಗೌರವ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನ ಪಟ್ಟವನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಅವನು ಸಮಾರಂಭವೊಂದರಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಮೊಹಾವ್ಕ್‌ ಶೈಲಿಯ ತಲೆಯುಡುಗೆಯೊಂದನ್ನು ಧರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ನೃತ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ.^[೩೭] ತನ್ನ ಕಾರ್ಯಾಗಾರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ನಂತರ, ವಿದ್ಯುಚ್ಚಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಧ್ವನಿಯೊಂದಿಗಿನ ಹೆಲ್ಮ್‌ಹೋಲ್ಟ್ಜ್‌‌ನ ಕೃತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಮುಂದುವರಿಸಿದ.^[೩೪] ಅವನು ಒಂದು ಪಿಯಾನೊವನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ. ಇದು ವಿದ್ಯುಚ್ಚಕ್ತಿಯ ನೆರವಿನಿಂದ ತನ್ನ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಬಹಳ ದೂರದವರೆಗೆ ರವಾನಿಸಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಒಮ್ಮೆಗೆ ಕುಟುಂಬವು ನೆಲೆಗೊಂಡ ನಂತರ, ಒಂದು ಬೋಧನಾ ಆಚರಣೆ ಅಥವಾ ಪರಿಪಾಠವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಅವನ ತಂದೆ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೮೭೧ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಂದೆಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಮಾಂಟ್ರಿಯಲ್‌ಗೆ ತೆರಳಿದ. ಇಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಗೋಚರಿಸುವ ಮಾತಿನ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸಲು ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆಗೆ ಒಂದು ಸ್ಥಾನದ ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಒಡ್ಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಕಿವುಡರೊಂದಿಗಿನ ಕೆಲಸ

ತರುವಾಯ ಅವನ ತಂದೆಯು ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಫಾರ್‌ ಡೆಫ್‌ ಮ್ಯೂಟ್ಸ್‌‌‌‌ನ (ಈಗ ಈ ಶಿಕ್ಷಣಸಂಸ್ಥೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿರುವ ಹೊರೇಸ್‌ ಮಾನ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ ಎಂಬುದಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ)^[೩೮] ಪ್ರಾಂಶುಪಾಲೆಯಾದ ಸಾರಾ ಫುಲ್ಲರ್‌ಳಿಂದ ಆಹ್ವಾನಿಸಲ್ಪಟ್ಟ. ಇದು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌‌ನ ಬಾಸ್ಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿದ್ದ ಶಾಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಫುಲ್ಲರ್‌ಳ ಬೋಧಕರಿಗೆ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಗೋಚರಿಸುವ ಮಾತಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಲು ಅವನಿಗೆ ಈ ಆಹ್ವಾನ ಸಿಕ್ಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ತನ್ನ ಮಗನ ಪರವಾಗಿ ಆತ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದ. ೧೮೭೧ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಾಸ್ಟನ್‌ಗೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ ಬೆಲ್‌, ಶಾಲೆಯ ಬೋಧಕರಿಗೆ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಸಾಬೀತುಮಾಡಿದ.^[೩೯] ಕನೆಕ್ಟಿಕಟ್‌‌ನ ಹಾರ್ಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಅಸೈಲಮ್‌ ಫಾರ್‌ ಡೆಫ್‌-ಮ್ಯೂಟ್ಸ್‌‌‌‌‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌‌‌ನ ನಾರ್ಥಾಂಪ್ಟನ್‌‌‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇದೇ ವಿಷಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲು ಅವನನ್ನು ತರುವಾಯ ಕೇಳಲಾಯಿತು. ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಕಳೆದ ನಂತರ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ಗೆ ಮರಳಿದ ಬೆಲ್‌, "ಸಂಗತ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ"ಯೊಂದಿಗಿನ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ.^[೪೦] ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸಂದೇಶವೂ ಒಂದು ಭಿನ್ನವಾದ ಸ್ಥಾಯಿ ಅಥವಾ ತೀವ್ರತೆಯಲ್ಲಿ ಸಂವಹನಗೊಂಡಿದ್ದೇ ಆದರೆ, ಒಂದು ಏಕ ತಂತಿಯ ಮೂಲಕವೇ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಕಳಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದು ಅವನ ಉಪಕರಣದ ಹಿಂದಿನ ಮೂಲ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇದು ಕೈಗೂಡಲು ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರ ಹಾಗೂ ಗ್ರಾಹಕಭಾಗ ಈ ಎರಡರ ಮೇಲೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿತ್ತು.^[೪೧] ತನ್ನ ಭವಿಷ್ಯದ ಕುರಿತು ಖಾತ್ರಿಯಿಲ್ಲದ ಅವನು, ತನ್ನ ಅಧ್ಯಯನಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗುವುದನ್ನು ಮೊದಲು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದ. ಆದರೆ ಓರ್ವ ಶಿಕ್ಷಕನಾಗಿ ಬಾಸ್ಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಲು ಅವನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ.^[೪೨] ತನ್ನ ಮಗನು ಅವನದೇ ಆದ ಖಾಸಗಿ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವನ ತಂದೆ ನೆರವಾದ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಿಫಾರಸನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌ ಸ್ಕೂಲ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಾದ ಗಾರ್ಡಿನರ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಎಂಬಾತನನ್ನು ಅವನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ. ತನ್ನ ತಂದೆಯ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಬೋಧಿಸುತ್ತಾ, ೧೮೭೨ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನದೇ ಆದ "ಸ್ಕೂಲ್‌ ಆಫ್‌ ವೋಕಲ್‌ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ಅಂಡ್‌ ಮೆಕ್ಯಾನಿಕ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌" ಎಂಬ ಶಾಲೆಯನ್ನು ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದು ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯ ಕಿವುಡು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತಲ್ಲದೇ, ಅವನ ಮೊದಲನೇ ತರಗತಿಯಲ್ಲೇ ೩೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಜಮಾವಣೆಗೊಳ್ಳುವಂತಾಯಿತು.^[೪೩]^[೪೪] ಓರ್ವ ಖಾಸಗಿ ಬೋಧಕನಾಗಿ ಅವನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ಹೆಲೆನ್‌ ಕೆಲ್ಲರ್‌ ಅವನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳಾಗಿದ್ದಳು. ನೋಡಲು, ಕೇಳಲು ಅಥವಾ ಮಾತಾಡಲು ಅಸಮರ್ಥಳಾದ ಓರ್ವ ಪುಟ್ಟ ಮಗುವಾಗಿ ಅವನ ಬಳಿಗೆ ಅವಳು ಬಂದುಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದಳು. ಆ ಒಂದು "ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವ ಮತ್ತು ವಿಮುಖಗೊಳಿಸುವ ಅಮಾನವೀಯ ಮೌನದ" ಒಳಹೊಕ್ಕು ನೋಡುವಿಕೆಗೆ ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಜೀವನವನ್ನು ಸಮರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಎಂದು ಅವಳು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಳು.^[೪೫] ಬೆಲ್‌ ಸೇರಿದಂತೆ ಆ ಕಾಲದ ಹಲವಾರು ಪ್ರಭಾವೀ ಜನರು ಬೇರುಸಹಿತ ಕಿತ್ತುಹಾಕಬೇಕಾದ ಒಂದು ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಕಿವುಡುತನವನ್ನು ನೋಡಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಯತ್ನದ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಕಿವುಡರಿಗೆ ಮಾತನಾಡುವುದನ್ನು ಕಲಿಸಲು ಮತ್ತು ಅವರು ಸಂಕೇತ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ತಪ್ಪಿಸಲು ತಮ್ಮಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಹೀಗೆ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕಿವುಡುತನದಿಂದಾಗಿ ಅನೇಕಬಾರಿ ಅವರನ್ನು ಹೊರಗಿಡುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ ವಿಶಾಲವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ಸಮಾಜದೊಳಗೆ ಅವರ ಏಕೀಕರಣ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದೂ ಸಹ ಅವರೆಲ್ಲರ ನಂಬಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೪೬] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಲವಾರು ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕೈಬೆರಳಿನ ಸಂಕೇತಗಳು ಮಾತ್ರವೇ ಆ ಕಿವುಡು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ತಿಳಿದಿದ್ದ ಏಕೈಕ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದಾಗಲೂ ಸಹ, ಅವರು ಆ ಮೂಲಕ ಸಂವಹನೆ ನಡೆಸಲು ಆಗದಂಥ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೈಗಳನ್ನು ಬೆನ್ನಹಿಂದೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ಮೌಖಿಕ ಸಂವಹನೆಯ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡುವಂತೆ ಅವರನ್ನು ಬಲವಂತಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಪ್ರಯೋಗಪರೀಕ್ಷೆಯ ಮುಂದುವರಿಕೆ

ನಂತರದ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ವಾಕ್‌ ಶಕ್ತಿ ಕಲೆಯ ಬಾಸ್ಟನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಹಾಂಬೆಲ್‌ ಧ್ವನಿ ಶರೀರವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ವಾಗ್ವೈಖರಿ ವಿಷಯಗಳ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕನಾದ. ಈ ಕಾಲದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಕೆನಡಾದ ತನ್ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲವನ್ನು ಕಳೆಯುತ್ತಾ, ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್ ನಡುವೆ ಅವನು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಬಾಸ್ಟನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಆ ನಗರದಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದ ಅನೇಕ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಹಾಗೂ ಆವಿಷ್ಕಾರಕರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಂಭ್ರಮ-ಉತ್ತೇಜನದಿಂದ ಬೆಲ್‌ "ರಭಸವಾಗಿ ಸೆಳೆಯಲ್ಪಟ್ಟ". ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಅವನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಸಂಗೀತದ ಸ್ವರಚಿಹ್ನೆಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸಲು ಹಾಗೂ ಮಾತನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸಲು ಇರುವ ವಿಧಾನವೊಂದನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಹೆಣಗಾಡಿದ. ಆದರೆ, ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲೇ ಅವನು ಮುಳುಗಿದ್ದನಾದರೂ ಪ್ರಯೋಗಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮಯವನ್ನು ವಿನಿಯೋಗಿಸಲು ಅವನಿಗೆ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿತು. ದಿನಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಜೆಗಳನ್ನು ಅವನ ಬೋಧನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಖಾಸಗಿ ತರಗತಿಗಳು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ, ರಾತ್ರಿ ಬಹಳಹೊತ್ತಿನವರೆಗೂ ಎಚ್ಚರವಿರುವುದನ್ನು ಶುರುಮಾಡಿಕೊಂಡ ಬೆಲ್‌, ತನ್ನ ಭೋಜನಗೃಹದಲ್ಲಿನ ಬಾಡಿಗೆಗೆ ಪಡೆದ ಸೌಕರ್ಯಗಳಲ್ಲೇ ಪ್ರಯೋಗದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಾ ಹೋದ. ಹೀಗೆ "ರಾತ್ರಿಯ ಗೂಬೆ"ಯಂತೆ ತಡರಾತ್ರಿಯವರೆಗೆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಆತ, ತನ್ನ ಕೆಲಸವು ಯಾರದ್ದಾದರೂ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳಬಹುದು ಎಂದು ಕಳವಳಗೊಂಡಿದ್ದ. ಹೀಗಾಗಿ ತನ್ನ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಪುಸ್ತಕಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಬೀಗಹಾಕಿ ಭದ್ರಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಆತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶ್ರಮವನ್ನು ವಹಿಸಿದ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ಮೇಜನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಬೆಲ್‌, ಅದರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪಕರಣಗಳನ್ನು ಒಂದು ಭದ್ರಪಡಿಸಬಹುದಾದ ಹೊದಿಕೆಯೊಳಗೆ ಇರಿಸುತ್ತಿದ್ದ.^[೪೭] ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನ ಮತ್ತಷ್ಟು ಕೆಡಿಸುವಂತೆ, ತೀವ್ರ ಸ್ವರೂಪದ ತಲೆನೋವುಗಳಿಂದ ಅವನ ಆರೋಗ್ಯವು ಹದಗೆಟ್ಟಿತು.^[೪೧] ೧೮೭೩ರ ಶರತ್ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಬಾಸ್ಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಬೆಲ್‌, ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನವನ್ನು ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಲು ಒಂದು ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತಳೆದ.

ಸಾಕಷ್ಟು ಲಾಭದಾಯಕವಾಗಿದ್ದ, ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಖಾಸಗಿ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ ಬೆಲ್‌ ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡ. ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲೇ ಕಿವುಡನಾಗಿದ್ದ ಆರು-ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ "ಜಾರ್ಜೀ" ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್ ಹಾಗೂ ೧೫-ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಾಬೆಲ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್ ಇವರೇ ಆ ಇಬ್ಬರು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಮುಂದಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೂ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುವಂತಾಯಿತು. ಜಾರ್ಜ್‌ನ ತಂದೆ ಥಾಮಸ್‌ ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌, ಓರ್ವ ಶ್ರೀಮಂತ ವ್ಯವಹಾರಸ್ಥನಾಗಿದ್ದ. ಸಲೇಮ್‌‌ಗೆ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಥಳವೊಂದರಲ್ಲಿ ಜಾರ್ಜೀಯ ಅಜ್ಜಿಯೊಂದಿಗೆ ತಂಗುವಂತೆ ಅವನು ಬೆಲ್‌ನ ಮುಂದೆ ಒಂದು ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನಿಟ್ಟ. "ಪ್ರಯೋಗ"ವನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳಲೆಂದೇ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೀಸಲಿಡಬಹುದಾದ ಕೋಣೆಯೂ ಸಹ ಅಲ್ಲಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವವು ಜಾರ್ಜ್‌ನ ತಾಯಿಯಿಂದ ಮುಂದಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತಾದರೂ ಹಾಗೂ ಬೆಲ್‌ನ ಭೋಜನಗೃಹದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದ ವಸತಿಗೃಹಕ್ಕೆ ಅವಳ ಮಗ ಹಾಗೂ ಅವನ ದಾದಿಯು ತೆರಳಿದ ನಂತರ ೧೮೭೨ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷದಷ್ಟು ದೀರ್ಘವಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನಂತರ ಇದು ಬಂದಿತಾದರೂ, ಶ್ರೀಮಾನ್‌ ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಬೆನ್ನೆಲುಬಾಗಿ ನಿಂತಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದು ಇದರಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿತ್ತು. ಉಚಿತವಾದ ಕೋಣೆ ಹಾಗೂ ಊಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಡುವುದರೊಂದಿಗೆ, ಶಿಕ್ಷಕ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸವನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.^[೪೮] ಮಾಬೆಲ್‌ ಓರ್ವ ಚುರುಕುಬುದ್ಧಿಯ, ಆಕರ್ಷಕ ಹುಡುಗಿಯಾಗಿದ್ದು ಅವನಿಗಿಂತ ಹತ್ತುವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಕಿರಿಯಳಾಗಿದ್ದರೂ, ಅವಳು ಬೆಲ್‌ನ ವಾತ್ಸಲ್ಯದ ವಿಷಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಳು. ತಾನು ಐದು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವಳಾಗಿರುವಾಗ ಕೆಂಪುಗುಳ್ಳೆಗಳುಳ್ಳ ತೀವ್ರ ಸೋಂಕುಜ್ವರದ ಒಂದು ಸರದಿಯ ನಂತರ ತನ್ನ ಶ್ರವಣಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದ್ದ ಅವಳು, ತುಟಿಗಳ ಚಲನೆಯನ್ನು ಗ್ರಹಿಸಿ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಲೆಯನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದಳು. ಆದರೆ ಅವಳ ತಂದೆಯಾದ ಗಾರ್ಡಿನರ್‌ ಗ್ರೀನ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್, ಬೆಲ್‌ನ ಪೋಷಕ ಹಾಗೂ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಸ್ನೇಹಿತನೂ ಆಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಅವಳು ತನ್ನ ಶಿಕ್ಷಕನೊಂದಿಗೇ ನೇರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಅವನ ಬಯಕೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೪೯]

ದೂರವಾಣಿ

೧೮೭೪ರ ವೇಳೆಗೆ, ಸಂಗತ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಕುರಿತಾದ ಬೆಲ್‌ನ ಆರಂಭಿಕ ಕೆಲಸವು, ಹೊಸ ಬಾಸ್ಟನ್‌ "ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ"ದಲ್ಲಿ (ಬಾಡಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾದ ಒಂದು ಸೌಕರ್ಯ) ಮಾಡಿದ ಪ್ರಗತಿಯೊಂದಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಕೆನಡಾದ ಕುಟುಂಬದ ಮನೆಯಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸವು ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಾಣುವುದರೊಂದಿಗೆ ರೂಪಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯಕವಾಗುವ ಒಂದು ಹಂತಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿತ್ತು.^[೫೦] ಆ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ, ಒಂದು "ಧ್ವನಿಲೇಖಿ"ಯೊಂದಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಪ್ರಯೋಗಮಾಡಿದ. ಇದೊಂದು ಲೇಖನಿಯಂಥ-ಯಂತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಧ್ವನಿಯ ತರಂಗಗಳ ಕಂಪನಗಳ ಜಾಡುಹಿಡಿಯುವುದರ ಮೂಲಕ ಹೊಗೆ ಗಾಜಿನ ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಆಕಾರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಅದು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಧ್ವನಿ ತರಂಗಗಳಿಗೆ ಸಂವಾದಿಯಾಗಿರುವ ಅಥವಾ ಹೋಲುವಂತಿರುವ ತರಂಗ ಮೂಡಿಸುವ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಲು ಇದರಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಬೆಲ್‌ ಆಲೋಚಿಸಿದ.^[೫೧] ಹಾರ್ಪ್‌ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಒಂದು ತಂತಿವಾದ್ಯದಂತೆ ಭಿನ್ನಭಿನ್ನವಾದ ಆವರ್ತನದರಗಳಿಗೆ ಸರಿಹೊಂದಿಸಲಾದ ಲೋಹದ ಅನೇಕ ಸ್ಪಂದಕಗಳು ತರಂಗ ರೂಪದ ವಿದ್ಯುತ್‌‌ ಪ್ರವಾಹಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಧ್ವನಿಯಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಬಲ್ಲವು ಎಂದೂ ಸಹ ಬೆಲ್‌ ಆಲೋಚಿಸಿದ. ಆದರೆ ಈ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿ ತೋರಿಸುವಂಥ ಯಾವುದೇ ಕಾರ್ಯೋಪಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅವನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲ.^[೫೨] ೧೮೭೪ರಲ್ಲಿ, ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸಂದೇಶ ದಟ್ಟಣೆಯು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌‌ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಾದ ವಿಲಿಯಂ ಆರ್ಟನ್‌ನ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಅದು "ವಾಣಿಜ್ಯವಲಯದ ನರಮಂಡಲವೇ" ಆಗಿಹೋಗಿತ್ತು. ಹೊಸ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರೆ ಆಗುವ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದ ವೆಚ್ಚಗಳನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ, ಪ್ರತಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌-ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರದ ಅನೇಕ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಕಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿರುವ ಒಂದು ಹೊಸ ವಿಧಾನವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು, ಆವಿಷ್ಕಾರಕರಾದ ಥಾಮಸ್‌ ಎಡಿಸನ್‌ ಮತ್ತು ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇಯವರೊಂದಿಗೆ ಆರ್ಟನ್‌ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದ.^[೫೩] ಒಂದು ಬಹು-ಸ್ಪಂದಕ ಉಪಕರಣವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ ತಂತಿಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಅನೇಕ ದನಿಗಳನ್ನು ಕಳಿಸುವ ಒಂದು ವಿಧಾನವನ್ನು ಕುರಿತು ತಾನು ಪ್ರಯೋಗದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿರುವುದಾಗಿ ಗಾರ್ಡಿನರ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಹಾಗೂ ಥಾಮಸ್‌ ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌ರಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಸಂಕ್ಷೇಪವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಿಸಿದಾಗ, ಆ ಇಬ್ಬರು ಶ್ರೀಮಂತ ಪೋಷಕರೂ ಬೆಲ್‌ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಶುರುಮಾಡಿದರು.^[೫೪] ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಹಬಾರ್ಡ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ನ್ಯಾಯವಾದಿಯಾದ ಆಂಟನಿ ಪೊಲಾಕ್‌ ಎಂಬಾತ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ.^[೫೫] ೧೮೭೫ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ, ಆಗ ಸ್ಮಿತ್‌ಸೋನಿಯನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌‌ನ ನಿದೇರ್ಶಕನಾಗಿದ್ದ ಜೋಸೆಫ್‌ ಹೆನ್ರಿ ಎಂಬ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿಜ್ಞಾನಿಯನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಪೊಲಾಕ್‌ ಭೇಟಿಯಾದರು. ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ಮಾನವ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ರವಾನಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂದು ಬೆಲ್‌ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿದ್ದ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಬಹು-ಸ್ಪಂದಕ ಉಪಕರಣದ ಕುರಿತಾಗಿ ಸಲಹೆ ನೀಡುವಂತೆ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಹೆನ್ರಿಯನ್ನು ಕೇಳಿದರು. "ಒಂದು ಮಹಾನ್‌ ಆವಿಷ್ಕಾರದ ಅಂಕುರವನ್ನು" ಬೆಲ್‌ ಹೊಂದಿದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದಾಗಿ ಹೆನ್ರಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ. ಇದಕ್ಕೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿರುವ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ತಾನು ಹೊಂದಿಲ್ಲವೆಂದು ಬೆಲ್‌ ತಿಳಿಸಿದಾಗ, "ಅದನ್ನು ಪಡೆದುಕೋ!" ಎಂದು ಹೆನ್ರಿ ಉತ್ತರಿಸಿದ. ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ಉಪಕರಣವನ್ನಾಗಲೀ, ಅಥವಾ ತನ್ನ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಒಂದು ಕಾರ್ಯೋಪಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವ್ನಾಗಲೀ ಅವನು ಹೊಂದಿರಲಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡೇ ಇರುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಆ ಹೇಳಿಕೆಯು ಅಗಾಧವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿತು. ಆದಾಗ್ಯೂ, ೧೮೭೪ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಥಾಮಸ್‌ A. ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ನಡುವೆ ನಡೆದ ಒಂದು ಆಕಸ್ಮಿಕ ಭೇಟಿಯು ಈ ಎಲ್ಲ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳನ್ನೂ ಬದಲಿಸಿತು. ಚಾರ್ಲ್ಸ್‌‌ ವಿಲಿಯಮ್ಸ್‌‌‌ನ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಸಂಬಂಧಿತ ಯಂತ್ರಗಳ ಮಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಥಾಮಸ್‌ A. ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ಓರ್ವ ಪರಿಣಿತ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ವಿನ್ಯಾಸಕ ಮತ್ತು ಯಂತ್ರಶಿಲ್ಪಿಯಾಗಿದ್ದ. ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌ ಮತ್ತು ಹಬಾರ್ಡ್ ವತಿಯಿಂದ ಬಂದ ಹಣಕಾಸಿನ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ, ಥಾಮಸ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ನನ್ನು ತನ್ನ ಸಹಾಯಕನನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬೆಲ್‌ಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಶ್ರವಣಾತ್ಮಕ ದೂರಲೇಖನದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅವರಿಬ್ಬರೂ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತರಾದರು. ೧೮೭೫ರ ಜೂನ್‌ ೨ರಂದು, ಸ್ಪಂದಕಗಳ ಪೈಕಿ ಒಂದನ್ನು ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಕಿತ್ತುಬಿಟ್ಟ ಮತ್ತು ತಂತಿಯ ಸ್ವೀಕಾರದ ತುದಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬೆಲ್‌, ಸದರಿ ಸ್ಪಂದಕದ ಅಧಿಸ್ವರಗಳನ್ನು ಅಥವಾ ಉಚ್ಚಸ್ವರಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ; ಈ ಉಚ್ಚಸ್ವರಗಳು ಮಾತನ್ನು ರವಾನಿಸಲು ಅತ್ಯಗತ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಸ್ವರಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಕೇವಲ ಒಂದೇ ಒಂದು ಸ್ಪಂದಕ ಅಥವಾ ತೋಳೊತ್ತು (ಆರ್ಮೇಚರ್‌‌) ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆಯೇ ಹೊರತು, ಬಹು-ಸ್ಪಂದಕಗಳ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ನಿದರ್ಶನವು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿತು. ಇದು "ಗಲ್ಲುಮರದಂಥ ರಚನೆಯುಳ್ಳ", ಧ್ವನಿಯಿಂದ-ಶಕ್ತಿಪಡೆದ ದೂರವಾಣಿಯ ಹುಟ್ಟುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಇದು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾದ, ಮಾತಿನ-ರೀತಿಯ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ರವಾನಿಸಲು ಸಮರ್ಥವಾಗಿತ್ತೇ ಹೊರತು, ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಮಾತನ್ನಲ್ಲ.

ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಕಚೇರಿಯೆಡೆಗಿನ ಓಟ

೧೮೭೫ರಲ್ಲಿ, ಶ್ರವಣಾತ್ಮಕ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದ ಬೆಲ್‌, ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಕಾಯಿದೆಬದ್ಧ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬರೆದ. U.S. ಲಾಭಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಾದ ಗಾರ್ಡಿನರ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಹಾಗೂ ಥಾಮಸ್‌ ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌ರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಬ್ರಿಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಿಸಲು ಒಂಟಾರಿಯೊದಲ್ಲಿದ್ದ ಜಾರ್ಜ್‌ ಬ್ರೌನ್‌ ಎಂಬ ತನ್ನ ಓರ್ವ ಸಹವರ್ತಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಕೇಳಿಕೊಂಡ ಹಾಗೂ ಈ ಕುರಿತಾದ ಒಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ತನ್ನ ವಕೀಲರು ಬ್ರಿಟನ್ನಿನಿಂದ (ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಬೇರೆಲ್ಲೂ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವನ್ನು ಪಡೆಯದ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗಾಗಿ ಮಾತ್ರವೇ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳನ್ನು ಬ್ರಿಟನ್‌ ನೀಡುತ್ತಿತ್ತು) ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ನಂತರವೇ ಅವರು U.S.ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವೊಂದಕ್ಕೆ ಅರ್ಜಿಸಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಅವರಿಗೆ ಸೂಚನೆ ನೀಡಿದ.^[೫೬]

ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಶ್ರವಣಾತ್ಮಕ ದೂರಲೇಖನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇ ಕೂಡಾ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದಳು ಮತ್ತು ಒಂದು ಜಲ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮಾತನ್ನು ರವಾನಿಸುವ ಒಂದು ವಿಧಾನವೊಂದರ ಕುರಿತು ಅವಳು ಆಲೋಚಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು. ಜಲ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರವೊಂದನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಒಂದು ದೂರವಾಣಿ ವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ೧೮೭೬ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೪ರಂದು U.S. ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರೇ ಒಂದು ತಡೆಯರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದಳು. ಅಂದೇ ಮುಂಜಾನೆ, ಬೆಲ್‌ನ ವಕೀಲ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ನ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿದ. ಯಾರು ಮೊದಲು ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಎಂಬ ಬಗೆಗಿನ ಪರಿಗಣನೀಯವಾದ ಚರ್ಚೆಯು ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಬೆಲ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಗ್ರೇ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಳು. ೧೮೭೬ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೪ರಂದು ಬೆಲ್‌ ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿದ್ದ. ೧೮೭೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೭ರಂದು U.S. ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಕಚೇರಿಯಿಂದ ಬೆಲ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವಾದ ೧೭೪,೪೬೫ನ್ನು ಬೆಲ್‌ಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಬೆಲ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ, "ಧ್ವನಿ ಅಥವಾ ಇತರ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ರೀತಿ, ಅಂದರೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ರವಾನೆ ಮಾಡುವುದರ ವಿಧಾನ, ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಉಪಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಇರುವ ವಿಶಿಷ್ಟತೆಯು ಸೇರಿತ್ತು. ಸದರಿ ಧ್ವನಿಯ ಅಥವಾ ಇತರ ಧ್ವನಿಯ ಜೊತೆಗಿರುವ ಗಾಳಿಯ ಕಂಪನಗಳಿಗೆ ಹೋಲುವ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ತರಂಗ ಚಲನೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ತರುವುದನ್ನೂ ಸಹ ಇದು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು"^[೫೭] ಅದೇ ದಿನದಂದು ಬೆಲ್‌ ಬಾಸ್ಟನ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಮತ್ತು ಮರುದಿನ ತನ್ನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಪುನರಾರಂಭಿಸಿದ ಹಾಗೂ ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇಯ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ತಡೆಯರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ರೇಖಾಚಿತ್ರವನ್ನು ಹೋಲುವಂತಿರುವ ರೇಖಾಚಿತ್ರವೊಂದನ್ನು ತನ್ನ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಆತ ಬರೆದುಕೊಂಡ. ತನ್ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವು ನೀಡಿಕೆಯಾದ ಮೂರು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ೧೮೭೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೦ರಂದು, ಗ್ರೇಯ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಹೋಲುವಂತಿರುವ ಒಂದು ದ್ರವ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ತನ್ನ ದೂರವಾಣಿಯು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಯಶಸ್ವಿಯಾದ. ಕಂಪನಫಲಕದ ಕಂಪನವು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಸೂಜಿಯೊಂದರ ಕಂಪಿಸುವಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿ, ಅದು ವಿದ್ಯುತ್‌ ಮಂಡಲದಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ನಿರೋಧಕತೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಯನವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ದ್ರವ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರದೊಳಗೆ^[೫೮] "ಮಿಸ್ಟರ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌—ಇಲ್ಲಿ ಬಾ—ನಾನು ನಿನ್ನನ್ನು ನೋಡಬೇಕಿದೆ" ಎಂಬ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಾಕ್ಯವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಉಸುರಿದಾಗ, ಅದಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತಿದ್ದ ಮತ್ತೊಂದು ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿನ ಧ್ವನಿ-ಸ್ವೀಕಾರದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಆಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌, ಸದರಿ ಪದಗಳನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ.^[೫೯] ಗ್ರೇಯ^[೬೦] ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಿಂದ ದೂರವಾಣಿಯನ್ನು ಕದ್ದಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಬೆಲ್‌ ಆಪಾದನೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸಿದ, ಮತ್ತು ಈಗಲೂ ಎದುರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾನಾದರೂ, ಕೇವಲ ಬೆಲ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವು ಮಂಜೂರಾದ ನಂತರವಷ್ಟೇ ಗ್ರೇಯ ಜಲ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರದ ವಿನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಬಳಸಿಕೊಂಡ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾದ "ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಚ್ಚರಿಸುವ ಮಾತನ್ನು" (ಬೆಲ್‌ನ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು) ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರವಾನಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ತನ್ನದೇ ಸಂದೇಹ ಪರಿಹಾರವನ್ನು (ಅಥವಾ ಸಮಾಧಾನವನ್ನು) ಸಾಬೀತು ಮಾಡಲು ಇರುವ ಒಂದು ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಪುರಾವೆಯ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗ^[೬೧] ವಾಗಿ ಮಾತ್ರವೇ ಅದನ್ನು ಅವನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ.^[೬೨] ೧೮೭೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ನಂತರ, ವಿದ್ಯುತ್ಕಾಂತೀಯ ದೂರವಾಣಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವುದರ ಕಡೆಗೆ ಬೆಲ್‌ ಗಮನ ಹರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಗಳಲ್ಲಾಗಲೀ ಅಥವಾ ವ್ಯಾಪಾರೀ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಾಗಲೀ ಗ್ರೇಯ ಜಲ ಸಂವಾಹಕ ಯಂತ್ರವನ್ನು ಅವನು ಎಂದಿಗೂ ಬಳಸಲಿಲ್ಲ.^[೬೩] ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ಪರೀಕ್ಷಕನಾದ ಝೆನಾಸ್‌ ಫೀಸ್ಕ್‌ ವಿಲ್ಬರ್‌‌ ಎಂಬಾತ ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಬದ್ಧ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವೊಂದರಲ್ಲಿ (ಅಫಿಡವಿಟ್‌)^{[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]} ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡಿ, ತಾನೊಬ್ಬ ಮದ್ಯವ್ಯಸನಿಯಾಗಿದ್ದವನೆಂದೂ, ಬೆಲ್‌ನ ವಕೀಲನಾದ ಮಾರ್ಸೆಲಸ್‌ ಬೇಯ್ಲಿಯ ಬಳಿ ತಾನು ಹೆಚ್ಚು ಸಾಲಮಾಡಿರುವುದಾಗಿಯೂ, ಅವನೊಂದಿಗೆ ತಾನು ನಾಗರಿಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದುದಾಗಿಯೂ ತಿಳಿಸಿದ. ಗ್ರೇಯ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ತಡೆಯರ್ಜಿಯನ್ನು ಬೇಯ್ಲಿಗೆ ತಾನು ತೋರಿಸಿದುದಾಗಿ ಅವನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡ. ವಿಲ್ಬರ್‌‌ ತನ್ನ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ (ಬೆಲ್‌ ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಿಂದ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌ D.C.ಗೆ ಬಂದಿಳಿದ ನಂತರ‌), ತಾನು ಗ್ರೇಯ ತಡೆಯರ್ಜಿಯನ್ನು ಬೆಲ್‌ಗೆ ತೋರಿಸಿದುದಾಗಿಯೂ, ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಬೆಲ್‌ ತನಗೆ ೧೦೦ $ ಹಣವನ್ನು ನೀಡಿದುದಾಗಿಯೂ ಸಮರ್ಥಿಸಿದ. ಗ್ರೇಗೆ ಬರೆದ ಪತ್ರವೊಂದರಲ್ಲಿ, ಕೆಲವೊಂದು ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅವಳ ವಿಧಾನದಿಂದ ತಾನು ಕಲಿತುಕೊಂಡಿದ್ದಾಗಿ ಬೆಲ್‌ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡನಾದರೂ, ಸಾರ್ವತ್ರಿಕವಾದ ಮಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರವೇ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಕುರಿತಾಗಿ ತಾವು ಚರ್ಚಿಸಿದುದಾಗಿ ಬೆಲ್‌ ಸಮರ್ಥಿಸಿದ. ವಿಲ್ಬರ್‌‌ಗೆ ಯಾವುದೇ ಹಣವನ್ನು ನೀಡಿರುವುದನ್ನು ಒಂದು ಪ್ರತಿಜ್ಞಾಬದ್ಧ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರದ ಮೂಲಕ ಬೆಲ್‌ ನಿರಾಕರಿಸಿದ.

ನಂತರದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು

ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದ ಬೆಲ್‌, ತನ್ನ ದೂರವಾಣಿಯ ಒಂದು ಕಾರ್ಯೋಪಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಮನೆಗೆ ತಂದ. ೧೮೭೬ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೩ರಂದು, ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಐದು ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು (೮ ಕಿಮೀ) ದೂರವಿದ್ದ ಮೌಂಟ್‌ ಪ್ಲೆಸೆಂಟ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ ಕಚೇರಿಯಿಂದ, ತಾನು ಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವುದಾಗಿ ಸೂಚಿಸುವ ಒಂದು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ತಂತಿ ವರ್ತಮಾನವನ್ನು (ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್‌) ಬೆಲ್‌ ಕಳಿಸಿದ. ಕುತೂಹಲಗೊಂಡ ವೀಕ್ಷಕರು ಇದರ ಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿ ಸದರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, ಉತ್ತರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿರುವ ಧ್ವನಿಗಳು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿದವು. ಮಾರನೆಯ ರಾತ್ರಿ, ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಿಂದ ಬಂದ ಸಂದೇಶವೊಂದು ಬೆಲ್‌ನ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಾಗ, ತನ್ನ ಅತಿಥಿಗಳು ಹಾಗೂ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಆತ ಬೆರಗುಗೊಳಿಸಿದ. ನಾಲ್ಕು ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು (ಆರು ಕಿಮೀ) ದೂರದುದ್ದಕ್ಕೂ, ಒಂದು ಸುರಂಗದೊಳಗೆ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮಾರ್ಗಗಳು ಹಾಗೂ ಬೇಲಿಗಳಾದ್ಯಂತ ಸುತ್ತಲಾಗಿದ್ದ ಒಂದು ಸುಧಾರಿತ ತಂತಿಯ ಉದ್ದಕ್ಕೂ ಈ ಸಂದೇಶವು ಬಂದಿತ್ತು. ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ಜನರು ಓದುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಹಾಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಅತಿಥಿಗಳು ಈ ಬಾರಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡರು. ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಅಂತರಗಳಾದ್ಯಂತ ದೂರವಾಣಿಯು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಬಲ್ಲದು ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸಾಬೀತುಮಾಡಿದವು.^[೬೪] ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಅವನ ಪಾಲುದಾರರಾದ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸ್‌, ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವನ್ನು ೧೦೦,೦೦೦ $ನಷ್ಟು ಹಣಕ್ಕೆ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌‌ಗೆ ಸಾರಾಸಗಟಾಗಿ ಮಾರಾಟಮಾಡಲು ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಮುಂದಿಟ್ಟರು. ದೂರವಾಣಿಯು ಒಂದು ಆಟಿಕೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಮತ್ತೇನೂ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಎದುರೇಟು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ, ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌‌ ಅಧ್ಯಕ್ಷನು ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದ. ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ತನ್ನ ಆ ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ೨೫ ದಶಲಕ್ಷ $ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ತನಗೆ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವು ದೊರೆಯುವುದಾದರೆ, ಅದನ್ನೊಂದು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಒಪ್ಪಂದವಾಗಿ ತಾನು ಪರಿಗಣಿಸುವುದಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ. ಆದರೆ ಅಷ್ಟುಹೊತ್ತಿಗೆಗಾಗಲೇ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವನ್ನು ಮಾರದಿರಲು ಬೆಲ್‌ ಕಂಪನಿಯು ನಿರ್ಧರಿಸಿತ್ತು.^[೬೫] ಲೆಕ್ಕಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕದ ಉಳಿಕೆಗಳಿಂದಲೇ ಆತ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದಾಗ, ಬೆಲ್‌ನ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಲಕ್ಷಾಧಿಪತಿಗಳಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಒಂದು ಹಂತದಲ್ಲಂತೂ ಸುಮಾರು ಒಂದು ದಶಲಕ್ಷ ಡಾಲರುಗಳಷ್ಟು ಮೌಲ್ಯದ ಸ್ವತ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.^[೬೬] ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮುದಾಯಕ್ಕಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೂ ಈ ಹೊಸ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣಗಳು ಹಾಗೂ ಉಪನ್ಯಾಸಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಯನ್ನೇ ಬೆಲ್‌ ಶುರುಮಾಡಿದ. ಕೇವಲ ಒಂದು ದಿನದ ನಂತರ, ಫಿಲಡೆಲ್ಫಿಯಾದಲ್ಲಿನ ೧೮೭೬ರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವದ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅವನು ನಡೆಸಿದ ಒಂದು ಮುಂಚಿನ ದೂರವಾಣಿ ಮೂಲಮಾದರಿಯ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವು ದೂರವಾಣಿಯನ್ನು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಒಂದು ಶಿರೋನಾಮೆಯ ವಿಷಯವನ್ನಾಗಿಸಿತು.^[೬೭] ಸದರಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕೆ ಭೇಟಿನೀಡಿದ ಪ್ರಭಾವೀ ಸಂದರ್ಶಕರಲ್ಲಿ ಬ್ರೆಜಿಲ್‌ನ IIನೇ ಪೆದ್ರೊ ಸಾಮ್ರಾಟ ಸೇರಿದ್ದ, ಮತ್ತು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಸದರಿ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಗಣ್ಯವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಮುಂದೆ ಖುದ್ದಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವ ಸದವಕಾಶವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಪಡೆದ. ಓರ್ವ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾದ ವಿಲಿಯಂ ಥಾಮ್ಸನ್‌ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲದೇ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ರಾಣಿ ಕೂಡಾ ಈ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದ್ದಳು. ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ರಾಣಿಯಂತೂ ತನ್ನ ಐಲ್‌ ಆಫ್‌ ವಿಯ್ಟ್‌ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿನ ಓಸ್ಬೋರ್ನ್‌ ಹೌಸ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಖಾಸಗಿ ಆಹ್ವಾನಿತ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಇದರ ಕುರಿತು ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಲು ಕೋರಿದ್ದಳು; ಸದರಿ ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣವನ್ನು ಅವಳು "ಅತ್ಯಂತ ಅಸಾಧಾರಣವಾದುದು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದಳು. ಬೆಲ್‌ನ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಸುತ್ತುವರೆದಿದ್ದ ಉತ್ಸಾಹ-ಉನ್ಮಾದವು, ಈ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಉಪಕರಣದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಗೆ ಅಡಿಪಾಯವನ್ನು ಹಾಕಿತು.^[೬೮] ೧೮೭೭ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಯು ಸೃಷ್ಟಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ೧೮೮೬ರ ವೇಳೆಗೆ, U.S.ನಲ್ಲಿನ ೧೫೦,೦೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನರು ದೂರವಾಣಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಬೆಲ್‌ ಕಂಪನಿಯ ಎಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳು ದೂರವಾಣಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ದೂರವಾಣಿಯು ಹಿಂದೆಂದೂ ಇಲ್ಲದ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವೀ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿತು. ೧೮೭೯ರಲ್ಲಿ, ಇಂಗಾಲದ ಧ್ವನಿವರ್ಧಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎಡಿಸನ್‌ನ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳನ್ನು ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌ನಿಂದ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಇದು ದೀರ್ಘ ಅಂತರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ದೂರವಾಣಿಯನ್ನು ಕಾರ್ಯೋಪಯೋಗಿಯನ್ನಾಗಿಸಿತು ಮತ್ತು ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಕೇಳಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಜೋರಾಗಿ ಕೂಗಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಗತ್ಯ ಮತ್ತೆಂದೂ ಕಂಡುಬರಲಿಲ್ಲ. ೧೯೧೫ರ ಜನವರಿ ೨೫ರಂದು, ಬೆಲ್‌ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಖಂಡಾಂತರದ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಯನ್ನು ಮಾಡಿದ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ನಗರದಲ್ಲಿನ ೧೫ ಡೇ ಸ್ಟ್ರೀಟ್‌ನಿಂದ ಬೆಲ್‌ ಮಾಡಿದ ಕರೆಯನ್ನು, ಸ್ಯಾನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕೊದಲ್ಲಿನ ೩೩೩ ಗ್ರಾಂಟ್‌ ಅವೆನ್ಯೂನಲ್ಲಿದ್ದ ಥಾಮಸ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ. ಈ ಕುರಿತು ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ ಹೀಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿತು:

On October 9, 1876, Alexander Graham Bell and Thomas A. Watson talked by telephone to each other over a two-mile wire stretched between Cambridge and Boston. It was the first wire conversation ever held. Yesterday afternoon [on January 25, 1915] the same two men talked by telephone to each other over a 3,400-mile wire between New York and San Francisco. Dr. Bell, the veteran inventor of the telephone, was in New York, and Mr. Watson, his former associate, was on the other side of the continent. They heard each other much more distinctly than they did in their first talk thirty-eight years ago.^[೬೯]

ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು

ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವಂತೆ, ಏಕಕಾಲಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ದೂರವಾಣಿಯ ಕುರಿತಾದ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಆವಿಷ್ಕಾರಕರು ತಮ್ಮನ್ನು ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.^[೩] ೧೮ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಯು, ದೂರವಾಣಿಯ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಶಾಸನಬದ್ಧ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಮುಂದೊಡ್ಡಿದ ೬೦೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾನೂನು ದಾವೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿತು. ಆದರೆ, ಮೂಲ ಬೆಲ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಕ್ಕೆ^[೭೦]^[೭೧] ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಮೊದಲಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವ ದಾವೆಯೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಒಂದು ಅಂತಿಮ ವಿಚಾರಣೆಯ ಹಂತದವರೆಗೂ ಸಾಗಿದ ಪ್ರಕರಣವೊಂದರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಗೆ ಎಂದಿಗೂ ಸೋಲಾಗಲಿಲ್ಲ.^[೭೦] ಬೆಲ್‌ನ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದ ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು ಹಾಗೂ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು, ದೂರವಾಣಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಬೆಲ್‌ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಇದ್ದ ಒಂದು ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುವಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶಗಳಾಗಿದ್ದವು.^[೭೦] ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇ ಹಾಗೂ ಅಮೋಸ್‌ ಡಾಲ್‌ಬಿಯರ್‌ ಒಡ್ಡಿದ ಸವಾಲುಗಳ ಸುತ್ತಲೂ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಕಾನೂನು ದಾವೆಗಳನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಕಂಪನಿಯ ವಕೀಲರು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಎದುರಿಸಿ ಹೋರಾಡಿ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಿದರು. ಬೆಲ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ, ಗ್ರೇ ಹಾಗೂ ಡಾಲ್‌ಬಿಯರ್‌‌ ಇಬ್ಬರೂ ಅವನ ಮುಂಚಿನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಇದು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಬಂದ ಅವರ ಹಕ್ಕಿನ-ಪ್ರತಿಪಾದನೆಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ದುರ್ಬಲಗೊಳಿಸಿತು.^[೭೨] ಬೆಲ್‌ಗೆ ನೀಡಲಾದ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರವನ್ನು ಮೋಸಗಾರಿಕೆ ಹಾಗೂ ಮಿಥ್ಯಾನಿರೂಪಣೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರದ್ದುಮಾಡಲು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸರ್ಕಾರವು ೧೮೮೭ರ ಜನವರಿ ೧೩ರಂದು ಮುಂದಾಯಿತು. ಕೆಳಗಿನ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದ ಒಂದೆರಡು ಮೂಲ ಪ್ರಕರಣಗಳು ತೀರ್ಮಾನವಾಗದೆಯೇ ಉಳಿದವಾದರೂ, ಒಂದು ಸರಣಿ ರೂಪದಲ್ಲಿದ್ದ ತೀರ್ಮಾನಗಳು ಹಾಗೂ ರದ್ದಿಯಾತಿಗಳ ನಂತರ, ಬೆಲ್‌ ಕಂಪನಿಯು ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪರವಾಗಿ ತೀರ್ಮಾನವನ್ನು ಗೆದ್ದಿತು.^[೭೩]^[೭೪] ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾನೂನು ಸಮರಗಳ ಮೂಲಕ ವಿಚಾರಣೆಯು ತನ್ನ ಹಾದಿಯನ್ನು ಸುತ್ತಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ, U.S. ಅಭಿಯೋಜಕ ನ್ಯಾಯವಾದಿಯು ಮರಣಹೊಂದಿದ್ದ ಮತ್ತು ಎರಡು ಬೆಲ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳು (ಸಂ. ೧೭೪,೪೬೫ ಮತ್ತು ೧೮೭೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೭ರ ದಿನಾಂಕದ್ದು ಹಾಗೂ ಸಂ. ೧೮೬,೭೮೭ ೧೮೭೭ರ ಜನವರಿ ೩೦ರ ದಿನಾಂಕದ್ದು) ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಸಹ, ಒಂದು "ಪೂರ್ವನಿರ್ಣಯವಾಗಿ" ಸದರಿ ಪ್ರಕರಣವು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ನಡೆವಳಿಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಕಲಾಪವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳು ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದರು. ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಬದಲಾವಣೆ ಹಾಗೂ ಮೂಲ ವಿಚಾರಣೆಯಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸಿರುವ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಘರ್ಷಣೆಯ (ಎರಡೂ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೇಲೆ) ಆರೋಪಗಳೊಂದಿಗೆ, U.S. ಪ್ರಧಾನ ವಕೀಲನು ೧೮೯೭ರ ನವೆಂಬರ್‌ ೩೦ರಂದು ಸದರಿ ಕಾನೂನು ದಾವೆಯನ್ನು ಕೈಬಿಟ್ಟು, ಹಲವಾರು ವಿವಾದಾಂಶಗಳನ್ನು ಯೋಗ್ಯತೆಯ ಪ್ರಕಾರ ತೀರ್ಮಾನಗೊಳಿಸದೆಯೇ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಸಿದ.^[೭೫] ೧೮೮೭ರ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದ ಒಂದು ವಾಙ್ಮೂಲ ಕೈಫಿಯತ್ತಿನ ಸಲ್ಲಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಇಟಲಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ ಕೂಡಾ ತಾನು ಇಟಲಿಯಲ್ಲಿ ೧೮೩೪ರಲ್ಲಿ ದೂರವಾಣಿಯೊಂದರ ಮೊದಲ ಕಾರ್ಯೋಪಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದರ ಕುರಿತು ಹಕ್ಕನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ. ೧೮೮೬ರಲ್ಲಿ, ಅವನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಪೈಕಿಯ ಮೊದಲ ಮೂರರಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಆವಿಷ್ಕಾರದ ಆದ್ಯತೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಭರವಸೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಮೆಯುಸ್ಸಿಯು ಓರ್ವ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗುವ ನಿಲುವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ಅವನ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಒಂದು ಪ್ರಕೃತವಾದ ಪುರಾವೆಯ ಕೊರತೆಯಿದ್ದ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿನ ಮೆಯುಸ್ಸಿಯ ಸಾಕ್ಷ್ಯವು ಚರ್ಚೆಗೀಡಾಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಅವನ ಕಾರ್ಯೋಪಯುಕ್ತ ಮಾದರಿಗಳು ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಡಿಸ್ಟ್ರಿಕ್ಟ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌‌‌ನ (ADT) ಪ್ರಯೋಗಾಲಯದಲ್ಲಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಕಳೆದುಹೋಗಿದ್ದು, ಇದೇ ನಂತರ ೧೯೦೧ರಲ್ಲಿ ವೆಸ್ಟರ್ನ್‌ ಯೂನಿಯನ್‌‌ನ ಒಂದು ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿ ಸಂಯೋಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತ್ತು.^[೭೬]^[೭೭] ಆ ಕಾಲದ ಬಹುಪಾಲು ಇತರ ಆವಿಷ್ಕಾರಕರ ಕೆಲಸದಂತೆಯೇ ಮೆಯುಸ್ಸಿಯ ಕೆಲಸವೂ ಮುಂಚಿನ ಶ್ರವಣಾತ್ಮಕ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಮುಂಚಿನ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಸಾಕ್ಷ್ಯದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಮೆಯುಸ್ಸಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ಕೊನೆಯ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಮೆಯುಸ್ಸಿಯ ಸಾವಿನ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕೈಬಿಡಲಾಯಿತು.^[೭೮] ಆದಾಗ್ಯೂ, ವಿಟೊ ಫಾಸೆಲ್ಲಾ ಎಂಬ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ ಸದಸ್ಯನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ U.S. ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳ ಸಭೆಯು ೨೦೦೨ರ ಜೂನ್‌ ೧೧ರಂದು ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ನೀಡಿ, ಮೆಯುಸ್ಸಿಯ "ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರದಲ್ಲಿನ ಕೆಲಸವು ಅಂಗೀಕರಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು" ಎಂದು ತಿಳಿಸಿತು. ಇಷ್ಟಾಗಿಯೂ ಸಹ, ಇದು ಈಗಲೂ ವಿವಾದಾಸ್ಪದವಾಗಿರುವ ವಿವಾದಾಂಶವೊಂದಕ್ಕೆ ಇದು ಕೊನೆಹಾಡಲಿಲ್ಲ.^[೭೯]^[೮೦]^[೮೧] ದೂರವಾಣಿಯ ಕುರಿತಾದ ಬೆಲ್‌ನ ಕೆಲಸವು ಮೆಯುಸ್ಸಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತಗೊಂಡಿತ್ತು ಎಂಬ ಸಮರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಂದು ಆಧುನಿಕ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ.^[೮೨] ಬೆಲ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಮೌಲ್ಯವು ವಿಶ್ವದಾದ್ಯಂತ ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಅರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಬಹುಪಾಲು ಪ್ರಮುಖ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೆ ಜರ್ಮನ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ಅರ್ಜಿಯನ್ನು ಬೆಲ್‌ ವಿಳಂಬಗೊಳಿಸಿದಾಗ, ವಿದ್ಯುತ್‌ ಉಪಕರಣಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಸೀಮೆನ್ಸ್‌ & ಹಾಲ್ಸ್ಕೆ (S&H) ತನ್ನದೇ ಸ್ವಂತದ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿಗಳ ಒಂದು ಎದುರಾಳಿ ತಯಾರಕ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು. ರಾಯಧನಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದೆಯೇ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಮೀಪದ-ಹೋಲಿಕೆಯಿರುವ ನಕಲುಗಳನ್ನು ಸೀಮೆನ್ಸ್‌ ಕಂಪನಿಯು ತಯಾರಿಸಿತು.^[೮೩] ಇತರ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಒಪ್ಪಂದಗಳ ಒಂದು ಸರಣಿಯು ಒಂದು ಜಾಗತಿಕ ದೂರವಾಣಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಸಂಘಟಿಸಿತು. ಕಾನೂನು ಸಮರಗಳಿಂದಾಗಿ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯಿಂದಾಗಿ ಬೆಲ್‌ನ ಮೇಲೆ ಹೇರಲ್ಪಟ್ಟ ಒತ್ತಡವು, ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕಂಪನಿಗೆ ಅವನು ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡುವುದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.^[೮೪]

ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜೀವನ

ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಯು ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ಕೆಲವು ದಿನಗಳ ನಂತರ, ೧೮೭೭ರ ಜುಲೈ ೧೧ರಂದು, ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಮಾಬೆಲ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್ (೧೮೫೭–೧೯೨೩) ಎಂಬಾಕೆಯನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಮದುವೆಯಾದ. ತಾನು ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಬೆಲ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಕಂಪನಿಯಲ್ಲಿ ತಾನು ಹೊಂದಿದ್ದ ೧,೪೯೭ ಷೇರುಗಳ ಪೈಕಿ ೧,೪೮೭ ಷೇರುಗಳನ್ನು ತನ್ನ ವಧುವಿಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದ್ದು ಅವಳಿಗೆ ಆತ ನೀಡಿದ ಮದುವೆಯ ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿತ್ತು.^[೮೫] ಅದಾದ ಕೆಲದಿನಗಳ ನಂತರ, ನವವಿವಾಹಿತರು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷ ಅವಧಿಯ ಮಧುಚಂದ್ರಕ್ಕೆ ತೆರಳಿದರು. ಆ ವಿಹಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಕೈಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ತನ್ನ ದೂರವಾಣಿಯ ಮಾದರಿಯೊಂದನ್ನು ಅಲೆಕ್‌ ತನ್ನೊಂದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಅದನ್ನೊಂದು "ಕಾರ್ಯನಿರತ ರಜಾದಿನ"ವನ್ನಾಗಿಸಿದ. ಸಾಕಷ್ಟು ವರ್ಷ ಮುಂಚಿತವಾಗಿಯೇ ಪ್ರೇಮಯಾಚನೆಯು ಶುರುವಾಗಿತ್ತಾದರೂ, ಮದುವೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಸದೃಢವಾಗುವವರೆಗೂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಕಾದಿದ್ದ. ದೂರವಾಣಿಯು ಒಂದು "ದಿಢೀರ್‌" ಯಶಸ್ಸಿನಂತೆ ಕಾಣಿಸಿತಾದರೂ, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಅದೊಂದು ಲಾಭದಾಯಕ ಉದ್ಯಮವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ೧೮೯೭ರ ನಂತರದವರೆಗಿನ ಬೆಲ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ಆದಾಯಗಳು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತಿದ್ದವು.^[೮೬] ಆತನ ಮುಂಚಿನ ಚಿರಪರಿಚಿತ ಹೆಸರಾದ "ಅಲೆಕ್‌" ಎಂಬುದರ ಬದಲು "ಅಲೆಸ್‌" ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಅವನು ಬಳಸಬೇಕೆಂಬ ಒಂದು ರೂಢಿಯಲ್ಲದ ಒತ್ತಾಯಪೂರ್ವಕ ಕೋರಿಕೆಯು ಅವನ ಭಾವೀಪತ್ನಿಯಿಂದ ಬಂತು. ೧೮೭೬ರಿಂದ ಆತ ತನ್ನ ಹೆಸರಿನ ಸಹಿಯನ್ನು, "ಅಲೆಸ್‌ ಬೆಲ್‌" ಎಂದೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ.^[೮೭]^[೮೮] ಅವರಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ಮಕ್ಕಳಾದವು. ಎಲ್ಸೀ ಮೇ ಬೆಲ್‌ (೧೮೭೮–೧೯೬೪) ಎಂಬ ಮಗಳು ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಖ್ಯಾತಿಯ^[೮೯]^[೯೦] ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಎಂಬಾತನನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಳು. ಮಾರಿಯನ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಬೆಲ್‌ (೧೮೮೦–೧೯೬೨) ಎಂಬುವವಳು ಎರಡನೆಯ ಮಗಳಾಗಿದ್ದು, "ಡೈಸಿ"^[೯೧] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಅವಳು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದಳು. ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳು ಶೈಶವಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲೇ ತೀರಿಕೊಂಡರು. ಬೆಲ್‌ನ ಮಾವನು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, D.C.ಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮನೆಯನ್ನು ೧೮೮೦ರಲ್ಲಿ ಕೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಮನೆಯು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌‌ನ ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿತ್ತು, ಮತ್ತು ನಂತರ ೧೮೮೨ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬಕ್ಕಾಗಿದ್ದ ಅದೇ ನಗರದಲ್ಲಿನ ಬ್ರೋಹೆಡ್‌ ಮ್ಯಾನ್ಷನ್‌ ಎಂಬಲ್ಲಿ ಅವರ ಮನೆಯು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ, ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ವಿವಾದಗಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಹಲವಾರು ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಅವನು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವನೊಂದಿಗೆ ಇರಲು ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು.^[೯೨] ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನದಾದ್ಯಂತದ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಮತ್ತು ನಂತರ ೧೮೮೨ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಓರ್ವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯನನ್ನಾಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಾಗರಿಕನಾಗುವ ತನಕ ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ, ಬೆಲ್‌ ಓರ್ವ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಶ್ರಿತನಾಗಿದ್ದ. ೧೯೧೫ರಲ್ಲಿ, ತನ್ನ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಆತ ಹೀಗೆ ವಿವರಿಸಿದ: "ನಾನು ಎರಡು ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಾಜನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಮಿಶ್ರಜನಾಂಗದ ಅಮೆರಿಕನ್ನರ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬನಲ್ಲ." ^[೯೩] ಈ ಘೋಷಣೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಬೆಲ್‌ನನ್ನು ಕೆನಡಾ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಓರ್ವ "ಸ್ಥಳೀಯ ಮಗ" ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲೇ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿವೆ.^[೯೪] ೧೮೮೫ರ ವೇಳೆಗೆ, ಒಂದು ಹೊಸ ಬೇಸಿಗೆ ಏಕಾಂತ ಸ್ಥಳವು (ಆಶ್ರಯಧಾಮ) ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು‌. ಆ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದಲ್ಲಿನ ಕೇಪ್‌ ಬ್ರೆಟನ್‌ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ರಜಾಕಾಲದ ವಿಹಾರವೊಂದರಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡು, ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದ.^[೯೫] ೧೮೮೬ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ಮೇಲೆ, ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ನಿಂದ ಅಡ್ಡಲಾಗಿರುವ ಭೂಶಿರವೊಂದರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ತೋಟವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಬೆಲ್‌ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ. ಇದು ಬ್ರಾಸ್‌ ಡಿ'ಓರ್‌ ಸರೋವರವನ್ನು ಮೇಲಿದ್ದುಕೊಂಡು ನೋಡುವಂತಿತ್ತು.^[೯೬] ೧೮೮೯ರ ವೇಳೆಗೆ, ದಿ ಲಾಡ್ಜ್‌ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾದ ಒಂದು ದೊಡ್ಡದಾದ ಮನೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ಒಂದು ಹೊಸ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯವನ್ನು^[೯೫] ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಸಂಕೀರ್ಣವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ಬೆಲ್‌ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ (ಗೇಲಿಕ್‌: ಸುಂದರ ಪರ್ವತ ) ಎಂದು ಹೆಸರಿಟ್ಟ. ಇದು ಅಲೆಕ್‌ನ ಹಿಂದಿನವರ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಬೆಟ್ಟದ ಸೀಮೆಗಳ ಹೆಸರಾಗಿತ್ತು.^[೯೭] ತನ್ನ ಅಂತಿಮ ವರ್ಷಗಳನ್ನು, ಮತ್ತು ಅವನ ಅತ್ಯಂತ ಉತ್ಪಾದಕ ವರ್ಷಗಳ ಪೈಕಿ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳನ್ನು ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, D.C. ಹಾಗೂ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್ ಈ ಎರಡೂ ವಾಸಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲೂ ಕಳೆದ. ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, D.C.ಯ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ಅವನು ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ವರ್ಷದ ಬಹುಕಾಲ ನೆಲೆಸಿದ್ದ.^[೯೮]

ತನ್ನ ಜೀವನದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ, ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಅವನ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ಎರಡೂ ಮನೆಗಳ ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ನಂತರದ ೩೦ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ ಮನೆಯು ಒಂದು ಬೇಸಿಗೆಯ ಮನೆಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದೇ ಆಗಿಹೋಯಿತು. ಏಕೆಂದರೆ, ಬೆಲ್‌ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ತಲ್ಲೀನನಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅದು ಅವನ ವಾರ್ಷಿಕ ಉಳಿಯುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ದೀರ್ಘಯುತವಾಗಿಸಿದ್ದವು. ಮಾಬೆಲ್‌ ಹಾಗೂ ಅಲೆಕ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ ಸಮುದಾಯದಲ್ಲಿ ಸೇರಿಹೋಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಹಳ್ಳಿಗರು ಅವರನ್ನು "ತಮ್ಮವರೆಂದೇ" ಪರಿಗಣಿಸಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದರು.^[೯೫] ೧೯೧೭ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೬ರಂದು ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌ ಸ್ಫೋಟವು ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ, ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಸದಸ್ಯರು ಇನ್ನೂ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌‌ ನಲ್ಲಿನ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು. ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್ ಸ್ಫೋಟದ ಬಲಿಪಶುಗಳಿಗೆ ನೆರವಾಗುವಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಮಾಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಅಲೆಕ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗೆ ಸನ್ನದ್ಧಗೊಳಿಸಿದರು.^[೯೯]

ನಂತರದ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು

ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ನನ್ನು ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆಯಾದರೂ, ಅವನ ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಅತೀವವೆನ್ನುವಂತೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯವಾಗಿದ್ದವು. ಅವನ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಕಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾದ ಚಾರ್ಲೋಟ್‌ ಗ್ರೇ ಎಂಬಾತ ಹೇಳುವ ಪ್ರಕಾರ, ಬೆಲ್‌ನ ಕೆಲಸವು "ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಾದ್ಯಂತ ಅನಿಯಂತ್ರಿತವಾಗಿರುವ" ವ್ಯಾಪ್ತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅನೇಕಬಾರಿ ಬ್ರಿಟಾನಿಕಾ ವಿಶ್ವಕೋಶ ವನ್ನು ಅಪಾರ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಓದುತ್ತಾ, ಅದರಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯ ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಾಡುತ್ತಾ ಆತ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರುತ್ತಿದ್ದ.^[೧೦೦] ಕೇವಲ ಅವನೊಬ್ಬನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲೇ ೧೮ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದರ ಮೂಲಕ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಸಹಯೋಗಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವನು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ೧೨ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳ ಮೂಲಕ, ಬೆಲ್ಲಿಯ ಸೃಜನಶೀಲವಾದ ಅಸಾಧಾರಣ ಪ್ರತಿಭಾಶಕ್ತಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಕೊಂಚಮಟ್ಟಿಗೆ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ದೂರವಾಣಿ ಮತ್ತು ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾದ ೧೪, ದ್ಯುತಿವಾಣಿಗಾಗಿ ನೀಡಲಾದ ನಾಲ್ಕು, ಧ್ವನಿಲೇಖಕ್ಕಾಗಿ ನೀಡಲಾದ ಒಂದು, ಅಂತರಿಕ್ಷದಲ್ಲಿನ ವಾಹನಗಳಿಗಾಗಿರುವ ಐದು, "ಜಲವಿಮಾನಗಳಿಗೆ" ಮೀಸಲಾದ ನಾಲ್ಕು ಹಾಗೂ ಸೆಲೆನಿಯಂ ಕೋಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಎರಡು ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳು ಸೇರಿವೆ. ಬೆಲ್‌ನ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳು ಒಂದು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಆಸಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಹೋಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ಅವು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ವಿಶೇಷತೆಗಳಲ್ಲಿ, ಉಸಿರಾಟದಲ್ಲಿ ನೆರವಾಗುವ ಒಂದು ಲೋಹದ ಕವಚ, ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಶ್ರವಣದೋಷಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಬಳಸುವ ಶ್ರವಣಮಾಪಕ, ನೀರ್ಗಲ್ಲ ಬಂಡೆಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಬಳಸುವ ಒಂದು ಉಪಕರಣ, ಸಮುದ್ರದ ನೀರಿನಿಂದ ಉಪ್ಪನ್ನು ಹೇಗೆ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವುದು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತಾದ ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು, ಹಾಗೂ ಪರ್ಯಾಯ ಇಂಧನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದರ ಕುರಿತಾದ ಕೆಲಸ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸೇರಿದ್ದವು. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡಿದ ಹಾಗೂ ಕಿವುಡರಿಗೆ ಮಾತಾಡುವುದನ್ನು ಬೋಧಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿರುವ ಕಾರ್ಯಕೌಶಲಗಳನ್ನು ಅವನು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದ. ವೋಲ್ಟಾ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಯಲ್ಲಿ ಅವನು ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಹವರ್ತಿಗಳು ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಮರುಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಒಂದು ಉಪಾಯ ಅಥವಾ ಸಾಧನವಾಗಿ, ಗ್ರಾಮಫೋನ್‌ ತಟ್ಟೆಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಕಾಂತಕ್ಷೇತ್ರವೊಂದನ್ನು ಅಚ್ಚೊತ್ತುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಮೂವರು ಸದರಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಷ್ಟೇ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದರಾದರೂ, ಒಂದು ಕಾರ್ಯಾತ್ಮಕ ಮೂಲಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಅವರು ಅಸಮರ್ಥರಾಗಿದ್ದರು. ಒಂದಲ್ಲಾ ಒಂದು ದಿನ ಟೇಪ್‌ ರೆಕಾರ್ಡರ್‌, ಹಾರ್ಡ್‌ ಡಿಸ್ಕ್‌ ಮತ್ತು ಫ್ಲಾಪಿ ಡಿಸ್ಕ್‌ ಡ್ರೈವ್‌ ಹಾಗೂ ಇತರ ಕಾಂತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಅನ್ವಯಿಕೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಿರುವ ಒಂದು ಮೂಲಭೂತ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ತಾವು ಕ್ಷಣದರ್ಶನ ಮಾಡಿರುವುದನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಅರಿಯದ ಅವರು, ಸದರಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟರು. ಹವಾ ನಿಯಂತ್ರಣದ ಒಂದು ಹಳೆಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಬೆಲ್‌ನ ಸ್ವಂತ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿನ ಗಾಳಿರೆಕ್ಕೆಗಳು ಮಂಜುಗೆಡ್ಡೆಯ ದೊಡ್ಡ ತುಂಡಿಗೆ ಅಡ್ಡಲಾಗಿ ಗಾಳಿಯ ಹರಿವುಗಳನ್ನು ಬೀಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಇಂಧನದ ಕೊರತೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಮಾಲಿನ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಆಧುನಿಕ ಕಳವಳಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಅವನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದ. ಅವನು ನೀಡಿದ ಸಮರ್ಥನೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ತೋಟಗಳು ಹಾಗೂ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳ ತ್ಯಾಜ್ಯಪದಾರ್ಥಗಳಿಂದ ಮೀಥೇನ್‌ ಅನಿಲವನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿತ್ತು. ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದಲ್ಲಿನ ತನ್ನ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ನಲ್ಲಿ, ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರ ಒದಗಿಸುವ ಶೌಚಾಲಯಗಳು ಹಾಗೂ ವಾತಾವರಣದಿಂದ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಉಪಕರಣಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಆತ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದ. ಆತನ ಸಾವಿಗೆ ಕೆಲವೇ ದಿನ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾದ ಒಂದು ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ಸಂದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಆತ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಮನೆಗಳನ್ನು ಬೆಚ್ಚಗಿರಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸೌರಫಲಕಗಳನ್ನು ಬಳಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯ ಕುರಿತು ಆತ ಬೆಳಕು ಚೆಲ್ಲಿದ್ದ.

ಲೋಹ ಪತ್ತೆಕಾರಿ

೧೮೮೧ರಲ್ಲಿ ಲೋಹ ಪತ್ತೆಕಾರಿಯನ್ನು ಆವಿಷ್ಕಾರಿಸಿದ ಕೀರ್ತಿಯೂ ಬೆಲ್‌ಗೆ ದಕ್ಕಿದೆ. U.S. ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೇಮ್ಸ್‌ ಗ್ಯಾರ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌‌‌ನ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಹೊಕ್ಕಿದ್ದ ಬಂದೂಕಿನ ಗುಂಡನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚುವ ಪ್ರಯತ್ನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಈ ಉಪಕರಣವು ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಲೋಹ ಪತ್ತೆಕಾರಿಯು ಲೋಪವಿಲ್ಲದೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತಾದರೂ, ಕೊಲೆಗಡುಕನ ಬುಲೆಟ್‌ನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಅದರಿಂದಾಗಲಿಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ, ಅಧ್ಯಕ್ಷನನ್ನು ಲೋಹದ ಚೌಕಟ್ಟಿನ ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಲಾಗಿತ್ತಾದ್ದರಿಂದ, ಉಪಕರಣಕ್ಕೆ ಅಡೆತಡೆಯುಂಟಾಗಿ ಅದು ಸ್ಥಾಯೀ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿತ್ತು.^[೧೦೧] ಈ ಉಪಕರಣದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶಯ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಅಧ್ಯಕ್ಷನ ಶಸ್ತ್ರವೈದ್ಯರು, ಲೋಹದ ಸ್ಪ್ರಿಂಗುಗಳಿರದ ಹಾಸಿಗೆಯೊಂದರ ಮೇಲೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷನನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸಬೇಕೆಂಬ ಬೆಲ್‌ನ ಮನವಿಗಳನ್ನು ಉಪೇಕ್ಷಿಸಿದರು. ಇನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ತನ್ನ ಮೊದಲ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಒಂದು ಕ್ಷೀಣದನಿಯನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿದ್ದನಾದರೂ, ಸದರಿ ಕಚ್ಚಾ ಉಪಕರಣದಿಂದ ಪತ್ತೆಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಷ್ಟು ಆಳದಲ್ಲಿ ಆ ಗುಂಡು ಶರೀರದೊಳಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡಿತ್ತು ಎನಿಸುತ್ತದೆ.^[೧೦೧] ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌‌‌‌ನ (AAAS) ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ೧೮೮೨ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಓದಲಾದ ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಕುರಿತಾದ ಪ್ರಬಂಧವೊಂದರಲ್ಲಿ ಈ ಕುರಿತಾದ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿವರವನ್ನು ಬೆಲ್‌ ನೀಡಿದ್ದ.

ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ಗಳು

ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಅಮೆರಿಕಾದ ಪ್ರಥಮಾನ್ವೇಷಕನಾದ ವಿಲಿಯಂ E. ಮೀಕ್‌ಹ್ಯಾಂ ಎಂಬಾತ ೧೯೦೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನ ಸೈಂಟಿಫಿಕ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ನಿಯತಕಾಲಿಕದಲ್ಲಿ ಬರೆದ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌‌‌ಗಳು ಮತ್ತು ಜಲ ವಿಮಾನಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತತ್ತ್ವವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ. ಜಲ ವಿಮಾನದ ಆವಿಷ್ಕಾರವನ್ನು ಒಂದು ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಸಾಧನೆಯೆಂಬಂತೆ ಬೆಲ್‌ ಪರಿಗಣಿಸಿದ. ಆ ಲೇಖನದಿಂದ ಗಳಿಸಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿ, ಈಗ ಒಂದು ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ದೋಣಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿರುವುದರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಸ್ಥೂಲಚಿತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅವನು ಶುರುಮಾಡಿದ. ಬೆಲ್‌ ಹಾಗೂ ಅವನ ಸಹಾಯಕನಾದ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ W. "ಕೇಸಿ" ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌, ವಿಮಾನವು ನೀರಿನಿಂದ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹಾರುವಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಸಂಭವನೀಯ ಒತ್ತಾಸೆಯ ಸಾಧನವನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ೧೯೦೮ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ಪ್ರಯೋಗಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಶುರುಮಾಡಿದರು. ಎನ್ರಿಕೋ ಫೋರ್ಲಾನಿನಿ ಎಂಬ ಇಟಲಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಕನ ಕೆಲಸವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌, ಮಾದರಿಗಳ ಪರೀಕ್ಷಾರ್ಥ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಶುರುಮಾಡಿದ. ಕಾರ್ಯೋಪಯೋಗಿ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ಜಲವಿಮಾನವೊಂದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಈ ಪ್ರಯೋಗವು ಅವನಿಗೆ ಹಾಗೂ ಬೆಲ್‌ಗೆ ಅನುವುಮಾಡಿಕೊಟ್ಟವು. ೧೯೧೦–೧೯೧೧ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ವಿಶ್ವಪ್ರವಾಸದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಇಬ್ಬರೂ ಫೋರ್ಲಾನಿನಿಯನ್ನು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದರು. ಫೋರ್ಲಾನಿನಿಯ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ದೋಣಿಯನ್ನೇರಿ ಮ್ಯಾಗಿಯೋರ್‌ ಸರೋವರದಲ್ಲಿ ಅವರು ಸವಾರಿಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ಈ ಸವಾರಿಯು ಹಾರುವಿಕೆಯಷ್ಟೇ ನವಿರಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅದನ್ನು ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ವರ್ಣಿಸಿದ. ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿದ ನಂತರ, ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ಮಾದರಿಗಳಾಗಿ ಹಲವಾರು ಆರಂಭಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟವು. ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಸ್ವಯಂ-ಮುಂಚಾಲಿತ ಬೆಲ್‌-ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್ ವಿಮಾನವಾದ ಧೊನ್ನಾಸ್‌ ಬೀಗ್‌ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿತ್ತು‌‌‌‌.^[೧೦೨] ಈ ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ದೋಣಿಗಳು ಅವಶ್ಯವಾಗಿ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮೂಲಮಾದರಿಗಳ-ಸಾಕ್ಷ್ಯವಾಗಿದ್ದು, ರೆನಾಲ್ಟ್‌ ಎಂಜಿನ್‌ಗಳಿಂದ ಶಕ್ತಿಒದಗಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೆಚ್ಚು ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಅಥವಾ ಸಾರಭೂತವಾದ HD-೪ಗಳಲ್ಲಿ ಅವು ಸಮಾಪ್ತಗೊಂಡವು. ಕ್ಷಿಪ್ರವಾದ ವೇಗವರ್ಧನೆ, ಉತ್ತಮವಾದ ಸ್ಥಿರತೆ ಹಾಗೂ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆಯಿಲ್ಲದೆ ಅಲೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಿಕೊಂಡು, ದಾಟಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದೊಂದಿಗಿನ ಚಾಲನ ನಿರ್ದೇಶನ ಇವುಗಳನ್ನು ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌‌‌‌ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, ೫೪ ಮೈಲುಗಳಷ್ಟನ್ನು ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ (ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ ೮೭ ಕಿಮೀ) ಕ್ರಮಿಸುವ ಒಂದು ಉನ್ನತ ವೇಗವು ಸಾಧಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.^[೧೦೩] ೧೯೧೩ರಲ್ಲಿ, ಸಿಡ್ನಿಯ ಓರ್ವ ಓಡುದೋಣಿ ವಿನ್ಯಾಸಕ ಮತ್ತು ನಿರ್ಮಾತೃವಾಗಿದ್ದ ಹಾಗೂ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ವೆಸ್ಟ್‌ಮೌಂಟ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಪಿನೌಡ್‌'ಸ್‌ ಯಾಟ್‌ ಯಾರ್ಡ್‌ನ (ಪಿನೌಡ್‌ನ ಓಡುದೋಣಿ ಪ್ರಾಂಗಣದ) ಮಾಲೀಕನಾಗಿದ್ದ ವಾಲ್ಟರ್‌ ಪಿನೌಡ್‌ನನ್ನು HD-೪ನ ಚಪ್ಪಟೆ ತಳದ ದೋಣಿಯ ಕುರಿತು ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡ. ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌‌ಗೆ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಬೆಲ್‌ನ ತೋಟವಾದ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಬೆಲ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರೀಸ್‌ಯಲ್ಲಿನ ದೋಣಿ ಅಂಗಳವನ್ನು ಪಿನೌಡ್‌ ತಕ್ಷಣವೇ ತನ್ನ ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ. ದೋಣಿಯನ್ನು-ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿನ ಪಿನೌಡ್‌ನ ಅನುಭವವು HD-೪ಗೆ ಪ್ರಯೋಜನಕಾರಿಯಾದ ವಿನ್ಯಾಸ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ನೆರವಾಯಿತು. ಮೊದಲನೇ ಜಾಗತಿಕ ಸಮರದ ನಂತರ, HD-೪ಯನ್ನು ಕುರಿತಾದ ಕೆಲಸವು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಶುರುವಾಯಿತು. U.S. ನೌಕಾದಳಕ್ಕೆ ಬೆಲ್‌ ನೀಡಿದ ವರದಿಯು, ೧೯೧೯ರ ಜುಲೈನಲ್ಲಿ ೩೫೦ ಅಶ್ವಶಕ್ತಿಯ (೨೬೦ kW) ಎರಡು ಎಂಜಿನ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ಅನುಮತಿ ದೊರಕಿಸಿಕೊಟ್ಟಿತು. ೧೯೧೯ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೯ರಂದು, ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ ೭೦.೮೬ ಮೈಲುಗಳನ್ನು ಕ್ರಮಿಸುವ ಒಂದು ವಿಶ್ವ ಸಾಗರಯಾನದ ವೇಗವನ್ನು HD-೪ಯು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಈ ದಾಖಲೆಯು ಹತ್ತುವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಅಚಲವಾಗಿತ್ತು.

ವಾಯುಯಾನ ವಿಜ್ಞಾನ

೧೮೯೧ರಲ್ಲಿ, ಮೋಟಾರಿನಿಂದ-ಶಕ್ತಿಪಡೆಯುವ ಗಾಳಿಗಿಂತ-ಭಾರವಾಗಿರುವ ವಿಮಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಶುರುಮಾಡಿದ್ದ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ತನ್ನ ೬೦ನೇ ಆಕರ್ಷಕ ವಯೋಮಾನದವನಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವನು "ಯುವಕರ" ನೆರವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕೆಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹಾರಾಟ ನಡೆಸುವ ತನ್ನ ಕನಸನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದಾಗಿ, AEAಯು ಮೊದಲಿಗೆ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ೧೮೯೮ರಲ್ಲಿ, ನಾಲ್ಕು ಪಾರ್ಶ್ವಗಳುಳ್ಳ ಪೆಟ್ಟಿಗೆ ಪಟಗಳು ಹಾಗೂ ರೇಷ್ಮೆಯಲ್ಲಿ ಸುತ್ತಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಬಹು ಸಂಯುಕ್ತದ ನಾಲ್ಕು ಪಾರ್ಶ್ವಗಳುಳ್ಳ ಪಟಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ರೆಕ್ಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸಿದ. ನಾಲ್ಕು ಪಾರ್ಶ್ವಗಳುಳ್ಳ ರೆಕ್ಕೆಗಳಿಗೆ ಸಿಗ್ನೆಟ್‌ I, II ಮತ್ತು III ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ೧೯೦೭–೧೯೧೨ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಚಾಲಕನಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಚಾಲಕನಿರುವ (ವಿಮಾನವೊಂದು ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌ನ್ನು ಒಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಿಗ್ನೆಟ್‌ I ಅಪ್ಪಳಿಸಿತ್ತು) ಎರಡೂ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಅವನ್ನು ಹಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಬೆಲ್‌ನ ಕೆಲವೊಂದು ಪಟಗಳನ್ನು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಕ್ಕಿಡಲಾಗಿದೆ.^[೧೦೪] ಏರಿಯಲ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪರಿಮೆಂಟ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ (AEA) ಮುಖಾಂತರ ಅಂತರಿಕ್ಷಯಾನ ವಿಜ್ಞಾನ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಶ್ರೀಮತಿ ಮಾಬೆಲ್‌ ಬೆಲ್‌ಳ ಸಲಹೆ ಹಾಗೂ ಅವಳ ಹಣಕಾಸಿನ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ೧೯೦೭ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಏರಿಯಲ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪರಿಮೆಂಟ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. AEAಗೆ ಬೆಲ್‌ನ ನೇತೃತ್ವವಿತ್ತು ಹಾಗೂ ನಾಲ್ವರು ಯುವಕರನ್ನು ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ಅದು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಅವರೆಂದರೆ: ಅಮೆರಿಕಾದ ಗ್ಲೆನ್‌ H. ಕರ್ಟಿಸ್‌, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್‌ ಥಾಮಸ್‌ ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌, ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ W. ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಹಾಗೂ J.A.D. ಮೆಕ್‌ಕರ್ಡಿ. ಗ್ಲೆನ್‌ H. ಕರ್ಟಿಸ್ ಓರ್ವ ಮೋಟಾರ್‌ಸೈಕಲ್‌ ತಯಾರಕನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ "ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದ ಮನುಷ್ಯ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ. ತನ್ನ ಸ್ವಯಂ-ನಿರ್ಮಿತ ಮೋಟಾರ್‌ ಬೈಸಿಕಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಸುತ್ತುಹಾಕಿದ ಸಾಹಸದಿಂದಾಗಿ ಅವನಿಗೆ ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿತ್ತು. ನಂತರದಲ್ಲಿ, ಪಶ್ಚಿಮಾರ್ಧ ಗೋಳದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಅಧಿಕೃತ ಒಂದು-ಕಿಲೋಮೀಟರ್‌ ಹಾರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಮೀಸಲಾಗಿರುವ ಸೈಂಟಿಫಿಕ್‌ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಅವನಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು ಹಾಗೂ ಅವನು ಓರ್ವ ವಿಶ್ವ-ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವಿಮಾನ ತಯಾರಕನಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟ; ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್‌ ಥಾಮಸ್‌ ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌ U.S. ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ್ದ ಓರ್ವ ಅಧಿಕೃತ ವೀಕ್ಷಕನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ವಾಯುಯಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಭವಿಷ್ಯವಿದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿನ ಏಕೈಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದ; ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ W. ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನ ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಿಮಾನದ ಚಾಲಕನಾಗುವಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಕೆನಡಾ ಪ್ರಜೆ ಹಾಗೂ ಮೊದಲ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಆಶ್ರಿತನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು J.A.D. ಮೆಕ್‌ಕರ್ಡಿ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದ್ದ. ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ W. ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್ ಹಾಗೂ J.A.D. ಮೆಕ್‌ಕರ್ಡಿ ಇಬ್ಬರೂ ಟೊರೊಂಟೋ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿನ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಪಟಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ತಮ್ಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಗ್ಲೈಡರ್‌ ವಿಮಾನಗಳಿಗೆ ಅವರು ಅನ್ವಯಿಸುವ ಮೂಲಕ, ಗಾಳಿಗಿಂತ-ಭಾರವಾದ ಯಂತ್ರಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದೆಡೆಗಿನ AEAದ ಕಾರ್ಯವು ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗೊಂಡ ಆ ಗುಂಪು, ಆಮೇಲೆ ರೆಡ್‌ ವಿಂಗ್‌‌‌ನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಬಿದಿರಿನ ಚೌಕಟ್ಟಿನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟು ಕೆಂಪು ರೇಷ್ಮೆಯ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ ಇದು ಗಾಳಿಯಿಂದ-ತಂಪುಮಾಡಿದ ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಎಂಜಿನ್‌ನಿಂದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.^[೧೦೫] ೧೯೦೮ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೨ರಂದು, ಕ್ಯೂಕಾ ಸರೋವರ‌ದ ಮೇಲೆ ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಾರಾಟದ ಮೇಲೆ ಎರಡು ಜೊತೆ ರೆಕ್ಕೆಗಳುಳ್ಳ ವಿಮಾನವು ಮೇಲೇರಿತು.^[೧೦೬] ಈ ವಿನ್ಯಾಸದೊಳಗೆ ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದ್ದ ನಾವೀನ್ಯತೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಮಾನ ಚಾಲಕನ ಜಾಗದ ಒಂದು ಆವರಣ ಹಾಗೂ ಬಾಲದ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಫಲಕ ಇವುಗಳು ಸೇರಿದ್ದವು (ನಿಯಂತ್ರಣದ ಒಂದು ವಿಧಾನವಾಗಿ ಮಡಿಚುರೆಕ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿದ್ದು ಮೂಲ ವಿನ್ಯಾಸಕ್ಕೆ ಮಾಡಲಾದ ನಂತರದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗಿದ್ದವು). AEA ಯೋಜನೆಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಮಡಿಚುರೆಕ್ಕೆಯು, ವರ್ತಮಾನದ ವಿಮಾನದ ಒಂದು ಪ್ರಮಾಣಕ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. (ಮಡಿಚುರೆಕ್ಕೆಯನ್ನು ರಾಬರ್ಟ್‌ ಎಸ್ನಾಲ್ಟ್‌-ಪೆಲ್ಟೇರಿ ಎಂಬಾತ ಕೂಡಾ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದ್ದ.) ವೈಟ್‌ ವಿಂಗ್‌ ಹಾಗೂ ಜೂನ್‌ ಬಗ್‌‌‌‌‌ ಗಳು ಇದನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದವು ಮತ್ತು ೧೯೦೮ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ಯಾವುದೇ ದುರ್ಘಟನೆಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ೧೫೦ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಾರಾಟಗಳು ನೆರವೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ಆದಾಗ್ಯೂ, AEA ಯೋಜನೆಯು ತನ್ನ ಆರಂಭಿಕ ಮೀಸಲುಗಳನ್ನು ಬರಿದುಮಾಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮತಿ ಬೆಲ್‌ಳಿಂದ ಬಂದ ಕೇವಲ ೧೦,೦೦೦ $ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತದ ದಾನವು ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಅದಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟವು.^[೧೦೭] ಅವರ ಅಂತಿಮ ವಿಮಾನ ವಿನ್ಯಾಸವಾದ ಸಿಲ್ವರ್‌ ಡಾರ್ಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಮುಂಚಿನ ಯಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬಂದಿದ್ದ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಗತಿಗಳೂ ಸೇರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು. ೧೯೦೯ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೩ರಂದು, ಬ್ರಾಸ್‌ ಡಿ'ಓರ್‌‌ನ ಘನೀಕರಿಸಿದ ಹಿಮದಿಂದ J.A.D. ಮೆಕ್‌ಕರ್ಡಿಯಿಂದ ಹಾರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಿಲ್ವರ್‌ ಡಾರ್ಟ್‌ ವಿಮಾನವು ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ವಿಮಾನ ಹಾರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಅಲ್ಲಿ ಉಪಸ್ಥಿತನಿದ್ದ. ಆ ಹಾರಾಟವು ತುಂಬಾ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾದುದು ಎಂದು ಕಳವಳವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದ ಬೆಲ್‌, ತುರ್ತುಸ್ಥಿತಿಗೆಂದು ಓರ್ವ ವೈದ್ಯನನ್ನು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೊಳಿಸಿದ್ದ. ಯಶಸ್ವೀ ಹಾರಾಟವನ್ನು ನಡೆಸುವುದರೊಂದಿಗೆ, AEA ವಿಸರ್ಜಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು ಮತ್ತು ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಏರೋಡ್ರೋಮ್‌ ಕಂಪನಿಯನ್ನು ಶುರುಮಾಡಿದ್ದ ಬಾಲ್ಡ್‌ವಿನ್‌ ಹಾಗೂ ಮೆಕ್‌ಕರ್ಡಿಗೆ ಸಿಲ್ವರ್‌ ಡಾರ್ಟ್‌ ನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ಈ ವಿಮಾನವು ಕೆನಡಾದ ಸೇನೆಯ ಮುಂದೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.^[೧೦೮]

ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರ

ಆ ಕಾಲದ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಚಿಂತನಾಪರರು ಹಾಗೂ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ, ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿನ ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರದ ಆಂದೋಲನದೊಂದಿಗೆ ಬೆಲ್‌ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದ. ೧೮೮೩ರ ನವೆಂಬರ್‌ ೧೩ರಂದು ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌‌ಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌‌ ಅಪಾನ್‌ ದಿ ಫಾರ್ಮೇಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಎ ಡೆಫ್‌ ವೆರೈಟಿ ಆಫ್‌ ದಿ ಹ್ಯೂಮನ್‌ ರೇಸ್‌ ಎಂಬ ತನ್ನ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಅವನು ಕೆಲವೊಂದು ಅಂಶಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಾ, ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲೇ ಕಿವುಡರಾಗಿರುವ ತಂದೆ-ತಾಯಿಗಳು ಕಿವುಡು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಜನ್ಮಕೊಡುವ ಸಂಭವ ಹೆಚ್ಚು ಎಂದು ಸೂಚಿಸಿದ ಮತ್ತು ಗಂಡು-ಹೆಣ್ಣುಗಳಿಬ್ಬರೂ ಕಿವುಡರಾಗಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮದುವೆಯಾಗಬಾರದು ಎಂಬ ಒಂದು ಕೇವಲ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕವಾದ ಅಥವಾ ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾದ ಸೂಚನೆಯನ್ನೂ ನೀಡಿದ.^[೧೦೯] ಆದಾಗ್ಯೂ, ಜಾನುವಾರುಗಳ ತಳಿಸೃಷ್ಟಿಯು ಅವನ ಹವ್ಯಾಸವಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಡೇವಿಡ್‌ ಸ್ಟಾರ್‌ ಜೋರ್ಡಾನ್‌‌ನ ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವನು ನೇಮಕಗೊಳ್ಳಲೂ ಈ ಹವ್ಯಾಸವು ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಈ ಸಮಿತಿಯು ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಬ್ರೀಡರ್ಸ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌‌ನ ಆಶ್ರಯಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿತ್ತು. ಈ ಸಮಿತಿಯು ತತ್ತ್ವವನ್ನು ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ನಿಸ್ಸಂದಿಗ್ಧವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು.^[೧೧೦] ೧೯೧೨ರಿಂದ ೧೯೧೮ರವರೆಗೆ ಆತ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿನ ಕೋಲ್ಡ್‌ ಸ್ಪ್ರಿಂಗ್‌ ಹಾರ್ಬರ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಯೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದ ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರ ದಾಖಲಾತಿ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಕುರಿತಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರ ಮಂಡಳಿಯ ಸಭಾಪತಿಯಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ತಪ್ಪಿಸದೇ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಿದ್ದ. ೧೯೨೧ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಆಫ್‌ ನ್ಯಾಚುರಲ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿಯ ಆಶ್ರಯಗಳಡಿಯಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾದ ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರದ ಎರಡನೇ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಮಾವೇಶದ ಗೌರವ ಅಧ್ಯಕ್ಷನಾಗಿಯೂ ಆತ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ‌. ಬೆಲ್‌ನಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ, "ಮಾನವ ಜನಾಂಗದ ಒಂದು ದೋಷಯುಕ್ತ ಪ್ರಭೇದ" ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಜನರ ಕಡ್ಡಾಯ ಸಂತಾನಶಕ್ತಿಹರಣವನ್ನು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಿಸಿದ ಕಾನೂನುಗಳು (ಕೆಲವೊಂದು ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ಸಾದ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ) ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಡಬೇಕು ಎಂದು ಈ ರೀತಿಯ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಸಮರ್ಥಿಸಿದವು. ೧೯೩೦ರ ದಶಕದ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ, U.S.ನಲ್ಲಿನ ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು, ಮತ್ತು ನಾಜಿ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಸುಜನನಶಾಸ್ತ್ರದ ಕಾನೂನುಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಒಂದು ಮಾದರಿಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಪೂರ್ವಾರ್ಜಿತ ಆಸ್ತಿ ಹಾಗೂ ಮನ್ನಣೆಗಳು

ಬೆಲ್‌ನ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಸರ್ವತ್ರ ವ್ಯಾಪಕವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಮತ್ತು ಅವನ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕೀರ್ತಿಯು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ, ಮನ್ನಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವ ಕಾಣಿಕೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದವು. ಕಾಲೇಜುಗಳು ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟ ಹಲವಾರು ಗೌರವಾರ್ಥ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಬೆಲ್‌ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ. ಗೌರವಾರ್ಥ ಪದವಿಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದರ ಕುರಿತಾದ ಕೋರಿಕೆಗಳೇ ಹೊರೆಯಾಗುವಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಇದು ಮುಟ್ಟಿತೆನ್ನಬಹುದು.^[೧೧೧] ಅವನ ಜೀವಮಾನದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಡಜನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು, ಪಾರಿತೋಷಕಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಗೌರವ ಕಾಣಿಕೆಗಳನ್ನೂ ಸಹ ಅವನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ. ಅವನಿಗೆ ಮತ್ತು ಅವನ ದೂರವಾಣಿಯು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ ಸಂಹವನದ ಹೊಸ ಸ್ವರೂಪಕ್ಕೆ- ಹೀಗೆ ಎರಡಕ್ಕೂ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತಿಮೆಗಳ ರೂಪದ ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನು ಇವು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದವು. ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌‌‌ನ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಅವನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಬೆಲ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಮೆಮರಿಯಲ್‌^[೧೧೨] ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹವಾದುದಾಗಿದೆ.^[೧೧೩] ಒಂದು ಬೃಹತ್‌ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬೆಲ್‌ನ ಬರಹಗಳು, ವೈಯಕ್ತಿಕ ಪತ್ರ-ವ್ಯವಹಾರಗಳು, ಟಿಪ್ಪಣಿ ಪುಸ್ತಕಗಳು, ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ದಸ್ತಾವೇಜುಗಳು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಹಸ್ತಪ್ರತಿ ವಿಭಾಗ (ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು ಎಂಬ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ), ಹಾಗೂ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಕೇಪ್‌ ಬ್ರೆಟನ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ Archived 2009-01-02 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಈ ಎರಡರಲ್ಲೂ ಶೇಖರಿಸಿಡಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಇವುಗಳ ಪೈಕಿಯ ಬಹುಭಾಗವು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ವೀಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದ ಮೊದಲ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಮತ್ತು ಯುರೋಪ್‌ನಲ್ಲಿನ ಅನೇಕ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕುರುಹುಗಳು ಬೆಲ್‌ನ್ನು ನೆನಪಿಗೆ ತರುತ್ತವೆ. ಇಂಥ ತಾಣಗಳ ಪೈಕಿ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳೆಂದರೆ:

ಪಾರ್ಕ್ಸ್‌‌ ಕೆನಡಾದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿಕ್‌ ಸೈಟ್‌ Archived 2007-10-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.; ಇದು ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಬೆಲ್‌ನ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ ತೋಟಕ್ಕೆ ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ;
ದಿ ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌, ಇದು ಮೆಲ್‌ವಿಲ್ಲೆ ಹೌಸ್‌ ಎಂದೂ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದು, ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನ್ನು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಂಡ್‌ ನದಿಯನ್ನು ಮೇಲಿನಿಂದ ನೋಡುವಂತೆ ಸ್ಥಿತವಾಗಿದೆ. ಇದು ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದಲ್ಲಿನ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಮೊದಲ ಮನೆಯಾಗಿತ್ತು;
೧೮೭೭ರಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವಾಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಕೆನಡಾದ ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಯ, ಕೆನಡಾದ ಮೊದಲ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿ ಕಟ್ಟಡವಾದ ದಿ ಹೆಂಡರ್‌ಸನ್‌ ಹೋಮ್‌ Archived 2009-03-05 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. . ಇದರ ಜಾಗವನ್ನು ಬದಲಿಸಿ, ೧೯೬೯ರಲ್ಲಿ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಮರುಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ‌ದಿ ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್ ಮತ್ತು ಬೆಲ್‌ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿ ಕಟ್ಟಡ ಗಳೆರಡರ ನಿರ್ವಹಣೆಯನ್ನೂ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ‌ದಿ ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್ ಸೊಸೈಟಿ ಯು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ;
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಮೆಮರಿಯಲ್‌ ಪಾರ್ಕ್‌: ಇದು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಚಂದಾದಾರಿಕೆಯಿಂದ ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಒಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ನವ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್‌ ಶೈಲಿಯ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ; ದೂರಸಂಪರ್ಕಗಳ ಮೂಲಕ ಭೂಮಂಡಲವನ್ನು ಹಬ್ಬಬಲ್ಲ ಮಾನವಕುಲದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಈ ಸ್ಮಾರಕವು ಚಿತ್ರಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ;
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ (೧೯೫೬ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದದ್ದು): ಇದು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಹಿಸ್ಟೋರಿಕ್‌ ಸೈಟ್‌‌‌ ನ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೭೮ರಲ್ಲಿ ಅದು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿತು. ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದ ಬಹುಪಾಲು ಕರಕುಶಲ ವಸ್ತುಗಳು ಅಥವಾ ಹಸ್ತಕೃತಿಗಳು ಬೆಲ್‌ನ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಂದ ದಾನವಾಗಿ ನೀಡಲ್ಪಟ್ಟವು;

ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕಾಗಿ, ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಅಕಾಡೆಮಿ ಫ್ರಾಂಚೈಸ್‌‌ನಿಂದ ೫೦,೦೦೦ ಫ್ರಾಂಕ್‌ಗಳಷ್ಟು (ವರ್ತಮಾನದ ಡಾಲರ್‌‌ಗಳಲ್ಲಿ^[೧೧೪] ಸರಿಸುಮಾರು ....ಪದವಿನ್ಯಾಸ ದೋಷ: ಗುರುತಿಸಲಾಗದ ವಿರಾಮ ಚಿಹ್ನೆ"೨". US$ನಷ್ಟು ಮೊತ್ತದ) ನಗದು ಹಣದ ಜೊತೆಗಿನ ವೋಲ್ಟಾ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ೧೮೮೦ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ. ಸದರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ವಿಕ್ಟರ್‌ ಹ್ಯೂಗೊ ಹಾಗೂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರೆ ಡುಮಾಸ್‌ ಸೇರಿದ್ದರು. ವೋಲ್ಟಾ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ನೆಪೋಲಿಯನ್‌ ಬೋನಪಾರ್ಟೆಯು ೧೮೦೧ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ, ಮತ್ತು ಅಲೆಸ್ಸಾಂಡ್ರೊ ವೋಲ್ಟಾ ಎಂಬಾತನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಇಟ್ಟ. ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಮೂರನೆಯ ಮಹೋನ್ನತ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ.^[೧೧೫]^[೧೧೬]^[೧೧೭]^[೧೧೮]^[೧೧೯]^[೧೨೦]^[೧೨೧]^[೧೨೨] ಬಹುಮಾನಗಳ ಮೂಲಕ ಬೆಲ್‌ ದಿನದಿಂದ ದಿನಕ್ಕೆ ಸಮೃದ್ಧಗೊಳ್ಳುತ್ತಲೇ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದುದರಿಂದ, ದತ್ತಿ ನಿಧಿಗಳನ್ನು ('ವೋಲ್ಟಾ ನಿಧಿ') ಸೃಷ್ಟಿಸಲು ಮತ್ತು ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, D.C. ರಾಜಧಾನಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಅದರ ಸುತ್ತಮುತ್ತ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಯೋಜನದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ತನ್ನ ಬಹುಮಾನದ ಹಣವನ್ನು ಅವನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ. ವೋಲ್ಟಾ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಮತ್ತು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ' ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ, ಹಾಗೂ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಕಿವುಡುತನದ ಕುರಿತಾದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಒಂದು ಕೇಂದ್ರವಾಗಿ ವೋಲ್ಟಾ ಬ್ಯೂರೋದ (೧೮೮೭) ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಕಾರಣವಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವೋಲ್ಟಾ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ' ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿತ್ತು. ವೋಲ್ಟಾ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿಯು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿಕೊಂಡ ಒಂದು ಪ್ರಯೋಗಾತ್ಮಕ ಸೌಕರ್ಯವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿತು, ಮತ್ತು ಮರು ವರ್ಷದಲ್ಲೇ ಒಂದು ಮೇಣದ ಧ್ವನಿಲೇಖದ ಸಿಲಿಂಡರ್‌ನ್ನು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿ, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅದು ಥಾಮಸ್‌ ಎಡಿಸನ್‌ನಿಂದ^[೧೨೩] ಬಳಸಲ್ಪಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು; ಈ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯವು, ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ಆತನ ಸಹವರ್ತಿಗಳು ಅವನ ಹೆಮ್ಮೆಯ ಸಾಧನೆ ಯಾದ ದ್ಯುತಿವಾಣಿಯನ್ನು ಆವಿಷ್ಕರಿಸಿದ ತಾಣವೂ ಆಗಿತ್ತು. ದ್ಯುತಿವಾಣಿಯು ಒಂದು ದ್ಯುತಿ ದೂರವಾಣಿ ಯಾಗಿದ್ದು ತಂತುರಚನೆಯ ದ್ಯುತಿ ದೂರಸಂಪರ್ಕಗಳಿಗೆ ಅದು ಪೂರ್ವಸೂಚಕವಾಗಿತ್ತು. ವೋಲ್ಟಾ ಬ್ಯೂರೋ ವಿಭಾಗವು ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ ಅಂಡ್‌ ಹಾರ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಹಿಯರಿಂಗ್‌ (AG ಬೆಲ್‌) ಎಂಬ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವಿಕಸನಗೊಂಡಿತು. ಇದು ಕಿವುಡುತನದ ಸಂಶೋಧನೆ ಹಾಗೂ ಶಿಕ್ಷಣಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಅಗ್ರಗಣ್ಯ ಕೇಂದ್ರವೆನಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಗಾರ್ಡಿನರ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಜೊತೆಗಿನ ಸಹಭಾಗಿತ್ವದಲ್ಲಿ, ೧೮೮೦ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಸ್‌‌ ಪ್ರಕಟಣೆಯು ನೆಲೆಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ನೆರವಾದ. ೧೮೮೮ರಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬನಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ಅದರ ಎರಡನೇ ಅಧ್ಯಕ್ಷನೂ ಆದ (೧೮೯೭–೧೯೦೪), ಮತ್ತು ಸ್ಮಿತ್‌ಸೋನಿಯನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌‌‌ನ (೧೮೯೮–೧೯೨೨) ಓರ್ವ ರೀಜೆಂಟ್‌ನ ಸ್ಥಾನವನ್ನೂ ಅವನು ಅಲಂಕರಿಸಿದ. ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಸರ್ಕಾರವು ಅವನಿಗೆ ಲೆಜಿಯನ್‌ ಡಿ'ಹಾನಿಯುರ್‌ (ಲೆಜಿಯನ್‌ ಆಫ್‌ ಆನರ್‌‌) ಎಂಬ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಿತು; ಲಂಡನ್‌‌‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ರಾಯಲ್‌ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್‌ ಆರ್ಟ್ಸ್‌ ಅವನಿಗೆ ೧೯೦೨ರಲ್ಲಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಪಾರಿತೋಷಕಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು; ಮತ್ತು ಬವೇರಿಯಾದ ವುರ್ಜ್‌ಬರ್ಗ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ಅವನಿಗೆ ಒಂದು Ph.D ಪದವಿಯನ್ನು ದಯಪಾಲಿಸಿತು. "ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರದಲ್ಲಿನ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ" ೧೯೧೪ರಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ AIEEಯ ಎಡಿಸನ್‌ ಪಾರಿತೋಷಕವನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು. ಬೆಲ್‌ (B) ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕದಾದ ಡೆಸಿಬೆಲ್‌ (dB) ಇವುಗಳು ಧ್ವನಿಯ ತೀವ್ರತೆಯ ಅಳತೆಯ ಮಾನಗಳಾಗಿದ್ದು, ಬೆಲ್‌ ಲ್ಯಾಬ್ಸ್‌‌‌ನಿಂದ ಆವಿಷ್ಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಹೆಸರನ್ನೇ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡಿವೆ.^[೧೨೪]^[೧೨೫] ೧೯೭೬ರಿಂದಲೂ IEEEಯ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಪಾರಿತೋಷಕವನ್ನು ದೂರಸಂಪರ್ಕಗಳ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಮಹೋನ್ನತ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

೧೯೪೦ರಲ್ಲಿ US ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಯು ತನ್ನ 'ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಮೆರಿಕನ್ನರ ಸರಣಿ'ಯಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ಒಂದು ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾದ ಅಂಚೆಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಮಾಡಿತು. ಬೆಲ್‌ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಾ ತನ್ನ ಬಹುಪಾಲು ಸಮಯವನ್ನು ಕಳೆದ ಮತ್ತು ಕಿವುಡರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತಾ, ಅವರಿಗೆ ಬೋಧಿಸುತ್ತಾ ದಿನಗಳೆದ ನಗರವಾದ ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌ನ ಬಾಸ್ಟನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೨೮ರಂದು ಮೊದಲ ವಿತರಣೆಯ ದಿನದ ಸಮಾರಂಭವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಬೆಲ್‌ನ ಅಂಚೆಚೀಟಿಯು ಅದೆಷ್ಟು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿತ್ತೆಂದರೆ, ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲೇ ಅದು ಮಾರಾಟವಾಗಿ ಹೋಯಿತು ಮತ್ತು ಅಂದಿನ ಆ ಸರಣಿಯ ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳ ಪೈಕಿಯ ಅತ್ಯಂತ ಮೌಲ್ಯಯುತವಾದ ಅಂಚೆಚೀಟಿ ಎಂದು ಅನಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಹಾಗೂ ಈಗಲೂ ಅದೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅದು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದೆ.^[೧೨೬]

೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬೆಲ್‌ನ ಜನ್ಮದಿನದ ೧೫೦ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವವು, ರಾಯಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌‌‌ನಿಂದ ಜಾರಿಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥವಾಗಿರುವ £೧ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನೋಟುಗಳ ಒಂದು ವಿಶೇಷ ವಿತರಣೆಯ ಮೂಲಕ ಆಚರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ನೋಟಿನ ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಬೆಲ್‌ನ ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವಚಿತ್ರ, ಅವನ ಸಹಿ, ಮತ್ತು ಬೆಲ್‌ನ ಜೀವನ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಜೀವನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ವಸ್ತುಗಳು ಸೇರಿಕೊಂಡಿವೆ: ಸಾಕಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ದೂರವಾಣಿಯ ಬಳಕೆದಾರರು; ಒಂದು ಶ್ರವ್ಯ ತರಂಗ ಸಂಕೇತ; ದೂರವಾಣಿ ಗ್ರಾಹಕನೊಬ್ಬನ ರೇಖಾಚಿತ್ರ; ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ರಚನೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ ಜ್ಯಾಮಿತೀಯ ಆಕಾರಗಳು; ಸಂಕೇತ ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಉಚ್ಚಾರಣಾನುರೂಪವಾಗಿರುವ ಅಕ್ಷರಮಾಲೆಯ ಚಿತ್ರಣಗಳು; ಹಾರಾಟವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ಅವನಿಗೆ ನೆರವಾದ ಹೆಬ್ಬಾತು; ಮತ್ತು ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಅವನು ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದ ಕುರಿ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸದರಿ ವಿವರಣಾತ್ಮಕ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿವೆ.^[೧೨೭] ಇದರ ಜೊತೆಗೆ, ಕೆನಡಾದ ಸರ್ಕಾರವು ೧೯೯೭ರಲ್ಲಿ ಅವನ ಜನ್ಮದ^[೧೨೮] ೧೫೦ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾದ ಒಂದು ಗೌರವ ಕಾಣಿಕೆಯಾಗಿಯೂ ಬೆಲ್‌ನನ್ನು ಒಂದು $೧೦೦CAD ಬಂಗಾರದ ನಾಣ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆನಡಾದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಲಾದ ಹಾರಾಟದ ೧೦೦^ನೇ ವಾರ್ಷಿಕೋತ್ಸವದ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ೨೦೦೯ರಲ್ಲಿ ಒಂದು ಬೆಳ್ಳಿಯ ಪದಕದ ನಾಣ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿದೆ. ಆ ಮೊದಲನೇ ಹಾರಾಟವು ಸಿಲ್ವರ್‌ ಡಾರ್ಟ್‌^[೧೨೯] ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ, ಡಾ. ಬೆಲ್‌ನ ಬೋಧನೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಂಡ ಒಂದು ವಿಮಾನದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬೆಲ್‌ನ ಚಿತ್ರಿಕೆ ಮತ್ತು ಅವನ ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳ ಪೈಕಿಯ ಚಿತ್ರಿಕೆಗಳು ಹಲವು ಡಜನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿನ ಕಾಗದದ ಹಣ, ಬಗೆಬಗೆಯ ನಾಣ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬ರಲ್ಲಿ, ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ 'ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌'ನಲ್ಲಿ ಸೇರುವ ಮೂಲಕ, ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿನ ೧೦ ಮಹಾನ್‌ ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪೈಕಿ ಒಬ್ಬನೆಂದು ಅವನು ಹೆಸರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ.^[೧೩೦] ಬೆಲ್‌ನ ಹೆಸರು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾದ್ಯಂತದ ಡಜನ್‌ಗಟ್ಟಲೆ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು, ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸಮಾನನಾಮಕಗಳು, ಬೀದಿ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳದ ಹೆಸರುಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಈಗಲೂ ಅದು ಬಳಸಲ್ಪಡುತ್ತಿದೆ. BBCಯ ಅಧಿಕೃತ ಜನಮತ ಸಂಗ್ರಹವೊಂದರಲ್ಲಿನ 100 ಮಹೋನ್ನತ ಬ್ರಿಟನ್ನರು (೨೦೦೨) ಎಂಬ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ೫೭ನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕವನ್ನು ಪಡೆದ, ಮತ್ತು ಅತ್ಯುಚ್ಚ ಹತ್ತು ಮಹೋನ್ನತ ಕೆನಡಿಯನ್ನರು (೨೦೦೪), ಹಾಗೂ 100 ಮಹೋನ್ನತ ಅಮೆರಿಕನ್ನರು (೨೦೦೫) ಎಂಬ ಪಟ್ಟಿಗಳಲ್ಲೂ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡ.^[೧೩೧]^[೧೩೨]

ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ನೀಡಿದ ಪದವಿಗಳು

ತನ್ನ ಯೌವನದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವ್ಯಾಸಂಗಕ್ರಮವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ಅಸಮರ್ಥನಾಗಿದ್ದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ , ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಂದ ಹಲವಾರು ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ ನೀಡಿದ ಪದವಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ. ಆ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವು ಸೇರಿವೆ:

ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, D.C.ಯಲ್ಲಿನ ‌ಗ್ಯಾಲ್ಲೌಡೆಟ್‌ ಕಾಲೇಜ್ (ಪಿಎಚ್D) ೧೮೮೦ರಲ್ಲಿ [೧] Archived 2010-06-18 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್‌‌‌ನ ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ಹಾರ್ವರ್ಡ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (LL.D) ೧೮೯೬ರಲ್ಲಿ
ಬವೇರಿಯಾದ ವುರ್ಜ್‌ಬರ್ಗ್‌‌‌ನಲ್ಲಿರುವ ವುರ್ಜ್‌ಬರ್ಗ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ (Ph.D) ೧೯೦೨ರಲ್ಲಿ
ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ‌ (LL.D) ೧೯೦೬ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ [೨]
ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಕಿಂಗ್‌ಸ್ಟನ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಕ್ವೀನ್‌‌'ಸ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ೧೯೦೯ರಲ್ಲಿ
ನ್ಯೂ ಹ್ಯಾಂಪ್‌ಷೈರ್‌‌ನ ಹ್ಯಾನೋವರ್‌‌‌ನಲ್ಲಿನ ಡಾರ್ಟ್‌ಮೌತ್‌ ಕಾಲೇಜ್‌ (LL.D) ೧೯೧೩ರ ಜೂನ್‌ ೨೫ರಂದು ^[೧೩೩]

ಮರಣ

ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ತನ್ನ ಖಾಸಗಿ ತೋಟವಾದ ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ, ೧೯೨೨ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨ರಂದು, ತನ್ನ ೭೫ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಮಧುಮೇಹದಿಂದಾಗಿ ಬೆಲ್‌ ಮರಣಹೊಂದಿದ.^[೧೩೪] ಮಾರಕ ರಕ್ತಹೀನತೆಯಿಂದಲೂ ಸಹ ಬೆಲ್‌ ಪೀಡಿತನಾಗಿ ನರಳುತ್ತಿದ್ದ.^[೧೩೫] ಒಂದು ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಕಾಯಿಲೆಯ ನಂತರ ತನ್ನ ಗಂಡನನ್ನು ಉಪಚರಿಸುವಾಗ ಮಾಬೆಲ್‌ ಅವನ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿ "ನನ್ನನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಬೇಡ" ಎಂದು ಪಿಸುಗುಟ್ಟಿದಳು. ಇದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ನೀಡುವ ವಿಧಾನವಾಗಿ, ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದರ ಸಂಕೇತವನ್ನು ರೇಖಿಸಿದ ಬೆಲ್‌, ನಂತರದಲ್ಲಿ ಅಸುನೀಗಿದ.^[೧೧೭]^[೧೩೬] ಬೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ನಂತರ, ಅವನ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, "ದೂರದಲ್ಲಿರುವಾಗಲೂ ನೇರ ಸಂಹವನೆಯನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸಿದ ಉಪಕರಣವೊಂದನ್ನು ಮಾನವಕುಲಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೋರ್ವನ ಗೌರವಾರ್ಥವಾಗಿ, ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾ ಖಂಡದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೂರವಾಣಿಯನ್ನೂ ಮೌನವಾಗಿರಿಸಲಾಗಿತ್ತು" .^[೧೩೭] ಬೆಲ್‌ನ ಮರಣದ ವಿಷಯವನ್ನು ತಿಳಿದ ಕೆನಡಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾದ ಮ್ಯಾಕ್‌ಕೆಂಝೀ ಕಿಂಗ್‌ ಶ್ರೀಮತಿ ಬೆಲ್‌ಳಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ಕೇಬಲ್‌ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಕಳಿಸಿದ:

ನಿಮ್ಮ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪತಿಯ ಸಾವಿನಿಂದಾಗಿ ವಿಶ್ವಕ್ಕೆ ನಷ್ಟವಾಗಿರುವುದರ ಕುರಿತಾದ ನಮ್ಮ ಅರಿವನ್ನು ಸರ್ಕಾರವು ನಿಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅವನ ಹೆಸರಿನೊಂದಿಗೆ ಅಮರವಾದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಮಹೋನ್ನತವಾದ ಆವಿಷ್ಕಾರವು ಅದರ ಇತಿಹಾಸದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ನಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಎಂದೆಂದಿಗೂ ಒಂದು ಹೆಮ್ಮೆಯ ಮೂಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೆನಡಾದ ನಾಗರಿಕರ ಪರವಾಗಿ, ನಮ್ಮ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿದ ಕೃತಜ್ಞತೆ ಹಾಗೂ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಒಂದು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ನಾನು ನಿಮಗೆ ತಲುಪಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ^[೧೧೭]

ತನ್ನ ಜೀವನದ ಕೊನೆಯ ೩೫ ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಧಿಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದ, ಬ್ರಾಸ್‌ ಡಿ'ಓರ್‌ ಸರೋವರವನ್ನು ಮೇಲಿನಿಂದ ನೋಡುವಂತಿರುವ ಅವನ ತೋಟದಲ್ಲಿ, ಬೀನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌ ಪರ್ವತದ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ಡಾ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ನನ್ನು ಸಮಾಧಿಮಾಡಲಾಯಿತು.^[೧೧೭] ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಮಾಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ತನ್ನ ಇಬ್ಬರು ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಾದ ಎಲಿಸಾ ಮೇ ಮತ್ತು ಮಾರಿಯನ್‌ರನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬೆಲ್‌ ಅಗಲಿಹೋದ.^[೧೧೭]^[೧೩೮]

ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ

ಆಕರಗಳು

ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು

↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೧೯.
↑ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೮. ಉದ್ಧರಣ: "ಹೀ ಥಾಟ್‌ ಹೀ ಕುಡ್‌ ಹಾರ್ನೆಸ್‌ ದಿ ನ್ಯೂ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಬೈ ಕ್ರಿಯೇಟಿಂಗ್‌ ಎ ಮಷೀನ್‌ ವಿತ್‌ ಎ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್‌ ಅಂಡ್ ರಿಸೀವರ್‌ ದಟ್‌ ಕುಡ್‌ ಸೆಂಡ್‌ ಸೌಂಡ್ಸ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಫಿಕಲಿ ಟು ಹೆಲ್ಪ್‌ ಪೀಪಲ್‌ ಹಿಯರ್‌."
↑ ^೩.೦ ^೩.೧ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೯.
↑ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌
↑ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೪.
↑ ಟೈಮ್‌ಲೈನ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌
↑ "ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ M. ಬೆಲ್‌ ಡೆಡ್‌. ಫಾದರ್‌ ಆಫ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ A.G. ಬೆಲ್‌ ಡೆವಲಪ್ಡ್‌ ಸೈನ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ಫಾರ್‌ ಮ್ಯೂಟ್ಸ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ ಮಂಗಳವಾರ, ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೮, ೧೯೦೫.
↑ ಕಾಲ್‌ ಮಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ Archived 2009-01-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ತನ್ನ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಸಂಫೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಹಿಹಾಕಿದ.
↑ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೨೩.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೧೭–೧೯.
↑ ^೧೧.೦ ^೧೧.೧ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೧೬.
↑ ^೧೨.೦ ^೧೨.೧ ^೧೨.೨ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೮.
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೯.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೨೫.
↑ ^೧೫.೦ ^೧೫.೧ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೭.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೩೧.
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೧೧.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೭.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೩೭.
↑ ^೨೦.೦ ^೨೦.೧ ^೨೦.೨ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೨೫.
↑ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟಗಳು ೭–೯.
↑ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೯.
↑ ^೨೩.೦ ^೨೩.೧ Groundwater ೨೦೦೫, p. ೩೦.
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಕೆಂಝೀ ೨೦೦೩, ಪುಟ ೪೧.
↑ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೧.
↑ ಮಿಕ್ಲೋಸ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೮.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೫.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೬೭–೬೮. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಕುಟುಂಬದ ಮುದ್ದಿನ ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಅವನ ಸೋದರನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೬೮.
↑ ^೩೦.೦ ^೩೦.೧ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೩.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೫೦.
↑ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೦.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೬೧. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಸದರಿ ತೋಟವು ಈಗ "ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌" ಎಂದು ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ.
↑ ^೩೪.೦ ^೩೪.೧ ವಿಂಗ್‌ ೧೯೮೦, ಪುಟ ೧೦.
↑ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೪.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೬೨. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಬೆಲ್‌ ವುಡ್‌ ಲೇಟರ್‌ ರೈಟ್‌ ದಟ್‌ ಹಿ ಹ್ಯಾಡ್‌ ಕಮ್‌ ಟು ಕೆನಡಾ ಎ ಡೈಯಿಂಗ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌".
↑ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೫. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಬೆಲ್‌ ವಾಸ್‌ ಥ್ರಿಲ್ಡ್‌ ಅಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ರೆಕಗ್ನಿಷನ್‌ ಬೈ ದಿ ಸಿಕ್ಸ್‌ ನೇಷನ್ಸ್‌ ರಿಸರ್ವ್ ಅಂಡ್‌ ಥ್ರೂಔಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ಲೈಫ್‌ ವುಡ್‌ ಲಾಂಚ್‌ ಇನ್‌ಟು ಎ ಮೊಹಾವ್ಕ್‌ ವಾರ್‌ ಡಾನ್ಸ್‌ ವೆನ್‌ ಹಿ ವಾಸ್‌ ಎಗ್ಸೈಟೆಡ್‌‌.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೭೪.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೨.
↑ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ೧೯೭೯, ಪುಟ ೮. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಇನ್‌ ಲೇಟರ್‌ ಇಯರ್ಸ್‌, ಬೆಲ್‌ ಡಿಸ್‌ಕ್ರೈಬ್ಡ್‌ ದಿ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಅಂಡ್‌ ಲಿಂಕ್ಡ್‌ ಇಟ್‌ ಟು ಹಿಸ್‌ "ಡ್ರೀಮಿಂಗ್‌ ಪ್ಲೇಸ್‌".
↑ ^೪೧.೦ ^೪೧.೧ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೯.
↑ ಪೆಟ್ರಿನಾ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೪.
↑ ಪೆಟ್ರೆಲ್‌ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೫.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟಗಳು ೧೨–೧೩.
↑ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೭.
↑ ಮಿಲ್ಲರ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಾನ್ಸನ್‌ ೨೦೦೨, ಪುಟಗಳು ೩೦–೩೧, ೧೫೨–೧೫೩.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೫.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೬.
↑ ಡನ್‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೨೦.
↑ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ೧೯೭೯, ಪುಟ ೮. ಉದ್ಧರಣ: "ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಈಸ್‌ ಜಸ್ಟಿಫೈಡ್‌ ಇನ್‌ ಕಾಲಿಂಗ್‌ ಹರ್‌ಸೆಲ್ಫ್‌ 'ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಸಿಟಿ' ಬಿಕಾಸ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಆರಿಜಿನೇಟೆಡ್‌ ದೇರ್‌. ಇಟ್‌ ವಾಸ್‌ ಇನ್ವೆಂಟೆಡ್‌ ಇನ್‌ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಅಟ್‌ ಟ್ಯುಟಿಲಾ ಹೈಟ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಸಮ್ಮರ್‌ ಆಫ್‌ ೧೮೭೪."
↑ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟಗಳು ೧೯–೨೧.
↑ ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೨೧.
↑ "ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌." ieee.cincinnati.fuse.net . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೭.
↑ ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟಗಳು ೧೮–೨೫.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೧೫೮-೧೫೯
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟಗಳು ೧೨–೧೩. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಎ ಕಾಪಿ ಆಫ್‌ ಎ ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ಅಪ್ಲಿಕೇಷನ್‌ ಈಸ್‌ ಷೋನ್‌, ಡಿಸ್ಕ್ರೈಬ್ಡ್‌ ಆಸ್‌ "ಪ್ರಾಬಬ್ಲಿ ದಿ ಮೋಸ್ಟ್‌ ವ್ಯಾಲ್ಯುಯಬಲ್‌ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ಎವರ್‌."
↑ ಬೆಲ್‌'ಸ್‌ ಲ್ಯಾಬ್‌ ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌ I, ಪುಟಗಳು 40–41 (ಚಿತ್ರ 22).
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೨.
↑ ಷುಲ್ಮನ್‌ ೨೦೦೮, ಪುಟ ೨೧೧.
↑ ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೯೯.
↑ ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೯೮.
↑ ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೧೦೦.
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೪.
↑ ಫೆನ್‌ಸ್ಟರ್‌‌, ಜೂಲೀ M. " Archived 2006-03-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಇನ್ವೆಂಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌—ಅಂಡ್‌ ಟ್ರಿಗರಿಂಗ್‌ ಆಲ್‌-ಔಟ್‌ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ವಾರ್‌." Archived 2006-03-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. AmericanHeritage.com, ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಹೆರಿಟೇಜ್‌ , ೨೦೦೬.
↑ ವಿನ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ೧೯೮೭, ಪುಟ ೨೧.
↑ ವೆಬ್‌‌ ೧೯೯೧, ಪುಟ ೧೫.
↑ ರಾಸ್‌ ೧೯೯೫, ಪುಟಗಳು ೨೧–೨೨.
↑ "Phone to Pacific From the Atlantic". New York Times, January 26, 1915. Retrieved: July 21, 2007.
↑ ^೭೦.೦ ^೭೦.೧ ^೭೦.೨ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೯೫.
↑ ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೯.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೭೯.
↑ "U.S. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌: U S v. AMERICAN ಬೆಲ್‌ TEL CO, 167 U.S. 224 (1897)
↑ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು V. ಅಮೆರಿಕಾದ ಬೆಲ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಕಂ., 128 U. S. 315 (1888)
↑ ಬೆಸಿಲಿಯೊ ಕೆಟಾನಿಯಾ 2002 "ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಗೌರ್ನ್‌ಮೆಂಟ್‌ vs. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌. ಆನ್‌ ಇಂಪಾರ್ಟೆಂಟ್‌ ಅಕ್‌ನಾಲೆಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." ಬುಲೆಟಿನ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೊಸೈಟಿ , ೨೦೦೨; ೨೨: ಪುಟಗಳು ೪೨೬–೪೪೨. ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಕೆಟಾನಿಯಾ, ಬೆಸಿಲಿಯೊ "ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ – ಕ್ವೆಶ್ಚನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಆನ್ಸರ್ಸ್‌: ವಾಟ್‌ ಡಿಡ್‌ ಮೆಯುಸ್ಸಿ ಟು ಬ್ರಿಂಗ್‌ ಹಿಸ್‌ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ ಟು ದಿ ಪಬ್ಲಿಕ್‌?" Archived 2011-07-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Chezbasilio.it ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ADT ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ." Archived 2010-07-30 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ADT.com ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೨೭೧–೨೭೨.
↑ "ರೆಸಲ್ಯೂಷನ್‌ 269". Archived from the original on 2015-12-29. Retrieved 2010-05-06.
↑ "ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್‌ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಆನ್‌ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." Archived 2011-07-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. esanet.it . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಅಂತಿಮ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮೆಯುಸ್ಸಿ ಸೇರಿರಲಿಲ್ಲ.
↑ "ಇಟಾಲಿಯನ್‌ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್‌ ಸೊಸೈಟಿ". Archived from the original on 2009-04-22. Retrieved 2010-05-06.
↑ "ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." Archived 2020-05-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. inventors.about.com . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಟೋಮಸ್‌ ಫಾರ್ಲೆ ಆಲ್ಸೋ ರೈಟ್ಸ್‌ ದಟ್‌, "ನಿಯರ್‌ಲಿ ಎವೆರಿ ಸ್ಕಾಲರ್‌ ಅಗ್ರೂಸ್‌ ದಟ್‌ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ವರ್‌ ದಿ ಫಸ್ಟ್‌‌ ಟು ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟ್‌ ಇಂಟೆಲಿಜಬಲ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌ ಬೈ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಮೀನ್ಸ್‌. ಅದರ್ಸ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟೆಡ್‌ ಎ ಸೌಂಡ್‌ ಆರ್‌ ಎ ಬಜ್‌ ಬಟ್‌ ಅವರ್‌ ಬಾಯ್ಸ್‌ [ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌] ವರ್‌ ದಿ ಫಸ್ಟ್‌ ಟು ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌ ಒನ್‌ ಕುಡ್‌ ಅಂಡರ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್‌."
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೭೮.
↑ ಪಾರ್ಕರ್‌ ೧೯೯೫, ಪುಟ ೨೩. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಮೆನಿ ಆಫ್‌ ದಿ ಲಾಸೂಟ್ಸ್‌ ಬಿಕೇಮ್‌ ರ್ಯಾಂಕೋರಸ್‌ ವಿತ್‌ ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇ ಬಿಕಮಿಂಗ್‌ ಪರ್ಟಿಕ್ಯುಲರ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟರ್‌ ಓವರ್‌ ಬೆಲ್‌‌'ಸ್‌ ಅಸೆಂಡೆನ್ಸಿ ಇನ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಡಿಬೇಟ್‌ ಬಟ್‌ ಅಲೆಕ್‌ ರೆಫ್ಯೂಸ್ಡ್‌ ಟು ಲಾಂಚ್‌ ಕೌಂಟರ್‌ ಆಕ್ಷನ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಲಿಬೆಲ್‌.
↑ ಎಬರ್‌ ೧೯೮೨, ಪುಟ ೪೪.
↑ ಡನ್‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೨೮.
↑ ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೨೦.
↑ "ಮಿಸೆಸ್‌. A.G. ಬೆಲ್‌ ಡೈಸ್‌. ಇನ್‌ಸ್ಪೈರ್ಡ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌. ಡೆಫ್‌ ಗರ್ಲ್‌‌'ಸ್‌ ರೊಮಾನ್ಸ್‌ ವಿತ್‌ ಡಿಸ್ಟಿಗ್ವಿಷ್ಡ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ವಾಸ್‌ ಡ್ಯೂ ಟು ಹರ್‌ ಅಫಿಲಿಯೇಷನ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಜನವರಿ ೪, ೧೯೨೩.
↑ "ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ H. ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಡೈಸ್‌; ಹೆಡ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌, ೯೦; ಎಡಿಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾಗಝೀನ್‌ ೫೫ ಇಯರ್ಸ್‌ ಇಂಟ್ರಡ್ಯೂಸ್ಡ್‌ ಫೋಟೋಸ್‌, ಇನ್‌ಕ್ರೀಸ್ಡ್‌ ಸರ್ಕ್ಯುಲೇಷನ್‌ ಟು ೪.೫ ಮಿಲಿಯನ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಫೆಬ್ರುವರಿ ೫, ೧೯೬೬. ಉದ್ಧರಣ: ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ, ಫೆಬ್ರುವರಿ ೪, ೧೯೬೪ (ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌): ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ H. ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ಚೇರ್‌ಮನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬೋರ್ಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫಾರ್ಮರ್‌ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿ ಅಂಡ್‌ ಎಡಿಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ ಫ್ರಂ ೧೮೯೯ ಟು ೧೯೫೪, ಡೈಡ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ಕೇಪ್‌ ಬ್ರೆಟನ್‌ ಐಲಂಡ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ಒನ್ಸ್‌ ಓನ್ಡ್‌ ಬೈ ಹಿಸ್‌ ಫಾದರ್‌-ಇನ್‌-ಲಾ, ದಿ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌. ಆತ ೯೦ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವನಾಗಿದ್ದ.
↑ "ಮಿಸೆಸ್‌. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಡೆಡ್‌; ಜಾಯಿನ್ಡ್‌ ಇನ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌'ಸ್‌ ಟ್ರೆಕ್ಸ್‌; ಮ್ಯಾರೀಡ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌'ಸ್‌ ಸನ್." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೭, ೧೯೬೪. ಉದ್ಧರಣ: ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, DC, ೨೬ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೧೯೬೪. ಮಿಸೆಸ್‌ ಎಲ್ಸೀ ಮೇ ಬೆಲ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ವೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ಚೇರ್‌ಮನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬೋರ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿ, ಡೈಡ್‌ ದಿಸ್‌ ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಅಟ್‌ ಹರ್‌ ಹೋಮ್‌ ಇನ್‌ ಬೆಥೆಸ್ಡಾ, ಮೆರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌. ಷೀ ವಾಸ್‌ ೮೬ ಇಯರ್ಸ್‌ ಓಲ್ಡ್‌. ಡೆತ್‌ ವಾಸ್‌ ಆಟ್ರಿಬ್ಯೂಟೆಡ್‌ ಟು ಹಾರ್ಟ್‌ ಡಿಸೀಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ ಏಜ್‌.
↑ "ಮಿಸೆಸ್‌. ಡೇವಿಡ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌, ೮೨, ಡೆಡ್‌; ಡಾಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಲ್‌, ಫೋನ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೨೫, ೧೯೬೨. ಉದ್ಧರಣ: ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೨೪, ೧೯೬೨ (ದಿ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌) ಶ್ರೀಮತಿ ಮೇರಿಯನ್‌ ಬೆಲ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಮಿಯಾಮಿ, ವಿಡೋ ಆಫ್‌ ಡೇವಿಡ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌, ನೋಟೆಡ್‌ ಪ್ಲ್ಯಾಂಟ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್‌, ಅಂಡ್‌ ಡಾಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಪಯನೀರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಡೈಡ್‌ ಟುನೈಟ್‌ ಅಟ್‌ ಹರ್‌ ಸಮ್ಮರ್‌ ಹೋಮ್‌. ಷೀ ವಾಸ್‌ ೮೨ ಇಯರ್ಸ್‌ ಓಲ್ಡ್‌."
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟಗಳು ೨೦೨–೨೦೫.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೯೦.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ೪೭೧–೪೭೨.
↑ ^೯೫.೦ ^೯೫.೧ ^೯೫.೨ ಬೆಥೂನ್‌, ಜೋಸ್‌ಲಿನ್‌. ಹಿಸ್ಟಾರಿಕ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌: ಇಮೇಜಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅವರ್‌ ಪಾಸ್ಟ್‌, ನಿಂಬಸ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌, ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌, N.S., ೨೦೦೯, ISBN ೧೫೫೧೦೯೭೦೬೦, ISBN ೯೭೮೧೫೫೧೦೯೭೦೬೦.
↑ ಬೆಥೂನ್‌ ೨೦೦೯, ಪುಟ ೯೨
↑ ಟಲ್ಲೊಚ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟಗಳು ೨೫–೨೭. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಅಂಡರ್‌ ದಿ ಡೈರೆಕ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಟ್ಸ್‌, ಕ್ಯಾಬಾಟ್‌, ಎವೆರೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಮೀಡ್‌, ಎ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ ಕಂಪನಿ, ರೋಡ್ಸ್‌, ಕರಿ ಅಂಡ್‌ ಕಂಪನಿ, ಕ್ಯಾರೀಡ್‌ ಔಟ್‌ ದಿ ಆಕ್ಚುಯಲ್‌ ಕನ್ಸ್‌ಟ್ರಕ್ಷನ್‌.
↑ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೨೨.
↑ ಟಲ್ಲೊಚ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೨.
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೨೧೯.
↑ ^{೧೦೧.೦} ^{೧೦೧.೧} ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಸನ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೦೭.
↑ ಬಾಯ್ಲಿಯು ೨೦೦೪, ಪುಟ ೧೮.
↑ ಬಾಯ್ಲಿಯು ೨೦೦೪, ಪುಟಗಳು ೨೮–೩೦.
↑ "ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ'ಸ್‌ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಸ್ಕ್ರಾಪ್‌ಬುಕ್‌." ns೧೭೬೩.ca . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟ ೯೫.
↑ "ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌ ಏರೋಡ್ರೋಮ್‌ ಸೈಲ್ಸ್‌ ಸ್ಟೆಡಿಲಿ ಫಾರ್‌ 319 feet (97 m)." ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮೇ ೧೩, ೧೯೦೮. ಉದ್ಧರಣ: ಅಟ್‌ ೨೫ ಟು ೩೦ ಮೈಲ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಅವರ್‌. ಫಸ್ಟ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಟ್ರಿಪ್‌ ಆಫ್‌ ಹೆವಿಯರ್‌-ದ್ಯಾನ್‌-ಏರ್‌ ಕಾರ್‌ ಇನ್‌ ಅಮೆರಿಕಾ. ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌'ಸ್‌ ನ್ಯೂ ಮೆಷೀನ್‌, ಬಿಲ್ಟ್‌ ಆಫ್ಟರ್‌ ಪ್ಲಾನ್ಸ್‌ ಬೈ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್‌ ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌, ಷೋನ್‌ ಟು ಬಿ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸಬಲ್‌ ಬೈ ಫ್ಲೈಟ್‌ ಓವರ್‌ ಕ್ಯೂಕಾ ಲೇಕ್‌‌. ಪೋರ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಟೇಲ್‌ ಗಿವ್ಸ್‌ ವೇ, ಬ್ರಿಂಗಿಂಗ್‌ ದಿ ಟೆಸ್ಟ್‌ ಟು ಆನ್‌ ಎಂಡ್‌. ವ್ಯೂಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪರ್ಟ್‌. ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ಸ್ಪೋರ್ಟ್‌, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೨, ೧೯೦೮.
↑ ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟ ೯೬.
↑ ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟಗಳು ೯೬–೯೭.
↑ ಬೆಲ್‌, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ. "ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌ ಅಪಾನ್‌ ದಿ ಫಾರ್ಮೇಷನ್‌ ಆಫ್ ಎ ಡೆಫ್ ವೆರೈಟಿ ಆಫ್‌ ದಿ ಹ್ಯೂಮನ್‌ ರೇಸ್‌." Archived 2009-01-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ , ೧೮೮೩.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೪೧೦–೪೧೭.
↑ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ – ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ ಪತ್ರಗಳು
↑ http://www.telephonetribute.com/pdf/bell_memorial_booklet.pdf
↑ ಓಸ್ಬೋರ್ನ್‌, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ S. "ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌." ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ : ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್ಸ್‌, ಸಂಪುಟ XXIII, ೧೮೪೭–೧೯೨೨, ಅಕಾಡೆಮಿಗೆ ಅದರ ೧೯೪೩ರ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದದ್ದು.
↑ Consumer Price Index (estimate) 1800–2014. Federal Reserve Bank of Minneapolis. Retrieved February 27, 2014.
↑ ಕ್ರಾಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌, ಮೌರೀಸ್‌ P. " ಸೈನ್ಸ್‌ ಅಂಡರ್‌ ಕಂಟ್ರೋಲ್‌: ದಿ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌, ೧೭೯೫–೧೯೧೪" , ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೨. KEI ಇಷ್ಯೂಸ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಆನ್‌ ಸೆಲೆಕ್ಟೆಡ್‌ ಇನ್ನೊವೇಷನ್‌ ಪ್ರೈಜಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿವಾರ್ಡ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ಸ್‌: ದಿ ವೋಲ್ಟಾ ಪ್ರೈಜ್‌ ಫಾರ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಜೇಮ್ಸ್‌ ಲವ್‌ನಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ, ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦, ೨೦೦೮, ಪುಟ ೧೬. ೨೦೧೦ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ನಾಲೆಜ್‌ ಇಕಾಲಜಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಜಾನ್‌ L. ಡೇವಿಸ್‌. ಆರ್ಟಿಸಾನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸೇವೆಂಟ್ಸ್‌: ದಿ ರೋಲ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪ್ರೋಸೆಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಇನ್ನೊವೇಷನ್‌ ಇನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌, 1850–1880, ಆನ್ನಲ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌, ಸಂಪುಟ ೫೫, ಸಂಚಿಕೆ ೩, ಜುಲೈ ೧೯೯೮, ಪುಟ ೩೦೧. InformaWorld.comನಿಂದ ೨೦೧೦ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ^{೧೧೭.೦} ^{೧೧೭.೧} ^{೧೧೭.೨} ^{೧೧೭.೩} ^{೧೧೭.೪} "ಅಬಿಟ್ಯುಯರಿ: ಡಾ. ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಸ್‌: ಸಡನ್‌ ಎಂಡ್‌, ಡ್ಯೂ ಟು ಅನಿಮಿಯಾ, ಕಮ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಸೆವೆಂಟಿ-ಸಿಕ್ಸ್ತ್‌ ಇಯರ್‌ ಅಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ ಹೋಮ್‌: ನೋಟಬಲ್ಸ್‌ ಪೇ ಹಿಮ್‌ ಟ್ರಿಬ್ಯೂಟ್‌." Archived 2017-03-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೩, ೧೯೨೨. ೨೦೦೯ರ ಮಾರ್ಚ್ ೩ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಆನರ್ಸ್‌ ಟು ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಬೆಲ್‌.", ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಡೇಲಿ ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಟ್ರಾವೆಲರ್‌‌ , ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೧, ೧೮೮೦, ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ವೋಲ್ಟಾ ಪ್ರೈಜ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಅವಾರ್ಡೆಡ್‌ ಟು ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 1, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಫ್ರಂ ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ ಟು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಆಗಸ್ಟ್‌‌ 2, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಫ್ರಂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಟು ಕೌಂಟ್‌ ಡ್ಯು ಮಾನ್ಸೆಲ್‌, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಲೆಟರ್‌ ಫ್ರಂ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ T. ಫ್ರೆಲಿಂಘ್ಯೂಸೆನ್‌ ಟು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಜನವರಿ 7, 1882." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಲೆಟರ್‌ ಫ್ರಂ ಮಾಬೆಲ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಬೆಲ್‌, ಫೆಬ್ರುವರಿ 27, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಗಮನಿಸಿ: ಬೆರಳಚ್ಚಿಸಲಾದ ಟಿಪ್ಪಣಿಯ ಕೊನೆಯ ಸಾಲು ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ನಿಧಿಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಏರ್ಪಾಟಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ: "... ಅಂಡ್‌ ದಸ್‌ ದಿ ಮ್ಯಾಟರ್‌ ಲೇ ಟಿಲ್‌ ದಿ ಪೇಪರ್‌ ಟರ್ನ್‌ಡ್‌ ಅಪ್‌. ಹೀ ಇಂಟೆಂಡ್ಸ್‌ ಪುಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಫುಲ್‌ ಅಮೌಂಟ್‌ ಇನ್‌ಟು ಹಿಸ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಅಂಡ್‌ ಲೈಬ್ರರಿ";
↑ ಡೆಸಿಬೆಲ್‌ ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಡೆಸಿಬೆಲ್‌ ಎಂಬುದು ಒಂದು ಬೆಲ್‌ನ ಹತ್ತನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.
↑ "Definition: 'ಬೆಲ್‌'." freedictionary.com , ಅಮೆರಿಕಾದ ಪರಂಪರೆಯ ಶಬ್ದಕೋಶ of the ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ Language by ಹೂಫ್ಟನ್‌ ಮಿಫ್ಲಿನ್‌ ಕಂಪನಿ, ನಾಲ್ಕನೇ ಆವೃತ್ತಿ, ೨೦೦೦. ೨೦೦೯ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಸ್ಕಾಟ್‌ನ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಟಾಂಪ್‌ ಅನುಕ್ರಮಣಿಕೆ
↑ "ರಾಯಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಕಾಮ್ಮೆಮರೆಟೀವ್‌ ನೋಟ್ಸ್‌." ರಾಂಪ್ಯಾಂಟ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ . ೨೦೦೮ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೪ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು
↑ ರಾಯಲ್‌ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಮಿಂಟ್‌ ನ್ಯೂಮಿಸ್ಮಾಟಿಕ್‌ ಕಾಯಿನ್ಸ್‌ (20ನೇ ಶತಮಾನ)
↑ "ರಾಯಲ್‌ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಮಿಂಟ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌". Archived from the original on 2017-09-09. Retrieved 2010-05-06.
↑ "ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (1847-1922)." Archived 2010-10-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌ . ೨೦೧೦ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ http://null "100 ಮಹಾನ್‌ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಧೀರೋದಾತ್ತರು." BBC ನ್ಯೂಸ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಎಡಿಷನ್‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨೧, ೨೦೦೨. ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೫, ೨೦೧೦ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಬೀಟಲ್‌ಲಿಂಕ್ಸ್‌: ದಿ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್‌ ಬ್ರೈಟನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆಲ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌." news.bbc.co.uk . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ "ಡಾರ್ಟ್‌ಮೌತ್‌ ಗ್ರಾಜುಯೇಟ್ಸ್‌." Archived 2017-03-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೩೦ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೧೯.
↑ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೧೮.
↑ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೯೧.
↑ ಓಸ್ಬೋರ್ನ್‌, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ S. "ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, 1847–1922." ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕಾ, ಬೈಬ್ಲಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್ಸ್‌, ವಾಲ್ಯೂಮ್‌ XXIII, ಫಸ್ಟ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌‌. ವಾರ್ಷಿಕ ಸಭೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತಿ, ೧೯೪೩, ಪುಟಗಳು ೧೮–೧೯.
↑ "ಡಾ. ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಸ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೩, ೧೯೨೨. ೨೦೦೭ರ ಜುಲೈ ೨೧ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಉದ್ಧರಣ: ಡಾ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಡ್‌ ಅಟ್‌ ೨ ಒ'ಕ್ಲಾಕ್‌ ದಿಸ್‌ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ಅಟ್‌ ಬೆನಿನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌, ಹಿಸ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ನಿಯರ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌.

ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ

ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (ಕಿರುಪುಸ್ತಿಕೆ). ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ: ಮೆರಿಟೈಮ್‌ ತಂತಿ ಸಮಾಚಾರ ವ್ಯವಸ್ಥೆ & ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೭೯.
ಬ್ರೂಸ್‌‌, ರಾಬರ್ಟ್‌ V. ಬೆಲ್‌: ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಕಾನ್‌ಕ್ವೆಸ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ಸಾಲಿಟ್ಯೂಡ್‌ . ಇಥಾಕಾ, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಕಾರ್ನೆಲ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೦. ISBN ೦-೮೦೧೪೯೬೯೧-೮.
ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌, ಹ್ಯಾರಿ. ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್ಸ್‌: ಬಯಾಗ್ರಫೀಸ್‌ ಆಫ್‌ ಪೀಪಲ್‌ ಹೂ ಮೇಡ್‌ ಎ ಡಿಫರೆನ್ಸ್‌‌ . ಮಾರ್ಕ್‌ಹ್ಯಾಂ, ಒಂಟಾರಿಯೊ: ಪೆಮ್‌ಬ್ರೋಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೯೭. ISBN ೧-೫೫೧೩೮-೦೮೧-೧.
ಬಾಯ್ಲಿಯು, ಜಾನ್‌. ಫಾಸ್ಟೆಸ್ಟ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್‌: ದಿ ಸಾಗಾ ಆಫ್‌ ಕೆನಡಾ'ಸ್‌ ರೆವಲ್ಯೂಷನರಿ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್ಸ್‌ . ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ: ಫಾರ್ಮ್ಯಾಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೨೦೦೪. ISBN ೦-೮೮೭೮೦-೬೨೧-X.
ಡನ್‌, ಆಂಡ್ರ್ಯೂ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (ಪಯನೀರ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಸಿರೀಸ್‌). ಈಸ್ಟ್‌ ಸಸೆಕ್ಸ್‌, UK: ವೇಲ್ಯಾಂಡ್‌ (ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌) ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೯೦. ISBN ೧-೮೫೨೧೦-೯೫೮-೦.
ಎಬರ್‌, ಡೊರೊಥಿ ಹಾರ್ಲೆ. ಜೀನಿಯಸ್‌ ಅಟ್‌ ವರ್ಕ್‌: ಇಮೇಜಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ಟೊರೊಂಟೋ: ಮೆಕ್‌ಕ್ಲೆಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌, ೧೯೮೨. ISBN ೦-೭೭೧೦-೩೦೩೬-೩.
ಎವೆನ್‌ಸನ್‌, A. ಎಡ್ವರ್ಡ್‌. ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ಕಾನ್ಸ್‌ಪಿರಸಿ ಆಫ್‌ ೧೮೭೬: ದಿ ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇ — ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌ ಕಾಂಟ್ರವರ್ಸಿ . ಜೆಪರ್‌ಸನ್‌, ನಾರ್ತ್‌ ಕರೊಲಿನಾ: ಮೆಕ್‌ಫಾರ್ಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌‌, ೨೦೦೦. ISBN ೦-೭೮೬೪-೦೧೩೮-೯.
ಗ್ರೇ, ಚಾರ್ಲೋಟ್‌. ರಿಲಕ್ಟಂಟ್‌ ಜೀನಿಯಸ್‌: ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಪ್ಯಾಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಆರ್ಕೇಡ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌‌, ೨೦೦೬. ISBN ೧-೫೫೯೭೦-೮೦೯-೩.
ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ಎಡ್ವಿನ್‌ S. ಮತ್ತು ಮೋರ್ಗಾನ್‌ ವೆಸ್ಸನ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: ದಿ ಲೈಫ್‌ ಅಂಡ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಮ್ಯಾನ್‌ ಹೂ ಇನ್ವೆಂಟೆಡ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಹ್ಯಾರಿ N. ಅಬ್ರಹಾಮ್ಸ್‌, ಇಂಕ್‌., ೧೯೯೭. ISBN ೦-೮೧೦೯-೪೦೦೫-೧.
ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌, ಜೆನ್ನಿಫರ್‌‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: ದಿ ಸ್ಪಿರಿಟ್‌ ಆಫ್‌ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ . ಕ್ಯಾಲ್ಗರಿ: ಆಲ್ಟಿಟ್ಯೂಡ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌, ೨೦೦೫. ISBN ೧-೫೫೪೩೯-೦೦೬-೦.
ಮೆಕೆ, ಜೇಮ್ಸ್‌. ಸೌಂಡ್ಸ್‌ ಔಟ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈಲೆನ್ಸ್‌: ಎ ಲೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌: ಮೇನ್‌ಸ್ಟ್ರೀಮ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌ ಕಂಪನಿ, ೧೯೯೭. ISBN ೧-೮೫೧೫೮-೮೩೩-೭.
ಮ್ಯಾಕ್‌ಕೆಂಝೀ, ಕ್ಯಾಥರೀನ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ವೈಟ್‌ಫಿಶ್‌, ಮೊಂಟಾನಾ: ಕೆಸಿಂಜರ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌, ೨೦೦೩. ISBN ೯೭೮-೦೭೬೬೧೪೩೮೫೨. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.
ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌, ಎಲಿಜಬೆತ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: ಆನ್‌ ಇನ್ವೆಂಟಿವ್‌ ಲೈಫ್‌ . ಟೊರೊಂಟೋ: ಕಿಡ್ಸ್‌ ಕ್ಯಾನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೯. ISBN ೧-೫೫೦೭೪-೪೫೬-೯.
ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌, ಟಾಮ್‌ L. ಆಲ್ವೇಸ್‌ ಇನ್ವೆಂಟಿಂಗ್‌: ಎ ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, DC: ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿ, ೧೯೯೯. ISBN ೦-೭೯೨೨-೭೩೯೧-೫.
ಮಿಕ್ಲೋಸ್‌, ಜಾನ್‌ ಜೂನಿಯರ್‌‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಹಾರ್ಪರ್‌ ಕಾಲಿನ್ಸ್‌‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೨೦೦೬. ISBN ೯೭೮-೦೦೬೦೫೭೬೧೮೯.
ಮಿಲ್ಲರ್‌, ಡಾನ್‌‌ ಮತ್ತು ಜ್ಯಾನ್‌ ಬ್ರಾನ್ಸನ್‌. ಡ್ಯಾಮ್‌ಡ್‌ ಫಾರ್‌ ದೆರ್‌ ಡಿಫರೆನ್ಸ್‌: ದಿ ಕಲ್ಚರಲ್‌ ಕನ್ಸ್‌ಟ್ರಕ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಡೆಫ್‌ ಪೀಪಲ್‌ ಆಸ್‌ ಡಿಸೇಬಲ್ಡ್‌: ಎ ಸೋಷಿಯಾಲಾಜಿಕಲ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿ . ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, DC: ಗ್ಯಾಲೌಡೆಟ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೨೦೦೨. ISBN ೯೭೮-೧೫೬೩೬೮೧೨೧೯.
ಮುಲ್ಲೆಟ್‌, ಮೇರಿ B. ದಿ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್‌ ಎ ಫೇಮಸ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರೋಜರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫೌಲೆ, ೧೯೨೧.
ಪಾರ್ಕರ್‌, ಸ್ಟೀವ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ (ಸೈನ್ಸ್‌ ಡಿಸ್ಕವರೀಸ್‌ ಸಿರೀಸ್‌). ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ಚೆಲ್ಸಿಯಾ ಹೌಸ್‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌, ೧೯೯೫. ISBN ೦-೭೯೧೦-೩೦೦೪-೦.
ಪೆಟ್ರೀ, A. ರಾಯ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ಡಾನ್‌‌ ಮಿಲ್ಸ್‌, ಒಂಟಾರಿಯೊ: ಫಿಟ್ಜೆನ್ರಿ & ವೈಟ್‌ಸೈಡ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೭೫. ISBN ೦-೮೮೯೦೨-೨೦೯-೭.
ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌, ಅಲನ್‌. ಇನ್‌ಟು ದಿ ೨೦ತ್‌ ಸೆಂಚುರಿ: ೧೯೦೦/೧೯೧೦ (ಕೆನಡಾದ ಸಚಿತ್ರ ಪರಂಪರೆ). ಟೊರೊಂಟೋ: ನ್ಯಾಚುರಲ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಕೆನಡಾ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೭೭. ISBN ೦-೯೧೯೬-೪೪೨೨-೮.
ರಾಸ್‌, ಸ್ಟೀವರ್ಟ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್ಸ್‌ ಹೂ ಮೇಡ್‌ ಹಿಸ್ಟರಿ ಸಿರೀಸ್‌). ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ರೇನ್‌ಟ್ರೀ ಸ್ಟೆಕ್‌-ವಾಘ್ನ್‌ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌, ೨೦೦೧. ISBN ೦-೭೩೯೮೪-೪೧೫-೬.
ಷುಲ್ಮನ್‌, ಸೇಥ್‌. ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಗ್ಯಾಂಬಿಟ್‌: ಚೇಸಿಂಗ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಬೆಲ್‌‌'ಸ್‌ ಸೀಕ್ರೆಟ್‌ . ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌: ನಾರ್ಟನ್‌ & ಕಂಪನಿ, ೨೦೦೮. ISBN ೯೭೮-೦೩೯೩೦೬೨೦೬೯.
ಟೌನ್‌, ಫ್ಲೋರಿಡಾ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ . ಟೊರೊಂಟೋ: ಗ್ರೋಲಿಯೆರ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೮೮. ISBN ೦-೭೧೭೨-೧೯೫೦-X.
ಟಲ್ಲೊಚ್‌, ಜೂಡಿತ್‌. ದಿ ಬೆಲ್‌ ಫ್ಯಾಮಿಲಿ ಇನ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌: ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ಮ್ಯಾಬೆಲ್‌ ಬೆಲ್‌ ಇನ್‌ ಕೇಪ್‌ ಬ್ರೆಟನ್‌ . ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌: ಫಾರ್ಮ್ಯಾಕ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌ ಕಂಪನಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೨೦೦೬. ISBN ೯೭೮-೦-೮೮೭೮೦-೭೧೩-೮.
ವಾಲ್ಟರ್ಸ್‌, ಎರಿಕ್‌. ದಿ ಹೈಡ್ರೋಫಾಯಿಲ್‌ ಮಿಸ್ಟರಿ . ಟೊರೊಂಟೋ: ಪಫಿನ್‌ ಬುಕ್ಸ್‌, ೧೯೯೯. ISBN ೦-೧೪-೧೩೦೨೨೦-೮.
ವೆಬ್‌‌, ಮೈಕೇಲ್‌‌, ಸಂಪಾದಿತ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ . ಮಿಸ್ಸಿಸ್ಸೌಗಾ, ಒಂಟಾರಿಯೊ, ಕೆನಡಾ: ಕಾಪ್‌ ಕ್ಲಾರ್ಕ್‌ ಪಿಟ್‌ಮನ್‌ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌, ೧೯೯೧. ISBN ೦-೭೭೩೦-೫೦೪೯-೩.
ವಿನ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌, ರಿಚರ್ಡ್‌. ನೆವರ್‌ ದಿ ಟ್ವೈನ್‌ ಶಲ್‌ ಮೀಟ್‌: ಬೆಲ್‌, ಗ್ಯಾಲೌಡೆಟ್‌, ಅಂಡ್‌ ದಿ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್‌ ಡಿಬೇಟ್‌ . ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, DC: ಗ್ಯಾಲೌಡೆಟ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೮೭. ISBN ೦-೯೧೩೫೮೦-೯೯-೬.
ವಿಂಗ್‌, ಕ್ರಿಸ್‌. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಟ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌ . ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ: ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್‌ ಕಿಂಗ್‌‌, ೧೯೮೦.

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

ಡಿಕ್ಷ್‌ನರಿ ಆಫ್‌ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಬಯಾಗ್ರಫಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌‌ ನಲ್ಲಿರುವ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ Archived 2010-11-25 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
(ಇಟಾಲಿಯನ್‌) ಟೈಮ್‌ಲೈನ್‌ ಫಾರ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ
ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣ
ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ನ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್‌‌‌ ನಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ಮತ್ತು ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಈ ಎರಡರ ಮನ್ನಣೆಾರ್ಥವಾಗಿಯೂ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಗಿರುವ ಬೆಲ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಮೆಮರಿಯಲ್‌
ಕೆನಡಾದ ಟೆಲಿಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌‌‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ Archived 2007-08-07 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ನಲ್ಲಿರುವ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ಮತ್ತು ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳು
ಕೆನಡಾದ ಟೆಲಿಕಮ್ಯುನಿಕೇಷನ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌‌‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ ನಲ್ಲಿರುವ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಯ ವಿಡಿಯೋ ಚಿತ್ರಣಗಳು
ಸ್ಟಾನ್ಲಿ L. ಕ್ಲಾಸ್‌‌ನಿಂದ ಸಂಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಆಪ್ಲಿಟನ್‌ನ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ
ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾದ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌‌‌ನಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಐತಿಹಾಸಿಕ ತಾಣದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ. ಇದು ಬೆಲ್‌ನ ಅನೇಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳು ಹಾಗೂ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ Archived 2012-01-19 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಆವೃತ್ತಿ‌ ಯು ೪,೬೯೫ ವಸ್ತುಗಳ (ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಸುಮಾರು ೫೧,೫೦೦ ಚಿತ್ರಿಕೆಗಳು) ಒಂದು ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದು, ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರಗಳು, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಟಿಪ್ಪಣಿಪುಸ್ತಕಗಳು, ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳು, ನೀಲನಕಾಶೆಗಳು, ಲೇಖನಗಳು, ಮತ್ತು ಬೆಲ್‌ನ ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಹಾಗೂ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ದೂರವಾಣಿ ಕಂಪನಿಯೊಂದಿಗಿನ ಅವನ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಅವನ ಕೌಟುಂಬಿಕ ಜೀವನ, ಕಿವುಡರ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿನ ಅವನ ಆಸಕ್ತಿ ಮತ್ತು ವಾಯುಯಾನ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅವನ ಕೆಲಸಗಳು ಇವಿಷ್ಟನ್ನೂ ಕುರಿತಾಗಿ ದಾಖಲಿಸುವ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಈ ಸಂಗ್ರಹವು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.
ದೂರವಾಣಿಯ ಆವಿಷ್ಕಾರದೆಡೆಗಿನ ಬೆಲ್‌ನ ಹಾದಿ Archived 2010-06-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಬಾಸ್ಟನ್‌‌ನಲ್ಲಿನ ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌‌ನ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ದ್ಯುತಿವಾಣಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತಾ ೧೮೮೦ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨೭ರಂದು ಬೆಲ್‌ ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣ, ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ವಿವರಣೆ; ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌‌ ನಲ್ಲಿ "ಆನ್‌ ದಿ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ ಅಂಡ್‌ ರೀಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಸೌಂಡ್‌ ಬೈ ಲೈಟ್‌" ಎಂಬುದಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿತ. ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಜರ್ನಲ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌‌ನ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ವಿವರ: ಮೂರನೇ ಸರಣಿ, ಸಂಪುಟ. XX , #೧೧೮, ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ ೧೮೮೦, ಪುಟಗಳು ೩೦೫–೩೨೪ ಮತ್ತು ೧೮೮೦ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ತಿಂಗಳ ನೇಚರ್‌‌ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ "ಸೆಲಿನಿಯಂ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಫೋಟೋಫೋನ್‌" ಎಂಬುದಾಗಿ ಪ್ರಕಟಿತ
AlexanderBell.com – ಟೆಲಿಕಾಂ ಪಯನೀರ್‌
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಇನ್ಫರ್ಮೇಷನ್‌, ಸೈನ್ಸ್‌ ರಿಸೋರ್ಸಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಇನ್ಫರ್ಮೇಷನ್‌ ಆನ್‌ 1912 ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್‌ ಅವಾರ್ಡ್‌ ಫಾರ್‌ 'ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌' ಅಟ್‌ ದಿ ಫ್ರಾಂಕ್ಲಿನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ಸ್‌ ಕೇಸ್‌ ಫೈಲ್ಸ್‌ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ ಎಗ್ಸಿಬಿಟ್‌
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಗ್ರೇವ್‌ಸೈಟ್‌
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌: Answers.comನಿಂದ ಪಡೆಯಲಾದ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ ಹಾಗೂ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ಮಾಹಿತಿಗಳು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ನ ಜೀವನದ ಅದ್ಭುತ ಸಾರಾಂಶ, ಅವನ ಜೀವನದ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅನೇಕ ಉಪಯುಕ್ತ ದಿನಾಂಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಬೆಸಿಲಿಯೊ ಕೆಟಾನಿಯಾ, 2003 ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು ಸರ್ಕಾರ vs. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌. Archived 2007-06-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮಾನ್ಯತೆ Archived 2007-06-09 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.
ಬೆಲ್‌ ವಂಶವೃಕ್ಷ
ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಟ್ರೆಷರ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ - ಲ್ಯಾಬ್‌ ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌ I, ಪುಟಗಳು 40–41 (ಚಿತ್ರಿಕೆ 22)
ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ವ್ಯಕ್ತಿಚಿತ್ರಣ: ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌
Wilson, James Grant; Fiske, John, eds. (1900). "Bell, Alexander Graham" . Appletons' Cyclopædia of American Biography. New York: D. Appleton. {{cite encyclopedia}}: Cite has empty unknown parameters: |HIDE_PARAMETER= and |separator= (help)

ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳು

ಬೆಲ್‌ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಟ್ಟಿ Archived 2008-04-19 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.

TIFF ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿರುವ U.S. ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರದ ಚಿತ್ರಿಕೆಗಳು

ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೧,೬೧,೭೩೯ ಇಂಪ್ರೂವ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಇನ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿಸೀವರ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ಸ್‌ , ೧೮೭೫ರ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದು, ೧೮೭೫ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು (ಮಲ್ಟಿಪ್ಲೆಕ್ಸಿಂಗ್‌ ಸಿಗ್ನಲ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಎ ಸಿಂಗಲ್‌ ವೈರ್‌)
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೧,೭೪,೪೬೫ ಇಂಪ್ರೂವ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಇನ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಫಿ , ೧೮೭೬ರ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೧೪ರಂದು ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೮೭೬ರ ಮಾರ್ಚ್‌ ೭ರಂದು ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು (ಬೆಲ್‌ನ ದೂರವಾಣಿಯ ಮೊದಲ ಸ್ವಾಮ್ಯದ ಹಕ್ಕುಪತ್ರ)
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೧,೭೮,೩೯೯ ಇಂಪ್ರೂವ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಇನ್‌ ಟೆಲಿಫೋನಿಕ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್‌ ರಿಸೀವರ್ಸ್‌ , ೧೮೭೬ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೮೭೬ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೧,೮೧,೫೫೩ ಇಂಪ್ರೂವ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಇನ್‌ ಜೆನರೇಟಿಂಗ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಕರೆಂಟ್ಸ್‌ (ತಿರುಗುತ್ತಿರುವ ಕಾಯಮ್ಮಾದ ಆಯಸ್ಕಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು), ೧೮೭೬ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೮೭೬ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೧,೮೬,೭೮೭ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಫಿ (ಕಾಯಮ್ಮಾದ ಆಯಸ್ಕಾಂತ ಗ್ರಾಹಕ), ೧೮೭೭ರ ಜನವರಿ ೧೫ರಂದು ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೮೭೭ರ ಜನವರಿ ೩೦ರಂದು ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೨,೩೫,೧೯೯ ಆಪರೇಟಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಸಿಗ್ನಲಿಂಗ್‌ ಅಂಡ್‌ ಕಮ್ಯುನಿಕೇಟಿಂಗ್‌, ಕಾಲ್ಡ್‌ ಫೋಟೋಫೋನ್‌ , ೧೮೮೦ರ ಆಗಸ್ಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೮೮೦ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು
ಯು.ಎಸ್ ಪೇಟೆಂಟ್ ೭,೫೭,೦೧೨ ಏರಿಯಲ್‌ ವೆಹಿಕಲ್‌ , ೧೯೦೩ರ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಯಿತು, ೧೯೦೪ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನೀಡಿಕೆಯಾಯಿತು

ಚಲನಚಿತ್ರ ರೂಪದ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಗಳು

Animated Hero Classics: Alexander Graham Bell (1995) at IMDb
ದಿ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ , ೧೯೩೯ರ ಈ ಚಲನಚಿತ್ರವನ್ನು VCR ಟೇಪ್‌ಗಾಗಿ ಹೊಸರೂಪ ಕೊಡಲಾಯಿತು, ಬೆಲ್‌ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಡಾನ್‌‌ ಅಮಿಚಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ, (೧೯೬೬) ISBN ೦-೭೯೩೯-೧೨೫೧-೨
ಬಯಾಗ್ರಫಿ — ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ , ಬೆಲ್‌ನ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಕಚ್ಚಾಚಿತ್ರಣಗಳು ಹಾಗೂ ಸ್ಥಿರ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ A&E DVD ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ‌, (೨೦೦೫)
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಜಾನ್‌ ಬ್ಯಾಚ್‌ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ದಿ ಸೌಂಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಸೈಲೆನ್ಸ್‌ (೧೯೯೨) (TV); ಕೆನಡಾ / ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ / ಐರ್ಲೆಂಡ್‌ ಸೌಂಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ದಿ ಸೈಲೆನ್ಸ್‌ ASIN B0009K7RUW

ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:IEEE Edison Medal Laureates 1909-1925

.

Preceded by Gardiner Greene Hubbard	President of the National Geographic Society 1897–1904	Succeeded by William John McGee

[1] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೧೯.

[2] ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೮. ಉದ್ಧರಣ: "ಹೀ ಥಾಟ್‌ ಹೀ ಕುಡ್‌ ಹಾರ್ನೆಸ್‌ ದಿ ನ್ಯೂ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಬೈ ಕ್ರಿಯೇಟಿಂಗ್‌ ಎ ಮಷೀನ್‌ ವಿತ್‌ ಎ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟರ್‌ ಅಂಡ್ ರಿಸೀವರ್‌ ದಟ್‌ ಕುಡ್‌ ಸೆಂಡ್‌ ಸೌಂಡ್ಸ್‌ ಟೆಲಿಗ್ರಫಿಕಲಿ ಟು ಹೆಲ್ಪ್‌ ಪೀಪಲ್‌ ಹಿಯರ್‌."

[multiref1-3] ೩.೦ ^೩.೧ ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೯.

[4] ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌

[5] ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೪.

[6] ಟೈಮ್‌ಲೈನ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌

[7] "ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ M. ಬೆಲ್‌ ಡೆಡ್‌. ಫಾದರ್‌ ಆಫ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ A.G. ಬೆಲ್‌ ಡೆವಲಪ್ಡ್‌ ಸೈನ್‌ ಲಾಂಗ್ವೇಜ್‌ ಫಾರ್‌ ಮ್ಯೂಟ್ಸ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ ಮಂಗಳವಾರ, ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೮, ೧೯೦೫.

[8] ಕಾಲ್‌ ಮಿ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ Archived 2009-01-06 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ತನ್ನ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರದಲ್ಲಿ ಬೆಲ್‌ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಸಂಫೂರ್ಣವಾಗಿ ಸಹಿಹಾಕಿದ.

[9] ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೨೩.

[10] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೧೭–೧೯.

[Bruce_p._16.-11] ೧೧.೦ ^೧೧.೧ ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೧೬.

[Gray_p._8-12] ೧೨.೦ ^೧೨.೧ ^೧೨.೨ ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೮.

[Gray_p._9-13] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೯.

[Mackay_p.25-14] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೨೫.

[Petrie_p._7-15] ೧೫.೦ ^೧೫.೧ ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೭.

[16] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೩೧.

[17] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೧೧.

[18] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೭.

[19] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೩೭.

[Groundwater_p._25-20] ೨೦.೦ ^೨೦.೧ ^೨೦.೨ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೨೫.

[Petrie_pp._7–9-21] ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟಗಳು ೭–೯.

[22] ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೯.

[Groundwater_p._30.-23] ೨೩.೦ ^೨೩.೧ Groundwater ೨೦೦೫, p. ೩೦.

[MacKenzie2008-24] ಮ್ಯಾಕ್‌ಕೆಂಝೀ ೨೦೦೩, ಪುಟ ೪೧.

[25] ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೧.

[26] ಮಿಕ್ಲೋಸ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೮.

[27] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೫.

[28] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೬೭–೬೮. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಕುಟುಂಬದ ಮುದ್ದಿನ ಸಾಕುಪ್ರಾಣಿಯನ್ನು ಅವನ ಸೋದರನ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಯಿತು.

[29] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೬೮.

[multiref2-30] ೩೦.೦ ^೩೦.೧ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೩.

[31] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೫೦.

[32] ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೦.

[33] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೬೧. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಸದರಿ ತೋಟವು ಈಗ "ಬೆಲ್‌ ಹೋಮ್‌ಸ್ಟೆಡ್‌" ಎಂದು ಚಿರಪರಿಚಿತವಾಗಿದೆ.

[Wing_p._10-34] ೩೪.೦ ^೩೪.೧ ವಿಂಗ್‌ ೧೯೮೦, ಪುಟ ೧೦.

[35] ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೪.

[36] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೬೨. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಬೆಲ್‌ ವುಡ್‌ ಲೇಟರ್‌ ರೈಟ್‌ ದಟ್‌ ಹಿ ಹ್ಯಾಡ್‌ ಕಮ್‌ ಟು ಕೆನಡಾ ಎ ಡೈಯಿಂಗ್‌ ಮ್ಯಾನ್‌".

[37] ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೫. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಬೆಲ್‌ ವಾಸ್‌ ಥ್ರಿಲ್ಡ್‌ ಅಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ರೆಕಗ್ನಿಷನ್‌ ಬೈ ದಿ ಸಿಕ್ಸ್‌ ನೇಷನ್ಸ್‌ ರಿಸರ್ವ್ ಅಂಡ್‌ ಥ್ರೂಔಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ಲೈಫ್‌ ವುಡ್‌ ಲಾಂಚ್‌ ಇನ್‌ಟು ಎ ಮೊಹಾವ್ಕ್‌ ವಾರ್‌ ಡಾನ್ಸ್‌ ವೆನ್‌ ಹಿ ವಾಸ್‌ ಎಗ್ಸೈಟೆಡ್‌‌.

[38] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೭೪.

[39] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೨.

[40] ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ೧೯೭೯, ಪುಟ ೮. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಇನ್‌ ಲೇಟರ್‌ ಇಯರ್ಸ್‌, ಬೆಲ್‌ ಡಿಸ್‌ಕ್ರೈಬ್ಡ್‌ ದಿ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಅಂಡ್‌ ಲಿಂಕ್ಡ್‌ ಇಟ್‌ ಟು ಹಿಸ್‌ "ಡ್ರೀಮಿಂಗ್‌ ಪ್ಲೇಸ್‌".

[Groundwater_p._39-41] ೪೧.೦ ^೪೧.೧ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೩೯.

[42] ಪೆಟ್ರಿನಾ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೪.

[43] ಪೆಟ್ರೆಲ್‌ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೫.

[44] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟಗಳು ೧೨–೧೩.

[45] ಪೆಟ್ರೀ ೧೯೭೫, ಪುಟ ೧೭.

[Miller-Branson-46] ಮಿಲ್ಲರ್‌ ಮತ್ತು ಬ್ರಾನ್ಸನ್‌ ೨೦೦೨, ಪುಟಗಳು ೩೦–೩೧, ೧೫೨–೧೫೩.

[47] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೫.

[48] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೬.

[49] ಡನ್‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೨೦.

[50] ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ೧೯೭೯, ಪುಟ ೮. ಉದ್ಧರಣ: "ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಈಸ್‌ ಜಸ್ಟಿಫೈಡ್‌ ಇನ್‌ ಕಾಲಿಂಗ್‌ ಹರ್‌ಸೆಲ್ಫ್‌ 'ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಸಿಟಿ' ಬಿಕಾಸ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಆರಿಜಿನೇಟೆಡ್‌ ದೇರ್‌. ಇಟ್‌ ವಾಸ್‌ ಇನ್ವೆಂಟೆಡ್‌ ಇನ್‌ ಬ್ರಾಂಟ್‌ಫೋರ್ಡ್‌ ಅಟ್‌ ಟ್ಯುಟಿಲಾ ಹೈಟ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಸಮ್ಮರ್‌ ಆಫ್‌ ೧೮೭೪."

[51] ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟಗಳು ೧೯–೨೧.

[52] ಮ್ಯಾಥ್ಯೂಸ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೨೧.

[53] "ಎ ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌." ieee.cincinnati.fuse.net . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[54] ಟೌನ್‌ ೧೯೮೮, ಪುಟ ೧೭.

[55] ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟಗಳು ೧೮–೨೫.

[56] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೧೫೮-೧೫೯

[57] ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟಗಳು ೧೨–೧೩. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಎ ಕಾಪಿ ಆಫ್‌ ಎ ಡ್ರಾಫ್ಟ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ಅಪ್ಲಿಕೇಷನ್‌ ಈಸ್‌ ಷೋನ್‌, ಡಿಸ್ಕ್ರೈಬ್ಡ್‌ ಆಸ್‌ "ಪ್ರಾಬಬ್ಲಿ ದಿ ಮೋಸ್ಟ್‌ ವ್ಯಾಲ್ಯುಯಬಲ್‌ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ಎವರ್‌."

[58] ಬೆಲ್‌'ಸ್‌ ಲ್ಯಾಬ್‌ ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌ I, ಪುಟಗಳು 40–41 (ಚಿತ್ರ 22).

[59] ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೨.

[60] ಷುಲ್ಮನ್‌ ೨೦೦೮, ಪುಟ ೨೧೧.

[61] ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೯೯.

[62] ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೯೮.

[63] ಎವೆನ್‌ಸನ್‌ ೨೦೦೦, ಪುಟ ೧೦೦.

[64] ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೧೪.

[65] ಫೆನ್‌ಸ್ಟರ್‌‌, ಜೂಲೀ M. " Archived 2006-03-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ.ಇನ್ವೆಂಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌—ಅಂಡ್‌ ಟ್ರಿಗರಿಂಗ್‌ ಆಲ್‌-ಔಟ್‌ ಪೇಟೆಂಟ್‌ ವಾರ್‌." Archived 2006-03-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. AmericanHeritage.com, ಅಮೆರಿಕನ್‌ ಹೆರಿಟೇಜ್‌ , ೨೦೦೬.

[66] ವಿನ್‌ಫೀಲ್ಡ್‌ ೧೯೮೭, ಪುಟ ೨೧.

[67] ವೆಬ್‌‌ ೧೯೯೧, ಪುಟ ೧೫.

[68] ರಾಸ್‌ ೧೯೯೫, ಪುಟಗಳು ೨೧–೨೨.

[69] "Phone to Pacific From the Atlantic". New York Times, January 26, 1915. Retrieved: July 21, 2007.

[Groundwater_p.95-70] ೭೦.೦ ^೭೦.೧ ^೭೦.೨ ಗ್ರೌಂಡ್‌ವಾಟರ್‌ ೨೦೦೫, ಪುಟ ೯೫.

[71] ಬ್ಲ್ಯಾಕ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೯.

[72] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೭೯.

[73] "U.S. ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌: U S v. AMERICAN ಬೆಲ್‌ TEL CO, 167 U.S. 224 (1897)

[74] ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳು V. ಅಮೆರಿಕಾದ ಬೆಲ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಕಂ., 128 U. S. 315 (1888)

[75] ಬೆಸಿಲಿಯೊ ಕೆಟಾನಿಯಾ 2002 "ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಗೌರ್ನ್‌ಮೆಂಟ್‌ vs. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌. ಆನ್‌ ಇಂಪಾರ್ಟೆಂಟ್‌ ಅಕ್‌ನಾಲೆಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಫಾರ್‌ ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." ಬುಲೆಟಿನ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಸೊಸೈಟಿ , ೨೦೦೨; ೨೨: ಪುಟಗಳು ೪೨೬–೪೪೨. ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[Catania-76] ಕೆಟಾನಿಯಾ, ಬೆಸಿಲಿಯೊ "ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ – ಕ್ವೆಶ್ಚನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಆನ್ಸರ್ಸ್‌: ವಾಟ್‌ ಡಿಡ್‌ ಮೆಯುಸ್ಸಿ ಟು ಬ್ರಿಂಗ್‌ ಹಿಸ್‌ ಇನ್ವೆನ್ಷನ್‌ ಟು ದಿ ಪಬ್ಲಿಕ್‌?" Archived 2011-07-22 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. Chezbasilio.it ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[ADT-77] "ಹಿಸ್ಟರಿ ಆಫ್‌ ADT ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿ." Archived 2010-07-30 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ADT.com ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌. ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೮ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[78] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೨೭೧–೨೭೨.

[79] "ರೆಸಲ್ಯೂಷನ್‌ 269". Archived from the original on 2015-12-29. Retrieved 2010-05-06.

[80] "ಕಾಂಗ್ರೆಷನಲ್‌ ರೆಕಾರ್ಡ್‌ ಆನ್‌ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." Archived 2011-07-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. esanet.it . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಅಂತಿಮ ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ಮೆಯುಸ್ಸಿ ಸೇರಿರಲಿಲ್ಲ.

[81] "ಇಟಾಲಿಯನ್‌ ಹಿಸ್ಟಾರಿಕಲ್‌ ಸೊಸೈಟಿ". Archived from the original on 2009-04-22. Retrieved 2010-05-06.

[82] "ಆಂಟೋನಿಯೊ ಮೆಯುಸ್ಸಿ." Archived 2020-05-28 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. inventors.about.com . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಟೋಮಸ್‌ ಫಾರ್ಲೆ ಆಲ್ಸೋ ರೈಟ್ಸ್‌ ದಟ್‌, "ನಿಯರ್‌ಲಿ ಎವೆರಿ ಸ್ಕಾಲರ್‌ ಅಗ್ರೂಸ್‌ ದಟ್‌ ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌ ವರ್‌ ದಿ ಫಸ್ಟ್‌‌ ಟು ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟ್‌ ಇಂಟೆಲಿಜಬಲ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌ ಬೈ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಮೀನ್ಸ್‌. ಅದರ್ಸ್‌ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟೆಡ್‌ ಎ ಸೌಂಡ್‌ ಆರ್‌ ಎ ಬಜ್‌ ಬಟ್‌ ಅವರ್‌ ಬಾಯ್ಸ್‌ [ಬೆಲ್‌ ಅಂಡ್‌ ವ್ಯಾಟ್ಸನ್‌] ವರ್‌ ದಿ ಫಸ್ಟ್‌ ಟು ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಟ್‌ ಸ್ಪೀಚ್‌ ಒನ್‌ ಕುಡ್‌ ಅಂಡರ್‌ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್‌."

[83] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೭೮.

[84] ಪಾರ್ಕರ್‌ ೧೯೯೫, ಪುಟ ೨೩. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಮೆನಿ ಆಫ್‌ ದಿ ಲಾಸೂಟ್ಸ್‌ ಬಿಕೇಮ್‌ ರ್ಯಾಂಕೋರಸ್‌ ವಿತ್‌ ಎಲಿಶಾ ಗ್ರೇ ಬಿಕಮಿಂಗ್‌ ಪರ್ಟಿಕ್ಯುಲರ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟರ್‌ ಓವರ್‌ ಬೆಲ್‌‌'ಸ್‌ ಅಸೆಂಡೆನ್ಸಿ ಇನ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಡಿಬೇಟ್‌ ಬಟ್‌ ಅಲೆಕ್‌ ರೆಫ್ಯೂಸ್ಡ್‌ ಟು ಲಾಂಚ್‌ ಕೌಂಟರ್‌ ಆಕ್ಷನ್ಸ್‌ ಫಾರ್‌ ಲಿಬೆಲ್‌.

[85] ಎಬರ್‌ ೧೯೮೨, ಪುಟ ೪೪.

[86] ಡನ್‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೨೮.

[87] ಮೆಕೆ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೨೦.

[88] "ಮಿಸೆಸ್‌. A.G. ಬೆಲ್‌ ಡೈಸ್‌. ಇನ್‌ಸ್ಪೈರ್ಡ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌. ಡೆಫ್‌ ಗರ್ಲ್‌‌'ಸ್‌ ರೊಮಾನ್ಸ್‌ ವಿತ್‌ ಡಿಸ್ಟಿಗ್ವಿಷ್ಡ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ವಾಸ್‌ ಡ್ಯೂ ಟು ಹರ್‌ ಅಫಿಲಿಯೇಷನ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಜನವರಿ ೪, ೧೯೨೩.

[89] "ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ H. ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಡೈಸ್‌; ಹೆಡ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌, ೯೦; ಎಡಿಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾಗಝೀನ್‌ ೫೫ ಇಯರ್ಸ್‌ ಇಂಟ್ರಡ್ಯೂಸ್ಡ್‌ ಫೋಟೋಸ್‌, ಇನ್‌ಕ್ರೀಸ್ಡ್‌ ಸರ್ಕ್ಯುಲೇಷನ್‌ ಟು ೪.೫ ಮಿಲಿಯನ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಫೆಬ್ರುವರಿ ೫, ೧೯೬೬. ಉದ್ಧರಣ: ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ, ಫೆಬ್ರುವರಿ ೪, ೧೯೬೪ (ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌): ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ H. ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ಚೇರ್‌ಮನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬೋರ್ಡ್‌ ಅಂಡ್‌ ಫಾರ್ಮರ್‌ ಪ್ರೆಸಿಡೆಂಟ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿ ಅಂಡ್‌ ಎಡಿಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಮ್ಯಾಗಜೀನ್‌ ಫ್ರಂ ೧೮೯೯ ಟು ೧೯೫೪, ಡೈಡ್‌ ಆನ್‌ ದಿ ಕೇಪ್‌ ಬ್ರೆಟನ್‌ ಐಲಂಡ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ಒನ್ಸ್‌ ಓನ್ಡ್‌ ಬೈ ಹಿಸ್‌ ಫಾದರ್‌-ಇನ್‌-ಲಾ, ದಿ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌. ಆತ ೯೦ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವನಾಗಿದ್ದ.

[90] "ಮಿಸೆಸ್‌. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಡೆಡ್‌; ಜಾಯಿನ್ಡ್‌ ಇನ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌'ಸ್‌ ಟ್ರೆಕ್ಸ್‌; ಮ್ಯಾರೀಡ್‌ ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌'ಸ್‌ ಸನ್." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೭, ೧೯೬೪. ಉದ್ಧರಣ: ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌, DC, ೨೬ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೧೯೬೪. ಮಿಸೆಸ್‌ ಎಲ್ಸೀ ಮೇ ಬೆಲ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ವೈಫ್‌ ಆಫ್‌ ಡಾ. ಗಿಲ್ಬರ್ಟ್‌ ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌, ಚೇರ್‌ಮನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬೋರ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಜಿಯಾಗ್ರಫಿಕ್‌ ಸೊಸೈಟಿ, ಡೈಡ್‌ ದಿಸ್‌ ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಅಟ್‌ ಹರ್‌ ಹೋಮ್‌ ಇನ್‌ ಬೆಥೆಸ್ಡಾ, ಮೆರಿಲ್ಯಾಂಡ್‌. ಷೀ ವಾಸ್‌ ೮೬ ಇಯರ್ಸ್‌ ಓಲ್ಡ್‌. ಡೆತ್‌ ವಾಸ್‌ ಆಟ್ರಿಬ್ಯೂಟೆಡ್‌ ಟು ಹಾರ್ಟ್‌ ಡಿಸೀಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಓಲ್ಡ್‌ ಏಜ್‌.

[91] "ಮಿಸೆಸ್‌. ಡೇವಿಡ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌, ೮೨, ಡೆಡ್‌; ಡಾಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಬೆಲ್‌, ಫೋನ್‌ ಇನ್ವೆಂಟರ್‌‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೨೫, ೧೯೬೨. ಉದ್ಧರಣ: ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌, ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೨೪, ೧೯೬೨ (ದಿ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಪ್ರೆಸ್‌) ಶ್ರೀಮತಿ ಮೇರಿಯನ್‌ ಬೆಲ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌ ಆಫ್‌ ಮಿಯಾಮಿ, ವಿಡೋ ಆಫ್‌ ಡೇವಿಡ್‌ ಫೇರ್‌ಚೈಲ್ಡ್‌, ನೋಟೆಡ್‌ ಪ್ಲ್ಯಾಂಟ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್‌, ಅಂಡ್‌ ಡಾಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌ ಪಯನೀರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಡೈಡ್‌ ಟುನೈಟ್‌ ಅಟ್‌ ಹರ್‌ ಸಮ್ಮರ್‌ ಹೋಮ್‌. ಷೀ ವಾಸ್‌ ೮೨ ಇಯರ್ಸ್‌ ಓಲ್ಡ್‌."

[92] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟಗಳು ೨೦೨–೨೦೫.

[93] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೯೦.

[94] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ೪೭೧–೪೭೨.

[Bethune-95] ೯೫.೦ ^೯೫.೧ ^೯೫.೨ ಬೆಥೂನ್‌, ಜೋಸ್‌ಲಿನ್‌. ಹಿಸ್ಟಾರಿಕ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌: ಇಮೇಜಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅವರ್‌ ಪಾಸ್ಟ್‌, ನಿಂಬಸ್‌ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್‌, ಹ್ಯಾಲಿಫ್ಯಾಕ್ಸ್‌, N.S., ೨೦೦೯, ISBN ೧೫೫೧೦೯೭೦೬೦, ISBN ೯೭೮೧೫೫೧೦೯೭೦೬೦.

[96] ಬೆಥೂನ್‌ ೨೦೦೯, ಪುಟ ೯೨

[97] ಟಲ್ಲೊಚ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟಗಳು ೨೫–೨೭. ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಅಂಡರ್‌ ದಿ ಡೈರೆಕ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಆರ್ಕಿಟೆಕ್ಟ್ಸ್‌, ಕ್ಯಾಬಾಟ್‌, ಎವೆರೆಟ್‌ ಅಂಡ್‌ ಮೀಡ್‌, ಎ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ ಕಂಪನಿ, ರೋಡ್ಸ್‌, ಕರಿ ಅಂಡ್‌ ಕಂಪನಿ, ಕ್ಯಾರೀಡ್‌ ಔಟ್‌ ದಿ ಆಕ್ಚುಯಲ್‌ ಕನ್ಸ್‌ಟ್ರಕ್ಷನ್‌.

[98] ಮ್ಯಾಕ್‌ಲಿಯೋಡ್‌ ೧೯೯೯, ಪುಟ ೨೨.

[99] ಟಲ್ಲೊಚ್‌ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೨.

[100] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೨೧೯.

[Grosvenor_and_Wesson,_p._107-101] {೧೦೧.೦} ^{೧೦೧.೧} ಗ್ರಾಸ್‌ವೆನರ್‌‌ ಮತ್ತು ವೆಸ್ಸನ್‌ ೧೯೯೭, ಪುಟ ೧೦೭.

[102] ಬಾಯ್ಲಿಯು ೨೦೦೪, ಪುಟ ೧೮.

[103] ಬಾಯ್ಲಿಯು ೨೦೦೪, ಪುಟಗಳು ೨೮–೩೦.

[104] "ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ'ಸ್‌ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕ್‌ ಸ್ಕ್ರಾಪ್‌ಬುಕ್‌." ns೧೭೬೩.ca . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[105] ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟ ೯೫.

[106] "ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌ ಏರೋಡ್ರೋಮ್‌ ಸೈಲ್ಸ್‌ ಸ್ಟೆಡಿಲಿ ಫಾರ್‌ 319 feet (97 m)." ವಾಷಿಂಗ್ಟನ್‌‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮೇ ೧೩, ೧೯೦೮. ಉದ್ಧರಣ: ಅಟ್‌ ೨೫ ಟು ೩೦ ಮೈಲ್ಸ್‌ ಆನ್‌ ಅವರ್‌. ಫಸ್ಟ್‌ ಪಬ್ಲಿಕ್‌ ಟ್ರಿಪ್‌ ಆಫ್‌ ಹೆವಿಯರ್‌-ದ್ಯಾನ್‌-ಏರ್‌ ಕಾರ್‌ ಇನ್‌ ಅಮೆರಿಕಾ. ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌'ಸ್‌ ನ್ಯೂ ಮೆಷೀನ್‌, ಬಿಲ್ಟ್‌ ಆಫ್ಟರ್‌ ಪ್ಲಾನ್ಸ್‌ ಬೈ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್‌ ಸೆಲ್ಫ್‌ರಿಜ್‌, ಷೋನ್‌ ಟು ಬಿ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸಬಲ್‌ ಬೈ ಫ್ಲೈಟ್‌ ಓವರ್‌ ಕ್ಯೂಕಾ ಲೇಕ್‌‌. ಪೋರ್ಷನ್‌ ಆಫ್‌ ಟೇಲ್‌ ಗಿವ್ಸ್‌ ವೇ, ಬ್ರಿಂಗಿಂಗ್‌ ದಿ ಟೆಸ್ಟ್‌ ಟು ಆನ್‌ ಎಂಡ್‌. ವ್ಯೂಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪರ್ಟ್‌. ಹ್ಯಾಮಂಡ್‌ಸ್ಪೋರ್ಟ್‌, ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌, ಮಾರ್ಚ್‌ ೧೨, ೧೯೦೮.

[107] ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟ ೯೬.

[108] ಫಿಲಿಪ್ಸ್‌ ೧೯೭೭, ಪುಟಗಳು ೯೬–೯೭.

[109] ಬೆಲ್‌, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ. "ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌ ಅಪಾನ್‌ ದಿ ಫಾರ್ಮೇಷನ್‌ ಆಫ್ ಎ ಡೆಫ್ ವೆರೈಟಿ ಆಫ್‌ ದಿ ಹ್ಯೂಮನ್‌ ರೇಸ್‌." Archived 2009-01-12 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ ಫಾರ್‌ ದಿ ಡೆಫ್‌ , ೧೮೮೩.

[110] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟಗಳು ೪೧೦–೪೧೭.

[111] ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ – ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ ಪತ್ರಗಳು

[112] ttp://www.telephonetribute.com/pdf/bell_memorial_booklet.pdf

[NAS-113] ಓಸ್ಬೋರ್ನ್‌, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ S. "ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌." ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ : ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್ಸ್‌, ಸಂಪುಟ XXIII, ೧೮೪೭–೧೯೨೨, ಅಕಾಡೆಮಿಗೆ ಅದರ ೧೯೪೩ರ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸಲ್ಲಿಸಲಾದದ್ದು.

[inflation-US-114] Consumer Price Index (estimate) 1800–2014. Federal Reserve Bank of Minneapolis. Retrieved February 27, 2014.

[115] ಕ್ರಾಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌, ಮೌರೀಸ್‌ P. " ಸೈನ್ಸ್‌ ಅಂಡರ್‌ ಕಂಟ್ರೋಲ್‌: ದಿ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌, ೧೭೯೫–೧೯೧೪" , ಕೇಂಬ್ರಿಜ್‌ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್‌, ೧೯೯೨. KEI ಇಷ್ಯೂಸ್‌ ರಿಪೋರ್ಟ್‌ ಆನ್‌ ಸೆಲೆಕ್ಟೆಡ್‌ ಇನ್ನೊವೇಷನ್‌ ಪ್ರೈಜಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ರಿವಾರ್ಡ್‌ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ಸ್‌: ದಿ ವೋಲ್ಟಾ ಪ್ರೈಜ್‌ ಫಾರ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಸಿಟಿ ಇದರಲ್ಲಿ ಜೇಮ್ಸ್‌ ಲವ್‌ನಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ, ಮಾರ್ಚ್‌ ೨೦, ೨೦೦೮, ಪುಟ ೧೬. ೨೦೧೦ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ನಾಲೆಜ್‌ ಇಕಾಲಜಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[116] ಜಾನ್‌ L. ಡೇವಿಸ್‌. ಆರ್ಟಿಸಾನ್ಸ್‌ ಅಂಡ್‌ ಸೇವೆಂಟ್ಸ್‌: ದಿ ರೋಲ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ ಇನ್‌ ದಿ ಪ್ರೋಸೆಸ್‌ ಆಫ್‌ ಇಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್‌ ಇನ್ನೊವೇಷನ್‌ ಇನ್‌ ಫ್ರಾನ್ಸ್‌, 1850–1880, ಆನ್ನಲ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌, ಸಂಪುಟ ೫೫, ಸಂಚಿಕೆ ೩, ಜುಲೈ ೧೯೯೮, ಪುಟ ೩೦೧. InformaWorld.comನಿಂದ ೨೦೧೦ರ ಜನವರಿ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[NYTimes-117] {೧೧೭.೦} ^{೧೧೭.೧} ^{೧೧೭.೨} ^{೧೧೭.೩} ^{೧೧೭.೪} "ಅಬಿಟ್ಯುಯರಿ: ಡಾ. ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಸ್‌: ಸಡನ್‌ ಎಂಡ್‌, ಡ್ಯೂ ಟು ಅನಿಮಿಯಾ, ಕಮ್ಸ್‌ ಇನ್‌ ಸೆವೆಂಟಿ-ಸಿಕ್ಸ್ತ್‌ ಇಯರ್‌ ಅಟ್‌ ಹಿಸ್‌ ನೋವಾ ಸ್ಕಾಟಿಯಾ ಹೋಮ್‌: ನೋಟಬಲ್ಸ್‌ ಪೇ ಹಿಮ್‌ ಟ್ರಿಬ್ಯೂಟ್‌." Archived 2017-03-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ದಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೩, ೧೯೨೨. ೨೦೦೯ರ ಮಾರ್ಚ್ ೩ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[118] "ಆನರ್ಸ್‌ ಟು ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಬೆಲ್‌.", ಬಾಸ್ಟನ್‌ ಡೇಲಿ ಈವ್ನಿಂಗ್‌ ಟ್ರಾವೆಲರ್‌‌ , ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ ೧, ೧೮೮೦, ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[119] "ವೋಲ್ಟಾ ಪ್ರೈಜ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಫ್ರೆಂಚ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಅವಾರ್ಡೆಡ್‌ ಟು ಪ್ರೊಫೆಸರ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‌ 1, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[120] "ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಫ್ರಂ ಗ್ರಾಸ್‌ಮನ್‌ ಟು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಆಗಸ್ಟ್‌‌ 2, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[121] "ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಫ್ರಂ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಟು ಕೌಂಟ್‌ ಡ್ಯು ಮಾನ್ಸೆಲ್‌, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[122] "ಲೆಟರ್‌ ಫ್ರಂ ಫ್ರೆಡೆರಿಕ್‌ T. ಫ್ರೆಲಿಂಘ್ಯೂಸೆನ್‌ ಟು ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಜನವರಿ 7, 1882." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[123] "ಲೆಟರ್‌ ಫ್ರಂ ಮಾಬೆಲ್‌ ಹಬಾರ್ಡ್‌ ಬೆಲ್‌, ಫೆಬ್ರುವರಿ 27, 1880." ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್‌ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ ಕುಟುಂಬದ ಕಾಗದ-ಪತ್ರಗಳು. ೨೦೦೯ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಗಮನಿಸಿ: ಬೆರಳಚ್ಚಿಸಲಾದ ಟಿಪ್ಪಣಿಯ ಕೊನೆಯ ಸಾಲು ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ನಿಧಿಗಳ ಭವಿಷ್ಯದ ಏರ್ಪಾಟಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ: "... ಅಂಡ್‌ ದಸ್‌ ದಿ ಮ್ಯಾಟರ್‌ ಲೇ ಟಿಲ್‌ ದಿ ಪೇಪರ್‌ ಟರ್ನ್‌ಡ್‌ ಅಪ್‌. ಹೀ ಇಂಟೆಂಡ್ಸ್‌ ಪುಟಿಂಗ್‌ ದಿ ಫುಲ್‌ ಅಮೌಂಟ್‌ ಇನ್‌ಟು ಹಿಸ್‌ ಲ್ಯಾಬರೇಟರಿ ಅಂಡ್‌ ಲೈಬ್ರರಿ";

[124] ಡೆಸಿಬೆಲ್‌ ಟಿಪ್ಪಣಿ: ಡೆಸಿಬೆಲ್‌ ಎಂಬುದು ಒಂದು ಬೆಲ್‌ನ ಹತ್ತನೇ ಒಂದು ಭಾಗದಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಲಾಗಿದೆ.

[125] "Definition: 'ಬೆಲ್‌'." freedictionary.com , ಅಮೆರಿಕಾದ ಪರಂಪರೆಯ ಶಬ್ದಕೋಶ of the ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ Language by ಹೂಫ್ಟನ್‌ ಮಿಫ್ಲಿನ್‌ ಕಂಪನಿ, ನಾಲ್ಕನೇ ಆವೃತ್ತಿ, ೨೦೦೦. ೨೦೦೯ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[126] ಸ್ಕಾಟ್‌ನ ಅಮೆರಿಕಾ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳ ಸ್ಟಾಂಪ್‌ ಅನುಕ್ರಮಣಿಕೆ

[commemorative-127] "ರಾಯಲ್‌ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ಕಾಮ್ಮೆಮರೆಟೀವ್‌ ನೋಟ್ಸ್‌." ರಾಂಪ್ಯಾಂಟ್‌ ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ . ೨೦೦೮ರ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೪ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು

[128] ರಾಯಲ್‌ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಮಿಂಟ್‌ ನ್ಯೂಮಿಸ್ಮಾಟಿಕ್‌ ಕಾಯಿನ್ಸ್‌ (20ನೇ ಶತಮಾನ)

[129] "ರಾಯಲ್‌ ಕೆನಡಿಯನ್‌ ಮಿಂಟ್‌ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌". Archived from the original on 2017-09-09. Retrieved 2010-05-06.

[130] "ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌ (1847-1922)." Archived 2010-10-11 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ಸ್ಕಾಟಿಷ್‌ ಸೈನ್ಸ್‌ ಹಾಲ್‌ ಆಫ್‌ ಫೇಮ್‌ . ೨೦೧೦ರ ಏಪ್ರಿಲ್ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[131] ttp://null "100 ಮಹಾನ್‌ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಧೀರೋದಾತ್ತರು." BBC ನ್ಯೂಸ್‌ ವರ್ಲ್ಡ್‌ ಎಡಿಷನ್‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೨೧, ೨೦೦೨. ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೫, ೨೦೧೦ರ ಏಪ್ರಿಲ್‌ ೫ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[132] "ಬೀಟಲ್‌ಲಿಂಕ್ಸ್‌: ದಿ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್‌ ಬ್ರೈಟನ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಆಲ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌." news.bbc.co.uk . ೨೦೦೯ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌‌ ೨೯ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[133] "ಡಾರ್ಟ್‌ಮೌತ್‌ ಗ್ರಾಜುಯೇಟ್ಸ್‌." Archived 2017-03-17 ವೇಬ್ಯಾಕ್ ಮೆಷಿನ್ ನಲ್ಲಿ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್ ೨೦೦೯ರ ಜುಲೈ ೩೦ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು.

[134] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೧೯.

[135] ಗ್ರೇ ೨೦೦೬, ಪುಟ ೪೧೮.

[136] ಬ್ರೂಸ್‌‌ ೧೯೯೦, ಪುಟ ೪೯೧.

[137] ಓಸ್ಬೋರ್ನ್‌, ಹೆರಾಲ್ಡ್‌ S. "ಬಯಾಗ್ರಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌‌ ಆಫ್‌ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, 1847–1922." ನ್ಯಾಷನಲ್‌ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್‌ ಸೈನ್ಸಸ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಯುನೈಟೆಡ್‌ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ ಆಫ್‌ ಅಮೆರಿಕಾ, ಬೈಬ್ಲಿಯೋಗ್ರಾಫಿಕಲ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್ಸ್‌, ವಾಲ್ಯೂಮ್‌ XXIII, ಫಸ್ಟ್‌ ಮೆಮ್‌ವಾರ್‌‌. ವಾರ್ಷಿಕ ಸಭೆಯ ಪ್ರಸ್ತುತಿ, ೧೯೪೩, ಪುಟಗಳು ೧೮–೧೯.

[138] "ಡಾ. ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಸ್‌." ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ ಟೈಮ್ಸ್‌‌ , ಆಗಸ್ಟ್‌‌ ೩, ೧೯೨೨. ೨೦೦೭ರ ಜುಲೈ ೨೧ರಂದು ಮರುಸಂಪಾದಿಸಲಾಯಿತು. ಉದ್ಧರಣ: ಡಾ. ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಗ್ರಹಾಂ ಬೆಲ್‌, ಇನ್ವೆಂಟರ್‌ ಆಫ್‌ ದಿ ಟೆಲಿಫೋನ್‌, ಡೈಡ್‌ ಅಟ್‌ ೨ ಒ'ಕ್ಲಾಕ್‌ ದಿಸ್‌ ಮಾರ್ನಿಂಗ್‌ ಅಟ್‌ ಬೆನಿನ್‌ ಬ್ರೀಗ್‌, ಹಿಸ್‌ ಎಸ್ಟೇಟ್‌ ನಿಯರ್‌ ಬ್ಯಾಡೆಕ್‌.

[೧]

[೨]

[೩]

[೪]

[೫]

[೬]

[೭]

[೮]

[೯]

[೧೦]

[೧೧]

[೧೨]

[೧೩]

[೧೪]

[೧೫]

[೧೬]

[೧೭]

[೧೮]

[೧೯]

[೨೦]

[೨೧]

[೨೨]

[೨೩]

[೨೪]

[೨೫]

[೨೬]

[೨೭]

[೨೮]

[೨೯]

[೩೦]

[೩೧]

[೩೨]

[೩೩]

[೩೪]

[೩೫]

[೩೬]

[೩೭]

[೩೮]

[೩೯]

[೪೦]

[೪೧]

[೪೨]

[೪೩]

[೪೪]

[೪೫]

[೪೬]

[೪೭]

[೪೮]

[೪೯]

[೫೦]

[೫೧]

[೫೨]

[೫೩]

[೫೪]

[೫೫]

[೫೬]

[೫೭]

[೫೮]

[೫೯]

[೬೦]

[೬೧]

[೬೨]

[೬೩]

[೬೪]

[೬೫]

[೬೬]

[೬೭]

[೬೮]

[೬೯]

[೭೦]

[೭೧]

[೭೨]

[೭೩]

[೭೪]

[೭೫]

[೭೬]

[೭೭]

[೭೮]

[೭೯]

[೮೦]

[೮೧]

[೮೨]

[೮೩]

[೮೪]

[೮೫]

[೮೬]

[೮೭]

[೮೮]

[೮೯]

[೯೦]

[೯೧]

[೯೨]

[೯೩]

[೯೪]

[೯೫]

[೯೬]

[೯೭]

[೯೮]

[೯೯]

[೧೦೦]

v t e National Geographic Society
John M. Fahey, Jr., Chairman and CEO (since 2011)
People	Stephen Alvarez Alexander Graham Bell Barry Bishop Gilbert Hovey Grosvenor Melville Bell Grosvenor Gardiner Greene Hubbard Chris Johns John G. Mitchell Mark Shelley John Verano Tim T. Kelly
Magazines	National Geographic National Geographic Adventure (1999–2009; defunct) National Geographic Traveler National Geographic Kids
Television	National Geographic Abu Dhabi National Geographic Adventure National Geographic Farsi National Geographic Channel NGC Asia NGC Australia NGC Canada NGC Korea NGC Netherlands NGC Scandinavia NGC United Kingdom Nat Geo Music Nat Geo Wild Nat Geo Wild Netherlands
Other	Bee (academic competition) Endeavour (ship) Greenberg v. National Geographic Hubbard Medal Image Collection Maps Palomar Observatory Sky Survey World Championship (geography competition)

Authority control
International	FAST ISNI VIAF WorldCat Entities
National	Norway Chile Spain France BnF data Germany Italy Israel United States 2 Japan Czech Republic Australia Greece Korea Netherlands Poland Portugal Vatican
Academics	CiNii Scopus
Artists	MusicBrainz ULAN
People	Deutsche Biographie Trove
Other	NARA SNAC IdRef
Warning	Local parameters are deprecated. Please move values to Wikidata.

Persondata
Name	Bell, Alexander Graham
Alternative names
Short description	Telephone inventor
Date of birth	3 March 1847
Place of birth	Edinburgh, Scotland
Date of death	2 August 1922
Place of death	Baddeck, Nova Scotia